Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 1 đến 7 - GV: Phạm Thị Hòa

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. TUẦN1 TIẾT 1. Ngy soạn : 8/8/2010 Ngy dạy : 11/8/2010. TÔI ĐI HỌC (T1) Thanh Tịnh. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Cảm nhận được tâm trạng, cảm giác của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên trong một đoạn trích truyện có sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG,THÁI ĐỘ 1. Kiến thức : - Cốt truyện, nhn vật, sự kiện trong đoạn trích Tôi đi học. - Nghệ thuti miu tả tm lý trẻ nhỏ ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự qua ngịi bt Thanh Tịnh. 2. Kỹ năng : - Đọc – hiểu đoạn trích có yếu tố miêu tả và biểu cảm. - Trình by những suy nghĩ, tình cảm về một sự việc trong đời sống của bản thân. 3. Thái độ : - Lắng nghe chăm chỉ phát biểu, nghiêm túc trong giờ học C. PHƯƠNG PHÁP: - Vấn đáp, thảo luận nhóm. D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Ổn định: Lớp 8a1......................................8a2.............................................. 2. Bài cũ: - GV kiểm tra sách vở của HS. 3. Bài mới: - GV giới thiệu bài: - Trong cuộc đời của mỗi con người,những kỷ niệm thời học trò thường được lưu giữ bền lâu trong trí nhớ.Đặc biệt là buổi đến trường đầu tiên. “Ngày đầu tiên đi học ………….Mẹ dỗ dành yêu thương”(Viễn Phương).Truyện ngắn “Tôi đi học”đã diễn tả những kỷ niệm mơn man,bâng khuâng một thời ấy. HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS NỘI DUNG BI DẠY. * HOẠT ĐỘNG 1: Tìm hiểu giới thiệu chung. I.GIỚI THIỆU CHUNG. Tìm hiểu về tc giả, tc phẩm ? Em hy nu những nt sơ lược về nhà văn Thanh Tịnh? GV : Giới thiệu sơ qua một số tác phẩm chính của tc giả Qu mẹ (truyện ngắn, 1941), Ngậm ngi tìm trầm (truyện ngắn, 1943), đi giữa mùa sen (truyện thơ. 1973)... ? Văn bản thuộc thể loại gi? HS: Suy nghĩ,trả lời. ? Em hy nu những nt chung về truyện ngắn Tôi đi học.. 1.Tc giả: 2.Tc phẩm: - Tôi đi học in trong tập Qu mẹ (1941), một tập văn xuôi nổi bật nhất của tác giả. 3.Thể loại: Hồi ký Văn bản biểu cảm. II. Đọc – hiểu văn bản 1,Đoc tìm hiểu từ khĩ /sgk 2,Tìm hiểu văn bản. a.Bố cục: 4 đoạn * Đoạn 1: Từ đầu đến “... rộn r”:=>Kí ức về buổi tựu trường (khơi nguồn nỗi nhớ). *HOẠT ĐỘNG 2: Hướng dẫn học sinh đọc * Đoạn 2: tiếp theo “....trn ngọn ni”: Cảm nhận Lop8.net Năm học 2010-2011. 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. hiểu văn bản. * Kí ức về buổi tựu trường (khơi nguồn nỗi nhớ) GV: Đọc văn bản,gọi hs lần lượt đọc tiếp. ? Em hy giải thich ý nghĩa một số từ khĩ. ? Truyện ngắn cĩ bao nhiu nhn vật ? Ai l nhn vt chính? Vì sao em cho l như vậy? ? Bố cục văn bản? GV: Hướng dẫn HS: Pht hiện trả lời ? Thời gian và không gian của ngày đầu tiên tới trừơng được Tơi nhớ lại cụ thể như thế nào? Vì sao thời gian v khơng gian ấy lại trở thnh những kỷ niệm su sắc trong lịng tc giả? ? Nỗi nhớ buổi tựu trường của tác giả được khơi nguồn từ thời điểm nào? Vì sao? GV: Hướng dẫn HS: Pht hiện trả lời * Cảm nhận của tôi trên đường cng mẹ đến trường.. của Tơi trên con đường cùng mẹ tới trường. * Đoạn 3: tiếp theo “....nghỉ cả ngy nữa”: Cảm nhận của Tơi lúc ở sân trường. * Đoạn 4: phần cịn lại: Cảm nhận của Tơi trong lớp học.đón nhận tiết học đầu tiên. b.Phn tích. b1. Kí ức về buổi tựu trường (khơi nguồn nỗi nhớ) - Thời gian : buổi sng cuối thu. - Không gian: trên con đường làng dài và hẹp. - Cảnh thin nhin: l rụng nhiều,my bng bạc. - Cảnh sinh hoạt : Mấy em bé rụt rè cùng mẹ đến trường =>Những từ láy sử dụng tả tâm trạng, cảm xúc của tôi khi nhớ lại ngày tựu trường: Nao nức, mơn man, tưng bừng, rộn rã. b2. Cảm nhận của tôi trên đường cng mẹ đến trường. - Buổi sáng cuối thu trên con đường làng dài và hẹp - Cảm giác mơn man của buổi tựu trường đầu ? Em hy giải thích vì sao nhn vật Tơi lại có cảm tiên - Con đ ường cũng cảm thấy khác lạ giác thấy lạ trong buổi đầu tiên đến trường mặc Cầm hai cuốn vở mà cảm thấy nặng,muốn thử dù trên con đường ấy, Tơi quen đi lại lắm lần? sức mình cầm bút thước ? Chi tiết nào thể hiện từ đây, người học trị nhỏ - Cảm thấy trang trọng và đứng đắn sẽ cố gắng học hnh quyết tm v chăm chỉ? HS thảo luận nhóm 3 phút:Tác giả viết: “Con =>Cảm giác, tâm trạng rất tự nhiên của 1 đứa bé khi lần đầu tiên đến trường đường này ….Hôm nay tôi đi học. ? Chi tiết nào thể hiện từ đây, người học trị nhỏ sẽ cố gắng học hnh quyết tm v chăm chỉ? ? Tâm trạng thay đổi đó cụ thể như thế nào?Những chi tiết nào trong cử chỉ ,trong hành động và lời nói nhân vật tôi khiến em chú ý? Vì sao? HS:cầm có 2 quyển…..Đó cũng là tâm trạng và cảm giác rất tự nhiên của một đứa bé lần đầu được đến trường.Những động từ thèm , bặm ,ghì , xệch, chúi, muốn…. Được sử dụng đúng chỗ đã khiến Người đọc hình dung dễ dàng tư thế ngộ nghĩnh,ngây thơ,đáng yêu của chú bé.. E. RT KINH NGHIỆM : …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… Lop8.net Năm học 2010-2011. 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. Lop8.net Năm học 2010-2011. 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. TUẦN 1 TIẾT 2 Ngy soạn : 8/8/2010 Ngy dạy : 11/8/2010. TÔI ĐI HỌC (T2) Thanh Tịnh. A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Cảm nhận được tâm trạng, cảm giác của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên trong một đoạn trích truyện có sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG,THÁI ĐỘ 1. Kiến thức : - Cốt truyện,nhân vật,sự kiện trong đoạn trích Tôi đi học. - Nghệ thuti miu tả tm lý trẻ nhỏ ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự qua ngịi bt Thanh Tịnh. 2. Kỹ năng : - Đọc – hiểu đoạn trích có yếu tố miêu tả và biểu cảm. - Trình by những suy nghĩ, tình cảm về một sự việc trong đời sống của bản thn. 3. Thái độ : - Lắng nghe chăm chỉ phát biểu, nghiêm túc trong giờ học C. PHƯƠNG PHÁP: - Vấn đáp, thảo luận nhóm. D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Ổn định: Lớp 8a1......................................8a2.............................................. 2. Bài cũ: - GV kiểm tra sách vở của HS. 3. Bài mới: - GV giới thiệu bài v chuyển ý. HOẠT ĐỘNG CỦA GV V HS Tiết 2: * Ổn định GV khái quát lại T1- Chuyển ý. * Cảm nhận của tôi lúc ở sân trường GV đọc đoạn văn. ? Khi đi đến trường,đứng giữa sân trường,nhất là khi nhìn cảnh các học trò cũ vào lớp lúc này nhân vật tôi có tâm trạng như thế nào? HS:Suy nghĩ,trả lời. *HS thảo luận 3 phút: Chúng ta có nhận xét gì về cách kể,tả như vậy?Em hãy nêu ý kiến của mình?)(Cách kể,tả tinh tế,hay .Từ tâm trạng háo hưc,hăm hở tới … sang tâm trạng lo sợ vẩn vơ,bỡ ngỡ,…. Đây là sự chuyển biến rất phù hợp với quy luật tâm lý trẻ). NỘI DUNG BI DẠY b3.Cảm nhận của tôi lúc ở sân trường: - Rất đông người, người naò cũng đẹp - Lo sợ vẩn vơ, bỡ ngỡ, ước ao thầm vụng, chơ vơ, vụng về - lúng túng.  Kể, tả tinh tế, hay. Phù hợp với quy luật tâm lý trẻ. => Đề cao việc học hành trưởng thành trong nhận thức b4. Cảm nhận của Tôi trong lớp học và đón nhận tiết học đầu tiên.. - Cảm nhận nỗi xa mẹ thật lớn khi sắp hàng vào lớp học thể hiện người học trị nhỏ bắt đầu thấy được sự lớn lên của mình khi đi học. - Tơi đ …… bn ghế, bạn b ……..vì bắt đầu. ? Khi nghe ông đốc đọc bản danh sách HS mới ý thức được rằng rồi đây sẽ gắn bó với mình mi Lop8.net Năm học 2010-2011. 4.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. tâm trạng của tôi lúc này như thế nào? HS: Suy nghĩ,trả lời *HS thảo luận 3 phút:Vì sao khi chuẩn bị bước vào lớp tôi lại giúi đầu vào lòng mẹ nức nở khóc?Có thể nói chú bé này tinh thần yếu đuối hay không? ? Qua tìm hiểu các đoạn trên,em có nhận xét gì về thái độ cử chỉ của người lớn (ông đốc,phụ huynh)đối với các em bé lần đầu đi học? HS:Suy nghĩ,trả lời. HS đọc đoạn cuối ? Tâm trạng và cảm giác của tôi khi bước vào chỗ ngồi lạ lùng ntn? ? Tại sao tôi lại có tâm trạng như vậy? HS: Pht hiện trả lời ? Hình ảnh một con chim con liệng đến đứng trên bờ cửa sổ,hót mấy tiếng rụt rè rồi vỗ cánh bay cao có phải đơn thuần chỉ có nghĩa thực hay không?Vì sao? HS:không,mà nó có dụng ý nghệ thuật,gợi nhớ,nhớ tiếc những ngày trẻ thơ chơi bời tự do dã chấm dứt để bước vào giai đoạn mới trong cuộc đời-giai đoạn làm HS . * Thảo luận 3 phút: ? Dòng chữ tôi đi học kết thúc truyện có ý nghĩa gì? GV gợi ýKhép lại bài văn và mở ra một thế giới mới,một bầu trời mới,một giai đoạn mới trong cuộc đời đứa trẻ.Dòng chữ thể hiện chủ đề của truyện ngắn này. ? Nhận xét về đặc sắc nghệ thuật của truyện ngắn? ? Tìm những hình ảnh so sánh được nhà văn sử dụng trong bài? * HOẠT ĐỘNG 3: Hướng dẫn tự học Hướng dẫn HS luyện tập. Bài 1:Tổng hợp khái quát dòng cảm xúc,tâm trạng của nhân vật tôi thành các bước theo trình tự thời gian.Đó cũng là căn cứ để nhỉn ra tính thống nhất của VB.Khi làm bài cần kết hợp biểu cảm với miêu tả và kể.. mi. Cảm gic ấy thể hiện tình cảm trong sng hồn nhin nhưng cũng sâu sắc của cậu học học trị nhỏ ngy no. =>Tất cả chi tiết ấy thể hiện lịng yu thin nhin, cảnh vật, yu tuổi thơ và ý thức về sự học hnh của người học trị nhỏ. => Đồng thời thể hiện r tm hồn giu cảm xc với tuổi thơ, tình yêu đối với quê hương, trường lớp và quá khứ của nhà văn Thanh Tịnh * Nghệ thuật. - Miêu tả inh tế,chân thực,diễn biến tâm trạng của ngày đầu tiên di học. - Sử dụng ngơn ngữ giu yếu tố biểu cảm, hình ảnh so snh độc đáo,ghi lại dịng lin tưởng ,hồi tưởng của nhân vật tôi. - Giọng điệu trữ tình,trong sng. * Ý nghĩa văn bản. - Buổi tựu trường sẽ mi mi khơng bao giờ mở phai trong tâm trí tác giả. 3. Tổng kết Ghi nhớ /sgk III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC *Bi học : - Đọc lại và tóm tắt văn bản. - Nắm nghệ thuật ,Ý nghĩa văn bản. - Ghi ấn tượng,cảm xúc của bản thân ngày khai trường. * Bài soạn: - Soạn bài Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ.. Bài 2:HS viết bài văn ngắn ghi lại ấn tượng của mình ở buổi tựu trường đầu tiên.Chú ý trình bày có cảm xúc.. E. RÚT KINH NGHIỆM : Lop8.net Năm học 2010-2011. 5.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. TUẦN1 TIẾT 3 Ngy soạn : 10/8/2010 Ngy dạy : 14/8/2010. Tiếng việt:. CẤP ĐỘ KHÁI QUÁT CỦA NGHĨA TỪ NGỮ A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Phân biệt được các cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ. Lop8.net Năm học 2010-2011. 6.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. - Biết vận dụng hiểu biết về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ của nghĩa từ ngữ vào đọc – hiểu và tạo lập văn bản. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG,THÁI ĐỘ 1. Kiến thức : - Các cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ. 2. Kỹ năng : - Thực hành so sánh, phân tích cc cấp độ khái quát về nghĩa của tù ngữ. 3. Thái độ : - Lắng nghe chăm chỉ phát biểu, nghiêm túc trong giờ học C. PHƯƠNG PHÁP: - Vấn đáp, thảo luận nhóm. D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Ổn định: Lớp 8a1......................................8a2.............................................. 2. Bài cũ: - GV kiểm tra sách vở của HS. 3. Bài mới: Từ ngữ rất đa nghĩa, từ ngữ nghĩa rộng, nghĩa hẹp, để hiểu nghĩa của tù ngữ theo hai phương diện và cách sử dụng từ ngữ đúng và hợp lý, tiết học hơm nay chng ta cng tìm hiểu. HOẠT ĐỘNG CỦA GV V HS. NỘI DUNG BÀI DẠY. * HOẠT ĐỘNG 1.Tìm hiểu khi niệm từ I. BI HỌC : ngữ nghĩa rộng v từ ngữ nghĩa hẹp. 1.Từ ngữ nghĩa rộng v từ ngữ nghĩa hẹp. Ôn tập từ đồng nghĩa, trái nghĩa. VD1: - Ở lớp 7 các em đã học về từ đồng nghĩa, từ - Động vật : (Chỉ nghĩa khái quát của loài): trái nghĩa, thế nào là từ đồng nghĩa? Từ Nghĩa rộng - Thú , chim, cá: Nghĩa hẹp hơn động vật trái nghĩa? Cho ví dụ.(ví dụ:Từ đồng (Chỉ nghĩa của từng lớp) nghĩa:Nhà thương-bệnh viện;.Từ trái nghĩa:Sống-chết; Nóng-lạnh.) - Động vật nghĩa của nóbao hàm của các từ chim, thú, cá : Từ nghĩa rộng VD2: - Thu :Nghĩa rộng hơn từ voi, hươu(chỉ từng cá thể). GV: Cc em hy quan st sơ đồ sau: v cho biết: Động vật Động vật. Thú Th. Chim Chim. cá. - Từ voi ,hươu nghĩa của nó bị bao hàm bỡi từ thú: Từ nghĩa hẹp 2.Kết luận * Ghi nhớ: sgk/10 II. LUYỆN TẬP. Bài 1/10:Lập sơ đồ thể hiện cấp độ khái quát cá rô, cá của nghĩa từ ngữ .GV hướng dẫn HS lập sơ đồGV làm mẫu. *Ví dụ; Sch. Dụng cụ học tập ? Nghi của từ “động vật” rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa của các từ “th, chim, c”? Vì sao? (Gợi ý: Thú, chim, cá đều là động vật.) Vở,sch,bt ? Nghĩa của từ thu rộng hơn hay hẹp hơn voi, hươu.. mè…. tu hú, sáo.... Lop8.net Năm học 2010-2011. 7.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. nghĩa của các từ voi, hươu? ? Nghĩa của các từ thú, chim, cá rộng hơn nghĩa của những từ nào? Đồng thời hẹp hơn nghĩa của từnào? - (Các từ thú,chim,cá có phạm vi nghĩa rộng hơn các từ voi, hươu, tu hú ,sáo, cá rô, cá thu và có phạm vi hẹp hơn từ động vật) ? Em hãy nhận xét gì về ý nghĩa của một từ? GV: Chốt lại nội dung bi học. - Nghĩa của Các từ thú, chim, cá có phạm vi nghĩa rộng hơn các từ voi, hươu, tu hú,sáo,cá rô,cá thu và có phạm vi hẹp hơn từ động vật) * HS thảo luận 5 phút: Thế nào là một từ ngữ có nghĩa rộng và nghĩa hẹp? Một từ ngữ có thể vừa có nghĩa rộng,vừa có nghĩa hẹp được không? Tại sao? GV : Khái quát lại khái niệm – Ghi nhớ sgk/10 * HOẠT ĐỘNG 2: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu phần Luyện tập GV: Hướng dẫn học sinh làm bài tập HS: Làm trong nháp,sau đó lên bảng làm.. * HOẠT ĐỘNG 3. Hướng dẫn tự học GV: Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập. HS : Tìm cc từ ngữ cng 1 phạm vi trong 1 bi trong SGK sinh học hoặc vật lý.v lập sơ đồ thể hiện cấp độ khái quát. SGK. Sch tham khảo. Bài 2/11:Tìm từ ngữ có nghĩa rộng so với nghĩa của các từ ngữ ở mỗi nhóm sau: a. Xăng,dầuhoả,(khí)ga,ma dút,củi,than.=>khí đốt b. Hội hoạ,âm nhạc,văn học,điêu khắc.=>Nghệ thuật c. Canh,nem,rau xào,thịt luộc,tôm rang,cá rán.=>Thức ăn d. Liếc,ngắm,nhòm,ngó.=>Nhìn e. Đấm đá,thụi,bịch,tát.=>Đánh Bài 3/11:HS thảo luận nhóm 3 phút:Tìm các từ ngữ có nghĩa được bao hàm trong phạm vi nghĩa của mỗi từ ngữ sau: a.Xecộ :Xe máy,xe đạp,xe đị…… b.Kim loại : Đồng,sắt nhôm…………. c.Hoaquả :Cam,quýt………. d.(Người)hohàng :Cơ,dì,ch ………… e.Mang :Khing,gnh……… Thi làm bài tập nhanh giữa các nhóm. Bài 4/11: GV hướng dẫn HS về nhà làm Bài 5/11:HS thảo luận nhóm 5 phút. Nhóm 3 động từ: Chạy,vẫy,đuổi(chạy có phạm vi nghĩa rộng);hoặc khóc,nức nở,sụt sùi(khóc nghĩa rộng). * Bài tập bổ trợ (về nhà làm): Cho các từ ngữ:Sống, chết, tươi, xanh.Hãy đặt câu cho mỗi từ ngữ khi được dùng với nghĩa rộng và nghĩa hẹp. - Gợi ý:Tư sống: - Sống đâu có đơn giản như anh tưởng?(nghĩa rộng) - Cho chúng tôi xin thêm đĩa rau sống.(nghĩa hẹp) III. Hướng dẫn tự học * Bi học : - Học phần ghi nhớ. * Bi soạn: - Soạn bài :Tính thống nhất về chủ đề của văn bản. - Tìm cc từ ngữ cng 1 phạm vi trong 1 bi trong SGK sinh học hoặc vật lý.v lập sơ đồ thể hiện cấp độ khái quát.. Lop8.net Năm học 2010-2011. 8.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. E. RÚT KINH NGHIỆM : …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. TUẦN 1 TIẾT 4 Ngy soạn : 9/8/2010 Ngy dạy : 14/8/2010. Tập làm văn: TÍNH THỐNG NHẤT VỀ. CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Thấy được tính thống nhất về chủ đề của văn bản.và xác định được chủ đề củ một văn bản cụ thể. - Biết viết một văn bản bảo đảm tính thống nhất về chủ đề. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG,THÁI ĐỘ 1. Kiến thức : - Chủ đề văn bản. - Những thể hiện của chủ đề trong một văn bản. 2. Kỹ năng : - Đọc – hiểu và có khả năng bao quát toàn bộ văn bản. - Trình bày một văn bản (nó,viết)thống nhất về chủ đề. 3. Thái độ : Lop8.net Năm học 2010-2011. 9.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. - Lắng nghe chăm chỉ phát biểu, nghiêm túc trong giờ học C. PHƯƠNG PHÁP: - Vấn đáp, thảo luận nhóm. D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Ổn định: Lớp 8a1......................................8a2.............................................. 2. Bài cũ: ? Tc giả Thanh Tịnh viết văn bản Tôi đi học để miêu tả những việc đang xảy ra hay đã sảy ra? ? Tác giả Thanh Tịnh viết văn bản Tôi đi học nhằm mục đích gì? 3. Bài mới: GV giới thiệu bài - Chủ đề là đối tượng và vấn đề chính mà văn bản cần biểu đạt , để viết hoặc hiểu một văn bản ta cần xác định được chủ đề và tính thống nhất của nĩ,vậy phải lm nhủ thế no tiết học hơm nay chúng ta cùng tìm hiểu. HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS. * HOẠT ĐỘNG I: Bi học.Tìm hiểu chung Hình thành khái niệm chủ đề của văn bản GV yêu cầu HS đọc thầm văn bản Tôi đi học của Thanh Tịnh,sau đó trả lời các câu hỏi: ? Tác giả nhớ lại những kỷ niệm sâu sắc nào trong thời thơ ấu của mình? HS:Nhớ lại ngày đầu tiên đi học. ? Sự hồi tưởng ấy gợi lên những ấn tượng gì trong lòng tác giả? HS:Bộc lộ cảm xúc của mình về một kỷ niệm sâu sắc thuở thiếu thời. GV: Nội dung trả lời các câu hỏi trên chính là chủ đề của văn bản Tôi đi học. ? Hãy phát biểu chủ đề của văn bản này? * Học sinh thảo luận 3 phút:? Từ các nhận thức trên,em hãy cho biết:Chủ đề của văn bản là gì? * HOẠT ĐỘNG 2: Hình thành khái niệm tính thống nhất về chủ đề của văn bản ? Để tái hiện những kỷ niệm về ngày đầu tiên đi học, tác giả đã đặt nhan đề của văn bản và sử dụng từ ngữ, câu như thế nào? HS :Suy nghĩ, trả lời. + Các từ ngữ: + Các câu:Hôm nay tôi……….. sáng ấy. …..) ? Để tô đậm cảm giác trong sáng của nhân vật tôi trong ngày đầu tiên đi học,tác giả đã sử dụng các từ ngữ và các chi tiết nghệ thuật nào? HS:a.Trên đường đi học:con đường quen nay thấy …. đi học,cố làm như một học trò thực sự. b.Trên sân trường:nhà … trong làng.Cảm giác bỡ ngỡ khi…. nặng nề một cách lạ,nức nở khóc theo. c.Trong lớp học: Cảm thấy xa… lớp đã thấy. NỘI DUNG BI DẠY. I. BI HỌC : 1. Chủ đề của văn bản a. Ví dụ: Văn bản Tôi đi học * Chủ đề: - Kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên với tâm trạng hồi hợp, bỡ ngỡ. - Tác giả thấy lòng rộn rã, buâng khuâng như đang được sống lại những ngày tuổi thơ trong sáng ấy. =>Sự hồi tưởng của tác giả về ngày đầu tiên đi học, qua đó bộc lộ cảm xúc của mình về kỷ niệm sâu sắc ấy. b. Kết luận: * Ghi nhớ: mục 1 sgk/12 2.Tính thống nhất về chủ đề của văn bản. a.VD: Văn bản Tôi đi học - Nhan đề:Tôi đi học. - Các từ ngư : những kỷ niệm mơn man của buổi tựu trường, lần đầu tiên đến trường, đi học ……. - Các câu : + Hôm nay tôi đi học. + Hằng năm ………….tựu trường. …… + Hai quyển vở mới đang ở trên tay tôi đ bắt đầu thấy nặng. + Tôi bặm…..chúi xuống đất… cảm nhận được những cảm giác trong sáng nảy nở trong lịng nhn vật ''tơi'' ở buổi tựu trường đâu tiên. * Chủ đề. => Văn bản phải thống nhất về + văn bản có đối tưọng xác định, có tính mạch lạc. + nhan đề + quan hệ giữa các phần của văn bản + các câu, các từ ngữ tập trung biểu hiện chủ. Lop8.net Năm học 2010-2011. 10.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. xa mẹ,xa nhà.) * Thảo luận 5 phút:?Thế nào là tính thống nhất về chủ đề của văn bản?làm thế nào để đảm bảo tính thống nhất đó? * HOẠT ĐỘNG 3: Hướng dẫn luyện tập. Bài 1/13:? Phân tích tính thống nhất về chủ đề của văn bản Rừng cọ quê tôi? Bài 2/14 :Thảo luận nhóm 3 phút:Ý nào trong bài tập sẽ làm cho bài viết lạc đề. Ý câu b và câu d sẽ làm cho bài viết lạc đề. Bài 3/14:Thảo luận nhóm 5 phút:Bổ sung,lựa chọn,điều chỉnh lại các từ,các ý cho thật sát với yêu cầu của đề bài. a. Giư nguyên b.Con đường đi lại quen thuộc mọi ngày dường như trở nên mới lạ c.Bỏ d. giữ nguyên (Tuỳ theo cách sửa lại của HS). đề. b.Kết luận: * Ghi nhớ: mục 2,3 sgk/12 II. LUYỆN TẬP. Bài 1/12 a.Căn cứ vào: * Nhan đề của văn bản: Rừng cọ quê tôi - Phần thứ nhất : Miu tả rừng cọ qu tơi - Phần thứ hai : Rừng cọ gắn bó với tuổi thơ của tôi - Phần cuối : Rừng cọ gắn bó với người dân quê tôi => Ở mỗi phần đều có các câu thể hiện chủ đề: b. các ý lớn : - Miu tả rừng cọ qu tơi - Rừng cọ gắn bó với tuổi thơ của tôi - Rừng cọ gắn bó với người dân quê tôi =>Cc ý ny rất rnh mạch , theo một trình tự hợp lý .. * HOẠT ĐỘNG 3 : Hướng dẫn tự học. GV : Hướng dẫn học sinh học và làm bài tập. =>Chính vì vậy m việc thay đổi trật tự nào HS :Viết đoạn văn ngắn đảm bảo tính hệ thống khác sẽ làm cho bài văn không cịn mạch lạc về chủ đề Ngày tổng kết năm học c. Hai chủ đề trong bài trực tiếp nói tới tình cảm đó “ Dù ai đi ngược về xuôi Cơm nắm l cọ là ngưởi sô ng Thao.” . - Rừng cọ đẹp nhất ( chẳng có nơi nào đẹp như sông Thao quê tôi) - Cuộc sống người dân gắn bó với rừng cọ từ đời sống tinh thần đến vật chất . Bi tập 2. (Cu B v D) III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC : * Bi học : - Học phần ghi nhớ. * Bài soạn: - Nắm vững thế nào là tính thống chất về chủ để của văn bản, tác dụng của tính thống nhất này . - Viết đoạn văn ngắn đảm bảo tính hệ thống về chủ đề Ngày tổng kết năm học. - Làm cc bi tập Trong SBT - Chuẩn bị bi mới : Trong lòng mẹ.. E. RÚT KINH NGHIỆM : Lop8.net Năm học 2010-2011. 11.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. TUẦN 2 TIẾT 5 Ngy soạn : 15/8/2010 Ngy dạy : 18/8/2010. Văn bản: TRONG LÒNG MẸ (Trích: Những ngày thơ ấu - Nguyên Hồng ). A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT Lop8.net Năm học 2010-2011. 12.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. - Có được những kiến thức sơ giản về thể văn hồi ký. - Thấy được đặc điểm của thể văn hồi ký qua ngịi bt Nguyn Hồng :thấm đượm chất trữ tình, lời văn chân thành, dạt dào cảm xúc. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG,THÁI ĐỘ 1. Kiến thức : - Khái niệm thể loại hồi ký. - Cốt truyện, nhn vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lịng mẹ. - Ngôn ngữ truyện thể hiện niền khát khao tình cảm ruột thịt chy bỏng của nhân vật. - Ý nghĩa giáo dục : những thành kiến cổ hủ, nhỏ nhen, độc ác không thể làm khô héo tình cảm ruột thịt su nặng, thinh lặng. 2. Kỹ năng : - Bước đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi ký. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm truyện. 3. Thái độ : - Lắng nghe chăm chỉ phát biểu, nghiêm túc trong giờ học C. PHƯƠNG PHÁP: - Vấn đáp, thảo luận nhóm. D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Ổn định: Lớp 8a1......................................8a2.............................................. 2. Bài cũ: 1. Phân tích tình cảm xúc thiết tha, trong trẻo của nhân vật ''tôi'' trong truyện ngắn “Tôi đi học” 2. Nét đặc sắc nghệ thuật và sức cuốn hút của tác phẩm. “Tôi đi học” là gì ? 3. Bài mới: GV giới thiệu bài Ai chưa từng xa mẹ một ngày , ai chưa từng chịu cảnh mồ côi cha , chỉ còn mẹ mà mẹ cũng phải xa con thì không dễ dàng đồng cảm sâu xa với tình cảnh đáng thương và tâm hồn nồng nàn , tình cảm mãnh liệt của bé Hồng đối với người mẹ khốn khổ chủa mình như thế nào, tiết học hôm nay sẽ làm các em thấy rõ điều đó. HOẠT ĐỘNG CỦA GV V HS * HOẠT ĐỘNG 1.Tìm hiểu phần giới thiệu chung. * Tìm hiểu chung về tác giả, tc phẩm. ? Hy cho biết đôi nét chính về tác giả và tác phẩm của ông. ? Nêu những hiểu biết của em về tác giả, tác phẩm? HS : Đọc và giải thích chú thích ? Văn bản này viết theo thể loại gì? Em hiểu gì về hồi ký ? * HOẠT ĐỘNG 2. Hướng dẫn học sinh Đọc - Hiểu văn bản ? Bố cục của văn bản có mấy phần? Nội dung của từng phần? ? So sánh mạch kể chuyện giữa truyện “trong lòng mẹ” có gì giống và khác “tôi đi học” HS:+ Giống: Kể tả theo trình tự thời gian, kể tả kết hợp bộc lộ cảm xúc, hồi tưởng. + Khác: liền mạch trong một khoảng thời gian ngắn, buổi sáng – ngắt quãng trước một. NỘI DUNG BI DẠY. I. GIỚI THIỆU CHUNG 1. Tác giả: Sgk 2. Tác phẩm: “Trong lịng mẹ” trích trong tập “Những ngày thơ ấu” (1938) .Tác phẩm gồm 9 chương, "Trong lòng mẹ" l chương 4 3. Thể lọai: Hồi ký - Hồi kí l một thể của kí, ở đó người viết kể lại những chuyện, những điều chính mình đã trải qua, đã chứng kiến. II/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN 1. Đọc và tìm hiểu từ khó. / SGK 2. Tìm hiểu văn bản. a. Bố cục: Gồm hai phần - Phần 1 từ đầu đến ... “và mày cũng còn phải có họ, có hàng, người ta hỏi đến chứ?” : Cuộc đối thoại giữa người cô cay độc và chú bé Hồng ; ý nghĩ, cảm xúc của ch về người mẹ bất hạnh. - Phần 2 (đoạn còn lại) : Cuộc gặp lại bất ngờ. Lop8.net Năm học 2010-2011. 13.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. vài ngày sau khi gặp mẹ * Cuộc đối thoại giữa người cô cay độc và chú bé Hồng ? Cảnh ngộ của chú bé Hồng có gì đặc biệt? ? Cảnh ngộ ấy đã tạo nên thân phận chú bé Hồng như thế nào? GV : Gợi dẫn HS : Pht hiện, trả lời. ? Nhân vật người cô đã hiện lên qua chi tiết, lời nói điển hình nào? ? Em hy phân tích ý đồ của người cô. - Em hiểu từ “rất kịch ở nghĩa như thế nào? ? Vì sao lời kể của cô chú bé Hồng làm lòng chú bé thắt lại, nước mắt ròng ròng? GV : Gợi dẫn HS : Suy nghĩ, trả lời. - Qua cuộc đối thoại, em thấy bà cô là người thế nào? HS :Suy nghĩ v trả lời. ( Xấu xa, độc ác, tàn nhẫn lạnh lùng thâm hiểm – từ cách cười hỏi giọng vẫn ngọt, “em bé” ngân dài tươi cười kể cuối cùng thì hạ giọng. Sự giả dối,tn nhẫn.. với mẹ và cảm giác vui sướng cực điểm của chú bé Hồng. b. Phn tích. b1.Cuộc đối thoại giữa người cô cay độc và chú bé Hồng * Hồn cảnh của b Hồng: - Mồ côi cha. - Mẹ do nghèo túng phải bỏ con để đi tha hương cầu thực. - Hai anh em Hồng phải sống nhờ nhà người cô ruột. Chúng không được thương yêu lại còn bị hắt hủi, xúc phạm. * Người cô: - Hồng! My cĩ muốn vo Thanh Hĩa ...khơng? - Lời nói chứa đựng sự giả dối hắt hủi thậm chí độc ác cay nghiệt ,mỉa mai dành cho người mẹ đáng thương của bé Hồng - Cay độc trong giọng nói và trên nét mặt khi cười rất kịch. => Gieo rắc sự hoài nghi để bé Hồng ruồng rẫy và khinh miệt mẹ.. E. RÚT KINH NGHIỆM : …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………. Lop8.net Năm học 2010-2011. 14.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Giáo án ngữ văn 8. TUẦN 2 TIẾT 6 Ngy soạn : 15/8/2010 Ngy dạy : 18/8/2010. GV: Phạm Thị Hòa. Văn bản: TRONG LÒNG MẸ (Trích: Những ngày thơ ấu - Nguyên Hồng ). A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Có được những kiến thứoc sơ giản về thể văn hồi ký. - Thấy được đặc điểm của thể văn hồi ký qua ngòi bút Nguyên Hồng :thấm đượm chất trữ tình, lời văn chân thành, dạt dào cảm xúc. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG,THÁI ĐỘ 1. Kiến thức : - Khi niệm thể loại hồi ký. - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lòng mẹ. - Ngơn ngữ truyện thể hiện niền kht khao tình cảm ruột thịt cháy bỏng của nhân vật. - Ý nghĩa gio dục : những thành kiến cổ hủ , nhỏ nhen, độc ác không thể làm khơ ho tình cảm ruột thịt sâu nặng, thiêng liêng. 2. Kỹ năng : - Bước đầu biết đọc – hiểu một văn bản hồi ký. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phân tích tác phẩm truyện. 3. Thái độ : - Lắng nghe chăm chỉ phát biểu, nghiêm túc trong giờ học C. PHƯƠNG PHÁP: - Vấn đáp, thảo luận nhóm. D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Ổn định: Lớp 8a1......................................8a2.............................................. 2. Bài cũ: 3. Bài mới : GV củng cố lại bi học sau đó chuyển ý, giới thiệu tiết học mới. HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS. NỘI DUNG BI DẠY. ? Những hủ tục, những rắp tâm tanh bẩn có “xâm nhập” vào được tâm hồn của bé Hồng không? HS : Suy nghĩ, trả lời. GV : Chốt - Khi hiểu được những rắp tâm tanh bẩn đó, chú bé Hồng lại NTN đối với mẹ? ? Nghệ thuật này đã làm nổi bật được điều gì? -Vậy chú bé Hồng là người nhưthế nào đối với mẹ? - (Mới nghe người cô hỏi. Sống dậy hình ảnh mẹ, cúi đầu, đáp một cách thông minh xuất phát từ lòng yêu thương mẹ. Thái độ nhục mạ của cô => nước mắt ròng ròng. * Tình yêu thương mãnh liệt được lan tỏa, được thấm đẫm hơn khi bé Hồng gặp được. * Nhân vật b Hồng khi trả lời b cơ. - Mới đầu, nghe cô gợi ý thăm mẹ, chú … không đáp về sau đó trả lời dứt khoát. =>Điều đó cho thấy bé Hồng rất thông minh xuất phát từ sự nhạy cảm và yêu thương kính trọng mẹ. - Sau lời hỏi thứ hai của người cô, ….tiếng khóc để hỏi lại cô. => Điều đó thể hiện sự kiềm nén nỗi đau xót, tưc tưởi đang dâng lên trong lòng. - Tâm trạng đau đớn, uất ức của chú bé lên đến cực điểm khi người cô tươi cười kể chuyện, miêu tả tỉ mỉ hình dung người mẹ bé Hồng với vẻ thích thú. => Bé Hồng rất thông minh, nhạy cảm và yêu thương kính trọng mẹ.. Lop8.net Năm học 2010-2011. 15.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. mẹ. ? Hình ảnh người mẹ của bé Hồng hiện lên qua chi tiết nào? ( Người mẹ yêu con, đẹp đẽ, can đảm và kiêu hãnh vượt lên mọi lời mỉa mai, cay độc của người cô). HS : Suy nghĩ, trả lời c nhn. GV : Chốt ? Em có nhận xét gì về NT miêu tả tâm trạng bé Hồng ở đoạn văn “Nếu người ấy... gục giữa sa mạc” ? (Cái hay là ở những so sánh – giả định độc đáo, tâm trạng thất vọng, cùng cực trở thành tuyệt vọng. Hy vọng tột cùng và niềm khao khát gặp mẹ đến cháy bỏng). ? Em có nhận xét gì về tình mẫu tử của hai mẹ con bé Hồng? HS : Phát hiện, trả lời cá nhân. GV : Chốt (Bài ca giàu chất trữ tình về tình mẹ con vừa gần gũi vừa thiêng liêng) Văn bản trong lòng mẹ đã đọng lại trong em điều gì * HOẠT ĐỘNG 3. Hướng dẫn tự học : GV :Hướng dẫn học sinh học và làm bài.. b2. Cuộc gặp gỡ giữa hai mẹ con. - Khi gọi Mợ ơi! Mợ ơi! Mợ ơi! =>Sự tức thì đuổi theo và gọi bối rối cho thấy bé Hồng rất khát khao gặp mẹ. - Mẹ về quê và đem theo nhiều quà bánh. - Mẹ tôi không còm cõi, xơ xác. Gương mặt mẹ tôi vẫn tươi sáng. - Được mẹ xốc nách lên xe, hạnh phúc nằm trong lòng mẹ và quên đi những tủi cực. => Tình mẫu tử là thiêng liêng bất diệt. Biểu hiện rõ nhất su sắc nhất tình mẫu tử được thể hiện trong tiếng gọi (mợ ơi!), ở hành động (thở hồng hộc, trán đẫm mồ hôi, ríu cả chân lại, đầu ng vo cnh tay mẹ), ở cảm xc (cảm giác ấm ... thấy m dịu vơ cng) * Nghệ thuật : - Tạo dựng được mạch truyện, mạch came xúc trong đoạn trích. - Kêt hợp lời văn kể chuyện với miêu tả, biể cảm tạo nên rung động trong lòng tác gủa. - Khắc họa hình tượng nhân vật bé Hồng với lời nói, hành động, tâm trạng sinh động, chân thực. * Ý nghĩa văn bản. - Tình mẫu tử l nguồn tình cảm không bao giờ vơi trong tâm hồn con người. III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC : * Bài học : - Học phần ghi nhớ - Nắm vững nội dung diễn biến của đoạn truyện. - Nắm vững các đặc điểm và các chi tiết cho thấy đặc điểm đó ở 2 nhân vật chú bé Hồng và người cô.. Nhận xét đánh giá về từng nhân vật * Bài soạn: - Chuẩn bị bi : “Trường từ vựng”. - Cần học kỹ bi “Cấp độ khái quát nghĩa của từ”.. E . RÚT KINH NGHIỆM : …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………. Lop8.net Năm học 2010-2011. 16.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. TUẦN 2 TIẾT 7. Ngy soạn : 18/8/2010 Ngy dạy :21/8/2010. Tiếng việt. TRƯỜNG TỪ VỰNG A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Hiểu được thế nàolà trường từ vựng và xác định được một số trường từ vựng gần gũi. - Biết cch sử dụng các từ cùng trường từ vựng để nâng cao hiệu quả diễn đạt. B. TRỌNG TM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG,THÁI ĐỘ 1. Kiến thức : - Khi niệm trường từ vựng. 2. Kỹ năng : - Tập các từ có chung nét nghĩa vào cùng một trường từ vựng - Vận dụng kiến thức về trường từ vựng để đọc – hiểu và tạo văn bản. 3. Thái độ : - Lắng nghe chăm chỉ phát biểu, nghiêm túc trong giờ học C. PHƯƠNG PHÁP: - Vấn đáp, thảo luận nhóm. D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Ổn định: Lớp 8a1......................................8a2.............................................. 2. Bài cũ: ? Thế nào là từ nghĩa rộng , từ nghĩa hẹp ? Cho vb minh hoạ. 3. Bài mới : Gv giới thiệu bi mới. Tập hợp của những từ cĩ ít nhất một nt chung về nghi thì ta gọi l trường từ vựng. Vậy trường từ vựng là gì? Tiết học hơm nay chng ta cng tìm hiểu. HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS. * HOẠT ĐỘNG 1. Tìm hiểu thế no l trường từ vựng ? Gọi hs đọc đoạn văn trong sgk ? Các từ in đậm dùng để chỉ đối tượng là người , động vật hay sự vật ? Tại sao em biết được điều đó ? (chỉ người . biết được điều đó vì các từ đó đều nằm trong câu văn cụ thể , có ý nghĩa xác định ) ? Nét nghĩa chung của nhóm từ trên là gì ? - Chỉ bộ phận cơ thể người HS : Pht hiện, trả lời c nhn.. NỘI DUNG BI DẠY. I . BI HỌC 1.Thế nào là trường từ vựng ? a.VD: vd 1/21 Mặt , mắt, da, gò má, đùi, đầu, cánh tay => Nét chung về nghĩa: đều chỉ bộ phận trên cơ thể con người. b. kết luận: ghi nhớ sgk/21 * lưu y: 2. Những điều cần lưu ý:. Lop8.net Năm học 2010-2011. 17.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. GV : Chốt ? Nếu tập hợp các từ in đậm ấy thành một nhóm từ thì chúng ta có một trường từ vựng . Vậy theo em Trường từ vựng là gì ? HS : Dựa vo ghi nhớ sgk trả lời. ( Ghi nhớ sgk) * Bài tập nhanh : - Cho các từ sau : cao , thấp , lùn , lòng khòng , lêu khêu , gầy , béo , xác ve , bị thịt , cá rô đực … - Nếu dùng nhóm từ trên để miêu tả người thì Trường từ vựng của nhóm từ là gì ? * HOẠT ĐỘNG 2 : Những điều cần lưu ý GV : ýêu cầu HS đọc phần 2 trong sgk ? Trường từ vựng mắt bao gồm những trường từ vựng nhỏ nào ? cho vd * Các trường từ vựng mắt : - Bộ phận của mắt : lòng đen , con ngươi , lông mày … - Hoạt động của mắt : ngó , trông , liếc ? Trong một trường từ vựng có thể tập hợp những từ có từ loại khác nhau không ? Tại sao? - Có thể tập hợp những từ có từ loại khác nhau vì - danh từ chỉ sự vật : con ngươi , lông mày ; - Động từ chỉ hoạt động : ngo, liếc … - Tính từ chỉ tính chất : lờ đờ, tinh anh … ? Do hiện tượng nhiều nghĩa , một từ có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau không ? Cho vd HS : Pht hiện, trả lời c nhn. GV : Chốt + Một từ nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau - Trường mùi vị : chát , thơm .. - Trường âm thanh : the thé , êm dịu .. - Trường thời tiết : hanh , ẩm ? Tác dụng của cách chuyển trường từ vựng trong thơ văn và trong cuộc sống hàng ngày ? Cho vd + Từ trường từ vựng về người chuyển sang trường từ vựng về động vật : - Suy nghĩ của con người : tưởng , ngỡ , nghĩ … - Hành động của con nguời : mừng , vui , buồn … - Các xưng hô của con người : cô , cậu , tớ.. * HOẠT ĐỘNG 3 : Luyện tập ? Bài tập 1 yêu cầu chúng ta điều gì ? HS : Phát hiện, trả lời cá nhân. GV : Chốt ? Nêu yêu cầu bài tập 2? ( hstln) ? Em hãy nêu yêu cầu bài tập 4 ,5 ? GV : Gọi hs đọc bài tập 6 * HOẠT ĐỘNG 4 :Hướng dẫn tự học.. a. Một trường từ vựng có thể bao gồm nhiều trường từ vựng nhỏ hơn. - Các từ trong các trường: + Bộ phận của mắt : lịng đen, lịng trắng, con ngươi,. lông mày, lông mi, + Đặc điểm của mắt : đờ đẫn, sắc,. lờ đờ tinh anh, tot, m, lịa, + Cảm gic của mắt : chĩi, qung, hoa cộm,. + Bệnh về mắt : qung g, thong manh, cận thị ,viễn thị + Hoạt động của mắt : nhìn trơng, thý, liếc , nhịm b. Một trường từ vựng có thể bao gồm những từ khác biệt nhau về từ loại + Từ loại : - các danh từ như: con ngươi, lông my, - các động từ như: nhìn trơng, v.v..., - các tính từ như: lờ đờ ,''toét, v.v.. c. Do hiện tượng nhiều nghĩa, một từ có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau - Ngọt, cay , đắng, chát, thơm (trường mùi vị) - Ngọt, the thé, êm dịu, chối tai (trường âm thanh) d. Tăng thêm tính nghệ thuật của ngôn từ (phép nhân hóa, ẩn dụ, so sánh, v.v.. ) II, LUYỆN TẬP Bài tập 1 :Tìm các trường từ vựng : tôi , thầy tôi , mẹ , cô tôi , anh em tôi Bài tập 2 :Đặt tên trường từ vựng - Dụng cụ đánh bắt thuỷ sản - Dụng cụ để đựng - Hoạt động của chân - Trạng thái tâm lí - Tính cách - Dụng cụ để viết Bài tập 3 :Trường từ vựng thái độ Bài tập 4 : - Khứu giác : mũi , thơ , điếc , thính - Thính giác : tai , nghe , điếc , rõ , thính III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC : * Bài học : - Học phần ghi nhớ - Vận dụng kiến thức về trường từ vựng đ học viết một đoạn văn sử dụng ít nhất 5 trường từ vựng nhất định. * Bài soạn: - Chuẩn bị bài : “Bố cục của văn bản”.. Lop8.net Năm học 2010-2011. 18.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. E . RÚT KINH NGHIỆM : ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………… TUẦN 2 TIẾT 8. Ngy soạn :18/8/2010 Ngy dạy :21/8/2010. Tập làm văn. BỐ CỤC CỦA VĂN BẢN A. MỨC ĐỘ CẦN ĐẠT - Nắm được yêu cầu của văn bản về bố cục . - Biết cách xây dựng bố cục văn bản mạch lạc , phù hợp với đối tượng phản ánh , ý đồ giao tiếp của người viết và nhận thức của người đọc. B. TRỌNG TÂM KIẾN THỨC, KỸ NĂNG,THÁI ĐỘ 1. Kiến thức : - Bố cục của văn bản, tác dụng của việc xây dựng bố cục. 2. Kỹ năng : - Sắp xếp các đoạn văn trong bài theo một bố cục nhất định . - Vận dụng kiến thức về bố cục trong việc đọc – hiểu văn bản. 3. Thái độ : - Lắng nghe chăm chỉ phát biểu, nghiêm túc trong giờ học C. PHƯƠNG PHÁP: - Vấn đáp D. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC: 1. Ổn định: Lớp 8a1......................................8a2.............................................. 2. Bài cũ: ? Chủ đề của văn bản là gì ? ? Thế nào là tính thống nhất về chủ đề của văn bản ? Làm thế nào để đảm bảo tính thống nhất đó 3. Bài mới : Gv giới thiệu bi mới. Ở lớp 7 các em đã học bố cục và mạch lạc của vb . Các em đã nắm được bố cục của một vb gồm 3 phần và chức năng nhiệm vụ của chúng . Bởi vậy, bài học này ôn lại kiến thức đã học , đồng thời chúng ta đi sâu vào tìm hiểu cách sắp xếp, tổ chức nội dung phần thân bài – phần chính của vb như thế nào ? HOẠT ĐỘNG CỦA GV V HS. NỘI DUNG BI DẠY. * HOẠT ĐỘNG 1 : Tìm hiểu chung về Bố cục của văn bản GV : Gọi hs đọc vb ở mục I sgk ? Văn bản trên có thể chia làm mấy phần ? Chỉ ra các phần đó ? + Chia làm ba phần : phần 1 : từ đầu đến danh. I .BÀI HỌC 1.Bố cục của văn bản a. ví dụ: vd/sgk/25 - Đoạn 1: mở bài, giới thiệu ông Chu Văn An và đặc điểm của ông - Đoạn 2a : Kể về ông Chu An người thầy. Lop8.net Năm học 2010-2011. 19.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Giáo án ngữ văn 8. GV: Phạm Thị Hòa. lợi phần 2 ; tiếp theo đến vào thăm ; phần 3 : còn lại ? Hãy cho biết nhiệm vụ từng phần của văn bản - phần 1 : có nhiệm vụ nêu ra chủ đề được nói tới trong vb - Giới thiệu ông Chu Văn An - Phần 2 : Trình bày các nội dung chủ yếu làm sáng tỏ chủ đề của vb - Công lao , uy tín và tính cách của ông CVA - phần 3 : tổng kết chủ đề của vb - Tình cảm của mọi người đối với ông CVA ? Phân tích mối quan hệ giữa các phần trong vb ? (Luôn gắn bó chặt chẽ với nhau , phần trước là tiền đề cho phần sau , còn phần sau là sự tiếp nối phần trước . Các phần đầu tập trung làm rõ cho chủ đề của vb là nguời thầy đạo cao đức trọng HS : Pht hiện, trả lời c nhn. GV : Chốt ? Từ việc phân tích trên , hãy cho biết một cách khái quát : Bố cục của vb gồm mấy phần ? Nhiệm vụ của từng phần ? Các phần của vb quan hệ với nhau ntn? ( Hs đọc ghi nhớ sgk) * HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu Cách bố trí , sắp xếp nội dung phần thân bài của vb ? Phần thân bài vb Tôi đi học của Thanh Tịnh kể về những sự kiện nào ? Các sự kiện ấy được sắp xếp theo thứ tự nào ? - sắp xếp theo hồi tưởng những kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên của tác giả . ? Phân tích những diễn biến tâm trạng của cậu bé Hồng ở vb trong lòng mẹ của Nguyên Hồng ? HS : Tình thương mẹ và thái độ căm ghét ….bịa chuyện nói xấu mẹ em ; Niềm vui sướng cực độ của cậu bé Hồng khi khi được ở trong lòng mẹ. ? Khi tả người ,vật , con vật , phong cảnh …, em sẽ lần lượt miêu tả theo trình tự nào ? Hãy kể một số trình tự thường gặp mà em biét ? ( HSTLN) HS:Suy nghĩ, trả lời c nhn. ? Phân tích trình tự sắp xếp các sự viec ở phần thân bài trong vb, Người thầy đạo cao đức trọng ?. giỏi, tính tình cứng cỏi khơng mng danh lợi - Đoạn 2b: Các đặc điểm ấy lại tiếp tục giữ khi ông đ về ẩn dật. - Đoạn 3:Tình cảm của mọi người khi ông đ chết từ dn chí vua => Vb thường có bố cục 3 phần : Mở bài , thân bài , kết bài - Phần Mở bài có nhiệm vụ nêu ra chủ đề của vb - Phần Thân bài thường có một số đoạn nhỏ trình bày các khía cạch của chủ đề - Phần Kết bài tổng kết chủ đề của vb b. kết luận : Ghi nhớ1,2/25 2, Cách bố trí , sắp xếp nội dung phần thân bài của vb a.vd : vd1,2,3,4 sgk/25.26 - Nội dung phần thân bài thường được sắp xếp theo một thứ tự tuỳthuộc vào kiểu vb, chủ đề vb , ý đồ giao tiếp của người viết - Các ý trong phần thân bài thường được sắp xếp theo trình tự thời gian , không gian , sự phát triển của sự việc hay một mạch suy luận , dòng tình cảm cốt sao cho phù hợp với sự triển khai chủ đề và sự tiếp nhận của người đọc b.kết luận: Ghi nhớ 3: sgk / 25 II . LUYỆN TẬP Bài tập 1: * Trình bày theo thứ tự không gian : - Nhìn từ xa – đến gần – đến tận nơi – đi xa dần b, Trình bày ý theo thứ tự thời gian : về chiều , lúc hoàng hôn => Các ý trong đoạn trích được sắp xếp theo cách diễn giải , ý sau làm rõ bổ sung cho ý trước. III. HƯỚNG DẪN TỰ HỌC : * Bài học : - Nắm vững nhiệm vụ từng phần của bố cục, cách trình bày nội dung trong phần thân bài. - Làm cc bi tập cịn lại v bi tập trong Sch bi tập. * Bài soạn: - Soạn bài mới. “Tức nước vỡ bờ”. ( Các sự việc nói về Chu Văn An là người tài cao Các sự việc nói về CVA là người đạo đức , được học trò kính trọng ? Việc sắp xếp nội dung phần thân bài tuỳ thuộc vào những yếu tố nào ? Các ý trong phần thân bài thường được sắp xếp theo trình tự nào ? Lop8.net Năm học 2010-2011. 20.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>