Giáo án Ngữ văn 7 - Tiết 23: Đặc điểm văn biểu cảm - Lại Thị Tiền - Năm học 2006-2007

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ng÷ v¨n 7 N¨m häc : 2006 - 2007 Ngµy so¹n: 13/10/2006 Ngµy d¹y: 14/10/2006. TiÕt : 23. §Æc ®iÓm v¨n biÓu c¶m.. A. Mục tiêu cần đạt.. 1. KiÕn thøc: Giúp học sinh: Hiểu các đặc điểm cụ thể của bài văn biểu cảm. 2. Kü n¨ng: Hiểu được đặc điểm của phương thức biểu cảm là thường mượn cảnh vật, đồ vật, con người để bày tỏ tình cảm. 3. Thái độ: Bồi dưỡng tư tưởng tình cảm, trau dồi kỹ năng biểu cảm B. ChuÈn bÞ.. Gi¸o viªn : ChuÈn bÞ néi dung lªn líp. Häc sinh: So¹n bµi theo c©u hái SGK. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động. * Hoạt động 1:. KiÓm tra bµi cò.. ? Thế nào là văn biểu cảm? Tình cảm trong văn biểu phải đảm bảo yêu cầu gì?. Giíi thiÖu bµi. * Hoạt động 2.. Trong các tiết học trước, các em đã nắm được thế nào là văn biểu cảm và phần nào thấy được tình cảm thể hiện trong văn biểu cảm. Vậy đặc điểm của văn biểu cảm như thế nào? Có gì giống và khác so với các thể loại văn đã học, Bài học h«m nay chóng ta ®i t×m hiÓu. * Hoạt động 3 .. Bµi míi.. Hoạt động của GV. H§ cña HS. Nội dung cần đạt. I. Tìm hiểu đặc điểm của văn b¶n biÓu c¶m. GV: Cho học sinh đọc văn bản 1. bµi tËp 1. - Đọc văn bản - Văn bản''Tấm gương''. ''Tấm gương''. ''Tấm gương''. ? Văn bản trên biểu đạt tình c¶m g×? - > Bài văn ca ngợi đức tính trung thực của con người, ghét ? Những từ ngữ nào biểu đạt thãi xu nÞnh dèi tr¸. - T×m nh÷ng tõ tình cảm đó? ngữ biểu đạt t×nh c¶m. - Tấm gương là người bạn chân thật suốt đời. - Kh«ng bao giê biÕt xu nÞnh, cho dù xương tan thịt nát thì 1. Lại Thị Tiền Trường THCS Trần Can Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Ng÷ v¨n 7 N¨m häc : 2006 - 2007 vÉn gi÷ nguyªn tÊm lßng ngay ? Để biểu đạt tình cảm đó, tác - Phát hiện thẳng. giả đã dùng hình ảnh nào? h×nh ¶nh. - Tác giả mượn hình ảnh tấm gương làm điểm tựa. ? Vì sao tác giả lại mượn hình ảnh tấm gương để bày tỏ tình cảm đó? - Suy nghÜ, tr¶ - Vì tấm gương luôn phản lêi. chiÕu trung thµnh mäi vËt xung quanh. ? Khi ca ngîi phÈm chÊt cña gương và nói với gương tức là t¸c gi¶ muèn ca ngîi nh÷ng con người như thế nào? - Trả lời độc lËp. => T¸c gi¶ gi¸n tiÕp ca ngîi những con người trung thực, th¼ng th¾n. GV: Nh­ vËy cã thÓ nãi tÊm gương là hình ảnh ẩn dụ để ngợi ca những con người trung thùc. ? Qua bµi v¨n trªn, em cã nhËn xÐt g× vÒ néi dung biÓu c¶m trong mçi bµi v¨n biÓu - NhËn xÐt c¶m? kh¸i qu¸t. * KÕt luËn: Mçi bµi v¨n biÓu cảm cần tập trung biểu đạt mét t×nh c¶m chñ yÕu. Để biểu đạt tình cảm ấy người viết cần phải làm như - Trả lời độc thÕ nµo? lËp. - Chọn hình ảnh tượng trưng để gửi gắm tình cảm. GV Kh¸i qu¸t. §©y lµ ý 1-2 phÇn ghi nhí. Gäi häc sinh - HS §äc ý 1-2 đọc. ghi nhí. ? Bè côc bµi v¨n gåm mÊy phÇn? Nªu râ giíi h¹n tõng - Häc sinh nªu phÇn? bè côc, giíi * Bè côc: 3 phÇn. h¹n. - Më bµi: Tõ ®Çu...Cha mÑ sinh ra nã. - Th©n bµi: TiÕp...Hæ thÑn. - KÕt bµi: Cßn l¹i. - GV cho học sinh đọc lại mở 5. Lại Thị Tiền Trường THCS Trần Can Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Ng÷ v¨n 7 N¨m häc : 2006 - 2007 bµi, kÕt bµi.. - §äc më bµi, kÕt bµi.. ? PhÇn më bµi vµ phÇn kÕt bµi cã quan hÖ víi nhau nh­ thÕ - NhËn xÐt. nµo?. - GV: Cho học sinh đọc phần. * Quan hÖ më bµi vµ kÕt bµi. - Më bµi: Nªu phÈm chÊt cña gương. - Kết bài: Khẳng định lại phẩm chất đó.. - §äc th©n bµi. th©n bµi. ? PhÇn th©n bµi nªu ý nghÜa - Trả lời độc g×? lËp. -Thân bài: Nêu lên các đức tính của gương như trung thực, th¼ng th¾n. - Lấy 2 ví dụ về sự đáng trọng, đáng kính của các nhân vật có vÎ bÒ ngoµi xÊu xÝ thÕ nh­ng gương cũng không nói sai sự thËt. ? TÊt c¶ c¸c ý nªu trong phÇn th©n bµi cã quan hÖ víi nhau như thế nào với chủ đề của bài - NhËn xÐt. - Cã mèi quan hÖ tËp trung v¨n? làm rõ chủ đề của bài văn là tính trung thực của con người. ? Tình cảm và sự đánh giá của t¸c gi¶ trong bµi v¨n nh­ thÕ nào? Tình cảm đó có tác dụng - Trình bày ý - Tình cảm đánh giá chân thực nh­ thÕ nµo? kiÕn. râ rµng kh«ng thÓ b¸c bá. - Hình ảnh tấm gương có sức khªu gîi, t¹o nªn gi¸ trÞ cña bµi v¨n. GV: Kh¸i qu¸t. ? Bµi v¨n biÓu c¶m gåm mÊy phÇn? T×nh c¶m trong v¨n biểu cảm phải đảm bảo yêu - Kh¸i qu¸t rót cÇu g×? ra nhËn xÐt. * KÕt luËn: Bµi v¨n biÓu c¶m gåm 3 phÇn. - T×nh c¶m trong bµi ph¶i râ rµng trong s¸ng, ch©n thùc. GV: Kh¸i qu¸t chuyÓn ý. 2. Bµi tËp 2. Gọi học sinh đọc đoạn văn - §äc ®o¹n v¨n SGK. 5. Lại Thị Tiền Trường THCS Trần Can Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Ng÷ v¨n 7 N¨m häc : 2006 - 2007 SGK.. - §o¹n v¨n- SGK/ 86.. ? §o¹n v¨n thÓ hiÖn t×nh c¶m g×? - Häc sinh béc lé. - Néi dung: §o¹n v¨n thÓ hiÖn tình cảm cô đơn cầu mong sự ? T×nh c¶m ®­îc thÓ hiÖn trùc giúp đỡ và cảm thông. tiÕp hay gi¸n tiÕp? Dùa vµo ®©u mµ em nhËn xÐt nh­ vËy. - Nªu nhËn xÐt. - C¸ch thÓ hiÖn: T×nh c¶m béc lé trùc tiÕp. - Dùa vµo dÊu hiÖu cña nã lµ lêi than, c©u hái biÓu c¶m. GV: C¸ch biÓu lé t×nh c¶m trong v¨n biÓu c¶m cã thÓ biÓu - Häc sinh l¾ng lé trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp. nghe. GV: Kh¸i qu¸t . - Tõ sù ph©n tÝch ë trªn em hãy rút ra đặc điểm của văn - NhËn xÐt. 3. Ghi nhí: SGK. biÓu c¶m? - §äc ghi nhí. - Gọi học sinh đọc ghi nhớ. II. LuyÖn tËp. * V¨n b¶n: Hoa häc trß. §äc bµi v¨n. Gọi học sinh đọc bài văn. ? Bài văn thể hiện tình cảm gì - Trả lời độc lËp. -Néi dung biÓu c¶m: Nçi buån, nhí khi ph¶i xa thÇy, xa b¹n, nghØ hÌ. ? Việc miêu tả hoa phượng đóng vai trò gì trong bài văn - Tr×nh bµy suy biÓu c¶m nµy? nghÜ. - Mượn hình ảnh hoa phượng ? V× sao t¸c gi¶ gäi hoa để bày tỏ tình cảm trên. - Trả lời độc phượng là hoa học trò? lËp. - Vì nhà thơ đã biến hoa phượng, một loại hoa nở rộ vµo dÞp kÕt thóc n¨m häc thành biểu tượng của sự chia ? H·y t×m m¹ch ý cña bµi ly ngày hè đối với học trò. - Tr×nh bµy ý v¨n? kiÕn. - M¹ch ý cña bµi v¨n. + Phượng nở báo hiệu mùa chia tay. + C¶m xóc bèi rèi, thÉn thê khi chia tay. 5. Lại Thị Tiền Trường THCS Trần Can Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Ng÷ v¨n 7 N¨m häc : 2006 - 2007 ? Bµi v¨n biÓu lé t×nh c¶m trùc + Cảm xúc trống trải cô đơn. tiÕp hay gi¸n tiÕp? - Trả lời độc lËp. - Bµi v¨n biÓu lé t×nh c¶m gi¸n tiÕp. * Hoạt động 4: Hướng dẫn học ở nhà. ? §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n biÓu c¶m. - Häc ghi nhí. - Soạn bài đề văn biểu cảm.. 5. Lại Thị Tiền Trường THCS Trần Can Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>