Giáo án Ngữ văn 8 kì 1 - Trường THCS Nhất Hoà

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trường THCS Nhất hoà. Giaùo aùn Ngữ Văn 8. Ngày Ngày soạn:15/8. soạn:15/8. Ngày giảng:16/8. Ngày giảng:16/8. TIẾT VĂN TIẾT 1: 1: VĂN BẢN BẢN TÔI TÔI ĐI ĐI HỌC HỌC. -- Thanh Thanh Tịnh Tịnh --. A. A. Mục Mục tiêu tiêu cần cần đạt: đạt: 1 .Kiến thức: 1 .Kiến thức: ­ Cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “tôi” ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời. ­ Thấy được ngồi bút văn xuôi giàu chất thơ, gợi dư vị chữ tình man mác của Thanh Tịnh. 2.Kĩ nãng: -Đọc hiểu đ/t có yếu tố miêu tả và biểu cảm. -Trình bày những suy nghĩ,t/c về 1 sự việc trong c/s của bản thân. 3.Thái độ:hs thêm yêu trương ,lớp,học tập tốt hơn. B. B. Chuẩn Chuẩn bị: bị: Giáo viên: Giáo án, sách giáo khoa. Học sinh: Đọc soạn bài trước. C. C. Tiến Tiến trình trình lên lên lớp: lớp: I. I. Ổn Ổn định: định: (1 (1 phút) phút) Kiểm diện sỉ số. II. II. Kiểm Kiểm tra tra bài bài cũ: cũ: (5 (5 phút) phút) Kiểm tra sách, vở, bài sọan của học sinh. III. III. Bài Bài mới: mới: (30 (30 phút) phút) Trong cuộc đời mỗi con người, những kỉ niệm tuổi học trò thường được lưu giữ bền lâu trong trí nhớ. Đặc biệt là những kỉ niệm về buổi đến trường đầu tiên. Truyện ngắn tôi đi học đã diễn tả những kỉ niệm mơn man, bâng khuâng của một thời thơ ấu, mà bài học hôm nay chúng ta sẽ được học.. Trang : 1 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường THCS Nhất Hoà. Giáo án Ngữ Văn 8. Hoạt động 1: Cho HS đọc văn bản và tìm hiểu chú thích.. Phương pháp. Nội dung I. I. Khái Khái quát quát chung: chung: 1,Tác ­ Gv: Gọi 1 HS đọ chú thích. 1,Tác giả giả -- tác tác phẩm: phẩm: -Hs: đọc. a.Tác giả: ­ Gv nhận xét cách đọc. Sau đó Gv hỏi về Thanh Tịnh (1911–1988) tác giả, tác phẩm. quê ở Huế. Viết báo, làm văn và là tác giả của nhiều ­ Hs: trả lời. truyện ngắn, tập thơ, trong ­ Gv: Nhận xét giới thiệu về tác giả Thanh Tịnh và truyện ngắn “tôi đi học”. Cần đó nổi tiếng là Quê Mẹ nhấn mạnh về đặc sắc của văn xuôi. (Truyện ngắn) b.Tác phẩm: Truyện ngắn tôi đi học in trong tập Quê Mẹ xuất bản năm 1941. -Gv hướng dẫn cách đọc,đọc mẫu. 2.Đọc-chú thích: -Hs đọc. -1 học sinh đọc phần chú thích – GV giảng thêm những chú thích khó. 3,Bố 3,Bố cục: cục: ? Em hãy chia bố cục của văn bản. Chia làm 5 đọan: Hs: Chia làm 5 đọan. – Đoạn 1: Từ đầu  rộn rã ? Nêu nội dung của từng đọan. khơi nguồn kỉ niệm. Hs: Trả lời. – Đọan 2: Tiếp  ngọn núi Tâm trạng và cảm giác của nhân vật tôi trên đường cùng mẹ đến trường. – Đọan 3: Tiếp  trong các lớp  tâm trạng và cảm giác của nhân vật tôi khi đứng giữa sân trường, khi nhìn mọi người, các bạn. – Đọan 4: Tiếp  chút nào hết. Tâm trạng của tôi khi nghe gọi tên và rời mẹ vào lớp. – Đọan 5: Tiếp  Còn lại tâm trạng của tôi khi ngồi vào chỗ và đón nhận tiết học đầu tiên. Cho Hs tìm hiểu các câu hỏi SGK. II. Phân tích: 1. ? Những gì đã gợi lên trong lòng nhân vật 1.Khơi Khơi nguồn nguồn kỉ kỉ niệm: niệm: “tôi” kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên. – Từ hiện tại nhớ về quá Hs: Từ hiện tại nhớ về dĩ vãng, những biến khứ: biến chuyển của trời chuyển của trời đất cuối thu và hình ảnh đất cuối thu, những em những em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần bé rụt rè đi đến trường Giáo Viên: Hứa Thị Kim Thiện. Trang : 2 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường THCS Nhất hoà. Giaùo aùn Ngữ Văn 8. đầu tiên đi đến trường gợi cho nhân vật “tôi” cùng mẹ gợi cho nhân vật nhớ lại những ngày ấy cùng những kỉ niệm tôi nhớ lại những kỉ niệm trong sáng. trong sáng – Tâm trạng cảm giác của nhân vật tôi trên + Cùng mẹ trên con con đường cùng mẹ tới trường. đường đến trường. – Tâm trạng, cảm giác của nhân vật “tôi” + Nhìn trường ngày khai khi nhìn ngôi trường ngày khai giảng khi giảng, mọi người bạn, nhìn mọi người, các bạn, lúc nghe gọi tên gọi tên mình rời tay mẹ mình và phải rời bàn tay mẹ để vào lớp. vào lớp. – Tâm trạng cảm giác của nhân vật “tôi” + Ngồi vào chỗ đón nhận lúc ngồi vào chỗ của mình và đón nhận giờ học đầu tiên. giờ học đầu tiên.  Những kỉ niệm được khơi ? Đọc toàn bộ chuyện ngắn, em thấy những nguồn theo dòng hồi tưởng và kỉ niệm này đươc nhà văn diễn tả theo trình trình tự thời gian. tự ntn. Hs: Theo dòng hồi tưởng và theo trình tự thời gian. ? Tìm những hình ảnh, chi tiết chứng tỏ tâm trạng hồi hộp cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật 2. tôi. 2.Tâm Tâm trạng trạng và và cảm cảm giác giác của Hs: Con đường, cảnh vật cảnh vật chung của nhân nhân vật vật “tôi” “tôi” khi khi cùng mẹ đến trường quanh vốn rất quen thuộc những giờ lạ, lo cùng mẹ đến trường buổi sợ sự thay đổi lớn trong mình. buổi đầu đầu tiên: tiên: – Trang trọng, đứng đắn với bộ quần áo, – Tâm trạng hồi hộp. vở. + Con đường cảnh vật trở – Cẩn thận nâng nui mấy quyển vở vừa nên lạ, cảm thấy sự lúng túng vừa muốn thử sức, muốn KĐ thay đổi lớn lên trong khi xin mẹ được cầm bút, thước như các lòng mình. bạn. + Cảm thấy trang trọng – Trường hôm nay nhiều người, ai cũng áo đứng đắn, cẩn thận quần sạch sẽ mặt tươi vui. lúng túng, lo sợ vẩn vơ – Ngôi trường xin tươi oai nghiêm khác rổi hồi hộp chờ nghe tên thường. Cảm thấy mình bé nhỏ so với nó, mình. nhân vật “tôi” đâm lo sợ. – Cảm giác ngỡ ngàng. – Gọi tên giật mình và lúng túng. + Thấy sợ khi rời tay mẹ, – Sợ khi rời bàn tay mẹ. như mình bước vào một – Cảm giác vừa xa lạ vừa gần gũi với mọi thế giới mới. vật, với người bạn ngồi bên cạnh mình. + Vừa xa lạ vừa gần gũi – Vừa ngỡ ngàng mà tự tin, nhân vật tôi oai vừa bỡ ngỡ vừa tự tin. nghiêm bườc vào giờ học đầu tiên.. IV. IV.Củng Củng cố: cố: (7 (7 phút) phút) – Trong buổi tựu trường đầu tiên đã gợi lên những gì trong lòng nhân vật tôi V. V. Dặn Dặn dò: dò: (2 (2 phút) phút) – về nhà học bài xem tiếp để tiết sau học. Trang : 3 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường THCS Nhất Hoà. Giáo án Ngữ Văn 8. Ngày Ngày soạn:16/8. soạn:16/8. Ngày Ngày giảng:17/8. giảng:17/8. TIẾT 2: VĂN VĂN BẢN BẢN TÔI TÔI ĐI ĐI HỌC HỌC (TT) (TT). -- Thanh Thanh Tịnh Tịnh --. A. A. Mục Mục tiêu tiêu cần cần đạt: đạt: Thực hiện tiếp tiết 1. B. Chuẩn B. Chuẩn bị: bị: ­ Giáo viên: Giáo án, sách giáo khoa. ­ Học sinh: Vở soạn, sách giáo khoa. C. Các C. Các bước bước lên lên lớp: lớp: I. I. Ổn Ổn định: định: (1 (1 phút) phút) Kiểm diện sỉ số . II. Kiểm II. Kiểm tra tra bài bài cũ: cũ: (6 (6 phút) phút) ? Em hãy cho biết những gì đã gợi lên trong lòng nhân vật “tôi” về buổi tựu trường . ? Tâm trạng và cảm giác của nhân vật tôi khi cùng mẹ đến trường ngày đầu tiên. III. Bài III. Bài mới: mới: (31 (31 phút) phút) Tiết học hôm nay chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu tiếp bài “Tôi đi học”. Hoạt động 1: Phương pháp Nội dung ? Em có cảm nhận gì vể thái độ, cử chỉ của 3.thái độ, cử chỉ của những người lớn (ông đốc, thầy giáo đón những người lớn đối với Giáo Viên: Hứa Thị Kim Thiện. Trang : 4 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trường THCS Nhất hoà. Giaùo aùn Ngữ Văn 8. nhận học trò mới,các phụ huynh) đối với các các em bé lần đầu tiên em bé lần đầu tiên đi học. đi học: HS: - Ông Đốc là hình ảnh 1 người thầy 1 –Phụ huynh: Chuẩn bị người lãnh đạo nhà trường rất từ tốn bao chu đáo và trân trọng tham dung. Thầy giáo trẻ dạy học sinh lớp mới dự buổi lễ. cũng chưng tỏ là 1 người vui tính, giàu tình – Ông Đốc: từ tốn bao dung. yêu thương. – Phụ huynh: Chuẩn bị chu đáo cho các –Thầy giáo trẻ: Vui tính, em ở buổi tựu trường đầu tiên, đầu trang giàu tình yêu thương. trọng tham dự buổi lễ quan trọng này. Có lẻ các vị cũng đang lo lắng, hồi hộp cùng con  Trách nhiệm, tấm lòng của em mình. gia đình,nhà trường đối với  Qua các hình ảnh về người lớn, chúng thế hệ tương lai. ta nhận ra trách nhiệm, tấm lòng của gia đình,nhà trường đối với thế hệ tương lai. Đó là 1 mái trường giáo dục ấm áp, là 1 nguồn nuôi dưỡng các em trưởng thành. Hoạt Hoạt động động 2: 2: ? Hãy tìm và phân tích các hình ảnh so sánh được nhà văn sd trong truyện ngắn. HS: Trả lời. GV: Nhậ xét. Chú ý 3 hình ảnh S2 – “Tôi quên thế nào... bầu trời quang đảng” – “ý nghĩ ấy thoáng... trên ngọn núi”. – “Họ như con chim... rụt rè trong cảnh lạ” Các hình ảnh so sánh xuất hiện ở các thời điểm khác nhau để diễn tả tâm trạng của nhân vật “tôi”. Đây là những hình ảnh so sánh giàu hình ảnh, sức gợi cảm được gắn với những cảnh sắc thiên nhiên tươi sáng chữ tình – Nhờ những hình ảnh so sánh đó mà cảm giác, ý nghĩa của nhân vật “tôi” được người đọc cảm nhận cụ thể rõ ràng. Nhờ thế mà chuyện ngắn thêm man mác chất chữ tình trong chẻo. ?Hãy nêu nội dung v/b? Hs trả lời.. 4. 4. Các Các hình hình ảnh ảnh so so sánh: sánh:  “Tôi quên thế nào... bầu trời quang đảng”  “ý nghĩ ấy thoáng... trên ngọn núi”.  “Họ như con chim... rụt rè trong cảnh lạ”  xuất hiện ở các thời điểm khác nhau diễn tả tâm trạng, cảm xúc của nhân vật “tôi”. Giúp người đọc cảm nhận cụ thể, rõ ràng hơn. ... Khi nói với mẹ tôi nhỡ thốt ra một lời thiếu lễ độ.. III/Tổng kết-ghi nhớ: 1.Nội dung:ghi nhớ sgk/9. 2.Nghệ thuật: ? nhận xét về đặc sắc nghệ thuật của chuyện  Bố cục theo dòng hồi ngắn này. Sức cuốn hút của tác phẩm theo tưởng, cảm nghĩ và theo em được tạo nên từ đâu. HS thảo luận . trình tự thời gian.  Kết hợp kể và tả với bộc lộ Từ việc tìm hiểu văn bản rút ra ghi nhớ. cảm xúc, tâm trạng. Cho HS đọc ghi nhớ trang 9 Ghi nhớ: SGK trang T9 Trang : 5 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Trường THCS Nhất Hoà. IV. IV. V. V.. Giáo án Ngữ Văn 8. Củng Củng cố: cố: (5 (5 phút) phút) ? Em hãy phát biểu cảm nghĩ của em về dòng cảm xúc của nhân vật “tôi” trong truyện ngắn “Tôi đi học” Dặn Dặn dò: dò: (2 (2 phút) phút) – Học bài. – Xem và sọan bài “Cấp độ khái quát của từ ngữ”.. ========================================================================= =============================. Giáo Viên: Hứa Thị Kim Thiện. Trang : 6 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Trường THCS Nhất hoà. Giaùo aùn Ngữ Văn 8. Ngày Ngày soạn:19/8 soạn:19/8 Ngày giảng:20/8 Ngày giảng:20/8. TIẾT TIẾT 3: 3:. CẤP CẤP ĐỘ ĐỘ KHÁI KHÁI QUÁT QUÁT CỦA CỦA TỪ TỪ NGỮ NGỮ. A. A. Mục Mục tiêu tiêu cần cần đạt: đạt: 1.Kiến 1.Kiến thức: thức: – Hiểu được cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ và mối quan hệ về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. 2.Kĩ nãng: – Thông qua bài học, rèn luyện tư duy trong việc nhận thức mối quan hệ giữa cái chung và cái riêng. B. B. Chuẩn Chuẩn bị: bị: ­ Giáo viên: Giáo án, sách giáo khoa. ­ Học sinh: Vở soạn, vở ghi, sách giáo khoa. C. C. Các Các bước bước lên lên lớp lớp :: I. I. Ổn Ổn định: định: (1 (1 phút) phút) Kiểm diện sỉ số. II. II. Kiểm Kiểm tra tra bài bài cũ: cũ: (6 (6 phút) phút) Đây là bài học tiếng việc đầu tiên giáo viên có tể hỏi lại kiến thức cũ. III. Bài III. Bài mới:(31 mới:(31 phút) phút) Ở lớp 7 chúng ta đã được học về từ đồng nghĩa và trái nghĩa, ở lớp 8 chúng ta sẽ được học ở 1 cấp độ cao hơn đó là cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. Hoạt Hoạt động động 1: 1: Tìm Tìm hiểu hiểu khái khái niệm. niệm. Phương pháp. Nội dung I. I. Từ Từ ngữ ngữ nghĩa nghĩa rộng, rộng, từ từ ngữ nghĩa hẹp: ngữ nghĩa hẹp: 1.Ví 1.Ví dụ;sgk/10 dụ;sgk/10. Cho Hs quan sát sơ đồ .. 2.Nhận gợi dẫn HS trả lời. 2.Nhận xét: xét: Giáo viên đưa ra sơ đồ vòng tròn để biểu diễn mối quan hệ bao hàm này Động Động vật vật. Thú Động vật. Thú Thú. Chim Chim. cá cá. Voi, Hươu– Tu Hú – cá Rô, cá Thu. Voi Hươu Tu hú Sáo. 1. Từ động vật rộng hơn từ Cá Voi Cá Thu. Trang : 7 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Trường THCS Nhất Hoà. Giáo án Ngữ Văn 8. chim, thú. 2. Các từ thú, chim, cá phạm vi rộng hơn từ voi, hươu, tu hú, cá, sáo, cá thu. 3. Các từ thú, chim, cá có phạm vi nghĩa rộng hơn các từ voi, cá rô, cá thu hẹp hơn từ động vật.. ? Nghĩa của từ động vật rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa của các từ thú, chim, cá ?vì sao. HS: Trả lời. ? Nghĩa của từ thú rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa của các từ tu hú, sáo. ? Nghĩa của từ cá rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa của các từ cá rô ?vì sao. HS: Trả lời. ? Nghĩa các từ thú, chim, cá rộng hơn nghĩa của từ nào,đồng thời hẹp hơn nghĩa của từ nào. HS: Trả lời. Ghi nhớ: SGK T10. Từ đây cho HS rút ra kết luận. GV gọi HS đọc ghi nhớ. Hoạt Hoạt động động 2: 2: Hướng Hướng dẫn dẫn học học phần phần luyện luyện tập. tập. II/Luyện tập: 1.Bài 1:Lập sơ đồ: a. ? Lập sơ đồ khái quát của nghĩa từ ngữ trong mỗi nhóm từ ngữ sau đây (theo mẫu sơ đồ trong bài học). Cho HS lên lập hồ sơ. GV nhận xét. Quần đúi, dài sơmi b.. Giáo Viên: Hứa Thị Kim Thiện. Trang : 8 Lop8.net. Áo dài,.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Trường THCS Nhất hoà. Giaùo aùn Ngữ Văn 8. Súng trường, Bom ban càng, ? Tìm từ ngữ có nghĩa rộng hơn so với nghĩa đại bát bom bi của các từ ngữ theo nhóm. Gv: cho Hs làm. 2.Bài 2:Từ ngữ có nghĩa rộng: a. Từ chất đốt. b. Từ nghệ thuật. ? Tìm từ ngữ bao hàm trong phạm vi nghĩa c. Từ thức ăn. của mỗi từ ngữ. d. Từ nhín. e. Từ đánh. 3. Bài 3:Các từ ngữ có nghĩa bao hàm: a. Xe cộ: Xe đạp, xe máy, Vũ khí xe hơi. b. Kim loại: Săt, đồng, nhôm. ? Tìm những từ không thuộc phạm vi nghĩa Bom mỗi nhómSúng từ. c. Hoa quả: Chanh, cam, chuối. 4.Bài 4: Những từ ngữ không thuộc phạm vi: a.Thuốc lào b. Bút điện c. Thủ quỹ d. Hoa tai IV. IV. V. V.. Củng Củng cố: cố: (5 (5 phút) phút) – Nêu khái niệm nghĩa của từ - cho ví dụ? Dặn Dặn dò: dò: (2 (2 phút) phút) – Học bài, làm bài tập số 5. – Sọan bài Tính thống nhất về chủ đề của văn bản.. Trang : 9 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Trường THCS Nhất Hoà. Giáo án Ngữ Văn 8. Ngày Ngày soạn:19/8 soạn:19/8 Ngày Ngày giảng:20/8 giảng:20/8. TIẾT TIẾT 4: 4:. TÍNH TÍNH THỐNG THỐNG NHẤT NHẤT VỀ VỀ CHỦ CHỦ ĐỀ ĐỀ CỦA CỦA VĂN VĂN BẢN BẢN. A. A. Mục Mục tiêu tiêu cần cần đạt: đạt: 1.Kiến 1.Kiến thức: thức: – Nắm được chủ để của văn bản, tính thống nhất về chủ đề của văn bản. 2.Kĩ nãng: – Biết viết một văn bản bảo đảm bảo đảm tính thống nhất về chủ đề, biết xác định và duy trì đối tượng trình bày, chọn lựa, sắp xếp các phần sao cho văn bản tập trung nêu bật ý kiến, cảm xúc của mình. B. B. Chuẩn Chuẩn bị: bị: ­ Giáo viên: Giáo án, sách giáo khoa. ­ Học sinh: Sách giáo khoa, sọan bài. C. Các C. Các bước bước lên lên lớp: lớp: I. I. Ổn Ổn định: định: (1 (1 phút) phút) Kiểm diện sỉ số. II. Kiểm II. Kiểm tra tra bài bài cũ: cũ: (3 (3 phút) phút) Kiểm tra phần chuẩn bị ở nhà của học sinh. III. III. Bài Bài mới:(32 mới:(32 phút) phút) Để giúp chúng ta viết một văn bản đảm bảo tính thống nhất về chủ đề, biết xác định và duy trì đối tượng trình bày, chọn lựa sắp xếp sao cho văn bản tập trung nêu bật ý kiến, thì hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu bài Tính thống nhất về chủ đề của văn bản. Hoạt động 1: Tìm hiểu khái niệm chủ đề của văn bản. Phương pháp. Nội dung I. I. Chủ Chủ đề đề của của văn văn bản: bản: 1.Đọc vãn bản:sgk/5-8 1.Đọc vãn bản:sgk/5-8. Gv yêu cầu học sinh đọc thầm văn bản “Tôi đi học” . ? Văn bản miêu tả những việc đang xẩy ra (hiện tại) hay đã xẩy ra (hồi ức, kỉ niệm) Hs: Văn bản miêu tả những việc đã xảy ra, đó là những hồi tưởng của tác giả về ngày đầu tiên đi học. ? Mục đích tác giả viết văn bản này là gì. Hs: Phát biễu ý kiến và bộc lộ cảm xúc của mình về một kỉ niệm từ thuở thiếu thời. ? Từ các nhận thức trên, em hãy cho biết: Chủ đề của văn bản này là gì. Hs trả lời Giáo Viên: Hứa Thị Kim Thiện. Trang : 10 Lop8.net. 2,Nhận 2,Nhận xét: xét:.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Trường THCS Nhất hoà. Giaùo aùn Ngữ Văn 8. Gv nhận xét.  Chủ đề của văn bản là đối tượng và vấn đề chính được tác giả nêu lên, đặt ra trong văn bản. Hoạt động 2: Tìm hiểu tính thống nhất về chủ đề của văn bản. ? Căn cứ vào đâu em biết văn bản tôi đi học nói lên những kỉ niệm của tác giả về buổi tựu trường đầu tiên. TL: Nhan đề văn bản tôi đi học cho phép dự đóan văn bản nói về chuyện “tôi đi học”  Đó là những kỉ niệm về buổi đầu đi học của tôi, nên đại từ tôi các từ ngữ biểu thị ý nghĩa đi học được lặp đi lặp lại nhiều lần.  Các câu nhắc đến kỉ niệm:  Hôm nay tôi đi học.  Hằng năm cứ vào cuối thu... mơn man của buổi tựu trường.  Tôi quên thế nào được ngững cảm giác trong sáng ấy.  Hai quyển vở mối... thấy nặng.  Tôi băm tay ghì... chênh đầu chuối xuống đất,... Gv: Văn bản tôi đi học tâp trung hồi tưởng lại tâm trạng hồi hộp, cảm dãng bở ngỡ của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên. ? Hãy tìm các từ ngữ chứng tỏ tâm trạng đó in sâu trong lòng nhân vật “tôi” suốt cuộc đời. Hs: - Trên đường đi học:  Cảm nhận về con đường: quen đi lại  lạ, cảnh vật thay đổi.  Thay đổi hành vi:lội qua sông thả diều, đi ra đồng nô đùa đi học, cố làm như một tuổi học trò thực sự. - Trên sân trường:  Cảm nhận về ngôi trường: Cao ráo, sạch sẽ hơn nhà trong làng  Xinh xắn, oai nghiêm như đình làng, sân rộng, cao hơn và “lòng tôi đâm ra lo sợ vẩn vơ”.  Cảm thấy bỡ ngỡ, lúng túng khi bước vào lớp: đứng nép, nhìn một nửa, đi từng bước nhẹ, muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ, nặng nề 1 cách lạ, nức nở khóc theo. - Trong lớp học: Xa mẹ trước đi cả ngày không thấy xa nhà, xa mẹ chút nào hết / giờ đây mỗi bước vào lớp đã thấy xa mẹ, nhớ nhà. Trang : 11 Lop8.net. II. Tính thống nhất về chủ đề của văn bản: 1. căn cứ vào ngày đầu tiên đi học. 2. a. Trên đường đi học: ­ Con đường quen đi lại lắm lần bổng đổi khác, mới mẻ. ­ Lội sông thả diều đã chuyển đổi thành việc đi học thật thiêng liêng tự hào. b. Trên sân trường: ­ Trường cao ráo, sạch sẽ hơn các nhà trong làng khiến lòng tôi đâm ra lo sợ vẩn vơ. ­ Lúng túng, ngỡ ngàng khi xếp hàng. ­ Trong lớp học. ­ Cảm giác bâng khuâng khi xa mẹ trước đây có thể đi chơi cả ngày không thấy nhớ nhà, nhớ mẹ giờ đây mới bước vào lớp đã thấy xa nhà, nhớ mẹ..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Trường THCS Nhất Hoà. Giáo án Ngữ Văn 8. Gv: Dựa vào sự phân tích, giúp Hs cảm nhận được những cảm giác trong sáng nảy nở trong lòng nhân vật tôi. ? Từ việc phân tích em hãy cho biết: Thế nào là tính thống nhất về chủ đề của văn bản? Làm thế nào để bảo đảm tính thống nhất đó? Hs: Dựa vào phần ghi nhớ để trả lời..  Ghi nhớ: SGK T12 Hoạt Hoạt Động Động 3: 3: Hướng Hướng dẫn dẫn Học Học sinh sinh luyện luyện tập. tập. III. Luyện tập: 1.BT1: a. Căn cứ vào nhan đề của văn bản: Rừng cọ quê tôi. ­ Các đọan: Giới thiệu rừng cọ, tả cây cọ, tác dụng của cây cọ, tình cảm gắn bó với cây cọ. ­ Các ý lớn của phần thân bài (xem mục a) được sắp xếp hợp lí, không nên thay đổi. c. Hai câu trực tiếp nói tới tình cảm gắn bó giữa người nông dân sống thao với rừng cọ. Dù ai đi ngược về suôi Cơm nắm lá cọ là người nông thao. BT2: Nên bỏ hai câu b và d BT3: Bỏ câu c, h viết lại câu b: con đường quen thuộc mỗi ngày dường như bổng trở nên mới lạ.. Cho Hs đọc văn bản Rừng cọ quê tôi.. IV. IV.. Củng Củng cố: cố: (5 (5 phút) phút) ? Chủ đề của văn bản là gì. V. Dặn V. Dặn dò: dò: (2 (2 phút) phút) – Học bài. – Sọan bài tiếp “Trong lòng mẹ”.. Giáo Viên: Hứa Thị Kim Thiện. Trang : 12 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Trường THCS Nhất hoà. Giaùo aùn Ngữ Văn 8. Ngµy so¹n:22/8/2010 Ngµy gi¶ng;23/8/2010. TUẦN 2: TIẾT 5: VĂN BẢN TRONG LÒNG MẸ (Trích những ngày thơ ấu) - Nguyên Hồng A. A. Mục Mục tiêu tiêu cần cần đạt: đạt: 1.KiÕn 1.KiÕn thøc: thøc: – Hiểu tình cảm đáng thương và nổi đau tinh thần của nhân vật chú bé Hồng, cảm nhận được tình yêu thương mãnh liệt của chú đối với mẹ. – Bước đầu tiên hiểu được văn bản hồi kí và đặc và đặc sắc của thể văn này qua ngòi bút Nguyên Hồng: thắm đượm chất chữ tình, lời văn tự truyện chân thành, giàu sức truyền cảm. 2.KÜ n·ng:. -Bước đầu đọc,hiểu 1 v/b hồi kí. -vận dụng kién thức về sự k/h các p/t biểu dạt trong v/b tự sự để p/t t/p truyện. 3.Thái độ:biết cãm ghét những thành kiến cổ hủ,nhỏ nhen độc ác .Đồng thời biết tran trọng t/c ruét thit s©u n¹ng thiªng liªng.. B. B. Chuẩn Chuẩn bị: bị: ­ Giáo viên: Giáo án, sách giáo khoa. ­ Học sinh: Vở soạn, sách giáo khoa. C. Các C. Các bước bước lên lên lớp: lớp: 1,Ổn định: (1 phút) 1,Ổn định: (1 phút) Kiểm diện sỉ số . 2,Kiểm tra 2,Kiểm tra bài bài cũ: cũ: (7 (7 phút) phút) ? Cảm giác và tâm trạng của nhà văn “tôi” trên đường đến trường. ? Nêu nghệ thuật đặc sắc. 3,Bài mới:(30 3,Bài mới:(30 phút) phút) Ở nước ta Nguyên Hồng là một trong những nhà văn có một thời thơ ấu thật cay đắng, khốn khổ. Những kỉ niệm ấy đã được nhà văn viết lại trong tập tiểu thuyết tự thuật những ngày thơ ấu. kỉ niệm về người mẹ đáng thương qua cuộc trò chuyện với bà cô và cuộc gặp gỡ bất ngờ là một trong những chương truyện cảm động nhất. Để tìm hiểu và thấy được điều đó, chúng ta cùng tìm hiểu bài “Trong lòng mẹ”. Hoạt Hoạt động động 1: 1: Giới Giới thiệu thiệu về về tác tác giả. giả. Phương pháp. Nội dung Trang : 13 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Trường THCS Nhất Hoà. Giáo án Ngữ Văn 8. I/Kh¸i qu¸t chung:. Cho Hs đọc chú thích  Gv: Giới thiệu ngững tác phẩm của tác giả 1.Tác Tác giả, giả, tác tác phẩm. phẩm. dựa vào phần lưu ý trong sgk. a. a. Tác Tác giả: giả: Nguyên Hồng (1918 – 1982). Tên khai sinh Nguyễn Nguyên Hồng, quê ở thành phố Nam Định. Những sáng tác của ông hướng ngòi bút về người cùng khổ. b. b. Tác Tác phÈm: phÈm: Những ngày thơ ấu là tập hồi kí kể về tuổi thơ cay đắng của tác giả. Tác phẩm gồm 9 chương đăng báo 1938, in thành sách năm 1940 đọan trích là chương IV của tác phẩm. Hoạt động 2 : Hướng dẫn Hs đọc văn bản. Gv cho Hs đọc văn bản và chú thích. Gv nhận xét cách đọc. ?Cho biÕt v/b thuéc t/l nµo? Hs tr¶ lêi: ? Em hãy chia bố cục của văn bản. Hs: Chia làm 2 đọan.. . Đoạn 1:.... . Đọan 2:.... 2.§äc-chó thÝch: 3.ThÓ lo¹i:. vbtù sù <håi kÝ> 4. Bố Bố cục: cục: Chia làm 2 đọan.  Đọan 1: Từ đầu đến người ta hỏi đến chứ. Cuộc đối thọai giữa cô và bé Hồng, ý nghĩ cảm xúc về mẹ.  Đọan 2: Còn lại. Cuộc gặp bất ngờ với mẹ.. Hoạt Hoạt động động 3 3 :: Hướng Hướng dẫn dẫn Hs Hs tìm tìm hiểu hiểu truyện. truyện. III. III. Phân Phân tích tích 1. Cuộc đối 1. Cuộc đối thoại thoại giữa giữa bà bà cô cô và và bé bé Hồng: Hồng: ? nhân vật người cô trong cuộc đối thoại của bà ta với chú bé Hồng. T¹i sao vẽ mặt “tươi cười”, giọng nói “ngọt ngào” cử chỉ thân mật của người cô đối với chú bé Hồng mà tác giã gọi là “rất kịch”?  Cô: Vẻ mặt “tươi cười” giọng nói “ngọt ngào”  Đây là sự giả dối và thâm độc. Giáo Viên: Hứa Thị Kim Thiện. Trang : 14 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Trường THCS Nhất hoà. Giaùo aùn Ngữ Văn 8.  Bà muốn kéo bé Hồng vào một trò chơi độc ác đã dàn tính sẵn. ? Bà ta muốn gì khi nói rằng mẹ chú đang “phát tài” và nhất là cố ý phát âm 2 tiếng  Hai tiếng “em bé” ngân “em bé” ngân dài thật ngọt ? dài thật ngọt – châm chọc nhục mạ  sự cay nghiệt và cao tay của người cô trước chú bé đáng thương. Vì sao những lời lẽ của bà ta khiến lòng chú bé “thắt lại”, “nước mắt”, “ròng ròng”... Qua  Những lời lẽ đã chan vào cuộc đối thoại em nhận thấy nhân vật bà cô vết thương lòng của cậu là người như thế nào. bé  mà người đó là cô Hs: mình. Gv: Nhận xét. Gv: Để phân tích tâm trạng của nhân vật người cô cần hiểu được cảnh ngộ thương tâm của chú bé Hồng. Mở đầu đọan trích qua, qua giọng văn giản dị và tự nhiên của Nguyên Hồng, người đọc có thể nhận ra ngay cảnh ngộ ấy “Tối bỏ cái khăn tay... băng đen” với vài câu tiếp theo nhà văn cũng cho người đọc biết thời gian xẩy ra câu chuyện và hoàn cảnh sống của người mẹ tội nghiệp lúc này. Dòng tự sự đã khởi nguồn và từ đó nhân vật người cô xuất hiện.  Tâm địa độc ác của bà cô: - Một hôm, cô gọi tôi đến bên cười hỏi. - Hồng! Mày có muốn vào Thanh Hóa chơi với mẹ mày không?  Cô cười hỏi chứ không phải lo lắng hỏi, nghiêm nghị hỏi, lại càng không phải âu yếm hỏi lẽ thường câu hỏi đó sẽ trả lời rằng có, nhất là đối với bé Hồng thiếu tình thương ấm ủ nhưng vốn nhạy cảm, nặng tình thương và lòng kính mến mẹ, chú bé nhận ra những ý nghĩ cay độc trong giọng nói, nét mặt của cô. Vì thế chú cuối đầu không đáp. - B2: Không thể để tình thương và lòng kính mến mẹ lại bị những rắp tâm tanh bẩn xâm phạm đến, chú bé Hồng đã ứng đối thông minh, đầy tự tin: “Không! Chán không muốn vào, cuối năm thế nào mợ cháu cũng về”. Cuộc đối thoại tưởng chừng sẽ chấm dứt sau câu trả lời có nể bất cần, mà thực ra đầy suy nghĩ ấy. Nhưng không người cô nào đã chịu buông tha! Bà ta hỏi luôn, giọng vẫn ngọt: “Sao lại không vào? Mợ mày phát tài lắm, có như dạo Trang : 15 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Trường THCS Nhất Hoà. Giáo án Ngữ Văn 8. trước đâu”. Cùng với giọng nói “ngọt” bình thản mà mỉa mai và mắt long lanh chằm chặp đưa nhìn chú bé. Gv: Nhắc cho Hs chú ý giọng điệu của người cô lúc này. Bà ta quả là cay nghiệt, cao tay trước chú bé đáng thương và bị động. ? Vì sao những lời lẽ của bà ta đã khiến lòng chú bé “thắc lại”, nước mắt ròng ròng”... Hs: Vì những lời nói đó rất cay nghiệt nhất là nói về hình ảnh người mẹ gầy guộc với lời lẽ tươi cười. ? Qua đây em thấy nhân vật bà cô là người như thế nào.  Bà cô là người lạnh lùng, TL: Lạnh lùng, độc ác, thâm hiểm. Đây là độc ác thâm hiểm. hình ảnh mang ý nghĩ tố cáo hạng người sống tàn nhẫn, khô héo cả tình máu mủ và xã hội phong kiến lúc bấy giờ. IV. IV. V. V.. Củng Củng cố: cố: (5 (5 phút) phút) ? Người cô có những lời lẽ như thế nào đối với bé Hồng. Dặn Dặn dò: dò: (2 (2 phút) phút) Về nhà học bài và soạn bài các câu hỏi tiếp theo.. Giáo Viên: Hứa Thị Kim Thiện. Trang : 16 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Trường THCS Nhất hoà. Giaùo aùn Ngữ Văn 8. Ngµy so¹n:23/8/2010. Ngµy gi¶ng:24/8/2010.. TIẾT 6:. VĂN BẢN. TRONG LÒNG MẸ. <Nguyên Hồng>. A. A. Mục Mục tiêu tiêu cần cần đạt: đạt: Thực hiện tiếp tiết trước. B. B. Chuẩn Chuẩn bị bị ­ Giáo viên: Giáo án, sách giáo khoa. ­ Học sinh: Vở soạn, sách giáo khoa. C. C. Các Các bước bước lên lên lớp: lớp: 1.Ổn định: (1 1.Ổn định: (1 phút) phút) Kiểm diện sỉ số. 2.Kiểm 2.Kiểm tra tra bài bài cũ: cũ: (5 (5 phút) phút) ? Cuộc đối thoại giữa bà cô và chú bé Hồng. 3.Bài 3.Bài mới: mới: Tiết trước chúng ta đã tìm hiểu được phần đối thoại giữa bà cô và bé Hồng ta thấy được tâm địa của người cô như thế nào khi nói về mẹ mình tiết học hôm nay chúng ta sẽ tiếp. Hoạt Hoạt động động 1: 1: Hướng Hướng dẫn dẫn HS HS trả trả lời lời câu câu hỏi hỏi 2. 2. Phương pháp. Nội dung 2.Tình 2.Tình yêu yêu thương thương của của chú chú bé bé Hồng Hồng với với mẹ: mẹ: ? Tình yêu thương mãnh liệt của chú bé Hồng đối với người mẹ được thể hiện như thế nào. Học sinh thảo luận. TL: Càng nhận ra sự thâm độc của người cô, chú bé Hồng càng đau đớn uất hận, càng trào lên cảm xúc yêu thương mãnh liệt đối với người mẹ a.cảm xúc của bé Hång khi trả lời bất hạnh của mình. người c«: ? Phản ứng tâm lí của chú bé khi _ “cúi đầu không đáp” đến “cũng nghe những lời giả dối, thâm độc xúc đã cười và đáp lại” => chú không phạm sâu sắc đối với mẹ chú. muốn, tình thương yêu và lòng TL: Những ý nghĩ cảm xúc của chú bé kính mến mẹ bị những rắp tâm trả lời người cô. tanh bẩn xâm phạm đến. – Mới nghe cô hỏi hiện lên trong kí ức bé hình ảnh mẹ vẻ mặt rầu rầu và hiền từ. Từ “cúi đầu không đáp” đến “cũng đã cười và đáp lại cô tôi” là phản ứng thông minh xuất phát từ sự nhạy cảm và lòng tin yêu mẹ của chú bé. Bởi chú nhận ra sự cay độc trong giọng nói và nét mặt của cô mình nhưng Lòng chú thắt lại, khóe mắt đã lại không muốn tình thương yêu cay cay  vì đó là sự mỉa mai. và lòng kính mến mẹ bị những rắp tâm tanh bẩn xâm phạm đến. Trang : 17 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Trường THCS Nhất Hoà. –. Giáo án Ngữ Văn 8. – Sau lời hỏi thứ hai của người cô, lòng chú bé càng thắt lại, khóe mắt đã cay cay. Đến khi mục đích mỉa mai, nhục mạ của – Đau đớn, phẩn uất . người cô đã trắng trợn phơi bày ở lời nói thứ 3 thì lòng đau đớn, phẩn uất của chú bé không nén nổi: “Nước mắt... và cổ”. Cái “cười dài trong tiếng khóc” để hỏi lại sau đó thể hiện sự kìm nén nỗi đau xót, tức tưởi đang dâng lên trong lòng. Tâm trạng đau đớn uất ức của chú bé dâng đến cực điểm khi nghe người cô cứ tươi cười kể về cảnh tội nghiệp của mẹ mình. Nguyên Hồng đã bộc lộ lòng căm tức tột cùng ở những giây phút b. Cảm giác khi được gặp mẹ. – Sung sướng cực điểm khi ở này bằng các chi tiết đầy ấn trong lòng mẹ. tượng. Lời văn lúc này dồn dập với các hình ảnh, các động từ Chạy đuổi xe với các cử chỉ mạnh mẽ: “Cô tôi chưa dứt câu, vội vã, bối rối, lập cập. ngồi cổ họng tôi đã nghẹn ứ khóc cùng mẹ “òa lên khóc rồi cứ không ra tiếng”. Giá những cổ tục thế nức nở” đã đày đọa mẹ tôi là 1 vật như  Đây là giọt nước mắt hòn đá hay cụt thủy tinh, đầu hạnh phúc, mãn nguyện. mẫu gỗ, tôi quá vồ ngay lấy mà cắn, mà nhai, mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi.. – ?Cảm giác sung sướng cực điểm của chú khi gặp lại và nằm trong lòng người mẹ mà chú mong chờ như thế nào. TL: Chạy đuổi theo xe với các cử chỉ vội vã, bối rối, lâp cập. Vừa được ngồi cùng mẹ chú “òa lên khóc rồi cứ thế nức nở”. Giọt nước mắt lần này khác hẳng với lần trước (người cô) dổi hờn mà hạnh phúc, tức tưởi mà mãn nguyện. Cảm xúc ở trong lòng mẹ được tác giả bằng bằng giác say mê cùng những rung động tinh tế. Chú bé Hồng bồng bềnh trôi trong cảm giác vui sướng, rạo rực không mảy may nghĩ ngợi gì. Những lời cay độc của người cô, những tủi cực vừa qua bị chìm giữa dòng cảm xúc miên man ấu. Gv: Đọan trích trong lòng mẹ, đặc Giáo Viên: Hứa Thị Kim Thiện. Trang : 18 Lop8.net.  Đây là tình cảm chân thành và cảm động về tình mẫu tử thiêng liêng, bất diệt..

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Trường THCS Nhất hoà. Giaùo aùn Ngữ Văn 8. biệt phần cuối cùng là bài ca chân thành và cảm động về tình mẫu tử thiêng liêng bất diệt. Hoạt Hoạt động động 2: 2: 3.Chất chữ tình trong đọan ? Qua đọan trích “Trong lòng mẹ” hãy chứng trích: minh văn Nguyên Hồng giàu chất chữ tình. Hs: Tình huống và nội dung truyện: hòan – Nội dung và tình huống cảnh đáng thương của chú bé Hồng, người truyện. mẹ phải âm thầm chịu đựng nhiều cay đắng, – Bóng cảm xúc của chú bé: nhiều thành kiến tàn ác, lòng thương yêu Bắt gặp niềm sót xa, tủi nhục... cùng sự tin cậy mà chú bé đã dành cho người mẹ của mình.. III/Tæng kÕt_ghi nhí: 1.Néi dung:. ?Nªu n/d v·n b¶n? Hs tr¶ lêi:. Kể lại 1 cách chân thực và cảm động những tủi cực cay đáng cùng tình yêu thương của chú bé Hồng đ/v người mẹ bÊt h¹nh. 2.nghÖ thuËt; _Kể, kết hợp bộc lộ cảm xúc tả, các hình ảnh so sánh.. _Hình ảnh ấn tượng, giàu sức gợi cảm.. ?Nªu g/t nghÖ thuËt v/b? Hs tl:. ? Qua đoạn trích giảng em hiểu thế nào là hồi kí. Hs: Là 1 thể của kí, ở đó người viết kể lại những chuyện, những điều chính mình đã trải qua, đã chứng kiến. ? Có nhà nghiên cứu đã nhận định Nguyên Hồng là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng. Nên hiểu như thế nào về nhận định đó ?Qua đọan trích “Trong lòng mẹ”, em hãy chứng minh nhận định đó. Hs: Nguyên Hồng là nhà văn viết nhiều về phụ nữ và thiếu nhi. Đây là những con người xuất hiện nhiều trong thế giới của ông.  Nhà văn diễn tả thấm thía những nổi cơ cực, tủi nhục mà phụ nữ và nhi đồng phải gánh chịu.  Thấu hiểu, trân trọng vẽ đẹp tâm hồn, đưc tính cao quí. Từ đây cho Hs rút ra ghi nhớ. Gv: Cho Hs đọc ghi nhớ. 3.ghi nhí:sgk/21. I. Củng cố: (5 phút) Trang : 19 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Trường THCS Nhất Hoà. II -. Giáo án Ngữ Văn 8. Em hãy nói lên cảm giác khi được gặp mẹ của chú bé Hồng? Dặn dò: (2 phút) Học bài. Xem bài trường từ vựng.. Giáo Viên: Hứa Thị Kim Thiện. Trang : 20 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>