Giáo án môn Ngữ văn Lớp 9 - Tiết 24+25 - Năm học 2010-2011

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngµy gi¶ng: 9A:………… 9B………….. TiÕt 24 -V¨n b¶n: HOµNG L£ NHÊT THèNG CHÝ (tiÕp) (TrÝch Håi thø 14- Ng« Gia V¨n Ph¸i). I/ Mục tiêu cần đạt: Gióp HS: - Cảm nhận được vẻ đẹp hào hùng của người anh hùng dân tộc Nguyễn Huệ trong chiến công đại phá quân Thanh, sự thảm bại của bọn xâm lược và số phận của lũ vua quan phản dân hại nước; qua đó thấy đước quan điểm ý thức của tác giả. - Hiểu sơ bộ về thể loại và đánh giá giá trị nghệ thuật của lối văn trần thuật kết hợp miêu tả chân thực, sinh động. - RÌn kü n¨ng ph©n tÝch t¸c phÈm v¨n xu«i cæ, häc tËp trÇn thuËt kÕt hîp miªu t¶. - Giáo dục lòng tự hào về truyền thống chống ngoại xâm kiên cường của cha ông. Tự hào về người anh hùng áo vải Quang Trung. II/ ChuÈn bÞ: 1. §å dïng d¹y häc: HS: sưu tầm tư liệu lịch sử liên quan đến bài học. 2. Phương pháp: Đọc diễn cảm, vấn đáp, liên hệ III/ Các hoạt động dạy học: 1. Tæ chøc: 9A………………………………..9B…………………………… 2.KiÓm tra: Phân tích hình ảnh người anh hùng Quang Trung. 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung H§1: 2. Hình ảnh bọn xâm lược và lũ tay HS: đọc phần 2 sai bán nước. a) Sự thảm bại của quân tướng nhà Thanh: GV: em cã nhËn xÐt g× vÒ T«n SÜ NghÞ? - T«n SÜ NghÞ: HS: m­u cÇu lîi riªng, bÊt tµi, kiªu c¨ng ...chØ ch¨m + M­u cÇu lîi riªng, kiªu c¨ng chñ chú vào việc vui chơi, không đề phòng cảnh giác... quan, mải vui chơi không đề phòng GV: Khi quân Tây Sơn đến, Tôn Sĩ Nghị có hành c¶nh gi¸c. động gì? HS: sợ mất mật, ngựa không kịp đóng yên người + Sợ mất mật bỏ của chạy lấy người. không kịp mặc áo giáp, vứt cả ấn tín, bàn đèn bỏ ch¹y thôc m¹ng... GV: Tướng thì như vậy còn quân lính thì sao? - Qu©n lÝnh: HS:..... Ho¶ng lo¹n giµy xÐo lªn nhau bá GV: bình: ...quân giặc chết nhiều đến nỗi nước sông chạy kẻ chết kẻ hàng. Nhị Hà tắc nghẽn không chảy được. Cả đội binh hùng tướng mạnh chỉ quen giễu võ giương oai giờ chØ biÕt th¸o ch¹y... Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> GV: Lª Chiªu Thèng vµ nh÷ng kÎ bÒ t«i lµ nh÷ng người ntn? Chúng phải chịu số phận ra sao? HS:.. Vua Chiªu Thèng véi cïng bän th©n tÝn “®­a thái hậu ra ngoài”, chạy bán sống bán chết, cướp cả thuyền của dân để qua sông, “luôn mấy ngày không ăn”. May được người thổ hào thương tình đón về cho ¨n vµ chØ ®­êng cho ch¹y trèn...Sau khi sang Tµu Lª Chiªu Thèng ph¶i c¹o ®©u tÕt tãc ¨n mÆc giống người Mãn Thanh và gửi nắm xương tàn nơi đất khách quê người. Hoạt động nhóm: GV: So s¸nh 2 ®o¹n v¨n miªu t¶ 2 cuéc th¸o ch¹y cuả quân tướng nhà Thanh va của vua tôi Lê Chiêu Thèng. HS: th¶o luËn, tr×nh bµy, nhËn xÐt. GV: định hướng: tất cả đều tả thực với những chi tiết cụ thể nhưng âm hưởng khác nhau. Đoạn văn trên nhịp điệu nhanh, mạnh “ ngựa không kịp đóng yªn...” ngßi bót miªu t¶ kh¸ch quan nh­ng vÉn hµm chứa vẻ hả hê sung sướng của người thắngtrận trước sự thảm bại của lũ cướp nước. Đoạn văn dưới nhịp điệu chậm hơn, t/g miêu tả tỉ mỉ giọt nước mắt thương cảm của những người thổ hào, nước mắt tủi hổ của Lê Chiêu Thống, cuộc tiếp đãi thịnh tình giết gà làm cơm của kẻ bề tôi âm hưởng ngậm ngïi chua xãt. Lµ nh÷ng cùu thÇn nhµ Lª, c¸c t/g không thể không mủi lòng trước sự sụp đổ của một vương triều mình đã từng thờ phụng tuy vẫn hiểu đó lµ kÕt côc kh«ng thÓ tr¸nh khái. Hoạt động 2: Tổng kết GV: Håi thø 14 cña TP “ Hoµng Lª nhÊt thèng chÝ” mang l¹i cho em hiÓu biÕt g×? HS: tr¶ lêi.. GV: nêu những nét đặc sắc về nghệ thuật. HS: tr¶ lêi.. Lop6.net. b) Sè phËn th¶m h¹i cña bän vua t«i phản nước, hại dân: - Lª Chiªu Thèng ®em vËn mÖnh dân tộc đặt vào tay kẻ thù xâm lược nên phải chị đựng nỗi sỉ nhục của kẻ ®i cÇu c¹nh van xin. - ChÞu sè phËn bi th¶m cña kÎ vong quèc.. III. Tæng kÕt 1. Néi dung Víi c¶m quan lÞch sö vµ lßng tù hµo dân tộc, các tác giả đã tái hiện một cách chân thực, sinh động hình ảnh NguyÔn HuÖ vµ h×nh ¶nh th¶m b¹i của quân xâm lược cùng bọn vua quan bán nước. 2. NghÖ thuËt - Kh¾c ho¹ mét c¸ch râ nÐt h×nh tượng người anh hùng Nguyễn Huệ giµu chÊt sö thi. - KÓ sù kiÖn lÞch sö rµnh m¹ch ch©n thùc, kh¸ch quan, kÕt hîp víi miªu tả sử dụng hình ảnh so sánh đối lập..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> H§3: HS: viÕt ®o¹n v¨n, tr×nh bµy. GV: nhËn xÐt, söa.. IV. LuyÖn tËp: ViÕt mét ®o¹n v¨n ng¾n miªu t¶ l¹i chiến công thần tốc đại phá quân Thanh cña Quang Trung.. 4. Cñng cè: GV hÖ thèng néi dung cña bµi. 5. Hướng dẫn: ChuÈn bÞ bµi: Sù ph¸t triÓn cua tõ vùng (tiÕp). ……………………………………………………………………………………………….. Ngµy gi¶ng: 9A:………… 9B………….. TiÕt 25: Sù PH¸T TRIÓN CñA Tõ VùNG (tiÕp theo). I/ Mục tiêu cần đạt: Gióp HS: N¾m ®­îc ngoµi viÖc ph¸t triÓn nghÜa cña tõ vùng, mét ng«n ng÷ cã thÓ ph¸t triÓn b»ng cách tăng thêm số lượng các từ ngữ, nhờ: + CÊu t¹o thªm tõ ng÷ míi. + Mượn từ ngữ của nước ngoài. II/ ChuÈn bÞ: 1. §å dïng d¹y häc: HS: b¶ng nhãm. 2. Phương pháp: Ph©n tÝch mÉu, luyÖn tËp. III/ Các hoạt động dạy học: 1. Tæ chøc: 9A………………………………..9B…………………………… 2.KiÓm tra: - Nêu cách phát triển từ vựng. Có mấy phương thức phát triển nghĩa của từ ngữ? Cho VD. - Bµi tËp 5. 3. Bµi míi: Hoạt động của thầy và trò Néi dung Hoạt động 1. Tìm hiểu cách tạo từ ngữ mới I. Tạo từ ngữ mới GV: cã nh÷ng tõ ng÷ míi nµo ®­îc cÊu t¹o - §iÖn tho¹i di déng: ®iÖn tho¹i v« tuyÕn nhỏ mang theo người, được sử dụng trong trªn c¬ së c¸c tõ sau: ®iÖn tho¹i, kinh tÕ… vïng phñ sãng cña c¬ së cho thuª bao. Gi¶i thÝch nghÜa cua nh÷ng tõ míi cÊu t¹o - Kinh tÕ tri thøc: NÒn kinh tÕ dùa chñ yÕu đó. vµo viÖc s¶n xuÊt, l­u th«ng, ph©n phèi c¸c HS: tr¶ lêi. sản phẩm có hàm lượng tri thức cao. - Đặc khu kinh tế: Khu vực dành riêng để Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> GV: t×m nh÷ng tõ ng÷ cÊu t¹o theo m« h×nh “X + tÆc”. Gi¶i nghÜa. HS: t×m GV: kh«ng tÆc, h¶i tÆc, gian tÆc , gia tÆc, nghÞch tÆc… GV: ngoµi sù ph¸t triÓn vÒ nghÜa, tõ vùng cßn ®­îc ph¸t triÓn b»ng c¸ch nµo? HS: tr¶ lêi. * HS lµm bµi tËp 1: cñng cè - kh¾c s©u kiÕn thøc.. Hoạt động 2. Tìm hiểu về từ mượn GV: xác định từ Hán Việt trong 2 đoạn trÝch. HS: t×m. GV: Trong TV vay mượn từ nước nào nhiều nhÊt? HS: tiÕng H¸n. GV: tại sao nói TV giàu, đẹp ma lại phải mượn tiếng nước ngoài? HS: Do tiÕng ViÖt ch­a cã nh÷ng tõ ng÷ chØ khái niệm trên nên phải mượn từ tiếng nước ngoµi. GV: Nh­ vËy, ngoµi c¸ch thøc ph¸t triÓn tõ ng÷ b»ng c¸ch cÊu t¹o thªm tõ ng÷ míi, tõ vùng cßn ®­îc ph¸t triÓn b»ng c¸ch nµo? HS: tr¶ lêi. GV cñng cè kiÕn thøc cho HS qua bµi tËp 3: Chỉ rõ từ mượn tiếng Hán, từ mượn của ng«n ng÷ ch©u ¢u?. thu hút vốn và công nghệ nước ngoài. - Sở hữu trí tuệ: Quyền sở hữu đối với sản phẩm do hoạt động trí tuệ mang lại, được ph¸p luËt b¶o hé nh­: quyÒn t¸c gi¶, ph¸t minh, s¸ng chÕ, kiÓu d¸ng c«ng nghiÖp… - Lâm tặc: kẻ cướp tài nguyên rừng. - Tin tÆc: kÎ dïng kü thuËt th©m nhËp tr¸i phép vào dữ liệu trên máy tính của người khác để khai thác, phá hoại.. * Bµi tËp 1 x + trường: chiến trường, công trường, nông trường… x + ho¸: « xi ho¸, l·o ho¸, c¬ giíi ho¸, ®iÖn khÝ ho¸… x + ®iÖn tö: th­ ®iÖn tö, chÝnh phñ ®iÖn tö, thương mại điện tử… II. Mượn từ ngữ của tiếng nước ngoài 1. TiÕng H¸n: a) thanh minh, tiết, lễ, tảo mộ, hội, đạp thanh, yÕn anh, bé hµnh, xu©n, tµi tö, giai nh©n. b) B¹c mÖnh, duyªn, phËn, thÇn, linh, chøng gi¸m, thiÕp, ®oan trang, tiÕt, trinh b¹ch. 2. TiÕng Anh: a) AIDS b) Ma-kÐt-tinh.. * Bµi tËp 3 (tr.74) Từ mượn tiếng H¸n. Lop6.net. Từ mượn ngôn ng÷ ch©u ¢u.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - xµ phßng - « t« - radi« - «xi - cµ phª - ca n«. - m·ng xµ -ca sÜ - biªn phßng - n« lÖ - tham « - t« thuÕ - phª b×nh - phª ph¸n III. LuyÖn tËp: Bµi 2: Tõ ng÷ míi: - C¬m bôi: gi¸ rÎ, b¸n hµng trong hµng qu¸n nhá. - Thương hiệu: nhãn hiệu thương mại có uy tín trên thị trường. - Công viên nước: các trò chơi giải trí dưới nước. - C«ng nghÖ cao: c«ng nghÖ dùa trªn c¬ së KHKT hiện đại có độ chính xác, hiệu quả kinh tÕ cao.. H§3: HS: lµm bµi tËp, tr×nh bµy. GV: ch÷a. Hoạt động 3. Tổng kết HS đọc phần Ghi nhớ trong SGK. 4. Cñng cè: GV hÖ thèng KT cña bµi. 5. Hướng dẫn: ChuÈn bÞ bµi: TruyÖn KiÒu cña NguyÔn Du. Tìm hiểu về cuộc đời con người. Tãm t¾t truyÖn. T×m hiÓu gi¸ trÞ ND, NT cña truyÖn.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>