Giáo án Ngữ văn 8 - Tuần 1 đến 4 - Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc Ngày soạn:12/8/2010 Tiết: 1. Giáo án Ngữ Văn 8 Tuần 01. TÔI ĐI HỌC ( Thanh Tịnh). I-MỤC TIÊU: Giúp HS :. 1/ Kiến thức: Cảm nhận được những cảm xúc chân thật, trong sáng của tuổi thơ trong ngày đầu trên con đường đến trường. Thấy được ngòi bút văn xuôi giàu chất trữ tình. 2/ Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng đọc, cảm thụ, phân tích truyện ngắn trữ tình. 3/ Thái độ:Giáo dục tình cảm yêu quý trường lớp, khơi gợi những tình cảm, cảm xúc trong sáng đẹp đẽ trong tâm hồn các em.. II-CHUẨN BỊ : 1/Chuẩn bị của GV: -Nghiên cứu SGK, SGV, STK để nắm được mục tiêu và nội dung của bài học -Đọc thêm các tài liệu có nội dung liên quan đến bài học -Soạn giáo án,bảng phụ 2/Chuẩn bị của HS: -Bài soạn theo hệ thống câu hỏi SGK,theo sự hướng dẫn của GV -Sưu tầm bài hát,bài thơ nói về ngày đầu đi học.. III-HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1/ Ổn định tình hình lớp: (1’) -Kiểm tra sĩ số,tác phong HS. 2/ Kiểm tra bài cũ: (4’) Kiểm tra sự chuẩn bị của HS (kiểm tra vở của HS chuẩn bị cho bộ môn). 3/ Giảng bài mới : a Giới thiệu bài (1’) : Trong cuộc đời của mỗi con người, ai cũng có những kỉ niệm sâu sắc mãi in sâu trong kí ức của mình về cái ngày tựu trường đầu tiên trong đời. Đó là tâm trạng náo nức, mơn man, trong sáng được nhà văn Thanh Tịnh làm toát lên trong tác phẩm Tôi đi học với tình cảm nhẹ nhàng mà thấm sâu, mang dư vị vừa man mác buồn thương, vừa ngọt ngào quyến luyến.. b- Tiến trình bài dạy : TG 26’. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Hoạt động1: Hướng dẫn HS tìm hiểu chi tiết(tt). Nội dung. I-Tìm hiểu chi tiết:. * Hướng dẫn HS tìm hiểu về tác 1. Tác giả, tác phẩm: giả – tác phẩm . - Gọi HS đọc chú thích ()ở -HS đọc chú thích SGK – T.8,9. SGK .  Nêu vài nét về tác giả – tác Thanh Tịnh (1911 – 1988) Quê ở Huế – Từng dạy học, làm báo, phẩm? viết văn làm thơ. Sáng tác của ông đậm chất trữ tình “Tôi Đi Học” in trong tập “Quê Mẹ” (1941) Giảng:Tên khai sinh là Trần Văn Ninh. Lên 6 tuổi đổi thành Trần Thanh Tịnh, năm 1933 bắt đầu đi dạy và sáng tác văn chương trên nhiều lĩnh vực: truyện ngắn, dài, a. Tác giả : Thanh Tịnh thơ, ca dao, bút kí văn học nhưng (1911 – 1988) quê ở Huế. - Sáng tác của ông đậm chất trữ tình, toát lên vẻ thành công nhất là truyện và thơ. đẹp đằm thắm, nhẹ nhàng 1. Lop8.net. Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc Truyện ngắn của ông toát lên một tình cảm êm dịu, trong trẻo, nhẹ nhàng mà thấm sâu,vừa man mác buồn thương,vừa ngọt ngào quyến luyến.. Giáo án Ngữ Văn 8 mà lắng sâu tình cảm, êm dịu, trong trẻo. b. Tác phẩm : “Tôi đi học” được in trong tập “Quê mẹ” (1941). 2. Đọc VB và giải thích từ khó:. * Hướng dẫn HS đọc văn bản và tìm hiểu từ khó. -Đọc chậm, dịu, hơi buồn và lắng - Nghe hướng dẫn đọc. sâu, chú ý đọc đúng. -Đọc mẫu,gọi HS đọc tiếp theo -Đọc theo yêu cầu của GV,HS khác theo dõi ,đọc thầm. - Nhận xét cách đọc của HS -Nhận xét cách đọc của các bạn theo yêu cầu của GV. - Gọi HS đọc các chú thích, nhấn -Đọc các chú thích mạnh các từ cần lưu ý: ông đốc, bất giác , lạm nhận  VB trên thuộc phương thức Tự sự xen miêu tả và biểu cảm. biểu đạt nào?  Trong VB có những nhân vật Các nhân vật có trong VB: tôi, nào? Nhân vật chính là ai? Vì sao mẹ tôi, ông đốc, thầy giáo, những 3.Phương thức biểu đạt: Tự sự xen miêu tả và biểu cậu học trò. em biết được điều đó? Nhân vật chính là tôi, vì mọi sự cảm việc đều được kể từ cảm nhận của tôi. Kể về những kỉ niệm của buổi  Văn bản kể về việc gì? tựu trường đầu tiên của nhân vật tôi. 18’. Hoạt động 2: Hướng dẫn tìm hiểu chi tiết văn bản Gọi 1 HS đọc đoạn(Hằng năm… …hôm nay tôi đi học). 1HS đọc theo yêu cầu của GV.  Kỉ niệm ngày đầu đến trường - Thời gian: buổi sáng cuối mùa của nhân vật tôi khơi nguồn từ thu.(đầu tháng 9) - Cảnh thiên nhiên:lá rụng nhiều, thời điểm nào? mây bàng bạc -Cảnh sinh hoạt: mấy em bé rụt rè cùng mẹ đến trường -Không gian:con đường dài và hẹp. II-Tìm hiểu chi tiết: 1.Những kỉ niệm của nhân vật tôi: a-Hoàn cảnh nhớ lại - Thời gian: buổi sáng cuối mùa thu. -Cảnh thiên nhiên:lá rụng nhiều, mây bàng bạc -Cảnh sinh hoạt: mấy em bé rụt rè cùng mẹ đến trường - Không gian: con đường dài và hẹp..  Vì sao thời điểm ấy trở thành Đó là thời điểm, nơi chốn quen kỉ niệm trong tâm trí của tác giả? thuộc, gần gũi với tuổi thơ, đó là lần đầu được đi học.  Những kỉ niệm này nhân vật Từ hiện tại nhớ về quá khứ; =>Cảm nhận của tôi được theo trình tự thời gian, không gian gợi lên theo trình tự thời tôi kể lại theo trình tự nào? của dòng hồi tưởng. gian ,không gian, từ hiện tại mà nhớ về quá khứ b-Tâm trạng và cảm giác -Gọi HS đọc lại đoạn(Buổi mai -Đọc theo yêu cầu của GV của nhân vật tôi trong hôm ấy…ngọn núi) ngày đầu tiên đi học: -Trên đường đến trường: Trên đường đến trường: cảm  Em hãy tìm những hình ảnh, chi tiết nói lên tâm trạng của nhân nhận về con đường,cảnh vật…đều Cảm giác hân hoan, hồi vật tôi ở buổi đến trường đầu tiên: thấy lạ, cảm thấy trang trọng đứng hộp, mới mẻ, có sự thay 2 Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc Giáo án Ngữ Văn 8 - Trên con đường đến trường? đắn… trên tay; cẩn thận nâng niu đổi trong nhận thức của mấy quyển vở…như các bạn khác. bản thân - Trên sân trường? - Trong lớp học?  Em có nhận xét gì về tâm Cảm giác hân hoan, hồi hộp, trạng của nhân vật tôi trên con mới mẻ, có sự thay đổi trong nhận thức của bản thân….. đường cùng mẹ đến trường? 2’ Hoạt động 3: Củng cố. - Yêu cầu HS đọc lại toàn bộ văn Đọc lại toàn bộ văn bản. bản. 4- Dặn dò HS chuẩn bị cho tiết học tiếp theo : (2’) *Bài cũ: - Về nhà xem lại phần nội dung vừa phân tích. *Bài mới: - Soạn bài phần còn lại.. IV-RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG: ………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………….…… …………………………………………………………………………………………………………. 3. Lop8.net. Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc Ngày soạn :12/08/2010. Giáo án Ngữ Văn 8 Tuần 1. TÔI ĐI HỌC ( Tiếp theo). Tiết 2:. Thanh Tịnh I-MỤC TIÊU: Giúp HS: 1/ Kiến thức: - Tiếp tục cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật Tôi ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời. - Thấy được ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ, dư vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh. 2/ Kĩ năng: Rèn luyện kĩ năng cảm nhận tác phẩm. 3/ Thái độ:Giáo dục tình cảm yêu mến trường lớp, kính trọng thầy cô, trân trọng những kỉ niệm tuổi thơ. II- CHUẨN BỊ: 1/Chuẩn bị của GV: - Nghiên cứu SGK,SGV, STK để nắm được mục tiêu và nội dung bài học,Soạn giáo án, - Đọc các tài liệu có nội dung liên quan đến bài học.. 2/Chuẩn bị của HS: - Đọc văn bản, trả lời câu hỏi phần Đọc -hiểu văn bản. -Sưu tầm bài hát,bài thơ nói về ngày đầu đi học.. III-HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1/ Ổn định tình hình lớp: ( 1’) Kiểm tra sĩ số, tác phong HS. 2/ Kiểm tra bài cũ : ( 3’) Giáo viên kiểm tra vở ghi bài, vở soạn bài và vở bài tập của 3 học sinh. 3/ Giảng bài mới: a- Giới thiệu bài:( 1’) Chúng ta biết, cả văn bản là diễn biến tâm trạng của nhân vật “Tôi” trong buổi tựu trường đầu tiên. Vậy, kỉ niệm mơn man buổi tựu trường đầu tiên của nhân vật “Tôi” tiếp tục diễn ra như thế nào? Chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu ở các phần tiếp theo của văn bản. b- Tiến trình bài dạy: TG Hoạt động của GV Hoạt động của HS Nội dung 26’ Hoạt động1: Hướng dẫn HS tìm hiểu chi tiết(tt) I-Tìm hiểu chi tiết: -Gọi HS đọc lại đoạn (Trước sân -Đọc theo yêu cầu của GV 1.Những kỉ niệm của trường…nào hết) nhân vật tôi: a-Hoàn cảnh nhớ lại b-Tâm trạng và cảm giác của nhân vật tôi trong ngày đầu tiên đi học: -Trên đường đến trường:.  Những chi tiết nào khắc họa tâm trạng của tôi khi đứng trên sân trường?Đó là tâm trạng, cảm giác như thế nào?. Thấy sân trường dày đặc người, ngôi trường xinh xắn, oai nghiêm cảm thấy mình nhỏ bé đâm ra lo sợ. - hồi hôp nghe tên mình - cảm thấy sợ khi phải xa mẹ, cảm thấy mình như bước vào một thế giới khác. - Kết luận: Tất cả những tâm -Nghe. trạng ấy được tác giả thể hiện bằng một chi tiết rất cô đọng, đặc sắc.  Theo em, đó là chi tiết nào? Cá nhân HS phát hiện: Tác giả đã thể hiện bằng chi tiết … họ như những con chim non. => 4. Lop8.net. -Trên sân trường: Cảm giác lo sợ vẩn vơ,bỡ ngỡ ,hồi hộp đến giật mình lúng túng,lo sợ sắp phải rời xa mẹ ,cảm thấy như bước vào một thế giới khác.. Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc đó có ý nghĩa gì?. Giáo án Ngữ Văn 8. Cách so sánh làm nổi bật tâm trạng lo lắng bỡ ngỡ, hồi hộp của những em bé ngày đầu đến trường -Gọi HS lại đoạn “Một mùi -Đọc theo yêu cầu của GV hương…Tôi đi học”  Hãy tìm những chi tiết thể Cá nhân HS phát hiện: hiện tâm trạng của nhân vật “Tôi” + Cảm thấy một mùi hương lạ trong khi bước vào lớp và vào chỗ ngồi lớp; của mình?Điều đó thể hiện tâm + Cảnh vật trong lớp thấy lạ và hay; + Có sự gần gũi với lớp và bạn; trạng gì? + Nhớ lại kỉ niệm đi bẫy chim vòng tay lên bàn chăm chỉ nhìn thầy  Hình ảnh “con chim liệng đến Cá nhân HS cảm nhận: đứng bên cửa sổ … bay cao” có Gợi nhớ tuổi thơ vui chơi thường ngày, rồi nhớ tiếc - Hình ảnh này ý nghĩa gì? còn có ý nghĩa tượng trưng: giờ đã bước vào tuổi đến trường để học tập không còn được rong chơi nữa.  Câu văn “Tôi đi học” cuối văn Cá nhân HS trao đổi và cảm nhận: Đánh dấu một tuổi thơ nô đùa, rong bản có ý nghĩa gì? chơi đã đi qua và đến lúc phải ý thức việc học tập, việc đến trường trong cuộc đời của một tuổi thơ. - Kết luận: dòng chữ đã thể hiện -Nghe. được chủ đề của văn bản, mang tính thống nhất thể hiện tình cảm êm dịu, trong trẻo, ngọt ngào và đầy quyến luyến rất riêng của Thanh Tịnh. Giảng chuyển ý:Bên cạnh nhân -Nghe. vật tôi,trong truyện còn xuất hiện một ố nhân vật khác như người mẹ,các bậc phụ huynh,ông đốc, thầy giáo,trẻ em lớp.Đây là những nhân vật phụ nhưng cũng đóng vai trò khá quan trọng trong việc làm nổi bật chủ đề của truyện.  Em có nhận xét gì về thái độ, cử chỉ của người lớn (ông Đốc, thầy giáo đón nhận học trò mới, các phụ huynh) đối với các em bé lần đầu tiên đi học?. Cá nhân HS phân tích, nhận xét: -Ông Đốc : từ tốn ,bao dung - Thầy giáo trẻ: vui tính, giàu lòng yêu thương trẻ - Phụ huynh : chuẩn bị cho con đến trường vào buổi học đầu tiên rất chu đáo: sách, vở…, đưa con đến trường, dự lễ tựu trường… Kết luận: Những việc làm đó của -Nghe. họ vừa là trách nhiệm, vừa thể hiện tấm lòng của gia đình, nhà trường đối với thế hệ tương lai và cũng là môi trường giáo dục ấm áp nuôi dưỡng các em trưởng 5. Lop8.net. -Trong lớp học: + Vào lớp, thấy cái gì cũng lạ và hay. + Có sự gần gũi với lớp và bạn => Tâm trạng vừa ngỡ ngàng vừa tự tin. 2. Thái độ, cử chỉ của người lớn: - Ông đốc: từ tốn, bao dung. - Thầy giáo trẻ: vui tính, giàu lòng yêu thương trẻ. - Phụ huynh: Chuẩn bị chu đáo cho con.Trân trọng tham dự buổi lễ.Lo lắng, hồi hộp cùng con mình. => Trách nhiệm, tấm lòng của gia đình, nhà trường đối với thế hệ tương lai.. Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc thành 10’ Hoạt động 2: Hướng dẫn HS tổng kết  Hãy tìm và phân tích các hình Trao đổi, phát hiện: ảnh so sánh được nhà văn sử dụng -“ Tôi quên thế nào…quang đãng” - “Ý nghĩ ấy thoáng trong trí tôi nhẹ trong truyện ngắn? nhàng như một làn…trên ngọn núi” “Họ như con chim con đứng trên KL: Các so sánh trên xuất hiện ở các thời điểm khác nhau để diễn bờ tổ,nhìn quãng trời rộng…cảnh lạ” tả cảm xúc của nhân vật tôi.Đâylà các so sánh giàu hình ảnh,giáu sức gợi cảm được gắn với nhưng cảnh sắc thiên nhiên tươi sáng,trữ tình  Hãy rút ra nét nghệ thuật nổi Cá nhân HS đúc kết: Bố cục theo dòng hồi tưởng; Kết bật của truyện? hợp kể với miêu tả, biểu cảm tạo nên chất trữ tình trong trẻo.  Theo em, sức cuốn hút của tác Cá nhân HS phân tích và đúc kết: Tình huống truyện; tình cảm của phẩm được tạo nên từ đâu? người lớn; hình ảnh thiên nhiên, ngôi trường; những hình ảnh so sánh.  Toàn bộ nội dung của văn bản Cá nhân HS đúc kết: kỉ niệm trong sáng, thiêng liêng về ghi lại điều gì? buổi học đầu tiên .. 2’. Giáo án Ngữ Văn 8. III- Tổng kết.. 1/ Nghệ thuật: - Bố cục theo dòng hồi tưởng; - Kết hợp kể với miêu tả, biểu cảm tạo nên chất trữ tình trong trẻo.. 2/ Nội dung: Kỉ niệm trong sáng, thiêng liêng về buổi học đầu tiên. Hoạt động 3:Củng cố. - Gọi HS đọc lại ghi nhớ SGK. -Đọc ghi nhớ SGK (tr-9) 4- Dặn dò HS chuẩn bị cho tiết học tiếp theo : ( 2’ ) *Bài cũ: + Đọc lại toàn bộ văn bản. + Học và nắm được tâm trạng của nhân vật “Tôi”: Trong lúc: . Theo mẹ đến trường. . Lúc ở sân trường. . Lúc ở trong lớp học. + Nắm vững thái độ của những người lớn đối với học sinh trong buổi học cuối cùng. + Nắm chắc nội dung chính và nghệ thuật đặc sắc của văn bản. *Bài mới:Chuẩn bị cho bài:“Cấp độ khái quát nghĩa của từ ngữ”, cụ thể: + Những từ như thế nào gọi là có nghĩa rộng. + Từ như thế nào được coi là có nghĩa hẹp. V- RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG: ……………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………... ……………………………………………………………………………………………………………... 6. Lop8.net. Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc Ngày soạn: 19/8/2010 Tiết 5:. Giáo án Ngữ Văn 8 Tuần: 2. TRONG LÒNG MẸ (Trích : Những ngày thơ ấu - Nguyên Hồng). I-MỤC TIÊU: Giúp HS : 1. Kiến thức: - Nắm được vài nét về tác giả, tác phẩm; - Hiểu được và cảm thông nỗi đau của bé Hồng khi phải xa mẹ, sống trong sự ghẻ lạnh của người cô – tiêu biểu cho cái thành kiến cổ hủ phi nhân đạo của xã hội phong kiến. 2. Kỹ năng: Rèn luyện kĩ năng cảm nhận tác phẩm. 3. Tư tưởng: Giáo dục tình cảm cảm thông với những số phận bất hạnh.. II- CHUẨN BỊ: 1.Chuẩn bị của GV: Tham khảo SGV, sách thiết kế bài giảng. 2.Chuẩn bị của HS: Học bài cũ, soạn trước bài mới theo câu hỏi phần đọc – hiểu văn bảng.. III-HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định tình hình lớp:.(1’) -Kiểm tra sĩ số,tác phong HS Nguyên Hồng 2.Kiểm tra bài cũ: (5’) (1918-1982) *Câu hỏi: Văn bản Tôi đi học được viết theo thể loại nào? Phương thức biểu đạt chính trong văn bản này là gì ? *Trả lời: -Truyện ngắn -Tự sự xen miêu tả và biểu cảm 3/ Giảng bài mới: a.Giới thiệu bài: (1’) Từ xưa đến nay, có không biết bao tác phẩm nghệ thuật bày tỏ tình cảm, cảm xúc về những người mẹ kính yêu. Và Nguyên Hồng, nhà văn hiện thực giai đoạn văn học 1930 –1945, là người có trái tim “dễ khóc” đã ghi nỗi đau khi sống xa mẹ cùng với vui sướng khi được ngồi trong lòng mẹ qua đoạn trích “Trong lòng me” mà ta học hôm nay.. b. Tiến trình bài dạy : TG 19’. Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Nội dung. I/ Tìm hiểu chung:. Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu chung về VB - GV gọi 1 HS đọc to phần chú thích (*) trong SGK. Em hãy trình bày vài nét ngắn gọn về tác giả Nguyên Hồng và trích đoạn Trong lòng mẹ? - Ông tên: Nguyễn Nguyên Hồng, quê: Nam Định, chủ yếu sống ở Thành phố cảng Hải Phòng cùng tầng lớp công nhân nghèo. Ông viết truyện ngắn, tiểu thuyết về những người cùng khổ, đặc biệt là những người cùng khổ giai đoạn văn học 1930 – 1945.. - Cá nhân HS đọc to phần chú thích (*) theo yêu cầu.  Cá nhân HS dựa vào chú thích (*) nêu một số nét khái quát về tác giả Nguyên Hồng và hoàn cảnh ra đời tác phẩm cũng như đoạn trích.. - Quê: Nam Định nhưng sống ở Thành phố cảng Hải Phòng trong một xóm lao động nghèo.. - Tác phẩm: “ Những ngày thơ ấu” là - HS nghe. tập hồi kí về tuổi thơ cay đắng, tủi cực 7. 1/ Giới thiệu tác giả,tác phẩm: : a-Tác giả: - Nguyên Hồng (1918-1982). -Tên là: Nguyễn Nguyên Hồng.. Lop8.net. b-Tác phẩm: Đoạn trích: “Trong lòng mẹ” trích từ chương IV Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc của tác giả (in lần đầu năm 1940). “Trong lòng me” là chương IV của tác phẩm... Hướng dẫn HS đọc, tìm hiểu thể loại và bố cục của văn bản * Hướng dẫn HS đọc: - GV hướng dẫn: Cần đọc diễn cảm, giọng đọc thể hiện rõ thái độ của từng nhân vật và bộc lộ tâm trạng của tác giả. - GV đọc mẫu một lần hết đoạn trích. - GV gọi 3 HS đọc lần lượt đến hết đoạn trích. * Hướng dẫn HS tìm hiểu thể loại: Hãy nêu đặc điểm của đoạn trích “Những ngày thơ ấu”?. Giáo án Ngữ Văn 8 của hồi kí “Những ngày thơ ấu”.. 2. Đọc, tìm hiểu thể loại và bố cục đoạn trích. a/ Đọc: - HS nghe GV hướng dẫn đọc.. - HS nghe GV đọc mẫu.. - Cá nhân HS lần lượt đọc theo yêu cầu của GV. - HS cùng tìm hiểu.  Cá nhân phân tích: Đây là kỉ niệm về tuổi thơ cay đắng của nhân vật bé Hồng phải sống xa mẹ và ở với bà cô ghẻ lạnh. Qua đó, cho biết văn bản này  Cá nhân HS xác định: Thể loại: hồi kí (tự truyện). thuộc thể loại gì? * Tìm hiểu bố cục văn bản: - HS cùng tìm hiểu bố cục: Văn bản này, có thể chia làm mấy  Cá nhân HS phân tích: đoạn? Hãy trình bày nội dung và ý Bố cuc: chia làm 2 đọan: - Đoạn 1: Từ đầu đến “hỏi đến chính của từng đoạn? chứ”. -> Cuộc đối thoại giữa người cô cay độc với chú bé Hồng ; Ý nghĩ, cảm xúc của chú bé về người mẹ bất hạnh. + Đoạn 2: Phần còn lại. -> Cuộc gặp lại bất ngờ với mẹ và cảm giác vui sướng cực điểm của chú bé Hồng. - GV nhận xét, bổ sung. - HS rút kinh nghiệm từ nhận xét của GV.. 15’. 8. -Hồi kí (tự truyện). c/ Bố cục: Chia làm 2 phần. - Đoạn 1: Từ đầu đến “hỏi đến chứ”. -> Cuộc đối thoại giữa người cô cay độc với chú bé Hồng ;Ý nghĩ, cảm xúc của chú bé về người mẹ bất hạnh. + Đoạn 2: Phần còn lại. -> Cuộc gặp lại bất ngờ với mẹ và cảm giác vui sướng cực điểm của chú bé Hồng.. II/ Tìm hiểu chi tiết:. Hoạt động 2: Hướng dẫn HS tìm hiểu chi tiết VB * Hướng dẫn HS phân tích nhân vật bà cô: - Gọi 1 HS đọc lại đoạn văn đối thoại giữa bà cô và bé Hồng. Cho biết, bà cô bé Hồng xuất hiện qua lời nói, cử chỉ nào?. b/ Thể loại:. 1/ Nhân vật bà cô: - Cá nhân HS đọc lại đoạn văn đối thoại theo yêu cầu.  Cá nhân HS phát hiện chi tiết: đến bên cười hỏi - giọng vẫn ngọt - hai con mắt long lanh chằm chặp đưa nhìn tôi - vỗ vai tôi cười và nói - vẫn cứ tươi cười kể các chuyện - đổi giọng nghiêm nghị - tỏ sự ngậm ngùi thương xót... Lop8.net. - Nụ cười - giọng nói ngọt ->Thể hiện tâm địa xấu, giả dối, nham hiểm, những ý nghĩa cay độc trong giọng nói và trên nét mặt khi cười rất kịch. - Vỗ vai cười mà nói, tươi cười kể các chuyện,đổi giọng nghiêm nghị - tỏ sự ngậm ngùi thương xót... Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc Theo em, mục đích của bà cô  Cá nhân HS nhận xét: trong những lời nói và cử chỉ đó là Nhằm xúc phạm đến nhân phẩm của mẹ bé Hồng để bé Hồng gì? ruồng rẫy mẹ mình. Em cảm nhận được điều gì về  Cá nhân HS nhận xét: nhân vật bà cô? Là người lạnh lùng độc ác và thâm hiểm . Em có suy nghĩ gì với dòng cảm Cá nhân HS trao đổi, nhận xúc sau của bé Hồng “Cô tôi … nát xét: Những tục lệ xưa cũ của xã vụn mới thôi”? hội thực dân nửa phong kiến đã không thông cảm với hoàn cảnh, số phận của mẹ bé Hồng mà người cô là người đại diện - GV giảng bình:Hình ảnh bà cô - HS nghe. của bé Hồng là hình ảnh tiêu biểu, mang ý nghĩa tố cáo hạng người sống tàn nhẫn, khô héo cả tình máu mủ ruột rà. Tính tàn nhẫn đó chính là sản phẩm của định kiến đối với người phụ nữ đặc biệt là người phụ nữ lầm lỡ trong xã hội phong kiến xưa. 2’ Hoạt động 3: Củng cố.. Giáo án Ngữ Văn 8. ->. Bà là kẻ ác độc và thâm hiểm, châm chọc nhục mạ về lỡ lầm của mẹ Hồng. => Bà cô là kẻ đại diện cho những định kiến hẹp hòi của xã hội thực dân nửa phong kiến.. Qua đoạn trích và lời thoại, em Cá nhân nêu cảm nhận từ việc hiểu thế nào về tính cách bà cô? phân tích trên. 4- Dặn dò HS chuẩn bị cho tiết học tiếp theo : (2’) *Bài cũ: - Về nhà cần: + Đọc kĩ và nắm chắt nội dung của đoạn trích. + Nắm được vài nét về tác giả Nguyên Hồng cũng như hoàn cảnh, vị trí của đoạn trích. + Nắm được bố cục đoạn trích. + Phân tích nhân vật người cô Bé Hồng để thấy được nỗi bất hạnh của người phụ nữ ( mẹ bé Hồng) là do định kiến của xã hội phong kiến mà đại diện là bà cô. *Bài mới: - Chuẩn bị trước phần còn lại, tìm hiểu trước nhân vật bé Hồng qua: + Ý nghĩ và cảm xúc qua đối thoại với bà cô. + Cảm giác khi ở trong lòng mẹ. + Tìm hiểu trước nghệ thuật đặc sắc và nội dung chính của đoạn trích. IV. RÚT KINH NGHIỆM -BỔ SUNG: ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................................ 9. Lop8.net. Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc Ngày soạn: 19/8/ 2010 Tiết 06: TRONG. Giáo án Ngữ Văn 8 Tuần 2. LÒNG MẸ (Tiếp theo) (Trích : Những ngày thơ ấu - Nguyên Hồng). I-MỤC TIÊU: Giúp HS : 1. Kiến thức: - Hiểu được nỗi đau tinh thần của nhân vật bé Hồng, cảm nhận được tình yêu thương mãnh liệt của chú đối với mẹ; - Bước đầu hiểu được văn hồi kí và đặc sắc của thể văn này qua ngòi bút của Nguyên Hồng: bút pháp văn xuôi giàu chất thơ, trữ tình, lời văn tự truyện chân thành, giàu sức truyền cảm. 2. Kỹ năng: Rèn luyện kĩ năng cảm nhận tác phẩm. 3. Tư tưởng: Giáo dục tình cảm cảm thông với những số phận bất hạnh.. II- CHUẨN BỊ: 1.Chuẩn bị của GV: Tham khảo SGV, sách thiết kế bài giảng. 2.Chuẩn bị của HS: Học bài cũ, soạn trước bài mới, cụ thể: Tìm hiểu trước về nhân vật bé Hồng qua ý nghĩ, cảm xúc khi đối thoại với bà cô và khi ở trong lòng mẹ. Tìm hiểu về chủ đề và nghệ thuật của đoạn trích.. III-HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: 1. Ổn định tình hình lớp:.(1’) -Kiểm tra sĩ số,tác phong HS 2.Kiểm tra bài cũ: (5’) *Câu hỏi : Hãy phân tích nhân vật bà cô trong đoạn trích : “Trong lòng mẹ” của Nguyên Hồng? *Gợi ý trả lời Nhân vật bà cô: - Hành động: Nụ cười - giọng nói ngọt => Tâm địa xấu, giả dối, nham hiểm, những ý nghĩa cay độc trong giọng nói và trên nét mặt khi cười rất kịch. - Tính cách: Vỗ vai cười mà nói, tươi cười kể các chuyện... -> Bà đã xúc phạm đến nhân phẩm của mẹ bé Hồng để bé Hồng ruồng rẫy mẹ mình.Bà là kẻ ác độc và thâm hiểm, châm chọc nhục mạ về lỡ lầm của mẹ Hồng. =>Bà cô là kẻ đại diện cho những định kiến hẹp hòi của xã hội thực dân nửa phong kiến. 3. Giảng bài mới: a.Giới thiệu bài: (1’) Tiết học trước chúng ta đã đọc và phân tích được nhân vật bà cô trong đoạn trích. Để giúp ta hiểu rõ hơn nữa những nỗi đau về tinh thần của nhân vật Hồng và cảm nhận được tình thương tha thiết của mẹ con bé Hồng. Tiết học này chúng ta sẽ cùng nhau phân tích phần còn lại của đoạn trích để thấy được điều đó.. b. Tiến trình bài dạy :. TG 26’. Hoạt động của GV Hoạt động của HS Hoạt động 1: Hướng dẫn HS tìm hiểu chi tiết (tt). - Gọi 2 HS đọc lại toàn bộ đoạn trích. - GV lưu ý HS nắm được đoạn văn nói về tâm trạng của nhân vật bé Hồng. * Hướng dẫn HS phân tích nhân vật bé Hồng qua ý nghĩ, cảm xúc khi đối thoại với bà cô. Đọc đoạn trích, ta thấy hoàn cảnh 10. Nội dung II/Tìm hiểu chi tiết:. - Cá nhân HS đọc lại văn bản 1/ Nhân vật bà cô: theo yêu cầu. 2/ Nhân vật bé Hồng: - HS lưu ý đoạn văn nói lên tâm trạng của bé Hồng. a/ Ý nghĩ, cảm xúc của bé Hồng khi đối thoại với bà - HS cùng trao đổi, phân tích. cô:  Cá nhân HS phát hiện: Lop8.net. Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc của bé Hồng như thế nào?. Giáo án Ngữ Văn 8. Hoàn cảnh của Bé Hồng: Bố mất sớm, mẹ sống tha phương cầu thực; Hồng sống trong sự ghẻ lạnh của bà cô và họ hàng. - GV chốt ý: Trong hoàn cảnh đó, ta - Lắng nghe. thấy trong chính Hồng đã diễn ra những diễn biến tâm trạng khác nhau từ đầu cho đến cuối đoạn trích - GV lưu ý cho HS chú ý đến đoạn bé Hồng đối thoại với bà cô. Em thấy, trong đoạn đối thoại với  Cá nhân HS nhận xét: bà cô phản ứng tâm lí của bé Hồng + Trước câu hỏi của bà cô, Hồng toan trả lời có nhưng lại như thế nào? cúi đầu, không đáp. Vì nhận ra GV gợi ý: Lúc mới nghe cô nói? sự giả dối trong giọng nói của Sau câu hỏi thứ hai? Khi nghe kể về bà cô. Em từ chối dựt khoát: “ Không! tình cảnh của mẹ? Cháu không vào…về.” + Trước những câu hỏi và lời khuyên của bà cô như xát muối vào lòng , lòng Hồng càng thắt lại vì đau đớn. Vì thương mẹ khoé mắt em cay rồi nước mắt ròng ròng, chan hoà đầm đìa. Niềm đau càng dâng cao Hồng cười dài trong tiếng khóc. + Khi nghe bà cô tiếp tục tươi cười, kể chuyện về mẹ. Hồng nghẹn lại, khóc không ra tiếng. Hồng muốn cắn, muốn nhai, nghiến những cổ tục lạc hậu đày đoạ mẹ mình. => Đau đớn, uất ức dâng lên cực điểm - GV nói rõ: Tác giả đã sử dụng - Lắng nghe. thành công biện pháp nghệ thuật đối lập để khắc hoạ hai cá tính khác nhau của bé Hồng và bà cô. Em hãy chỉ ra sự đối lập đó?  Cá nhân HS phát hiện: + Người cô tươi cười vui vẻ, vẻ thân mật, giọng ngọt ngào rồi đổi sang nghiêm nghị. Sự nham hiểm cay nghiệt ác độc càng lúc càng cao. + Bé Hồng: cúi đầu không đáp, cười đáp, khóe mắt cay cay, nước mắt ròng ròng rớt xuống... cười dài trong tiếng khóc... => Đối lập với tâm trạng bé Hồng đau đớn xót xa như gai cào muối xát là sự vô cảm sắc lạnh đến ghê rợn của người cô. - GV chuyển ý: Nhưng Hồng không chỉ đau đớn xót xa mà đỉnh điểm 11 Lop8.net. - Nhận ra sự giả dối của bà cô -> Cúi đầu không đáp, từ chối dứt khoát. - Trước lời nói của cô, lòng Hồng thắt lại vì đau đớn: “khoé mắt cay cay, nước mắt ròng ròng - cười dài trong tiếng khóc”. - Muốn cắn , nhai, nghiến những cổ tục đày đoạ mẹ mình => Đau đớn, xót xa, uất ức càng lúc càng dâng cao. Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc trong tình cảm Hồng còn là một tình thương yêu mẹ, một khao khát được mẹ ôm ấp,vỗ về * Hướng dẫn HS phân tích nhân vật bé Hồng qua cảm giác khi ở trong lòng mẹ. - GV lưu ý HS chú ý đoạn văn thứ 2 theo bố cục đã chia. Cho biết, Hồng được gặp lại mẹ trong hoàn cảnh nào? Thoáng thấy bóng mẹ, Hồng có hành động gì?. - GV giảng: Ta thấy, khi trò chuyện với cô bé Hồng đã khóc và bây giờ gặp lại mẹ, bé Hồng lại khóc nhưng tiếng khóc lúc này hoàn toàn khác với lúc trước đó. Em hãy chỉ ra sự khác nhau đó?Cảm giác của Hồng khi ngồi trong lòng mẹ?. Ngồi trong lòng mẹ, bé Hồng có cảm giác gì? Hãy tìm đọc đoạn văn tả cảm giác bé Hồng trong lòng mẹ?. Giáo án Ngữ Văn 8. b/ Cảm giác của bé Hồng khi ở trong lòng mẹ: - HS quan sát lại đoạn văn. Cá nhân HS phát hiện: Buổi chiểu, vừa tan học. Cá nhân HS phát hiện: Đuổi theo chiếc xe, gọi bối rối, ngồi lên cùng mẹ, oà lên khóc rồi cứ thế nức nở.. - Buổi chiểu, vừa tan học, thoáng thấy mẹ ngồi trên xe kéo, Hồng đuổi theo, gọi bối rối, rồi ngồi lên cùng mẹ,oà lên khóc. - Khi gặp mẹ: Oà lên khóc nức nở.. - HS nghe..  Cá nhân đối chiếu, so sánh: Khóc với người cô bởi vì tức tưởi, đớn đau còn bây giờ gặp lại mẹ sau bao cách xa và sau một khoảng thời gian chiụ bao khổ đau thì những giọt nước mắt này ẩn chứa biết bao nỗi niềm: dỗi hờn mà hạnh phúc, tức tưởi mà mãn nguyện. Cá nhân HS cảm nhận: Vui sướng, rạo rực, những lời cay độc của bà cô, những tủi cực chìm vào cảm xúc vui sướng miên man khi được ngồi trong lòng mẹ. Cá nhân HS phát hiện: Biện pháp nghệ thuật so sánh -> Niềm khát khao tình mẹ.. => Những giọt nước mắt dỗi hờn mà hạnh phúc, tức tưởi mà mãn nguyện với cảm giác rạo rực, lâng lâng, ấm áp, mơn man khắp da thịt ,sung sướng cực điểm khi được ở trong lòng mẹ.. Tác giả đã vận dụng biện pháp nghệ thuật nào trong đoạn nói lên Hồng gặp mẹ? Biện pháp nghệ thuật đó, nói lên được điều gì về tình cảm của bé Hồng? - GV lưu ý cho HS quan sát ảnh - HS quan sát ảnh và cảm nhận sâu sắc hơn về tình mẫu tử. minh hoạ trong SGK và giảng thêm cho HS thấy được tâm trạng của Hồng qua những chi tiết nói lên cảm xúc của Hồng: Chú Hồng bồng bềnh trôi trong cảm giác rao rực vui sướng không nghĩ ngợi gì. Những lời cay độc của bà cô, những tủi cực vừa qua bị chìm mất trong dòng cảm xúc miên man ấy. 12. Lop8.net. Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc Qua phân tích, em có nhận xét gì  Cá nhân HS đúc kết: về nhân vật bé Hồng? Hồng là em bé chịu nhiều đau khổ, bất hạnh, yêu mẹ bằng một tình yêu thiết tha không gì ngăn cản được. 8’ Hoạt động 2: Hướng dẫn HS tổng kết. * Hướng dẫn tổng kết về chất trữ tình của đoạn trích. Em hãy cho biết, chất trữ tình đó được thể hiện qua những phương diện nào của đoạn trích? - GV gợi ý: + Tình huống của câu chuyện này? + Dòng cảm xúc của chú bé Hồng? + Nhận xét về cách thể hiện của tác giả?. HS đúc kết. Chất trự tình thể hiện qua các phương diện: - Tình huống và nội dung câu chuyện: Hoàn cảnh đáng thương của bé Hồng; câu chuyện về một người mẹ đầy chịu đựng và lòng yêu thương, tin cậy của chú bé dành cho mẹ - Dòng cảm xúc của chú bé Hồng: Xót xa tủi nhục, căm giận, tình yêu thương nồng nàn. -Cách thể hiện của tác giả + Kết hợp kể và bộc kộ cảm xúc: + Các hình ảnh thể hiện tâm trạng, các so sánh giàu ấn tượng. + Lời văn say mê.. Hướng dẫn HS tổng kết chủ đề đoạn trích. Đoạn trích đã thể hiện nội dung .  HS đúc kết, tổng kết nội gì? dung: Nỗi cay đắng, tủi cực, tình yêu thương cháy bỏng của nhà văn thời thơ ấu đối với người mẹ bất hạnh.. Giáo án Ngữ Văn 8 => Hồng là em bé chịu nhiều đau khổ, bất hạnh, yêu mẹ bằng một tình yêu thiết tha không gì ngăn cản được. III/ Tổng kết: 1/ Nghệ thuật:. Kết hợp kể và bộc lộ cảm xúc;giọng văn thiết tha đằm thắm chất trữ tình; ngôn ngữ và hình ảnh so sánh giàu tính gợi cảm. 2/ Nội dung: Đoạn trích là những trang hồi kí chân thật và cảm động nói về nỗi cay đắng, tủi cực, tình yêu thương cháy bỏng của nhà văn thời thơ ấu đối với người mẹ bất hạnh. Ở chương IV có những nhân vật Đoạn trích có 3 nhân vật:1 nào và các nhân vật đó mang tính đứa trẻ và 2 người đàn bà +Đứa trẻ thì có tâm hồn trong cách gì? sáng,hiếu thảo. +Một người đàn bà thì nhỏ nhen, nham hiểm ,độc ác. +Một người phụ nữ đẹp đến thánh thượng. =>Họ đều là nạn nhân của một xã hội đầy thành kiến,cổ hủ trước Cách mạng tháng tám.. Có nhà nghiên cứu nhận định rằng: “Nguyên Hồng là nhà văn của phụ nữ và nhi đồng. Theo em, nên hiểu như thế nào về nhận định đó ?. Cá nhân HS giải thích: Đoạn trích là lời tự thuật của nhà văn về thời thơ ấu của mình.Đồng thời cũng đề cập đến số phận đau khổ của những. 13 Lop8.net. Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc GVnói thêm:Viết nhiều về phụ nữ người đàn bà và trẻ em bất hạnh và dành cho phụ nữ và nhi đồng tấm khác. lòng yêu thương, thái độ trân trọng: diễn tả thấm thía nỗi đau của người phụ nữ; thấu hiểu, trân trọng vẻ đẹp tâm hồn, đức tính cao quý của phụ nữ và nhi đồng. 2’ Hoạt động 4: Củng cố.. Giáo án Ngữ Văn 8. Qua văn bản trích giảng,em hiểu Cá nhân HS trả lời thế nào là hồi kí?Nêu nội dung chính - Hồi kí là một thể của kí, ở đó người viết kể lại những chuyện, của văn bản “Trong lòng mẹ” ? những điều chính mình đã trải qua, đã chứng kiến - Dựa vào ghi nhớ để đúc kết kiến thức. 4- Dặn dò HS chuẩn bị cho tiết học tiếp theo : (2’). *Bài cũ: Về nhà cần học và nắm vững: - Nhân vật bà cô. - Nhân vật bé Hồng qua: +Cuộc trò chuyện với bà cô. + Khi được ngồi trong lòng mẹ. -Nắm chất trữ tình của đoạn trích. -Hiểu được nội dung chính của đoạn trích. *Bài mới: Chuẩn bị trước bài: “Trường từ vựng.”, cụ thể: + Tìm hiểu trường từ vựng là gì? + Những lưu ý về trường từ vựng.. IV. RÚT KINH NGHIỆM, BỔ SUNG: ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................ 14. Lop8.net. Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc Ngày soạn : 27.08.2010 Tiết 9 :. Giáo án Ngữ Văn 8 Tuần 3. TỨC NƯỚC VỠ BỜ. (Trích tiểu thuyết Tắt đèn – Ngô Tất Tố). I. MỤC TIÊU:. 1. Kiến thức : Giúp HS nắm được : - Bộ mặt tàn bạo bất nhân của chế độ xã hội đương thời và tình cảnh đau thương của người nông dân cùng khổ trong xã hội ấy. - Cái quy luật của hiện thực có áp bức có đấu tranh . - Vẻ đẹp tâm hồn và sức sống tiềm tàng của người phụ nữ nông dân. 2. Kỹ năng : - Phân tích nhân vật qua đối thoại, cử chỉ và hành động. - Phát hiện ra nghệ thuật đặc sắc của văn bản. 3. Thái độ : - Căm ghét chế độ phong kiến thực dân, cảm thông nỗi khổ của người dân nghèo.. II. CHUẨN BỊ :. 1. Chuẩn bị của GV:Tài liệu tham khảo SGV,STK, soạn giáo án. 2. Chuẩn bị của HS : Soạn bài theo câu hỏi phần đọc hiểu văn bản.. III. HỌAT ĐỘNG DẠY HỌC :. 1. Ổn định tình hình lớp (1’) : -Kiểm tra sĩ số,tác phong HS 2. Kiểm tra bài cũ (5’) : *Câu hỏi : - Cảm giác sung sướng của bé Hồng khi gặp mẹ và nằm trong lòng mẹ như thế nào ? - Nghệ thuật đặc sắc của văn bản. *Gợi ý trả lời - Rạo rực, lâng lâng, ấm áp, mơn man khắp da thịt… -Xây dựng tính cách nhân vật đối lập, kể kết hợp bộc lộ cảm xúc,ngôn ngữ và hình ảnh so sánh giàu tính gợi cảm… 3. Giảng bài mới : a.Giới thiệu bài (1’) : Tắt đèn của Ngô Tất Tố là tác phẩm xuất sắc của dòng văn học hiện thực(30-45). Tắt đèn giàu tính giá trị hiện thực và nhân đạo. Tác giả đã lên án tố cáo chế độ sưu thuế dã man của thực dân, cuộc sống bần cùng của người nông dân mà điển hình là chị Dậu với nhiều phẩm chất đáng quý. Để thấy rõ điều đó hôm nay ta tìm hiểu đoạn trích Tức nước vỡ của Ngô Tất Tố. b.Tiến trình bài dạy :. TG. HOẠT ĐỘNG CỦA GV. HOẠT ĐỘNG CỦA GV. NỘI DUNG I. Tìm hiểu chung :. 10’ HOẠT ĐỘNG 1 : Tìm hiểu chung văn bản. - Gọi HS đọc chú thích * trong HS đọc chú thích * trong SGK 1. Vài nét về tác giả,tác phẩm SGK để tìm hiểu tác giả,tác để tìm hiểu tác giả,tác phẩm a-Tác giả: Ngô Tất Tố( 1893 phẩm – 1954 ) Là nhà văn hiện thực xuất sắc chuyên viết về nông thôn VN trước CM . b- Tác phẩm: -Tiểu thuyết Tắt đèn gồm 26 chương -Đoạn trích “ Tức nước vỡ Ngô Tất Tố bờ” thuộc chương 18 trong ( 1893 – 1954 ) Nêu những hiểu biết của em  NTT học giỏi, uyên bác, một tiểu thuyết Tắt đèn về tác giả Ngô Tất Tố ? nhà báo, nhà văn hiện thực 15 Lop8.net. Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc Tiểu thuyết Tắt đèn gồm bao Tiểu thuyết Tắt đèn gồm 26 nhiêu chương ? Đoạn trích thuộc chương là tác phẩm tiêu biểu viết về hiện thực nông thôn VN trước chương mấy ? CM. Đoạn trích thuộc chương 18. * Đọc mẫu một đoạn sau đó hướng dẫn và gọi HS đọc -Cho HS tìm hiểu phần chú thích Gọi HS đọc các chú thích . Chú ý nhấn mạnh thêm một số từ khó -GV hướng dẫn HS kể tóm tắt đoạn trích. Theo em,đoạn trích có thể chia mấy phần? Nêu nội dung mỗi phần?. HS lắng nghe và đọc văn bản .. Giáo án Ngữ Văn 8. 2.Đọc –kẻ tóm tắt đoạn trích:. -HS đọc và nắm được một số từ khó ở SGK -HS kể tóm tắt đoạn trích. Bố cục: 2 đoạn Đoạn1“Cháo chín...hay không” -> Tình huống truyện và tình thế của gia đình chị Dậu. 3.Bố cục: 2 đoạn Đoạn1 “Cháochín......... hay không” -> Tình huống truyện và tình thế của gia đình chị Dậu Đoạn2 “Anh Dậu …chịu Đoạn2 “Anh Dậu…chịu được” được”-> Cuộc đối mặt của -> Cảnh chị Dậu đối mặt với bọn chị Dậu với bọn tay sai tay sai II. Tìm hiểu chi tiết: 20’ HOẠT ĐỘNG 2 : Tìm hiểu chi tiết văn bản 1.Tình huống truyện và tình thế của gia đình chị Dậu: - Tình huống: Vụ thuế đang Đoạn trích bắt đầu từ tình Tình huống: Vụ thuế đang trong thời điểm gay gắt trong thời điểm gay gắt - Gia đình chị Dậu: huống truyện như thê nào? + Nợ sưu nhà nước chưa trả Tóm tắt tình thế của gia đình HS tóm tắt – Lớp nhận xét - Nợ sưu nhà nước chưa trả được, chị Dậu ? được, + Anh Dậu đang ốm, -Anh Dậu đang ốm, + Chị Dậu cùng ba con đói -Chị Dậu cùng ba con đói khát,xác xơ… khát,xác xơ.. -> Thê thảm,đáng thương và nguy cấp Em có nhận xét thế nào về Cá nhân nhận xét: tình cảnh gia đình chị Dậu lúc Thê thảm,đáng thương và nguy 2. Nhân vật cai lệ : cấp này? *Hướng dẫn HS phân tích *HS theo dõi những chi tiết nói - Nhiệm vụ: Tróc nã sưu thuế về cai lệ nhân vật tên cai lệ Tên cai lệ trong đoạn trích có Cá nhân phát hiện, nhận xét: mặt trong làng và đến nhà chị -Cai lệ (theo chú thích 4) Dậu với vai trò gì ? Cai lệ là gì ? - Nhiệm vụ:Tróc nã sưu thuế Cai lệ và người nhà lí trưởng Roi, thước,dây thừng, … vào nhà chị mang theo vũ khí gì? Chúng dùng roi song,tay Đánh trói người thiếu sưu thuế  Cá nhân phát hiện : -Thái độ: hống hách thước, dây thừng để làm gì? -Thái độ: hống hách -Cử chỉ ,hành động: hùng Thái độ,hành động ,ngôn ngữ hổ,côn đồ,thô bạo của tên cai lệ khi vào nhà chị -Cử chỉ,hành động: hùng hổ, côn đồ,thô bạo -Ngôn ngữ: hách dịch, vô văn Dậu ra sao? -Ngôn ngữ: hách dịch, vô văn hóa hóa 16. Lop8.net. Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc GV : Ngôn ngữ của hắn là quát thét, chửi mắng, cử chỉ, hành động thì vô cùng baọ ngược. Thế nhưng hắn không ngờ bị thất bại trước người đàn bà lực điền. Chi tiết nào thể hiện sự thất  Chi tiết : cai lệ ngã chõng quèo trên mặt đất, miệng vẫn bại của hắn. Ý nghĩa của nó. nham nhãm trói vợ chồng … -> Đem lại sự hả hê, khoan khoái cho người đọc. Qua đó em có nhận xét gì về Cá nhân nhận xét: bản chất của tên cai lệ?Bọn Cai lệ là tên tay sai tàn bạo, ngang ngược, bất nhân, hiện chúng đại diện cho ai? thân của cái nhà nước phong kiến thối nát lúc bấy giờ. GV : Cai lệ đại diện cho chính quyền thực dân phong kiến bóc lột, hành hạ người không người không biết gớm tay. Hắn thật đáng khinh bỉ, đáng ghê tởm. *Hướng dẫn HS phân tích *HS theo dõi những chi tiết nói nhân vật chị Dậu về chị Dậu Trước tình thế của gia đình, Lúc đầu:Chi van xin thiết tha khi cai lệ đến,chị Dậu đã làm gì “Cháu van ông nhà cháu vừa mới tỉnh được một lúc, ông tha để bảo vệ chồng? cho” Em có nhận xét gì về cách -> Nhẫn nhục, tự hạ mình để cứu chồng. xưng hô của chị ? Bình Chị Dậu van xin bởi vì : chị luôn tự xem mình là hàng con sâu, con kiến, đồng thời thể hiện đức tính nhẫn nhục của người lương thiện Lời van xin của chị bọn chúng có để ý đến không ? Với thái độ bạo ngược của hắn, lúc này chị Dậu có thái độ như thế nào ? Gợi : Thoạt đầu ,tiếp đó chị Dậu đối phó như thế nào?. Giáo án Ngữ Văn 8. => Cai lệ là tên tay sai tàn bạo,ngang ngược,bất nhân, hiện thân của cái nhà nước phong kiến thối nát lúc bấy giờ.. 2. Nhân vật chị Dậu : -Lúc đầu:Chị van xin thiết tha. -> Nhẫn nhục, tự hạ mình để cứu chồng. -Lắng nghe.  Không để ý đến mà trợn ngược mắt, quát tháo, … HS thảo luận nhóm – Trình -Sau đó: bày diễn biến tâm lí của chị Dậu: Thoạt đầu chị cự lại bằng lí lẽ: thay đổi cách xưng hô Xưng tôi +Thoạt đầu chị cự lại chúng gọi ông ;xưng bà gọi mày bằng lí lẽ: thay đổi cách xưng hô Xưng tôi gọi ông ;xưng bà gọi mày Thoạt đầu ,chị cự lại bằng lí  Ý nghĩa : ->Tư thế ngang hàng, không lẽ chồng tôi đau ốm ông không Thể hiện tư thế ngang hàng, luồn cúi . được phép hành hạ. Cách thay không luồn cúi . đổi cách xưng hô của chị có ý nghĩa gì ? +Tiếp đó chị đấu lực với Khi tên cai lệ tát vào mặt chị  Cá nhân phát hiện: chúng: Chống trả bằng hành rồi cứ nhảy vào cạnh anh Dậu, Tiếp đó chị đấu lực với chúng: Chống trả bằng hành động quyết động quyết liệt,mạnh mẽ,lời lúc này thái độ của chị thay đổi 17 Lop8.net. Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc như thế nào ?Cách xưng lần này liệt,mạnh mẽ,lời lẽ đanh thép “ có gì khác so với các lần trước? Chị nghiến răng, quát lại bằng lời lẽ thách thức Mày trói ngay chồng bà đi ! Bà cho mày GV : Không ngang hàng mà là xem… chị túm lấy cổ hắn ấn dúi kẻ bề trên ra cửa”->Tư thế của kẻ bề trên  Hành động của chị Dậu là tự Xuất phát từ lòng căm thù và phát hay tự giác?Xuất phát từ tình yêu thương chồng con mãnh đâu mà chị có thể vùng lên liệt .Tức nước vỡ bờ-Có áp bức chống trả lại cai lệ?Ý nghĩa của có đấu tranh -Lắng nghe nó ? Bình: Hành động và chiến thắng của chị là tất yếu nó phù hợp với tính cách khẻo mạnh, nghị lực của chị .Mặt khác, nó chứng tỏ sức mạnh tiềm tàng của người nông dân khi bị đẩy tới bước đường cùng đã dám đứng lên chống trả quyết liệt. Qua phân tích trên,em có  Cá nhân đúc kết: nhận xét gì về nhân vật chị Dậu? Chị Dậu tiêu biểu điển hình cho Hình ảnh của chị tiêu biểu cho vẻ đẹp của người phụ nữ nông dân Việt Nam giàu lòng yêu tầng lớp nào? thương chồng con,có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ. Giáo án Ngữ Văn 8 lẽ đanh thép “Mày trói…bà cho mày xem… túm lấy cổ hắn ấn dúi ra cửa”. 5’. III. Tổng kết :. HOẠT ĐỘNG 3 : Tổng kết. Hãy khái quát những nét đặc  Nghệ thuật: sắc về nghệ thuật và nội dung Khắc hoạ tính cách nhân vật rõ nét đoạn trích ? -Ngôn ngữ nhân vật phù hợp -Cách miêu tả linh hoạt,sống động,đặc sắc Nội dung: Chốt ý : Ngoài ra còn sử dụng ngôn ngữ kể chuyện và đối - Vạch trần bộ mặt tàn ác, bất thoại rất đặc sắc . Mỗi nhân vật nhân của xã hội thực dân phong kiến đương thời có 1 ngôn ngữ riêng - Ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của - Cai lệ : Thô lỗ, đểu cáng - chị Dậu : thiết tha, mềm mỏng người phụ nữ nông dân Việt - bà hàng xóm : hiền hậu, thật Nam vừa giàu tình yêu thương vừa có sức sống tiềm tàng mạnh thà mẽ Em hiểu như thế nào về nhan  Thảo luận nhóm – Trình bày Đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” đề tức nước vỡ bờ ? Bổ sung: Kinh nghiêm dân gian chẳng những làm toát lên cái lôđược đúc kết trong câu tục ngữ gíc hiện thực “tức nước thì vỡ đã bắt gặp sự khám phá chân lí bờ”,có áp bức có đấu tranh mà đời sống của cây bút hiện thực còn làm toát lên cái chân li : Con Ngô Tất Tố ,được ông thể hiên đường sống của quần chúng bị thật sinh động,đầy thuyết phục., áp bức chỉ có thể là con đường Đoạn trích chẳng những làm đấu tranh để tự giải phóng toát lên cái lô-gíc hiện thực “tức mình,không có con đường nào khác. nước vỡ bờ”,có áp bức có đấu 18. Lop8.net. -> Xuất phát từ lòng căm thù và tình yêu thương chồng con mãnh liệt . Tức nước vỡ bờCó áp bức có đấu tranh. => Chị Dậu tiêu biểu điển hình cho vẻ đẹp của người phụ nữ nông dân Việt Nam giàu lòng yêu thương chồng con, có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ 1. Nghệ thuật : Khắc hoạ tính cách nhân vật rõ nét -Ngôn ngữ nhân vật phù hợp -Cách miêu tả linh hoạt, sống động,đặc sắc 2. Nội dung : - Vạch trần bộ mặt tàn ác, bất nhân của xã hội thực dân phong kiến đương thời - Ca ngợi vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ nông dân Việt Nam vừa giàu tình yêu thương vừa có sức sống tiềm tàng mạnh mẽ. Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc tranh mà còn làm toát lên cái chân li : Con đường sống của quần chúng bị áp bức chỉ có thể là con đường đấu tranh để tự giải phóng mình,không có con đường nào khác. -Gọi HS đọc ghi nhớ SGK -HS đọc ghi nhớ SGK/33 2’ HOẠT ĐỘNG 4: Củng cố. Yêu cầu HS nhắc lại nội dung HS thực hiện theo yêu cầu của phân tích để hiểu rõ nhan đề GV. Giáo án Ngữ Văn 8. 4- Dặn dò HS chuẩn bị cho tiết học tiếp theo : (1’ ). *Bài cũ: - Học thuộc ghi nhớ SGK. *Bài mới: Soạn bài “Xây dựng đoạn văn trong văn bản” + Hiểu thế nào là đoạn văn +Từ ngữ và câu trong đoạn văn +Xem trước các bài tập phần luyện tập. IV.RÚT KINH NGHIỆM – BỔ SUNG : ……………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………. 19 Lop8.net. Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Trường Trung học cơ sở Tam Quan Bắc Ngày soạn : 01.09.2010. Giáo án Ngữ Văn 8 Tuần 4. LÃO HẠC. Tiết 13 :. (Nam Cao ). I. MỤC TIÊU: 1. Kiến thức : - Thấy được nỗi đau đớn của Lão Hạc khi bán cậu vàng, nghệ thuật miêu tả nội tâm nhân vật 2. Kĩ năng : - Rèn kỹ năng đọc – kể diễn cảm, phát hiện ra chi tiết đặc sắc của văn bản . 3. Thái độ : - Thông cảm, yêu thương người lao động. II. CHUẨN BỊ : 1. Chuẩn bị của GV:Tài liệu tham khảo SGV,STK, tuyển tập Nam Cao .Soạn giáo án. 2. Chuẩn bị của HS : Soạn bài theo câu hỏi phần đọc hiểu văn bản.. III. HỌAT ĐỘNG DẠY HỌC : 1. Ổn định tình hình lớp (1’) : -Kiểm tra sĩ số,tác phong HS 2. Kiểm tra bài cũ (5’) : *Câu hỏi : H1 Từ các nhân vật vợ chồng anh Dậu và bà hàng xóm, em có nhận xét gì về số phận và phẩm chất của người nông dân Việt Nam trước cách mạng tháng Tám ? H2 Em hiểu gì về nhan đề tức nước vỡ bờ? *Đáp án : 1- Số phận : bần cùng, nghèo khổ, bị bóc lột - Phẩm chất : Hiền lành, tốt bụng giàu tình thương người 2. Đoạn trích “Tức nước vỡ bờ” chẳng những làm toát lên cái lô-gíc hiện thực “tức nước thì vỡ bờ”, “có áp bức có đấu tranh” mà còn làm toát lên cái chân li : Con đường sống của quần chúng bị áp bức chỉ có thể là con đường đấu tranh để tự giải phóng mình,không có con đường nào khác. 3 Giảng bài mới :. a.Giới thiệu bài (1’) : Nam Cao – nhà văn hiện thực xuất sắc, chuyên viết về 2 đề tài : nông dân và trí thức tiểu tư sản trước cách mạng . Tác phẩm thành công nhất về đề tài người nông dân là Lão Hạc . Để thấu hiểu thêm cuộc đời cùng quẫn đau thương của người trong xã hội và phẩm chất trong sạch của ông . Hôm nay ta tìm hiểu tiết 1 của văn bản Lão Hạc b.Tiến trình bài dạy :. TG 15’. HOẠT ĐỘNG CỦA GV. HOẠT ĐỘNG CỦA HS. HOẠT ĐỘNG 1 :Hướng dẫn HS tìm hiểu chung văn bản. * Hướng dẫn HS tìm hiểu vài nét về tác giả,tác phẩm Gọi HS đọc chú thích* trong SGK HS đọc chú thích* trong SGK Nêu những hiểu biết của em về  Bút danh :Nam Cao,tên thật:Trần Hữu Tri – quê Hà tác giả Nam cao ? GV : ông vừa dạy học và viết văn Nam,ông là nhà văn hiện thực (trước 1945) . Sau 1945 làm phóng xuất sắc trước Cách mạng viên mặt trận, làm công tác văn nghệ tại chiến khu Việt Bắc . Cuối 1951 ômg hy sinh trong tư thế một nhà văn – chiến sĩ . Văn bản Lão Hạc thuộc thể loại HS thảo luận nhóm – Trình bày Lão Hạc là một trong những nào ? Viết năm nào ? truyện ngắn xuất sắc viết về người nông dân,in lần đầu năm 1943 20. Lop8.net. NỘI DUNG I. Tìm hiểu chung : 1. Tác giả : Nam Cao (1915-1951),tên thật là Trần Hữu Tri – quê Hà Nam,ông là nhà văn hiện thực xuất sắc trước Cách mạng. Nam Cao (1915-1951). Giaùo vieân: Traàn Thò Kim Oanh.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>