Giáo án Ngữ văn 8 - Tiết 21: Văn bản Cô bé bán diêm - Năm học 2009-2010 - Lê Đức Quang

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 NS: 20/09/2009 NTH: 23/09/2009 ––––––––––––––––– Ng÷ V¨n – Bµi 6–––––––––––––––––– TiÕt 21, v¨n b¶n: C« bÐ b¸n diªm (An-®Ðc-xen) I/ Môc tiªu bµi häc 1/ KiÕn thøc: Tr×nh bµy ®­îc nghÖ thuËt kÓ chuyÖn hÊp dÉn, cã sù ®an xen gi÷a hiÖn thực và mộng tưởng với các tình tiết diễn biến hợp lí của truyện Cô bé bán diêm. 2/ KÜ n¨ng: RÌn luyÖn c¸c kÜ n¨ng tãm t¾t v¨n b¶n tù sù, ph©n tÝch nh©n vËt. 3/ Thái độ Lòng thương cảm đối với em bé bất hạnh II/ §å dïng d¹y häc 1/ Gi¸o viªn: 2/ Häc sinh: §äc vµ tãm t¾t v¨n b¶n III/ Phương pháp Thuyết trình, vấn đáp, Thảo luận nhóm, nêu vấn đề, gợi mở … IV/ Các bước lên lớp 1/ ổn định. Sĩ số: 8a: 8b: 2/ KiÓm tra ®Çu giê (?) C¸i chÕt cña l·o H¹c diÔn ra ntn ? Qua c¸i chÕt Êy, nã cã ý nghÜa g× ? (?) Tr×nh bµy nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ nh©n vËt «ng gi¸o ? 3/ Tiến trình tổ chức các hoạt động dạy và học H§ cña thÇy vµ trß T/g HĐ1 Khởi động 2’ - Mục tiêu: Vận dụng kiến thức đời sống vào tình huống để dẫn dắt học sinh vµo néi dung tiÕt häc. - C¸ch tiÕn hµnh: Gv dùng lời nói để dẫn vào nội dung tiết häc . Có cảnh thương tâm nào lớn hơn cảnh 1 em bé chết cóng trong đêm giao thừa. Vì sao lại đến nông nỗi ấy? Câu chuỵên nµy liÖu cã thËt vµ cã thÓ x¶y ra? HĐ2. HDHS đọc – hiểu văn bản - Môc tiªu: + Đọc đúng các từ ngữ trong văn bản + NhËn biÕt nh÷ng nÐt c¬ b¶n vÒ t¸c gi¶ vµ t¸c phÈm. + Tr×nh bµy ®­îc nghÜa cña c¸c tõ ng÷ khã vµ quan träng. Lª §øc Quang – Gv Lop8.net. Néi dung.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 + NhËn diÖn ®­îc em bÐ b¸n diªm trong đêm giao thừa 17’ I/ §äc, th¶o luËn chó thÝch. - C¸ch tiÕn hµnh: 1/ §äc, tãm t¾t Gv hướng dẫn đọc: Giọng chậm, cảm th«ng, cè g¾ng ph©n biÖt nh÷ng c¶nh thùc vµ ¶o ¶nh. Gv đọc mẫu Hs đọc Hs nhận xét cách đọc Gv nhËn xÐt. (?) Em h·y kÓ l¹i c©u chuyÖn ? Em bÐ må c«i mÑ ph¶i ®i b¸n diªm trong đêm giao thừa rét buốt. Em chẳng dám về nhà vì sợ bố đánh, đành ngồi nép vào góc tường, liên tục quẹt diêm để sưởi ấm. Hết 1 bao diêm thì em bé chÕt cãng trong giÊc m¬ cïng bµ néi lªn trêi. S¸ng h«m sau – mång 1 TÕt, mäi người qua đường vẫn thảm nhiên nhìn cảnh tượng thương tâm. (?) Nªu nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ t¸c gi¶ v¨n b¶n nµy ?. (?) Theo em, chó thÝch nµo khã vµ quan träng trong v¨n b¶n ? 4’. (?) Xác định bố cục của văn bản ?. 2/ Th¶o luËn chó thÝch. a/ Chó thÝch * - T¸c gi¶: An - ®Ðc – xen (18051875) lµ nhµ v¨n §an M¹ch næi tiÕng víi lo¹i truyÖn kÓ cho trÎ em. - V¨n b¶n: TrÝch tõ truyÖn ng¾n c« bÐ b¸n diªm. b/ C¸c chó thÝch kh¸c. (2), (3), (5), (7), (8), (12). II/ Bè côc. - Phần 1: Từ đầu -> "cứng đờ ra": hoµn c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm - Phần 2: "chà!….về chầu thượng đế": Những lần quẹt diêm và mộng tưởng của cô bé. - PhÇn 3: Cßn l¹i: c¸i chÕt cña c« bÐ b¸n diªm. (?) Gia c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm ntn? Mẹ chết, sống với bố, bà nội cũng đã qua đời; nhà nghèo, sống "chui rúc trong mét xã tèi t¨m", "trªn g¸c s¸t m¸i nhµ", bè khã tÝnh (?) Gia cảnh ấy đã đẩy em bé đến tình. III/ T×m hiÓu v¨n b¶n. 20’ 1/ H×nh ¶nh em bÐ b¸n diªm trong đêm giao thừa.. Lª §øc Quang – Gv Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 tr¹ng ntn ? - Gia c¶nh cña em bÐ b¸n diªm: C« đơn, đói rét, luôn bị bố đánh, phải tù m×nh ®i b¸n diªm. Hs đọc đoạn đầu. (?) C« bÐ cïng nh÷ng bao diªm xuÊt hiện trong thời điểm đặc biệt nào ? §ªm giao thõa (?) Thời điểm ấy tác động ntn đến con người ? Thường nghĩ đến gia đình sum họp, đầm ấm; con người tràn ngập niềm vui HP. (?) Cảnh tượng những gia đình như vậy ®­îc t¸c gi¶ giíi thiÖu ntn ? Cửa sổ mọi nhà đều sáng rực … sực nức mïi ngçng quay. (?) H×nh ¶nh cña em hiÖn ra ntn ? +Em bÐ b¸n diªm må c«i cha mÑ ®i b¸n diêm suốt ngày 30 và đêm giao thừa. +Em lang thang, đầu trần, chân đất, đói khát trong trời gió rét, tuyết rơi. +§ªm vÉn kh«ng b¸n ®­îc bao diªm nµo, vÉn kh«ng d¸m vÒ nhµ. (?) Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thõa ®­îc t¸c gi¶ kh¾c ho¹ b»ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt g× ? Nghệ thuật đối lâp – tương phản ®­îc thÓ hiÖn trong ®o¹n 1: + Trời đông rét mướt tuyết rơi > < cô bé thì "đầu trần, chân đi đất, bụng đói, ®ang dß dÉm trong bãng tèi". + Ngoµi ®­êng th× l¹nh buèt vµ tèi ®en > < nhưng "cửa sổ mọi nhà đều sáng rực ánh đèn". + Em bé "bụng đói", cả ngày chưa ăn uèng g× > < mµ "trong phè sùc nøc mïi ngçng quay". (?) HiÖu qu¶ nghÖ thuËt cña biÖn ph¸p nghệ thuật đó ? Næi bËt t×nh c¶nh hÕt søc téi nghiÖp (rÐt, đói, khổ) của em bé - đã rét lại càng rét hơn khi thấy "mọi nhà đều sáng rực ánh đèn"; đã đói lại càng đói hơn khi "trong phè sùc nøc mïi ngçng quay". Lª §øc Quang – Gv Lop8.net. - Thêi ®iÓm xuÊt hiÖn: §ªm giao thõa..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n 8 Gv: Ngoài ra còn có sự tương phản giữa h×nh ¶nh "c¸i xã tèi t¨m" em sèng chui róc víi bè hiÖn nay vµ "ng«i nhµ xinh xắn có dây trường xuân bao quanh" n¨m x­a khi bµ néi em cßn sèng. -> Hình ảnh tương phản này không chỉ làm næi bËt nçi khæ vÒ vËt chÊt mµ c¶ sù mÊt m¸t vÒ chç dùa tinh thÇn cña em bÐ v× chỉ có bà nội là người thương em. (?) Trong cái đêm giao thừa ấy, nỗi khổ cùc cña em bÐ cßn ®­îc t¸c gi¶ miªu t¶ qua chi tiÕt nµo n÷a khi em hiÓu r»ng em "kh«ng thÓ nµo vÒ nhµ nÕu kh«ng b¸n ®­îc Ýt bao diªm, hay kh«ng ai bè thí cho một đồng xu nào đem về" nhất định là cha sẽ đánh em ? Em bÐ kh«ng b¸n ®­îc bao diªm nào, sợ bố đánh nên em bé không về nhà, "em ngồi nép trong một góc tường", gi÷a 2 ng«i nhµ, mét c¸i x©y lïi vµo chút ít. "Em thu đôi chân vào người", nh­ng mçi lóc em cµng thÊy rÐt buèt hơn. Lúc này "đôi bàn tay em đã cứng đờ ra". (?) Qua những sự việc đó, em cảm nhận ntn vÒ C« bÐ b¸n diªm ?. - Bằng biện pháp nghệ thuật đối lập, tương phản, tác giả đã làm nổi bËt nçi khæ cùc cña c« bÐ b¸n diêm: nhỏ nhoi, cô độc, đói rét, bị ®Çy ®o¹, kh«ng ai ®o¸i hoµi – Mét em bé hết sức khốn khổ và đáng thương.. 4/ Cñng cè. - (?) Hình ảnh của em bé bán diêm trong đêm giao thừa ntn ? - Gv hÖ thèng kiÕn thøc bµi 5/ HDHT (?) Tìm hiểu về những lần quẹt diêm và các mộng tưởng của em bé ? Kết quả của những việc làm đó ra sao ? (?) Tr×nh bµy néi dung bøc tranh trong SGK ? ––––––––––––––––––––––––––––––––––––––––. Lª §øc Quang – Gv Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>