Giáo án Tuần 1 - Ngữ văn 8

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Giáo án Ngữ văn 8 Tuaàn: 1 soạn: 22/08/2010 Tieát : 1 + 2 24/08/2010. Naêm hoïc 2010 -2011 Ngaøy Ngaøy daïy : Baøi 1. Vaên baûn:. TOÂI ÑI HOÏC (Thanh Tònh) I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giuùp HS: - Cảm nhận được tâm trạng hồi hộp, cảm giác bở ngỡ của nhân vật “tôi” ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời - Thấy được ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ, gợi dư vị trữ tình man mác của Thanh Tịnh II/ CHUAÅN BÒ : GV: Nghiên cứu bài, soạn giáo án, tài liệu tham khảo, một số phương tiện dạy học cần thiết. HS : Soạn bài trước ở nhà theo hệ thống câu hỏi trong sgk trang 9 III/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1) Oån định tổ chức: (1’) gv kiểm tra sĩ số hs 2) Kiểm tra sự chuẩn bị của hs: (4’) 3) Bài mới: * Lời vào bài: (2’) Tong cuộc đời của mỗi con người, những kỉ niệm tuổi học trò thường được lưu giữ bền lâu trong trí nhớ . Đặc biệt càng đáng nhớ hơn là các kỉ niệm, các ấn tượng của ngày tựu trường đầu tiên . Truyện ngắn Toâi ñi hoïc dieãn taû caûm xuùc aáy cuûa nhaân vaät “toâi” , gieo vaøo loøng ta bao noãi nieàm baâng khuaâng , bao rung cảm nhẹ nhàng trong sáng . Hôm nay chúng ta sẽ cùng Thanh Tịnh trở về ngày đầu tiên của tuổi học trò để sống lại “những kỉ niệm mơn man” qua truyện ngắn Tôi đi học Hoạt động của GV và HS Nội dung cần đạt Hoạt động 1: (8’) I/ Taùc giaû, taùc phaåm: 1) Taùc giaû: GV: Gọi hs đọc chú thích () trong SGK - Thanh Tònh (1911 - 1988) teân khai sinh HS: Đọc chú thích Traàn Vaên Ninh GV: Giới thiệu ngắn gọn về tác giả Thanh Tịnh và truyện - Quê: xóm Gia Lạc, ven sông Hương, ngoại ngaén Toâi ñi hoïc: - Thanh Tònh (1911 - 1988) teân khai sinh :Traàn Vaên Ninh, queâ: oâ tp Hueá - Tác phẩm chính: Hận chiến trường, Quê xóm Gia Lạc, ven sông Hương, ngoại ô tp Huế. Các sáng tác mẹ, Ngậm ngải tìm trầm, sức mồ hôi, Những của Thanh Tịnh nhìn chung dều toát lên vẻ đẹp đằm thắm, tình cảm êm dịu, trong trẻo. Văn ông nhẹ nhàng mà thấm sâu, giọt nước biển,… mang dư vị vừa man mác buồn thương vừa ngọt ngào quyến luyeán. - Tác phẩm chính: Hận chiến trường, Quê mẹ, Ngậm ngải tìm trầm, sức mồ hôi, Những giọt nước biển,… - Truyeän ngaén Toâi ñi hoïc in trong taäp Queâ meï. Toâi ñi hoïc Trang 1 Lop8.net. 2) Taùc phaåm:.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Giáo án Ngữ văn 8. Naêm hoïc 2010 -2011. không thuộc loại truyện ngắn chứa đựng nhiều sự kiện, nhân vật, những xung đột xã hội. Toàn bộ tác phẩm là Hoạt động của GV và HS “những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường” qua hồi tưởng của nhân vật “tôi” , truyện được bố cục theo dòng hồi tưởng cuûa nhaân vaät toâi. Hoạt động 2: (10’) GV: Hướng dẫn đọc : giọng điệu nhẹ nhàng, trầm lắng, chú ý những đoạn diễn tả các tâm trạng khác nhau của cậu bé. Những câu đối thoại của “ông đốc” cần đọc chậm rãi, khoan thai thể hiện sự ân cần niềm nở. GV: Đọc mẫu một đoạn – gọi hs đọc HS: Đọc văn bản GV: Nhận xét, uốn nắn những chổ học sinh đọc sai, chưa chuaån xaùc. GV: Có từ ngữ nào ở trong văn bản mà các em chưa hiểu khoâng ? HS: Neâu GV: Liệt kê lên bảng - Gọi hs đọc các chú thích HS: Đọc chú thích GV: Lưu ý hs: đọc kĩ các chú thích 2, 6 và 7 Hoạt động 3: (45’) GV: Những gì đã gợi lên trong lòng nhân vật “tôi” kỉ niệm về buổi tựu trường đầu tiên? HS: Đó là tâm trạng, cảm giác của nhân vật “tôi” trên con đường cùng mẹ tới trường, khi nhìn ngôi trường ngày khai giảng, khi nhìn mọi người, các bạn, lúc nghe gọi tên mình và phải rời bàn tay mẹ để vào lớp, lúc ngồi vào chỗ của mình và đón nhận giờ học đầu tiên GV: Đọc toàn bộ truyện ngắn, em thấy những kỉ niệm này được nhà văn diễn tả theo trình tự như thế nào? HS: những kỉ niệm này được nhà văn diễn tả theo trình tự: - Từ hiện tại mà nhớ về dĩ vãng: sự biến chuyển của trời đất cuối thu và hình ảnh mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đi đến trường gợi cho nhân vật “tôi” nhớ lại mình ngày ấy cùng những kỉ niệm trong sáng. - Tâm trạng, cảm giác của nhân vật “tôi” trên con đường cùng mẹ tới trường - Tâm trạng, cảm giác của nhân vật “tôi” khi nhìn ngôi trường ngày khai giảng, khi nhìn mọi người, các bạn, lúc nghe gọi tên mình và phải rời bàn tay mẹ để vào lớp - Taâm traïng, caûm giaùc cuûa nhaân vaät “toâi” luùc ngoài vaøo choã cuûa mình và đón nhận giờ học đầu tiên GV: Em hãy tìm những hình ảnh, chi tiết nói về tâm trạng của nhaân vaät toâi. Trang 2 Lop8.net. Toâi ñi hoïc in trong taäp Queâ meï Nội dung cần đạt. II/ Đọc – hiểu văn bản: 1) Đọc văn bản:. 2) Chuù thích: (SGK). III/ Phaân tích : 1) Trình tự diễn tả những kỉ niệm: - Từ hiện tại mà nhớ về dĩ vãng - Taâm traïng, caûm giaùc cuûa “toâi” treân con đường cùng mẹ tới trường - Taâm traïng, caûm giaùc cuûa “toâi” khi nhìn ngôi trường, mọi người, các bạn, lúc nghe gọi tên mình và phải rời bàn tay mẹ để vào lớp - Taâm traïng, caûm giaùc cuûa “toâi” luùc ngoài vaøo chỗ của mình và đón nhận giờ học đầu tiên. 2) Taâm traïng, caûm giaùc cuûa nhaân vaät “toâi”: - Con đường vốn rất quen  thấy lạ - Thấy có sự thay đổi lớn trong lòng mình.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Giáo án Ngữ văn 8. Naêm hoïc 2010 -2011. HS: Trình baøy GV: Goïi moät soá em khaùc nhaän xeùt, boå sung – gv nhaän xeùt, boå Hoạt động của GV và HS sung, choát. - Con đường, cảnh vật chung quanh vốn rất quen nhưng lần này tự nhiên thấy lạ, tự cảm thấy có sự thay đổi lớn trong lòng mình. - Cảm thấy trang trọng, đứng đắn với bộ quần áo, với mấy quyển vở mới trên tay - Cẩn thận, nâng niu mấy quyển vở, vừa lúng túng vừa muốn thử sức, muốn khẳng định mình khi xin mẹ được cầm cả bút, thước như các bạn khác - Bỗng thấy sân trường hôm nay dày đặc cả người, ai cũng quaàn aùo saïch seõ, göông maët vui töôi saùng suûa. - Ngôi trường vừa xinh xắn vừa oai nghiêm khác thường. Cảm thấy mình bé nhỏ so với nó, nhân vật “tôi” đâm ra lo sợ vẩn vô - Hồi hộp chờ nghe tên mình. Nghe gọi đến tên tự nhiên giật mình vaø luùng tuùng. - Bổng càng cảm thấy sợ khi sắp phải rời bàn tay dịu dàng của mẹ. Những tiếng khóc nức nở hay thút thít bật ra rất tự nhiên như một phản ứng dây chuyền lúc ấy. Cảm thấy mình bước vào một thế giới khác và cách xa mẹ hơn bao giờ hết - Cảm thấy vừa xa lạ vừa gần gũi với mọi vật, với người bạn ngoài beân caïnh. - Vừa ngỡ ngàng mà vừa tự tin, nhân vật “tôi” nghiêm trang bước vào giờ học đầu tiên. GV: Những chi tiết, hình ảnh ấy thể hiện tâm trạng, cảm giác gì cuûa nhaân vaät toâi ? HS: Đó là tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật “toâi”. GV: Em có cảm nhận gì về thái độ, cử chỉ của những người lớn (ông đốc, thầy giáo, phụ huynh) đối với các em bé lần đầu tiên ñi hoïc ? HS: Nêu những nhận xét GV: Goïi caùc hs nhaän xeùt, boå sung – gv nhaän xeùt, boå sung, choát. - Các phụ huynh đều chuẩn bị chu đáo cho con em ở buổi tựu trường đầu tiên, đều trân trọng tham dự buổi lễ quan trọng naøy. Coù leõ caùc vò cuõng ñang lo laéng hoài hoäp cuøng con em mình. - Ông đốc là hình ảnh một người thầy, một người lãnh đạo nhà trường rất từ tốn bao dung. - Thầy giáo trẻ dạy học sinh lớp mới cũng chứng tỏ là một người vui tính, giàu tình thương. GV: Qua hình ảnh những người lớn em có nhận ra được điều gì Trang 3 Lop8.net. - Thấy trang trọng, đứng đắn hơn - Lúng túng khi cầm mấy quyển vở. Nội dung cần đạt - Thấy sân trường dày đặc cả người ai cũng saïch seõ, vui töôi saùng suûa. - Thấy ngôi trường xinh xắn , oai nghiêm khác thường  lo sợ vẩn vơ - Hồi hộp chờ nghe gọi tên mình. Khi bị gọi teân thì giaät mình, luùng tuùng. - Thấy sợ khi rời bàn tay mẹ  khóc  thấy như bước vào một thế giới khác - Cảm thấy vừa xa lạ vừa gần gũi với mọi vật, mọi người. - Vừa ngỡ ngàng vừa tự tin bước vào giờ học đầu tiên.  Tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ.. 3) Thái độ cử chỉ của những người lớn - Phụ huynh: chu đáo, lo lắng, hồi hộp,trân trọng tham dự lễ khai giảng. - Ông đốc: Từ tốn, bao dung - Thaày giaùo treû: vui tính, giaøu tình thöông  môi trường giáo dục ấm áp đầy tình thöông.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Giáo án Ngữ văn 8. Naêm hoïc 2010 -2011. khoâng ? HS: Chuùng ta nhaän ra traùch nhieäm, taám loøng cuûa gia ñình, nhaø Hoạt động của GV và HS trường đối với thế hệ tương lai. Gia đình và nhà trường đã tạo ra được một môi trường giáo dục ấm áp đầy tình thương, là một nguồn nuôi dưỡng các em trưởng thành. GV: Em hãy tìm các hình ảnh so sánh được nhà văn sử dụng trong truyeän ngaén? HS: Các hình ảnh so sánh đó là: - “Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy cứ nảy nở trong lòng tôi như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng” - “Ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi” - “Họ như con chim non đứng bên bờ tổ… trong cảnh lạ” GV: Các hình ảnh này được sử dụng như thế nào? Em có nhận xeùt gì veà caùc hình aûnh so saùnh naøy? HS: Các hình ảnh so sánh trên xuất hiện ở các thời điểm khác nhau để diễn tả tâm trạng cảm xúc của nhân vật “tôi”. Đây là các so sánh giàu hình ảnh, giàu sức gợi cảm được gắn với những cảnh sắc thiên nhiên tươi sáng, trữ tình. GV: Tác dụng của việc sử dụng các hình ảnh so sánh ấy ? HS: Neâu taùc duïng GV: Nhaän xeùt, boå sung, choát Nhờ các hình ảnh so sánh này mà cảm giác, ý nghĩ của nhân vật “tôi” được người đọc cảm nhận cụ thể, rõ ràng hơn. Cũng nhờ chúng, truyện ngắn thêm man mác chất trữ tình trong trẻo. GV: Theo em, truyeän ngaén naøy coù gì ñaëc saéc veà ngheä thuaät? HS: Trình baøy GV: Goïi caùc hs khaùc nhaän xeùt, boå sung – gv nhaän xeùt, boå sung toång keát - Truyện được bố cục theo dòng hồi tưởng, cảm nghĩ của nhân vật “tôi”, theo trình tự thời gian của buổi tựu trường - Sự kết hợp hài hoà giữa kể, miêu tả với bộc lộ tâm trạng, caûm xuùc. GV: Theo em, sức cuốn hút của tác phẩm được tạo nên từ đâu? HS: Sức cuốn hút của tác phẩm được tạo nên từ: - Bản thân tình huống truyện (buổi tựu trường đầu tiên trong đời đã chứa đựng bao cảm xúc thiết tha, mang bao kỉ niệm mới lạ, mơn man của nhân vật tôi) - Tình cảm ấm áp, trìu mến của những người lớn đối với các em nhỏ lần đầu tiên đến trường. - Hình ảnh thiên nhiên, ngôi trường và các so sánh giàu sức gợi cảm của tác giả. Toàn bộ truyện ngắn toát lên chất trữ tình thieát tha, eâm dòu. Trang 4 Lop8.net. Nội dung cần đạt. 4) Caùc hình aûnh so saùnh : - “…như mấy cành hoa tươi mỉm cười giữa bầu trời quang đãng” - “… như một làn mây lướt ngang trên ngọn nuùi” - “Họ như con chim non đứng bên bờ tổ…”  giàu hình ảnh, giàu sức gợi cảm. * Tác dụng : Giúp người đọc cảm nhận cụ thể, rõ ràng hơn những cảm giác, ý nghĩ của nhân vật, tăng thêm chất trữ tình cho truyện.. 5) Ñaëc saéc ngheä thuaät: - Truyện bố cục theo dòng hồi tưởng, cảm nghĩ của nhân vật “tôi”, theo trình tự thời gian của buổi tựu trường - Sự kết hợp hài hoà giữa kể, miêu tả với boäc loä taâm traïng, caûm xuùc..

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Giáo án Ngữ văn 8. Naêm hoïc 2010 -2011. GV: Tổng kết nội dung bài học – gọi hs đọc ghi nhớ HS: Đọc ghi nhớ. Hoạt động của GV và HS Hoạt động4: (15’) GV: Haõy phaùt bieåu caûm nghó cuûa em veà doøng caûm xuùc cuûa nhaân vaät toâi trong truyeän ngaén Toâi ñi hoïc (yeâu caàu hs laøm vaøo giaáy nhaùp) GV: Hướng dẫn: Tổng hợp khái quát lại dòng cảm xúc, tâm trạng của nhân vật tôi thành các bước theo trình tự thời gian. Cần chú ý chỉ ra sự kết hợp hài hoà giữa trữ tình (biểu cảm) với miêu tả, kể của ngòi bút văn xuôi Thanh Tịnh HS: Thực hiện bài tập GV: Goïi moät soá em trình baøy HS: Trình baøy GV: Nhận xét, sửa chữa, bổ sung GV: Hãy viết bài văn ngắn ghi lại ấn tượng của em trong buổi đến trường khai giảng lần đầu tiên.(làm ở nhà) GV: Hướng dẫn: ấn tượng đó phải là ấn tượng của em và phải là ấn tượng trong ngày khai giảng lần đầu tiên trong đời của em. Bài viết cần trình bày có cảm xúc các ấn tượng riêng, những tình cảm cảm xúc được thể hiện trong bài viết phải là caûm xuùc thaät.. * Ghi nhớ (sgk) Nội dung cần đạt * Luyeän taäp Baøi taäp 1:. Baøi taäp 2 :. 4) Củng cố: (3’) GV khái quát lại ý chính toàn bài, gọi hs đọc lại văn bản 5) Dặn dò: (2’) HS học thuộc phần ghi nhớ, nắm chắc nội dung bài giảng, chuẩn bị bài Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ để tiết sau học. . Tuaàn: 1 soạn: 23/08/2010 Tieát : 3 daïy : 26/08/2010. Ngaøy Ngaøy Baøi 1. Tieáng Vieät:. CẤP ĐỘ KHÁI QUÁT CỦA NGHĨA TỪ NGỮ I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giuùp HS: - Hiểu rõ cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ và mối quan hệ về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. - Thông qua bài học, rèn luyện tư duy trong việc nhận thức mối quan hệ giữa cái chung và cái riêng. II/ CHUAÅN BÒ : Trang 5 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Giáo án Ngữ văn 8. Naêm hoïc 2010 -2011. GV: Nghiên cứu bài, soạn giáo án, tài liệu tham khảo, bảng phụ, một số phương tiện dạy học cần thiết HS: Xem bài trước ở nhà III/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1) Oån định tổ chức: (1’) gv kiểm tra sĩ số hs 2) Kiểm tra sự chuẩn bị của hs: (4’) 3) Bài mới : * Giới thiệu bài : Ở lớp 7 chúng ta đã được làm quen về quan hệ đồng nghĩa và trái nghĩa của từ ngữ. Bài học hôm nay chúng ta tiếp tục tìm hiểu một khía cạnh khác nữa của từ ngữ đó là cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1: (20’) GV: Gắn bảng phụ đã vẽ sơ đồ lên bảng – yêu cầu hs quan saùt HS: Quan saùt GV: Nghĩa của từ “động vật” rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa của các từ “thú”, “chim”, “cá” ? Vì sao? HS: Nghĩa của từ động vật rộng hơn nghĩa của các từ thú, chim, cá. Vì phạm vi nghĩa của từ động vật bao hàm phạm vi nghĩa của các từ thú, chim, cá. GV: Nghĩa của từ “thú” rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa của các từ “voi”, “hươu”? Vì sao? HS: Nghĩa của từ thú rộng hơn nghĩa của các từ voi, hươu. Vì phạm vi nghĩa của từ thú bao hàm phạm vi nghĩa của các từ voi, höôu. GV: Nghĩa của từ “chim” rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa của các từ “tu hú”, “sáo” ? Vì sao? HS: Nghĩa của từ chim rộng hơn nghĩa của các từ tu hú, sáo. Vì phạm vi nghĩa của từ chim bao hàm phạm vi nghĩa của các từ tu hú, sáo. GV: Nghĩa của từ “cá” rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa của các từ “cá rô”, “cá thu” ? Vì sao? HS: Nghĩa của từ cá rộng hơn nghĩa của các từ cá rô, cá thu. Vì phạm vi nghĩa của từ cá bao hàm phạm vi nghĩa của các từ cá rô, cá thu. GV: Nghĩa của các từ “thu”ù, “chim”, “cá” rộng hơn nghĩa của những từ nào, đồng thời hẹp hơn nghĩa của từ nào? HS: Nghĩa của các từ thú, chim, cá rộng hơn nghĩa của những từ voi, hươu, tu hú,sáo, cá rô, cá thu đồng thời hẹp hơn nghĩa của từ động vật GV: Chuùng ta coù theå bieåu dieãn moái quan heä bao haøm cuûa caùc từ ngữ trên bằng một sơ đồ như sau GV: Vẽ sơ đồ lên bảng. GV: Qua việc tìm hiểu ví dụ ở trên em rút ra được những kết luaän gì ? Trang 6 Lop8.net. Nội dung cần đạt I/ Từ ngữ nghĩa rộng, từ ngữ nghĩa hẹp: 1) Sơ đồ (sgk) 2) Nhaän xeùt: moái quan heä bao haøm cuûa caùc từ ngữ trên có thể biểu diễn như sau: Thuù. Động vật Voi, höôu Tu huù, saùo. Chim. Caù roâ, caù thu. Caù.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Giáo án Ngữ văn 8. Naêm hoïc 2010 -2011. HS: Phaùt bieåu GV: Nhận xét, bổ sung – gọi hs đọc ghi nhớ HS: Đọc ghi nhớ Hoạt động 2: (15’) GV: Goïi 2 hs leân baûng laøm baøi taäp 1 trang 10 trong sgk – yeâu Hoạt động của GV và HS cầu cả lớp làm vào giấy nháp HS: Thực hiện bài tập GV: Gọi một số hs nhận xét bài của 2 bạn và sửa chữa (nếu coù) – GV nhaän xeùt, keát luaän GV: Goïi 2 hs leân baûng laøm baøi taäp 2 trang 11trong sgk – yeâu cầu cả lớp làm vào giấy nháp HS: Thực hiện bài tập GV: Gọi một số hs trả lời, gọi các hs khác nhận xét bài của 2 bạn và sửa chữa (nếu có) – GV nhận xét, kết luận a) xăng, dầu hoả, ga, ma dút,… chất đốt b) Hội hoạ, âm nhạc,văn học,…Nghệ thuật c) Canh, nem, rau xào,… thức ăn d) lieác, ngaém, nhoøm, ngoù,… Nhìn e) Đấm, đá, thụi, bịch, tát,…  Đánh GV: Goïi 2 hs leân baûng laøm baøi taäp 3 trang 11trong sgk – yeâu cầu cả lớp làm vào giấy nháp HS: Thực hiện bài tập GV: Gọi một số hs trả lời, gọi các hs khác nhận xét bài của 2 bạn và sửa chữa (nếu có) – GV nhận xét, kết luận a) Xe cộ: ô tô, xe máy, xe đạp, xe xích lô… b) Kim loại: sắt, đồng, nhôm, chì, thiếc… c) Hoa quả: Cam, chanh, ổi, xoài… e) Mang: xaùch, khieâng, gaùnh…. * Ghi nhớ (sgk). II/ Luyeän taäp: Baøi taäp 1: Nội dung cần đạt. Baøi taäp 2:. Baøi taäp3:. 4) Củng cố: (3’) GV khái quát lại ý chính toàn bài 5) Dặn dò: (2’) HS học thuộc phần ghi nhớ, làm các bài tập còn lại chuẩn bị bài Tính thống nhất về chủ đề của văn bản để tiết sau học. . Tuaàn: 1 soạn: 24/08/2010 Tieát : 4 27/08/2010. Ngaøy Ngaøy daïy : Baøi 1. Taäp laøm vaên: Trang 7 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Giáo án Ngữ văn 8. Naêm hoïc 2010 -2011. TÍNH THOÁNG NHAÁT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN I/ MỤC TIÊU CẦN ĐẠT: Giuùp HS: - Nắm được chủ đề của văn bản, tính thống nhất về chủ đề của văn bản - Biết viết một văn bản bảo đảm tính thống nhất về chủ đề; biết xác định và duy trì đối tượng trình bày, lựa chọn, sắp xếp các phần sao cho văn bản tập trung nêu bật ý kiến, cảm xúc của mình. II/ CHUAÅN BÒ : GV: Nghiên cứu bài, soạn giáo án, tài liệu tham khảo, một số phương tiện dạy học cần thiết HS: Xem bài trước ở nhà III/ TIEÁN TRÌNH DAÏY HOÏC: 1) Oån định tổ chức: (1’) gv kiểm tra sĩ số hs 2) Kiểm tra sự chuẩn bị của hs: (4’) 3) Bài mới: Hoạt động của GV và HS Hoạt động 1: (10’) GV: Yêu cầu HS đọc thầm lại văn bản Tôi đi học HS: Đọc văn bản GV: Tác giả nhớ lại những kỉ niệm sâu sắc nào trong thời thô aáu cuûa mình ? HS: Kỉ niệm lần đầu tiên đến trường GV: Sự hồi tưởng ấy gợi lên những ấn tượng gì trong lòng taùc giaû? HS: Gợi lên những cảm giác trong sáng, mơn man về tuổi thô trong treûo cuûa taùc giaû. GV: Nội dung trả lời của các câu hỏi trên chính là chủ đề của văn bản Tôi đi học. Em hãy phát biểu chủ đề của văn baûn naøy. HS: Chủ đề của văn bản Tôi đi học là: tâm trạng, cảm giác của nhân vật “tôi” trong buổi tựu trường đầu tiên trong đời. GV: Từ việc tìm hiểu ở trên, em hãy cho biết: Chủ đề của vaên baûn laø gì? (yeâu caàu hs thaûo luaän) HS: Thaûo luaän GV: Gọi một số HS trả lời – gọi các HS khác nhận xét, bổ sung – GV nhaän xeùt, keát luaän - Chủ đề là đối tượng và vấn đề chính (chủ yếu) được tác giaû neâu leân, ñaët ra trong vaên baûn Hoạt động 2: (15’) GV: Căn cứ vào đâu em biết văn bản Tôi đi học nói lên những kỉ niệm của tác giả về buổi tựu trường đầu tiên ? (chú ý nhan đề, các từ ngữ, các câu trong văn bản) HS: Căn cứ vào: Nhan đề Tôi đi học (nhan đề cho phép dự Trang 8 Lop8.net. Nội dung cần đạt I/ Chủ đề của văn bản: 1) Vaên baûn: Toâi ñi hoïc(sgk) 2)Nhaän xeùt: - Chủ đề của văn bản “Tôi đi học” tâm traïng, caûm giaùc cuûa nhaân vaät “toâi” trong buổi tựu trường đầu tiên trong đời.  Chủ đề của văn bản: là đối tượng và vấn đề chính mà văn bản biểu đạt.. II/ Tính thống nhất về chủ đề của văn bản:.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Giáo án Ngữ văn 8. Naêm hoïc 2010 -2011. đoán văn bản nói về chuyện “tôi đi học”); đại từ “tôi”, các từ ngữ biểu thị ý nghĩa đi học được lặp đi lặp lại nhiều lần; các câu văn: hôm nay tôi đi học; Hằng năm… buổi tựu trường; Tôi quên thế nào được…ấy; hai quyển vở mới…nặng; Tôi bặm tay…chúi xuống đất,.. GV: Văn bản Tôi đi học tập trung hồi tưởng lại tâm trạng hồi hộp, cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên. Em hãy tìm các từ ngữ chứng tỏ tâm trạng đó in sâu trong lòng nhân vật “tôi” suốt cuộc đời. Hoạt động của GV và HS HS: Tìm vaø neâu GV: Goïi moät soá hs trình baøy – goïi caùc hs khaùc nhaän xeùt, boå sung – gv nhaän xeùt, boå sung - Hằng năm cứ vào cuối thu… lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tưu trường. - Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy GV: Em hãy tìm các từ ngữ, các chi tiết nêu bật cảm giác mới lạ xen lẫn bỡ ngỡ của nhân vật “tôi” khi cùng mẹ đến trường, khi cùng các bạn đi vào lớp (chú ý phân tích những cảm giác khác biệt về cùng một sự vật, sự việc) HS: Các từ ngữ, các chi tiết đó là: - Trên đường đi học: + Cảm nhận về con đường: quen đi lại lắm lần  thấy lạ, cảnh vật chung quanh đều thay đổi. + Thay đổi hành vi: lội qua sông thả diều, đi ra đồng nô đùa  đi học, cố làm như một cậu học trò thực sự. - Trên sân trường: + Cảm nhận về ngôi trường: nhà trường cao ráo và sạch sẽ hôn caùc nhaø trong laøng xinh xaén, oai nghieâm nhö ñình làng, sân rộng và cao hơn và “lòng tôi đâm ra lo sợ vẩn vơ” + Cảm giác bỡ ngỡ, lúng túng khi xếp hàng vào lớp : đứng nép bên người thân, chỉ dám nhìn một nửa, dám đi từng bước nhẹ, tự nhiên thấy nặng nề một cách lạ, nức nở khóc theo - Trong lớp học: Cảm thấy xa mẹ. Trước đây có thể đi chơi cả ngày cũng không thấy xa nhà, xa mẹ chút nào hết / giờ đây, mới bước vào lớp đã thấy xa mẹ, nhớ nhà GV: Từ việc tìm hiểu các phần ở trên các em hãy thảo luận và trả lời các câu hỏi sau: - Chủ đề của văn bản là gì? - Thế nào là tính thống nhất về chủ đề văn bản? - Tính thống nhất về chủ đề được thể hiện ở những phương dieän naøo trong vaên baûn? - Làm thế nào để có thể viết một văn bản bảo đảm tính thống nhất về chủ đề ? HS: Thaûo luaän Trang 9 Lop8.net. Nội dung cần đạt.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Giáo án Ngữ văn 8. Naêm hoïc 2010 -2011. GV: Goïi moät soá em trình baøy – goïi caùc em khaùc nhaän xeùt boå sung GV: Nhận xét, tổng kết – gọi hs đọc ghi nhớ HS: Đọc ghi nhớ Hoạt động 3: (10’) GV: Gọi 1 hs đọc văn bản trong bài tập 1 trang 13 sgk – yêu cầu cả lớp theo dõi HS: Đọc văn bản GV: Yêu cầu hs thảo luận các câu hỏi phía dưới văn bản Hoạt động của GV và HS HS: Thaûo luaän GV: Gọi một số hs trình bày – gọi các hs khác nhận xét, sửa chữa, bổ sung GV: Nhận xét, sửa chữa, bổ sung, tổng kết - Văn bản “Rừng cọ quê tôi” viết về cây cọ và tình cảm của người dân sông thao đối với nó - Các đoạn văn đã trình bày đối tượng và vấn đề theo 1 trình tự hợp lí: giới thiệu chung về rừng cọ  miêu tả cụ thể rừng cọ nêu lên công dụng của rừng cọtình cảm của người dân sông Thao đối với rừng cọ - Không thể thay đổi trật tự sắp xếp ấy vì làm như vậy văn bản sẽ mất đi tính liên kết, lộn xộn làm cho người đọc khó tieáp nhaän - chủ đề của văn bản : Sự gắn bó và tình cảm yêu thương của người dân sông Thao với rừng cọ quê mình GV: Yêu cầu cả lớp đọc và thảo luận bài tập 2 trang 14 sgk HS: Đọc và thảo luận GV: Goïi moät soá hs trình baøy – goïi caùc hs nhaän xeùt GV: Nhaän xeùt – keát luaän - ý (b) và ý (d) sẽ làm cho bài viết lạc đề. GV: Yêu cầu cả lớp đọc và thảo luận nhóm bài tập 3 HS: Đọc và thảo luận GV: Gọi một số hs trình bày – gọi các hs nhận xét,sửa chữa, boå sung GV: Nhận xét,sửa chữa, bổ sung, tổng kết - ý (c) và ý (g) lạc chủ đề cần loại bỏ - Ý (b) và ý (e) hợp với chủ đề nhưng do cách diễn đạt chưa tốt nên thiếu sự tập trung vào chủ đề Coù theå ñieàu chænh laïi daøn yù nhö sau: - Cứ mùa thu về, mỗi lần thấy các em nhỏ núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đến trường, lòng lại náo nức, rộn rã, xốn xang. - Cảm thấy con đường thường đi lại lắm lần tự nhiên cũng thấy lạ, nhiều cảnh vật thay đổi. - Muốn thử cố gắng tự mang sách vở như một cậu học trò thực sự Trang 10 Lop8.net. * Ghi nhớ (sgk) III/ Luyeän taäp: Baøi taäp 1:. Nội dung cần đạt. Baøi taäp 2:. Baøi taäp 3.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Giáo án Ngữ văn 8. Naêm hoïc 2010 -2011. - Cảm thấy ngôi trường vốn qua lại nhiều lần cũng có nhiều biến đổi. - Cảm thấy gần gũi, thân thương đối với lớp học, với những người bạn mới. 4) Củng cố: (3’) GV khái quát lại ý chính toàn bài 5) Dặn dò: (2’) HS học thuộc phần ghi nhớ, làm lại các bài tập vào vở bài tập, đọc và soạn bài Trong lòng mẹ để tuần sau học.. Trang 11 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span>