Giáo án môn Ngữ văn lớp 8 tiết 4: Tính thống nhất về chủ đề của văn bản

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuaàn 1. Tieát 4 NS: ND:. TÍNH THOÁNG NHAÁT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN. I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giúp HS: 1.Kiến thức: -Chủ đề văn bản. -Những thể hiện của chủ đề trong một văn bản. 2.Kó naêng: -Độc-hiểu và có khả năng bao quát toàn bộ văn bản. -Trình bày một văn bản( nói, viết) thống nhất về chủ đề. II. CHUAÅN BÒ: - GV: giaùo aùn, baûng phuï, heä thoáng caâu hoûi - HS: đọc tìm hiểu bài, xem bài tập SGK. III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC. Noäi dung 1. OÅn ñònh:. 2. KTBT:. 3.Giới thiệu bài mới :. 1. Chủ đề của văn bản. Hoạt động Thầy Hoạt đông 1: Khởi động: 1 Kieåm tra só soá: 2 GV nêu vấn đề: - Tại sao các em thường gặp một số lời phê trong bài làm văn của HS là lạc đề ? Gợi ý : vì nội dung không đúng với yêu cầu của đề Vậy để viết đúng yêu cầu của đề, chúng ta hải nắm vững chủ đề và các ý phải thống nhất với nhau. Để hiểu rõ hôn thaày troø seõ ñi vaøo baøi hoïc hoâm nay. Hoạt đông 2 : Tìm hiểu bài mới + GV yêu cầu HS đọc thầm văn bản “Toâi ñi hoïc” cuûa Thanh Tònh. H: Văn bản miêu tả những sự việc đang xảy ra hay đã xảy ra ? Gợi ý : những sự việc đã xảy ra. Đó là những hồi tưởng về ngày đầu tiên đi hoïc. H: Taùc giaû vieát vaên baûn naøy nhaèm muïc ñích gì ? Gợi ý: để phát biểu ý kiến và bộc lộ Giaùo aùn vaên 8-Tieát 4 Lop8.net. Hoạt động trò * Lớp trưởng báo cáo. * Cá nhân trả lời  vì baøi aáy trình baøy noäi dung không đúng với yêu cầu của đề bài. * Cả lớp nghe. * HS ghi vào vở. * Cá nhân trả lời  đã xảy ra. Đó là kỉ niệm về ngày đầu tiên đi học.. * Cá nhân trả lời  boäc loä caûm xuùc veà kæ niệm thời thơ ấu..

<span class='text_page_counter'>(2)</span> cảm xúc của mình thời thơ ấu. * GV chốt: Những vấn đề mà tác giả -Cả lớp nghe phát biểu ý kiến, bộc lộ cảm xúc, được thể hiện trong văn bản gọi là chủ đề. H: Vậy chủ đề của văn bản là gì ? + GV cho học sinh dựa vào ghi nhớ - Cá nhân trả lời. - Ghi vào vở. Chủ đề là đối tượng và SGK và treo bảng phụ. vấn đề chính mà văn bản biểu đạt. 2. Tính thống nhất ở chủ * GV nêu vấn đề: đề của văn bản: H: Để tái hiện những kỉ niệm về ngày đầu tiên đi học, tác giả đã đặt nhan đề của văn bản và sử dụng từ ngữ, câu như theá naøo ? Gợi ý: Nhan đề “Tôi đi học” cho ta hiểu noäi dung noùi veà vieäc ñi hoïc. - Các từ ngữ: kỉ niệm buổi tựu trường, đi học, lần đầu tiên đến trường… - Caùc caâu: Hoâm nay toâi ñi hoïc. Haèng năm cứ vào cuối thu… Tôi quen thế nào được H: Để tô đậm cảm giác trong sáng của nhân vật tôi trong ngày đầu tiên đi học, tác giả đã sử dụng các từ ngữ và các chi tieát ngheä thuaät naøo ? Gợi ý: - Trên đường đi học - Trên sân trường, trong lớp học. - Vaên baûn coù tính thoáng nhaát về chủ đề khi văn bản chỉ biểu đạt chủ đề đã xác định, không xa rời hay lạc sang chủ đề khác.. * cá nhân trả lời. Cứ vào cuối thu… Tôi quên thế nào được những cảm giaùc…. * 2 HS cạnh nhau trao đổi - Trên đường đi học: + Con đường thay đổi… + Khoâng coøn loäi qua soâng nữa mà đã đi học H: Dựa vào sự phân tích ở trên, em hãy - Trên sân trường: cho bieát : + Ngôi trường cao ráo, sạch - Thế nào là tính thống nhất về chủ đề sẽ vaên baûn ? + Cảm giác ngỡ ngàng, lúng - Tính thống nhất thể hiện ở phương túng. dieän naøo ? Gợi ý: - Tính thống nhất về chủ đề của văn bản là sự nhất quát về ý đồ, ý kiến, * Cá nhân trả lời. cảm xúc được thể hiện trong văn bản.  Vaên baûn coù tính thoáng - Tính thống nhất thể hiện ở phương Giaùo aùn vaên 8-Tieát 4 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> diện: hình thức, nội dung, đối tượng… nhất về chủ đề khi văn bản - Để viết hoặc biểu đạt một + GV chỉ định 1 HS đọc ghi nhớ và GV chỉ biểu đạt chủ đề đã xác văn bản cần xác định được treo bảng phụ. định, không xa rời hay lạc sang chủ đề khác. chủ đề được thể hiện ở nhan đề, đề mục, trong quan hệ giữa các phần của văn bản và các từ ngữ then * HS ghi vở. chốt thường lặp đi lặp lại. Hoạt động 3 : Luyện tập BT1 Phân tích tính thống + GV gọi 1 HS đọc văn bản BT1. nhất về chủ đề của văn bản: + Yêu cầu HS phân tích tính thống nhất a. - Căn cứ vào nhan đề về chủ đề của văn bản. *Hoạt động nhóm - Chia văn bản thành 4 + Chia lớp thành 4 nhóm. đoạn + Đại diện nhóm trình bày kết quả. Cả - Đại diện trả lời. Đ1: Giới thiệu rừng cọ lớp nhận xét bổ sung. GV kết luận. - Cả lớp nhận xét bổ sung Ñ2: Taû caây coï Ñ3: Taùc duïng caây coï Đ4: Tình cảm gắn bó với caây coï b. Các ý được sắp xếp hợp lí, không thay đổi. + Cho HS đọc BT2 và 4 nhóm cùng * Hoạt động nhóm. BT2: Xác định ý nào làm hoạt động. - Cử cá nhân đại diện trình cho bài viết lạc đề Gợi ý: Ý (b) và (d) có thể làm cho bài bày. Neân boû yù (b) vaø (d). viết lạc đề. + Cho HS đọc BT3 và 4 nhóm cùng thảo BT3: Lựa chọn , bổ sung, luận theo yêu cầu SGK. * Hoạt động nhóm. điều chỉnh các từ các ý làm Gợi ý: Ý (c) và (g) lạc chủ đề. - Đại diện nhóm trình bày. cho vaên baûn thoáng nhaát - Điều chỉnh ý (b) và (c), sửa lại câu - Ý (c) và (g) lạc chủ đề. theo vaên baûn “Toâi ñi hoïc”. - Ñieàu chænh yù (b) vaø (e) Hoạt động 4: Củng cố –Dặn dò H: Chủ đề văn bản là gì ? Chủ đề có * Cá nhân trả lời. vai troø nhö theá naøo trong vaên baûn ? + Gọi 1 HS đọc lại ghi nhớ SGK. *1 HS đọc. * Về nhà: học ghi nhớ và Sửa các bài taäp SGK *Chuaån bò baøi: Nghe và thực hiện theo yêu + GV yeâu caàu HS veà nhaø chuaån bò baøi caàu cuûa GV “Boá cuïc cuûa vaên baûn” + Đọc lại văn bản “Tôi đi học” và Giaùo aùn vaên 8-Tieát 4 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> “Trong loøng meï” + Tìm hiểu văn bản “”Người thầy đạo cao đức trọng”. Giaùo aùn vaên 8-Tieát 4 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>