Giáo án môn Ngữ văn 6 - Tuần 20 - Trường THCS TT Madaguoi

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trường THCS TT Madaguoi. Giáo án Nhữ Văn 6. SO SAÙNH. Tuaàn 20 Tieát : 79 Ngày soạn :4/1/2011 Ngaøy daïy :5/1/2011. A. Mức độ cần đạt. giúp học sinh nắm được khái niệm và cấu tạo của so sánh. Biết cách quan sát sự giống nhau giữa các sự vật để tạo ra những so sánh đúng, tiến đến tạo ra những so sánh hay. B. Trọng tâm kiến thức: 1. Kiến thức :- Cấu tạo của phép tu từ so sánh. - Các kiểu so sánh thường gặp. 2. Giáo dục : giáo dục học sinh niềm tự hào về sự phong phú của tiếng Việt. 3. Kĩ năng : - Rèn kĩ năng nhận diện và sử dụng so sánh. - Nhận biết và phân tích được các kiểu so sánh đã dùng trong văn bản, chỉ ra được tác dụng của các kiểu so sánh. C. Phương pháp: phân tích, thảo luận, phát vấn… D. Tiến trình hoạt động. 1. OÅn ñònh. 2. Bài cũ :Thế nào là phó từ? Tác dụng của phó từ ? Sà lấy ví dụ minh họa? 3. Bài mới : Hoạt động của thầy và trò. Ghi baûng. Hoạt động 1 : I. Tìm hiểu chung. Học sinh đọc các ví dụ ở bảng phụ. 1. So saùnh laø gì? ? Trong mỗi phép so sánh trên, các sự vật, sự a. Ví duï : saùch giaùo khoa. việc nào được so sánh với nhau? Vì sao có thể Treû em - buùp treân caønh. so sánh như vậy? So sánh các sự việc, sự vật với Rừng đước - dãy trường thành vô tận. nhau như vậy để làm gì?  làm nổi bật hình ảnh và tăng sức gợi hình, gợi cảm.  so saùnh. Học sinh đọc câu văn trong sách giáo khoa. ? Sự so sánh trong những câu trên có gì khác với sự so sánh trong câu văn vừa đọc? Từ ví dụ trên, em hãy cho biết thế nào là so saùnh? Laáy ví duï minh hoïa? Học sinh đọc ghi nhớ ở sách giáo khoa. b. Baøi học : So sánh là đối chiếu sự vật sự việc Hoạt động 2 : này với sự vật sự việc khác co nét tương đồng để làm tăng sức gợi hình gợi cảm cho sự diễn đạt. ? Điền những tập hợp từ chứa hình ảnh so sánh 2. Caáu taïo cuûa pheùp so saùnh. trong các câu đã phân tích ở mục I? a. Ví duï : saùch giaùo khoa.. Naêm hoïc 2010- 2011. GV: Hoàng Thị Hồng Vân Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường THCS TT Madaguoi. Giáo án Nhữ Văn 6 MOÂ HÌNH PHEÙP SO SAÙNH. Vế A (sự vật được so saùnh). Treû em Rừng đước. Phöông dieän so saùnh.. dựng lên cao ngất. ? Nêu thêm một số từ ngữ so sánh khác mà em bieát? ? Cấu tạo của phép so sánh trong những câu dưới đây có gì đặc biệt? - Trường Sơn : chí lớn ông cha Cửu Long lòng mẹ bao la sóng trào. - Như tre mọc thẳng, con người không chịu khuaát. ? Nêu mô hình đầy đủ của phép so sánh? Trong thực tế, mô hình đó có thể bị thay đổi không? Vì sao? Laáy ví duï minh hoïa? Học sinh đọc ghi nhớ ở sách giáo khoa. Hoạt động 3 : Hoïc sinh thaûo luaän baøi taäp. ? Tìm ví dụ minh hoạ cho cách đồng loại và so sánh không đồng loại?. ? Dựa vào những thành ngữ đã biết, hãy viết tiếp vế B vào những chỗ trống cho sẵn để tạo thaønh pheùp so saùnh?. ? Tìm những câu văn có sử dụng phép so sánh trong văn bản “Sông nước Cà Mau”?. Từ so sánh. nhö nhö. Vế B (sự vật dùng để so saùnh). buùp treân caønh. hai dãy trường thành voâ taän.. b. Baøi hoïc : Caáu taïo cuûa so saùnh: - Sự vật được so sánh. - Phöông dieän so saùnh. - Từ so sánh. - Sự vật dùng để sp sánh. II. Luyeän taäp. 1. Baøi taäp 1. a. So sánh đồng loại. Lương y như từ mẫu. Soâng ngoøi, keânh raïch buûa giaêng chi chít nhö maïng nheän … b. So sánh khác loại. Cá bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như người bơi ếch giữa những đầu sóng traéng … 2. Baøi taäp 2. Khoeû nhö voi. Ñen nhö boà hoùng, ñen nhö coät nhaø chaùy … Traéng nhö boâng, traéng nhö ngaø … Cao nhö nuùi … 3. Baøi taäp 3. - Càng đổ về gần hướng Cà Mau thì sông ngoøi, keânh raïch caøng buûa giaêng chi chít nhö maïng nheän. - Trông hai bên bờ, rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy Trường Thành vô tận … III. Hướng dẫn tự học. - Nhaän dieän so saùnh trong vaên baûn. - Chuaån bò baøi “So saùnh” (tieáp theo).. E.Ruùt kinh nghieäm :. Naêm hoïc 2010- 2011. GV: Hoàng Thị Hồng Vân Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường THCS TT Madaguoi. Giáo án Nhữ Văn 6. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………… Tuaàn 20 Tieát : 80 & 81 Ngày soạn :5/1/2011 Ngaøy daïy :5/1/2011. QUAN SÁT, TƯỞNG TƯỢNG, SO SÁNH VAØ NHẬN XÉT TRONG VAÊN MIEÂU TAÛ. A. Mức độ cần đạt. - Nắm được một số thao tác cơ bản cần thiết cho việc viết văn miêu tả: quan sát, tưởng tượng ,so saùnh vaø nhaän xeùt . - Thấy được vai trò, tác dụng của quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả. - Biết cách vận dụng những thao tác trên khi viết văn miêu tả. B. Trọng tâm kiến thức: 1. Kiến thức : - Vai trò, tác dụng của quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả. - Mối quan hệ trực tiếp của quan sát , tưởng tượng , somsanh1 và nhận xét trong văn miêu tả. 2. Giaùo duïc : thoâng qua noäi dung tieát hoïc, tieáp tuïc giaùo duïc hoïc sinh tình yeâu thieân nhieân, queâ hương, đất nước. 3. Kó naêng : - Kĩ năng quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét khi miêu tả. - Nhận diện và vận dụng được những thao tác cơ bản : quan sát , tưởng tượng, so sánh , nhận xét trong vaên mieâu taû. C. Phương pháp: Thuyết trình, phát vấn, thảo luận, tích hợp… D. Tiến trình hoạt động. 1. OÅn ñònh. 2. Baøi cuõ : Theá naøo laø vaên mieâu taû? Laáy ví duï veà moät vaên baûn mieâu taû vaø chæ ra yeáu toá mieâu taû trong văn bản đó? 3. Bài mới : Hoạt động của thầy và trò. Hoạt động 1 : Học sinh đọc các đoạn trích ở bảng phụ. Thaûo luaän : ? Mỗi đoạn văn trên giúp cho em hình dung được những đặc điểm nổi bật gì của sự vật và phong cảnh được miêu tả? ? Những đặc điểm nổi bật đó thể hiện ở những từ ngữ và hình ảnh nào? Để viết được những đoạn văn trên, người viết phải có những năng luïc naøo? ? Hãy tìm những câu văn có sự liên tưởng và so sánh trong mỗi đoạn? Sự liên tưởng và so sánh ấy có gì độc đáo?. Ghi baûng. I. Quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong vaên mieâu taû. 1. Tìm hieåu ví duï. - Đoạn 1 : Tái hiện lại hình ảnh ốm yếu, tội nghieäp cuûa Deá Choaét. Hình ảnh tưởng tượng, so sánh : so sánh dáng vẻ gầy gò và dài lêu nghêu của Dế Choắt với daùng veû cuûa “gaõ nghieän thuoác phieän”… - Đoạn 2 : Đặc tả quang cảnh vừa đẹp, thơ mộng vừa mênh mông, hùng vĩ của sông nước Caø Mau. - Đoạn 3 : Miêu tả hình ảnh đầy sức sống của caây gaïo vaøo muøa xuaân.. Naêm hoïc 2010- 2011. GV: Hoàng Thị Hồng Vân Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường THCS TT Madaguoi. Giáo án Nhữ Văn 6. Đọc đoạn văn của Đoàn Giỏi đã bị lượt bớt một số chứ. ? So sánh với đoạn nguyên văn ở mục 1 và 2 để chỉ ra đoạn văn này đã bị lượt bỏ những từ gì? Những chữ đó đã ảnh hưởng đến đoạn văn miêu taû naøy nhö theá naøo? ? Muốn miêu tả, người miêu tả cần phải có những năng lực gì? Tác dụng của quan sát, tưởng tượng, nhận xét trong văn miêu tả? Hoạt động 2 : Hoïc sinh thaûo luaän baøi taäp. ? Hãy lựa chọn năm từ thích hợp trong những từ cho sẵn điền vào chỗ trống trong đoạn văn ở baûng phuï?. Học sinh đọc đoạn văn ở bài tập 2. ? Trong đoạn văn trên, nhà văn Tô Hoài tập trung mieâu taû moät chuù Deá Meøn coù thaân hình đẹp, cường tráng nhưng tính tình rất ương bướng, kiêu căng. Những hình ảnh tiêu biểu và sắc sảo nào đã làm nổi bật điều đó?. ? Neáu taû quang caûnh moät buoåi saùnf treân queâ hương thì em sẽ liên tưởng và so sánh những hình ảnh, sự vật sau đây với những gì?. Các hình ảnh thể hiện : cây gạo sừng sững như một tháp đèn khổng lồ …. 2. Ghi nhớ : sách giáo khoa.. II. Luyeän taäp. 1. Baøi taäp 1. a. Göông baàu duïc, cong cong, laáp loù, coå kính, xanh um. b. Khi miêu tả Hồ Gươm, tác giả đã lựa chọn những hình ảnh đặc sắc và tiêu biểu : Mặt hồ … sáng long lanh, Cầu Thê Húc màu son, Đền Ngoïc Sôn, goác ña giaø reã laù xum xueâ, Thaùp Ruøa xây trên gò đất giữa hồ. 2. Baøi taäp 2. Đầu to và nổi từng tảng, rất bướng. Hai cái răng … như hai lưỡi liềm, sợi râu dài và uốn cong một vẻ rất đổi hùng dũng …. 3. Baøi taäp 3. Hình aûnh so saùnh. - Mặt trời như một chiếc mâm lửa. - Bầu trời trong sáng và mát mẻ như khuôn maët cuûa beù sau moät giaác nguû daøi. - Những hàng cây như những bức tường thành cao vuùt … III Hướng dẫn tự học - Nhớ được mục đích của quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả. - Nhận biết được điểm nhìn miêu tả, các chi tiết tưởng tượng , so sánh trong một đoạn văn mieâu taû. - Chuẩn bị bài “Luyện nói : quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu tả”.. E. Ruùt kinh nghieäm : Naêm hoïc 2010- 2011. GV: Hoàng Thị Hồng Vân Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trường THCS TT Madaguoi. Giáo án Nhữ Văn 6. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………. Naêm hoïc 2010- 2011. GV: Hoàng Thị Hồng Vân Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>