Giáo án Ngữ văn 8 tuần 22 - Trường THCS Đông Phú

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9. TiÕt 103:. N¨m häc: 2009-2010 Ngµy so¹n: 11/1/2010 Ngµy d¹y: /1/2010. chuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ míi Vò Khoan. A- Môc tiªu 1. KiÕn thøc: gióp HS - NhËn thøc ®­îc nh÷ng ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu trong tÝnh c¸ch vµ thãi quencña con người Việt Nam, yêu cầu gấp rút phải khắc phục điểm yếu, hình thành những đức tính và thói quen tốt khi đất nước đi vào công nghiệp hoá, hiện đại hoá trong thế kỉ míi. - N¾m ®­îc tr×nh tù lËp luËn vµ nghÖ thuËt nghÞ luËn cña t¸c gi¶. 2. Gi¸o dôc HS ý thøc ph¸t huy ®iÓm m¹nh, kh¾c phôc ®iÓm yÕu, h×nh thµnh nh÷ng đức tính và thói quen tốt. 3. KÜ n¨ng: ph©n tÝch VB nghÞ luËn, vËn dông vµo viÕt bµi v¨n nghÞ luËn. B- TiÕn tr×nh lªn líp * ổn định lớp. Kiểm tra bài cũ: ? Qua bµi “TiÕng nãi cña v¨n nghÖ” em h·y cho biÕt néi dung vµ søc m¹nh cña v¨n nghÖ. * Giíi thiÖu bµi: dùa vµo ®iÓm 1 trong “Nh÷ng ®iÒu cÇn l­u ý” (SGV) * D¹y bµi míi: I- T×m hiÓu chung ? Giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ 1. T¸c gi¶ Vò Khoan ? - SGK. 2. T¸c phÈm ? Nªu xuÊt xø cña v¨n b¶n ? a. XuÊt xø: ®¨ng trªn T¹p chÝ “Tia ? Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ thêi s¸ng” n¨m 2001. điểm lịch sử đó ? - GV đọc. HS đọc tiếp b. §äc. ? VB trªn ®­îc viÕt theo thÓ lo¹i g×? V× c. ThÓ lo¹i: nghÞ luËn XH sao? d. Bè côc; 3 phÇn Nêu vấn đề: Luận điểm cơ bản (câu1): ? Tr×nh bµy bè côc cña bµi viÕt Líp trÎ VN cÇn nhËn ra nh÷ng c¸i ? Bài viết nêu vấn đề gì ? ở câu nào ? m¹nh, c¸i yÕu...míi.” Giải quyết vấn đề: + ChuÈn bÞ hµnh trang vµo thÕ kØ míi th× ? Để làm rõ luận điểm ấy, tác giả lần lượt quan trọng nhất là sự chuẩn bị bản thân ®­a ra nh÷ng luËn cø nµo ? con người. + Bèi c¶nh thÕ giíi hiÖn nay vµ nh÷ng mục tiêu, nhiệm vụ nặng nề của đất nước. + Nh÷ng ®iÓm m¹nh, ®iÓm yÕu cña con người VN cần nhận rõ khi bước vào nền kinh tÕ míi trong thÕ kØ míi. KÕt luËn: cÇn ph¸t huy ®iÓm m¹nh, kh¾c phôc ®iÓm yÕu. ? NhËn xÐt vÒ tr×nh tù lËp luËn cña t.gi¶ ? -> Tr×nh tù lËp luËn chÆt chÏ. GV: Lª ThÞ Mai. 1 Lop8.net. Trường THCS Đông Phú.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9. N¨m häc: 2009-2010. II- Ph©n tÝch 1 . Nêu vấn đề : ? Nhận xét cách nêu vấn đề của tác giả - Trùc tiÕp , râ rµng , ng¾n gän . + Đối tượng : Lớp trẻ . + Néi dung : C¸i m¹nh , c¸i yÕu cña con người Việt Nam . + Mục đích : Rèn luyện thói quen tốt khi bước vào nền kinh tế mới . ? Việc đặt vấn đề trong thời điểm bắt đầu -> Thời điểm quan trọng thiêng liêng , thế kỉ mới , thiên niên kỉ mới có ý nghĩa đầy ý nghĩa vì đây là vấn đề của mọi người , toàn dân , toàn đất nước . g× ? 2 . Giải quyết vấn đề a, Sự chuẩn bị bản thân con người là ? LuËn cø ®Çu tiªn ®­îc triÓn khai ë ®©y quan träng nhÊt trong c¸c viÖc chuÈn bÞ hành trang để bước vào thế kỉ mới , vì : lµ g× ? ? Người viết đã luận cứ như thế nào để + Con người là động lực phát triển của lÞch sö . lµm s¸ng tá luËn cø ? + Trong nÒn kinh tÕ tri thøc ë thÕ kØ XXI , vai trò con người càng quan trọng víi tiÒm n¨ng chÊt x¸m + t­ duy s¸ng tạo đã góp phần quyết định tạo nên nền kinh tÕ tri thøc Êy . ? LuËn cø tiÕp theo ®­îc t¸c gi¶ tr×nh bµy b, Bèi c¶nh thÕ giíi hiÖn nay vµ môc tiêu , nhiệm vụ nặng nề của đất nước : lµ g× ? + ThÕ giíi c«ng nghiÖp ph¸t triÓn nh­ ? Bèi c¶nh thÕ giíi hiÖn nay ra sao ? huyÒn tho¹i , sù giao thoa , héi nhËp gi÷a c¸c nÒn kinh tÕ cµng s©u réng . ? Những yêu cầu, nh.vụ nào đang đặt ra + Nước ta đồng thời phải giải quyết 3 cho đất nước ta, cho thế hệ trẻ hiện nay ? nhiệm vụ . GV ph©n tÝch vµ liªn hÖ t×nh h×nh thÕ giíi ( đồng tiền chung Châu Âu , Việt Nam là mét thµnh viªn cña ASEAN , WTO ) . §ã chính là nguyên nhân dẫn đến luận cứ trung t©m cña bµi viÕt . ? LuËn cø thø ba lµ g× ? c, Ph©n tÝch nh÷ng ®iÓm m¹nh , yÕu trong tÝnh c¸ch , thãi quen cña con người V.Nam . ? Tác giả đã dùng phương pháp gì để trình + Phương pháp so sánh , đối chiếu đồng thêi chØ râ nguyªn nh©n , t¸c h¹i . bµy luËn cø nµy ? + Cô thÓ : ? Tác giả đã nêu những cái mạnh , cái yếu 1 . Thông minh , nhạy bén với cái mới trong tính cách , thói quen của người Việt nhưng thiếu kiến thức cơ bản , kém khả n¨ng thùc hµnh . Nam nh­ thÕ nµo ? 2 . Cần cù , sáng tạo nhưng thiếu đức tÝnh tØ mØ , kh«ng coi träng nghiªm ngÆt quy tr×nh c«ng nghÖ . 3 . Có tinh thần đoàn kết , đùm bọc ..... 2 GV: Lª ThÞ Mai Trường THCS Đông Phú Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9. N¨m häc: 2009-2010 nhưng lại thường đố kị trong làm ăn và cuéc sèng . 4 . B¶n tÝnh thÝch øng nhanh , nh­ng l¹i cã nhiÒu h¹n chÕ trong thãi quen vµ nÕp nghÜ ......... Ýt gi÷ ch÷ " tÝn " .. ? Mèi quan hÖ cña nh÷ng ®iÓm m¹nh , yếu đó với nhiệm vụ đưa đất nước đi lên CNH - HĐH trong thời đại ngày nay . ? Thái độ của tác giả khi nêu lên những điểm mạnh, điểm yếu của con người VN ntn ? (t«n träng sù thùc, kh¸ch quan, th¼ng th¾n) ? Em h·y nªu mét sè dÉn chøng trong thực tế để làm rõ một số điểm mạnh, điểm yếu của con người VN mà tác giả đã đưa ra ? ? §Ó chuÈn bÞ hµnh trang cho m×nh, em hãy nêu phương hướng phát huy điểm m¹nh, kh¾c phôc ®iÓm yÕu trong sinh ho¹t vµ häc tËp cña b¶n th©n ?. -> T¸c gi¶ c¨n cø vµo thùc tÕ lÞch sö , tõ tấm lòng yêu nước sâu sắc , từ sự lo lắng cho vận mệnh của đất nước . Tác giả đã nhìn nhận vấn đề một cách khách quan , toµn diÖn -> chóng ta cÇn nh×n l¹i m×nh và khắc phục những hạn chế đó .. 3 . Kết thúc vấn đề : - Để sánh vai các cường quốc 5 châu cÇn lÊp ®Çy ®iÓm m¹nh , vøt bá ®iÓm yÕu . - Khâu đầu tiên quyết định mang tính ? Tác giả nêu lại mục đích và sự cần thiết đột phá : làm cho lớp trẻ nhận ra điểm của khâu đầu tiên có ý nghĩa quyết định mạnh , điểm yếu -> biến bằng hoạt khi bước vào thế kỉ mới là gì ? Vì sao ? động cụ thể . III- Tæng kÕt ? Nêu những nét đặc sắc trong nghệ thuật 1. Nghệ thuật nghÞ luËn cña t¸c gi¶ ? - Sö dông thÝch hîp nhiÒu tôc ng÷, - GV tích hợp với Tập làm văn: về bố cục, thành ngữ -> vừa sinh động, cụ thể; vừa c¸ch nªu luËn ®iÓm, nªu vµ ph©n tÝch luËn ý vÞ, s©u s¾c mµ ng¾n gän. cø, sö dông ng«n ng÷ khi viÕt bµi v¨n nghÞ luËn. ? Nªu kh¸i qu¸t néi dung cña bµi viÕt ? 2. Néi dung: ghi nhí (SGK) ? Bµi viÕt cã ý nghÜa ntn ? - ý nghÜa: võa cã tÝnh thêi sù, võa cã tÝnh l©u dµi, s©u s¾c. C- Cñng cè, dÆn dß - Nắm được nội dung và đặc sắc nghệ thuật của bài viết. Làm bài tập phần Luyện tËp. - ChuÈn bÞ tiÕt 104: C¸c thµnh phÇn biÖt lËp (tiÕp) * Rót kinh nghiÖm: ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... -------------------------- *** -----------------------GV: Lª ThÞ Mai. 3 Lop8.net. Trường THCS Đông Phú.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9. N¨m häc: 2009-2010 Ngµy so¹n: 11/1/2010 Ngµy d¹y: /1/2010 c¸c thµnh phÇn biÖt lËp (TiÕp). TiÕt 104: A- Môc tiªu: gióp HS - Nhận biết 2 thành phần biệt lập: gọi đáp và phụ chú. - N¾m ®­îc c«ng dông riªng cña mçi thµnh phÇn trong c©u. - Biết đặt câu có thành phần gọi đáp, thành phần phụ chú. B- TiÕn tr×nh lªn líp * ổn định lớp. Kiểm tra bài cũ: ? ThÕ nµo lµ thµnh phÇn t×nh th¸i ? §Æt c©u cã thµnh phÇn t×nh th¸i. ? ThÕ nµo lµ thµnh phÇn c¶m th¸n ? §Æt c©u cã thµnh phÇn c¶m th¸n. * Giíi thiÖu bµi: Nªu néi dung, yªu cÇu cña tiÕt häc. * D¹y bµi míi: I- Thành phần gọi đáp - HS đọc đoạn trích (SGK) ? Trong nh÷ng tõ ng÷ in ®Ëm, tõ ng÷ nµo được dùng để gọi, từ ngữ nào được dùng để đáp ? ? Những từ ngữ dùng để gọi hay đáp lời người khác có tham gia vào diễn đạt nghĩa sù viÖc cña c©u hay kh«ng ? ? Trong những từ ngữ in đậm đó, từ ngữ nào được dùng để tạo lập cuộc thoại, từ ngữ nào được dùng để duy trì cuộc thoại ®ang diÔn ra ? - GV: đó là thành phần gọi- dáp. ? Thành phần gọi- đáp là gì ? - Thành phần gọi- đáp là thành phần biệt lập, dùng để tạo lập và duy trì quan hÖ giao tiÕp. ? Hãy đặt câu có thành phần gọi- đáp ? II- Thµnh phÇn phô chó - HS đọc ví dụ (SGK) ? Nếu lượcbỏ các từ ngữ in đậm thì nghĩa sự việc của mỗi câu trên có thay đổi không ? V× sao ? (vÉn lµ c©u nguyªn vÑn) ? Xét từng câu, các từ ngữ in đậm dùng để lµm g× ? - GV: đó là thành phần phụ chú. ? ThÕ nµo lµ thµnh phÇn phô chó ? - Thµnh phÇn phô chó lµ thµnh phÇn biệt lập, dùng để bổ sung một số chi tiÕt cho néi dung chÝnh cña c©u. ? Quan sát các ví dụ, hãy nêu ra cách đưa - Thành phần phụ chú được đặt giữa 2 thµnh phÇn phô chó vµo c©u ? dÊu g¹ch ngang, 2 dÊu phÈy, 2 dÊu ngoặc đơn, giữa một dấu gạch ngang ? §Æt c©u cã thµnh phÇn phô chó ? với một dấu phẩy hoặc được đặt sau GV: Lª ThÞ Mai. 4 Lop8.net. Trường THCS Đông Phú.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9 N¨m häc: 2009-2010 GV cho 2 HS lªn b¶ng viÕt c©u. dÊu hai chÊm. III- LuyÖn tËp Bµi 1, 2, 3: GV giao mçi tæ lµm mét bµi. Trong tæ chia ra c¸c nhãm nhá. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. C¸c nhãm nhËn xÐt, bæ sung. GV nhËn xÐt, ®­a đáp án. Bµi 4: Th¶o luËn theo cÆp. Bài tập bổ sung: viết một đoạn văn ngắn có sử dụng thành phần gọi - đáp và thành phÇn phô chó. - HS viÕt bµi c¸ nh©n (5 phót). - GV cho mét sè HS tr×nh bµy , HS kh¸c nhËn xÐt. GV nhËn xÐt, söa ch÷a. C- Cñng cè, dÆn dß - GV nhÊn m¹nh kiÕn thøc c¬ b¶n cña bµi. - HS nắm chắc khái niệm về thành phần gọi- đáp, phụ chú. Làm hoàn chỉnh các bài tËp. - Chuẩn bị tiết 105- 106: Ôn tập kĩ kiểu bài nghị luận xã hội để làm bài viết số 5. * Rót kinh nghiÖm: ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... -------------------------- *** -----------------------Ngµy so¹n: 11/1/2010 Ngµy d¹y: /1/2010 TiÕt 105 – 106. viÕt bµi tËp lµm v¨n sè 5 NghÞ luËn x· héi A- Môc tiªu: - Giúp HS vận dụng những kiến thức, kĩ năng đã học vào viết bài văn nghị luận xã héi. - GV kiểm tra kĩ năng làm bài văn nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống cña HS. B- TiÕn tr×nh lªn líp * ổn định lớp. Nêu nhiệm vụ của tiết kiểm tra. §Ò bµi: Trß ch¬i ®iÖn tö rÊt hÊp dÉn, nhiÒu b¹n häc sinh, v× ham mª trß ch¬i nµy mµ sao nh·ng häc tËp… ý kiÕn cña em nh­ thÕ nµo? * Thu bµi, nhËn xÐt: GV nhËn xÐt tinh thÇn, ý thøc lµm bµi cña HS. C- DÆn dß: - ChuÈn bÞ tiÕt 107: so¹n bµi “Chã sãi vµ cõu trong th¬ ngô ng«n cña La Ph«ngten”. -------------------------- *** -----------------------GV: Lª ThÞ Mai. 5 Lop8.net. Trường THCS Đông Phú.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9. TiÕt 107:. N¨m häc: 2009-2010 Ngµy so¹n: 11/1/2010 Ngµy d¹y: /1/2010. chã sãi vµ cõu trong th¬ ngô ng«n cña La ph«ng-ten Hi-po-lit Ten. A- Môc tiªu 1. Kiến thức: giúp HS hiểu được tác giả bài nghị luận văn chương đã dùng biện pháp so sánh hình tượng con cừu và con chó sói trong thơ ngụ ngôn của La Phông-ten với nh÷ng dßng viÕt vÒ hai con vËt Êy cña nhµ khoa häc Buy-ph«ng nh»m lµm næi bËt đặc trưng của sáng tác nghệ thuật. 2. Kĩ năng: phân tích bài văn nghị luận văn chương. B- TiÕn tr×nh lªn líp * ổn định lớp. Kiểm tra bài cũ: ? Trình bày những điểm mạnh, điểm yếu của con người VN mà tác giả bài viết “chuẩn bị hành trang vào thế kỉ mới” đã nêu. * Giíi thiÖu bµi: Nh¾c l¹i bµi “TiÕng nãi cña v¨n nghÖ”- søc m¹nh k× diÖu cña v¨n nghÖ -> dÉn vµo bµi * D¹y bµi míi: I- T×m hiÓu chung ? Giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ 1. T¸c gi¶: Hi-p«-lit Ten (1828- 1893), Hi-po-lit Ten ? lµ triÕt gia, sö gia, nhµ nghiªn cøu v¨n häc Ph¸p, viÖn sÜ ViÖn hµn l©m Ph¸p. 2. T¸c phÈm ? Nªu xuÊt xø cña v¨n b¶n ? a. Xuất xứ: trích từ chương II, phần thứ hai cña c«ng tr×nh “La Ph«ng- ten vµ - GV bæ sung: C«ng tr×nh n/c cña «ng th¬ ngô ng«n cña «ng” gåm 3 phÇn, mçi phÇn chia thµnh nhiÒu chương. b. §äc. Gi¶i nghÜa tõ khã - GV hướng dẫn đọc, đọc mẫu. HS đọc. - HS gi¶i nghÜa tõ khã: 4, 7, 9, 11, 14. c. Thể loại: nghị luận văn chương ? VB ®­îc viÕt theo thÓ lo¹i g× ? d. Bè côc: 2 phÇn ? VB có thể chia mấy phần ? Đặt tiêu đề - Phần 1 (từ đầu đến “như thế”): Hình cho tõng phÇn ? tượng cừu trong thơ La Phông- ten - Phần 2 (còn lại): Hình tượng chó sói trong th¬ La Ph«ng-ten e. Cách lập luận: so sánh theo ba bước: ? Chỉ ra cách lập luận của tác giả ở hai dưới ngòi bút La Phông-ten -> dưới ngòi phần của bài ? Tác dụng của cách lập luận bút của Buy-phông -> dưới ngòi bút La Êy? Ph«ng-ten. Tác dụng: làm nổi bật hình tượng cừu và chã sãi trong th¬ La Ph«ng-ten C¸ch triÓn khai kh«ng lÆp l¹i lµm bµi nghị luận sinh động hơn ? Cách triển khai từng bước ở hai phần có gièng nhau kh«ng ? T¸c dông cña c¸ch triÓn khai Êy ntn ? GV: Lª ThÞ Mai. 6 Lop8.net. Trường THCS Đông Phú.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9. N¨m häc: 2009-2010. II- Ph©n tÝch - GV chia phần ghi bảng làm 2 cột: dưới ngòi bút của nhà khoa học và dưới ngòi bót cña La Ph«ng-ten. 1. Hình tượng Cừu dưới con mắt của La Ph«ng-ten vµ nhµ khoa häc Buy? Loµi cõu ®­îc nhµ khoa häc Buy-ph«ng ph«ng nhËn xÐt ntn ? - Nhµ khoa häc: Cõu lµ con vËt ngu ngốc và sợ sệt thụ động , không biết ? La Ph«ng-ten kh¸m ph¸ vµ ph¶n ¸nh con trèn tr¸nh nguy hiÓm . cừu ở những phương diện nào ? với đặc - La Phông-ten: một chú cừu non cụ thể, ®iÓm g× ? rơi vào hoàn cảnh đặc biệt (đối mặt với chã sãi bªn bê suèi); tÝnh c¸ch hiÒn ? La Phông-ten sử dụng biện pháp gì khi lành, nhút nhát, thân thương, tốt bụng viÕt vÒ con cõu ? Hình tượng cừu được nhân cách hoá: nó suy nghĩ, nói năng, hành động như người) ? Nhà khoa học Buy-phông nhận xét ntn 2. Hình tượng Chó sói trong con mắt vÒ loµi chã sãi ? cña nhµ th¬ vµ nhµ khoa häc - Nhµ khoa häc: Sãi lµ mét tªn b¹o chóa ? Dưới ngòi bút của La Phông-ten, hình , đáng ghét ......... gây hại chết , vô dụng ¶nh chã sãi hiÖn ra ntn ? , bÈn thØu , h«i h¸m , h­ háng . - La Ph«ng-ten: mét con chã sãi cô thÓ, đói meo, đang lảng vảng kiếm mồi; là ? La Phông-ten sử dụng biện pháp gì khi một tên trộm cướp, độc ác, khốn khổ, xây dựng hình tượng chó sói ? bÊt h¹nh, ngu ngèc. GV: La Phông-ten vận dụng đặc trưng của Chó sói được nhân cách hoá. thể loại ngụ ngôn để nhân cách hoá con vËt. ? Nhµ khoa häc Buy-ph«ng nhËn xÐt loµi cừu, loài chó sói căn cứ vào đâu? có đúng không ? Tại sao ông không nhắc đến “sự thân thương” của loài cừu và “nỗi bất h¹nh” cña chã sãi ? (Vì đấy không phải là nét cơ bản của nó ở mäi lóc, mäi n¬i) ? Để xây dựng hình tượng cừu và chó sói, La Phông-ten đã dựa vào đâu đồng thời có nh÷ng s¸ng t¹o g× ? (Dựa vào đặc tính vốn có của các loài vật. Sáng t¹o ë nh÷ng nÐt míi theo c¸ch nh×n, c¸ch nghÜ cña nhµ v¨n). GV tiÓu kÕt. LuyÖn tËp: - HS đọc phần “Đọc thêm”, đọc bài tập 4 (SGK T41), xác định yêu cầu của bài. - GV chia líp thµnh nhãm nhá, th¶o luËn 5 phót. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy. C¸c nhãm nhËn xÐt, bæ sung. GV nhËn xÐt,bæ sung: Chó sói đáng ghét vì gian giảo, hống hách. C- Cñng cè, dÆn dß 7 GV: Lª ThÞ Mai Trường THCS Đông Phú Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ v¨n 9 N¨m häc: 2009-2010 - Nắm được nội dung và đặc sắc nghệ thuật của bài văn. - Chuẩn bị tiết 108: Nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí. Yêu cầu: đọc kĩ VB mẫu, n/cứu câu hỏi và bài tập trong bài. * Rót kinh nghiÖm: ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... ....................................................................................................................................... -------------------------- *** ------------------------. GV: Lª ThÞ Mai. 8 Lop8.net. Trường THCS Đông Phú.

<span class='text_page_counter'>(9)</span>