Giáo án dạy Tuần 16 - Ngữ văn 8

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuaàn : 16 ; Tieát :61 NS: 15. 11. 2009 ND:. THUYẾT MINH VỀ MỘT THỂ LOẠI VĂN HỌC A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT Giuùp HS: - Rèn luyện năng lực quan sát, nhận thức dùng kết quả quan sát mà làm bài thuyết minh. - Thấy được muốn làm bài thuyết minh chủ yếu phải dựa vào quan sát, tìm hiểu, tra cứu. B. CHUAÅN BÒ: - GV: Bảng phụ ghi bài thơ “vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác “. Soạn giáo án - HS: thuộc bài thơ GV đã dặn trước (Vào nhà ngục. . . ) nắm lại thể thơ thất ngôn bát cú. C. KIEÅM TRA BAØI CUÕ: Đọc thuộc lòng bài thơ “Vào nhà ngục Quảng Đông cảm tác” D. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: - Ổn định lớp: - Dạy bài mới : HOẠT ĐỘNG CỦA GV. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG. Hoạt động 1: Khởi động- giới thieäu.. - GV giới thiệu mục tiêu cần đạt -Lắng nghe, ghi tựa bài. cuûa baøi hoïc. - GV ghi tựa lên bảng. Hoạt động 2:. I. Từ quan sát đến mô tả, thuyết minh ñaëc ñieåm moät theå loïai vaên hoïc.. - GV ghi baøi thô leân baûng phuï - GV yêu cầu HS đọc đề bài: mục - Hs đọc đề bài I (SGK tr 53) Thuyeát minh ñaëc ñieåm theå thô thaát ngoân baùt cuù. Đề: “ Thuyết minh đặc điẻm thể thơ thaát ngoân baùt cuù. 1.Quan saùt: - Soá doøng: 8 doøng.. - Gv yeâu caàu Hs xaùc ñònh soá tieáng vaø soá doøng. - Số chữ: 7 chữ. Số dòng, số chữ là bắt buộc, không được thêm bớt.. - Tìm baèng traéc. - Hs trả lời câu hỏi: 1 Hs GV nêu câu hỏi Hs trả lời: Xác lên bảng ghi - Hs ñieàn thanh baèng, traéc. định bằng trắc cho từng tiếng trong thô - Hs trả lời – Hs khác ghi Tìm đối và niêm. - GV nêu câu hỏi – Hs trả lời + Bước 4: Tìm vần GV nêu câu hỏi – Hs trả lời. - Hs trả lời – Hs khác ghi. Gv gợi dẫn để HS lập dàn bài - Hs trả lời – Hs khác ghi (dựa vào gợi ý SGK tr 153 – 154) - GV yêu cầu HS đọc phần ghi - Hs laäp daøn baøi: nhớ .. Lop8.net. - Đối: 3 -4, 5 – 6. - Nieâm: 1 -8, 2 -3, 4 -5, 6 -7 - Vần: vần bằng gieo ở cuối câu 1, 2, 4, 6, 8 -Nhòp: 4/3 2 Laäp daøn baøi I Mở bài:.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giới thiệu, nêu định nghĩa về thể thơ. II. Thaân baøi: - Thuyết minh về số câu, số chữ. - Thuyeát minh veà luaät baèng traéc. - Thuyết minh về niêm, đối, vần, nhịp. III keát baøi: Khaúng ñònh taàm quan troïng cuûa theå thô đối với văn học. Ghi nhớ: - Muoán thuyeát minh ñaëc ñieåm moät theå loại văn học ( thể thơ hay văn bản cụ thể ) trước hết phải quan sát, nhận xét sau đó khái quát thành những đặc điểm.. - Đọc ghi nhớ. - Khi nêu các đặc điểm cần lựa chọn những đặc điểm quan trọng và cần có những ví dụ cụ thể để làm sáng tỏ các ñaëc ñieåm aáy.. Hoạt động 3: Luyện tập - Gọi HS đọc phần luyện tập sgk/154, thảo luận , thực hiện. - Đọc, thực hiện. II. Luyeän taäp I Mở bài: Giới thiệu, nêu định nghĩa về truyện ngaén. II. Thân bài: Giới thiệu các yếu tố của truyeän ngaén. 1. Tự sự: - Là yếu tố chính quyết định cho sự tồn taïi cuûa moät truyeän ngaén. - Gồm: sự việc chính và nhân vật chính. Ngòai ra còn có các sự việc nhân vật phụ 2. Miêu tả, biểu cảm, đánh giá - Là yếu tố bổ trợ giúp cho truyện ngắn sinh động hấp dẫn - Thường đan xen vào các yếu tố tự sự. 3. Bố cục, lời văn, chi tiết. - Bố cục chẵt chẽ, hợp lí - Lời văn trong sáng, giàu hình ảnh. Hoạt động 4: Củng cố, dặn dò. - Gọi hs đọc to lại nd ghi nhớ sgk/ - HS đọc to lại nd ghi nhớ - Chi tiết bất ngờ, độc đáo III keát baøi: 154 sgk/ 154 Khaúng ñònh taàm quan troïng cuûa truyeän - Veà hoïc baøi - Laéng nghe, ghi nhaän ngắn đối với văn học. - Chuaån bò baøi HDÑT: Muoán laøm thằng cuội ( theo các câu hỏi ở SGK ).. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Tuaàn : 16 ; Tieát: 62 NS:16. 11. 2009 ND:. MUOÁN LAØM THAÈNG CUOÄI ( Hướng dẫn đọc thêm ) A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT Giuùp HS: - Hiểu được tâm sự của nhà thơ lãng mạn Tản Đà: buồn chán trước thực tại đen tối, tầm thường muốn thoát li khỏi thực tại ấy bằng ước muốn rất “ngông’ - Cảm nhận được cái mới mẻ trong hình thức một bài thơ thất ngôn bát cú (Đường luật) của Tản Đà: lời lẽ thật giản dị, trong sáng, rất gần với lối nói thông thường ; ý tứ hàm súc khoáng đạt, cảm xúc bộc lộ tự nhiên thỏai mái; giọng thơ thanh thóat, nhẹ nhàng pha chút hóm hỉnh duyên dáng. B. CHUAÅN BÒ: Baûng phuï - GV: thuộc 1 số bài thơ của Tản Đà để đọc tham khảo. Soạn giáo án - HS: đọc diễn cảm văn bản và soạn bài trước ở nhà. C. KIEÅM TRA BAØI CUÕ: Đọc thuộc lòng bài thơ “Đập đá ở Côn Lôn” đồng thời em có cảm nhận gì về hình ảnh người tù bài thơ naøy? D. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: - Ổn định lớp: - Dạy bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA GV. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG. Hoạt động 1: Khởi động- giới -Lớp trưởng báo cáo. thieäu. - GV giới thiệu mục tiêu cần đạt của bài học. - GV ghi tựa lên bảng.. I. Giới thiệu:. Hoạt động 2: Hướng dẫn đọc vb vaø hieåu vaên chuù thích.. 1. Taùc giaû:. Tản Đà (1889 – 1939) ở tỉnh Sơn Taây laø nhaø thô laõng maïn nhöng - HS đọc chú thích (*) nêu năm đầu thế kỉ XX ngaén goïn veà taùc giaû – taùc 2. Taùc phaåm: phaåm. - Baøi thô muoán laøm thaèng cuoäi naèm - GV nhấn mạnh và mở rộng trong quyeån khoái tình con I. Xuaát thêm bút danh Tản Đà (núi baûn naêm 1917. Tản viên, sông Đà). -Gv cho HS tìm hieåu chuù thích (*) SGK tr 155 để tìm hiểu về Tản Đà – và bài thơ “Muốn laøm thaèng cuoäi”. -Lắng nghe, ghi tựa bài.. - GV đọc diễn cảm 1 lần sau - Hs đọc diễn cảm bài thơ – đó hướng dẫn HS đọc: giọng nhận xét cách đọc. nheï nhaøng buoàn mô maøng sau Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> đó cho HS tìm hiểu chú thích coøn laïi. - HS đọc 2 câu đầu nêu nội Hoạt động3: Hướng dẫn dung: Lời tâm sự và lời than phaân tích. của tác giả với chị Hằng. . . - GV gọi HS đọc 2 câu đầu - HS thảo luận – phát biểu: neâu noäi dung chính cuûa 2 caâu thô naøy? - HS thaûo luaän – phaùt bieåu: ? Vì sao taùc giaû coù taùc duïng chaùn traàn theá? (hình aûnh XH lúc bấy giờ) ? Em coù nhaän xeùt gì veà caùch - HS đọc tiếp 2 câu 3,4, xöng hoâ cuûa taùc giaû? - HS suy nghĩ, trả lời. -Gv choát yù laïi: - Gv gọi HS đọc 2 câu 3,4 GV neâu caâu hoûi: Em hieåu nhö theá naøo veà hình aûnh cung queá - Ngông: làm những việc caønh ña vaø thaèng cuoäi? ? Em có nhận xét gì về giọng trái với lẽ thường. ñieäu 2 caâu thô naøy? ? Theo em hieåu “ngoâng” nghĩa là gì? (biểu lộ thái độ soáng nhö theá naøo) -Goïi hs phaùt bieåu, nhaän xeùt b/s.- GV yêu cầu HS đọc diễn caûm 2 caâu 5,6 vaø phaân tích.. II. Phaân tích: 1. Hai câu đề: - Lời tâm sự và lời than với chị Haèng trong ñeâm thu cuûa taùc giaû. - Traàn theá xaáu xa, nhô baån, bon chen danh lợi. Nỗi buồn chán lớn lao. -Xöng hoâ: goïi “chò” xöng “em” thaät gần gũi, tác giả tự cho mình là người cõi tiên. 2. Hai câu thực: - Lời cầu xin chị Hằng cho lên cung trăng để được lánh đời, thoát li. - Cách thoát li thật thú vị, thơ mộng, laõng maïn.. - Giọng nũng nịu hồn nhiên, tự nhiên biểu hiện hồn thơ đôïc đáo, - xưng hô với chị Hằng dám rất ngông của Tản Đà nhận mình là tri kỉ với chị 3. Hai caâu luaän: Haèng muoán laøm thaèng cuoäi. - Ở trần thế tác giả buồn vì sự trống -HS đọc diễn cảm hai câu vaéng, coâ ñôn, khoâng coù baàu baïn. 5,6 -> phaân tích - Tác giả luôn ao ước được thả hồn - Ñi vaøo coõi moäng vaãn mang cùng mây gió, bầu bạn với chị theo tính ña tình vaø ngoâng: Haèng. ước muốn được làm thằng 4. Hai caâu keát: cuoäi. - Choïn ñeâm trung thu vì traêng saùng đẹp, nhiều người nhìn.. Hoạt động 4: Hướng dẫn toûâng keát – luyeän taäp.. ? Trong 2 caâu cuoái taùc giaû – neâu caûm nhaän cuûa em tưởng tượng ra hình ảnh gì? neâu caûm nhaän cuûa em veà hình aûnh aáy?. - Mình thì tựa vai chị Hằng trông xuống thế gian cười. Cái cười thoả maõn, mæa mai. - Tâm trạng muốn thoát ly thật maõnh lieät, caùi ngoâng cuõng raát cao độ.. III. Toång keát: - GV cho HS đọc và suy nghĩ, - HS đọc và suy nghĩ, ghi Bài thơ muốn làm thằng cuội của ghi nhớ nội dung (SGK tr 157) nhớ nội dung (SGK tr 157) Tản Đà là tâm sự của một con * Hướng dẫn hs làm luyện - Lắng nghe. người bất hòa sâu sắc với thực tại taäp: tầm thường xấu xa muốn thoát li 1. Hai cặp câu 3-4, 5-6 đối bằng mộng tưởng lên cung trăng để nhau raát chuaån. bầu bạn với chị Hằng. Sức hấp dẫn của bài thơ là ở hồn thơ lãng 2. Ngôn ngữ giản dị, gần gũi Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> giọng điệu thanh thoát nhẹ - HS thảo luận – phát biểu: nhaøng. Hoạt động 5: Củng cố, dặn doø - HS thaûo luaän – phaùt bieåu: + Cuûng coá:. mạnpha chút ngông nghênh đáng yêu và ở những tìm tòi đổi mới thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật cổ ñieån.. Gọi hs đứng lên đọc diễn cảm - HS thaûo luaän – phaùt bieåu: lại bài thơ vad đọc lại nd ghi nhớ. + Daën doø: - Veà hoïc thuoäc loøng baøi thô và nd ghi nhớ.. - Laéng nghe, ghi nhaän. - Chuaån bò baøi: OÂn taäp tieáng vieät Tuaàn : 16 ; Tieát : 62 NS: 17. 11. 2009 ND:. OÂN TAÄP TIEÁNG VIEÄT A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT Giúp HS: Nắm vững nội dung về từ vựng và ngữ pháp Tiếng Việt đã học ở HKI. B. CHUAÅN BÒ: - GV: soạn bài, giải bài tập - HS: ôn lại từ vựng và ngữ pháp đã học ở lớp 8. C. KIEÅM TRA BAØI CUÕ: a. Hãy nêu công dụng của dấu ngoặc đơn và dấu hai chấm? b. Nêu công dụng của dấu ngoặc kép? D. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: - Ổn định lớp: - Dạy bài mới: HOẠT ĐỘNG CỦA GV. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. NOÄI DUNG. - GV giới thiệu mục tiêu cần -Lắng nghe, ghi tựa bài. đạt của bài học.. I. Từ vựng:. Hoạt động 1: Khởi động – giới thieäu.. - GV ghi tựa bài lên bảng.. 1. Lí thuyeát:. Hoạt động 2: Ôân tập Từ vựng:. a. Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. ( Ghi nhớ SGK trang 10 ). - GV hướng dẫn HS ôn tập lần lượt từng phần.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> - Ôn lí thuyết trước sau đó - HS trả lời câu hỏi lí thuyết -> b.Trường từ vựng ( Ghi nhớ luyện tập thực hành. laøm baøi taäp sau. SGK trang 21 ) c. Từ tượng hình từ tượng thanh ( Ghi nhớ SGK trang 49 ). - GV lần lượt hỏi hs: ? Thế nào là: Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ ? Trường từ vựng? Từ tượng hình từ tượng thanh? Từ địa phương và biệt ngữ XH? Nói quaù? Noùi giaûm noùi traùnh?. d. Từ địa phương và biệt ngữ XH ( Ghi nhớ SGK trang 56, 57 ). e. Các biện pháp tu từ: - HS lần lượt đứng lên phát biểu, - Lần lượt gọi hs đứng lên phát - Nói quá, ( Ghi nhớ SGK nhaän xeùt, boå sung. bieåu, nhaän xeùt, boå sung. trang 102 ) - GV cho HS làm bài tập thực -HS laøm baøi taäp hành: Điền từ ngữ thích hợp - Điền từ theo ô trống theo sơ đồ (a) bàitập b), c) SGK tr 157 – 158) - Giải thích từ có nghĩa hẹp. - Noùi giaûm noùi traùnh. ( Ghi nhớ SGK trang 108 ) 2. Thực hành: a. Baøi taäp 1: T daân gian. TT ruyeàn thuyeát. Truyeän coå tích. Truyeän Nguï ngoân. Truyeän cười. -Từ ngữ chung: là truyện dân gian. b. Baøi taäp 2 - Raâu toâm…… ngon. - Loã muõi….. loâng.. Hoạt động 2: Ôn tập Ngữ phaùp:. - Cày đồng….ruộng cày. II. Ngữ pháp:. -GV hướng dẫn HS ôn tập - HS làm bài tập trình bày kết 1. Lí thuyết: - Trợ từ ( Ghi nhớ SGK trang quả trước lớp: phần ngữ pháp: 69 ) ? Thế nào là: Trợ từ? Thán từ. -Thán từ (Ghi nhớ SGK trang - GV lần lượt gọi hs đứng lên - HS lần lượt đứng lên phát 70) - Tình thái từ ( Ghi nhớ SGK bieåu, nhaän xeùt, boå sung. phaùt bieåu, nhaän xeùt, boå sung. trang 81 ) – Hướng dẫn luyện tập thực - Câu ghép ( Ghi nhớ SGK haønh: Baøi taäp 2a/2b/2c/ SGK tr trang 112, 123 ) 158. ? Tình thái từ? Câu ghép?. - Gọi hs đứng lên đọc nd BT -> - HS đứng lên đọc nd BT -> phát 2. Thực hành: Baøi taäp 2a: Cuoán saùch naøy maø phaùt bieåu, nhaän xeùt, boå sung. bieåu, nhaän xeùt, boå sung. chỉ 20.000 đồng à?. Bài tập 2b: Câu đầu tiên là caâu gheùp, coù theå taùch thaønh 3. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Hoạt động 4: Củng cố dặn dò HS về tiếp tục tự ôn tập để - Lắng nghe, ghi nhận. chuaån bò thi HKI vaø xem kyõ laïi các BT đã giải.. Lop8.net. caâu ñôn. Nhöng moái lieân heä của 3 sự việc không được thể hieän roõ baèng khi goäp thaønh 3 veá cuûa caâu gheùp. Bài tập 2c: đoạn trích gồm 3 caâu. Caâu 1, 3 laø caâu gheùp. Hai câu các vế được nối với nhau bằng quan hệ từ (cũng như, bởi vì).

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span>