Giáo án Ngữ văn 8 - Học kì I - 4 cột

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1 MB, 20 trang )

(1)Trường THCS. TUAÀN 01. Ngày soạn: 02 - 09 - 07 Tieát. : 01. BAØI 1. Baøi daïy:. Thanh Tònh. I. Muïc tieâu: 1. NOÄI DUNG: Giuùp Chuaån bò cuûa hoïc sinh - Cảm nhận được tâm trạng hồi hộp. Cảm giác bỡ ngỡ của nhân vật "tôi" ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời. - Thấy được ngòi bút văn xuôi giàu chất thơ, gợi dư vị trữ tình man mác của Thanh Tònh. 2. Kỹ năng: Đọc cảm thụ, khai thác sự kết hợp hài hòa giữa miêu tả và biểu caûm. 3. Thái độ: Giáo dục Chuẩn bị của học sinh tình cảm đối với những kỷ niệm đẹp - nhất là những kỷ niệm tựu trường của bản thân. II. Chuaån bò: 1. Chuẩn bị của GV - Đồ dùng dạy học: SGK + tư liệu tham khảo, giáo án, bảng phụ (Sơ đồ hệ thống hóa), ảnh tác giả. 2. Chuẩn bị của HS -Bài tập ra kỳ trước: Đọc văn bản + trả lời các cấu hỏi trong GKS + sưu tầm bài hát (thơ) về ngày đầu tiên đi học. III. Hoạt động dạy học: 1. OÅn ñònh tình hình: (1') Só soá, neà neáp 2. Kieåm tra baøi cuõ: (2') + Caâu hoûi: + Dự kiến phương án trả lời của HS: - Chuẩn bị của giáo viên kiểm tra sách vở (bao bìa, dán nhãn) - Kiểm tra bài soạn. 3. Giảng bài mới: + Giới thiệu bài (2/) Trong cuộc đời mỗi con người, những kỷ niệm tuổi học trò thường được lưu giữ bền lâu trong trí nhớ. Đặc biệt càng đáng nhớ hơn cả là các kỷ niệm, các ấn tượng của ngày tựu trường đầu tiên. Đã có biết bao nhiêu bài hát, bài thơ, tác phẩm đã tái hiện lại buổi đầu tiên đến trường. Trong đó, truyện ngắn "Tôi đi học" đã diễn tả cảm giác bâng khuâng, rung cảm nhẹ nhàng, trong sáng. Đó là nội dung tiết học mà hôm nay chúng ta tìm hieåu. + HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:. Thời Hoạt động của giáo viên gian HÑ1: 10'. - GV hướng dẫn HS đọc thầm. Hoạt động của học sinh HÑ 1: HS đọc chú thích *. Lop8.net. Noäi dung I-Giới thiệu: 1. Taùc giaû: (1911-1988).

(2) Trường THCS. chuù thích */SGK 8 vaø trình baøy ngaén goïn veà taùc giaû. - Löu yù nhaán maïnh (coù theå noùi chaäm cuøng luùc cho xem aûnh taùc giaû). (Dựa vào phần Những điều cần lưu ý/SGK: Giới thiệu ngaén goïn veà taùc giaû, nhaán maïnh veà ñaëc saéc vaên xuoâi vaø đề tài của Tôi đi học).. 15'. HÑ2: - GV hướng dẫn HS đọc và tìm hieåu chuù thích. - GV đọc mẫu 1 đoạn  gọi HS đọc tiếp. - Lưu ý HS đọc kỹ chú thích 2,6,7. - Cho HS nhận xét cách đọc cuûa baïn. + Đọc giọng chậm, hơi buồn, lắng sâu, chú ý lời thoại của nhân các nhân vật tôi, người mẹ, Ông đốc giọng phù hợp. - GV hưỡng dẫn HS tìm hiểu và giải thích từ khó. ? Ông đốc là dt chung hay rieâng. ? Laïm nhaän coù phaûi laø nhaän bừa, nhận vơ. ? Lớp 5 trong truyện có phải là lớp 5 cách đây 3 năm. ? Xét về mặt thể loại văn baûn, coù theå xeáp baøi naøy vaøo kiểu loại văn bản nào.. HÑ 2: - Nghe GV hướng dẫn. - Nghe GV đọc "từ đầu ..... rộn rã". - Đọc theo yêu cầu  nhaän xeùt. + HS1 "Buoåi mai  ngoïn nuùi". + HS2 "Trước sân  cả ngày nữa". + HS 3 "Đoạn còn lại". - Suy nghĩ  trả lời. "Ông Đốc": DT chung "Lớp 5" là "lớp 1" - Xeáp vaøo kieåu VBBC vì toàn truyện là cảm xuùc, taâm traïng cuûa nhaân vaät trong ngaøy tựu trường.. Lop8.net. - 1933 saùng taùc vaên chöông. - Có mặt trên nhiều lĩnh vực: truyeän ngaén, truyeän daøi, thô ca dao, buùt kyù vaên hoïc. Thaønh coâng hôn laø truyeän ngaén vaø thô. - Truyện ngắn toát một tình caûm eâm dòu, trao treûo. Phong vaên nheï nhaøng, thaám saâu, giàu chất thơ, vừa man mác buồn thương vừa ngọt ngào quyeán luyeán. 2. Taùc phaåm In trong taäp "Queâ meï", xuaát baûn 1941 II- Đọc - hiểu văn bản 1. Đọc - Chú thích: Löu yù (2)(6) (7) 2. Thể loại - Bố cục: a. -Vaên baûn bieåu caûm - Phương thức biểu đạt: tự sự - Ngôi kể thứ 1, số ít. b. Bố cục: 5 đoạn Đ1: Từ đầu  rộn rã: khơi nguồn nỗi nhớ. Ñ2: Tieáp  ngoïn nui: Taâm traïng vaø caûm giaùc cuûa nhaân vật "Tôi" trên đường cùng mẹ tựu trường. Đ3: Tiếp  các lớp: Tâm traïng vaø caûm giaùc cuûa "toâi" khi đứng giữa sân trường, khi nhìn mọi người, các bạn. Ñ4: Tieáp  naøo keát: Taâm traïng "toâi" khi nghe goïi teân và rời mẹ vào lớp. Đ5: Đoạn còn lại: Tâm trạng cuûa "toâi" khi ngoài vaøo choã mình vaø tieáp nhaän tieát hoïc đầu tiên..

(3) Trường THCS. ? Coù theå ñaây laø VBND, VBBC được không. Vì sao? ? Phương thức biểu đạt chính laø gì. Ngoâi keå?. 11'. ? Mạch truyện được kể theo dòng hồi tưởng của nhân vật tôi theo trình tự thời gian của buổi tựu trường đâu tiên. Vậy ta tạm ngắt thành những đoạn ntn. - GV gợi ý có thể chia 5 đoạn - Có thể ghép đoạn 1+2, 3+4+5. + Đoạn 1+2: Hồi ức kỷ niệm về ngày tựu trường. + Đoạn 3+4+5: Diễn biến taâm traïng cuûa nhaân vaät "toâi" trong ngày tựu trường. HÑ3: Gọi HS đọc lại đoạn 1. ? Nỗi nhớ buổi tựu trường của tác giả được khơi nguồn từ thời điểm nào. Vì sao? - Định hướng: * Thời điểm + Caûnh thieân nhieân: laù ruïng nhieàu, maây baøng baïc. + Cảnh sinh hoạt: mấy em bé rụt rè cùng mẹ đến trường. * Lý do: Sự liên tưởng tương đồng, tự nhiên giữa hiện tại và quá khứ của bản thân. ? Taâm traïng cuûa nhaân vaät "tôi" khi nhớ lại kỷ niệm cũ ntn? Phaân tích giaù trò bieåu cảm của 4 từ láy tả cảm xúc đó. * Những cảm giác, cảm xúc aáy khoâng maâu thuaãn, traùi. - Khoâng theå goïi laø VBND vì ñaây laø moät taùc phaåm vaên chöông thật sự có giá trị Thái độ nghệ thuật, đã được nhân bản từ lâu. - Thaûo luaän nhoùm  2 HS trình baøy boá cuïc.. HÑ 3: 1 HS đọc đoạn 1 - Lớp phaùt hieän vaø trình baøy. Lyù giaûi lyù do. * Thời điểm: cuối thu (đầu tháng 9): thời điểm khai trường.. - Từ láy nao nức, mơn man, tưng bừng, rộn rã miêu tả những cảm giác trong sáng nảy nở trong loøng.. Lop8.net. 2. Tìm hieåu noäi dung 2.1. Khôi nguoàn kyû nieäm: - Thời điểm: Cuối mùa thu - Đầu tháng 9: Thời điểm khai trường. - Khoâng gian: laù ruïng, maây baøng baïc. + Maáy em beù ruït reø cuøng meï đến trường.  Ấn tượng sâu sắc, trong sáng, đẹp đẽ. 2.2. Taâm traïng cuûa nhaân vaät tôi khi cùng mẹ đến trường đầu tiên: - Con đường quen "Tự nhiên thấy lạ" cảnh vật đều thay đổi. - Thaáy mình "trang troïng, đứng đắn", cố làm như một học trò thực sự..

(4) Trường THCS. 3'. ngược nhau mà gần gũi bổ sung nhau nhaèm dieãn taû 1 cách cụ thể tâm trạng khi nhớ lại và cảm xúc thực của "tôi" khi ấy. Các từ láy đó góp phần rút ngắn khoảng cách thời gian giữa quá khứ và hiện tại. Chuyện đã xảy ra từ bao năm rồi mà như mới xảy ra hoâm qua, hoâm kia. - Gọi HS đọc đoạn 2. ? Tác giả viết "Con đường.... toâi ñi hoïc" Taâm traïng thay đổi đó cụ thể ntn? Những chi tiết nào trọng hoạt động của "toâi" khieán em chuù yù? Vì sao? HÑ4: Củng cố: Đọc lại đoạn 1+2.  Vui sướng, hồi hộp, thấy. có sự thay đổi lớn trong lòng mình.. - Đọc diễn cảm, chú ý những câu đối thoại giữa hai mẹ con. - Thaûo luaän nhoùm  cử đại diện trả lời. HĐ 4: Đọc đoạn 1 - 2. 4. Daën doø HS chuaån bò tieát hoïc tieáp theo(1'): Chuaån bò tieát 2 (tt) IV. Ruùt kinh nghieäm: (Neáu coù) ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... .......................................................................................................................... Lop8.net.

(5) Trường THCS. TUAÀN 01. Ngày soạn: 02 - 09- 07 Tieát : 02. Baøi daïy: (Tieáp theo). I. Muïc tieâu: 1. Kiến thức: Tiếp tục cho HS hiểu và phân tích được những cả giác êm dịu, trong sáng, mơn man của nhân vật tôi ở buổi tựu trường đầu tiên trong đời, qua áng văn hồi tưởng giàu chất thơ của Thanh Tịnh. Tích hợp ngang với phần TV ở bài Các cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ, với phần TLV ở bài Tính thống nhất về chủ đề của VB. Tích hợp đọc với bài Cổng trường mở ra (VBND - NV 7/1) 2. Kỹ năng: Rèn đọc diễn cảm Văn bản hồi ức - biểu cảm, phát hiện vfa phân tích nhân vật, liên tưởng. 3. Thái độ: Giáo dục tình cảm trong sáng về kỷ niệm đẹp: ngày đầu tiên Tôi đi học.. II. Chuaån bò: 1. Chuẩn bị của GV - Đồ dùng dạy học: SGK, Giáo án, sơ đồ hóa NỘI DUNG 2. Chuẩn bị của HS -Bài tập ra kỳ trước: Đọc lại văn bản, tìm hiểu nội dung còn lại.. III. Hoạt động dạy học: 1. Ổn định tình hình lớp: (1') Sĩ số, nề nếp 2. Kieåm tra baøi cuõ: (4') + Caâu hoûi: + Dự kiến phương án trả lời của HS: (1)? Đoạn 1+2: Hồi ức kỷ niệm về (1) Hồi ức kỷ niệm về thời gian, ngày tựu trường đầu tiên của tôi được không gian, cảm xúc trong sáng, đẹp giới thiệu ntn. đẽ, vui sướng, hào hứng (2)? Nghệ thuật chủ yếu của đoạn (2)Nghệ thuật: Từ láy tả cảm xúc, liên tưởng.. 3. Giảng bài mới: + Giới thiệu bài : (1/) Ở tiết 1, chúng ta đã tìm hiểu khơi nguồn về hồi ức kỷ niệm ngày tựu trường của nhân vật Tôi và những cảm xúc trong đời về ngày đầu tiên đi học của mình. Hôm nay, chúng ta sẽ tiếp tục tìm hiểu tâm trạng của tác giả tring ngày đầu tiên đi học. + HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:. Thời Hoạt động của giáo viên gian HÑ1: 20'. Hoạt động của hoïc sinh. - GV đọc đoạn 3 và nêu vấn đề. ? Tâm trạng của Tôi khi đến trường,. Noäi dung. 2.3.Taâm traïng vaø caûm HÑ 1:: giác của TÔI khi đến - Nghe GV đọc - Thảo luận nêu ý trường:. Lop8.net.

(6) Trường THCS. khi đứng giữa sân trường, khi nhìn cảnh dày đặc cả người, nhất là khi nhìn caûnh caùc baïn hoïc troø cuõ vaøo lớp.... là tâm trạng lo sợ vẩn vơ, vừa bỡ ngỡ ước ao thầm vụng, lại cảm thaáy chô vô, vuïng veà, luùng tuùng. Caùch keå ta nhö vaäy thaät tinh teá vaø hay. YÙ kieán cuûa em ntn? * Từ tâm trạng háo hức, hăm hở trên đường đến trường chuyển sang tâm trạng lo sợ vẩn vơ rồi bỡ ngỡ, ngập ngừng, e sợ, thèm vụng, ước ao thầm không còn cảm giác rụt rè nữa là sự chuyeån bieán taâm lyù treû em maø nguyên nhân chính là cảnh trường Mỹ Lyù xinh xaén, oai nghieâm, caûnh moïi người đông vui, sáng sủa, ai cũng như mình khi nhìn thaáy maáy caäu hoïc troø. ? Để diễn ta tâm trạng của nhân vật Tôi, tác giả đã sử dụng thể loại nào nhieàu nhaát.. ? Taâm traïng cuûa Toâi khi nghe oâng đốc đọc bản danh sách HS mới ntn. ? Gọi HS đọc đoạn cuối. Taâm trang vaø caûm giaùc cuûa nhaân vaät Tôi khi bước vào chỗ ngồi lạ lùng ntn. * Ở đoạn cuối có sự thay đổi cảm giaùc cuûa nhaân vaät Toâi khong caûm thấy xa lạ với những cái vốn chưa quen nhö baøn, gheá, baïn beø... ? Hình aûnh "moät con chim con lieän đến đứng trên bờ cửa sổ, hót mấy tieáng ruït reø roài voã caùnh bay cao..." coù phải đơn thuần chỉ có nghĩa thực hay. kieán caù nhaân (yù kieán coù theå khoâng gioáng hoàn toàn như tâm traïng cuûa nhaân vaät Tôi) bởi lẽ không phải ai lần đầu tiên đến trường cũng như vaäy.. - Thấy sân trường dày đặc người, sạch sẽ, töôi vui. - Thấy trường vừa xinh xắn, vừa oai nghieâm. - Lo sợ, vẩn vơ. - Đứng nép bên người thaân, thaáy "chô vô", "tam ngừng đập", "giaät mình vaø luùng túng", "nức nở khóc theo".... - Từ loại: từ láy tượng hình, tượng thanh. - "Tôi" đã lúng túng 2.4. Tâm trạng lức càng lúng túng hơn. bước vào lớp: - Luùng tuùng  caøng luùng tuùng hôn. - Caûm thaáy xa meï laàn đầu. - Thaûo luaän  phaùt 2.5. Taâm traïng vaø caûm giaùc khi ngoài vaøo choã bieåu yù kieán. và đón nhận tiết học đầu tiên: - Cảm thấy vừa xa lạ vừa gần gũi với mọi vật, với mọi người.  Vừa ngỡ ngàng, vừa quyến luyến, gắn - Suy nghĩ  phát bó tự nhiên biểu. Dòng chữ thể - Hình ảnh "một con hiện chủ đề của chim..."  YÙ nghóa ngheä thuaät truyeän ngaén naøy. Thái độ.. Lop8.net.

(7) Trường THCS. 10'. khoâng? Vì sao? * Hình ảnh "một con chim..." gợi nhớ, nhớ tiếc những ngày trẻ thơ hoàn toàn chơi bời tự do đã chấm dứt để bước vào một giai đoạn mới trong cuộc đời, giai đoạn làm HS, tập làm người lớn. Hình aûnh naøy khoâng chæ ñôn thuaàn coù nghĩa thực, như một sự tình cờ mà có dụng ý nghệ thuật, có ý nghĩa tượng tröng roõ raøng. ? Dòng chữ Tôi đi học kết thúc truyện coù yù nghóa gì. * Cách kết thúc tự nhiên. Dòng chữ Tôi đi học vừa khép lại bài văn và vừa mở ra một thế giới mới, một bầu trời mới, một khoảng không gian, thời gian mới, một tâm trạng, một tình cảm mới, một giai đoạn mới trong cuộc đời đứa trẻ. Dòng chữ chậm chạp và chập chững xuất hiện lần đầu tieân treân trang giaáy traéng tinh, thôm tho, tinh khiết như niềm tự hào hồn nhieân vaø trong saùng cuûa toâi vaø cuûa noãi loøng ta khi hoài nhô laïi buoåi thieáu thời. Dòng chữ thể hiện chủ đề của truyeän ngaén naøy. HÑ2: ? Văn bản truyện ngắn trên có sự kết hợp của các kiểu loại văn bản gì. ? Sự kết hợp đã diễn ra ntn và có tác duïng gì. ? Vai troø cuûa thieân nhieân trong truyeän ngaén naøy ntn. ? Chất thơ của truyện thể hiện từ những yếu tố nào? Có thể gọi truyện ngaén naøy laø baøi thô baèng vaên xuoâi được không? Vì sao. *Choát yù cô baûn: - Truyện ngắn đậm chất trữ tình - Truyeän ngaén haàu nhö khoâng coù coát truyeän maø chæ giaûi baøy taâm tö.. - Dòng chữ Tôi đi học  Chủ đề văn bản.. HÑ 2: - Kết hợp: biểu cảm, mieâu taû, keå chuyeän. - Đọc ghi nhớ SGK * Ghi nhớ (SGK/9) TV/9 - Thaûo luaän  phaùt bieåu - Trao đổi, thảo luận  phaùt bieåu. Lop8.net.

(8) Trường THCS. 7'. 1'. - Chaát thô ngoït ngaøo, môn man, buoàn buồn... tạo sự đồng cảm với mọi người. Chất thơ được tạo chính bởi tình huoáng truyeän khoâng coù truyeän HÑ3: Hướng dẫn HS thực hiện luyện taäp/SGK HÑ4: Cuûng coá: noäi dung, ngheä thuaät ñaëc sắc của văn bản Tôi đi học (Sơ đồ hoùa NOÄI DUNG). III. Luyeän - Luyện tập: BT1 BT1 (lớp) (lớp), BT2 (nhà) BT2 (nhaø). 4. Daën doø HS chuaån bò tieát hoïc tieáp theo(1'): ? Haõy lieät keâ soá laàn taùc giả sử dụng biện pháp so sánh trong văn bản. - Học kỹ bài - soạn bài tiếp theo. - Chuẩn bị tiết 3 (Tiếng Việt): Cấp độ..... IV. Ruùt kinh nghieäm: (Neáu coù). SƠ ĐỒ HÓA TAÂM TRAÏNG CUÛA NHAÂN VAÄT TOÂI. TRÊN ĐƯỜNG. Thấy lạ trước những điều đã quen. Vui sướng, hồi hoäp. TRONG TRƯỜNG. TRONG LỚP. Thấy lạ trước những điều tưởng chừng đã quen. Thaáy laï thaønh quen. Hồi hộp, ngỡ ngàng, lo sợ. Gaàn guõi, aám aùp, quyeán luyeán. Tự sự - miêu tả - biểu cảm So saùnh ñaëc saéc Lop8.net Từ ngữ gợi cảm - giàu chất thơ - Gợi dư. taäp:.

(9) Trường THCS. TUAÀN 01. Ngày soạn: 03 - 09 - 07 Tieát : 03. Baøi daïy:. I. Muïc tieâu: 1. Kiến thức: Giúp HS + Hiểu rõ cấp độ khái quát của Nghĩa từ ngữ và mối quan hệ về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. 2. Kỹ năng: Tích hợp với văn ở văn bản Tôi đi học, với tập làm văn qua bài Tính thống nhất về chủ đề của văn bản. 3.Thái độ: Sử dụng từ trong mối quan hệ so sánh về phạm vi nghĩa rộng vaø heïp. II. Chuaån bò: 1. Chuẩn bị của GV - Đồ dùng dạy học: SGK, Giáo án, bảng phụ. 2. Chuẩn bị của HS -Bài tập ra kỳ trước: Đọc, trả lời câu hỏi SGK. III. Hoạt động dạy học: 1. Ổn định tình hình lớp: (1') Sĩ số, nề nếp 2. Kieåm tra baøi cuõ: (4') + Caâu hoûi: + Dự kiến phương án trả lời của HS: 1-? Nhắc lại một số từ đồng nghĩa, từ 1- Từ đồng nghĩa: máy bay, tàu bay trái nghĩa đã học ở lớp 7. từ trái nghĩa: Sống - chết 2-? Em có nhận xét gì về mối quan hệ 2- Các từ có mối quan hệ bình ñaúng ngữ nghĩa giữa các từ ngữ trong 2 về từ ngữ nhoùm treân. 3. Giảng bài mới: + Giới thiệu bài: (1/) Hôm nay chúng ta sẽ học bài Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. + HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC: Thời Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung gian HÑ1: HÑ 1: 14' - Treo bảng phụ có ghi sơ đồ trong SGK/10.. - Quan saùt baûng phuï. Lop8.net.

(10) Trường THCS. ? Nghĩa của từ "Động vật" rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa của từ "Thuù, chim, caù". ? Vì sao.. ? Nghĩa của từ "thú" rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa của từ "voi, höôu,...". ? Vì sao. ? Tương tự nghĩa của từ "cá, chim". ? Nghĩa của từ thú, chim, cá rộng hơn nghĩa của từ nào, đồng thời hẹp hơn nghĩa của từ nào.. 8'. * Cho baøi taäp nhanh: - Cho các từ cây, cỏ, hoa - Yêu cầu: Tìm từ ngữ có phạm vi nghĩa hẹp hơn ba từ đó. HÑ2: ? Thế nào là 1 từ ngữ có nghĩa roäng vaø heïp.. - Nghĩa của từ "Động vật" rộng hơn nghĩa của từ "thú, chim, caù". - Vì nghĩa của từ "động vật" bao hàm nghĩa của từ "thú, chim, caù". - Các từ "thú, chim, cá" có phaïm vi nghóa roäng hôn caùc từ "voi, hươu, tu hú, sáo, cá roâ, caù thu...". - Các từ "thú, chim, cá" có phạm vi nghĩa rộng hơn từ "voi, ... saùo... caù thu..." vaø coù nghĩa hẹp hơn từ "động vật". Thực vật > cây cỏ, hoa > caây cam, coû gaø, hoa cuùc.... I. Từ ngữ nghĩa rộng,. HÑ 2: - Một từ có nghĩa rộng khi từ ngữ nghĩa hẹp: phạm vi nghĩa của nó bao Từ ngữ nghĩa rộng ĐỘNG VẬT ham nghĩa của 1 số từ khác. roäng - Một từ có nghĩa hẹp khi phạm vi nghĩa của nó được bao haøm trong phaïm vi nghóa heïp của từ khác. THUÙ. ? Một từ ngữ có thể vừa có nghĩa rộng, vừa có nghĩa hẹp được khoâng? Vì sao. - Chỉ định 1 HS đọc chậm, rõ phần ghi nhớ/SGK-10.. 15'. - Theo sơ đồ vòng tròn biểu diễn moái quan heä bao haøm naøy. HĐ3: Hướng dẫn luyện tập: BT1: Hướng dẫn HS tự làm. Nhaän xeùt, boå sung. BT2: Gọi HS đọc và xác định yêu caàu baøi taäp. - Nhaän xeùt - boå sung (HS&GV). - Có thể được. - Vì tính chaát roäng heïp cuûa nghĩa từ ngữ chỉ là tương đối. Voi - Đọc Ghi nhớ SGK/10. CHIM. Saùo. CAÙ. Caù roâ. Từ ngữ nghĩa hẹp Ghi nhớ /SGK-10 HÑ 3: - Thảo luận  tự làm theo nhóm (2HS)  Đại diện nhóm trả lời. - Đọc  xác định yêu cầu. - Thảo luận nhóm  cử đại diện trả lời.. Lop8.net. II. Luyeän taäp: BT1: Sơ đồ cấp độ khái quát nghĩa của từ. BT2: Từ ngữ nghĩa rộng a.Chất đốt b. Ngheä thuaät.

(11) Trường THCS. 1'. BT3: Gọi HS đọc và nêu yêu cầu. - Phaùt phieáu hoïc taäp cho toå nhoùm. - Cho HS chuaån bò trong phieáu theo từ cho sẵn. - Chỉ định 1 số HS trả lời.. - Đọc  xác định yêu cầu. - Thảo luận nhóm, tìm từ ngữ có nghĩa được bao hàm trong nghĩa của một số từ ngữ đã cho.. BT4: Gọi HS đọc và hướng dẫn HS tự làm.. - Đọc BT4  phát hiện nhanh từ ngữ không thuộc phaïm vi nghóa cuûa moãi nhoùm từ.. BT5*: - Gọi HS đọc - Hướng dẫn HS tự làm. - Cho lớp nhận xét - GV nhaän xeùt + boå sung + keát luaän HÑ4: Cuûng coá Đọc lại ghi nhớ. - Đọc BT5 - Thaûo luaän, phaùt hieän.. c. Thức ăn d. Nhìn đ. Đánh BT3: Từ ngữ nghĩa hẹp a. Xe cộ: Xe đạp, xe maùy... b. Kim loại: đồng, sắt... c. Hoa quaû: chanh, cam... d. Họ hàng: nội, ngoại, coâ, chuù... e. Mang: xaùch, khieâng, gaùnh... BT4: Từ ngữ không thuoäc phaïm vi a. Thuoác laøo. b. Thuû quyõ c. Buùt ñieän d. Hoa laøi BT5: Tìm từ cócùng phaïm vi nghóa a. Chaïy: vaåy, ñuoåi (NR) (NH) b. Khóc: nức nở, sụt sùi (NR) (NH). HÑ 4: Đọc ghi nhớ. 4. Daën doø HS chuaån bò tieát hoïc tieáp theo(1'): Hoïc kyõ baøi, tìm trong vaên baûn Toâi ñi học các từ ngữ có cùng phạm vi nghĩa.. - Xem trước bài Từ vựng. - Chuaån bò T4: (TLV): Tính thoáng nhaát..... IV. Ruùt kinh nghieäm: (Neáu coù). Lop8.net.

(12) Trường THCS. TUAÀN 01. Ngày soạn: 04 - 09 - 07 Tieát : 04. Baøi daïy:. I. Muïc tieâu: 1. Kiến thức: Giúp HS + Nắm được tính thống nhất về chủ đề của văn bản trên cả hai phương diện hình thức và nội dung. 2. Kyõ naêng: + Tích hợp văn Tôi đi học với Tiếng Việt qua bài Cấp độ khái quát nghĩa của từ. 3. Thái độ: Vận dụng được NỘI DUNG vào việc xây dựng các văn bản noùi, vieát. Đảm bảo tính thống nhất về chủ đề. II. Chuaån b: 1. Chuẩn bị của GV - Đồ dùng dạy học: SGK, Giáo án. 2. Chuẩn bị của HS -Bài tập ra kỳ trước: Đọc, tìm hiểu bài/SGK-12. III. Hoạt động dạy học: 1. Ổn định tình hình lớp: (1') Sĩ số, nề nếp 2. Kieåm tra baøi cuõ: (4') + Caâu hoûi: + Dự kiến phương án trả lời của HS: 1-? Lớp 7 các em đã được học bài - Taïo laäp 1 vaên baûn caàn phaûi baûo caùch taïo laäp vaên baûn. Haõy nhaéc laïi đảm tính liên kết, bố cục và mạch caùc yeâu caàu caàn phaûi coù khi taïo laäp laït trong vaên baûn vaên baûn. 3. Giảng bài mới: + Giới thiệu bài: (1/) Tạo lập văn bản phải đảm bảo về nội dung và hình thức. Các yêu cầu tính liên kết, bố cục và mạch lạt trong văn bản là hình thức. Nội dung văn bản chính là chủ đề văn bản. Để đảm bảo cho một văn bản hoàn chỉnh có sức thuyết phục thì tính thống nhất về chủ đề của văn bản là yêu cầu phải có. Hôm nay, chúng ta seõ tìm hieåu veà baøi hoïc naøy. + HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:. Lop8.net.

(13) Trường THCS. Thời Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noäi dung gian HĐ1: Tìm hiểu KN chủ đề của HĐ 1: I. Chủ đề của văn bản 7' vaên baûn: Yêu cầu HS đọc thầm văn bản Toâi ñi hoïc ? Tác giả nhớ lại những kỷ niệm sâu sắc nào trong thời thơ ấu của mình. Sự hồi tưởng ấy gợi lên những ấn tượng gì trong lòng tác giaû.. ? Nội dung trả lời các câu hỏi trên chính là chủ đề của văn bản "Toâi ñi hoïc". Haõy phaùt bieåu chuû đề của văn bản này. ? Từ các nhận thức trên, em hãy cho biết: Chủ đề của văn bản là gì.. 15'. HÑ2: Hình thaønh khaùi nieäm veà tính thống nhất về chủ đề của vaên baûn: Ngày đầu tiên đi học, tác giả đã đặt nhan đề của văn bản và sử dụng từ ngữ, câu ntn.. Vaên baûn Toâi ñi hoïc - Đọc thầm văn bản "Tôi "Thanh Tònh" - Vấn đề chính: ñi hoïc" * Vieäc ñi hoïc - Tác giả nhớ lại kỷ niệm ngày tựu trường đầu tiên - Đối tượng: * Toâi cuûa mình. Sự hồi tưởng ấy đã gợi lên những cảm xúc về Toâi ñi hoïc một kỷ niệm thời thơ ấu - Chủ đề của văn bản này là vấn đề "Tôi đi học".. - Chủ đề của văn bản là đối tượng, vấn đề chính (chủ yếu) được tác giả ưu tieân ñaët ra trong vaên baûn. II. Tính thoáng nhaát veà HÑ 2: chủ đề của văn bản: 1. Nhan đề: - Nhan đề Tôi đi học có ý Tôi đi học nghĩa trường minh giúp ta hieåu ngay noäi dung cuûa vaên baûn laø noùi veà chuyeän ñi hoïc. - Các từ ngữ "... những kỷ 2. Từ ngữ: niệm mơn man của buổi ....buổi tựu trường tựu trường,... lần đầu tiên ...... đến trường đến trường,... đi học..., ... ..... đi học ..... hai quyển vở hai quyển vở mới...". - Caùc caâu: "Hoâm nay toâi 3. Caâu vaên: đi học", "Hằng năm cứ - Hằng năm.... tựu vào cuối thu, lòngtôi lại trường... nao nức những ky niệm - Tôi đi học mơn man của buổi tựu - Hai quyên vở..... Lop8.net.

(14) Trường THCS. ? Để tô đậm cảm giác của nhân vật Tôi trong ngày đầu tiên đi học, tác giả đã sử dụng các từ ngữ và các chi tiết nghệ thuật nào. (Gợi dẫn HS trả lời). ? Từ việc phân tích trên em hãy cho bieát theá naøo laø tính thoáng nhaát cuûa vaên baûn. ? Làm thế nào để bảo đảm tính thống nhất đó.. 15'. - Chỉ định 1 HS đọc chậm phần ghi nhớ. HĐ3: Hướng dẫn luyện tập: BT1: ? Haõy cho bieát vaên baûn. trường", "tôi quên thế nào được những cảm giác trong saùng aáy", "Hai quyển vở mới đang ở trên tay tôi đã bắt đầu thấy naëng".... * Trên đường đi: - Con đường quen lại bỗng mới mẻ đối khác. - Hành động lội qua sông nô đùa... chuyển thành vieäc ñi hoïc thaät thieâng liêng tự hào. *Trên sân trường: - Ngôi trường cao ráo sạch sẽ khiến tôi lo sợ vaån vô. - Cảm giác ngỡ ngàng luùng tuùng khi xeáp haøng vào lớp "...đứng nép bên người thân..." *Trong lớp học: - Cảm thấy xa mẹ nhớ nhaø. - Tính thoáng nhaát cuûa chủ đề văn bản là sự nhất quán về ý đồ, ý kieán, caûm xuùc cuûa taùc giaû theå hieän trong vaên baûn. - Tính thoáng nhaát theå hieän ở hai phương diện. + Hình thức: Nhan đề của vaên baûn. + Nội dung: Mạch lạt, từ ngữ chi tiết. *Đối tượng: xung quanh nhaân vaät "Toâi" - Đọc ghi nhớ/SGk HÑ 3:. 4. Chi tieát ngheä thuaät * Trên đường đi: - Con đường quen  lạ - Vui chôi  ñi hoïc. * Trên sân trường - Nhìn ngôi trường  lo sợ vẩn vơ. - Khi xeáp haøng  Ngỡ ngàng, lúng túng. * Trong lớp học - Caûm thaáy xa meï. Tính thoáng nhaát. Noäi Dung. Hình Thức. * Ghi nhớ /SGK-12. III. Luyeän taäp - Thaûo luaän  phaùt bieåu yù BT1: Phaân tích tính. Lop8.net.

(15) Trường THCS. trên viết về đối tượng nào và vấn đề gì. Các đoạn văn đã trình bày đối tượng và vấn đề theo một thứ tự nào? Theo em có thể thay đổi trật tự, sắp xếp này khoâng? Vì sao. ? Nêu chủ đề của văn bản. ? Chủ đề được thể hiện trong văn bản từ việc miêu tả rừng cọ  cuộc sống con người. Hãy chứng minh. ? Tìm từ ngữ thể hiện chủ đề.. 1'. BT2: Hướng dẫn HS lực chọn neân boû 2 caâu (b), (d). BT3: Hướng dẫn HS sắp xếp ñieàu chænh caùc yù  neân boû (c), (h), sửa lại câu (b). HÑ4: Cuûng coá Nhaéc laïi yù cô baûn. kieán.. thống nhất chủ đề của vaên baûn a. Đối tượng và vấn đề: Rừng cọ quê tôi - Trình tự của không gian, sự việc, cảm xúc. - Chủ đề: nói về rừng cọ b. Chủ đề Rừng cọ và và cuộc sống con người. cuộc sống con người - CM: Rừng cọ trập trùng c. "Dù ai đi ngược về Thaân coï, laù coï... xuoâi, côm naém laù coï laø Cuoäc soáng con người sôngg Thao" người gắn bó với rừng cọ. - Rừng cọ quê tôi "Dù ai ñi..... côm naém laù coï laø người sông Thao". - Neân boû 2 caâu (b) (d) - BT2 boû (b), (d) - Thaûo luaän  trình baøy yù kieán. - BT3 boû (c), (h) vieát laïi caâu (b). HÑ 4:.. 4. Hướng dẫn HS chuẩn bị tiết học tiếp theo(1'): Học kỹ bài - Xem trước bài Từ vựng. - Chuaån bò T5+6 (VH): Trong loøng meï IV. Ruùt kinh nghieäm:. Lop8.net.

(16) Trường THCS. TUAÀN 02. Ngày soạn: 05 - 09 - 07 Tieát : 05. Baøi daïy: TRÍCH TIỂU THUYẾT TỰ THUẬT NHỮNG NGAØY THƠ ẤU (Nguyeân Hoàng). I. Muïc tieâu: 1. Kiến thức: Đồng cảm với nỗi đau tinh thần, tình yêu mãnh liệt, nồng nàn của chú bé Hồng đối với người mẹ đáng thương được biểu hiện qua ngòi bút hồi ký, tự truyện thấm đượm chất trữ tình chân thành và truyền cảm của tác giả. 2. Kyõ naêng: Reøn luyeän kyõ naêng phaân tích ñaëc ñieåm nhaân vaät, phaân tích caùch keå chuyện kết hợp tả tâm trạng nhân vật. 3. Thái độ: GD - HS tình cảm gia đình, tình yêu mẹ và sự đồng cảm với những số phận bất hạnh trong xã hội cụ và căm ghét XHPK bất công, tàn bạo đối với phụ nữ. II. Chuaån bò: 1. Chuẩn bị của GV - Đồ dùng dạy học: SGK, Giáo án. 2. Chuẩn bị của HS -Bài tập ra kỳ trước: Đọc, trả lời câu hỏi/SGK. III. Hoạt động dạy học: 1. Ổn định tình hình lớp: (1') Sĩ số, nề nếp 2. Kieåm tra baøi cuõ: (4') + Caâu hoûi: + Dự kiến phương án trả lời của HS: ? Bài Tôi đi học được viết theo thể - Thể loại truyện ngắn hồi tưởng: sự loại nào, vì sao em biết. Kết hợp giữa các kiểu văn bản tự sự, mieâu taû, bieåu caûm...ND, boá cuïc maïch vaên , hình ảnh chi tiết đã chứng minh điều đó. 3. Giảng bài mới: + Giới thiệu bài : (1/) Ở nước ta Nguyên Hồng (1918 - 1982) là một trong những nhà văn có một thời thơ ấu thật cay đắng, khốn khổ. Những kỷ niệm ấy đã được nhà văn viết lại trong tập tiểu thuyết tự thuật những ngày thơ ấu. Tác phẩm gồm 9 chương, "Trong lòng mẹ" là chöông IV cuûa taäp hoài kí. "Những ngày thơ ấu" đã được kể, tả, nhớ lại với "rung động cực điểm của một linh hồn trẻ dại" (Thạch Lam) mà thấm đẫm tình yêu - tình yêu mẹ. + HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:. Thời gian 12'. Hoạt động của giáo viên HĐ1: Hướng dẫn đọc và tìm hieåu chuù thích:. Hoạt động của học sinh HÑ 1:. Lop8.net. Noäi dung A. Đọc, tìm hiểu chú thích:.

(17) Trường THCS. - Neâu yeâu caàu: Gioïng chaäm, tình cảm. Những từ ngữ, hình ảnh thể hiện cảm xúc của nhân vật Tôi nhất là đoạn cuối; lời nói ngọt ngaøo, giaû doái raát kòch cuûa nhaân vật người cố đọc giọng đanh đá, keùo daøi, chaâm bieám. - GV đọc mẫu, gọi 3-4 HS đọc, nhận xét cách đọc. 10'. HĐ2: Đọc - hiểu văn bản: ? So với bố cục, mạch truyện và caùch keå chuyeän trong baøi Trong loøng meï coù gì gioáng, khaùc baøi Toâi ñi hoïc.. ? Có thể chia đoạn trích làm mấy đoạn: - Có thể chia 2 đoạn: + Cuộc trò chuyện với bà cô + Cuộc gặp gỡ giữa hai mẹ con - Có thể chia ba đoạn: + Hoàn cảnh thời gian, không gian và sự việc câu chuyện. + Cuộc gặp gỡ với bà cô (Tức ngaøy gioã boá). + Cuộc gặp gỡ với người mẹ (Đến ngày giỗ bố). Tuy nhieân, duø chia caùch naøo, đoạn văn trích cũng là câu. - Nghe yeâu caàu. - Nghe GV đọc mẫu - Đọc văn bản - Nhận xét cách đọc HÑ 2: - Gioáng + Kể, tả theo trình tự thời gian, trong hồi tưởng, nhớ lại ký ức tuổi thơ. + Keå, taû, bieåu caûm. - Khaùc + "Toâi ñi hoïc": Chuyeän lieàn maïch, trong moät khoảng thời gian ngắn, khoâng ngaét quaõng: buoåi sáng đầu tiên đến trường. + "Trong loøng meï": Chuyeän khoâng thaät lieàn, coù 1 gaïïch noái nhoû, ngaén về thời gian vài ngày khi chöa gaëp vaø khi gaëp meï. - HS trả lời và nêu những cách chia đoạn, ý kiến rieâng cuûa mình.. Lop8.net. Chuù thích *, 5, 8 12, 13, 14 ,17.. B. Đọc hiểu văn bản I. Boá cuïc:. Đoạn 1 Hoàn cảnh xảy ra câu chuyeän Đoạn 2 Cuộc trò chuyện với baø coâ. Đoạn 3 Cuộc gặp gỡ giữa hai meï con..

(18) Trường THCS. chuyeän cuûa 3 nhaân vaät chính: Tôi - Bà cô - Người mẹ ? Văn bản thuộc thể loại gì.. ? Ngoâi keå.. 15'. HĐ3: Hướng dẫn tìm hiểu nội dung: ? Yêu cầu HS đọc lại đoạn văn đầu (4 câu) có tác dụng gợi ra hoàn cảnh thời gian, không gian, sự việc ntn để nhân vật bà cô xuất hiện trong cuộc gặp gỡ và đối thoại với đứa cháu ruột mình. ? Tìm hiểu và giải thích nghĩa từ giỗ đầu. - Giỗ đầu (giỗ hết) đồng nghĩa với từ đoạn tang, mãn tang. ? Đọc (kể tóm tắt) đoạn kể về cuộc gặp gỡ và đối thoại giữa bà coâ vaø beù Hoàng. ? Nhân vật bà cô được thể hiện qua những chi tiết kể, tả mờ. ? Cử chỉ "cười hỏi" và nội dung caâu hoûi cuûa baø coâ coù phaûn aùnh đúng tâm trạng và tình cảm của baø coâ hay khoâng. ? Vì sao em nhận ra điều đó. Từ ngữ nào thể hiện thực chất thái độ của bà. ? Em hieåu raát kòch nghóa laø gì.. ? Vì sao bà cô có thái độ và cách cư xử như vậy.. ? Sau lời từ chối của bé Hồng bà. - Tiểu thuyết - tự thuật kết hợp kể chuyện, miêu taû, bieåu caûm. - Ngôi kể thứ 1 - nhân vật toâi. HÑ 3: - HS phaùt hieän, phaân tích vaø suy luaän.. II. Thể loại - Tiểu thuyết kết hợp kieåu vaên baûn TS+MT+BC - Nhân vật người kể chuyện xưng tôi Ngôi thứ 1. III. Phaân tích: 1. Hoàn cảnh câu chuyeän: - Gần đến ngày giỗ đầu bố. - Meï vaãn chöa veà. - Nghe tin đồn về mẹ.. - Suy nghĩ, trả lời. 2. Nhaân vaät baø coâ qua caùi nhìn vaø taâm traïng cuûa Hoàng. - Cười hỏi.  Cay nghiệt, độc ác. - Phaùt hieän chi tieát - Phaân tích, thaûo luaän, phaùt bieåu.. - "Raát kòch" laø raát gioáng người đóng kịch trên sân khaáu. - Bà cô cười hỏi ngọt ngaøo dòu daøng nhöng khoâng heà coù yù ñònh toát đẹp gì với đứa cháu. - Phaân tích, baøn luaän, - Tieáp tuïc hoûi gioïng. Lop8.net.

(19) Trường THCS. 1'. cô lại hỏi gì? Nét mặt và thái độ của bà thay đổi ra sao? Điều đó theå hieän caùi gì. * Từ việc phân tích trên, rút ra bản chất của nhân vật người cô: Lạnh lùng, độc ác, thâm hiểm. Đó là một hình ảnh mang ý nghĩa tố cáo hạng người sống tàn nhaãn, khoâ heùo caû tình maùu muû ruoät raø trong caùi xaõ hoäi phong kiến lúc bấy giờ. (Dĩ nhiên, tính cách tàn nhẫn đó là sản phẩm của định kiến đối với phụ nữ trong xãhội cũ) HÑ4: Cuûng coá: Suy nghó cuûa em veà nhaân vaät người cô.. phaùt bieåu.. ngoït ngaøo. - Maét long lanh nhìn chaùu chaèm chaëp. - Khuyeân  an uûi  khích leä. - "em beù"  ngaân daøi thaät ngoït  Độc địa, lạnh lùng, độc ác, thâm hieåm. Phaùt bieåu caûm nghó caù nhaân.. 4. Hướng dẫn HS chuẩn bị tiết học tiếp theo (1'): Đọc lại văn bản, chuaån bò tieát 2 hoïc tieáp theo. IV. Ruùt kinh nghieäm: (Neáu coù) ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... ......................................................................................................................... .......................................................................................................................... Lop8.net.

(20) Trường THCS. TUAÀN 02. Ngày soạn: 06 - 09 - 07 Tieát : 06. Baøi daïy:. (Tieáp theo) I. Muïc tieâu: 1. Kiến thức: Tiếp tục cho HS tìm hiểu nội dung văn bản và càng thông cảm với soá phaän baát haïnh cuûa nhaân vaät Hoàng - chuù beù moà coâi cha, thieáu tình thöông cuûa meï vaø gia đình, họ hàng. Từ đó càng thấm thía hơn về những số phận trẻ em và phụ nữ trong lễ giáo phong kiến hủ lậu và XH tiểu thị dân nhỏ nhen, kèn cựa, chỉ chạy theo đồng tiền maø queân ñi tình caûm gia ñình, tình maùu muû ruoät thòt. 2. Kyõ naêng: phaân tích ñaëc ñieåm, taâm lyù nhaân vaät . 3. Thái độ: GD - HS tình cảm gia đình, tình yêu mẹ căm ghét XHPK , chia sẻ với những số phận bất hạnh trong xã hội II. Chuaån bò: 1. Chuẩn bị của GV - Đồ dùng dạy học: SGK, Giáo án. 2. Chuẩn bị của HS -Bài tập ra kỳ trước: Đọc, tìm hiểu bài. III. Hoạt động dạy học: 1 Ổn định tình hình lớp: (1') Sĩ số, nề nếp 2. Kieåm tra baøi cuõ: (4') + Caâu hoûi: + Dự kiến phương án trả lời của HS: 1. Nhắc lại tiểu sử, thời gian và vị - Trình baøy phaàn chuù thích * (toùm taét) trí đoạn trích 2. Nhân vật bà cô trong đoạn trích - Phaùt bieåu caûm nghó veà nhaân vaät baø coâ để lại cho em những suy nghĩ gì Một con người ích kỷ, độc ác, không tình caûm 3. Giảng bài mới: + Giới thiệu bài: + HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC:. Thời Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Noä dung gian 2. Nhaân vaät beù Hoàng HĐ1: Hưỡng dẫn SH tìm hiểu HĐ 1: 30' noäi duïng: - Cho HS nhắc lại hoàn cảnh soáng hieän taïi cuûa beù Hoàng.. - HS trả lời gọn quaviệc đọc lại 4 câu đầu. + Bố chơi bời nghiện ngập  mất sớm.. Lop8.net. với những rung động cực điểm của một linh hoàn treû daïi: a. Taâm traïng cuûa beù Hồng trong cuộc đối.

(21)

Giáo án Ngữ văn 8 - Học kì I - 4 cột

Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về