Bài giảng Tâm lý học 2: Chương 9 - GV Nguyễn Xuân Long

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (9.89 MB, 27 trang )

Chương 9:

ĐẶC TRƯNG VÀ QUY LUẬT

CỦA HOẠT ĐỘNG GIẢNG DẠY

NGOẠI NGỮ

I. Khái niệm chung về hoạt động giảng dạy ngoại ngữ

II. Đặc trưng của hoạt động giảng dạy ngoại ngữ

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

I.Khái niệm chung về hoạt động giảng dạy ngoại ngữ
1. Hoạt động giảng dạy ngoại ngữ

<i>Hoạt động dạy học ngoại ngữ được dùng để </i>

<i>chỉ một phương thức xã hội đặc thù của hoạt </i>

<i>động tái tạo một ngoại ngữ cụ thể. Nó bao </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

1.2. Đặc điểm

• HĐGDNN khơng có tính thuật ngữ. Nó được dùng để
thể hiện quan điểm về HĐ trong công tác dạy học ngoại
ngữ.

HĐGDNN được dùng để chỉ một phương thức xã hội

đặc thù của HĐHTNN. Tính xã hội của HĐ này bộc lộ ở
chỗ nó diễn ra dưới hình thức nhà trường, có tổ chức
chặt chẽ, được những người thực hiện có ý thức rõ
ràng, tự giác.

HĐGDNN là một quá trình phức tạp bao gồm HĐDNN

của thầy và HĐHNN của học sinh. hai HĐ này có mối
quan hệ chặt chẽ với nhau.

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

2. Hoạt động dạy và hoạt động học ngoại ngữ

HĐ dạy ngoại ngữ HĐ học ngoại ngữ

Khái niệm

Là HĐ diễn ra

theo phương thức

nhà trường, do

GV tiến hành tổ

chức, điều khiển

HĐHTNN của HS.

Là HĐ tự giác, tức

có MĐ, ch/trình, nội

dung, kế hoạch,

biện pháp tổ chức

và được chủ thể ý

thức rõ ràng. Nói

cách khác học NN

là lĩnh hội NN cần

học, làm ph/triển

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Đặc điểm

(1). Tuy vận hành theo cơ chế
sáng tạo nhưng HĐDNN khơng

sáng tạo ra NN cần dạy mà đó
là thứ ngơn ngữ đã có sẵn và
đang được các dân tộc nào đó

sử dụng.

(2). Tái tạo thứ ngoại ngữ đã và
đang được các dân tộc nào đó

sử dụng nhưng khong phải để
cho mình mà để tổ chức quá

trình tái tạo này ở HS.

(1). HĐHNN là HĐ có đối
tượng.

(2). Đối tượng của HĐHNN
được HS ý thức rõ ràng.
(3). HĐHNN hướng vào làm

thay đổi chính chủ thể của
HĐ (làm phát triển NN ở HS).

(4). Vận hành theo cơ chế
lĩnh hội.

(5). HĐHNN không chỉ nhằm
vào việc lĩnh hội TT, KX, KN
lời nói tiếng nước ngồi, mà
cịn lĩnh hội cả phương pháp

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

Chức năng

GV HS

Tích cực,chủ động,
sáng tạo

Tổ chức. Điều khiển,
điều chỉnh

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

II. Đặc trưng của hoạt động giảng dạy ngoại ngữ

1. Đặc trưng về

đối tượng

của HĐGDNN

• Đối tượng của HĐGDNN là thứ ngôn ngữ cần học,
cụ thể là HĐ lời nói bằng tiếng nước ngồi.

• Đối tượng của HĐH ngoại ngữ là hình thức võ đốn
của SVHT, chứ khơng phải bản thân SVHT đó.

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

2. Đặc trưng về động cơ của hoạt động giảng dạy

ngoại ngữ

• Đối tượng là động cơ đích thực của HĐGDNN

Động cơ khơng có sẵn mà HS phải hình thành,

nghĩa là khi chưa nắm được NN thì động cơ

đích thực của HĐ nằm trong đối tượng, nhưng

khi HS thiết lập được mối quan hệ (lúc bắt đầu

học) thì động cơ được hình thành (ĐC bên

trong).

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

• Động cơ học ngoại ngữ khác với động cơ học

tiếng mẹ đẻ là do:

<b>(1).</b>

Nhu cầu nắm vững tiếng mẹ đẻ trở thành bức

thiết để trẻ GT, còn việc học tiếng nước ngồi

(nhất là ngồi mơi trường tiếng) ko có nhu cầu

bức thiết này.

<b>(2).</b>

Học tiếng mẹ đẻ có mơi trường tiếng, cịn học

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

3. Đặc trưng về

mục đích

của hoạt động giảng dạy

ngoại ngữ

• MĐ của GV: giúp HS lĩnh hội được ngoại ngữ cần

học.

• MĐ của HS: nắm vững ngoại ngữ như là một

phương tiện để nhận thức và giao tiếp. Tức là nắm

vững cả về lí thuyết tiếng (tri thức ngơn ngữ) và

thực hành tiếng (KX, KN lời nói tương ứng).

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

4. Đặc trưng về phương tiện của hoạt động giảng

dạy ngoại ngữ

 PT của người GV (PT bên trong và PT bên ngoài).

 PT của HS: PT bên ngồi (đã có sẵn)
PT bên trong (chưa có)

 PT của HĐGDNN khác so với PT của việc dạy học các
môn học khác.

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12></div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

Ngôn ngữ "teen" bắt đầu xuất hiện cả trong các

công sở

"<i>Cac' câu hoj. cUạ chj. em dã trạ lời trog fjle </i>

<i>djnk' kèm. Em rưt' xjn lôĩ vj` dã làm trễ tjên' </i>
<i>-dộ kuạ chj. Chuk' chj. cuoối tuần vuj!</i>"

(Các câu hỏi của chị em đã trả lời trong file đính kèm. Em
rất xin lỗi vì đã làm trễ tiến độ của chị. Chúc chị cuối

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

5. Đặc trưng về

điều kiện

của hoạt động giảng dạy

ngoại ngữ

• Những đặc điểm của GV (Nhân cách).

• Những đặc điểm của HS (những khả năng đã có,

thái độ, PP học tập...)

• Các tài liệu học tập (giáo trình, các PT kĩ thuật...)

• Mơi trường tiếng (có hay khơng có mơi trường

tiếng)

<i>Tất cả các điều kiện này đều quan trọng </i>

<i>nhưng trực tiếp gây ảnh hưởng cho kết quả của </i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

Theo, A.A. Lnchiep, khi hình thành lời nói, HS

phải huy động đến các loại và các q trình trí nhớ

• Trí nhớ tình huống
• Trí nhớ văn tự

• Trí nhớ chương trình
• Trí nhớ nội dung

• Trí nhớ hình thức
• Trí nhớ ngữ pháp
• Trí nhớ từ

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

III.Một số quy luật của quá trình nắm vững ngoại ngữ
1. QL thống nhất giữa lĩnh hội tri thức ngôn ngữ với việc

hình thành kĩ xảo, kĩ năng lời nói ngoại ngữ

• Thực chất đây là mối quan hệ giữa:

Ngơn ngữ và lời nói
Nghĩa và ý

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

Một cơ quan được phân 3 chỉ tiêu đi học ở Ấn Độ. Khi phải điền
vào FORM, mục Sex, 3 q ơng viết như sau:

- Three Times a week

- Sometimes

- Not married

Cịn cơ thư kí nọ thì thật thà hơn vớI câu trả lờI: Never

Một giáo viên tiếng Anh tỏ ra thông hiểu tiếng Anh hơn cả, ông ta
viết vào:

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

Ngôn ngữ (tri thức ngơn ngữ) Lời nói (Kĩ xảo, kĩ năng lời
nói)

Ngơn ngữ là những quy định
chung, thống nhất của cộng

đồng, được thể hiện ở
phương thức ngữ pháp của

một ngôn ngữ cụ thể (ngữ
âm, từ vựng, ngữ pháp). Nó

mang <i>tính khách quan</i>, <i>là </i>
<i>nghĩa</i>. Những tri thức ngơn

ngữ này được thể hiện ở
mơn <i>lí thuyết tiếng.</i>

Là những cái có tính sáng
tạo, sinh động, cụ thể, độc
đáo của từng cá nhân trong

HĐ và GT - mang <i>tính chủ </i>
<i>quan</i>, <i>là ý</i> của chủ thể. Sự
sáng tạo độc đáo này chính
là các hành động lời nói (KX,

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

<i>Nhà em cách bốn quả đồi </i>

<i>Cách ba dãy núi</i>

<i>Cách đôi cánh rừng</i>

<i>Nhà em xa cách quá chừng</i>

<i>Em van anh đấy</i>

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

Một anh chàng người Huế vào một tiệm hớt tóc để hớt tóc.
Cơ gái hớt tóc cũng là người Huế, hỏI anh chàng. Cô gái:
“Anh kặc ngắn hay kặc dài” (Anh cát ngắn hay cắt dài)
– Anh chàng: “Tơi kặc ngắn”.

Cơ gái nói: “Ơi chu choa, anh đẹp trai ra ri mà lại kặc ngắn

à?”.

Chàng trai: “ngắn dài thi liên quan chi đến cơ. Thế thì cho tơi
kặc dài đi”.

Cơ gái: “Anh này ăn nói vơ dun, ba hồi kặc ngắn, ba hồi
cặc dài. Thế thì anh có kặc khơng?”.

</div>
<span class='text_page_counter'>(21)</span><div class='page_container' data-page=21>

2. QL chuyển dần ngoại ngữ từ hình thái đối tượng nhận
thức thành phương tiện của HĐ và GT

• Trong q/trình giảng dạy ngoại ngữ, GV khơng thể
trong chốc lát trao tay cho HS thứ ngoại ngữ cần
dạy. Đồng thời HS cũng không thể ngay lập tức có
thể nắm được ngoại ngữ cần học như là 1 phương
tiện để hoạt động và giao tiếp (đó là cái đích cuối
cùng của HĐGDNN).

• Để đạt được mục đích đó, trước tiên phải biến ngoại
ngữ cần học thành đối tượng nhận thức, sau đó qua
qúa trình luyện tập mói có thể chuyển dần ngoại ngữ
vừa học thành phương tiện cho việc học tập tiếp

</div>
<span class='text_page_counter'>(22)</span><div class='page_container' data-page=22>