Bài giảng môn học Đại số lớp 7 - Tiết 1: Tập hợp q các số hữu tỉ (Tiết 18)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7. - N¨m häc 2008-2009. Ngµy 24 th¸ng 08 n¨m 2008 tËp hîp q c¸c sè h÷u tØ. TiÕt 1: I) Môc tiªu: - Häc sinh hiÓu ®­îc kh¸i niÖm sè h÷u tØ, c¸ch biÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè vµ so sánh các số hữu tỉ. Bước đầu nhận biết được mối quan hệ giữa các tập hợp số: N Z  Q - BiÕt biÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè; biÕt so s¸nh hai sè h÷u tØ. II) ChuÈn bÞ: GV: Gi¸o ¸n, b¶ng phô (bµi tËp 1/7) HS: Vë, SGK III) TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) ổn định tổ chức lớp: Ngµy d¹y TiÕt d¹y Líp V¾ng NhËn xÐt, xÕp lo¹i tiÕt d¹y vµ häc 2) Các hoạt động dạy học: Hoạt động của giáo viên Hoạt động 1: Giới thiệu bài: (Nªu yªu cÇu cña m«n häc) Hoạt động 2: Sè h÷u tØ C¸c ph©n sè b»ng nhau lµ c¸c c¸ch viÕt khác nhau của cùng một số, số đó được gäi lµ sè h÷u tØ Gi¶ sö ta cã c¸c sè: 3; -0,5; 0; 2. Hoạt động của học sinh. 5 7. 3 6 9   ... 1 2 3 1 1 2  0,5     ... 2 2 4 0 0 0 0    ... 1 2 3 5 19  19 38 2     ... 7 7  7 14 5 Như vậy, các số 3; -0,5; 0; 2 đều là số 7. Ta cã thÓ viÕt: 3  . h÷u tØ ? Số hữu tỉ là số viết được dưới dạng nh­ thÕ nµo?. Số hữu tỉ là số viết được dưới dạng ph©n sè. a víi a, b  Z, b  0 b. C¸c em lµm?1, ?2. Gi¶i ?1). C¸c sè: 0, 6; -1, 25; 1. 1 lµ c¸c sè 3. h÷u tØ v×:. Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net. -1-.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh. - N¨m häc 2008-2009. 6 ; 10 1 4 1 = 3 3. 0,6 =. C¸c em cã nhËn xÐt g× vÒ mèi quan hÖ gi÷a ba tËp hîp sè: sè tù nhiªn, sè nguyªn, sè h÷u tØ? Hoạt động 3: BiÓu diÔn sè h÷u tØ trªn trôc sè C¸c em lµm?3 Tương tự như đối với số nguyên, ta có thÓ biÓu diÔn mäi sè h÷u tØ trªn trôc sè. VÝ dô 1: §Ó biÓu diÔn sè h÷u tØ 5 trªn. -1, 25 =. 125 100. ?2) Sè nguyªn a lµ sè h÷u tØ v× a. a 1. Mèi quan hÖ gi÷a ba tËp h¬p sè: Sè tù nhiªn, sè nguyªn, sè h÷u tØ lµ: N Z  Q Gi¶i -1. 0. 1. 2. 4. trôc sè ta lµm nh­ sau: - Chia đoạn thẳng đơn vị thành bốn phần bằng nhau, lấy một đoạn làm đơn vị mới thì đơn vị mới bằng - Sè h÷u tØ. 5 ®­îc 4. 1 đơn vị cũ. 4. -1. biÔu diÔn bëi ®iÓm M. 0. 1. 5 4. n»m bªn ph¶i ®iÓm 0 vµ c¸ch ®iÓm 0 mét đoạn bằng 5 đơn vị mới VÝ dô 2:. Gi¶i. 2 2  3 3. - Chia đoạn thẳng đơn vị thành 3 phần b»ng nhau - Sè h÷u tØ  2 ®­îc biÓu diÔn bëi ®iÓm 3. N n»m bªn tr¸i ®iÓm 0 vµ c¸ch ®iÓm 0 một đoạn bằng 2 đơn vị mới -1 Hoạt động 4: So sánh hai số hữu tỉ §Ó so s¸nh hai sè h÷u tØ ta lµm nh­ so s¸nh hai ph©n sè C¸c em h·y lµm?4. 2 3. 0. 1. Lµm?4 so s¸nh hai ph©n sè: 2 4 vµ 3 5. Gi¶i. -2-. Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh. - N¨m häc 2008-2009.  2  2.5  10   3 3.5 15 4  4  4.3  12    5 5 5.3 15. Ta cã (-10) > (-12) VËy C¸c em h·y lµm?5. ?5.  10  12 2 4  hay > 15 15 3 5. Gi¶i 2 3. Các số hữu tỉ dương là: và C¸c sè h÷u tØ ©m lµ: Sè. 3 5. 3 1 ; ;-4 7 5. 0 không là số hữu tỉ dương 2. Còng kh«ng lµ sè h÷u tØ ©m Hoạt động5: Củng cố: Lµm bµi tËp 1: §iÒn kÝ hiÖu thÝch hîp vµo « vu«ng: -3 N; -3 Z; -3 Q 2 3. Z;. 2 3. Q; N. Z. -3  N ; -3  Z ; -3  Q 2 3. Q.  Z;. 2  Q; N  Z  Q 3. Hướng dẫn về nhà: Häc thuéc phÇn lÝ thuyÕt Bµi tËp vÒ nhµ: 2, 3, 4, 5/ 8 4) Hướng dẫn học bài ở nhà: Häc thuéc phÇn lÝ thuyÕt Bµi tËp vÒ nhµ: 2, 3, 4, 5/ 8 5) Rót kinh nghiÖm:. Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net. -3-.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7. - N¨m häc 2008-2009 Ngµy 26 th¸ng 08 n¨m 2008. TiÕt 2: Céng trõ sè h÷u tØ I, Môc tiªu: – Häc sinh n¾m v÷ng c¸c quy t¾c céng, trõ sè h÷u tØ; hiÓu quy t¾c “chuyÓn vÕ ” trong tËp hîp sè h÷u tØ _ Có kĩ năng làm các phép cộng, trừ số hữu tỉ nhanh và đúng. Có kĩ năng áp dụng quy t¾c “chuyÓn vÕ” II) ChuÈn bÞ: GV: Gi¸o ¸n HS : Học thuộc bài cũ, giải các bài tập đã ra về nhà ở tiết trước III) TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) ổn định tổ chức lớp: Ngµy d¹y TiÕt d¹y Líp V¾ng NhËn xÐt, xÕp lo¹i tiÕt d¹y vµ häc 2) KiÓm tra bµi cò: Sè h÷u tØ lµ sè nh­ thÕ nµo? Cho vÝ dô? Muèn céng hai ph©n sè ta ph¶i lµm sao? Muèn trõ hai ph©n sè ta ph¶i lµm sao? 3) Bµi míi: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Cộng, trừ hai số hữu tỉ Ta đã biết mọi số hữu tỉ đều viết được dưới dạng phân số. a víi b. a, b  Z, b  0 Nhờ đó, ta có thể cộng, trừ hai số hữu tỉ x, y bằng cách viết chúng dưới dạng hai phân số có cùng một mẫu dương rồi áp dông quy t¾c céng, trõ ph©n sè. - PhÐp céng ph©n sè cã c¸c tÝnh chÊt g×? PhÐp céng sè h÷u tØ còng cã c¸c tÝnh chÊt nh­ vËy Céng, trõ sè h÷u tØ chÝnh lµ céng, trõ ph©n sè. VËy hai em lªn b¶ng lµm bµi ë phÇn vÝ dô a; b?. a b ; y  , (a, b, m Z, m > 0) Ta m m a b ab cã: x  y    m m m a b ab x y    m m m. Víi x . b) -4-.  7 4  49 12    3 7 21 21 (49)  12  37  = 21 21 3  12  3  (-3) -     4 4  4. VÝ dô: a). Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh. - N¨m häc 2008-2009 =. (12)  (3)  9  4 4. Gi¶i. 2 6 2 =  3 10 3 18  20 18  (20)  2 1    = = 30 30 30 30 15 1 1 1 4 10 12 b)  (0,4) =  0,4 =    3 3 3 10 30 30 10  12 22 11   = 30 30 15. a) 0, 6 +. C¸c em lµm?1. Hoạt động2: Quy tắc “chuyển vế’ ’ Lớp 6 đã học quy tắc chuyển vế, em hãy phát biểu quy tắc chuyển vế đó? Líp 7 trong tËp hîp c¸c sè h÷u tØ Còng cã quy t¾c chuyÓn vÕ nh­ vËy; em h·y ph¸t biÓu quy t¾c chuyÓn vÕ? Lµm?2. Ph¸t biÓu quy t¾c“chuyÓn vÕ” Lµm?2 Gi¶i a). x. 1 2   => 2 3. 1 2. 2 3. 3 6. x =   . 3  4 1  6 6 2 3 2 3 8 21 b)  x   => x =    7 4 7 4 28 28 8  21 29 1  1 = 28 28 28. C¸c em h·y nh¾c l¹i quy t¾c dÊu ngoÆc? Quy t¾c dÊu ngoÆc nµy còng dïng ®­îc trong tËp hîp c¸c sè h÷u tØ Gi¸o viªn giíi thiÖu chó ý SGK Hoạt động 3: Cũng cố: Lµm BT 6c, d; 9a, b SGK 4) Hướng dẫn học bài ở nhà: Häc thuéc phÇn lÝ thuyÕt Bµi tËp vÒ nhµ: 6;7;8;9 5) Rót kinh nghiÖm:. Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net. -5-. 4 6. =.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7. - N¨m häc 2008-2009. Ngµy 31 th¸ng 08 n¨m 2008 NH¢N, CHIA Sè H÷U TØ. TiÕt 3:. I) Môc tiªu: HS n¾m v÷ng c¸c quy t¾c nh©n, chia sè h÷u tØ, hiÓu kh¸i niÖm tØ sè cña hai sè h÷u tØ Có kỷ năng nhân, chia số hữu tỉ nhanh và đúng II) ChuÈn bÞ: Gv: Giáo án, máy tính bỏ túi, thước kẻ HS: ¤n l¹i phÐp céng trõ sè h÷u tû, quy t¾c chuyÓn vÕ, quy t¾c nh©n, chia hai ph©n số, tính chất của phép nhân phân số. Nghiên cứu trước phép nhân chia số hữu tỷ III) TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) ổn định tổ chức lớp: Ngµy d¹y TiÕt d¹y Líp V¾ng NhËn xÐt, xÕp lo¹i tiÕt d¹y vµ häc 2) KiÓm tra bµi cò: Hoạt động của giáo viên Muèn céng, trõ hai sè h÷u tØ ta lµm sao? ¸p dông tÝnh:.  2 3,5      7.  2  35 2 245  20 265 53 3,5          70 70 14  7  10 7. HS tr¶ lêi. Ph¸t biÓu quy t¾c “ chuyÓn vÕ ”? T×m x, biÕt: 4 7. a)  x . 1 3. 2 3. b) x  . 6 7. 3) Bµi míi: Hoạt động của giáo viên Hoạt động1: Đặt vấn đề Mọi số hữu tỷ đều viết được dưới dạng ph©n sè nªn ta cã thÓ nh©n, chia sè h÷u tû x, y bằng cách viết chúng dưới dạng phân sè råi ¸p dông quy t¾c nh©n, chia ph©n sè. PhÐp nh©n sè h÷u tû cã c¸c tÝnh chÊt cña phÐp nh©n ph©n sè. Mçi sè h÷u tû khác 0 đều có một số nghịch đảo. Hoạt động2: Nhân hai số hữu tỷ ? Ph¸t quy t¾c nh©n hai ph©n sè? TÝnh:. 2 15  5 4. a b. ? Cho hai sè h÷u tû x  , y  -6-. Hoạt động của học sinh HS tr¶ lêi. c d. 4 1 4 1 12  7 15 5 x x     7 3 7 3 21 21 7 2 6 2 6 14  18 32  b) x    x    3 7 3 7 21 21. a). Hoạt động của học sinh. Ph¸t biÓu quy t¾c nh©n hai ph©n sè TÝnh:. 2 15 (2).15 3    5 4 5.4 2. Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh a c a.c TÝnh: x.y? x.y= . . - N¨m häc 2008-2009. ? ¸p dông. TÝnh:. 2 3 .3 5 4. b d. Hoạt động3: Chia hai số hữu tỷ ? Ph¸t biÓu quy t¾c chia hai ph©n sè? TÝnh:. ? Cho hai sè h÷u tû x =. (2).3 3 4 2 2 3  : = .  5  2 5.(2) 5 10 3. a c ,y= . b d. TÝnh: x: y?. ?Thùc hiÖn?1 b). x: y = 2 ) 3. - 0, 4:(. 2 TÝnh: a) 3, 5.   1  ;. 5 : (2) 23. . 5. a c a d a.d :  .  b d b c b.c (2).3 3 2 4 2 2 3  : )= = .  5  2 5.(2) 5 3 10 3. 2 35  7  49 ?1 a) 3, 5.   1  = .  5  10 5 5 5 1 5 : (2) = .  b) 23 23  2 46 . Hoạt động3:Tỷ số của hai số hữu tỷ GV giới thiệu khái niệm: Thương của phÐp chia sã h÷u tû x cho sè h÷u tû y (y  0) gäi lµ tû sè cña hai sè x vµ y, kÝ hiÖu lµ.  2 3  2 15 (2).15  3 .3 = .   5 4 5 4 5.4 2. Ph¸t biÓu quy t¾c chia hai ph©n sè. 4 2 : 10 3. ? TÝnh: - 0, 4:(. b.d. 10. x hay lµ x: y y. Hoạt động 4: Củng cố 11b, d SGK.  15 24  15  .  9 4 10 4 3  3 6  3 1 1 d) ( ) : 6  ( ) :  .  25 25 1 25 6 50 11 33 3 11 16 3 4 13c) ( : ).  . .  12 16 5 12 33 5 15. 11 b) 0,24. 13SGK. 4) Hướng dẫn học bài ở nhà: Ôn lại khái niệm giá trị tuyệt đối của một số nguyên, phép cộng, trừ, nhân, chia c¸c sè nguyªn Lµm BT trang 12, 13 SGK 5) Rót kinh nghiÖm:. Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net. -7-.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7. - N¨m häc 2008-2009. Ngµy 03 th¸ng 09 n¨m 2008 TiÕt 4: TRÞ TUYÖT §èi cña mét sè h÷u TØ CéNG, TRõ, NH¢N, CHIA Sè THËP PH¢N I) Môc tiªu: - HS hiểu khái niệm giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ - Xác định được giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ; có kĩ năng cộng, trừ, nhân, chia c¸c sè thËp ph©n. - Biết vận dụng tính chất các phép toán về số hữu tỉ để tính toán hợp lý. II) ChuÈn bÞ: GV: Gi¸o ¸n HS: Làm các bài tập đã cho về nhà ở tiết trước, ôn lại cách cộng, trừ, nhân, chia sè nguyªn III) TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) ổn định tổ chức lớp: Ngµy d¹y TiÕt d¹y Líp V¾ng NhËn xÐt, xÕp lo¹i tiÕt d¹y vµ häc 2) KiÓm tra bµi cò: - Giá trị tuyệt đối của một số nguyên là gì? Tính 5 ,  7 , 0 ? - Sè thËp ph©n lµ g×? Ph©n sè thËp ph©n lµ g×? §æi -12,356 ra ph©n sè thËp ph©n? §æi. 19 ra sè thËp ph©n? 10000. - Ph¸t biÓu quy t¾c céng, trõ, nh©n c¸c sè nguyªn? 3) Bµi míi: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Giá trị tuyệt đối của mét sè h÷u tØ Giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ cũng được định nghĩa tương tự giá trị tuyệt đối cña mét sè nguyªn. Em hãy định nghĩa giá trị tuyệt đối của Giá trị tuyệt đối của số hữu tỉ x, kí hiệu mét sè h÷u tØ? lµ x , lµ kho¶ng c¸ch tõ ®iÓm x tíi ®iÓm 0 trªn trôc sè C¸c em lµm?1 ?1 §iÒn vµo chç trèng (....) a) NÕu x = 3, 5 th× x  3,5  3,5 4 4 4  th× x  7 7 7 b) NÕu x > 0 th× x  x. NÕu x =. NÕu x = 0 th× x  0 NÕu x < 0 th× x   x Ta cã:. -8-. Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7 Hoạt động của giáo viên ? Tõ kÕt qu¶ trªn em rót ra kÕt luËn g×?. - N¨m häc 2008-2009 Hoạt động của học sinh  x nÕu x  0 x   x nÕu x  0. 2 2 2 2 th× x   (v×  0) 3 3 3 3 x = -5, 75 th× x   5,75. VÝ dô:. x=. = -(-5, 75) = 5, 75 (v× -5, 75 < 0) C¸c em lµm ?2. ?2 t×m x biÕt: 1 1 1  th× x  7 7 7 1 1 1 b) x = th× x   7 7 7 1 1 1 c) x = -3 th× x   3  3 5 5 5 d) x = 0 th× x  0  0. a) x =. Tõ kÕt qu¶ trªn em rót ra nhËn xÐt g×? Hoạt động 2: Cộng, trừ, nhân, chia sè thËp ph©n Trong thực hành, ta thường cộng, trừ, nh©n hai sè thËp ph©n theo c¸c quy t¾c vÒ giá trị tuyệt đối và về dấu tương tự như đối với số nguyên. VÝ dô: a) (-1,13) + (-0,264) = -(1,13 + 0,264) = -1,394 b) 0,245 - 2,134 = 0,245 + (-2,134) = - (2,134 - 0,245) = - 1,889 c) (-5,2). 3,13 = - (5,2.3,14) = -16,328 Hoạt động 3: Củng cố: Gi¶i bµi tËp 17SGK. NhËn xÐt: Víi mäi x  Q ta lu«n cã: x  0, x   x vµ x  x ). 1) Các khẳng định đúng là: a, c 2). 1 1 1 x ; 5 5 5 x  0,37  x  0,37;0,37 x . x 0 x0 2 2 2 x  1  x  1 ;1 3 3 3. 4) Hướng dẫn học ở nhà: Tiết đại số tiếp theo mỗi em mang theo một máy tính bỏ túi Bµi tËp vÒ nhµ: BT trang 16, 17 SGK 5) Rót kinh nghiÖm:. Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net. -9-.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7. - N¨m häc 2008-2009. LuyÖn tËp. TiÕt 5:. Ngµy 07 th¸ng 09 n¨m 2008. I) Môc tiªu: Qua c¸c bµi tËp rÌn luyÖn kÜ n¨ng so s¸nh c¸c sè h÷u tØ; céng, trõ, nh©n, chia sè thËp ph©n Củng cố kiến thức lý thuyết về giá trị tuyệt đối của một số hữu tỉ, sử dụng máy tÝnh bá tói II) ChuÈn bÞ: GV: Gi¸o ¸n, m¸y tÝnh bá tói HS: Học thuộc lí thuyết, giải các bài tập ra về nhà ở tiết trước, máy tính bỏ túi III) TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) ổn định tổ chức lớp: Ngµy d¹y TiÕt d¹y Líp V¾ng NhËn xÐt, xÕp lo¹i tiÕt d¹y vµ häc 2) Kiểm tra bài cũ:? Phát biểu định nghĩa giá trị tuyệt đối của một số hữu tỷ?Viết c«ng thøc?  x nÕu x  0  x nÕu x  0. HS1: Tr¶ lêi x  . ? Lµm BT17SGK? HS2 Gi¶i a)  2,5  2,5 (®); b)  2,5  2,5 (s); - GVnhËn xÐt, cho ®iÓm 3) Bµi míi: Hoạt động của giáo viên Hoạt động1: Luyện tập BT 21 a, b SGK ? §Ó biÕt nh÷ng ph©n sè nµo biÓu diÔn cùng một só hữu tỷ trước hết ta phải làm g×?. c)  2,5   2,5 (®). Hoạt động của học sinh. Rót gän ph©n sè.  14  2  27  3  26  2  ;  ;  35 5 63 7 65 5  36  3 34 2  ;  84 7  85 5  27  36 , VËy c¸c ph©n sè biÓu diÔn 63 84. cïng mét sè h÷u tØ C¸c ph©n sè.  14  26 34 ; ; biÓu diÔn 35 65  85. cïng mét sè h÷u tØ b). - 10 -.  3  27  36  6    7 63 84 14. Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh BT 23 SGK ?§Ó so s¸nh c¸c cÆp sè ta lµm thÕ nµo? HS ph¸t biÓu tÝnh chÊt:. - N¨m häc 2008-2009. a). 4  1  1,1 5. b) -500 < 0 < 0, 001 c) BT 24 SGK: GV chia líp thµnh 2 nhãm GV cho HS th¶o luËn nhãm.  12 12 12 1 13 13       37 37 36 3 39 38. HS hoạt động nhóm §¹i diÖn mét nhãm tr×nh bµy c¸ch lµm của mình, giải thích tính chất đã áp dụng để tính nhanh 24, a).  2,5.0,38.0,4  0,125.3,15. 0,8   2,5.0,4.0,38  0,125.(0,8).3,15  1.0,38   1.3,15 = -3, 18 -  3,15 = 2, 77 b)  20,83.0,2   9,17 .0,2: 2,47.0,5   3,53.0.5 =  20,83  9,17 .0,2 : 2,47  3,53.0,5 =  30.0,2 : 6.0,5 =  6 : 3  2. BT 25 SGK: T×m x biÕt: a) x  1,7  2,3. b). x. a) x  1,7  2,3  x  1,7  2,3   x  1,7  2,3 x  4   x  0,6. 3 1  4 3. 3 1  4 3 3 1 1 3 5 * x+ =  x=   4 3 3 4 12 3 1  1 3  13   * x+  x = 4 3 3 4 12. b) x . Hoạt động 2: Hướng dẫn sử dụng máy tÝnh bá tói 4) Hướng dẫn học ở nhà: - Xem lại luỹ thừa của số tự nhiên để tiết sau học - Lµm BT trong s¸ch bµi tËp 5) Rót kinh nghiÖm:. Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net. - 11 -.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7 TiÕt 6:. - N¨m häc 2008-2009. Ngµy 10 th¸ng 09 n¨m 2008 lòy thõa cña mét sè h÷u tØ. I) Môc tiªu: - HS hiÓu kh¸i niÖm lòy thõa víi sè mò tù nhiªn cña mét sè h÷u tØ, biÕt c¸c quy t¾c tính tích và thương của hai lũy thừa cùng cơ số, quy tắc tính lũy thừa của lũy thừa. - Cã kÜ n¨ng vËn dông c¸c quy t¾c nªu trªn trong tÝnh to¸n II) ChuÈn bÞ: GV: Gi¸o ¸n HS: ¤n tËp vÒ lòy thõa víi sè mò tù nhiªn cña mét sè tù nhiªn, quy t¾c nh©n, chia hai lòy thõa cïng c¬ sè III) TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) ổn định tổ chức lớp: Ngµy d¹y TiÕt d¹y Líp V¾ng NhËn xÐt, xÕp lo¹i tiÕt d¹y vµ häc 2) KiÓm tra bµi cò: Lòy thõa víi sè mò tù nhiªn cña mét sè tù nhiªn lµ g×? HS1: Lòy thõa bËc n cña a lµ tÝch cña n thõa sè b»ng nhau, mçi thõa sè b»ng a an= a.a.a.a...a (n  0; a, n  N) n thõa sè Ph¸t biÓu quy t¾c nh©n, chia hai lòy thõa cïng c¬ sè? HS2: Khi nh©n hai lòy thõa cïng c¬ sè, ta gi÷ nguyªn c¬ sè vµ céng c¸c sè mò am. an = am + n Khi chia hai lòy thõa cïng c¬ sè(kh¸c 0) ta gi÷ nguyªn c¬ sè vµ trõ c¸c sè mò am: an = am - n (a  0; m  n) 3) Bµi míi: Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động1: Lũy thừa với số mũ tự nhiªn Các định nghĩa và quy tắc trên cũng áp dông ®­îc cho c¸c lòy thõa mµ c¬ sè lµ sè h÷u tØ Lòy thõa bËc n cña mét sè h÷u tØ x, kÝ Em nào định nghĩa được lũy thừa với hiÖu xn, lµ tÝch cña n thõa sè x (n lµ sè tù sè mò tù nhiªn cña mét sè h÷u tØ? nhiªn lín h¬n 1) xn   x.x.x...x    x  Q, n  N , n  1 n thõa sè. Quy ­íc: x1  x x 0  1 x  0 . Khi viết số hữu tỉ x dưới dạng a  a, b  Z , b  0  ta cã: b. - 12 -. Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7 Hoạt động của giáo viên. - N¨m häc 2008-2009 Hoạt động của học sinh. a   b. n thõa sè  a a a a.a...a an  . ...   n bb b b.b ... b b      . n. n thõa sè. n thõa sè. n. an a    n b b. VËy: C¸c em h·y ¸p dông c¸c quy t¾c trªn để làm?1. Gi¶i 2.  3  3 (3).(3) 9   3 .      4 4 4.4 16  4  3.  2  2  2 8 2 . .     5 5 5 125  5 .  0,5   0,5 .  0,5  0, 25 3  0,5   0,5 .  0,5 .  0,5  0,125 0  9, 7   1 2. Gi¶i: 4. 1 1 1 1 1  1 . . .     3 3 3 3 81  3 . ? Lµm BT 27 SGK?. 3. 3. 1  9  2     4   4  9 9 9 729 25 .   11 = . 4 4 4 64 64. Hoạt động 2: Tích và thương hai lũy thõa cïng c¬ sè Cho a  N, m vµ n  N, m  n Th×: am.an =? am:an =? Ph¸t biÓu quy t¾c thµnh lêi Tương tự với x  Q, m và n  N Ta còng cã c«ng thøc: xm.xn = xm+n Tương tự với x  Q thì xm:xn tính như thÕ nµo? HS lµm ?2 Hoạt động 3: Lũy thừa của lũy thừa HS lµm?3 TÝnh vµ so s¸nh: 3 a) 2 2  vµ 26. am.an = am+n am:an = am-n HS:Víi x  Q; m, n  N xm: xn = xm-n (x  0 , m  n). ?2 a) (-3)2.(-3)3=(-3)2+3=(-3)5 b) (-0,25)5.(- 0,25)3 =(- 0,25)8. 2  = 22. 22. 22 = 26 2 3. 5.  1  2   1  2  1  2  1  2  1  2  1  2       .   .   .   .    2    2   2   2   2   2 . 5. 10  1 2  1 b)    vµ    2   2  . 10.  1     2 . Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net. - 13 -.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh VËy khi tÝnh lòy thõa cña mét lòy thõa, Khi tÝnh lòy thõa cña mét lòy thõa, ta ta lµm thÕ nµo? gi÷ nguyªn c¬ sè vµ nh©n hai sè mò m.n m n C«ng thøc: x  = x C¸c em lµm?4 §iÒn sè thÝch hîp vµo « trèng 2. - N¨m häc 2008-2009. 6  3 3   3  a)        4   4  . 2.   3  3  3 a)        4   4   b) 0,14 = 0,18. . . 2. 4 8 b)  0,1    0,1. Hoạt động 4: Cũng cố Lµm BT 30, 31 SGK. 3. 1 1 30 a) x :      2  2 3.  1  1  1 x     .        2  2  2 5. 3 3 b)   .x    4 4 3 x  4. 7. 4. 7. 5. 3 3 :     4 4. 2. 31a)  0, 25    0,5  8. 16. b)  0,125    0,5  4. 12. 4) Hướng dẫn học ở nhà: Häc thuéc phÇn lÝ thuyÕt Bµi tËp vÒ nhµ:29, 30, 32/tr 19 5) Rót kinh nghiÖm:. TiÕt 7:. Ngµy 11 th¸ng 09 n¨m 2008 lòy thõa cña mét sè h÷u tØ (TiÕp theo). I) Môc tiªu: - HS nắm vững hai quy tắc về lũy thừa của một tích và lũy thừa của một thương. - Cã kÜ n¨ng vËn dông c¸c quy t¾c nªu trªn trong tÝnh to¸n II) ChuÈn bÞ: GV: Gi¸o ¸n HS: Học thuộc lí thuyết, giải các bài tập đã ra về nhà ở tiết trước III) TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) ổn định tổ chức lớp: Ngµy d¹y TiÕt d¹y Líp V¾ng NhËn xÐt, xÕp lo¹i tiÕt d¹y vµ häc. - 14 -. Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7 2) KiÓm tra bµi cò: §Þnh nghÜa lòy thõa víi sè mò tù nhiªn cña mét sè h÷u tØ ?¸p dông tÝnh:. - N¨m häc 2008-2009. 3. 2   3   ;  0, 2  ?  5 . 3. 3 3 3 3 9 HS:     . .   ;  5   5   5   5  125.  0,22   0,2.  0,2  0,04. 3) Bµi míi: Hoạt động của giáo viên Hoạt động 1: Lũy thừa của một tích TÝnh nhanh tÝch (0,125)3.83 nh­ thÕ nµo? - Để làm được điều đó ta học các quy t¾c sau: (Ghi phÇn I lªn b¶ng) C¸c em lµm:?1) TÝnh vµ so s¸nh: a) (2.5)2 vµ 22.52. 3. 1 3 1 b)  .  vµ   2 4 2. 3. 3 .  4. Hoạt động của học sinh. Gi¶i ?1 a) (2.5)2 = 102 = 100 22.52 = 4. 25 = 100 VËy (2.5)2 = 22.52 Ngược lại: 22.52 = (2.5)2 3. 3. 3. 1 3 3 27 b)  .  =    512  2 4 8 1   2. 3. 3. 1 27 27 3  .  = . 8 64 512 4 3. 3. 1 3 1 3 VËy  .  =   .  2 4 2 4 3. 3. 3. 1 3 1 3 Ngược lại:   .  =  .  2 4 2 4. 3. Qua hai vÝ dô trªn h·y rót ra nhËn xÐt Lòy thõa cña mét tÝch b»ng tÝch c¸c lòy g×? thõa n n n Ta cã c«ng thøc: x. y   x . y (0,125)3.83 = (0,125.8)3 = 13 = 1 Vậy để tính nhanh tích (0,125)3.83 ta ph¶i lµm sao? Gi¶i?2 5. 5. 5. 1 1 a)   .35 =  .3   15  1. 1 ?2 TÝnh: a)   .35 3. 3. 5)3.. b) (1, 8 Hoạt động 2: Lũy thừa của một thương ?3 TÝnh vµ so s¸nh: 3. (2) 3 2 a)   vµ 3 3  3 . 3 . b) 1,5  .8  1,5  .23  1,5.2   33  27 3. 3. Gi¶i?3 3.  2  2  2 8 2 . .  a)   = 3 3 3 27  3 . Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net. 3. - 15 -.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7 Hoạt động của giáo viên. - N¨m häc 2008-2009 Hoạt động của học sinh. (2) (2).(2).(2)  8  = 3 3.3.3 27 3 3 (2) 3 2 VËy:   = 3 3  3  3. 10 5 10 b) 5 vµ   2 2. 5. 10 5 100000 b) 5 = =3125 32 2 5  10    = 55 = 5.5.5.5.5 = 3125 2. Qua hai vÝ dô trªn h·y rót ra nhËn xÐt g×? Ta cã c«ng thøc:. 10 5 10 VËy 5 =   2 2. 5. Lũy thừa của một thương bằng thương c¸c lòy thõa. n. x xn    n y  y. (y  0). ?4 TÝnh: (7,5) 3 15 3 72 2 ; ; 27 24 2 (2,5) 3. 2. 72 2  72  =    32  9 24 2  24  3. (7,5) 3   7,5  =   (3) 3 = -27 3 (2,5)  2,5  3. 15 3 15 3 15 = 3     5 3  125 27 3 3. ?5 TÝnh: b) (-39)4: 134 Hoạt động3:Luyện tập củng cố: 36b, c SGK. b). Gi¶i?5 134 = (-39: 13)4 = (-3)4 = 81. (-39)4:. a) 108: 28 = 10 : 28  58 2 3 b) 272: 253 = 33  : 5 2  36:. 56. 3 =   5. 6. 4) Hướng dẫn học ở nhà: Xem l¹i vµ häc thuéc phÇn lÝ thuyÕt Bµi tËp vÒ nhµ: BT 34;35;36;37 SGK vµ BT phÇn luyÖn tËp 5) Rót kinh nghiÖm:. - 16 -. Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7. - N¨m häc 2008-2009 Ngµy 16 th¸ng 09 n¨m 2008. LuyÖn tËp KiÓm tra 15 phót. TiÕt 8:. I) Môc tiªu: - Cñng cè c¸c quy t¾c nh©n, chia hai lòy thõa cïng c¬ sè, quy t¾c tÝnh lòy thõa cña lũy thừa, lũy thừa của một tích, lũy thừa của một thương. - Rèn luyện kĩ năng áp dụng các quy tắc tính trong tính giá trị biểu thức, viết dưới d¹ng lòy thõa, so s¸nh hai lòy thõa, t×m sè ch­a biÕt II) ChuÈn bÞ: GV: Giáo án, bài tập 15 phút (đã phô tô cho từng học sinh) HS: GiÊy lµm bµi kiÓm tra III) TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) ổn định tổ chức lớp: Ngµy d¹y TiÕt d¹y Líp V¾ng NhËn xÐt, xÕp lo¹i tiÕt d¹y vµ häc 2) KiÓm tra bµi cò: Điền tiếp để được các công thức đúng xm. xn =. x . m n. =. n. xy  =. xm: xn = n. x   =  y. Ch÷a bµi tËp 38bSGK TÝnh gi¸ trÞ biÓu thøc:b). 0,65 0,26. HS1 lªn b¶ng ®iÒn: Víi x  Q; m, n  N. xm. xn =xm+n. x . m n. = xm.n. n. xy  = xn. yn. xm: xn = xm-n (x  0, m  n) n. x xn   = n (y  0) y  y. HS2 b). 0,65 = 0,65  35  243  1215 0,26 0,25 .0,2 0,2 0,2. 3) Bµi míi: Hoạt động của giáo viên Hoạt động 1: Luyện tập (23 ph) BT 40 SGK: GV cho HS hoạt động nhãm TÝnh:. Hoạt động của học sinh 3 em đại diện 3 nhóm lên bảng trình bày. Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net. - 17 -.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7 Hoạt động của giáo viên 3 1 a)    7 2 5 4.20 4 c) 5 5 25 .4. 2. - N¨m häc 2008-2009 Hoạt động của học sinh 2. 5.  10    6  d)   .   3   5 . 2. 2. 3 1 67 169  13  a)    =      196 7 2  14   14  4 4 4 4 5 .20 5 .20 c) 5 5 = 4 25 .4 25 .25.4 4.4 4 1 1  5.20  1 =  1.   . 100 100  25.4  100. 4.  10    3 . d) . 5. 10  .  6   . 4. 6 .  =  5 . .55.  2  .34 35.54 35.54  29 .5   512.5   2560 = - 853 1 3 3 3 3 5.  2 . 4. 5. 4. C¸c nhãm nhËn xÐt bµi cña nhau BT 37; d SGK: TÝnh: 6 3  3.6 2  33  13. Các số hạng ở tử đều chứa thừa số chung lµ 3. H·y nªu nhËn xÐt vÒ c¸c sè h¹ng ë tö?. 6 3  3.6 2  33  13 3.23  3.3.22  33 =  13 3 3 3 .2  3.3 2.2 2  33 =  13 3 3 3 . 2  2 2  1 33.13   27 =  13  13. . BT41 SGK: GV cho HS th¶o luËn nhãm TÝnh: 2 1 4 3 a) 1   .   . 3. 4 5. 2. 4. . 2. 2 1 4 3 a) 1   .   = . 3. 4 5. 4. 12  8  3  16  15  .  12  20 . 2. 2. 17 1 17 17 1  = .  = . 12  20  12 400 4800. 1 2 b) 2:    2 3. 3. 3. C¸c nhãm nhËn xÐt bµi cña nhau BT 42 SGK: T×m sè tù nhiªn n, biÕt - 18 -. 3. 1 2 34  1 b) 2:    = 2:    2:  2 3  6   6  1 216  2.  432 = 2: 216 1. 3. Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7 Hoạt động của giáo viên a). 16  2 ?  2n =? n 2. a). ? 8 b»ng 2 lòy thõa bao nhiªu? Suy ra n =? n   3 b). - N¨m häc 2008-2009 Hoạt động của học sinh 16 16  2  2n =  8  23 n 2 2  n=3. n   3 b).  27. 81 ?   3n  ? ?  n =?.  27   3. n. 81 = 81.  27    34 . 33. =  37  n = 7. c) 8n : 2n = 4. c) 8n : 2n = 4 n. 8     4  4n = 41 2  n=1. lµm Bµi tËp 15 phót. Hoạt động2: Bµi 1: TÝnh (5 ®) 2. 3. 2. 2 b)   ;  5 . 2 a)   ; 3. 5 3 c)    ; 6 4. d). 215 83. ;. e) 40. Bài 2: (3 điểm) Viết các biểu thức sau dưới dạng lũy thừa của một số hữu tỉ: a) 9.32 b) 2: 8 Bài 3: (2 điểm) Chọn câu trả lời đúng trong các câu A, B, C  2 a)   3  2 A:    3. 5. 2 3. : 8. 3. cã kÕt qu¶ lµ:. 2 ; B:    3. 2. ;. 2 C:    3. 15. b) 23.24.25 cã kÕt qu¶ lµ: A: 212. ;. B:. 812. ;. C:. 86. Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net. - 19 -.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n m«n §¹i sè líp 7. - N¨m häc 2008-2009. Ngµy 21 th¸ng 09 n¨m 2008 TØ lÖ thøc. TiÕt 9:. I) Môc tiªu: - HS hiÓu râ thÕ nµo lµ tØ lÖ thøc, n¾m v÷ng hai tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc. - Nhận biết được tỉ lệ thức và các số hạng của tỉ lệ thức. Bước đầu biết vận dụng c¸c tÝnh chÊt cña tØ lÖ thøc vµo gi¶i bµi tËp II) ChuÈn bÞ: * GV: Giáo án, đèn chiếu và các phim giấy trong ghi bài tập và các kết luận * HS : Ôn tập khái niệm tỉ số của hai số hữu tỉ x và y (với y  0), định nghĩa hai ph©n sè b»ng nhau, ViÕt tØ sè hai sè thµnh tØ sè hai sè nguyªn. GiÊy trong bót d¹ III) TiÕn tr×nh d¹y häc: 1) ổn định tổ chức lớp: Ngµy d¹y TiÕt d¹y Líp V¾ng NhËn xÐt, xÕp lo¹i tiÕt d¹y vµ häc 7E 2) KiÓm tra bµi cò: ? TØ sè cña hai sè a vµ b víi b  0 Lµ g×? KÝ hiÖu? Tỉ số của hai số a và b (với b  0) là thương của phép chia a cho b a hoÆc a: b b 1,8 10 ? So s¸nh hai tØ sè: vµ ? 2,7 15. KÝ hiÖu:. So s¸nh hai tØ sè: 10 2    10 1,8 15 3   1,8 18 2  15 2,7   2,7 27 3 . C¸c em nhËn xÐt bµi lµm cña b¹n GV nhËn xÐt vµ cho ®iÓm 3) Bµi míi: Hoạt động của giáo viên Hoạt động 1: Định nghĩa Trong bµi tËp trªn, ta cã hai tû sè b»ng nhau. Hoạt động của học sinh. 10 1,8  15 2,7. Ta nói đẳng thức. 10 1,8  lµ mét tØ lÖ 15 2,7. thøc. VËy tØ lÖ thøc lµ g×? VÝ dô: So s¸nh hai tØ sè. 15 12,5 vµ 21 17,5. Mét em lªn b¶ng lµm bµi nµy. - 20 -. Tỉ lệ thức là một đẳng thức của hai tỉ số. 15 5    15 12,5 21 7   12,5 125 5  21 17,5   17,5 175 7 . Phan Công Thái - Giáo viên Trường THCS Bình Thịnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>