Giáo án môn Đại số 7, năm 2008 - Tiết 53: Đơn thức

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TuÇn 1 (Tõ tiÕt 1 -> tiÕt 4). Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 1 + 2 : T«i ®i häc A. Mục tiêu cần đạt Gióp HS : - C¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng tíi líp, c¶m gi¸c bì ngì cña nh©n vËt “ t«i ” ë buổi tựu trường đầu tiên trong đời. - ThÊy ®­îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬, gîi d­ vÞ tr÷ t×nh man m¸c cña Thanh TÞnh. B. ChuÈn bÞ - Tranh, ảnh buổi tựu trường C. Tiến trình các hoạt động dạy và học 1. Bµi cò : KT s¸ch, vë 2. Bài mới : Giới thiệu : Trong cuộc đời mỗi con người, những kỷ niệm tuổi học trò thường được lưu giữ lâu bền trong trí nhớ. Đặc biệt, đáng nhớ hơn là các kỷ niệm, ấn tượng của ngày tựu trường đầu tiên… Hoạt động của giáo viên – học sinh Hoạt động 1 : - HS đọc CT. Em hiểu gì về tác giả, tác phÈm? - §äc giäng chËm, dÞu, h¬i buån, l¾ng sâu. Chú ý lời nhân vật tôi, người mẹ, ông đốc. - §äc l¹i c¸c CT : 2, 6, 7. - Kỉ niệm ngày đầu tiên đến trường của “t«i” ®­îc kÓ theo tr×nh tù kh«ng gian và thời gian nào?(trên đường tới trường  nhìn thấy ngôi trường  ngồi vào chç cña m×nh; tõ hiÖn t¹i nhí vÒ dÜ v·ng) Hoạt động 2 : - T×m nh÷ng h×nh ¶nh, chi tiÕt chøng tá. Nội dung cần đạt I. T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶ 2. T¸c phÈm  Chó thÝch. 3. §äc, t×m hiÓu chó thÝch II. Ph©n tÝch. 1. C¶m gi¸c cña nh©n vËt “ t«i ” trong buổi tựu trường đầu tiên. Lop8.net. 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> t©m tr¹ng hçn hîp, c¶m gi¸c bì ngì cña nhân vật “ tôi ” khi cùng mẹ tới trường? - C¶m gi¸c quen mµ l¹ cña nh©n vËt “ t«i” cã ý nghÜa g×? - Chi tiÕt “ t«i kh«ng häc… s¬n n÷a ” cã ý nghÜa g×? - Cã thÓ hiÓu g× vÒ NV “ t«i ” qua chi tiÕt “ Gh× thËt chÆt hai quyÓn …” vµ “ muốn thử sức mình tự cầm bút thước ”? * TL nhãm : Khi nhí l¹i ý nghÜ chØ cã người thạo mới cầm nổi mút thước, tác gi¶ nhËn xÐt : “ ý nghÜ Êy…trªn ngän nói”. H·y ph¸t hiÖn vµ ph©n tÝch ý nghÜa cña BPNT ®­îc sö dông trong c©u v¨n trªn ”? (NTSS  kỷ niệm đẹp, đề cao việc học) Hoạt động 3 : - Cảnh trước sân trường làng Mĩ Lí trong t©m trÝ t¸c gi¶ cã g× næi bËt? (đông người, ai cũng đẹp) - Cảnh tượng được nhớ lại có ý nghĩa gì? (Không khí ngày khai trường, tinh thần hiÕu häc, t×nh c¶m s©u nÆng cña t¸c gi¶ đối với mái trường) - Hình ảnh so sánh : “ Trường… như cái đình ” có ý nghĩa gì? - Khi t¶ nh÷ng häc trß nhá tuæi lÇn ®Çu tiên đến trường học, tác giả dùng hình ¶nh so s¸nh nµo? ý nghÜa cña h×nh ¶nh so sánh đó? (Miêu tả sinh động, khát vọng bay bổng) Hoạt động 4 : - Khi chờ nghe đọc tên, cảm giác của NV “t«i” nh­ thÕ nµo? Hoạt động 5 : - Em suy nghÜ g× vÒ tiÕng khãc cña c¸c cËu häc trß khi xÕp hµng vµo líp? - §Õn ®©y, em hiÓu g× vÒ NV “t«i”?. a. Khi cùng mẹ đi trên đường tới trường - Có sự thay đổi lớn trong lòng - ThÊy m×nh lín lªn, nhËn thøc vÒ sù nghiªm tóc häc hµnh - Cảm thấy trang trọng, đứng đắn với bé quÇn ¸o míi, vë míi. - Muèn ®­îc ch÷ng ch¹c nh­ b¹n. b. Khi đứng giữa sân trường. - Cảm thấy mình bé nhỏ so với trường  lo sî. c. Khi ông đốc gọi tên - Håi hép chê nghe tªn m×nh d. Khi cïng c¸c b¹n ®i vµo líp - Cảm thấy mình bước vào một thế giới kh¸c vµ c¸ch xa mÑ h¬n bao giê hÕt  giàu cảm xúc với trường, người thân e. Khi ngåi trong líp häc - C¶m thÊy võa xa l¹ võa gÇn gòi víi mäi vËt, víi b¹n.. Lop8.net. 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hoạt động 6 : - Nh÷ng c¶m gi¸c mµ NV “t«i” nhËn được khi bước vào lớp học là gì? - Nh÷ng chi tiÕt cuèi v¨n b¶n nãi thªm ®iÒu g× vÒ NV “t«i”? (yªu thiªn nhiªn, tuæi th¬ nh­ng yªu c¶ viÖc häc) - Em có cảm nhận gì về thái độ, cử chỉ của những người lớn đối với các em bé lÇn ®Çu tiªn ®i häc? (Mọi người yêu thương, chăm chút, khuyÕn khÝch) Hoạt động 7 : - Nhận xét về đặc sắc NT của truyện? - Søc cuèn hót cña t¸c phÈm, theo em ®­îc t¹o nªn tõ ®©u? Hoạt động 8 :. - Võa ngì ngµng võa tù tin. III. Tæng kÕt Ghi nhí (SGK) IV. LuyÖn tËp - BT1 : Gîi ý - Dßng c¶m xóc Êy diÔn biÕn ntn trong bước tựu trường đầu tiên của NV “tôi”? - Dßng c¶m xóc Êy ®­îc béc lé ra sao? (thiÕt tha, g¾n bã víi nh÷ng kû niÖm thêi th¬ Êu; yªu quý, nhí mét c¸ch s©u s¾c, chi tiÕt). V. Hướng dẫn học ở nhà - Phân tích tâm trạng NV “tôi” trong buổi tựu trường đầu tiên. - Lµm BT2 (SGK); 1, 2, 4 (SBT) - Soạn cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. D. Đánh giá điều chỉnh kế hoạch. ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ____________________________________________ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng : TiÕt 3 : Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ A. Mục tiêu cần đạt Gióp HS :. Lop8.net. 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Hiểu rõ cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ và mối quan hệ về cấp độ khái qu¸t cña nghÜa tõ ng÷. - RÌn luyÖn t­ duy trong viÖc nhËn thøc mèi quan hÖ gi÷a c¸i chung vµ c¸i riªng. B. ChuÈn bÞ - B¶ng phô C. Tiến trình các hoạt động dạy và học 1. Bµi cò : KT sù chuÈn bÞ 2. Bài mới : Giới thiệu : ở lớp 7, ta đã học về hai mối quan hệ về nghĩa của từ : đồng nghĩa và trái nghĩa. ở lớp 8, bài học này nói về mối quan hệ bao hàm tức là nói đến ph¹m vi kh¸i qu¸t cña nghÜa cña tõ. Hoạt động của giáo viên – học sinh Nội dung cần đạt Hoạt động 1 : I. Tõ ng÷ nghÜa réng, tõ ng÷ nghÜa - HS quan sát sơ đồ. Chú ý cách trình hẹp bÇy thµnh ba hµng. 1. VD (Sơ đồ, SGK) - Nghĩa của từ “ động vật ” rộng hơn hay hÑp h¬n nghÜa cña tõ “ thó, chim, c¸ ”? V× sao? - NghÜa cña tõ “ thó ” réng h¬n hay hÑp hơn nghĩa của các từ “ voi, hươu ”? Hoạt động 2 : - Qua ph©n tÝch, em hiÓu như thế nào vÒ ph¹m vi kh¸i qu¸t nghÜa cña tõ ng÷? - HS đọc ghi nhớ 2. Ghi nhí (SGK) II. LuyÖn tËp Hoạt động 3 : Bài 1: Giáo viên hướng dẫn làm 1. Lập sơ đồ a. Y phôc : theo hå s¬. - Quần : quần đùi, quần dài… Bài 2 + 3: Học sinh đọc bài và - áo : áo dài, áo sơ mi… b.Vò khÝ : xác định yêu cầu của bài tập. -Bom : bom bi - Gọi học sinh lên bảng làm, cho -Súng : súng trường, đại bác BT2 : ®iÓm, nhËn xÐt. a. Chất độc Bµi 4: b. NghÖ thuËt c. Thøc ¨n. Lop8.net. 4.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - Chia nhãm th¶o luËn, ph¸t phiÕu d. Nh×n e. §¸nh häc tËp. BT3 : - Mỗi nhóm đại diện một em lên c. Hoa quả : quả cam, quả bưởi, quả døa… ch÷a 1 ý - gi¸o viªn nhËn xÐt. d. Hä hµng : «ng, bµ, cha, mÑ, b¸c, c«… e. Mang : x¸ch, khiªng, g¸nh… BT4 : a. Thuèc lµo b. Thñ quü c. B¸o ®iÖn d. Hoa tai BT5 : - §T cã nghÜa réng : khãc - §T cã nghÜa hÑp : nøc në, sôt sïi V. Hướng dẫn học ở nhà - Häc thuéc ghi nhí - Lµm BT 6, 7 (SBT) - Xem trước bài : Trường từ vựng D. Đánh giá điều chỉnh kế hoạch. ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ____________________________________________ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TiÕt 4 : Tính thống nhất về chủ đề của văn bản A. Mục tiêu cần đạt Gióp HS : - Nắm được chủ đề của VB, tính thống nhất về chủ đề của VB. - Biết viết một VB bảo đảm tính thống nhất về chủ đề, biết xác định và duy trì đối tượng trình bày, chọn lựa, sắp xếp các phần để nêu bật ý kiến, cảm xúc của m×nh. B. ChuÈn bÞ - B¶ng phô (luyÖn tËp). Lop8.net. 5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> C. Tiến trình các hoạt động dạy và học 1.Bµi cò : Néi dung chÝnh cña VB “ T«i ®i häc ” 2. Bµi míi Hoạt động của giáo viên – học sinh Nội dung cần đạt I. Chủ đề của văn bản. §äc v¨n b¶n “T«i ®i häc”- Thanh TÞnh ? Đối tượng chính mà văn bản phản ánh - Đối tượng: Tôi. lµ ai?. ? Văn bản miêu tả sự việc gì? Sự việc đó - Vấn đề chính: Hồi tưởng ngày đầu tiên đã hay đang diễn ra?. ®i häc. ? Hồi tưởng lại sự việc lần đầu tiên đi  C¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në trong học nhằm mục đích gì? lòng tôi ở buổi tựu trường đầu tiên..  Giáo viên: Chủ đề của văn bản. - Bài tập: Bánh trôi nước - HXH. ? Đối tượng bài thơ đề cập đến. ? Qua hình tượng bánh trôi nước t/giả muèn nãi lªn ®iÒu g×?  G/v: Chủ đề của bài thơ. ? Qua 2 néi dung võa t×m hiÓu, em hiÓu thế nào là chủ đề của văn bản?.. - Đối tượng: Bánh - Vẻ đẹp - Vấn đề chính: Số phận. * Ghi nhí 1: - Đối tượng: Cảnh ở phủ Thiên Trường -> T/yªu thiªn nhiªn ? Chỉ rõ đối tượng và vấn đề chính - Vấn đề chính: trong chủ đề của văn bản “Thiên -> T/yêu QH đ/nước trường.....”. * L­u ý: Đối tượng mà văn bản biểu đạt có thể là có thật, có thể là tưởng tượng, có thể...... II. Tính thống nhất về chủ đề của văn b¶n. * G/v: Một văn bản hay  có tính - Nhan đề  hiểu ngay văn bản muốn thèng nhÊt. nãi vÒ chuyÖn: “T«i ®i häc”.. Lop8.net. 6.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> - C¸c tõ ng÷: ngËp ngõng, e sî, rôt rÌ, lóng tóng. ? Nhắc lại chủ đề của văn bản “Tôi..... ? §Ó t¸i hiÖn l¹i nh÷ng ngµy ®Çu tiªn ®i - Tõ: T«i, lóng tóng ®­îc nh¾c l¹i nhiÒu học, tác giả đã đặt nhan đề văn bản sử lần. - C¸c c©u: dông c¸c tõ ng÷, c¸c c©u nh­ thÕ nµo?. + H«m nay t«i ®i häc. + Hµng n¨m.  Tất cả góp phần làm rõ chủ đề. + T«i quªn sao ®­îc. + T«i bÆm m«i. ? Dòng hồi tưởng về buổi tựu trường đầu MÑ d¾t tay tiªn cña “t«i” theo m¹ch c¶m xóc nµo? - Dòng hồi tưởng: Khi đến trường Ngåi trong líp.  Theo trình tự của buổi tựu trường.. (Theo bè côc cña v¨n b¶n). Các phần của văn bản đều hướng vào - Chọn phương thức biểu đạt. lµm râ t©m tr¹ng m¬n man. - Trong truyÖn nhiÒu lÇn t¸c gi¶ dïng NT so s¸nh + miªu t¶.  C¶nh vËt vµ t©m tr¹ng hoµ quyÖn. G/v: Đó chính là tính thống nhất về chủ đề. * Ghi nhí 2: ? ThÕ nµo lµ tÝnh thèng nhÊt. Văn bản có tính thống nhất về chủ đề khi chỉ biểu đạt chủ đề đã được xác định không xa rời hay lạc sang chủ đề khác. * Bµi tËp: Chỉ ra tính thống nhất về chủ đề của văn - Tính thống nhất về chủ đề: b¶n: TiÕng gµ tr­a - L7. + Nhan đề: Tiếng gà trưa gợi nhớ về 1 miÒn quª th©n thuéc. - Chủ đề: Đ.tượng: Tiếng gà trưa. + Các từ ngữ then chốt: Tiếng gà trưa V/đề chính: Tiếng gà ®­îc lÆp l¹i nhiÒu lÇn. gợi lên trong lòng người - Dßng c¶m xóc: chiÕn sü trÎ t/c¶m g® + TiÕng gµ tr­a  hiÖn t¹i g¾n liÒn víi t/y QH.. Lop8.net. 7.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> ? Tác giả đã chọn phương thức biểu đạt nµo? (BiÓu c¶m). IV. C¸ch hiÓu, c¸c viÕt mét v¨n b¶n. ? Vậy muốn tạo đựơc văn bản ta phải * Ghi nhớ 3: lµm g×? - HS đọc ghi nhớ 3. - §äc l¹i toµn bé phÇn ghi nhí. III. LuyÖn tËp. - Bài tập 1: Phân tích tính thống nhất về chủ đề của văn bản “Rừng cọ quê tôi”. - G/viên hướng dẫn hs theo trình tự * Chủ đề:. Đ/tượng:. Rõng cä s«ng Thao. Vấn đề chính. Vẻ đẹp T×nh c¶m. - Xác định chủ đề: Rừng cọ là vẻ đẹp của vùng sông Thao. Qua đó bày tỏ tình cảm yêu mến quê nhà của người dân sông Thao. - Tính thống về chủ đề: + Nhan đề: Giới thiệu về rừng cọ và tình cảm yêu mến tự hào. + C¸c tõ ng÷:. C©y cä, nãn cä, l¸ cä, rõng cä. Tõ t«i ®­îc nh¾c ®i nh¾c l¹i. - C¸c phÇn cña v¨n b¶n. + Giới thiệu cảnh đẹp của quê tôi: Rừng cọ. + C©y cä: Mµu, Th©n, Bóp, L¸. + Rõng cä. + Ých lîi cña c©y cä. + T×nh yªu thñy  Tất cả đều hướng về chủ đề. V. Hướng dẫn học ở nhà - Häc thuéc ghi nhí - Lµm BT3 (SGK); 3, 4 (SBT). Lop8.net. 8.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> - So¹n : Bè côc v¨n b¶n D. Đánh giá điều chỉnh kế hoạch. ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ____________________________________________ Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. TuÇn 2 (Tõ tiÕt 5 -> tiÕt 8) TiÕt 5 + 6 :. Trong lßng mÑ Nguyªn Hång. A. Mục tiêu cần đạt Gióp HS : - Hiểu được tình cảnh đáng thương và nỗi đau tinh thần của NV chú bé Hồng, cảm nhận được tình yêu thương mãnh liệt của chú đối với mẹ. - Bước đầu hiểu được văn hồi kí và đặc sắc của thể văn này qua ngòi bút của Nguyªn Hång : ChÊt tr÷ t×nh, lêi v¨n tù truyÖn ch©n thµnh, giµu søc truyÒn c¶m B. ChuÈn bÞ - ¶nh t¸c gi¶ - Håi kÝ “ Nh÷ng ngµy th¬ Êu ” C. Tiến trình các hoạt động dạy và học 1. Bµi cò : - Phân tích tâm trạng NV “ tôi ” trong buổi tựu trường. - Nhận xét về đặc sắc NT của truyện. Theo em, sức cuốn hút của tác phẩm được tạo nªn tõ ®©u? 2. Bµi míi : Giíi thiÖu bµi : Nguyªn Hång lµ mét trong nh÷ng nhµ v¨n cã mét thêi thơ ấu thật cay đắng, khốn khổ, Những kỷ niệm ấy được viết lại… Hoạt động của giáo viên – học sinh Nội dung cần đạt Hoạt động 1 : I. T×m hiÓu chung - Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ 1. T¸c gi¶ Nguyªn Hång? 2. T¸c phÈm - “ Nh÷ng ngµy th¬ Êu ” (håi kÝ) gåm 9 chương. - XuÊt xø cña ®o¹n trÝch? - “ Trong lòng mẹ ” là chương IV. Lop8.net. 9.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> - §äc chËm, t×nh c¶m, chó ý tõ ng÷ thÓ hiÖn c¶m xóc, lêi dèi cña bµ c« - §äc kÜ chó thÝch : 5, 8, 12, 13, 14, 17. - §o¹n trÝch chia mÊy phÇn? ND tõng phÇn Hoạt động 2 : - NV “ C« t«i ” cã quan hÖ ntn víi bÐ Hång? - Em có nhận xét gì về cử chỉ “ cười hỏi ” cña bµ c«? (Không phản ánh đúng tâm trạng và tình c¶m cña bµ c«) - Từ ngữ nào biểu hiện thực chất thái độ của bµ? (RÊt kÞch). RÊt kÞch nghÜa lµ g×? (RÊt gi¶ dèi, gi¶ vê). - Sau lêi tõ chèi cña Hång, bµ c« hái l¹i víi giọng điệu ntn? Điều đó thể hiện cái gì? (Sự giả dối, độc ác) -V× sao bÐ Hång c¶m nhËn trong lêi nãi cña bà cô những ý nghĩa cay độc, những rắp tâm tanh bÈn? - Qua phân tích, em thấy bà cô là người ntn? - Khi kể về cuộc đối thoại của người cô với bé Hồng, tác giả đã sử dụng NT gì? (tương phản, đặt hai tính cách trái ngược : hẹp hòi, tàn nhẫn của người cô > < tâm hồn trong sáng, giàu tình thương của bé Hồng) -Nhận xét về ý nghĩa của phép tương phản đó? (Làm bật tính cách tàn nhẫn của người cô) Hoạt động 3 : - Theo dâi phÇn ®Çu VB, em thÊy c¶nh ngé bé Hồng có gì đặc biệt? - Khi người cô xúc phạm mẹ, bé Hồng đã có ph¶n øng ntn? V× sao chó l¹i cã nh÷ng ph¶n øng nh­ vËy?. 3. §äc, t×m hiÓu chó thÝch 4. Bè côc : 2 phÇn II. Ph©n tÝch 1. Nh©n vËt bµ c« - Cử chỉ : cười hỏi, rất kịch. - Giäng nãi : ngät ngµo - Lời lẽ : mỉa mai, cay độc, nhiếc mãc.  Là người lạnh lùng, độc ác, tàn nhÉn. 2. Nh©n vËt bÐ Hång. a. Nh÷ng ý nghÜ, c¶m xóc cña chó bÐ khi trả lời người cô - Ph¶n øng th«ng minh xuÊt ph¸t tõ sù nh¹y c¶m vµ lßng tin yªu mÑ ( cói - Khi bà cô ngân dài hai tiếng “ em bé ”, bé đầu không đáp  cười và đáp lại) Hång cã ý nghÜ g×? - Đau đớn, phẫn uất (lòng thắt lại, - Hình ảnh so sánh “ giá những cổ tục… nát khoé mắt cay cay, nước mắt ròng vôn ” cã ý nghÜa g×? rßng…). Lop8.net. 10.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> - Nh÷ng ph¶n øng trªn gióp ta hiÓu g× vÒ bÐ Hång? (b¶o vÖ mÑ, xuÊt ph¸t tõ t×nh yªu mãnh liệt đối với mẹ) - Khi gặp lại mẹ đột ngột trên đường đi học về, cảm xúc sung sướng cực điểm của chú bÐ ®­îc thÓ hiÖn ntn? - Hình ảnh so sánh “ và cái hôm đó…giữa sa m¹c ” cã ý nghÜa g×? (so sánh độc đáo, mới lạ  bộc lộ tâm trạng thÊt väng cïng cùc  tuyÖt väng  phong cách văn chương sâu sắc, nồng nhiệt của Nguyªn Hång) - NV người mẹ được kể qua cái nhìn và cảm xúc tràn ngập yêu thương của người con. Điều đó có tác dụng gì? (Niềm sung sướng vô bờ, dào dạt, miên man ®­îc n»m trong lßng mÑ, ®­îc c¶m nhËn b»ng tÊt c¶ c¸c gi¸c quan  gi©y phót thÇn tiên, người mẹ vừa vĩ đại, vừa thân thương) - C¶m gi¸c cña chó bÐ khi n»m trong lßng mÑ ®­îc diÔn t¶ ntn? - C¶m nghÜ cña em vÒ NV bÐ Hång tõ những biểu hiện tình cảm đó? - Qua ®o¹n trÝch, h·y chøng minh r»ng v¨n Nguyªn Hång giµu chÊt tr÷ t×nh? - §o¹n trÝch lµ bµi ca thiªng liªng vÒ t×nh mẫu tử.Em có đồng ý với nhận xét này kh«ng? V× sao? - Qua ®o¹n trÝch, em hiÓu thÕ nµo lµ håi kÝ? (người viết kể lại những chuyện, những điều chính mình đã trải qua, đã chứng kiến) Hoạt động 4 :. V. Hướng dẫn học ở nhà - Lµm BT 1…4 (SBT) - So¹n : Trường từ vựng. Lop8.net. 11. - C¨m tøc thµnh kiÕn vµ cæ tôc x· héi. - QuyÕt t©m tr¶ thï m·nh liªt. b. Cảm giác sung sướng cực điểm khi ®­îc ë trong lßng mÑ. - §uæi theo xe víi cö chØ véi v·, sèc sèc, lËp cËp. - Lªn xe vµ khãc nøc në.. - Ch×m ngËp trong c¶m gi¸c vui sướng, rạo rực, ấm áp..  BÐ Hång cã néi t©m s©u s¾c, yªu mẹ mãnh liệt, khao khát yêu thương. IV. Tæng kÕt Ghi nhí (SGK). V. LuyÖn tËp - C¶m nghÜ cña em vÒ tuæi th¬ cña chó bÐ Hång. H·y viÕt ®o¹n tõ 10 – 15 dòng để chia sẻ với chú bé..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> D. Đánh giá điều chỉnh kế hoạch. ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ____________________________________________ Ngày dạy: Ngày soạn: TiÕt 7 : Trường từ vựng A. Mục tiêu cần đạt Gióp HS : - Hiểu được thế nào là trường từ vựng, biết xác lập các trường từ vựng đơn gi¶n. - Bước đầu hiểu được mối liên quan giữa trường từ vựng với các hoạt động ngôn ngữ như đồng nghĩa, trái nghĩa, ẩn dụ, hoán dụ… giúp ích cho việc học, viết v¨n. B. ChuÈn bÞ - B¶ng phô C. Tiến trình các hoạt động dạy và học 1.Bµi cò : - Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ là gì? Mối quan hệ về cấp độ khái quát của nghÜa tõ ng÷? - Ch÷a BT 4, 5 2. Bµi míi Hoạt động của giáo viên – học sinh Nội dung cần đạt Hoạt động 1 : I. Thế nào là trường từ vựng - HS đọc VD (SGK) 1.VD - C¸c tõ in ®Ëm trong ®o¹n trÝch cã nÐt - C¸c tõ : mÆt, m¾t, da, gß m¸, ®Çu, c¸nh chung nµo vÒ nghÜa? tay, miÖng cã nÐt chung vÒ nghÜa : chØ - Qua phân tích VD, em hiểu thế nào là bộ phận của cơ thể con người  tạo trường từ vựng? Cho một vài VD? (Dụng thành trường từ vựng. cụ nấu nướng) 2. Ghi nhí (SGK) - HS đọc ghi nhớ Hoạt động 2 : 3. L­u ý - HS đọc VD trường từ vựng “ mắt ” a. Một trường từ vựng có thể bao gồm (SGK) nhiều trường từ vựng nhỏ hơn (tính hệ - Các từ thuộc trường “ mắt ” ở VD a thống). thuéc c¸c tõ lo¹i nµo? b. Một trường từ vựng có thể bao gồm - Từ “ ngọt ” có thể thuộc những trường những từ khác biệt nhau về từ loại ( Đặc tõ vùng nµo? ®iÓm ng÷ ph¸p).. Lop8.net. 12.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> - HS đọc VD d - C¸c tõ in ®Ëm trong ®o¹n trÝch ®­îc t¸c gi¶ sö dông víi biÖn ph¸p NT nµo? Hoạt động 3 : - HS đọc VB “ Trong lòng mẹ ” - C¸ nh©n suy nghÜ. - Chó ý tÝnh nhiÒu nghÜa cña c¸c tõ - Th¶o luËn nhãm. - HS đọc kỹ đoạn thơ - Các từ : chiến trường, vũ khí, chiến sĩ vốn thường dùng ở lĩnh vực quân sự nhưng ở đây được dùng để nói về lĩnh vùc nµo?. Lop8.net. c. Một từ có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau do hiện tượng nhiều nghÜa. d. Người ta thường dùng cách chuyển trường từ vựng để tăng thêm tính NT của ngôn từ và khả năng diễn đạt (nhân hoá, Èn dô, so s¸nh) II. LuyÖn tËp BT1 : - Các từ thuộc trường từ vựng “ người ruét thÞt ” : thÇy, mÑ, mî, c«, con, em. BT2 : Đặt tên trường từ vựng : a. Phương tiện đánh bắt thuỷ sản. b. Đồ dùng để chứa đựng. c. Hoạt động của chân. d. Trạng thái tâm lí của người. e. Tính nết của người. g. Phương tiện để viết. BT4 : Xếp từ theo trường từ vựng : - Khøu gi¸c : mòi, th¬m, ®iÕc, thÝnh… - ThÝnh gi¸c : tai, nghe, ®iÕc, râ, thÝnh… BT5 : Tìm các trường từ vựng của mỗi từ - L¹nh : + Trường thời tiết : lạnh lẽo, mát mẻ, ấm Êp… + Trường tình cảm : lạnh lùng, lạnh nh¹t, nång Êm, nång hËu… - Lưới : + Trường công cụ (lưới, câu, giậm, vã…) + Trường hành động (lưới, câu, đánh giËm, th¶ vã…) + Trường kĩ thuật, chiến thuật (lưới điện, mạng lưới, cán bộ…) BT6 : Tác giả đã chuyển những từ in đậm từ trường “ quân sự ” sang trường “ nông nghiÖp ”. 13.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> V. Hướng dẫn học ở nhà - Häc thuéc ghi nhí - Lµm BT : 3, 7 (SGK) D. Đánh giá điều chỉnh kế hoạch. ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ____________________________________________ Ngày dạy: Ngày soạn: TiÕt 8 : Bè côc cña v¨n b¶n A. Mục tiêu cần đạt Gióp HS : - Nắm được bố cục của VB, đặc biệt là cách sắp xếp các ND trong phần thân bµi. - Biết xây dựng bố cục VB mạch, phù hợp đối tượng và nhận thức của người đọc. B. ChuÈn bÞ - B¶ng phô C. Tiến trình các hoạt động dạy và học 1. Bµi cò : - Chủ đề của VB là gì? Tính thống nhất về chủ đề của VB được thể hiện ntn? - Ch÷a BT 2, 3. 2. Bµi míi D. Tiến trình các hoạt động dạy và học Hoạt động của giáo viên – học sinh Nội dung cần đạt Hoạt động 1 : I. Bè côc v¨n b¶n - HS đọc VB 1. VB : Người thầy đạo cao đức trọng - VB trªn cã thÓ chia lµm mÊy phÇn? ChØ - VB cã ba phÇn : ra các phần đó? + Më bµi (Tõ ®Çu… danh lîi) : giíi thiÖu tæng qu¸t NV. + Thân bài (tiếp…vào thăm) : Kể rõ đạo cao đức trọng của NV. + KÕt bµi (cßn l¹i) : Khi NV mÊt, mäi người đều thương tiếc. - Ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a c¸c phÇn - Mèi quan hÖ gi÷a c¸c phÇn : trong VB? + MB : Giíi thiÖu NV. Lop8.net. 14.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> + TB : NV sÏ ®­îc lµm râ + KB : t«n cao, nhÊn m¹nh thªm - Tõ viÖc ph©n tÝch trªn, h·y cho biÕt : 2. Ghi nhí 1, 2 (SGK) Bè côc VB mÊy phÇn? NV cña tõng phÇn lµ g×? C¸c phÇn cña VB quan hÖ víi nhau ntn? Hoạt động 2 : II. C¸ch bè trÝ, s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n - PhÇn th©n bµi VB “ T«i ®i häc ” kÓ vÒ 1. VD : nh÷ng sù kiÖn g×? C¸c sù kiÖn Êy ®­îc a. T«i ®i häc s¾p xÕp theo thø tù nµo? - Hồi tưởng những kỷ niệm về bước tựu trường. +C¶m xóc :  Trên đường đến trường  Khi bước vào lớp  Thø tù thêi gian - Liên tưởng đối lập những cảm xúc về cùng một đối tượng trước đây và buổi tựu trường đầu tiên ; con đườn, ngôi - Hãy chỉ ra diễn biến của tâm trạng của trường… bÐ Hång trong phÇn th©n bµi? b.Trong lßng mÑ - Tình thương mẹ và thái độ căm ghét cao độ những cổ tục đó đày đoạ mẹ m×nh cña cËu bÐ Hång khi nghe bµ c« nãi xÊu mÑ em. - Niềm sung sướng cực độ của bé Hồng - Khi tả người, vật, con vật, phong khi được ở trong lòng mẹ. cảnh… em sẽ lần lượt miêu tả theo trình c. Trình tự miêu tả tù nµo? - Người, vật, con vật : chính thể – bộ phËn - Người : ngoại hình – nội tâm - H·y cho biÕt c¸ch s¾p xÕp c¸c sù viÖc - Phong c¶nh : thø tù kh«ng gian trong phần TB để thể hiện chủ đề “ d. Hai nhóm sự việc về Chu Văn An Người thầy…” - Là người tài cao - Từ các bài tập trên và bằng những hiểu - Là người đạo đức, được học trò kính biÕt cña m×nh, h·y cho biÕt c¸ch s¾p xÕp träng näi dung phÇn TB cña VB? Hoạt động 3 :. Lop8.net. 15.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> III. LuyÖn tËp BT1 : a. Theo thứ tự không gian : nhìn xa - đến gần - đến tận nơi - đi xa dần b. Theo thø tù thêi gian : vÒ chiÒu, lóc hoµng h«n c. Hai luËn cø ®­îc s¾p xÕp theo tÇm cña chúng (đoạn 2, 3) đối với luận điểm cần chøng minh (®o¹n 1) V. Hướng dẫn học ở nhà - Häc thuéc ghi nhí - soạn bài:Tức nước vỡ bờ. - Lµm BT 2, 3 (SGK); 3, 4(SBT). D. Đánh giá điều chỉnh kế hoạch. ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ____________________________________________. Lop8.net. 16.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> TuÇn 3 (Tõ tiÕt 9 -> tiÕt 12). TiÕt 9 :. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng :. Tức nước vỡ bờ (Trích “ Tắt đèn”) Ng« TÊt Tè. A. Mục tiêu cần đạt Gióp HS : - Qua đoạn trích, ta thấy được bộ mặt tàn ác bất nhân của chế độ xã hội đương thời và tình cảnh đau thương của người nông dân cùng khổ trong XH ấy. - Cảm nhận được cái quy luật của hiện thực : có áp bức có đấu tranh, thấy được vẻ đẹp tâm hồn và sức sống tiềm tàng của người phụ nữ nông dân, thấy được những nét đặc sắc trong NT viết truyện của tác giả. B. ChuÈn bÞ - ¶nh Ng« TÊt Tè - Tác phẩm : “ Tắt đèn ” C. Tiến trình các hoạt động dạy và học 1. Bµi cò : - Tình yêu thương mãnh liệt của chú bé Hồng đối với người mẹ được thể hiện ntn trong cuộc đối thoại với người cô? - Ph©n tÝch t©m tr¹ng cña chó bÐ Hång khi gÆp l¹i mÑ trªn ®­êng ®i häc vÒ vµ khi ®­îc ngåi ë trong lßng mÑ? 2. Bài mới : Giới thiệu vài nét về Ngô Tất Tố và tiểu thuyết “ Tắt đèn ” Hoạt động của giáo viên – học sinh Hoạt động 1 : - Dùa vµo CT, em h·y giíi thiÖu nh÷ng nÐt chÝnh vÒ t¸c gi¶ Ng« TÊt Tè?. Nội dung cần đạt I. T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶ 2. T¸c phÈm  Chó thÝch. Lop8.net. 17.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> - §äc cã s¾c th¸i biÓu c¶m, chó ý lêi đối thoại. - §äc l¹i CT : 3, 4, 6, 9, 11 - Gäi HS tãm t¾t Hoạt động 2 : - Khi bän tay sai x«ng vµo, nhµ chÞ DËu lóc Êy cã ai? Søc kháe cña anh Dậu ntn? Những đứa con của chị ra sao? - Anh DËu ®ang lµ môc tiªu g× cña bän tay sai? - ChÞ DËu b¸n c¶ con vµ æ chã cho Nghị Quế có đủ tiền nộp sưu cho chång vµ em chång kh«ng? - Qua đó, em thấy tình thế của chị DËu ntn? Hoạt động 3 : - Cai lÖ lµ chøc danh g×? (tay sai m¹t h¹ng) - Tªn cai lÖ cã mÆt ë lµng §«ng X¸ víi vai trß g×? (thóc s­u cña nh÷ng người còn thiếu) - Hắn và tên người nhà Lí trưởng xông vào nàh anh dậu với ý định gì? (thu nốt suất sưu của người em đã chÕt) - Thái độ, cử chỉ, hành động và ngôn ng÷ cña tªn cai lÖ ®­îc thÓ hiÖn ntn? (không phải ngôn ngữ của con người, gièng nh­ tiÕng sña, gÇm cña thó d÷; dường như rên; hết nói tiếng người, kh«ng cã kh¶ n¨ng nghe tiÕng nãi cña đồng loại). (ra tay đánh trói kẻ thiếu sưu, bỏ ngoài tai mọi lời van xin, hành động đểu cáng táng tận lương tâm) - Em cã nhËn xÐt g× vÒ b¶n chÊt tÝnh c¸ch tªn cai lÖ? (Là hiện thân sinh động của “ nhà. 3. §äc, t×m hiÓu chó thÝch 4. Tãm t¾t II.Ph©n tÝch 1. T×nh thÕ cña chÞ DËu - Bän tay sai ®i thóc s­u - Anh Dậu là người thiếu sưu - ChÞ DËu kh«ng cã tiÒn nép s­u.  B¶o vÖ chång trong t×nh thÕ nguy ngËp. 2. Nh©n vËt cai lÖ. - Thái độ hống hách - Ng«n ng÷ h¸ch dÞch - Hành động vũ phu.  Là kẻ tàn bạo, không chút tình người. 3. Nh©n vËt chÞ DËu - Cè thiÕt tha van xin. Lop8.net. 18.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> nước” sát nhân) Hoạt động 4 : (GV nh¾c l¹i t×nh thÕ cña chÞ DËu) - Chị Dậu đối phó với bọn tay sai để b¶o vÖ chång b»ng c¸ch nµo? - V× sao chÞ l¹i ph¶i thiÕt tha van xin? (bän tay sai hung h·n, chång chÞ ®ang cã téi, biÕt râ th©n phËn m×nh) - V× sao chÞ dËu cù l¹i? (cai lệ đánh chị, xông vào anh Dậu ) - ChÞ cù l¹i ntn? - Theo em, sự thay đổi thái độ của chị dËu cã hîp lý kh«ng? - Do ®©u chÞ DËu cã søc m¹nh quËt ng· hai tªn tay sai? (lßng c¨m hên, lòng yêu thương chồng) (Hành động của chị Dậu chỉ là bột ph¸t) - Qua ®o¹n trÝch, em cã nhËn xÐt g× vÒ tÝnh c¸ch chÞ DËu? HiÓu g× vÒ x· héi TDPK ®­¬ng thêi? - Nét đặc sắc về NT của đoạn trích là g×?. - Cù l¹i + B»ng lÝ lÏ : vÞ thÕ cña kÎ ngang hµng, s½n sàng đè bẹp đối phương. + B»ng lùc : søc m¹nh tiÒm tµng.  Chị Dậu yêu thương chồng tha thiết. III. Tæng kÕt -ND : Ghi nhí -NT : Khắc hoạ nhân vật sinh động, miêu tả t©m lý nh©n vËt ch©n thùc hîp lý.. V. Hướng dẫn học ở nhà - Học bài, tập đọc diễn cảm - So¹n bµi : L·o H¹c D. Đánh giá điều chỉnh kế hoạch. ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ____________________________________________. Lop8.net. 19.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Ngày dạy: Ngày soạn: TiÕt 10 : X©y dùng ®o¹n v¨n trong v¨n b¶n A. Mục tiêu cần đạt Gióp HS : - Hiểu được khái niệm đoạn văn, từ ngữ chủ đề, câu chủ đề, quan hệ giữa các c©u trong ®o¹n v¨n vµ c¸ch tr×nh bµy néi dung ®o¹n v¨n. - Viết được các đoạn văn mạch lạc đủ sức làm sáng tỏ nội dung nhất định. B. ChuÈn bÞ: Bảng phụ C. Tiến trình các hoạt động dạy và học 1. Bµi cò : - Bè côc cña VB gåm mÊy phÇn? NhiÖm vô cña tõng phÇn lµ g×? C¸c phÇn cña VB quan hÖ víi nhau ntn? - Néi dung phÇn th©n bµi ®­îc s¾p xÕp ntn? - Ch÷a BT3 2. Bµi míi Hoạt động của giáo viên – học sinh Nội dung cần đạt Hoạt động 1 : I. ThÕ nµo lµ ®o¹n v¨n - HS đọc VB 1.VB : Ng« TÊt Tè vµ t¸c phÈm “ T¾t * TL nhãm (2 b¹n) đèn ” - Vb trªn gåm mÊy ý? Mçi ý ®­îc viÕt -§o¹n v¨n : +Vai trß thµnh mÊy ®o¹n v¨n? - Em thường dựa vào dấu hiệu nào để +Hình thức nhËn biÕt ®o¹n v¨n? +Néi dung - Hãy khái quát các đặc điểm cơ bản của +Số lượng câu ®o¹n v¨n? - Qua ph©n tÝch, em h·y cho biÕt thÕ nµo 2. Ghi nhí 1 (SGK) là đoạn văn?  HS đọc ghi nhớ II.Từ ngữ chủ đề và câu chủ đề trong Hoạt động 2 : ®o¹n v¨n - HS đọc đoạn 2a 1.Từ ngữ chủ đề - Tìm từ ngữ duy trì đối tượng? * §o¹n 1 : Ng« TÊt Tè; «ng; nhµ nho; - Thế nào là từ ngữ chủ đề? nhµ b¸o; häc gi¶. - HS đọc đoạn 2b. Lop8.net. 20.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>