Bài 22. Sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền (thế kỉ XVI - XVIII)

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (143.55 KB, 6 trang )

(1)<div class='page_container' data-page=1>

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SÀI GÒN

Giáo án giảng dạy số:2
Giáo sinh thực tập: Nguyễn Thị Thủy Môn: Lịch sử 7

Lớp: CSU 1121 Khoa: Sư phạm Khoa học Xã hội
Trường thực tập: THCS Nguyễn Văn Trỗi

Lớp giảng dạy: 7/1 Tuần: 25 Tiết:… 
Ngày soạn: 27- 1- 2015

Ngày dạy: 04- 02- 2015

Bài 22

SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN

( thế kỷ XVI- XVIII)

(

tiết 1

)

A. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1.Về kiến thức
Giúp học sinh nắm được:

- Bức tranh tổng quát về chính trị, xã hội Việt Nam ở các thế kỷ XVI- XVIII: Sự sa
đọa của triều đình phong kiến, những phe phái dẫn đến mâu thuẫn, xung đột, tranh giành
quyền lợi ngày càng gay gắt trong nội bộ giai cấp thống trị.

- Phong tào khởi nghĩa của nông dân đầu thế kỷ XVI.
2.Về tư tưởng

- Tự hào về truyền thống đấu tranh của nhân dân.

- Hiểu được rằng: Sự phát triển thịnh vượng hay suy vong của một nhà nước là do ở
lòng dân.

3.Về kĩ năng

- Biết đánh giá nguyên nhân suy yếu của triều đình phong kiến nhà Lê ( kể từ Tk XVI).
- Xác định các địa danh và trình bày diễn biến của các sự kiện lịch sử trên bản đồ.
B. ĐỒ DÙNG DẠY HỌC VÀ TÀI LIỆU THAM KHẢO

1.Đồ dùng dạy học

- Lược đồ phong trào nông dân khởi nghĩa thế kỷ XVI.
2.Tài liệu tham khảo

- Sách giáo khoa, Sách giáo viên, Đại cương lịch sử Việt Nam, Thiết kế bài giảng lịch
sử 7.

C. HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1. Ổn định lớp (1’)

- Học sinh báo cáo tình hình trong lớp.
2. Kiểm tra bài cũ (5’)

</div>
(2)<div class='page_container' data-page=2>

3. Giảng bài mới (32’)

Thế kỷ XV đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật về mọi mặt. Do đó, đây được coi là
thời kỳ thịnh trị của nhà nước phong kiến tập quyền. Nhưng từ thế kỷ XVI trở đi, nhà Lê
bắt đầu suy yếu dần. Để hiểu rõ hơn về tình hình nhà Lê chúng ta cùng tìm hiểu qua
chương mới Đại Việt ở các thế kỷ XVI- XVIII. Hôm nay, mở đầu chương bài 22 Sự suy
yếu của nhà nước phong kiến tập quyền (thế kỷ XVI- XVIII).

I. TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ- XÃ HỘI.

Hoạt động 1 (10’)

1. Triều đình nhà Lê.

Mục tiêu: Tìm hiểu về tình hình chính trị của nhà triều đình nhà Lê.
Phương pháp: Pháp vấn, phân tích.

Nội dung:

Hoạt động thầy Hoạt động trị Ghi bảng

GV nhà Lê đã trải qua các triều
đại:

- Lê Thái Tổ: Triều đình phong
kiến vững vàng, kinh tế ổn định.
- Lê Thánh Tông: chế độ phong
kiến đạt đến thời kì cực thịnh.
- Thế kỷ XVI, Lê Uy Mục, Lê
Tương Dực lên ngôi

 Nhà Lê suy yếu dần.

Nguyên nhân nào dẫn đến triều
đình nhà Lê suy yếu? Nội bộ
triều đình nhà Lê có đặc điểm
gì?

Nhận xét về các vị vua triều 
đình nhà Lê thế kỷ XVI so với 
vua Lê Thánh Tông?

GV Nhất là từ sau khi Uy Mục lên

- Vua ăn chơi xa xỉ, xây
dựng lâu đài, cung điện tốn
kém.

- Nội bộ triều đình “Chia
bè kéo cánh”, tranh giành
quyền lực.

- Dưới triều Lê Uy Mục,
quý tộc ngoại thích nắm hết
quyền lực, giết hại công
thần nhà Lê.

- Dưới triều Lê Tương Dực,
tướng Trịnh Duy Sản gây
bè phái, đánh giết nhau liên
miên suốt hơn 10 năm.
- Các vị vua ăn chơi sa đọa,
đẩy đất nước vào con
đường suy yếu.

1. Triều đình nhà Lê.

-Đầu thế kỷ XVI, nhà Lê

bắt đầu suy thoái.

+ Vua ăn chơi xa xỉ, xây
dựng lâu đài, cung điện
tốn kém.

</div>
(3)<div class='page_container' data-page=3>

ngôi (1505), đây là một ông vua
ăn chơi sa đọa, lại có tật nghiện
rượu, hoang dâm và hiếu sát nên
người đương thời gọi ông là “vua
quỷ”. Có đoạn viết: “Từ khi lên
ngôi, vua đêm nào cũng cùng 
cung nhân uống rượu vơ độ. Khi 
rượu say thì giết cả cung nhân”. 
Bất chấp pháp luật, nhà vua dung
túng cho bọn ngoại thích để chúng
ngang nhiên hãm hại cơng thần,
cướp bóc của dân. Chính sự ăn
chơi sa đọa đi kèm với yếu kém
về mặt đạo đức và nhân cách, đã
dấy lên các phong trào khởi nghĩa
của nông dân. Để biết được diễn
biến, kết quả của các phong trào
như thế nào, chúng ta cùng tìm
hiểu qua phần 2 “Phong trào khởi
nghĩa của nông dân ở đầu thế kỷ
XVI”.

Hoạt động 2 (10’)

2. Phong trào khởi nghĩa của nông dân ở đầu thế kỷ XVI.

Mục tiêu: giúp cho học sinh nắm các cuộc nổi dậy của nông dân đầu thế kỷ XVI.
Phương pháp: Pháp vấn, tường thuật, trực quan.

Nội dung:

Hoạt động thầy Hoạt động trò Ghi bảng

 Sự rối loạn của triều đình đã
gây hậu quả gì cho đời sống
nhân dân?

Nguyên nhân bùng nổ phong
trào nông dân?

- Đời sống nhân dân lâm
vào cảnh cực khổ.

- Quan lại địa phương:
+ Cậy quyền thế ức hiếp
dân.

+ Cướp đoạt tài sản.
+ Coi dân như cỏ rác.
- Mâu thuẫn giữa nông
dân với địa chủ, giữa
nhân dân với nhà nước
phong kiến trở nên gay
gắt.

2. Phong trào khởi nghĩa
của nông dân ở đầu thế kỷ
XVI.

a) Nguyên nhân

- Đời sống nhân dân cực khổ,
lâm vào cảnh khốn cùng.

- Mâu thuẫn:

Nông dân > < địa chủ

</div>
(4)<div class='page_container' data-page=4>

Thảo luận nhóm:

Nhóm 1, 2, 3: Thống kê các
cuộc khởi nghĩa nông dân đầu
thế kỷ XVI? (năm khởi
nghĩa-người lãnh đạo- địa điểm).

Cuộc khởi nghĩa nào là tiêu
biểu nhất? Vì sao?

GV tường thuật cuộc khởi
nghĩa của Trần Cảo.

Tháng 4. 1516, Trần Cảo tập
hợp lực lượng lập căn cứ ở chùa
Quỳnh Lâm, Đông Triều

(Quảng Ninh) chống lại triều
đình. Trần Cảo tự xưng là Đế
Thích giáng sinh, mặc áo đen
lấy niên hiệu là Thiên
Ứng.Tháng 5.1516, nghĩa quân
vượt sông Hồng chiếm Thăng
Long, vua Lê Chiêu Tông phải
chạy vào Thanh Hoá. Sau đó,
nghĩa quân rút khỏi Thăng
Long, nhưng lại mở rộng hoạt
động ở các xứ Hải Dương, Kinh
Bắc, Lạng Sơn, kéo dài gần 5
năm. Trần Cảo nhường ngôi cho
con là Trần Cung, rồi đi tu.
Năm 1521, cuộc khởi nghĩa bị
Mạc Đăng Dung đánh bại, Trần
Cung chạy lên Lạng Sơn rồi bị

- Năm 1511- Trần
Tuân-Hưng Hóa, Sơn Tây đến
Từ Liêm (Hà Nội).

- Năm 1512- Lê Hy,
Trịnh Hưng- Nghệ An
đến Thanh Hóa.

- Năm 1515- Phùng
Chương- vùng núi Tam
Đảo.

- Năm 1516- Trần
Cảo-Đông Triều (Quảng
Ninh).

-Cuộc khởi nghĩa tiêu
biểu nhất là cuộc khởi
nghĩa của Trần Cảo.
Vì đây là cuộc khởi nghĩa
nổ ra trong thời gian dài
so với các cuộc khởi
nghĩa, địa bàn hoạt động
rộng, nhiều lần tấn công
kinh thành và có lần
khiến nhà Lê phải chạy
vào Thanh Hóa.



Phong trào khởi nghĩa
bùng nổ.

b) Bảng thống kê.
Năm
khởi
nghĩa
Người
lãnh
đạo
Địa điểm
1511 Trần
Tuân
Hưng

Hóa, Sơn
Tây đến
Từ Liêm
(Hà Nội)
1512 Lê Hy,Trịnh

</div>
(5)<div class='page_container' data-page=5>

bắt.

Nhóm 3, 4, 5: Ngun nhân vì
sao các cuộc khởi nghĩa đều
thất bại? ý nghĩa phong trào
khởi nghĩa của nơng dân thế kỷ
XVI?

- Mang tính tự phát, nổ ra
lẻ tẻ, không có sự liên
kết, đồng loạt giữa các
phong trào.

- Chưa chuẩn bị chu đáo,
lực lượng tham gia chủ
yếu là nông dân.

-Tuy thất bại nhưng đã
tấn công mạnh mẽ vào
chính quyền nhà Lê đang
mục nát.

c) Ý nghĩa.

- Các cuộc khởi nghĩa lần
lượt bị đàn áp và thất bại,
nhưng đã góp phần làm cho
nhà Lê mau chóng sụp đổ.

3. Củng cố (4’)

Câu 1: Đầu thế kỷ XVI, triều đình nhà Lê:
a) Phát triển hoàn chỉnh, hùng mạnh.
b) Bước vào thời kỳ thịnh trị.

c) Bắt đầu suy thoái.
d) Tiếp tục ổn định.

Câu 2: Tác động của các cuộc khởi nghĩa nông dân?
a) Làm cho triều đình nhà Lê mau chóng sụp đổ.

b) Cổ vũ tinh thần người dân đứng lên chống lại triều đình.
c) Làm cho triều đình nhà Lê hoang mang, lo sợ.

Câu 3: Vì sao bước sang thế kỷ XVI, nhà nước thời Lê nhanh chóng suy thối?
a) Vua ăn chơi xa xỉ

b) Nội bộ triều đình chia bè, kéo cánh.

c) Quan lại đại phương cậy quyền thế, ức hiếp nhân dân
d) Các câu trên đều đúng.

Câu 4: Khởi nghĩa của Trần Cảo nổ ra vào năm nào?, ở đâu?
a) Năm 1516, ở Quảng Ninh.

b) Năm 1515, ở Đông Triều.

c) Năm 1516, ở Đông Triều (Quảng Ninh).

Câu 5: Dựa vào nội dung bài học em hãy chỉ ra những câu sau đây, câu nào đúng,
sai.

a) Đầu thế kỷ XVI nhà Lê bắt đầu suy thoái.-- đúng

</div>
(6)<div class='page_container' data-page=6>

c) Nội bộ triều Lê, “ Chia bè kéo cánh”, tranh giành quyền lực.-- đúng

d) Mâu thuẫn giữa nông dân với địa chủ và nhà nước phong kiến trở nên gay
gắt.--đúng

5. Dặn dò (3’)
- Học bài 22 (phần 1).

- Chuẩn bị bài 22 “Sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền ( thế kỷ XVI- XVIII)
phần 2.

+ Sự hình thành Nam – Bắc triều.

+Chiến tranh Trịnh- Nguyễn và sự chia cắt Đàng Trong- Đàng Ngoài.

RÚT KINH NGHIỆM

</div>

Bài 22. Sự suy yếu của nhà nước phong kiến tập quyền (thế kỉ XVI - XVIII)

<b>TRƯỜNG ĐẠI HỌC SÀI GÒN</b>

<b>Bài 22</b>

<b>SỰ SUY YẾU CỦA NHÀ NƯỚC PHONG KIẾN TẬP QUYỀN </b>

<b>( thế kỷ XVI- XVIII) </b>

<b>(</b>

<b>tiết 1</b>

<b>)</b>

<b>I. TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ- XÃ HỘI.</b>



<b>RÚT KINH NGHIỆM</b>

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về