Giáo án môn Ngữ văn 6 năm 2011 - Tiết 95: Ẩn dụ

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trường THCS Cương Sơn. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8. TuÇn 22. So¹n : 13 / 01 / 2011 Gi¶ng : 17 / 01 / 2011. TiÕt 81. Tøc c¶nh p¸c bã ( Hå ChÝ Minh ) I- Môc tiªu bµi häc: 1, KiÕn thøc : - Một đặc điểm thơ của Hồ Chí Minh: sử sụng thể loại thơ tứ tuyệt để thÓ hiÖn Tinh thần hiện đại của ngời chiến sĩ cách mạng. - Cuéc sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña Hå ChÝ Minh trong nh÷ng n¨m hoạt độngcách mạng đày khó khăn, gian khổ qua một bài thơ đợc sáng tác trong nh÷ng ngµy c¸ch m¹ng cha thµnh c«ng. 2, KÜ n¨ng : - §äc- hiÓu th¬ tø tuyÖt cña HCM. - Phân tích đợc những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm. 3, Thái độ : Yêu kính, trân trọng Bác Hồ và di sản văn hóa do Ngời để lại. II- ChuÈn bÞ: 1, §å dïng : Tranh ¶nh vµ t liÖu vÒ B¸c Hå ë P¸c Bã 2, Lu ý : CÇn nhÊn m¹nh hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi th¬ III- Hoạt động dạy và học: HĐ1. Khởi động ( 5’ ) 1, ổn định tổ chức: 2, KiÓm tra : §äc thuéc lßng bµi th¬ : Khi con tu hó vµ nªu c¶m nhËn cña em sau khi häc bµi th¬.. 3, Bµi míi : ở lớp 7, các em đã đợc học 2 bài thơ rất hay của Bác Hồ. Hãy nhớ lại tên, hoàn cảnh sáng tác và thể loại của 2 bài thơ đó. (Cảnh khuya- Ng tiªu) - Tø tuyÖt GV: §ã lµ nh÷ng bµi th¬ næi tiÕng cña CT HCM viÕt vµo håi ®Çu kh¸ng chiến chống pháp ở Việt Bắc. Còn hôm nay, chúng ta lại rất sung sớng đợc gặp lại ngời ở suối Lê Nin, hang Pác Bó ( Huyện Hà Quảng, tỉnh Cao Bằng) vào mùa xuân năm 1942, qua bài thơ tứ tuyệt đờng luật - Tức Cảnh P¸c Bã.. N¨m häc 2010 – 2011. 1 Lop8.net. GV : N«ng ThÞ HiÒn.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường THCS Cương Sơn. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8. H§2. §äc, hiÓu v¨n b¶n ( 25’) - HS đọc phần chú thích dấu * - Cho HS xem tranh GV kh¸i qu¸t: Mïa xu©n 2/1941, sau 30 năm trời bôn ba hoạt động CM cứu níckh¾p n¨m ch©u 4 biÓn, l·nh tô NAQ đã bí mật về nớc để trực tiếp lãnh đạo CMVN. Ngêi sèng vµ lµm viÖc trong hang P¸c Bã( Cèc Bã, tiÕng tµy lµ ®Çu nguån) trong hoµn c¶nh v« cïng thiÕu thèn gian khæ. MÆc dï vËy B¸c vÉn rÊt vui. GV nêu y/c đọc, đọc mẫu -> gọi HS đọc H: Nªu c¶m nhËn vÒ bµi th¬ H: Bµi th¬ TT cã bè côc ntn? Em cã nhËn xÐt g× vÒ TTN H: Em đồng ý với nhận xét nào dới đây vÒ giäng ®iÖu cña bµi th¬ nµy. G: Gọi HS đọc câu khai H: Cấu tạo của câu thơ này có gì đặc biÖt? H:Chỉ ra cấu tạo đặc biệt đó? (C©u th¬ ng¾t nhÞp 4/3 t¹o thµnh 2 vÕ sóng đôi) H:Theo em phép đối này có tác dụng g×?( diÔn t¶ sù viÖc vµ con ngêi ntn) . H: Hãy cắt nghĩa hành động ra suối, vµo hang cña ngêi CM HCM. Ra suèi: Tøc lµ ra n¬i lµm viÖc mµ bµn là một phiến đá bên bờ suối để dịch sử §¶ng. Vµo hang Vµo hang P¸c Bã - n¬i sinh ho¹t hµng ngµy sau buæi lµm viÖc. H: Từ đó câu thơ “ Sáng...hang”, cho ta hiÓu g× vÒ cuéc sèng cña B¸c khi ë P¸c Bã? G: Gọi HS đọc câu thừa. H: Dùa vµo chó thÝch trong SGK, h·y gi¶i nghÜa lêi bµi th¬ “Ch¸o bÑ rau m¨ng vÉn s½n sµng”. - Ch¸o bÑ: Ch¸o ng«. - Rau m¨ng: Rau lµ m¨ng rõng.. N¨m häc 2010 – 2011. 2 Lop8.net. I. §äc, hiÓu v¨n b¶n. 1. T¸c gi¶ 2. Hoµn c¶nh s¸ng t¸c bµi th¬. II.§äc, hiÓu v¨n b¶n *§äc *T×m hiÓu chó thÝch *Bè côc: Khai, thõa, chuyÓn, hîp. -> Giäng ®iÖu nhÑ nhµng, vui t¬i. 1.Ph©n tÝch bµi th¬ “ S¸ng ra bê suèi tèi vµo hang” -> Phép đối: đối vế câu: Sáng ra bê suèi/Tèi vµo hang. §èi t: S¸ng/ tèi §èi k0g: Suèi/ hang Đối hđộng: Ra/ vào. -> Diễn tả hoạt động đều đặn nhÞp nhµng cña con ngêi vµ diÔn t¶ quan hÖ g¾n bã hoµ hîp gi÷a con ngêi vµ TN P¸c Bã.. GV : N«ng ThÞ HiÒn.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường THCS Cương Sơn. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8. H: §Æt tõ “s½n sµng” vµo trong c©u th¬ vµ c¶ bµi th¬, em hiÓu tõ “S½n sµng” ë ®©y theo nghÜa nµo? a. Thực phẩm đầy đủ, d thừa “ Cháo bẹ rau m¨ng lu«n cã s½n” b. Dï ph¶i ¨n chØ cã ch¸o bÑ, rau m¨ng rÊt khæ nhng T2 vÉn s½n sµng G: C©u th¬ thø nhÊt nãi vÒ viÖc ë, c©u th¬ thø 2 vÒ ¨n. H: C©u th¬ thø 3 nãi vÒ viÖc g×? H:Trong câu này đối ý đối thanh đợc sử dông NTN?. => C/s hµi hoµ th th¸i vµ cã ý nghÜa cña ngêi CM lu«n lµm chñ hoµn c¶nh. - “Ch¸o bÑ rau m¨ng vÉn s½n sµng”.. -> Câu thơ có thêm nét đùa vui: L¬ng thùc, thùc phÈm ë ®©y G: Có thể hiểu đợc ý nghĩa của phép thật đầy đủ, đầy đủ tới d thừa. đối này nh sau: H: T¸c dông G: Nh vậy 3 CT đều thuật tả sinh hoạt -“Bàn đá chông chênh dịch sử của NV trữ tình ở Pác Bó, đều toát lên Đảng”. c¶m gi¸c thÝch thó b»ng lßng. -> §èi ý: §iÒu kiÖn lµm viÖc G: Nh vËy 3 CT ( vµ c¶ BT) lµm gîi t¹m bî/ nd c«ng viÖc quan nhí m¹ch c¶m xóc trong bµi th¬ C¶nh träng. rõng viÖt B¾c (1947) cña B¸c Hå. -> §èi thanh b»ng (ch«ng H: Hãy đọc cho cả lớp nghe những câu chênh)/ trắc(dịch sử đảng) th¬ diÔn t¶ niÒm vui thÝch, s¶ng kho¸i cña ngêi trong cuéc sèng ë rõng nhiÒu gian khổ đó. => Trong bÊt k× hoµn c¶nh nµo “ C¶nh rõng ViÖt B¾c... ngêi c¸ch m¹ng còng cã thÓ hoµ hîp víi thiªn nhiªn. Non xanh níc biÕc tha hå d¹o Rîu ngät chÌ t¬i mÆc søc say” G: Với Bác, đợc sống giữa núi rừng, có suèi, cã hang, cã “ vîn hãt chim kªu”, “ non xanh níc biÕc” thËt lµ thÝch thó, mäi thø cÇn g× cã nÊy “ ch¸o bÑ rau măng”, hay “rợu ngọt chè tơi” đều “ vÉn s½n sµng”, “ tha hå”, “mÆc søc” hëng thô. Nhng sù thËt hoµn c¶nh sinh ho¹t cña B¸c Hå ë P¸c Bã hÕt søc gian khæ (ngñ trong hang tèi, ¨n nhiÒu khi chØ cã rau m¨ng ch¸o bÑ, bµn lµm viÖc chØ lµ t¶ng. N¨m häc 2010 – 2011. 3 Lop8.net. GV : N«ng ThÞ HiÒn.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường THCS Cương Sơn. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8. đá chông chênh) nhng đã biến thành sự thËt kh¸c h¼n, kh«ng ph¶i lµ nghÌo khæ thiÕu thèn mµ lµ giµu cã d thõa quan träng. Nh÷ng c©u th¬ cã giäng khÈu khÝ nãi cho vui phÇn nµo khoa tr¬ng, nhng niÒm vui thÝch cña b¸c ë ®©y lµ rÊt thËt, kh«ng chót gîng g¹o “ lªn g©n”. G: Gọi HS lên đọc câu hợp. H: Ngêi CM ë P¸c Bosau bao nhiªu gian khổ vẫn cảm thấy cuộc đời CM thËt lµ sang. Em hiểu cái sang của cuộc đời CM trong bµi th¬ nµy ntn? G: ë ®©y lµ sù sang träng giµu cã vÒ mặt T2 của những cuộc đời làm CM, lấy lÝ tëng cøu níc lµm lÏ sèng kh«ng hÒ bÞ khã kh¨n gian khæ thiÕu thèn khuÊt phôc. ë ®©y cßn lµ c¸i sang träng, giµu cã cña mét nhµ th¬ lu«n t×m thÊy sù hoµ hîp víi thiªn nhiªn, víi quª h¬ng đất nớc. H: Bµi th¬ nãi víi chóng ta ®iÒu g× vÒ nh÷ng ngµy B¸c sèng vµ lµm viÖc ë P¸c Bã. H: Theo em cã g× míi trong h×nh thøc - “Cuộc đời cách mạng thật là th¬ TNTT cña B¸c ë BT. H: Bµi th¬ gióp em hiÓu thªm ®iÒu cao sang”. quý nµo ë con ngêi HCM? < - T©m hån hoµ hîp víi thiªn nhiªn. - T2 CM kiªn tr× - L¹c quan trong c¸ch sèng> => Ch÷ “sang” lµ ch÷ thÇn, lµ “nhãn tự” đã kết tinh toả sáng tinh thÇn toµn bµi (l¹c quan, tin tëng vµo sù nghiÖp CM) 2. Tæng kÕt *ND: - C¶nh sinh ho¹t vµ lµm việc đơn sơ nhng mang nhiều ý nghÜa. - Niềm vui CM, niềm vui đợc sèng hoµ hîp víi thiªn nhiªn. *NT: - Lêi th¬ thuÇn viÖt, gi¶n dÞ,. N¨m häc 2010 – 2011. 4 Lop8.net. GV : N«ng ThÞ HiÒn.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trường THCS Cương Sơn. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8 dÔ hiÓu. - Giäng th¬ tù nhiªn nhÑ nhµng. - T×nh c¶m t¬i vui, phÊn chÊn. 4. Híng dÉn häc ë nhµ - PT tính chất cổ điển – hiện đại thể hiện trong bài thơ ( viết thành v¨n b¶n ). - Häc thuéc lßng bµi th¬ - So¹n : Ng¾m tr¨ng - Su tÇm, chÐp nh÷ng c©u th¬ nãi vÒ c¸i nghÌo, thó l©m tuyÒn trong th¬ NguyÔn Tr·i, NguyÔn BØnh Khiªm _______________________________________________________ So¹n :14 / 01 / 2011 Gi¶ng : 18 / 01 / 2011. TiÕt 82. C©u cÇu khiÕn I- Môc tiªu bµi häc: 1, KiÕn thøc : - HS hiểu rõ đặc điểm hình thức của câu cầu khiến. - N¾m v÷ng chøc n¨ng chÝnh cña c©u cÇu khiÕn . 2, KÜ n¨ng : - NhËn biÕt c©u cÇu khiÕn trong v¨n b¶n. - Sö dông c©u cÇu khiÕn víi hoµn c¶nh giao tiÕp. 3, Thái độ : - Sö dông c©u thÝch hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp II. Các kĩ năng cơ bản đợc giáo dục: 1. Ra quyết định: Nhận ra và biết sử dụng câu nghi vấn theo mục đích giao tiÕp cô thÓ. 2. Giao tiếp: trình bày suy nghĩ, ý tởng, trao đổi về đặc điểm, cách sử dông c©u cÇu khiÕn. III. C¸c ph¬ng ph¸p/ kÜ thuËt d¹y häc tÝch cùc cã thÓ sö dông: 1. Phân tích các tình huống mẫu để biết cách sử dụng câu cầu khiến. 2.Động não: suy nghĩ phân tích các ví dụ để rút ra ngững bài học thiết thùc vÒ viÖc gi÷ g×n sù trong s¸ng vµ sö dông c©u cÇu khiÕn. 3. Thùc hµnh cã híng dÉn: t¹o lËp c©u cÇu khiÕn theo t×nh huèng giao tiÕp.. N¨m häc 2010 – 2011. 5 Lop8.net. GV : N«ng ThÞ HiÒn.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Trường THCS Cương Sơn. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8. 4. Học theo nhóm: trao đổi phân tích về những đặc điểm, cách tạo lập c©u cÇu khiÕn theo t×nh huèng cô thÓ. IV. Ph¬ng tiÖn d¹y - häc: - GV: PhiÕu häc tËp, b¶ng phô. - HS: SGK; bót,vë... V. TiÕn tr×nh d¹y häc: HĐ1. Khởi động ( 5’) 1, ổn định tổ chức: 2, Kiểm tra : Hãy nêu những đặc diểm hình thức và chức năng của câu nghi vÊn ?. 3, Bµi míi : Hoạt động của thầy và trò .____________________________ ___ Hường 2: HỨnh thẾnh kiến thực míi( 20’) G: Gọi HS đọc VD trong SGK H: Trong nh÷ng ®o¹n trÝch trªn c©u nµo lµ c©u cÇu khiÕn? H: Nªu t¸c dông cña nh÷ng c©u nµy? H: §Æc ®iÓm h×nh thøc nµo cho biÕt ®©y lµ nh÷ng c©u cÇu khiÕn. G: GV yªu cÇu HS t×m hiÓu môc T2 trong SGK. H: Cách đọc câu “ Mở cửa” trong VD b có khác với cách đọc câu “Më cöa” trong VD a kh«ng? < C©u “ Më cöa” trong VD b cã ngữ điệu (thể hiện qua cách đọc) cña c©u cÇu khiÕn víi ý nghÜa yªu cầu, đề nghị, ra lệnh. Còn câu “ Mở cöa” trong VD a lµ c©u trÇn thuËt víi ý nghÜa th«ng tin, sù kiÖn>. Néi dung chÝnh _____________________________ ___ I. Bµi häc: 1.. §Æc ®iÓm h×nh thøc, chøc n¨ng. a. VÝ dô - B¶ng phô. b.. NhËn xÐt - Thôi đừng lo lắng: Khuyên bảo, động viên. - Cø vÒ ®i: y/c nh¾c nhë. - §i th«i con: y/c nh¾c nhë -> §2 h×nh thøc: Cã nh÷ng tõ cÇu khiến: đừng, đi, thôi. -> §äc víi ng÷ ®iÖu cÇu khiÕn. H: C©u “ Më cöa” trong VD b dïng để làm gì khác với câu “Mở cửa” trong VD a ë chç nµo? < Mở cửa (a) dùng để trả lời câu hái * Ghi nhí: sgk - 31 Mở cửa (b) dùng để đề nghị, ra. N¨m häc 2010 – 2011. 6 Lop8.net. GV : N«ng ThÞ HiÒn.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Trường THCS Cương Sơn. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8. lÖnh> H: Qua ph©n tÝch VD em thÊy c©u cầu khiến có những đặc điểm hình thøc vµ chøc n¨ng g×? G: Gọi HS đọc ghi nhớ trong SGK II. Luyện tập Bµi 1: a. §Æc ®iÓm h×nh thøc nhËn biÕt H§ 3: LuyÖn tËp ( 15’ ) c©u cÇu khiÕn. - H·y lÊy g¹o mµ lµm b¸nh...(TN Bµi 2: C¸c c©u cÇu khiÕn a. Th«i, im c¸i ®iÖu h¸t ma dÇm cÇu khiÕn). - ¤ng gi¸o hót tríc ®i . sïi sôt Êy ®i. - Nay chúng ta đừng làm... b. Các em đừng khóc. c. §a tay cho t«i mau! CÇm lÊy b. NX vÒ CN trong nh÷ng c©u trªn C©u a: V¾ng CN (Lang liªu) tay t«i nµy. C©u b: CN lµ «ng gi¸o, ng«i thø 2, * NhËn xÐt: sè Ýt. a. V¾ng CN, tõ ng÷ cÇu khiÕn ®i/ b. CN c¸i em, ng«i T2 - sè nhiÒu, C©u c: CN lµ chóng ta, ng«i thø nhÊt, sè nhiÒu. TN cầu khiến đừng. c. V¾ng CN, kh«ng cã TN cÇu c. NhËn xÐt vÒ ý nghÜa cña c¸c c©u khiến, chỉ có ngữ điệu cầu khiến ( khi thêm, bớt hoặc thay đổi CN. đợc biểu thị về mặt hình thức bằng + Thêm CN: Con hãy lấy ...(ý nghĩa không thay đổi nhng tính chất yêu dÊu chÊm than) Bµi 3: So s¸nh h×nh thøc vµ ý nghÜa cÇu nhÑ nhµng h¬n) + Bít CN: Hót tríc ®i (ý nghÜa 2 c©u. * Giống nhau: Đều là câu cầu không thay đổi, nhng y/c mang tính chÊt ra lÖnh, cã vÎ kÐm lÞch sù h¬n) khiÕn cã tõ ng÷ cÇu khiÕn h·y. + Thay đổi CN: - Nay các anh...( ý * Kh¸c nhau: Câu a: Vắng CN, có cả TN cầu nghĩa của câu bị thay đổi: Chúng ta khiÕn vµ ng÷ ®iÖu cÇu khiÕn, ý bao gåm c¶ ngêi nãi vµ ngêi nghe, c¸c anh chØ cã ngêi nghe). nghÜa mang tÝnh chÊt ra lÖnh. C©u b: Cã CN thÇy em( ng«i T2 sè Ýt) ý nghÜa cã tÝnh chÊt khÝch lÖ động viên. 4. Híng dÉn häc ë nhµ( 5’ ) - N¾m v÷ng néi dung bµi häc. - Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i. - ChuÈn bÞ bµi: ThuyÕt minh mét danh lam th¾ng c¶nh. N¨m häc 2010 – 2011. 7 Lop8.net. GV : N«ng ThÞ HiÒn.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Trường THCS Cương Sơn. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8. So¹n : 14 / 01 / 2011 Gi¶ng : 19 / 01 / 2011. TiÕt 83. ThuyÕt minh mét danh lam th¾ng c¶nh I- Môc tiªu bµi häc: 1, KiÕn thøc : - Thấy đớc sự đa dạng của đối tợng đợc giới thiệu trong văn bản thuyÕt minh. - §Æc ®iÓm, c¸ch lµm bµi v¨n thuyÕt minh vÒ danh lam th¾ng c¶nh. - Mục đích, yêu cầu, cách quan sát và cách làm bài văn giới thiệu danh lam th¾ng c¶nh. 2, KÜ n¨ng : - Quan s¸t danh lam th¾ng c¶nh. - §äc tµi liÖu, tra cøu, thu thËp, ghi chÐp nh÷ng tri thøc kh¸ch quan về đối tợng để sử dụng trong bài văn thuyết minh về một danh lam th¾ng c¶nh. - Tạo lập đợc một bài văn thuyết minh theo yêu cầu: biết viết một bài văn thuyết minh về một cách thức, phơng pháp, cách làmcó độ dài 300 ch÷. 3, Thái độ : Yêu thích danh lam thắng cảnh và có ý thức tìm hiểu, ghi chép su tầm t liệu khi đến 1 danh lam, thắng cảnh II. Các kĩ năng sống cơ bản đợc giáo dục trong bài. 1. Giao tiếp: Trình bày ý tởng, trao đổivềđặc điểm, cách tạo lập bài v¨n thuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh. 2. Suy nghÜ s¸ng t¹o: thu thËp,sö lÝ th«ng tin phôc vô cho viÖc t¹o lËp bµi v¨n thuyÕt minh vÒ mét danh lam th¾ng c¶nh. III. C¸c ph¬ng ph¸p / kÜ thuËt d¹y häc tÝch cùc cã thÓ sö dông: 1.Phân tích tình huống: để phân biệt sự khác biệt của văn thuyết minh víi c¸c lo¹i v¨n b¶n kh¸c. 2. hùc hµnh viÕt tÝch cùc: ViÕt ®o¹n, bµi v¨n thuyÕt minh vÒ danh lam th¾ng c¶nh theo c¸c yªu cÇu cô thÓ. 3. Thảo luận, trao đổi để xác định đặc điểm, cách tạo lập bài văn thuyÕt minh vª mét danh lam th¾ng c¶nh. IV. Ph¬ng tiÖn day häc: - PhiÕu häc tËp, b¶ng phô. V. TiÕn tr×nhd¹y häc. HĐ1: Khởi động ( 5’ ) 1. ổn định tổ chức. 2. KiÓm tra bµi cò.. N¨m häc 2010 – 2011. 8 Lop8.net. GV : N«ng ThÞ HiÒn.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Trường THCS Cương Sơn. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8. 3. Bµi míi. I. Bµi häc 1.. T×m hiÓu bµi mÉu a.. §äc bµi mÉu: Hå Hoµn KiÕm vµ §Òn Ngäc S¬n. b. NhËn xÐt * Hai đối tợng: Hồ Hoàn Kiếm và Đền Ngọc Sơn -> 2 đối tợng có quan hÖ gÇn gòi g¾n bã víi nhau. §Òn Ngäc S¬n to¹ l¹c trªn Hå Hoµn KiÕm. * KiÕn thøc: + Hå Hoµn KiÕm: nguån gèc h×nh thµnh, sù tÝch nh÷ng tªn hå. + §Òn Ngäc S¬n: Nguån gèc vµ quá trình xây dựng đền, vị trí và cấu trúc đền. -> CÇn trang bÞ nh÷ng kiÕn thøc sâu, rộng về địa lí, lịch sử, văn hoá, văn học ( đọc sách, tài liệu liên quan, thu thËp nghiªn cøu, ghi chÐp, xem tranh ¶nh, phim, cã ®iÒu kiện đến tận nơi quan sát, nghe, nh×n, hái.) * Bè côc: gåm 3 ®o¹n - §1: Giíi thiÖu Hå (NÕu tÝnh tõ...thuû ng©n). - Đ2: Giới thiệu đền Ngọc Sơn (theo truyÒn thuyÕt...HN). - §3: Giíi thiÖu bê hå - Tr×nh tù s¾p xÕp theo kh«ng gian, vị trí từng cảnh vật: hồ - đền - bờ hå. -> Tuy bè côc lµ 3 ®o¹n nhng kh«ng ph¶i lµ 3 phÇn më, th©n, kÕt > bæ sung ngay më, kÕt. + PhÇn më bµi: Giíi thiÖu, dÉn kh¸ch cã c¸i nh×n bao qu¸t vÒ quÇn thÓ danh lam th¾ng c¶nh nµy. + PhÇn kÕt bµi: ý nghÜa lÞch sö, x· héi, v¨n ho¸ cña th¾ng c¶nh, bµi häc vÒ gi÷ g×n vµ t«n t¹o th¾ng c¶nh.. H§1: H×nh thµnh kiÕn thøc míi( 20’) G: Gọi HS đọc bài mẫu H: Bµi thuyÕt minh giíi thiÖu mÊy đối tợng? Các đối tợng ấy có quan hÖ víi nhau ntn?. H: Qua bµi thuyÕt minh, em hiÓu biết đợc thêm những kiến thức gì về 2 ®tg trªn.. H: Muốn có những kiến thức đó ngời viết phải làm gì?. H: Theo em bµi nµy cßn nh÷ng thiếu sót gì về bố cục ( Có đủ 3 phÇn më, th©n, kÕt kh«ng?). H: PhÇn th©n bµi cÇn bæ sung nh÷ng ý g×? V× Sao?. N¨m häc 2010 – 2011. 9 Lop8.net. GV : N«ng ThÞ HiÒn.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Trường THCS Cương Sơn. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8. H: Tõ c¸c bíc t×m hiÓu -> ghi nhí. GV chèt: + Chuẩn bị: đọc, nghe, xem, hỏi, nghĩ, gián tiếp và trực tiếp để làm giµu vèn sèng. + Yªu cÇu bè côc bµi viÕt: 3 phÇn m¹ch l¹c, râ rµng. + Yªu cÇu lêi v¨n: chÝnh x¸c, gîi c¶m, kÕt hîp miªu t¶, kÓ chuyÖn, b×nh luËn. H§3. LuyÖn tËp ( 15’) H: Theo em cã thÓ giíi thiÖu Hå vµ Đền bằng quan sát đợc không? Thử nªu nh÷ng quan s¸t, nhËn xÐt mµ em biÕt. HS tr×nh bµy bè côc riªng cña m×nh(3p). H: NÕu muèn giíi thiÖu tr×nh tù tham quan Hå Hoµn KiÕm vµ §Òn tõ xa-> gÇn, tõ ngoµi vµ trong, th× nªn giíi thiÖu ntn? Y/c HS ghi ra giÊy.. + Ph©n th©n bµi: Nªn bæ sung vµ s¾p xÕp l¹i 1 c¸ch khoa häc h¬n: chẳng hạn về vị trí của hồ, S, độ sâu qua c¸c mïa, CÇu Thª Hóc, nãi kÜ h¬n vÒ th¸p Rïa, vÒ Rïa Hå G¬m, quang cảnh đờng phố quanh hồ... Néi dung bµi viÕt do vËy cßn kh« khan. * Ghi nhí:. II. LuyÖn tËp: LËp bè côc bµi v¨n mÉu. Gîi ý: Cã thÓ tõ trªn g¸c nhµ bu điện, nhìn bao quát toàn cảnh hồ đền; Từ đờng Đinh Tiên Hoàng nh×n §µi Nghiªn, th¸p bót, qua cÇu Thê Húc, vào đền. Tả bên trong đền. Từ trấn Ba Đình nhìn ra hồ, về phÝa Thuû T¹, phÝa Th¸p Rïa, giíi thiÖu tiÕp. L¹i tõ tÇng 2 phè Hµng H: Nếu viết lại bài này theo bố cục Khay, nhìn bao quát cảnh hồ - đền 3 phần, em sẽ chọn những chi tiết để kết luận. tiêu biểu nào để làm nổi bật giá trị - Rừa Hồ Gơm, truyền thuyết trả gơm thần, cầu Thê Húc, Tháp Bút, lÞch sö v¨n ho¸ cña di tÝch. vấn đề giữ gìn cảnh quan và sự trong s¹ch Hå G¬m. 4. Híng dÉn häc ë nhµ( 5’) - Nắm đợc bố cục, biết cách viết bài văn thuyết minh 1 danh lam. - Viết bài văn thuyết minh di tích tợng đài Bác Hồ trên sông Đà.. N¨m häc 2010 – 2011. 10 Lop8.net. GV : N«ng ThÞ HiÒn.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Trường THCS Cương Sơn. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8. So¹n : 15 / 01 /2011 Gi¶ng : 20 / 01 / 2011. TiÕt 84. «n tËp v¨n b¶n thuyÕt minh I- Môc tiªu bµi häc: 1, KiÕn thøc : - Kh¸i niÖm vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh. - C¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh. - Yªu cÇu c¬ b¶n khi lµm bµi v¨n thuyÕt minh. - Sự phongphú,đa dạng về đối tợng cần giới thiệu trng văn bản thuyÕt minh. 2, KÜ n¨ng : - Khái quát, hệ thống những kiến thức đã học. - Đọc – hiểu yêu cầu đề bài văn thuyết minh. - Quan sát đối tợng cần thuyết minh. - LËp dµn ý, viÕt ®o¹n v¨n vµ bµi v¨n thuyÕt minh. 3, Thái độ : Vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn cuộc sống. II- ChuÈn bÞ: 1, §å dïng : B¶ng phô 2, Lu ý : Toµn bé bµi «n tËp gióp hs hÖ thèng hãa c¸c tri thøc vµ cã kÜ năng cơ bản đối với kiểu văn bản này. III- Hoạt động dạy và học: HĐ1. Khởi động ( 5’ ) 1, ổn định tổ chức: 2, KiÓm tra : KÕt h¬p khi «n tËp. 3, Bµi míi : Hoạt động của thầy- trò. Néi dung. H§2. ¤n tËp lÝ I. ¤n tËp lÝ thuyÕt. thuyÕt ( 15’ ) H: ThÕ nµo lµ v¨n §Þnh nghÜa - ThuyÕt minh lµ kiÓu v¨n b¶n th«ng dông b¶n thuyÕt minh? kiểu văn bản trong mọi lĩnh vực đời sống nhằm cung cấp cho ngời đọc (nghe) tri thức (kiến thức) về đặc điểm, tính chất, nguyên nhân, ý nghÜa…cña c¸c hiÖn tîng, sù vËt trong tù nhiªn, x· héi b»ng ph¬ng thøc tr×nh bÇy, giíi thiÖu, gi¶i thÝch. H: V¨n b¶n nµy cã. N¨m häc 2010 – 2011. 11 Lop8.net. GV : N«ng ThÞ HiÒn.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Trường THCS Cương Sơn nh÷ng yªu cÇu c¬ b¶n nµo vÒ néi dung tri thøc? H: Em đã tìm hiểu những kiểu đề văn thuyÕt minh nµo?. H: Cã c¸c ph¬ng ph¸p thuyÕt minh nµo?. H: Tr×nh bÇy c¸c bíc x©y dùng v¨n b¶n?. H: Cho biÕt dµn ý cña bµi v¨n thuyÕt minh gåm nh÷ng phÇn nµo? Néi dung cña tõng phÇn?. H: Ng«ng ng÷ trong bµi v¨n thuyÕt minh. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8. Yªu cÇu c¬ - Trong v¨n b¶n thuyÕt minh, mäi tri thøc bản về nội (kiến thức) đều phải khách quan, xác thực, dung tri thức đáng tin cậy Các kiểu đề - Thuyết minh một đồ vật, động vật, thực v¨n thuyÕt vËt. - ThuyÕt minh mét hiÖn tîng tù nhiªn, x· minh héi - ThuyÕt minh mét ph¬ng ph¸p (mét c¸ch lµm) - ThuyÕt minh mét danh lam th¾ng c¶nh. - ThuyÕt minh mét thÓ lo¹i v¨n häc. - Giíi thiÖu mét danh nh©n (mét g¬ng mÆt næi tiÕng) - Giíi thiÖu mét phong tôc, tËp qu¸n d©n téc, mét lÔ héi hoÆc tÕt.. Các phơng - Nêu định nghĩa, giải thích. ph¸p thuyÕt - LiÖt kª, hÖ thèng ho¸. - Nªu vÝ dô. minh - Dïng sè liÖu (con sè) - So sánh đối chiếu - Ph©n lo¹i, ph©n tÝch. C¸c bíc x©y - Häc tËp, nghiªn cøu tÝch luü tri thøc b»ng dùng văn nhiều biện pháp gián tiếp, trực tiếp để nắm b¶n vững và sâu sắc đối tợng. - LËp dµn ý, bè côc, chän vÝ dô sè liÖu. - ViÕt bµi v¨n thuyÕt minh, söa ch÷a, hoµn chØnh. - Tr×nh bÇy (ViÕt, miÖng) Dàn ý chung 1. Mở bài: Giới thiệu khái quát về đối tợng cña v¨n b¶n 2. Th©n bµi: LÇn lît giíi thiÖu tõng mÆt, thuyết minh từng phần, từng vẩn đề, đặc điểm của đối tùng. NÕu lµ thuyÕt minh mét ph¬ng ph¸p th× cÇn theo 3 bíc a. ChÈn bÞ: b. Qu¸ tr×nh tiÕn hiµnh c. KÕt qu¶ thµnh phÈm 3. Kết bài: ý nghĩa của đối tợng hặc bài học thùc tÕ, x· héi, v¨n ho¸, lÞch sö, nh©n sinh… Vai trß, vÞ - C¸c yÕu tè miªu t¶, tù sù, nghÞ luËn kh«ng trí tỉ lệ của thể thiếu đợc trong văn bản thuyết minh nhcác yếu tố ng chiếm một tỷ lệ nhỏ và đợc sử dụng hợp. N¨m häc 2010 – 2011. 12 Lop8.net. GV : N«ng ThÞ HiÒn.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Trường THCS Cương Sơn cần đảm bảo những yªu cÇu nµo?. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8. lí. Tất cả chỉ để nhằm làm rõ và nổi bật đối tîng cÇn thuyÕt minh. Yêu cầu về - Rõ ràng, chặt chẽ, vừa đủ, dễ hiểu giản dị lêi v¨n vµ hÊp dÉn.. H§3. LuyÖn tËp ( II. LuyÖn tËp 20’) 1, Bµi tËp 1 GV yêu cầu HS đọc * Giới thiệu một đồ dùng trong học tập hoặc trong sinh bµi tËp. H: H·y nªu c¸ch lËp ho¹t. ý và lập dàn ý và lập - Mở bài: Khái quát tên đồ dùng và công dụng của nó. dàn bài đối với các - Thân bài: Hình dáng, chất liệu, kích thớc, mầu sắc, cấu tạo c¸c bé phËn c¸ch sö dông… đề bài? - Kết bài: Những điểm cần lu ý khi lựa chọn để mua, khi sử - Ph©n 3 nhãm - Mçi nhãm th¶o dông, khi gÆp sù cè cÇn söa ch÷a… luận lập dàn ý 1 đề * Giới thiệu danh lam thắng cảnh – di tích lịch sử quê hơng - Më bµi: VÞ trÝ vµ ý nghÜa v¨n ho¸, lÞch sö, x· héi cña bài - đại diện nhóm danh lam đối với quê hơng đất nớc. - NhËn xÐt. - Th©n bµi: + Vị trí địa lí, quá trình hình thành, phát triển, định hình, tu tạo trong quá trình lịch sử đến nay. + CÊu tróc quy m« tõng khèi, tõng mÆt, tõng phÇn. + S¬ lîc thÇn tÝch - VÝ dô : C«ng tr×nh + HiÖn vËt trng bÇy, thê cóng thñy ®iÖn HB + Phong tôc, lÔ héi + Tợng đài Bác Hồ - Kết bài; Thái độ tình cảm với danh lam. + Hå Hßa B×nh... * ThuyÕt minh mét v¨n b¶n, mét thÓ lo¹i v¨n häc - Më bµi: Giíi thiÖu chung vÒ v¨n b¶n hoÆc thÓ th¬, vÞ trÝ của nó đối với văn học, xã hội hoặc hệ thống thể loại. - Th©n bµi: Giíi thiÖu ph©n tÝch cô thÓ vÒ néi dung vµ h×nh thức văn bản, thể loại. (tuỳ đối tợng mà mức độ thuyết minh đơn giản hơn hay chi tiết hoặc rất chi tiết. - KÕt bµi; Nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý khi thëng thøc hoÆc s¸ng t¹o thÓ lo¹i v¨n b¶n. * Giới thiệu một phơng pháp, cách làm một đồ dùng học tập (mét thÝ nghiÖm) - Mở bài: Tên đồ chơi, thí nghiệm, mục đích, tác dụng của nã - Th©n bµi: Nguyªn vËt liÖu, sè lîng, chÊt lîng + Quy tr×nh, c¸ch thøc tiÒn hµnh cô thÓ tõng bíc, tõng khâu từ đầu đền khi hoàn thành. N¨m häc 2010 – 2011. 13 Lop8.net. GV : N«ng ThÞ HiÒn.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Trường THCS Cương Sơn. Gi¸o ¸n ng÷ v¨n 8. + ChÊt lîng thµnh phÈm, kÕt qu¶ thÝ nghiÖm - KÕt bµi: Nh÷ng ®iÒu cÇn lu ý, gi¶i quyÕt t×nh huèng trong qu¸ tr×nh tiÕn hµnh 4. Híng dÉn häc ë nhµ - ¤n tËp toµn bé kiÕn thøc vÒ v¨n b¶n thuyÕt minh. - Hoµn chØnh bµi v¨n viÕt vÒ th¾ng c¶nh cña quª h¬ng. - Soạn và học thuộc bài : Ngắm trăng và Đi đờng của Hồ Chí Minh. N¨m häc 2010 – 2011. 14 Lop8.net. GV : N«ng ThÞ HiÒn.

<span class='text_page_counter'>(15)</span>