Giáo án Ngữ văn 6 - Tiết 26: Em bé thông minh (Tiết 2) - Nguyễn Thị Hoa

<span class='text_page_counter'>(1)</span>NguyÔn ThÞ Hoa – Trêng THCS Ch©u Minh – HiÖp Hoµ - B¾c Giang TiÕt 26: Em bÐ th«ng minh (T2) (TruyÖn cæ tÝch) A. Mục tiêu cần đạt: - Gióp HS tiÕp tôc t×m hiÓu ý nghÜa cña v¨n b¶n : §Ò cao trÝ tuÖ d©n gian, t¹o tiếng cười vui vẻ hồn nhiên trong đời sống hàng ngày. - Giáo dục: ý thức rèn luyện, bồi dưỡng trí tuệ, ý thức tôn trọng trí tuệ của những người dân lao động. - RÌn kü n¨ng: T×m hiÓu kiÓu nh©n vËt trong truyÖn cæ tÝch. * Träng t©m: T×m hiÓu v¨n b¶n . * TÝch hîp: - YÕu tè nh©n vËt, sù viÖc trong v¨n tù sù. B. ChuÈn bÞ: 1/ GV: So¹n bµi. 2/ HS: Häc bµi, so¹n bµi. C. Tiến trình tổ chức các hoạt động. 1/ ổn định tổ chức: 1' 2/ KiÓm tra bµi cò: 5' Trong truyện, em bé thông minh đã trải qua những thử thách nào? Tại sao lại ph¶i cã nhiÒu thö th¸ch nh­ vËy? §¸p ¸n: Có 4 lần thử thách (giải câu đố của viên quan, giải 2 câu đố của nhà vua, giải câu đó của sứ giả nước ngoài ) => Nhiều lần thử thách như vậy, em bé thông minh vẫn vượt qua một cách dễ dàng càng khẳng định trí tuệ hơn người của em bé. 3/ Bµi míi: Phương pháp - HS đọc "Nghe chuyện ấy nhà vua 2/ Em bé thông minh giải câu đố của mừng lắm… đến ăn mừng với nhau nhà vua lần thứ nhất . - Ra lÖnh: Tõ 3 thóng g¹o nÕp, ba råi" - ý chÝnh cña ®o¹n? con trâu đực phải đẻ thành 9 con - Nhà vua đã ra 1 câu đố như thế trâu.  Th¸nh chØ, b¾t buéc ph¶i lµm . nµo? (Hình thức là 1 lời ra lệnh, như một  Câu đố vô cùng oái oăm, không th¸nh chØe, kh«ng thÓ kh«ng lµm). thể thực hiện được, đặt dân làng vào - Em có nhận xét gì về câu đố của cảnh tiến thoái lưỡng nan. vua.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> NguyÔn ThÞ Hoa – Trêng THCS Ch©u Minh – HiÖp Hoµ - B¾c Giang - Tại sao nhà vua lại ra câu đố oái o¨m nh­ vËy? A. §Þnh b¾t téi d©n lµng. B. ThÓ hiÖn tÝnh c¸ch o¸i o¨m cña nhà vua (người có quyền uy). C. Thö th¸ch d©n lµng. D. Thö tµi em bÐ th«ng minh? (HS chọn đáp ứng đúng) - Dân làng đã phản ứng như thế nào trước lời đố của nhà vua? - Chi tiết này đã làm nổi bật điều gì? (Trí tuệ của cả tập thể lơn, đủ mọi thành phần, lứa tuổi đều phải bó tay).  Mục đích: Thử tài em bé thông minh.. - D©n lµng: T­ng höng, lo l¾ng, bao nhiªu cuéc häp vÉn kh«ng cã c¸ch gi¶i quyÕt, coi ®©y lµ 1 tai ho¹ (chÊp nhËn bã tay chÞu ph¹t) => Một câu đố không thể có lời giải, quá khó với mọi người. - Trong khi d©n lµng ®ang v« cïng lo - Em bÐ th«ng minh: B¶o cha th­a sợ như vậy, thì phản ứng của em bé với dân làng mổ trâu đồ xôi ăn mừng th«ng minh nh­ thÕ nµo? vµ lµm lé phÝ trÈy kinh. - T¹i sao em bÐ l¹i coi ®©y lµ léc vua ban? (em bé thông minh đã dựa vào vật gì để khẳng định điều đó?) (Thóng g¹o nÕp - chØ cÇn ®­a 2 con trâu đực là đủ cho lời thách đố, vua cho thếm 2 thúng gạo với ý để khao d©n lµng). - Chi tiÕt "em liÒn b¶o cha" kh¼ng => Ph¶n øng nhanh, kh«ng cÇn suy định điều gì? nghĩ, tính toán trước sau  Mục đích trÝ tuÖ cña em bÐ. - Đến hoàng cung em bé đã giải lời - Đến hoàng cung: Em bé thông đố của nhà vua bằng cách nào? minh khãc, xin vua ra lÖnh cho cha - Có nhận xét gì về cách giải đối của mình đẻ em bé  Để nhà vua tự nói em bé? (Em giải đố như vậy có tác ra "giống đực làm sao mà đẻ được " dụng gì? => Nhà vua không thể lý => Cách giải đó bất ngờ ngay cả với gi¶i ®­îc). nhµ vua, khiÕn nhµ vua th¸n phôc, chÞu c«ng nhËn em bÐ th«ng minh qu¶ lµ lçi l¹c. - Lần thứ 2, nhà vua ra câu đố như 3/ Giải câu đố lần thứ 2 của nhà vua: - Ra lÖnh: cho mét con chim sÎ dän thÕ nµo?. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> NguyÔn ThÞ Hoa – Trêng THCS Ch©u Minh – HiÖp Hoµ - B¾c Giang - Theo em, ®iÒu nµy cã thÓ thùc hiÖn ®­îc kh«ng? NÕu thùc hiÖn ®­îc ph¶ cã ®iÒu kiÖn g×? (chØ khi cã phÐp mµu cña truyÖn cæ tÝch). - Nh­ng em bÐ th«ng minh l¹i kh«ng phải là người có phép màu, em đã giải đáp câu đố này như thế nào? - Lời đáp này của em bé thông minh đã khiến nhà vua có thái độ như thế nào? Thái độ ấy khẳng định điều gì? - Theo em phÐp mµu nhiÖm cña em bÐ chÝnh lµ ®iÒu g×? (TrÝ tuÖ h¬n người, tài trí thông minh hiếm có ) - Sứ giả nước ngoài ra câu đố như thế nào? Mục đích của câu đố này? - Việc giải đố có ý nghĩa gì? Có giống những lần trước không? (kh«ng gièng v× ®©y lµ thÓ diÖn, lµ vận mệnh của nước nhà, không thể coi thường) - Câu đố này rất khó, em hãy tìm chi tiết khẳng định điều này? - Điều này cho thấy mức độ khó của câu đố lần này như thế nào so với những lần trước?. thµnh 3 cç thøc ¨n..  Câu đó bất ngờ, không có lời giải. - Em bÐ th«ng minh : ®­a mét chiÕc kim yêu cầu rèn thành 1 con dao để xÎo thÞt chim.  Nhµ vua phôc h¼n. => Em bÐ th«ng minh qu¶ lµ nh©n tµi lỗi lạc của đất nước.. 4/ Giải câu đó của sứ giả nước ngoài - Sứ giả câu đố: Xỏ 1 sợi chỉ qua ®­êng xo¸y tr«n èc cña mét con èc vÆn  Chiếm bờ cõi nước ta.. - Các đại thần vò đầu suy nghĩ, bao nhiªu «ng tr¹ng, bao nhiªu nhµ th«ng thái đều bó tay.  Câu đố này khó hơn tất cả những câu đố khác, những người được coi là bộ não của nước nhà đều không thể cã lêi gi¶i. - Em bÐ th«ng minh h¸t: "Tang…. … kiÕn mõng kiÕn sang" =? Em bé giải câu đố một cách dễ dµng, hån nhiªn nh­ ch¬i mét trß ch¬i con trÎ.. - Khi đến hỏi em bé, em bé có suy nghÜ, vß ®Çu bøt tai kh«ng? Em bÐ thông minh đã trả lời như thế nào? - Tại sao tác giả dân gian lại tưởng tượng em bé giải đố bằng lời hát? (Thể hiện sự hồn nhiên đáng yêu của em bé, đồng thời cho thấy câu đố này qúa dễ dàng, chỉ như một trò chơi đối víi em bÐ th«ng minh) - Lời giải đố của em đã mang đến kết - Sứ giả nước láng giềng vô cùng. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> NguyÔn ThÞ Hoa – Trêng THCS Ch©u Minh – HiÖp Hoµ - B¾c Giang qu¶ nh­ thÕ nµo? ý nghÜa?. th¸n phôc.  Em bé đã cứu nguy cho vận mệnh, thể diện của nước nhà. - Việc giải đố lần này của em bé => Em bé thông minh quả xứng với thông minh đã cho em suy nghĩ gì? tên gọi mà mọi người đặt cho em, em có một trí tuệ không ai có thể vượt qua ®­îc. - Nhê trÝ tuÖ cña m×nh, em bÐ kh«ng - Nhµ vua sai x©y dinh thù c¹nh chØ cø cha, cøu d©n lµng, cøu m×nh hoµng cung cho em ë. cứu cả dân tộc, em đã được hưởng mét cuéc sèng nh­ thÕ nµo? - Kết cục này thể hiện ước mơ gì của => Những người có trí tuệ, có tài người xưa? năng sẽ được hưởng hạnh phúc, được träng dông. - ý nghÜa cña truyÖn ? (ghi nhí SGK) III. LuyÖn tËp: - HS đọc truyện (SGK) Bài đọc thêm: Chuyện Lương Thế - TruyÖn kÓ vÒ ai? ý nghÜa cña Vinh. truyÖn? - Câu truyện này cho em suy nghĩ gì?  Truyện kể về thần đồng LTV  (Nhân tài của nước ta không chỉ có Khẳng định LTV là một người thực trong truyÖn cæ tÝch, d©n téc ta ë thêi sù tµi n¨ng nh­ cã phÐp thÇn. đại nào cũng có những thần đồng, những tài năng đáng tự hào như LTV, NguyÔn HiÒn…) - Liªn hÖ b¶n th©n? 4/ Cñng cè: 1' - Tại sao người xưa lại tưởng tượng những truyện về những nhân vật thông minh với những câu đố oái oăm như vậy? (Tạo tiếng cười vui vẻ….) 5/ DÆn dß: 1' - TËp kÓ truyÖn.. Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>