Tuần 7
Tiết 25-26 BÀI 7-Văn bản:
ĐÁNH NHAU VỚI CỐI XAY GIÓ
( Xéc -
van - tét )
I. Mục tiêu cần đạt:
Giúp học sinh:
- Nghệ thuật xây dựng nhân vật tương phản bất hủ: Hiệp sĩ Đôn Ki Hô Tê
và giám mã Xan - Chô - Pan - Xa, đánh giá thoả đáng những ưu khuyết đểm của
từng nhân vật, từ đó hiểu được chủ đề của tác phẩm.
- Tích hợp với phần tiếng việt ở bài tình thái từ và phần tập làm văn ờ bài
luyện tập viết đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả biểu cảm đánh giá.
- Tiếp tục rèn luyện kĩ năng đọc, kể, tóm tắt truyện, phân tích so sánh và
đánh giá các nhân vật trong tác phẩm văn học.
II. Chuẩn bị:
- Giáo viên: Sách giáo khoa, giáo án, đồ dùng dạy học.
- Học sinh: Sách giáo khoa, chuẩn bị bài.
III. Tiến trình bài dạy:
1. Ổn định lớp.
- Kiểm tra sĩ số học sinh.
- Nhắc nhở học sinh chuẩn bị vào bài.
2. Kiểm tra bài cũ.
? Những biện pháp nghệ thuật chủ yếu được tác giả An - Đát - Xen sử
dụng thành công trong truyện cô bé bán diêm là gì? Phần tích một vài dẫn chứng
để chứng minh?
Học sinh: - Nghệ thuật đối lập - tương phản.
+ Em bé mồ côi mẹ đi bán diêm cả đêm giao thừa trong lúc mọi người
đều được nghỉ ngơi, chuẩn bị đón nắm mới.
+ Trời rét, tuyết rơi, vắng vẻ không một bóng người, một mình lang thang
đói khát.
+ Không dám về nhà vì sợ bố đánh.
? Thông qua biện pháp nghệ thuật đó tác giả muốn nói lên điều gì?
Học sinh: Thông qua biện pháp nghệ thuật tác giả muốn tố cáo hoàn cảnh
xã hội lúc bấy và tố cáo những người cha vô trách nhiệm.
3. Bài mới: * Hoạt động 1: Dẫn vào bài: Vì sao hiệp sĩ mặt buồn Đôn - Ki - Hô
- Tê và người trợ thủ Xan - Chô - Pan - Xa trong cả 3 chuyến đi chu du thiên hạ,
ngang dọc khắp nước Tây Ban Nha để cứu khổ phò nguy, lặp lại công bằng xã
hội, để lặp những chiến công hiển hách, xứng với danh hiệu cao quý. Hiệp sĩ anh
hùng lại chỉ gặp toàn thất bại.
Vì sao ông ta lại xông vào tấn công những cối xay gió như tấn công
những tên khổng lồ độc ác? Ý nghĩa của chiến công điên rồ này là ở đâu? Hai
thầy trò hiệp sĩ là những người như thế nào? Một phần những câu hỏi đó sẽ được
làm sáng tỏ trong 2 tiết học hôm nay.
* Hoạt động 2: Đọc kể tóm tắt chú thích, tìm bố cục
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Giáo viên: Gọi học sinh đọc chú thích SGK và nêu
vài nét sơ lược về tác giả.
Giáo viên: Giải thích từ khó.
Giáo viên: Hướng dẫn học sinh cách đọc.
Chú ý các câu đối thoại nhưng không in xuống
dòng của 2 nhân vật chính, những câu nói với cối
xoay gió, bọn khổng lồ của Đôn - Ki - Hô - Tê cần
đọc với giọng thích hợp vừa ngây thơ vừa tự tôn
xen lẫn hài hước.
Giáo viên: Nhận xét cách đọc.
Giáo viên: Dựa vào nội dung đoạn trích em hãy
phân bố cục của đoạn trích? Và nội dung của đoạn
của từng đoạn?
Học sinh: Bố cục: 3 đoạn
- Đoạn 1: Từ đầu . .... không cân sức.
=> Hai thầy trò trước trận đấu.
- Đoạn 2: Tiếp theo .... ngã văng ra.
=> Hiệp sĩ Đôn - Ki - Hô - Tê liều minh tấn công
bọn khổng lồ và thảm bại.
- Đoạn 3: Còn lại.
=> Hai thầy trò lại tiếp tục lên đường.
I. Đọc - chú thích.
1. Đọc.
2. Chú thích.
3. Bố cục: 3 đoạn
- Đoạn 1: Từ đầu . ....
không cân sức.
=> Hai thầy trò trước trận
đấu.
- Đoạn 2: Tiếp theo .... ngã
văng ra.
=> Hiệp sĩ Đôn - Ki - Hô -
Tê liều minh tấn công bọn
khổng lồ và thảm bại.
- Đoạn 3: Còn lại.
=> Hai thầy trò lại tiếp tục
lên đường.
* Hoạt động 3: tìm hiểu chi tiết văn bản
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Giáo viên: Giới thiệu ngắn gọn về cội nguồn gốc,
xuất xứ nhân vật.
Giáo viên: Đặt câu hỏi.
? Đọc những câu nói và câu trả lời của Đôn - Ki -
Hô - Tê khi ông ta nhìn thấy giữa đồng , qua những
câu nói đó, em thấy Đôn - Ki - Hô - Tê suy nghĩ và
chuẩn bị hành động có giống như mọi người bình
thường không? Vì sao? Trong đó có điểm nào đáng
buồn cười, điểm nào tốt đẹp cao quý?
II. Tìm hiểu chi tiết.
1. Nhân vật Đôn - Ki -
Hô - Tê.
- Ki - Ha - Đa: Lão quý
tộc nghèo , khoảng 50
tuổi, mê truyện kiếm hiệp
=> muốn trở thành hiệp sĩ
=> đổi tên thành Đôn -
Học sinh: Nhân vật Đôn - Ki - Hô - Tê .
- Ki - Ha - Đa: Lão quý tộc nghèo, khoảng 50 tuổi,
mê truyện kiếm hiệp => muốn trở thành hiệp sĩ =>
đổi tên thành Đôn - Ki - Hô - Tê .
- Đôn - Ki - Hô - Tê có đầu óc mê muội, những gì
ông quan sát thấy, nghe... đều xuất phát từ sách
kiếm hiệp.
- Chiếc cối xoay gió thì tưởng nhưng tên khổng lồ
quỉ quái, hung ác.
- Lão rất tự tin vào phán đoán của mình .
- Lí tưởng chiến đấu của Đôn - Ki - Hô - Tê thì cao
quý, kiên định, chắc nịch => đáng trân trọng.
- Chiến đấu kiên cường dũng cảm, một mình một
ngựa, một cây giáo xông thẳng vào lũ khổng lồ.
? Thất bại nhanh chóng và thê thảm của Đôn - Ki -
Hô - Tê, thái độ của ông ta sau cái ngã như trời
giáng đã biểu hiện rõ hơn nữa đặc diểm gì tính cách
của ông ta?
Học sinh: Thất bại: Những Đôn - Ki - Hô - Tê vẫn
ngoan cố, cố chịu đau đớn, không hề rê la, coi thất
bại chẳng vào đâu.
? Trên đường đi tiếp, trong cuộc trò truyện cới Xan
- Chô - Pan - Xa ta thấy Đôn - Ki - Hô - Tê có gì
đáng khen, đáng cười?
Học sinh: Đôn - Ki - Hô - Tê không quan tâm đến
nhu cầu cuộc sống hằng ngày: không ăn, ngủ, thức
suốt đêm để nghỉ tới tình nương.
=> Xéc - Van - Tét sáng tạo một hình tượng hẹip sĩ,
nhại hiệp sĩ.
? Dưới ngòi bút độc đáo của tác giả, hình ảnh Xan -
Chô - Pan - Xa được xây dựn tương phản toàn diện
với nhân vật Đôn - Ki - Hô - Tê như thế nào?
Học sinh: Giám mã Xan - Chô - Pan - Xa
Đôn - Ki - Hô - Tê Xan - Chô - Pan - Xa
- Gầy, cao.
- Dũng cảm.
- Mơ mộng => hoang
tưởng.
- Ít chú ý tời đời sống.
- Đau không rên la.
- Điên rồ.
- Béo, lùn.
- Nhút nhát.
- Thực tế => thực dụng.
- Thích ăn, ngủ, uống..
- Đau thì kêu rên.
- Tỉnh táo.
Ki - Hô - Tê .
- Đôn - Ki - Hô - Tê có
đầu óc mê muội, những gì
ông quan sát thấy, nghe...
đều xuất phát từ sách
kiếm hiệp.
- Chiếc cối xoay gió thì
tưởng nhưng tên khổng lồ
quỉ quái, hung ác.
- Lão rất tự tin vào phán
đoán của mình .
- Lí tưởng chiến đấu của
Đôn - Ki - Hô - Tê thì cao
quý, kiên định, chắc nịch
=> đáng trân trọng.
- Chiến đấu kiên cường
dũng cảm, một mình một
ngựa, một cây giáo xông
thẳng vào lũ khổng lồ.
- Thất bại: Những Đôn -
Ki - Hô - Tê vẫn ngoan
cố, cố chịu đau đớn,
không hề rê la, coi thất
bại chẳng vào đâu.
- Đôn - Ki - Hô - Tê
không quan tâm đến nhu
cầu cuộc sống hằng ngày:
Không ăn, ngủ, thức suốt
đêm để nghỉ tới tình
nương.
=> Xéc - Van - Tét sáng
tạo một hình tượng hiệp
sĩ, nhại hiệp sĩ.
? Theo em, tác dụng của nghệ thuật của việc xây
dựng 2 nhân vật vừa song song vừa tương phản trên
như thế nào?
Học sinh:
- Làm nổi bật 2 nhân vật.
- Góp phần bổ sung cho nhau => sự hấp dẫn, độc
đáo của truyện.
Giáo viên: Gọi học sinh đọc phần ghi nhớ.
2. Giám mã Xan - Chô -
Pan - Xa
Đôn - Ki -
Hô - Tê
Xan - Chô
- Pan - Xa
- Gầy, cao.
- Dũng
cảm.
- Mơ
mộng =>
hoang
tưởng.
- Ít chú ý
tời đời
sống.
- Đau
không rên
la.
- Điên rồ.
- Béo, lùn.
- Nhút
nhát.
- Thực tế
=> thực
dụng.
- Thích ăn,
ngủ,
uống..
- Đau thì
kêu rên.
- Tỉnh táo.
+ Tác dụng của nghệ
thuật.
- Làm nổi bật 2 nhân vật.
- Góp phần bổ sung cho
nhau => sự hấp dẫn, độc
đáo của truyện.
* Ghi nhớ: SGK
4. Củng cố:
? Theo em, đặc điểm tính cách của mỗi nhân vật đáng khen và đáng chê
nhất?
? Biện pháp nghệ thuật song song và tương phản đã có tác dụng to lớn
như thế nào trong việc khắc hoạ 2 nhân vật chính?
5. Dặn dò:
- Về nhà học bài.
- Soạn bài: “Chiếc lá cuối cùng”.
Tuần 7 Tiếng Việt:
Tiết 27 TÌNH THÁI TỪ
I. Mục tiêu cần đạt:
Giúp học sinh:
- Hiểu được thế nào là tình thái từ.
- Tích hợp với phần văn ở văn bản Đánh nhau với cối xay gió và phần tập
làm văn qua bài Luyện tập viết đoạn văn tự sự kết hợp với miêu tả và biểu cảm.
- Sử dụng tình thái từ có hiệu quả giao tiếp.
II. Chuẩn bị:
- Giáo viên: Sách giáo khoa, giáo án, đồ dùng dạy học.
- Học sinh: Sách giáo khoa, chuẩn bị bài.
III. Tiến trình bài dạy:
1. Ổn định lớp.
- Kiểm tra sĩ số học sinh.
- Nhắc nhở học sinh chuẩn bị vào bài.
2. Kiểm tra bài cũ.
? Thế nào là trợ từ? Cho ví dụ?
? Thế nào là thán từ? Cho ví dụ?
3. Bài mới: Hôm nay, ta có dòp tìm hiểu thêm một lớp từ khác trong
Tiếng Việt được dùng để biểu thò sắc thái tình cảm của người nói. Đó là tình
thái từ.Vậy tình thái từ là gì? Bài học hôm nay sẽ giúp ta hiểu rõ về lớp từ
này.
* Hoạt động 1: Chức năng của tình thái từ
Hoạt động của thầy và trò Nội dung
Giáo viên: u cầu học sinh tìm hiểu ví dụ trong
sách giáo khoa và trả lời các câu hỏi.
? Nếu lượt bỏ các từ in đậm trong các câu a, b, c thì
ý nghĩa của câu đó có gì thay đổi khơng? Tại sao?
Học sinh: Nếu lược bỏ các từ in đậm thì thơng tin
sự kiện khơng thay đổi, nhưng quan hệ giao tiếp bị
thay đổi:
- Mẹ đi làm rồi a? ( câu hỏi ).
- Mẹ đi làm rồi. ( câu trần thuật đơn).
Giáo viên: Hướng dẫn học sinh phân tích các thơng
tin sự kiện.
Học sinh:
- Mẹ: Chủ thể của hành động.
- Đi: hành động.
I. Chức năng tình thái
từ.
1. Nếu lược bỏ các từ in
đậm thì thơng tin sự
kiện khơng thay đổi,
nhưng quan hệ giao tiếp
bị thay đổi:
- Mẹ đi làm rồi a? ( câu
hỏi ).
- Mẹ đi làm rồi. ( câu trần
thuật đơn).