Giáo án Ngữ văn 8 kì 1 - Nông thị Hiền - Trường THCS Cương Sơn

<span class='text_page_counter'>(1)</span>KÕ ho¹ch D¹y thªm v¨n 6 TuÇn. Bµi d¹y. 7. -¤n tËp truyÖn truyÒn thuyÕt. 8. -¤n tËp truyÖn truyÒn thuyÕt (tiÕp) -Ôn tập tiếng Việt: Từ tiếng Việt, nghĩa của từ hiện tượng chuyển nghĩa cña tõ -¤n tËp v¨n tù sù, luyÖn tËp viÕt bµi v¨n tù sù - ¤n tËp truyÖn cæ tÝch - Hiện tượng chuyển nghĩa của từ - ¤n tËp truyÖn cæ tÝch (tiÕp) - Ch÷a lçi dïng tõ - ¤n tËp tiÕng ViÖt: Danh tõ - Văn tự sự: Kể chuyện đời thường - Côm danh tõ - Truyện ngụ ngôn, truyện cười - Kể chuyện tưởng tượng - Chỉ từ, động từ - Tập viết bài kể chuyện tưởng tượng - Cụm động từ - Văn học trung đại - Văn học trung đại - ¤n tËp tiÕng ViÖt - Bài học đường đời đầu tiên - Phã tõ - ¤n tËp v¨n miªu t¶ - So s¸nh - Sông nước Cà Mau - Bøc tranh cña em g¸i t«i - Luyện nói về quan sát, tưởng tượng, so sánh và nhận xét trong văn miêu t¶ - Vượt thác - So s¸nh - ViÕt bµi v¨n t¶ c¶nh - TLV: văn tả người - Buæi häc cuèi cïng - Nh©n ho¸ - §ªm nay B¸c kh«ng ngñ - ¤n tËp tiÕng ViÖt: Tõ lo¹i, côm tõ - Ho¸n dô - C« T«. 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 24 25 25. 1 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> 26 27 28 29 30. TuÇn 7. -Viết bài TLV tả người -¤n tËp vÒ c¸c thµnh phÇn chÝnh cña c©u -Câu trần thuật đơn -Thi lµm th¬ n¨m ch÷ -Ôn tập một số tác phẩm văn học hiện đại -Ch÷a lçi vÒ chñ ng÷, vÞ ng÷ ¤n tËp truyÖn, kÝ KiÓm tra tæng hîp. TruyÖn truyÒn thuyÕt. 2 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> I. Kh¸i niÖm. TruyÒn thuyÕt lµ lo¹i truyÖn d©n gian kÓ vÒ c¸c nh©n vËt vµ sù kiÖn cã liªn quan đến lịch sử thời quá khứ, thường có yếu tố tưởng tượng kì ảo.Truyền thuyết thể hiện thái độ và cách đánh giá của nhân dân đối với các sự kiện vµ nh©n vËt ®­îc kÓ II. ¤n tËp truyÖn truyÒn thuyÕt. 1. Con Rång ch¸u Tiªn a) Tóm tắt văn bản:Ngày xưa, trên vùng đất Lạc Việt, có 1 vị thần tên là Lạc Long. Quân, con trai thần Long Nữ.Thần sống ở thuỷ cung, thỉnh thoảng thường lên cạn đi chơi. Thần đã diệt trừ Ngư tinh, Hồ tinh, Mộc tinh, dạy dân cách trồng trọt, chăn nuôi vµ c¸ch ¨n ë. Thuở ấy, ở vùng núi cao phương Bắc, có nàng Âu Cơ, thuộc dòng họ thần Nông xinh đẹp thích đi du ngoạn. Đến Lạc Việt, gặp Lạc Long Quân, hai người kết hôn với nhau, sèng ë cung ®iÖn Long Trang. Sau đó, Âu Cơ có mang, đẻ ra 1 cái bọc có 100 trứng nở ra 100 con trai. Lạc Long Qu©n trë vÒ thuû cung.¢u C¬ gäi L¹c Long Qu©n lªn than thë. Hä chia con: 50 con theo mẹ lên núi, 50 con theo cha xuống biển, người con trưởng theo Âu Cơ lên làm vua lấy hiệu Hùng Vương.Từ đó, tự hào về nguồn gốc của mình, nhân dân ta thường xưng lµ Con Rång ch¸u Tiªn.. b) Nh÷ng yÕu tè k× diÖu:-C¸c loµi yªu qu¸i - Lạc Long Quân có sức khoẻ phi thường -Âu Cơ sinh nở kì lạ, những đứa con lớn lên kì lạ c) Giải thích hai tiếng “đồng bào”: cùng chung 1 bọc, bắt nguồn từ sự tích thiêng liêng con Rồng cháu Tiên. Nó nói lên mỗi con người VN ta đều chung 1 céi nguån, chung 1 dßng gièng, cïng 1 huyÕt hÖ v« cïng th©n thiÕt.Hai tiếng đồng bào biểu lộ 1 cách chân thành tình thương yêu đoàn kết dân tộc c) ý nghĩa:Truyện nhằm giải thích, ca ngợi và khẳng định nguồn cội, dòng giống của con người VN ta là vô cùng cao quý.Truyện đã thể hiện 1 cách sâu xa niềm tự hào tự tôn dân tộc, khơi dậy tình yêu thương đoàn kết trong tâm hồn mỗi con người VN chúng ta. Nó nhắc nhở tình nghĩa đồng bào là t×nh cèt nhôc v« cïng cao c¶ thiªng liªng 2. B¸nh ch­ng b¸nh giÇy: a) Tãm t¾t vb:. Hùng Vương lúc về già muốn truyền ngôi cho người con nào nối được chí vua cha, bèn ra câu đố: ngày lễ Tiên Vương, hễ ai làm vừa ý vua cha sẽ được truyền ngôi.Các lang đua nhau tìm của ngon vật lạ làm cỗ để dâng vua cha. Còn Lang Liêu, là con 18 của vua Hùng, chỉ chăm lo việc đồng áng nên có nhiều khoai lúa.Được thần mách bảo, Lang Liêu đã lấy gạo nếp làm bánh, trong là nhân thịt lợn, đỗ xanh, lấy lá dong gói thµnh h×nh vu«ng , ninh nhõ vµ còng lÊy g¹o nÕp lµm thµnh thø b¸nh h×nh trßn.Hai thø bánh được vua cha chọn trong ngày lễ Tiên Vương và thứ bánh hình vuông được đặt tên là bánh chưng, bánh hình tròn được đặt tên là bánh Giầy. Lang Liêu được truyền 3 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> ng«i..Hai thø b¸nh ch­ng b¸nh giµy lµ hai thø b¸nh lu«n cã mÆt trong ngµy TÕt cæ truyền của dân tộc ta từ xưa đến nay.. b) ý nghÜa:TruyÖn gi¶i thÝch nguån gèc vµ tÝnh chÊt nh©n v¨n cña b¸nh chưng bánh giày.Truyện đã biểu lộ niềm tự hào về một nét tuyệt đẹp: hương vị của đất nước ta rất phong phú, hương vị Tết cổ truyền dân tộc rất đậm đà.Đó chính là bản sắc tốt đẹp nền văn hoá, văn hiến VN III. LuyÖn tËp. Hãy giải thích hai tiếng “đồng bào”, nêu ý nghĩa truyện Con Rồng cháu Tiên. TuÇn 8. ¤n tËp truyÖn truyÒn thuyÕt (tiÕp) 4 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> ¤n tËp tV: Tõ vµ cÊu t¹o cña tõ tiÕng ViÖt, nghÜa cña tõ I.¤n tËp truyÖn truyÒn thuyÕt 1. TruyÖn Th¸nh Giãng *Truyện Thánh Gióng tràn đầy tinh thần yêu nước -đất nước bị nạn giặc ngoại xâm,nhà vua ra lời kêu gọi bậc hiền tài ra đánh giặc cứu nước. Mới lên ba tuổi, Gióng đã ngồi dậy ứng nghĩa, đáp lời kêu gọi của non sông. Tiếng nói đầu tiên của Gióng là tiếng nói đòi đi đánh giặc. -Tõ khi gÆp sø gi¶, Giãng lín nhanh nh­ thæi, c¬m ¨n bao nhiªu còng kh«ng no, áo mới may mặc vào đã chật. Cả làng thương Gióng, góp gạo nuôi Giãng. Chi tiÕt Êy nãi lªn Tæ quèc l©m nguy, nh©n d©n ta ®oµn kÕt mét lßng, đem nhân tài vật lực ra đánh giặc cứu nước. -Khi ra trËn, Giãng thóc ngùa s¾t x«ng vµo giÕt giÆc. Ngùa s¾t phun löa, Gióng vung roi sắt đánh cho giặc Ân kinh hồn, bạt vía. -Roi sắt gẫy, Gióng mưu trí nhổ tre làm vũ khí giết giặc. Gióng đã biến cái géc tre b×nh dÞ lµm vò khÝ giÕt giÆc -Đánh xong giặc, Gióng bay về trời. Vua sai lập đền thờ truy phong Gióng là Phù Đổng Thiên Vương * Truyện Thánh Gióng là một truyện cổ thần kì có hình tượng nghệ thuật tuyệt đẹp. -Sự ra đời kì lạ của Gióng -Sự vượn vai thành tráng sĩ oai phong lẫm liệt đã thể hiện hào hùng bước đi lên của lịch sử dân tộc và sức mạnh vươn mình của đất nước ta trước hoạ xâm lăng.Gióng chiến thắng giặc ngoại xâm, cưỡi ngựa bay về trời...Những hình tượng ấy rất thần kì, tuyệt đẹp nói lên trí tương tượng kì diệu ca ngợi tinh thÇn quyÕt chiÕn quÕt th¾ng cña nh©n d©n ta. 2. S¬n Tinh Thuû Tinh a) Tóm tắt: Vua Hùng thứ 18 có nàng công chúa tên là Mị Nương, xinh đẹp tuyÖt trÇn. Vua cha muèn kÐn ®­îc mét chµng rÓ thËt tµi giái, thËt xøng đáng Một hôm, có hai chàng trai cùng xuất hiện và cùng cầu hôn Mị Nương. Một người xưng là Sơn Tinh có tài dời non lấp bể, dựng núi xây đồi.Một người xưng là Thuỷ Tinh có phép lạ dâng nước, làm dông bão...Vua Hùng băn khoăn rồi phán ngày mai ai mang lễ vật đến trước sẽ gả con gái cho. Mờ sớm hôm sau, Sơn Tnh mang lễ vật đến trước, rước Mị Nương về núi. Thuỷ Tinh đến sau, không lấy được Mị Nương, bèn hô mưa gọi gió dâng nước đánh Sơn Tinh.Cuộc chiến dữ dội xảy ra.Đánh mãi không thắng đước Sơn Tinh, Thuỷ Tinh đành hậm hực rút quân về. Từ đó Thuỷ Tinh ôm mối thù khôn nguôi, năm nào cũng vậy, cứ vào tháng 7,8 âm lịch, Thuỷ Tinh lại đánh Sơn Tinh để rửa hận, gây ra cảnh mưa gió, b·o lôt kh¾p n¬i b) ý nghÜa: 5 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> - Giải thích hiện tượng giông bão lũ lụt hàng năm xảy ra trên vùng châu thổ sông Hồng ở miền Bắc nước ta Thể hiện ước mơ và khát vọng của người Việt cổ xưa muốn có sức mạnh thần kì vô địch để đẩy lùi và chế ngự thiên tai , để bảo vệ và phát triển nghề trồng lúa nước lâu đời ở nước ta. 3. Sự tích Hồ Gươm * ý nghÜa lÞch sö: -Gi¶i thÝch tªn gäi hå Hoµn KiÕm -Ca ngợi khẳng định một địa danh , một thắng cảnh của Thăng Long ngàn xưa là vô cùng thiêng liêng, rất đáng tự hào -Việc mượn gươm ở một nơi, trả gươm ở một nơi, thể hiện tinh thần đoàn kết, ân nghĩa thuỷ chung của con người VN. II.Tõ vµ cÊu t¹o cña tõ tiÕng ViÖt, nghÜa cña tõ 1. Kh¸i niÖm 2. Bµi tËp: BT1: Em hãy tìm từ đơn, từ phức, từ ghép, từ láy trong đoạn thơ sau: MÆt trêi cµng lªn tá B«ng lóa chÝn thªm vµng Sương treo đầu ngọn cỏ Sương lại càng long lanh Bay vót tËn trêi xanh ChiÒn chiÖn cao tiÕng hãt TiÕng chim nghe th¸nh thãt Văng vẳng khắp cánh đồng. ( TrÇn H÷u Thung) BT2: Bµi tËp tr¾c nghiÖm( S¸ch BTTN V¨n 6) BT3: Em hãy viết một đoạn văn ngắn, trong đó có sử dụng những từ ghép, từ láy là từ tượng hình, tượng thanh.. TuÇn 9. ¤n tËp v¨n tù sù 6 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> luyÖn tËp viÕt bµi v¨n tù sù I. «n tËp v¨n tù sù. 1. Khái niệm văn tự sự: là phương thức trình bày một chuỗi các sự việc,sự việc này dẫn đến sự việc kia, cuối cùng dẫn đến một kết thúc, thể hiện một ý nghÜa -Tự sự giúp người kể giải thích sự việc, nêu vấn đề và bày tỏ thái độ khen chª 2. Sù viÖc vµ nh©n vËt trong v¨n tù sù a) Sù viÖc trong v¨n tù sù: ®­îc tr×nh bµy mét c¸ch cô thÓ: sù viÖc x¶y ra trong thời gian, địa điểm cụ thể, do NV cụ thể thực hiện, có nguyên nhân, diÔn biÕn, kÕt qu¶...Sù viÖc trong v¨n tù sù ®­îc s¾p xÕp theo mét trËt tù, diễn biến sao cho thể hiện được tư tưởng mà người kể muốn biểu đạt. b) Nh©n vËt trong v¨n tù sù thùc hiÖn c¸c sù viÖc vµ ®­îc thÓ hiÖn trong v¨n bản. Nhân vật phụ chỉ giúp nhân vật chính hoạt động. Nhân vật được thể hiÖn qua c¸c mÆt: tªn gäi, lai lÞch, tÝnh nÕt, h×nh d¸ng, viÖc lµm... 3. Chủ đề bài văn tự sự -Chủ đề là vấn đề chính mà người viết muốn đặt ra trong văn bản -Dµn bµi v¨n tù sù: +MB: giíi thiÖu chung vÒ nh©n vËt vµ sù viÖc +TB: KÓ diÔn biÕn cña sù viÖc +KB: KÕt côc cña sù viÖc Bài tập 1: Hãy đặt tên (kèm theo biệt hiệu) và nêu đặc điểm ngoại hình của c¸c kiÓu nh©n vËt sau: a) Mét cËu häc sinh c¸ biÖt. Tên: Hùng “gồ”, “ lì”, “ sẹo”. Ngoại hình: vóc người nhỏ thó, da đen bóng vì chạy ngoài nắng gió quá nhiều, gương mặt gầy gầy, xương xương, lông mày rËm, tr¸n d«, tãc rÔ tre, cã c¸i sÑo trªn m¾t lµ chøng tÝch cña mét lÇn trÌo c©y bÞ ng·, lóc nµo còng kÌ kÌ mét c¸i ná cao su... b) Mét c« bÐ tinh nghÞch, nhÝ nh¶nh. Tên: Lan Phương , biệt hiệu Phương “còi”. Ngoại hình:vóc người nhỏ, dáng nhanh nhẹn, da trắng, mắt to, tóc xoã ngang vai.... c) Mét em bÐ lang thang c¬ nhì. d) Mét cô giµ khã tÝnh. BT4: Hãy dùng lời văn tự sự để viết các đoạn văn giới thiệu từng nhân vật sau.( Tự đặt tên cho nhân vật). a) Một bác thương binh vui tính. Lũ trẻ trong xóm tôi đứa nào cũng quý bác Hưng. Bác là một thương binh thời chống Mĩ. Một cánh tay và một bàn chân của bác đã bị bom Mĩ cắt ngang. Mọi người gọi bác bằng cái tên “Hưng cụt”. Bác nhận cái tên ấy rất thoải mái.Từ ngày về làng, dù đã có chế độ đãi ngộ riêng, nhưng bác vẫn 7 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> soạn một thùng đồ nghề ra đầu xóm, chỗ gốc đa, làm nghề chữa xe đạp...Bác rất vui tính, hay kể chuyện cho chúng tôi nghe, thỉnh thoảng bác còn đãi chúng tôi bưởi, roi trồng trong vườn nhà bác... b) Mét c« gi¸o trÎ tËn tuþ víi häc sinh. c) Một cậu học sinh thông minh, nhanh nhẹn, thích vui đùa. d) Một người ông phúc hậu, yêu trẻ, thích chăm cây cảnh. BT5: Hãy dùng lời văn tự sự để viết các đoạn văn kể từng sự việc sau : a) Một em bé hờn dỗi vì một lí do nào đó. Bé Na đang khóc thút thít ở đầu hồi nhà. Chả là bé hờn dỗi mẹ đấy mà.Lí do thật đơn giản: bé đòi mẹ đưa đi chơi công viên. Mẹ đã hứa sẽ đưa bé đi ch¬i, nh­ng h«m nay mÑ l¹i cã viÖc bËn ë c¬ quan, thÕ lµ lêi høa kh«ng thùc hiÖn ®­îc. BÐ giËn mÑ. MÆc cho mÑ dç dµnh, bÐ cø khãc m·i, cã vÎ tñi thân lắm. Chú Mèo mướp thấy vậy, đến cọ mình vào chân bé meo meo như có ý hỏi: “ Việc gì mà bé Na khóc nhè thế?”. Na bực mình, lấy chân đá mèo một cái. Mèo ta bị bất ngờ, văng vào đúng chỗ con Mực đang ngủ. Mực vïng dËy, c¶ hai con xï l«ng lªn, nhe r¨ng ra, lõ lõ nh×n nhau. BÐ Na bËt cười thành tiếng. Thế là không khóc được nữa. Bé chạy lại ôm lấy mèo mướp, nước mắt vẫn đọng trên bờ mi... b) Một học sinh dũng cảm tự nhận lỗi của mình trước cô giáo và trước cả líp. c) Cậu bé quyết định thả con chim đang nuôi về với bầu trời tự do. d) Hai anh em nhường nhau một bắp ngô luộc (hoặc một cái bánh mì) BT7: Xác định nội dung chính và câu chủ đề của các đoạn văn sau: a) “Cµng l¹ h¬n n÷a, tõ sau h«m gÆp sø gi¶, chó bÐ lín nhanh nh­ thổi. Cơm ăn mấy cũng không no, áo vừa mặc xong đã căng đứt chỉ. Hai vợ chồng làm ra bao nhiêu cũng không đủ nuôi con, đành phải chạy nhờ bà con, làng xóm. Bà con đều vui lòng gom góp gạo nuôi chú bé, vì ai cũng mong chú giết giặc, cứu nước”. b) Dùng cây bút thần, Mã Lương vẽ cho tất cả người nghèo trong lµng. Nhµ nµo kh«ng cã cµy, em vÏ cho cµy. . Nhµ nµo kh«ng cã cuốc, em vẽ cho cuốc. . Nhà nào không có đèn, em vẽ cho đèn . Nhà nào không có thùng múc nước, em vẽ cho thùng múc nước. II.LuyÖn tËp viÕt bµi v¨n tù sù. Đề bài: Hãy thay lời Thuỷ Tinh kể lại việc dâng nước đánh Sơn Tinh. Yêu cầu: Kể bằng lời của Thuỷ Tinh, người kể xưng tôi -C¸c sù viÖc diÔn ra ®­îc kÓ qua c¶m xóc chñ quan cña Thuû Tinh. -Bài có đầy đủ bố cục 3 phần.. TuÇn 10. ¤n tËp truyÖn cæ tÝch 8 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Hiện tượng chuyển nghĩa của từ I. ¤n tËp truyÖn cæ tÝch: 1. Khái niệm:loại truyện dân gian kể về cuộc đời của một số kiểu nhân vật quen thuéc: -Nhân vật bất hạnh (người mồ côi, người em út, người con riêng, người có h×nh d¹ng xÊu xÝ). -Nh©n vËt dòng sÜ vµ nh©n vËt cã tµi n¨ng k× l¹; -Nh©n vËt th«ng minh vµ nh©n vËt ngèc nghÕch. -Nhân vật là động vật (con vật biết nói năng, hoạt động, tính cách như con người). Truyện cổ tích thường có yếu tố hoang đường, thể hiện ước mơ, niềm tin của nhân dân về chiến thắng cuối cùng của cái thiện đối với cái ác, cái tốt đối với cái xấu, sự công bằng đối với sự bất công. 2.Th¹ch Sanh: a) Tãm t¾t:Th¹ch Sanh vèn lµ Th¸i Tö con Ngäc Hoµng ®­îc sai xuèng trần đầu thai làm con vợ chồng người đốn củi hiền lành.Khi cậu bé vừa lớn kh«n th× cha mÑ chÕt, cËu sèng ë gèc ®a , lµm nghÒ kiÕm cñi nu«i th©n, ®­îc thiªn thÇn d¹y cho vâ nghÖ vµ c¸c phÐp thÇn th«ng . Lí Thông, người bán rượu thấy Thạch Sanh khoẻ mạnh liền kết nghĩa anh em với Thạch Sanh để lợi dụng.Năm ấy, đến lượt Lí Thông phải nộp mình cho trằn tinh ăn thịt, Lí Thông liền lừa Thạch Sanh để Thạch Sanh đi chết thay.Nhưng Thạch Sanh đã dùng võ nghệ và phép thần thông giết chết trằn tinh, lÊy ®­îc bé cung tªn b»ng vµng.ThÊy TS trë vÒ ,LÝ Th«ng l¹i lõa Th¹ch Sanh trốn đi để cướp công.Thấy đại bàng cắp người bay qua Thạch Sanh dùng cung tên vàng bắn bị thương đại bàng.Lí Thông bị nhà vua sai đi tìm công chúa bị mất tích , lại nhờ đến Thạch Sanh.Thạch Sanh giết chết đại bµng cøu c«ng chóa lªn, nh­ng bÞ lÝ Th«ng lÊp cöa hang h·m h¹i. Khi t×m lèi ra TS lại cứu được thái tử con vua Thuỷ Tề và được tặng một cây đàn thần. Trở về gốc đa, Thạch Sanh bị hồn trằn tinh và đại bàng vu oan, bị bắt giam.Trong ngục tối, chàng gảy đàn, tiếng đàn của chàng chữa cho công chóa khái bÖnh c©m.Nçi oan cña chµng ®­îc gi¶i. Chµng tha téi cho mÑ con Lí Thông nhưng chúng bị sét đánh chết , biến thành bọ hung. Thạch Sanh dùng đàn thần đấy lui quân 18 nước chư hầu và được kết hôn cùng c«ng chóa, sau nµy ®­îc lªn lµm vua. b)Ph©n tÝch: -Việc Thạch Sanh nằm trong bụng mẹ rất lâu nói lên sự phi thường của Th¹ch Sanh. -Có sức mạnh phi thường, có võ nghệ và phép thần thông , chi tiết đó thể hiện mơ ước của nhân dân: phải có sức mạnh vô địch để sống, để tồn tại ,để chiến thắng trong một thế giới nhiều ma quỷ. -Cuộc đời TS trải qua nhiều gian truân thử thách: 9 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> +GiÕt ch»n tinh. +Diệt đại bàng. +Đẩy lui quân 18 nước chư hầu. đó là những thử thách để người dũng sĩ bộc lộ những phẩm chất tốt đẹp: lòng dũng cảm, lòng độ lượng, nhân hậu... -TS được cùng công chúa hưởng một cuộc sống hạnh phúc.Điều đó thể hiện mơ ước ngàn đời của nhân dân ta: ở hiền thì sẽ gặp lành, người tốt sẽ được hưởng hạnh phúc. II. Từ nhiều nghĩa và hiện tượng chuyển nghĩa của từ.. 1. Kh¸i niÖm:-Tõ cã thÓ cã mét nghÜa hay nhiÒu nghÜa. 2. Hiện tượng chuyển nghĩa của từ: Là hiện tượng thay đổi nghĩa của từ lµm cho tõ cã nhiÒu nghÜa. Trong tõ nhiÒu nghÜa cã: + nghĩa gốc là nghĩa xuất hiện từ ban đầu, làm cơ sở để hình thành các nghĩa kh¸c. + NghÜa chuyÓn:lµ nghÜa ®­îc n¶y sinh tõ nghÜa gèc vµ cã quan hÖ víi nghÜa gèc. 3. Phân biệt từ nhiều nghĩa với hiện tượng đồng âm: -Từ đồng âm là những từ có vỏ ngữ âm giống nhau ngẫu nhiên. Giữa các từ đồng âm không co mối liên hệ nào về nghĩa. -Trong tõ nhiÒu nghÜa, c¸c tõ Ýt nhiÒu cã liªn hÖ víi nghÜa gèc. Cô thÓ lµ gi÷a nghĩa gốc và các nghĩa chuyển đều có ít nhất một nét nghĩa chung trùng với mét nÐt nghÜa cña nghÜa gèc. Bµi tËp1:C¸c tõ sau ®©y lµ tõ 1 nghÜa hay nhiÒu nghÜa, v× sao? a) kim lo¹i, ph¸p luËt, triÕt häc, bå hßn, khoai t©y, rau c¶i, c¸ chÐp, phèt pho,kÏm, mÝa.(1 nghÜa) b) Vâ ThÞ S¸u, Dèc MiÕu, Khe Sanh, Cån Tiªn, TrÇn Phó, CÇu treo, cua Tïng, Hµ Néi.(NhiÒu nghÜa) BT2:Xác định nghĩa gốc, nghĩa chuyển của từ trái trong các câu sau: - MiÒn Nam lu«n trong tr¸i tim t«i (Hå ChÝ Minh) -Mét tr¸i tr¨ng thu chÝn mâm mßm Nảy vừng quế đỏ, đỏ lòm lom (Hồ Xuân Hương) 4. Phương pháp, hiện tượng chuyển nghĩa của từ tiếng Việt: -Thêm các từ:sự, cuộc, cái ...vào trước các tính từ, động từ, biến thành danh tõ VD: ViÖc cuèc, viÖc cµy... TuÇn 11. ¤n tËp truyÖn cæ tÝch (tiÕp) 10 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Ch÷a lçi dïng tõ I. ¤n tËp truyÖn cæ tÝch (tiÕp) 2. Em bÐ th«ng minh -Ca ngîi trÝ th«ng minh cña em bÐ. -TrÝ th«ng minh cña em bÐ ®­îc træ tµi trong 4 lÇn: + Lần 1: Trước câu hỏi oái ăm của viên quan, em bé đã hỏi vặn lại. Em bé đã lấy cái không xác định để giải đáp cái không xác định. + Lần 2: Vua ban cho làng em 3 thúng gạo nếp, 3 con trâu đực và hạn trong 3 năm, trâu ấy phải đẻ thành chín con. Thật kì quặc vì trâu đực làm sao có thể đẻ được? Có loại trâu nào đẻ được 3 con trong 3 năm? Em bé đã tìm cáh gặp vua, và câu hỏi ngây thơ của em làm cho vua phì cười: “Bố mày là giống đực thì làm sao mà đẻ được!” Thế là em bé có cớ vặn lại. Trí thông minh của em bé thể hiện ở việc em đã biết sử dụng phép luận suy là lấy cái vô lí, cái phi lí để giải thích, bác bỏ cái vô lí, phi lí ấy. + Lần 3: Em đã đố lại nhà vua bằng cáh đưa một kim khâu để rèn thành dao xẻ thịt chim. Em đã lấy cái không thể nào làm được để giải thích sự việc kh«ng thÓ nµo lµm ®­îc. +Lần 4: Em đọ sức với sứ giả nước láng giềng: xâu sợi chỉ luồn qua đường ruột vỏ một con ốc vặn rất dài bằng cáh hát lên một bài hát dân gian.Câu đố khó với nhiều người nhưng với em bé thì chẳng khác nào trò chơi. -Qua 4 lần thử tài, em bé đã được phong làm trạng nguyên *ý nghÜa: -Nhân dân ta đã sáng tác ra câu chuyện để mua vui, để yêu đời. -Truyện đè cao trí khôn dân gian. 3. C©y bót thÇn: *tãm t¾t: * Cảm nghĩ về nhân vật Mã Lương: -Mã Lương nghèo khổ, có năng khiếu vẽ, biết tự luyện tập nên vẽ giỏi. Em ch­a cã bót vÏ. Em ®­îc gÆp thÇn vµ ®­îc thÇn cho c©y bót b»ng vµng. -Cây bút thần đã phát huy tài năng rực rỡ của Mã Lương.Trước đây, em dùng que, tay...để vẽ chim, cá, bức vẽ nào cũng đẹp , nhưng chưa đạt được đến mức độ kì diệu, thiêng liêng.Khi có bút thần, em vẽ chim, cá, tô điểm thiên nhiên đã đẹp lại càng đẹp thêm. --Mã Lương đã trải qua những năm tháng dài vất vả để tự kiếm sống. Em đã vÏ cho bµ con nghÌo khæ nh÷ng dông cô cÇn thiÕt cho cuéc sèng sinh hoạt...Qua đây, có lẽ người xưa muốn giử gắm một quan niệm : Hãy đem nghệ thuật phục vụ lao động, phấn đấu cho ấm no, hạnh phúc của người nghÌo, cña nh©n d©n. -Mã Lương đã dùng bút thần chống lại bọn độc ác ,tham lam. Nó cứu em thoát khỏi nhà địa chủ, nó giúp em chống lại tên vua độc ác. Em đã vẽ 11 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> những con vật ngược lại với ý nhà vua, và cuối cùng, em đã dùng bút thần chôn sống vua, hoàng hậu, hoàng tử, lũ đại thần. -Cây bút thần trong tay Mã Lương có một sức mạnh thần kì, thể hiện ước mơ về công lí, lẽ đời: ác giả ác báo, bọn phi nghĩa tàn ác nhất định sẽ bị trừng ph¹t. - Cây bút thần kì diệu , là biểu tượng cho sức mạnh nhiệm màu về nghệ thuËt.Nã ca ngîi søc m¹nh cña chÝnh nghÜa, cña thiÖn t©m, nãi lªn ­íc m¬ của nhân dân trong cuộc đấu tranh diệt trừ ác độc, tham lam để vươn tới mét cuéc sèng Êm no h¹nh phóc. II. Ch÷a lçi dïng tõ: Các lỗi dùng từ thường mắc C¸ch ch÷a -LÆp tõ -Bá nh÷ng tõ ng÷ bÞ lÆp hoÆc thay thÕ b»ng nh÷ng tõ cïng nghÜa -LÉn lén c¸c tõ gÇn ©m -N¾m ch¾c nghi· cña tõ, tõ nµo kh«ng hiÓu th× hái hoÆc tra tõ ®iÓn. -Dùng từ không đúng nghĩa -Đối chiếu với từ điển và sửa lại cho đúng. BT1: Ph¸t hiÖn vµ ch÷a lçi dïng tõ trong c¸c c©u sau ®©y: a) Cã thÓ nãi em cã thÓ tiÕn bé nÕu líp em cã thÇy c« d¹y giái.(bá tõ lÆp) b) Nh÷ng thiÖt h¹i do b·o lôt kh«ng thÓ tÝnh b»ng con sè hay sè liÖu cô thÓ.(bá bít 1 tõ) c) Chúng ta phải học tập chăm chỉ để sau này đáp ứng nhu cầu đòi hỏi cña viÖc lµm. d) Nhân dân ta đang ngày đêm chăm lo kiến thiết xây dựng nước nhà. BT2: Ch÷a c¸c lçi dïng tõ sau ®©y (nhÇm lÉn c¸c tõ gÇn ©m) a) Tỉnh ủy đã đưa 50 con bò (cán bộ) về giúp hợp tác xã chỉ đạo sản xuất vô mïa. b) Nhưng rồi cái kim ẩn đâu đó (ẩn đầu đó)trong bọc rồi sẽ lòi ra. c) Khu nhµ nµy thËt lµ hoang mang.(v¾ng) d) Ông em được Đảng gắn danh hiệu ( huy hiệu) 50 năm tuổi đảng. BT3: Tìm lỗi dùng từ trong các câu sau đây và chữa lại cho đúng: a) Lòng yêu mến thiên nhiên say đắm đã làm cho Người quên đi nỗi vất v¶ trªn ®­êng ®i. b) Trong truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh, người xưa đã nhân cách hoá các hiện tượng thiên nhiên rất sinh động. c) Bố em là thương binh, ông có dị vật lạ ở phần mềm. d) Lªn líp 6, em míi thÊy viÖc häc thËt lµ nghiªm träng. e) Mái tóc ông em đã sửa soạn bạc trắng. f) Bãi biển quê em mùa này đẹp ghê gớm. g) ¤ng nghe b× bâm c©u chuyÖn cña vî chång luËt s­ TuÇn 12 ¤n tËp tiÕng ViÖt: danh tõ I. Danh tõ lµ g×? §Æc ®iÓm cña danh tõ. 12 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> 1.Kh¸i niÖm: -Danh từ là những từ chỉ người, vật, hiện tượng, khái niệm. 2. §Æc ®iÓm cña danh tõ: -Danh từ có thể kết hợp với từ chỉ số lượng ở phía trước, các từ này, ấy, đó,... ở phía sau và một số từ ngữ khác để lập thành cụm danh từ. - Chøc vô ®iÓn h×nh trong c©u cña danh tõ lµ lµm chñ ng÷.Khi lµm vÞ ng÷, danh tõ cần có từ là đứng trước. II. Danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật. -Danh từ tiếng Việt được chia thành hai loại lớn là danh từ chỉ đơn vị và danh từ chỉ sự vật. Danh từ chỉ đơn vị nêu tên đơn vị dùng để tính đếm, đo lường sự vật. Danh từ chỉ sự vật nêu tên từng loại hoặc từng cá thể người, vật, hiện tượng, khái niệm.... 1. Danh từ chỉ đơn vị gồm hai nhóm là : +Danh từ chỉ đơn vị tự nhiên (còn gọi là loại từ)đứng sau lượng từ toàn bộ và lượng từ phân phối đứng trước danh từ chỉ sự vật. Loại từ có ý nghĩa khái quát về sự vật hơn cả danh từ chỉ vật.VD:1 người con gái...Danh từ có thể kết hợp với động từ, tính từ để trở thành cụm từ mang ý nghĩa danh từ: cái ăn, cái ngủ, sự học hành... +Danh từ chỉ đơn vị quy ước.Cụ thể là: Danh từ chỉ đơn vị chính xác: cân, lít, tạ Danh từ chỉ đơn vị ước chừng: nắm, vốc, mớ, bó 2. Danh tõ chØ sù vËt: Cã hai lo¹i c¬ b¶n lµ danh tõ chung vµ danh tõ riªng -Danh tõ chung lµ nh÷ng danh tõ gäi tªn chung cña mét lo¹i sù vËt: nhµ, cöa... -Danh từ riêng:là tên gọi riêng của một người, một sự vật riêng lẻ, một địa phương,...danh từ riêng bao gồm cả tên người, tên đất, tên tổ chức +Tên người, tên đất VN viết hoa tất cả các tiếng. +Tên người, tên đất nước ngoài qua phiên âm Hán Việt cũng viết hoa tất cả các tiÕng. +Tên người, tên đất nước ngoài không qua phiên âm Hán Việt, viết hoa chữ cái đầu tiªn cña mçi bé phËn t¹o thµnh tªn riªng vµ g¹ch nèi c¸c tiÕng trong cïng bé phËn. +Tên tổ chức thường là một cụm từ gồm nhiều bộ phận. Theo thói quen, ta viết hoa tất các các chữ đầu tiên của mỗi bộ phận tạo thành từ đó. VD Trường Trung học cơ së Xu©n L©m. III. Bµi tËp. BT1: T×m danh tõ trong ®o¹n trÝch Th¸nh Giãng. BT2: Mét b¹n liÖt kª c¸c danh tõ chØ vËt nh­ sau : Bàn ghế, sách vở, áo quần, đồ đạc, bụng dạ, nhà cửa, bếp núc, con cháu, tướng tá, tre pheo,Êm chÐn, chai lä, m¸y mãc, cu cu, chµo mµo, ®a ®a. a) Các danh từ trên là từ ghép tất cả có đúng không?(từ ghép và từ láy) b) Có bao nhiêu từ ghép? Em có thể tách chúng thành bao nhiêu từ đơn? BT3 .Trong bài Cây bút thần có 3 danh từ: đồ đạc, bụng dạ, cha mẹ. a) Em h·y cho biÕt cÊu t¹o c¸c tõ trªn theo kiÓu nµo?( tõ ghÐp) b) §Æt c©u cã c¸c danh tõ trªn ë phÇn chñ ng÷, ë phÇn vÞ ng÷. + Đồ đạc trong phòng em rất nhiều. 13 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> +Nhà em có rất nhiều đồ đạc. c) Đây là danh từ chỉ sự vật hay danh từ chr đơn vị.( sự vật) BT4: Điền các loại từ thích hợp trước các danh từ sau đây: ...đất,...vải, ...muối,...nước, ...bàn,...phản,...chiếu,...màn,...áo,...ngựa,...nhà. BT5: §iÒn vµo hç trèng trong c¸c c©u sau ®©y: - Con ®­êng quª em mÒm m¹i nh­ mét...lôa. - MÑ em biÕu bµ hµng xãm mét....¸o lôa. - ....bộ đội thường cho cháu quà và dắt cháu đi chơi. - Ngoµi trêi nh÷ng....l¸ vµng bay xµo x¹c. - Quª em cã...chïa cæ kÝnh. - .....tµu ho¶ ®ang tiÕn vÒ s©n ga - Bạn Lan thong thả uống từng...nước. BT6: Có hai em tranh luận với nhau về từ người. Một em nói: -Từ người là danh từ. Mét em kh¸c nãi: -Từ người là loại từ. Theo em, hai bạn đó nói đúng hay sai? (Từ người có ý nghĩa khái quát khi đứng trước một danh từ cụ thể, danh từ người sẽ chuyển lên vị trí loại từ.VD: người con trai ấy. Khi đứng sau một loại từ thích hợp, người sẽ ở vị trí danh từ vật thể.VD: Đó là những con người BT7: Điền loại từ thích hợp vào các từ sau đây để được dùng như danh từ: Nhớ, thương, hờn, giận, chiến tranh, ngủ, ẩu đả, vui, trò chuyện, may mắn, to tát, tủi nhục,mơ ước, yêu thương.. TuÇn 13. Văn tự sự: Kể chuyện đời thường Côm danh tõ 14 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> I.Văn tự sự: Kể chuyện đời thường -Trong cuéc sèng h»ng ngµy, chung quanh ta lu«n diÔn ra bao chuyÖn vui buån, tèt đẹp... đáng nhớ. Kể lại những chuyện mà mình đã thấy, đã nghe, đã biết...tức là kể huyện đời thường. -Hiện thực cuộc sống là nội dung kể chuyện đời thường. Viết về gương người tốt việc tốt là kể chuyện đời thường. Kể chuyện đời thường phải coi trọng sự thật; người viÕt chØ lùa chän chi tiÕt, s¾p xÕp chø kh«ng ®­îc bÞa. Bµi tËp: BT1: Hãy kể về người bà ( hoặc người ông của em) a) MB: Giíi thiÖu vÒ «ng (bµ) b) TB: -Miªu t¶ vµ kÓ vÒ h×nh d¸ng tÝnh c¸ch cña «ng (hoÆc bµ) - Những việc làm,tình cảm của ông (bà) với mọi người trong gia đình. - Nh÷ng viÖc lµm,t×nh c¶m cña «ng (bµ) víi em. - Tình cảm của em đối với ông (bà) c) Suy nghÜ cña em vÒ «ng (bµ) BT2: Cã mét b¹n häc sinh líp 6 viÕt ®o¹n v¨n tù sù kÓ l¹i lÝ do m×nh ®i häc chËm nh­ sau: “ Sáng nay, như mọi ngày, mình đi học từ rất sớm. Đường tới trường thật khó đi. Sau một trận mưa, nó trơn như đổ mỡ. Chiếc xe đạp của mình nhiều lúc cứ lạng cả bánh, suýt ngã. Có quãng, mình phải xuống dắt xe. Đang hối hả đạp thật nhanh vì sî muén giê häc, bçng nhiªn m×nh nghe “uþch” sau l­ng. Mét chÞ häc sinh bÞ ng·. Chiếc xe đạp lăn kềnh ra, áo quần dính đầy bùn đất. Một lúc sau, không thấy chị đứng dậy đi tiếp, mặt mũi lại nhăn nhó, mình vội vã quay lại. Thì ra chị ấy bị trẹo chận, đầu gối bị dập, máu ra nhiều quá. Mình vội vàng dìu chị ấy đến trạm xá. Khi được các cô ytá rửa vết thương xong, mình nhìn đồng hồ thì phát hiện ra đã quá giờ vào học.Thế là ba chân bốn cẳng mình chạy ù đến lớp ngay.” a) H·y ph¸t hiÖn lçi trong ®o¹n v¨n trªn. b) Ch÷a c¸c lçi sai Êy vµ viÕt l¹i ®o¹n v¨n. Gîi ý: a) Ph¸t hiÖn lçi cña ®o¹n: Chñ yÕu lµ lçi l« gÝc ( c©u chuyÖn kÓ cã mét sè chi tiÕt Chưa hợp lí: Khi chị HS bị tai nạn, nhân vật kể chuyện diù chị ấy đến trạm xá và sau đó ba chân bốn cẳng chạy ù đến lớp. Thế là hai chiếc xe đạp biến đi đâu? Hoặc chi tiết: chiếc xe đạp lạng cả bánh vì đường trơn quá , vậy mà ở câu sau, người kể lại tả rằng, mình hối hả đạp thật nhanh. Như vậy là ý mâu thuẫn nhau). b) Muốn chữa lỗi thì phải thay đổi các chi tiết chưa hợp lí nêu trên. II. Côm danh tõ: 1. Kh¸i niÖm: -Côm danh tõ lµ lo¹i tæ hîp tõ do danh tõ víi mét sè tõ ng÷ phô ng÷ phô thuéc nã t¹o thµnh. -Cụm danh từ có ý nghĩa đầy đủ hơn và có cấu tạo phức tạp hơn một mình danh từ , nhưng hoạt động trong câu giống như một danh từ. II. CÊu t¹o cña côm danh tõ: 15 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> - Cấu tạo: 3 phần: phần trước, phần trung tâm, phần sau. - Trong côm danh tõ: + Các phụ ngữ ở phần trước bổ sung cho danh từ các ý nghĩa về số và lượng. + Các phụ ngữ ở phần sau nêu đặc điểm của sự vật mà danh từ biểu thị hoặc xác định vị trí của sự vật ấy trong không gian hay thời gian. III. Bµi tËp: BT1: Cho ®o¹n trÝch sau ®©y: - “ Một hôm, Mã Lương vẽ con cò trăng không mắt. Vì một chút sơ ý, em đánh rơi một giọt mực xuống bưc tranh. Giọt mực rơi đúng chỗ mắt cò. Thế là cò mở mắt, xoè cánh, bay đi. Chuyện làm chấn động cả thị trấn. Mờy kẻ mách lẻo đến tố giác với nhà vua. Vua sai triều thần đến đón Mã Lương về kinh đô. Mã Lương không muốn đi, nhưng bọn họ tìm đủ cách dụ dỗ doạ nạt để bắt em vÒ hoµng cung”. - “ Vua có công chúa đến tuổi lấy chồng. Hoàng tử nhiều nước sai sứ đến hỏi c«ng chóa lµm vî nh­ng kh«ng ai võa ý nµng. Nhµ vua ph¶i më mét héi lín cho hoàng tử các nước và con trai trong thiên hạ tới dự, để công chúa trên lầu cao ném quả cầu may: Hễ quả cầu rơi trúng người nào, công chúa sẽ lấy người ấy làm chồng. Khi công húa sắp sửa ném quả cầu, bỗng nàng bị một con đại bàng khổng lồ cắp đi. Đại bàng bay qua túp lều của Thạch Sanh. Tr«ng thÊy nã, Th¹ch Sanh liÒn dïng cung vµng b¾n theo”. a) T×m c¸c côm danh tõ trong ®o¹n trÝch. b) Điền các cụm danh từ đã tìm được vào mô hình cụm danh từ. Các cụm danh từ em vừa tìm được có đầy đủ các phần không? BT2: §Æt 5 côm danh tõ lµm chñ ng÷ trong c©u.. TuÇn 14. Truyện ngụ ngôn, truyện cười Kể chuyện tưởng tượng I. Truyện ngụ ngôn, truyện cười 16 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> 1. Kh¸i niÖm: - Truyện ngụ ngôn là truyện kể bằng văn xuôi hay văn vần , mượn chuyện về loài vật, đồ vật, cây cỏ ..., hoặc chính con người để nói bóng gió , kín đáo chuyện con người, nhằm nêu lên bài học luân lí. - Truyện cười là loại truyện kể về những hiện tượng đáng cười trong cuộc sống nhằm tạo ra tiếng cười mua vui hoặc phê phán những thói hư tật xấu trong xã hội. 2. Bµi häc trong truyÖn ngô ng«n: a) ếch ngồi đáy giếng: nêu bài học nhân sinh lý thú, sâu sắc về môi trường sống, quan hệ sống, góc nhìn và tầm nhìn, thái độ sống. Khi môi trường sống, quan hệ sống đã thay đổi thì góc nhìn và tầm nhìn phải thay đổi cho phù hợp. Bài học luân lýcàng giàu ý nghĩa và thiết thực đó là sự ám chỉ những kẻ sống quẩn quanh, tầm nhìn hạn hẹp thì chí năng tầm thường, kiến thức nông cạn đáng thương! Bài học ngụ ngôn, khẽ nhắc nhở mọi người phải khiêm tốn sáng suốt, không được tự cao, tự đại, hợm mình, “ coi trời bằng vung”, coi thiên hạ bằng nửa con mắt. Nếu cứ sống theo cách “ếch ngồi đáy giếng”thì có ngày phải trả giá đau đớn. b) ThÇy bãi xem voi Nhân dân đã nêu bài học về cáh nhìn và cách đánh giá sự vật , hiện tượng. Không ®­îc chñ quan, phiÕn diÖn. Ph¶i cã quan ®iÓm toµn diÖn. Trong häc tËp vµ cuéc sống hàng ngày,bài học ấy rất cần thiết đối với mỗi người. c) Ch©n ,Tay, Tai, M¾t, MiÖng: - Trong cuộc sống đừng a dua, đừng nghe người ta xui dại, làm bậy mà thiệt hại đến mình. Con người không thể sống riêng biệt một mình mà tồn tại, mà được hạnh phúc. Mỗi người, mỗi bộ phận , mọi tổ chức đều gắn bó trực tiếp hoặc gián tiếp với nhau như các bộ phận trong cơ thể. Cũng đừng cho là mình quan trọng nhất, là “cái rốn của vũ trụ” mà coi thường người khác, hoặc suy bì tị nạnh bon chen trong cuộc sống. Cùng sống, cùng tồn tại để mưu cầu hạnh phúc là bài học sâu sắc nhất được rót ra tõ truyÖn ngô ng«n nµy. 3. Truyện cười: a) Treo biÓn: Tiếng cười trong truyện hàm chứa một lời khuyên nhẹ nhàng , vui vẻ: nên biết lắng nghe ý kiến mọi người những phải có củu kiến. Treo biển là một truyện cười mang mµu s¾c ngô ng«n. b) Lợn cưới, áo mới Tiếng cười trong truyện là tiếng cười châm biếm thói khoe khong. Và đó cũng là bài hcọ luân lí nhẹ nhàng mà sâu sắc: hay khoe khoang là lố bịch, để lại tiếng cười cho thiªn h¹. II. Kể chuyện tưởng tượng 1. Kh¸i niÖm 2. Bµi tËp: 17 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Đề bài: Có một lần Thuỷ Tinh tình cờ gặp được Mị Nương. Chàng có cơ hội để thanh minh chuyÖn cò. H·y kÓ l¹i cuéc gÆp gì Êy. 1. Tìm hiểu đề: - Kiểu bài :kể chuyện tưởng tượng - Nội dung: Câu chuyện giữa Thuỷ Tinh và Mị Nương 2. Dµn bµi: a) MB: -Thuỷ Tinh buồn rầu vì không lấy được Mị Nương. - Chàng tìm cách gặp Mị Nương b)TB: -Thời gian, địa điểm Thuỷ Tinh gặp Mị Nương: khi Mị Nương ra suốingắm cảnh - Nhan sắc Mị Nương: mấy ngàn năm mà nhan sắc đó vẫn không hề phai nhạt. -Thuỷ Tinh đến gặp Mị Nương, cuộc trò chuyện giữa hai người +Thuỷ Tinh thanh minh về việc dâng nước làm lũ lụt: Do vua cha thiên vị Sơn tinh, do ta cố công tìm kiếm được lễ vật thì nàng đã kết duyên cùng Sơn Tinh, do con người phá rừng chặt cây. +Thái độ của Mị Nương: thông cảm với Thuỷ Tinh, khuyên nhủ Thuỷ Tinh -Cuộc chia tay giữa hai người 3. HS tËp viÕt ®o¹n MB, TB, KB. (TuÇn 15-nghØ). TuÇn 16. Chỉ từ, động từ Tập viết bài kể chuyện tưởng tượng. I. ChØ tõ: 18 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> 1. Khái niệm: Chỉ từ là những từ dùng để trỏ vào sự vật, nhằm xác định vị trí của sự vËt trong kh«ng gian hoÆc thêi gian. -Chỉ từ thường làm phụ ngữ trong cụm danh từ. Ngoài ra chỉ từ còn có thể làm trạng ng÷ hoÆc chñ ng÷ trong c©u 2. Bµi tËp: BT1:Tìm các chỉ từ trong truyện Sự tích Hồ Gươm. BT2:T×m c¸c chØ tõ trong truyÖn Th¹ch Sanh vµ thay b»ng c¸c tõ ng÷ thÝch hîp. II. §éng tõ: 1. Kh¸i niÖm: -Động từ là những từ chỉ hoạt động trạng thái của sự vật. -Động từ thường kết hợp vớ các từ đã, sẽ, đang, cũng, vẫn, hãy, chớ, đừng,...để tạo thành cụm động từ. -Chức vụ điển hình trong câu của động từ là vị ngữ. Khi làm chủ ngữ, động từ mất khả năng kết hợp vớ các từ đã, sẽ, đang, cũng, vẫn, hãy, chớ, đừng. 2. Các loại động từ chính: * Trong tiếng Việt, có 2 loại động từ đáng chú ý là: -Động từ tình thái ( thường đòi hỏi động từ khác đi kèm) -ĐT chỉ hành động, trạng thái ( không đòi hỏi động từ khác đi kèm) *ĐT chỉ hành động, trạng thái gồm hai loại nhỏ: - ĐT chỉ hành động (trả lời câu hỏi Làm gì?) - §T chØ tr¹ng th¸i (tr¶ lêi c©u hái Lµmsao, nh­ thÕ nµo?) 3. Bµi tËp: BT1: Tìm các ĐT trong truyện Sơn Tinh, Thuỷ Tinh, phân loại các ĐT đó. BT2: Cho ®o¹n trÝch sau: “Một đêm nọ nghe tiếng gõ cửa, bà mở cử nhìn thì chẳng thấy ai, một lát, có con hổ chợt lao tới cõng bà đi. Ban đầu, bà sợ đến chết khiếp, khi tỉnh, thấy hổ dùng một chân ôm lấy bà chạy như bay, hễ gặp bụi rậm, gai góc thì dùng chân trước rẽ lối ch¹y vµo rõng s©u. Tíi n¬i, hæ th¶ bµ xuãng, thÊy mét con hæ c¸i ®ang l¨n lén cµo đất. Bà cho là hổ định ăn thịt mình, run sợ không dám nhúc nhích” (Con hæ cã nghÜa) a) T×m c¸c §T trong ®o¹n trÝch trªn b) Phân loại ĐT: ĐT chỉ tình thái, ĐT chỉ trạng thái, ĐT chỉ hành động. BT3: Các ĐT bảo, ra lệnh, đòi, gọi, đưa, cho, biếu, tặng, nhận, lấy thường phải có các từ ngữ đứng sau, vì sao? BT4: Các ĐT : nghỉ ngơi, đau, ốm, ngủ, nằm, đứng, quỳ , khi đứng trong câu nếu không có từ ngữ đứng sau có thể được không ?Vì sao?. II. Luyện tập kể chuyện tưởng tượng. 19 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Đề bài: Trong nhà em có 3 phương tiện giao thông: xe đạp, xe máy và o tô. Chúng cãi nhau, so bì hơn thua kịch liệt. Hãy tưởng tượng em nghe thấy cuộc cãi nhau đó vµ sÏ dµn xÕp nh­ thÕ nµo? 1. THĐ: Kể chuyện tưởng tượng -Nội dung: Cuộc tranh luận giữa 3 phương tiện giao thôg:xe đạp, xe máy và ô tô. 2. Dµn bµi a) MB: Giới thiệu 3 phương tiện giao thông. b) TB: Người chuẩn bị đi du lịch, ô tô được cùng tham gia đưa đón người đi về -Cuéc tranh c·i næ ra: + Ô tô: mình là phương tiện giao thông quý phái, an toàn, lịch sự + Xe máy: là phương tiện giao thông thuận lợi, có thể di chuyển dễ dàng + Xe đạp: đảm bảo không ô nhiễm môi trờng, tận tình đưa đón em nhỏ HS, đi chî..., -Em dàn xếp: các phương tiện giao thông đều hữu ích cho con người, phục vụ cuộc sống của con người, đều rất cần thiết. c) KB: suy nghĩ về các phương tiện giao thông.. TuÇn 17. Cụm động từ, cụm tính từ 20 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>