Giáo án Ngữ văn 7 tiết 30

TIẾT THỨ 30 Ngày soạn:
TÊN BÀI BẠN ĐẾN CHƠI NHÀ
A/MỤC TIÊU:
1/ Kiến thức: Giúp HS cảm nhận tình bạn đậm đà hồn nhiên của Nguyễn Khuyến.
Bước đầu nắm được thể thơ thất ngôn bát cú.
2/ Kĩ năng: Đọa diễn cảm , phân tích và cảm nhận thơ
3/ Thái độ: Biết trân trọng giữ gìn tình bạn gắn bó keo sơn
B/ PHƯƠNG PHÁP GIẢNG DẠY:
C/CHUẨN BỊ GIÁO CỤ:
1/ Giáo viên: Soạn giáo án, nghiên cứu tài liệu, bảng phụ
2/Học sinh: Soạn bài
D/ TIẾN TRÌNH BÀI DẠY:
1/ Ổn định tổ chức: Lớp 7A
7B
2/ Kiểm tra bài cũ: ? Em hãy đọc thuộc lòng bài thơ “Qua đèo Ngang” và nêu nội
dung , nghệ thuật của bài
3/ Nội dung bài mới:
a/ Đặt vấn đề: Tình bạn là đề tài bất tận của thơ ca. Nhà thơ Nguyễn Khuyến đã
làm nên thành công ở đề tài đó. Nếu bài thơ “Khóc Dương Khuê” thể hiện nỗi đau
đớn nghẹn ngào, thống thiết khi bạn qua đời thì bài “Bạn đến chơi nhà” thể hiện niềm
vui phấn khởi khi bạn lâu ngày đến chơi.
b/ Triển khai bài dạy:
HOẠT ĐỘNG CỦA THẦY VÀ TRÒ NỘI DUNG KIẾN THỨC
Hoạt động 1:
HS đọc chú thích *
? Em hãy nêu vài nét về tác giả, tác
phẩm
HS: Trả lời
GV hướng dẫn HS đọc ngắt nhịp 4/3
hoặc 2/2/3 riêng câu 6 ngắt nhịp 4/1/2
Giọng đùa vui hòm hỉnh mà chân thành

GV hướng dẫn HS hiểu nghĩa từ khó
I.Tìm hiểu chung:
1. Tác giả, tác phẩm:
a. Tác giả: (1835 - 1909)
- Lúc nhỏ tên Thắng
- Quê huyện Bình Lục, Hà Nam
- Nhà nghèo thông minh học giỏi đỗ
đầu ba kì thi nên có tên Tam nguyên
yên đỗ
- Ông là thơ lớn của dân tộc
b. Tác phẩm:
Là một trong những bài thơ nỗi tiếng
viết về tình bạn.
2. Đọc, chú thích:
a. Đọc:
b. Giải nghĩa từ khó:
- Nước cá nước đầy, nước lớn
- Khôn: e rằng khó
- Rốn: Cuống, cánh hoa bao bọc
- Thời: thì
3. Thể thơ:
?Theo em, baì thơ thuộc thể thơ gì?
HS: Trả lời
? Theo em, bài thơ chia làm mấy phần ý
chính của mỗi phần như thế nào
HS: Trả lời
Hoạt động 2:

? Theo em, cách mở đầu bài thơ có gì
đặc biệt. Qua đây em thấy tâm trạng của

tác giả như thế nào
HS: Trả lời
? Theo em, hoàn cảnh của tác giả lúc
này như thế nào
HS: Trả lời

Thảo luận nhóm(5 phút)
? Theo em, tác giả sử dụng biện pháp
nghệ thuật gì khi trình bày hoàn cảnh
của mình. Tác dụng của biện pháp ấy là
gì
HS: Thảo luận , trả lời
HS khác nhận xét góp ý
GV nhận xét kết luận
? Theo em cụm từ “ta với ta” có ý nghĩa
như thế nào
HS: Trả lời
? Em hãy khái quát nội dung, nghệ thuật
của bài thơ
HS: Thảo luận theo từng cặp 2 phút
? Em hãy tìm những câu tục ngữ, ca dao,
bài thơ viết về tình bạn
HS: Trả lời
Thất ngôn bát cú đường luật
4. Bố cục: gồm 3 phần
Phần 1: Câu 1- Cảm xúc khi bạn
đến chơi
Phần 2: Câu 2,3,4,5,6,7 - Tình huống
và cách tiếp đón bạn
Phần 3: Câu 8 - Cảm xúc về tình bạn

II. Phân tích:
1. Cảm xúc khi bạn đến chơi nhà:
Lời thơ mở đầu tự nhiên như một
lời chào hỏi đời thường
Niềm vui hồ hởi phấn khởi tay bắt
mặt mừng
2. Tình huống và tiếp đãi bạn:
- Trẻ đi vắng: Không có người nhờ
vả
- Chợ xa: Không dễ mua đồ tiếp
đãi bạn
- Có gà, cá: khó bắt
- Có cải, cà, bầu, mướp: Chưa đúng
vụ
Với biện pháp liệt kê, phép đối,
giọng đùa vui hóm hỉnh tạo nên tình
huống độc đáo nhưng thắm thiết,
chân thành
3. Cảm xúc về tình bạn:
Đại từ ta: ngôi 1,2 tuy hai mà một
khẳng định tình bạn sâu đậm đến với
nhau bằng tất cả tấm lòng.
III. Tổng kết:
1. Nghệ thuật:
- Phương thức biểu đạt chủ yếu là
biểu cảm xen tự sự
- Phép liệt kê, phép đối, cường điệu
giàu giá trị
- Giọng thơ đùa vui hóm hỉnh
- Ngôn ngữ mọc mạc, giản dị

2. Nội dụng:
Bài thơ thể hiện một tình bạn đậm
đà, thắm thiết lấy sự hiểu nhau, cảm
thông với nhau làm điều quý nhất
hơn tất cả mọi phẩm vật
GV yêu cầu SH đọc ghi nhớ SGK
Hoạt động 4:
GV hướng dẫn HS làm bài
IV. Luyện tập:
4/ Củng cố:
Em hãy viết một đoạn văn từ 5- 7 câu phát biểu cảm nghĩ của em về tình bạn trong
bài thơ “Bạn đến chơi nhà” của Nguyễn Khuyến
5/ Dặn dò:
- Nắm nội dung kiến thức bài học
- Học thuộc lòng bài thơ
- Ôn tập văn biểu cảm: khái niệm, đặc điểm, cách làm, đề văn biểu cảm