Đề tài Đề cương Bồi dưỡng học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 6, 7, 8 ,9

<span class='text_page_counter'>(1)</span>phòng giáo dục - đào tạo lọc Hà. Tµi liÖu tham kh¶o. L­u hµnh néi bé Th¸ng 10/2009. 1 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Lêi më ®Çu §Ó gióp c¸c thÇy gi¸o, c« gi¸o cã thªm tµi liÖu tham kh¶o trong qu¸ tr×nh ph¸t hiện và bồi dưỡng nguồn học sinh giỏi môn Ngữ văn cấp THCS , chúng tôi biên soạn tập Đề cương Bồi dưỡng học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 6, 7, 8 ,9. Trân trọng gửi tíi c¸c thÇy c¸c c«. M«n Ng÷ v¨n cã nhiÒu ph©n m«n, kiÕn thøc réng, kÜ n¨ng ngµy mét cao theo tõng khèi líp. Mét häc sinh cã n¨ng khiÕu V¨n cÇn ®­îc rÌn luyÖn toµn diÖn vÒ kiÕn thøc, vÒ kÜ n¨ng míi trë thµnh häc sinh giái V¨n ®­îc. V× vËy trong tµi liÖu nµy chóng tôi trình bày thành 4 chuyên đề: 1. Đề cương bồi dưỡng học sinh giỏi Ngữ văn lớp 6. (ThÇy gi¸o TrÇn Nguyªn H·n s­u tÇm vµ biªn so¹n) 2. Đề cương bồi dưỡng học sinh giỏi Ngữ văn lớp 7. (Cô giáo Lê Thị Thuý Hường sưu tầm và biên soạn) 3. Đề cương bồi dưỡng học sinh giỏi Ngữ văn lớp 8. (C« gi¸o TrÞnh ThÞ Hoµi s­u tÇm vµ biªn so¹n) 4. Đề cương bồi dưỡng học sinh giỏi Ngữ văn lớp 9. (C« gi¸o NguyÔn ThÞ Hång Ch¾t s­u tÇm vµ biªn so¹n) Môn Văn là môn học của tâm hồn. Mặc dù đã rất cố gắng trong quá trình biªn so¹n nh­ng v× kinh nghiÖm, thêi gian vµ kh¶ n¨ng cã h¹n nªn ch¾c ch¾n cßn nhiều thiếu sót. Chúng tôi mong nhận được sự góp ý của các thầy giáo, cô giáo để nội dung tài liệu được phong phú và đạt hiệu quả cao hơn. Th¸ng 10 n¨m 2008 Thay mÆt tæ nghiÖp vô. 2 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Tµi liÖu tham kh¶o bồi dưỡng HSG ngữ văn 7 *****. a/dù th¶o néi dung : Thời gian thực hiện 1 tháng : Từ 04 buổi đến 06 buổi.. Thêi gian thùc hiÖn chuyªn đề Th¸ng 9. Tªn chuyªn đề. ChuÈn bÞ. ( Giíi thiÖu mét sè tµi liÖu tham kh¶o). §Ó thùc hiÖn chuyên đề này, ngoµi viÖc nghiªn cøu kÜ s¸ch gi¸o khoa vµ s¸ch gi¸o viªn Ng÷ v¨n 7, Chuyên đề 1 giáo viên nên tìm đọc một số tài liệu sau : - D¹y häc tËp lµm v¨n ë THCS – NguyÔn TrÝ . v¨n - Gióp c¸c em biÓu c¶m viÕt tèt c¸c d¹ng bµi TËp lµm v¨n 7 – Huúnh ThÞ Thu Ba. - C¸c d¹ng bµi TËp lµm v¨n vµ 3 Lop7.net. Mét sè kiÕn thøc träng t©m. 1. T×m hiÓu chung vÒ v¨n biÓu c¶m : + Kh¸i niÖm v¨n biÓu c¶m. + §Æc ®iÓm, yªu cÇu cña v¨n biÓu c¶m : C¶m xóc ph¶i ch©n thËt, s©u s¾c, phong phó. 2. Phương pháp làm bài văn biểu c¶m : + Rèn kĩ năng xác định yêu cầu của đề. + Rèn kĩ năng tìm ý : Thường tËp trung tr¶ lêi cho c¸c c©u hái : .T×nh c¶m, c¶m xóc, Ên tượng, suy nghĩ sâu sắc nhất của em về đối tượng là gì ? .Những đặc điểm, tính chất gì của đối tượng tác động nhiÒu nhÊt tíi c¶m xóc, suy nghÜ cña em ?.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> c¶m thô v¨n líp 7 – Cao BÝch Xu©n. - T¸c phÈm cña mét sè t¸c gi¶ : Th¹ch Lam, B¨ng S¬n, NguyÔn Träng T¹o, Vò B»ng… - C¸c bµi TLV biÓu c¶m ®¨ng trªn b¸o V¨n häc tuæi trÎ th¸ng 10, 12 n¨m 2004, th¸ng 1, 5, 11 n¨m 2005, th¸ng 7, 10 n¨m 2006, th¸ng 6 n¨m 2007….. Th¸ng 10. Như đã thiÖu ë trªn.. Chuyên đề 2. c¸c d¹ng bµi 4 Lop7.net. .Đối tượng làm em nghĩ đến, liên tưởng đến những gì ? .Em cã kØ niÖm g¾n bã sâu sắc gì với đối tượng ? .Đối tượng có ý nghĩa như thế nào trong đời sống của em ? + RÌn kÜ n¨ng lËp ý : Mét sè cách lập ý thường gặp : .Liªn hÖ hiÖn t¹i víi tương lai. .Hồi tưởng quá khứ và suy nghÜ vÒ hiÖn t¹i. .Tưởng tượng, liên tưởng, suy tưởng. . Quan s¸t, suy ngÉm. + RÌn kÜ n¨ng x©y dùng bè côc: 3 phÇn vµ nhiÖm vô cô thÓ cña tõng phÇn. + Rèn kĩ năng dùng từ, đặt c©u c¸ch diÔn ý ( BiÓu c¶m gi¸n tiÕp : dïng biÖn ph¸p tu tõ Èn dô hoÆc tượng trưng để gửi gắm tình cảm, tư tưởng. Biểu cảm trực tiếp : dùng động từ chỉ cảm xức để diễn tả, dùng từ có tính biểu cảm, đặc biệt lµ tõ l¸y, dïng c¸c tõ c¶m th¸n, c¸c c©u c¶m th¸n, dïng c©u hái tu tõ...)vµ kÜ n¨ng sö dông kÕt hîp c¸c phương thức biểu đạt miêu tả, tự sù… 3. Giíi thiÖu mét sè ®o¹n v¨n, bµi v¨n biÓu c¶m. 4. LuyÖn tËp cñng cè.. giới 1. Biểu cảm về sự vật, con người : + Kh¸i niÖm vÒ kiÓu bµi. + Phương pháp làm bài. + Rèn một số đề luyện tập : Biểu cảm về người thân, thầy cô, b¹n bÌ, vÒ loµi c©y em yªu, vÒ mét cảnh đẹp, về món quà, kỉ niệm tuổi th¬…. + Giíi thiÖu mét sè bµi v¨n hay..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> biÓu c¶m. Th¸ng 11. 2 BiÓu c¶m vÒ th¸c phÈm v¨n häc : ( th¬, v¨n ) + Kh¸i niÖm vÒ kiÓu bµi. + Phương pháp làm bài. + Rèn một số đề luyện tập : …. + Giíi thiÖu mét sè bµi v¨n hay. 3. LuyÖn tËp chung vÒ v¨n biÓu c¶m.. - V¨n häc d©n 1. Kh¸i niÖm ca dao : gian – Nhµ xuÊt 2. Néi dung : Giíi thiÖu mét sè néi dung chÝnh b¶n gi¸o dôc. - B×nh gi¶ng ca nh­ : : Ca dao về tình cảm gia đình dao – Trương Ca dao vÒ t×nh yªu quª TiÕn Tùu. - Bình giảng hương, đất nước. Ca dao than th©n. v¨n häc 7… Ca dao ch©m biÕm. 3. NghÖ thuËt : Những đặc trưng cơ bản của thi pháp ca dao VN Chuyên đề 3: a. Nhân vật trữ tình Ca dao - Người sáng tác, người diễn xướng nhận vật trữ tình là một. - Chủ thể trữ tình đặc trong mối quan hệ với đối tượng trữ tình. - Nhân vật trữ tình trong cuộc sống lao động, trong sinh hoạt, trong quan hệ với thiên nhiên, gia đình, làng xóm, nước non….bộc lộ, giải bày qua lời ca, tiếng nói của mình. b.Kết cấu - Kết cấu đối đáp - Kết cấu tầng bậc. - Kết cấu vòng tròn (đồng dao). - Kể chuyện, liệt kê (hát ru, lời tâm tình của anh lính thú, người đi ở) - Kết cấu đối ngẫu. - Kết cấu đối lập…. c. Thể thơ - Thể thơ lục bát. - Thể thơ song thất lục bát(nhịp ở câu song thất là ¾ khác thất ngôn 5 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> -. 6 Lop7.net. Trung Quốc nhịp 4/3). - Thể vãn (mỗi câu có từ 2- 3 đến 4- 5 tiếng).Biến đổi số chữ, về dấu ngắt nhịp, gieo vần. d.Ngôn ngữ - Giản dị, rất sinh động, ít dùng điển tích, điển cố, lời nói bình dân mang màu sắc địa phương. - Rất nhiều bài đạt trình độ cao trau chuốt, chắt lọc, mượt mà, hàm súc, tinh tế trong ngôn ngữ. - Ngôn ngữ biểu hiện. - Vận dụng các thủ pháp so sánh, ẩn dụ, hoán dụ, ngoa dụ…. - Nhiều hình tương ca dao mang giá trị thẩm mĩ, biểu trưng. e. Thời gian và không gian nghệ thuật * Thời gian nghệ thuật - Thời gian hiện tại, thời gian diễn xướng “bây giờ, hôm nay”. - Thời gian quá khứ gần “chiều, sáng, đêm, ngày xuân, ngày hè” (ước lệ, công thức).  Thời gian vật lí. * Không gian nghệ thuật Không gian gần gũi, bình dị quen thuộc với con người:Dòng sông, con thuyền, cái cầu, bờ ao, cây đa, mái đình, ngôi chùa, cánh đồng, con đường, trong nhà, ngoài sân, bên khung cửi…  Không gian vật lý, không gian trần thế, đời thường,bình dị. * Mối quan hệ thời gian và không gian. - Quan hệ chặt chẽ. - Gắn với nhân vật trữ tình: bộc lộ cảm xúc, suy nghĩ của mình. g.Một số biểu tượng trong ca dao + Cây trúc, cây mai: tượng trưng đôi bạn trẻ, tình duyên. + Hoa nhài:(hoa lài) là loài hoa đẹp, quý bởi hương thơm.Tượng trưng thuỷ chung, tình nghĩa, cái.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> đẹp cái duyên bên. + Con bống, con cò:(người thiếu nữ, thiếu phụ; hình ảnh cả trai, lẫn gái.Diễn đạt nỗi cực khổ vất vả. 4. Luyện đề về ca dao : + BiÓu c¶m vÒ mét bµi ca dao. + BiÓu c¶m vÒ nh©n vËt tr÷ t×nh trong ca dao. + BiÓu c¶m vÒ mét chïm ca dao cùng chủ đề…. Th¸ng 12 ( 2 tuÇn ®Çu ). Th¸ng 12 ( 2 tuÇn cuèi + 1 tuÇn ®Çu cña th¸ng 1). - TiÕng ViÖt lÝ Chuyên đề 4 «n tËp thó. - Trß ch¬i ng«n tiÕng ng÷. - Vui häc tiÕng viÖt. - Tõ vµ cÊu t¹o tõ cña tiÕng ViÖt. - Tõ xÐt vÒ mÆt nguån gèc. - NghÜa cña tõ. - Tõ lo¹i tiÕng ViÖt. - C¸c biÖn ph¸p tu tõ. ViÖt THCS. - Mét sè lçi viÕt c©u, dïng tõ - Luyện tập viết thường gặp ... GV nghiªn cøu l¹i s¸ch Ng÷ v¨n bµi v¨n c¶m thô. 6 tËp 1,2.. - B×nh gi¶ng Ng÷ v¨n 7. - C¸c d¹ng bµi TËp lµm v¨n vµ c¶m thô v¨n líp 7 – Cao BÝch Xu©n. - LuyÖn tËp vÒ c¶m thô v¨n häc – TrÇn M¹nh Hưởng. - Em tËp b×nh Chuyên đề 5: văn ( tập 1, 2, 3 ). c¶m - RÌn kÜ n¨ng c¶m thô th¬ v¨n Thô cho häc sinh líp 7 v¨n – Nhãm t¸c gi¶ : häc NguyÔn Träng Hoµn, Giang Kh¾c B×nh, Ph¹m TuÊn anh. - Th¬ víi lêi b×nh – Vò QuÇn 7 Lop7.net. 1. T×m hiÓu chung vÒ c¶m thô v¨n häc : - ThÕ nµo lµ c¶m thô v¨n häc ? - Yªu cÇu rÌn luyÖn vÒ c¶m thô v¨n häc. 2. LuyÖn tËp : A, LuyÖn tËp viÕt ®o¹n v¨n c¶m thô : + Bµi tËp t×m hiÓu t¸c dông của cách dùng từ, đặt câu sinh động. + Bµi tËp ph¸t hiÖn nh÷ng h×nh ¶nh, chi tiÕt cã gi¸ trÞ gîi t¶. + Bµi tËp t×m hiÓu vÒ vÎ đẹp của một số biện pháp tu từ. B, LuyÖn tËp viÕt bµi v¨n c¶m thô vÒ : + Ca dao : - Phải xác định ®­îc ca dao chÝnh lµ nh÷ng lêi nãi t©m t×nh, lµ nh÷ng bµi ca b¾t nguån tõ t×nh c¶m trong mèi quan hÖ cña.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> những người trong cuộc sống hàng Phương. - Bồi dưỡng ngày : tình cảm với cha mẹ , tình v¨n n¨ng khiÕu yªu nam n÷ , t×nh c¶m vî chång , t×nh c¶m b¹n bÌ ... hiÓu ®­îc ®iÒu 7… đó sẽ giúp người đọc và học sinh ý thøc s©u s¾c h¬n vÒ t×nh c¶m th«ng thường hàng ngày . - HiÓu ®­îc t¸c phÈm ca dao trữ tình thường tập trung vào nh÷ng ®iÒu s©u kÝn tinh vi vµ tÕ nhÞ của con người nên không phải lúc nµo ca dao còng gi·i bÇy trùc tiÕp mà phải tìm đường đến sự xa xôi , nãi vßng , hµm Èn ®a nghÜa . ChÝnh điều ấy đòi hỏi người cảm thụ phải n¾m ®­îc nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuật mà ca dao trữ tình thường sử dông nh­ : Èn dô, so s¸nh vÝ von . - Ph¶i hiÓu râ hai líp néi dung hiÖn thùc - c¶m xóc suy t­ ®­îc thÓ hiÖn trong mçi bµi ca dao. + Thơ trữ tình trung đại và hiện đại, thơ Đường : - N¾m v÷ng hoµn cảnh sáng tác , cuộc đời và sự nghiÖp cña tõng t¸c gi¶ . Bëi v× cã nh÷ng t¸c phÈm : “Tr÷ t×nh thÕ sù ”, đó là những tác phẩm nghi lại những xúc động, những cảm nghĩ về cuộc đời, về thế thái nhân tình. ChÝnh th¬ “ tr÷ t×nh thÕ sù ” gîi cho người đọc đi sâu suy nghĩ về thực tr¹ng x· héi. C¶ hai t¸c gi¶ NguyÔn Trãi - Nguyễn Khuyến đều sáng tác rÊt nhiÒu t¸c phÈm khi c¸o quan vÒ quª ë Èn . Ph¶i ch¨ng tõ nh÷ng t¸c phÈm cña NguyÔn Tr·i , NguyÔn Khuyến thì người đọc hiểu được suy tư về cuộc đời của hai tác giả đó . - HiÓu râ ng«n ng÷ th¬ tr÷ t×nh giµu h×nh ¶nh : H×nh ¶nh trong thơ không chỉ là hình ảnh của đời sèng hiÖn thùc mµ cßn giµu mµu s¾c 8 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> tưởng tượng bởi khi cảm xúc mãnh liệt thì trí tưởng tượng có khả năng bay xa ngoµi “ v¹n dÆm ” L­u HiÖp . - HiÓu râ ng«n ng÷ th¬ tr÷ t×nh giµu nh¹c tÝnh . Bëi th¬ ph¶n ¸nh cuéc sèng qua nh÷ng rung động của tình cảm . Thế giới néi t©m cña nhµ th¬ kh«ng chØ biÓu hiÖn b»ng tõ ng÷ mµ b»ng c¶ ©m thanh nhiÞp ®iÖu cña tõ ng÷ Êy . Nh¹c tÝnh trong th¬ thÓ hiÖn ë sù cân đối tương xứng hài hoà giữa các dßng th¬ . - §Æc ®iÓm næi bËt cña th¬ tr÷ t×nh lµ rÊt hµm xóc ®iÒu đó đòi hỏi người cảm thụ phải tìm hiÓu tõ líp ng÷ nghÜa , líp h×nh ¶nh , lớp âm thanh, nhịp điệu để tìm hiÓu nghÜa ®en, nghÜa bãng. - N¾m râ c¸c gi¸ trÞ nghÖ thuËt mµ th¬ tr÷ t×nh sö dông . §ã lµ c¸c phÐp tu tõ Èn dô, nh©n ho¸, so s¸nh, vÝ von . C¸ch thÓ hiện tình cảm thường được thông qua c¸c c¸ch miªu t¶ : “ C¶nh ngô tÜnh ” . Ai còng biÕt , mäi c¶m xóc tâm trạng suy nghĩ của con người đều là cảm xúc về cái gì ? Tâm tr¹ng hiÖn thùc nµo - Suy nghÜ vÒ vấn đề đó . Do vậy các sự kiện đời sèng ®­îc thÓ hiÖn mét c¸ch gi¸n tiÕp . Nh­ng còng cã bµi th¬ tr÷ t×nh trùc tiÕp miªu t¶ bøc tranh phong cảnh làm nhà thơ xúc động. - Th¬ tr÷ t×nh cã nÐt kh¸c biÖt h¼n víi lêi th¬ tự sự . Người cảm nhận thơ trữ tình ph¶i hiÓu râ ng«n ng÷ th¬ tr÷ t×nh thường là lời đánh giá trực tiếp chủ thể đối với cuộc đời. + Tïy bót… - HiÓu râ tuú bót lµ thÓ lo¹i v¨n xu«i phãng 9 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> kho¸ng.Nhµ v¨n theo ngän bót mµ suy tưởng, trần thuật nhưng thực chÊt lµ th¶ m×nh theo dßng liªn tưởng, cảm xúc mà tả người kể viÖc. VÝ dô: Trong “ Thương nhớ mười hai ” Vũ Bằng, nhà văn đã đi sâu theo dòng håi øc víi nh÷ng kû niÖm ®Çy ¾p thân thương về mười hai mùa trong n¨m. Mçi th¸ng lµ mét kû niÖm s©u ®Ëm. “ Th¸ng giªng ” víi c¶m xóc vÒ nh÷ng ngµy tÕt víi “ Giã lµnh l¹nh - m­a riªu riªu - víi tiÕng trèng chÌo tõ xa v¨ngr l¹i ”.TÊt c¶ như muốn “ Người ta trẻ lại - tim ®Ëp nhanh h¬n - ngùc trµn trÒ nhùa sèng ”... ChÝnh thÓ lo¹i tuú bót gióp chóng ta hiÓu ®­îc nh©n c¸ch, chñ thÓ giµu cã vÒ t©m t×nhcña nhµ v¨n. * Trong t¸c phÈm tr÷ t×nh, t×nh c¶m c¶m xóc cã khi ®­îc biÓu hiÖn mét c¸ch trùc tiếp song thông thường nó được biÓu hiÖn mét c¸ch gi¸n tiÕp. Khi cảm nhận, thưởng thức tác phẩm trữ t×nh kh«ng ®­îc tho¸t li v¨n b¶n. Phải đọc thật kỹ văn bản ( đọc tìm hiểu - đọc cảm thụ ...) Đặc biệt kh«ng thªr dõng l¹i ë bÒ mÆt ng«n tõ mµ ph¶i ®i t×m hiÓu ý nghÜa hµm Èn - t×m hiÓu gi¸ trÞ nghÖ thuËt vµ néi dung cña t¸c phÈm.. Th¸ng 1 ( tuÇn 2 + 3). V¨n häc d©n 1. Kh¸i niÖm tôc ng÷. gian ( tËp 2 – NXB 2. §Æc tr­ng c¬ b¶n cña tôc ng÷ :VÒ néi dung ( bao qu¸t mét ph¹m Gi¸o dôc ). vi ph¶n ¸nh réng lín nhÊt c¶ vÒ tù nhiên, xã hội, con người), về hình thøc ( tÝnh ®a nghÜa, tÝnh hµm sóc ng¾n gän ), vÒ chøc n¨ng ( tÝnh Chuyên đề 6 øng dông thùc hµnh ), vÒ diÔn 10 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> : tôc ng÷. Th¸ng 2 ( tuÇn 4 cña th¸ng 1 vµ tuÇn 1 + 2 cña th¸ng 2). xướng… 3. Néi dung cña tôc ng÷ : - Tôc ng÷ vÒ thiªn nhiªn, lao động sản xuất. - Tục ngữ về con người, xã héi… 4. Luyện đề về tục ngữ .. - Lµm v¨n - 1. Kh¸i niÖm v¨n nghÞ luËn. 2. §Æc ®iÓm vµ yªu cÇu cña v¨n §×nh Cao, Lª A. - Gióp c¸c em nghÞ luËn :. - Gi¶i quyÕt mét c¸ch thuyÕt viÕt tèt c¸c d¹ng bài Tập làm văn 7 phục vấn đề nào đó. - LËp luËn chÆt chÏ, hîp lÝ, – Huúnh ThÞ Thu toµn diÖn, thuyÕt phôc. Ba. - Dùng từ, đặt câu chính xác, - Muèn viÕt bµi ng«n ng÷ trong s¸ng. v¨n hay – Nhãm 3. RÌn kÜ n¨ng nghÞ luËn : tg NguyÔn §¨ng a. Kĩ năng phân tích đề : M¹nh, §ç Ngäc TÇm quan träng cña viÖc ph©n tÝch Thèng, L­u §øc đề, tìm hiểu kết cấu của một đề văn, H¹nh. các thao tác phân tích đề. - KÜ n¨ng lµm b. KÜ n¨ng x©y dùng luËn Chuyên đề 7 bài văn nghị luận ®iÓm : – NguyÔn Quèc TÇm quan träng cña luËn Siªu… ®iÓm. - Tìm đọc Yªu cÇu cña luËn ®iÓm. v¨n nh÷ng bµi nghiªn Số lượng và vị trí của luận nghÞ cøu cña c¸c t¸c gi¶ ®iÓm. luËn cã uy tÝn nh­ : NghÖ thuËt nªu luËn ®iÓm. Chu V¨n S¬n, V¨n Phương pháp làm sáng tỏ Gi¸... luËn ®iÓm trung t©m. c. KÜ n¨ng t×m luËn cø :: TÇm quan träng cña luËn cø. Các loại luận cứ thường dïng. Tiªu chuÈn lùa chän luËn cø. Nguyªn t¾c vËn dông luËn cø. Quan hÖ gi÷a luËn cø sù thùc vµ luËn cø lÝ luËn. C¸ch thu thËp luËn cø. d. Phương pháp lập luận : LËp luËn theo quan hÖ diÔn 11 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> dÞch. n¹p.. LËp luËn theo quan hÖ quy. LËp luËn theo quan hÖ tæng – ph©n – hîp. C¸c c¸ch lËp luËn kh¸c : LËp luËn theo kiÓu mãc xÝch, lËp luËn so s¸nh, lËp luËn nh©n qu¶, lËp luËn b»ng c¸ch nªu c©u hái, tr¶ lêi, råi ph¶n b¸c… 1. PhÐp lËp luËn chøng minh : a. ThÕ nµo lµ phÐp lËp luËn chøng minh ? b. Phương pháp sử dụng lí lÏ, dÉn chøng trong lËp luËn chøng minh : + Xác định vấn đề chøng minh. + Yªu cÇu cña dÉn chøng. + Ph©n tÝch vµ tr×nh bµy dÉn chøng. c. LËp dµn ý trong lËp luËn chøng minh. d. Dùng ®o¹n trong lËp luËn chøng minh. e. LuyÖn tËp viÕt bµi v¨n nghÞ luËn chøng minh. 2. PhÐp lËp luËn gi¶i thÝch : Néi dung chÝnh nh­ phÐp lËp luËn gi¶i thÝch. - Hệ thống một số kiến thức đã häc. - Luyện đề tổng hợp.. Th¸ng 2 ( tuÇn 3 +4 cña th¸ng 2) Chuyên đề 8 v¨n nghÞ luËn. TiÕp theo. Th¸ng 3. Những nội dung dự thảo dưới đây dựa trên cơ sở chương trình, sách giáo khoa, sách giáo viên môn Ngữ văn lớp 7 và mục tiêu của việc bồi dưỡng học sinh giỏi môn Ngữ văn lớp 7. Những nội dung dự thảo dưới đây giáo viên cần linh hoạt trong quá trình áp dụng để phù hợp với tình hình thực tế và đặc biệt là thực hiện có hiệu quả cho công tác bồi dưỡng học sinh giỏi. 12 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Trong qu¸ tr×nh biªn so¹n tµi liÖu, cã thÓ cßn nhiªï khiÕm khuyÕt, rÊt mong được sự đóng góp của đồng nghiệp để tài liệu ngày càng hoàn thiện.. b/ Một số đề bài minh hoạ: Gi¸o viªn cÇn biªn so¹n l¹i theo c¸c kiÓu bµi (biÓu c¶m, nghÞ luận) và có thể sử dụng để ra đề kiểm tra cuối mỗi chuyên đề ( văn biểu cảm, chuyên đề ca dao, tục ngữ...).. §Ò sè 1: Loµi c©y mµ em yªu.. §Ò sè 2: Bóng dáng của một người thân yêu.. §Ò sè 3: C¶m nghÜ cña em vÒ mét bµi ca dao mµ em yªu thÝch.. §Ò sè 4: C¶m nhËn cña em vÒ hai ®o¹n th¬ ®­îc trÝch trong bµi “Th­ göi mÑ” cña Hen-rÝch Hai-n¬.. §Ò sè 5: “ NÕu truyÖn cæ tÝch chiÕu räi mét ¸nh s¸ng hi väng vµo mét cuéc sèng khác, khác hẳn cuộc đời hàng ngày tẻ nhạt, khô cằn thì ca dao dân ca tìm thi hứng ngay ở cái cuộc đời hàng ngày đó…” Bằng những hiểu biết của em về ca dao, hãy làm sáng tỏ nhận định trên.. §Ò sè 6: Một người Việt Nam đi du lịch nhiều nơi, khi trở về nhà, bạn bè, người thân đến hỏi nơi nào đẹp nhất, anh ta trả lời: “Không nơi nào đẹp bằng quê hương”. Em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ ý kiÕn trªn? B»ng nh÷ng bµi ca dao viÕt vÒ quª hương, hãy trình bày những cảm nhận của riêng mình đối với tình yêu quê nhà ẩn chứa trong lòng mỗi con người Việt Nam.. §Ò sè 7: Bàn về vai trò và vị trí của nhà văn trong xã hội, có người cho rằng: “Nhà v¨n lµ kÜ s­ t©m hån”. Em h·y gi¶i thÝch ý kiÕn trªn. B»ng viÖc c¶m nhËn mét sè v¨n b¶n nghÖ thuËt chọn lọc trong chương trình Ngữ văn 7, em hãy làm rõ thiên chức và sứ mệnh cao cả của nhà văn trong việc bồi đắp tâm hồn con người.. §Ò sè 8: 13 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Nhà phê bình văn học Hoài Thanh có viết: “Văn chương sẽ là hình dung của sự sống muôn hình vạn trạng. Chẳng những thế, văn chương còn sáng t¹o ra sù sèng”. (Theo Ng÷ v¨n 7, tËp hai) H·y gi¶i thÝch vµ chøng minh ý kiÕn trªn.. §Ò sè 9: “Giản dị trong đời sống, trong quan hệ với mọi người, trong tác phong, Hå Chñ tÞch còng rÊt gi¶n dÞ trong lêi nãi vµ bµi viÕt” (Theo Ng÷ v¨n 7, tËp hai) B»ng mét sè dÉn chøng trong bµi “Tinh thÇn yªu nøoc cña nh©n d©n ta” (Hå ChÝ Minh), h·y chøng minh r»ng c¸ch viÕt cña B¸c Hå rÊt gi¶n dÞ.. §Ò sè 10: Trong truyện ngắn “Sống chết mặc bay”, tác giả Phạm Duy Tốn đã khéo léo kết hợp phép tương phản và phép tăng cấp để bộc lộ tính cách nhân vật, vạch trần bản chất “lòng lang dạ thú” của tên quan phủ trước sinh mạng của người dân. Em h·y gi¶i thÝch vµ chøng minh ý kiÕn trªn.. §Ò sè 11:. C©u C©u 11 :: Tr×nh Tr×nh bµy bµy c¶m c¶m nhËn nhËn cña cña em em vÒ vÒ v¨n v¨n b¶n b¶n sau sau ;; Con Con cß cß mµ mµ ®i ®i ¨n ăn đêm đêm §Ëu §Ëu ph¶i ph¶i cµnh cµnh mÒm mÒm lén lén cæ cæ xuèng xuèng ao ao ¤ng ¤ng ¬i ¬i «ng «ng vít vít t«i t«i nao nao T«i T«i cã cã lßng lßng nµo nµo «ng «ng h·y h·y x¸o x¸o m¨ng m¨ng Cã x¸o th× x¸o nước trong Có xáo thì xáo nước trong §õng §õng x¸o xáo nước nước đục đục đau ®au lßng lßng cß cß con con. C©u C©u 2 :. Tinh Tinh yªu yªu quª quê hương hương đất đất nước nước là lµ m¹ch m¹ch nguån nguån xuyªn xuyªn suèt suèt trong trong v¨n v¨n häc häc. ViÖt ViÖt Nam. Nam. H·y H·y ph¸t ph¸t biÓu biÓu c¶m c¶m nghÜ nghÜ cña cña em em vÒ vÒ nh÷ng nh÷ng biÓu biÓu hiÖn hiÖn cña cña t×nh t×nh yªu yªu Êy Êy trong trong v¨n th¬ tr÷ t×nh hiÖn đại ViÖt Nam. văn thơ trữ tình hiện đại Việt Nam.. §Ò sè 12. C©u 1: ( 6 ®iÓm) Trong bài thơ “ Nhớ con sông quê hương” nhà thơ Tế Hanh có viết: “ Quê hương tôi có con sông xanh biếc. Nước gưong trong soi tóc những hàng tre T©m hån t«i lµ mét buæi tr­a hÌ To¶ n¾ng xuèng dßng s«ng lÊp lo¸ng.” Em hãy phân tích cái hay, cái đẹp mà em cảm nhận được từ bốn câu thơ. 14 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> C©u 2: ( 14 ®iÓm C¶m nhËn cña em vÒ bµi th¬ “TiÕng gµ tr­a” cña nhµ th¬ Xu©n Quúnh.. §Ò sè 13 §Ò thi häc sinh giái M«n :Ng÷ V¨n 7 C©u 1 : (4®) §äc ®o¹n v¨n sau : “ Sµi Gßn vÉn trÎ .T«i th× ®­¬ng giµ.Ba tr¨m n¨m so víi n¨m ngµn tuæi cña §Êt Nước thì cái đô thị này còn xuân chán .Sài Gòn cứ trẻ hoài như một cây tơ đương độ nõn nà , trên đà thay da đổi thịt , miễn là cư dân ngày nay và cả ngày mai biết cách tưới tiêu chăm bón , trân trọng , giữ gìn cái đô thị ngọc ngà. T«i yªu Sµi Gßn da diÕt …T«i yªu trong n¾ng sím , mét thø n¾ng ngät ngµo vào buổi chiều lộng gió nhớ thương, dưới những cây mưa nhiệt đới bất ngờ .Tôi yêu thêi tiÕt tr¸i chøng víi trêi ®ang ui ui buån b· bçng trong v¾t l¹i nh­ thuû tinh , t«i yêu cả đêm khuya thưa thớt tiếng ồn.Tôi yêu phố phường náo động, dập dìu náo động , dập dìu xe cộ vào những giờ cao điểm. Yêu cả cái tĩnh lặng của buổi sớm tinh sương với làn không khí mát dịu , thanh sạch trên một số đường còn nhiều cây xanh che chë.” ( “Sài Gòn tôi yêu” - Lê Minh Hương) a) T¸c gi¶ giíi thiÖu Sµi Gßn b»ng c¸ch nµo ? C¸i hay cña c¸ch giíi thiÖu Êy? b) Người viết đã bộc lộ tình yêu của mình với Sài Gòn như thế nào ? Cách bộc lộ có gì đặc biệt? Câu 2 : (6 đ) Nhà văn người Đức Hen –rich Hai- nơ có viết đoạn thơ trong bài “Thư göi mÑ” nh­ sau : “Con thương sống ngẩng cao đầu , mẹ ạ Tính tình con hơi ngang bướng , kiêu kì NÕu cã vÞ chóa nµo nh×n con vµo m¾t Con chẳng bao giờ cúi mặt trước uy nghi Nh­ng mÑ ¬i, con xin thó thËt Tr¸i tim con dï kiªu h·nh thÕ nµo Đứng trước mẹ dịu dàng , chân thật Con thÊy m×nh bÐ nhá lµm sao .”. ( TÕ Hanh dÞch) a) Nªu ý chÝnh cña tõng khæ th¬? Hai ý chÝnh Êy cã quan hÖ víi nhau nh­ thÕ nµo? b) Hai khæ th¬ trªn nèi liÒn nhau thµnh mét v¨n b¶n. H·y ph©n tÝch sù liªn kÕt chÆt chÏ cña v¨n b¶n ? c) Ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ hai khæ th¬ trªn b»ng mét ®o¹n v¨n ng¾n. Câu 3 : (10 đ). Có một đọan thơ rất hay , rất xúc động viết về Bác Hồ kính yêu như sau : “ Đất nước đẹp vô cùng . Nhưng Bác phải ra đi. Cho tôi làm sống dưới con tàu đưa tiễn Bác Khi bê b·i dÇn lui lµng xãm khuÊt Bèn phÝa nh×n kh«ng bãng mét hµng tre … Đêm xa nước đầu tiên , ai nỡ ngủ. 15 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Sóng dưới chân tàu đâu phải sóng quê hương Trêi tõ ®©y ch¼ng xanh mµu xø së Xa nước rồi ,càng hiểu nước đau thương…” (“Người đi tìm hình của nước” – Chế Lan. Viªn) a) Đoạn thơ đã viết về sự kiện nào trong cuộc đời hoạt động của Bác Hồ kính yêu? Lúc đó Bác có tên là gì ? b) Ph©n tÝch hiÖu qu¶ cña dÊu chÊm c©u gi÷a c©u th¬ thø nhÊt vµ tõ “ nh­ng”. c) Viết đoạn văn biểu cảm ( 12 -15 câu) về đọan thơ trên.. §Ò sè 14 §Ò thi chän häc sinh giái líp 7 M«n: Ng÷ v¨n. ( Thêi gian lµm bµi: 120 phót ) C©u1 ( 2 ®iÓm ): §äc ®o¹n th¬ sau: “ Trªn ®­êng hµnh qu©n xa Dõng ch©n bªn xãm nhá TiÕng gµ ai nh¶y æ “Côc...côc t¸c côc ta” Nghe xao động nắng trưa Nghe bàn chân đỡ mỏi Nghe gäi vÒ tuæi th¬.” ( TiÕng gµ tr­a, Xu©n Quúnh ) 1. Biện pháp tu từ nào được sử dụng để diễn tả tâm trạng anh lính trẻ trên ®­êng hµnh qu©n ra trËn? A. Nh©n ho¸ vµ so s¸nh.. B. So s¸nh vµ ®iÖp ng÷.. C. §iÖp ng÷ vµ Èn dô.. D. §iÖp ng÷ vµ nh©n ho¸.. 2. Có sự chuyển đổi cảm giác như thế nào trong ba câu thơ có từ “nghe”? A. ThÝnh gi¸c  xóc gi¸c.. B. ThÝnh gi¸c . khøu gi¸c.. B. ThÝnh gi¸c  c¶m gi¸c. C. ThÝnh gi¸c . vÞ gi¸c.. 3. NhËn xÐt vÒ cÊu t¹o cña c©u “ Nghe gäi vÒ tuæi th¬”? A. Là câu đơn bình thường.. B. Là câu đặc biệt.. C. Lµ c©u rót gän.. C. C¶ A,B,C sai.. 4. Trong bµi th¬, côm tõ “TiÕng gµ tr­a” ®­îc xuÊt hiÖn mÊy lÇn? A. Hai.. B. Bèn. 16 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> C. S¸u.. D. T¸m.. C©u 2 ( 2 ®iÓm ): “ Nh­ng chí hiÓu lÇm r»ng B¸c sèng kh¾c khæ theo lèi nhµ tu hµnh, thanh tao theo kiểu nhà hiền triết ẩn dật. Bác Hồ sống đời sống giản dị, thanh bạch như vậy, bởi vì Người sống sôi nổi, phong phú đời sống và cuộc đấu tranh gian khổ và ác liệt của quần chúng nhân dân. Đời sống vật chất giản dị càng hoà hợp đời sống tâm hồn phong phú, với những tư tưởng, tình cảm, những giá trị tinh thần cao đẹp nhất. Đó là đời sống thực sự văn minh mà Bác Hồ nêu gương sáng trong thế giới ngày nay.” ( §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå, Ph¹m V¨n §ång ) Tác giả đã gửi đến chúng ta điều gì qua đoạn văn trên? Suy nghĩ của em về lời göi Êy? C©u 4 ( 6 ®iÓm ): “Đọc một câu thơ nghĩa là ta gặp gỡ tâm hồn con người” ( Ana t«n Prance. ) C©u nãi trªn cña nhµ v¨n Ph¸p gióp em c¶m nhËn ®­îc nh÷ng g× khi häc hai bµi th¬ C¶nh khuya vµ R»m th¸ng giªng cña Hå ChÝ Minh. UBND huyÖn B×nh Giang Phßng GD vµ §T hướng dẫn chấm đề thi hsg huyện lớp 7 m«n: ng÷ v¨n. Câu1 ( 2 điểm ): Mỗi câu trả lời đúng được 0,5 điểm. 1. C. 2. B. 3. C. 4. B.. Câu2 ( 2 điểm ): Mỗi ý trả lời đúng cho 1 điểm: - Lời gửi của tác giả : Qua việc khẳng định sự hoà hợp giữa đời sống vật chất giản dị và đời sống tinh thần phong phú trong con người Bác Hồ, tác giả còn muốn nói về ý nghĩa đích thực của đời sống con người: Không phải là sự thoả mãn càng nhiều về vật chất, mà là đời sống tinh thần, tư tưởng , tình c¶m phong phó, thËm chÝ lµ v« tËn. Cuéc sèng nh­ thÕ, theo t¸c gi¶ lµ cuéc sống thực sự văn minh mà Bác Hồ đã nêu gương sáng trong thời đại ngày nay. - Suy nghĩ của em : HS cần nêu được suy nghĩ về ý nghĩa thực sự của đời sống con người, về mối quan hệ giữa nhu cầu vật chất và đời sống tinh thần. 17 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Nếu chạy theo hưởng thụ vật chất sẽ có thể dẫn đến sự nghèo nàn, què quặt vÒ tinh thÇn, t×nh c¶m... C©u3 ( 6 ®iÓm ): 1. Yªu cÇu chung: - Trên cơ sở hiểu đúng hai bài thơ trữ tình của Hồ Chí Minh để làm sáng tỏ yêu cầu của đề bài, biết cách làm bài văn nghị luận văn học. 2. Yªu cÇu cô thÓ: HS có thể trình bày, sắp xếp theo nhiều cách, cảm thụ đôi chỗ khác nhau nhưng cần đạt được các ý sau: - T©m hån yªu thiªn nhiªn, g¾n bã chan hoµ víi thiªn nhiªn: + ViÕt nhiÒu vÒ thiªn nhiªn ( §Æc biÖt lµ tr¨ng.) + Có nhiều rung động, sự say mê trước vẻ đẹp của thiên nhiên Việt Bắc. + Chan hoµ, mËt thiÕt víi thiªn nhiªn, c¶nh vËt. - Tình yêu thiên nhiên luôn gắn liền với tình yêu nước sâu nặng. + Chất nghệ sĩ và tâm trạng người chiến sĩ luôn thống nhất trong con người cña B¸c. 3. Tiªu chuÈn cho ®iÓm: - Điểm 6: Đáp ứng yêu cầu nêu trên, diễn đạt mạch lạc, trình bày khoa học. Cã nh÷ng c¶m nhËn vµ ph¸t hiÖn míi mÎ, tinh tÕ. - §iÓm 4: §¸p øng phÇn lín c¸c yªu cÇu trªn. Cã thÓ cßn mét vµi sai sãt nhá về diễn đạt, trình bày. - Điểm 2: Chưa thật hiểu đề, bài làm còn mắc nhiều lỗi diễn đạt.. §Ò sè 15 Tõ Tõ m«tj m«tj bµi bµi cao cao dao dao than than th©n thân đã đã học häc trong trong chương chương trình tr×nh Ng÷ Ng÷ v¨n v¨n 77 tËp tËp 1, 1, h·y h·y ph¸t ph¸t biÓu biÓu c¶m c¶m nghÜ nghÜ cña cña em em vÒ vÒ th©n th©n phËn phận người người phụ phô n÷ n÷ trong trong x· x· héi héi x­a. x­a.. §Ò sè 16. 18 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Nªu Nªu c¶m c¶m nghÜ nghÜ s©u s©u s¾c s¾c nhÊt nhÊt cña cña em em vÒ vÒ mét mét truyÖn truyÖn ng¾n ngắn đã đã học häc trong trong chương chương tr×nh tr×nh Ng÷ Ng÷ v¨n v¨n 7. 7.. c/ giíi thiÖu Mét sè s¸ng kiÕn kinh nghiÖm vµ tµi liÖu s­u tÇm : giới thiệu bài văn biểu cảm về người thân Trong cuộc sống hàng ngày, có biết bao nhiêu người đáng để chúng ta thương yêu và dành nhiều tình cảm. Nhưng đã bao giờ bạn nghĩ rằng, người thân yêu nhất của bạn là ai chưa? Với mọi người câu trả lời ấy có thể là ông bà, là mẹ, là anh chị hoặc cũng có thể là bạn bè chẳng hạn. Còn riêng tôi, hình ảnh người bố sẽ mãi mãi là ngọn lửa thiêng liêng, sưởi ấm tâm hồn tôi mãi tận sau này. Bố tôi không may mắn như những người đàn ông khác. Trong suốt cuộc đời bố có lẽ không bao giờ được sống trong sự sung sướng, vui vẻ. Bốn mươi tuổi khi chưa đi được nửa chặng đời người, bố đã phải sống chung với bao nhiêu bệnh tật: Đầu tiên đó chỉ là những cơn đau dạ dày, rồi tiếp đến lại xuất hiện thêm nhiều biến chứng. Trước đây, khi còn khỏe mạnh, bao giờ bố cũng rất phong độ. Thế nhưng bây giờ, vẻ đẹp ấy dường như đã dần đổi thay: Thay vì những cánh tay cuồn cuộn bắp, giờ đây chỉ còn là một dáng người gầy gầy, teo teo. Đôi mắt sâu dưới hàng lông mày rậm, hai gò má cao cao lại dần nổi lên trên khuôn mặt sạm đen vì sương gió. Tuy vậy, bệnh tật không thể làm mất đi tính cách bên trong của bố, bố luôn là một người đầy nghị lực, giàu tự tin và hết lòng thương yêu gia đình. Gia đình tôi không khá giả, mọi chi tiêu trong gia đình đều phụ thuộc vào đồng tiền bố mẹ kiếm được hàng ngày. Dù bệnh tật, ốm đau nhưng bố chưa bao giờ chịu đầu hàng số mệnh. Bố cố gắng vượt lên những cơn đau quằn quại để làm yên lòng mọi người trong gia đình, cố gắng kiếm tiền bằng sức lao động của mình từ nghề xe lai. Hàng ngày, bố phải đi làm từ khi sáng sớm cho tới lúc mặt trời đã ngã bóng từ lâu. Mái tóc bố đã dần bạc đi trong sương sớm. Công việc ấy rất dễ dàng với những người bình thường nhưng với bố nó rất khó khăn và gian khổ. Bây giờ có những lúc phải chở khách đi đường xa, đường sốc thì những cơn đau dạ dạy của bố lại tái phát. Và cả những ngày thời tiết thay đổi, có những trưa hè nắng to nhiệt độ tới 3848 độ C, hay những ngày mưa ngâu rả rích cả tháng 7, tháng 8, rồi cả những tối mùa đông lạnh giá, bố vẫn cố gắng đứng dưới những bóng cây kia mong khách qua đường. Tôi luôn tự hào và hãnh diện với mọi người khi có được một người bố giàu 19 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> đức hy sinh, chịu thương, chịu khó như vậy. Nhưng có phải đâu như vậy là xong. Mỗi ngày bố đứng như vậy thì khi trở về những cơn đau quằn quại lại hành hạ bố. Nhìn khuôn mặt bố nhăn nhó lại, những cơn đau vật vã mà bố phải chịu đựng, tôi chỉ biết òa lên mà khóc. Nhìn thấy bố như vậy, lòng tôi như quặn đau hơn gấp trăm ngàn lần. Bố ơi, giá như con có thể mang những cơn đau đó vào mình thay cho bố, giá như con có thể giúp bố kiếm tiền thì hay biết mấy? Nếu làm được gì cho bố vào lúc này để bố được vui hơn, con sẽ làm tất cả, bố hãy nói cho con được không? Những lúc ấy, tôi chỉ biết ôm bố, xoa dầu cho bố, tôi chỉ muốn với bố đừng đi làm nữa, tôi có thể nghỉ học, như vậy sẽ tiết kiệm được chi tiêu cho gia đình, tôi có thể kiếm được tiền và chữa bệnh cho bố. Nhưng nếu nhắc đến điều đó chắc chắn là bố sẽ buồn và thất vọng ở tôi nhiều lắm. Bố luôn nói rằng bố sẽ luôn chiến đấu. Chiến đấu cho tới những chút sức lực cuối cùng để có thể nuôi chúng tôi ăn học thành người. Bố rất quan tâm đến việc học của chúng tôi. Ngày xưa bố học rất giỏi nhưng nhà nghèo bố phải nghỉ học. Vào mỗi tối, khi còn cố gắng đi lại được, bố luôn bày dạy cho mấy chị em học bài. Trong những bữa cơm bố thường nhắc chúng tôi cách sống, cách làm người sao cho phải đạo. Tôi phục bố lắm, bố thuộc hàng mấy nghìn câu Kiều, hàng trăm câu châm ngôn, danh ngôn nổi tiếng… Chính vì vậy, tôi luôn cố gắng tự giác học tập. Tôi sẽ làm một bác sĩ và sẽ chữa bệnh cho bố, sẽ kiếm tiền để phụng dưỡng bố và đi tiếp những bước đường dở dang trong tuổi trẻ của bố. Tôi luôn biết ơn bố rất nhiều, bố đã dành cho tôi một con đường sáng ngời, bởi đó là con đường của học vấn, chứ không phải là con đường đen tối của tiền bạc. Tôi sẽ luôn lấy những lời bố dạy để sống, lấy bố là gương sáng để noi theo. Và tôi khâm phục không chỉ bởi bố là một người giỏi giang, là một người cao cả, đứng đắn, lòng kiên trì chịu khó mà còn bởi cách sống lạc quan, vô tư của bố. Mặc dù những thời gian rảnh rỗi của bố còn lại rất ít nhưng bố vẫn trồng và chăm sóc khu vườn trước nhà để cho nó bao giờ cũng xanh tươi. Những giỏ phong lan có bao giờ bố quên cho uống nước vào mỗi buổi sáng; những cây thiết ngọc lan có bao giờ mang trên mình một cái lá héo nào? Những cây hoa lan, hoa nhài có bao giờ không tỏa hương thơm ngát đâu? Bởi đằng sau nó luôn có một bàn tay ấm áp chở che, chăm sóc, không những yêu hoa mà bố còn rất thích nuôi động vật. 20 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>