Tải bản đầy đủ (.pdf) (20 trang)

Giáo án Ngữ văn 6 - Học kì 2 - Hà Đức Thụ - Năm học 2006-2007

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (215.96 KB, 20 trang )

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************. Ngµy so¹n: .................. Ngµy gi¶ng: ................. TiÕt 90: Buæi häc cuèi cïng (T2) An – phông – xơ - đô - đê. A. -. Mục đích cần đạt. Nắm được cốt truyện, nhân vật và tư tưởng của truyện thể hiện lòng yêu nước, yêu quý tiÕng nãi d©n téc. Nắm được tác dụng của phương thức kể truyện và nghệ thuật thể hiện và nghệ thuật thể hiện tâm lý nhân vật qua ngôn ngữ, cử chỉ, ngoại hình, hành động. B. ChuÈn bÞ. Gi¸o viªn: §äc s¸ch – t­ liÖu – gi¸o ¸n. Häc sinh: §äc s¸ch – tr¶ lêi c©u hái. C. TiÕn tr×nh d¹y häc. Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức. - SÜ sè. - KiÓm tra bµi cò. - Ph©n tÝch c¶nh buæi häc cuèi cïng cña trß Phr¨ng. Hoạt động 2: Giới thiệu bài Bµi míi. III. Ph©n tÝch v¨n b¶n. 2. Buæi d¹y tiÕng Ph¸p cuèi cïng cña thÇy Ha – men. - Thầy Ha – men đã được - Trang phục: áo rơ - đanh – gốt màu xanh lục, diềm lá miªu t¶ vÒ trang phôc sen, mò b»ng lôc ®en thªu Nh÷ng thø trang phôc chØ trong buæi häc cuèi cïng dïng vµo nh÷ng buæi lÔ trang träng  T«n vinh buæi nh­ thÕ nµo? học y rằng đặc biệt. - Thái độ của thầy đối với - Thái độ đối với học sinh: Không giận dữ, thật dịu dàng. häc sinh trong buæi häc - ThÇy nãi vÒ viÖc häc tiÕng Ph¸p: cuèi cïng nµy nh­ thÕ + §ã lµ ng«n ng÷ hay nhÊt thÕ giíi. nµo? + Phải giữ lấy nó trong chúng ta và đừng bao giờ quên - Nh÷ng lêi nãi cña thÇy nã. vÒ viÖc häc tiÕng Ph¸p. + Khi mét d©n téc r¬i vµo vßng n« lÖ, chõng nµo hä vÉn gi÷ v÷ng tiÕng nãi cña m×nh th× ch¼ng kh¸c g× n¾m ch×a kho¸ trong chèn lao tï.  Phép so sánh  Thầy đã nêu bật giá trị thiêng liêng và - Câu nói đã dùng phép ... sức mạnh của tiếng nói dân tộc trong cuộc đấu tranh - Em hiểu gì về nội dung giành độc lập tự do (Tiếng nói của mỗi dân tộc được hình c©u nµy? thành và vun đắp bằng sự sáng tạo của biết bao thế hệ qua hµng ngµn n¨m. §ã lµ thø tµi s¶n tinh thÇn v« cïng quý báu của mỗi dân tộc. Vì vậy, khi bị kẻ thù đồng hoá vÒ ng«n ng÷, tiÕng nãi d©n téc m×nh bÞ mai mét th× d©n téc Êy khã cã thÓ giµnh ®­îc độc lập, thậm chí rơi vào nguy cơ diệt vong. 1 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************. - Nh÷ng lêi nãi cña thÇy vÒ tiÕng Ph¸p biÓu hiÖn ®iÒu g×? - Hành động và tâm trạng cña thÇy cña thÇy trong gi©y phót cuèi cña buæi häc? Cuèi cïng biÓu hiÖn qua nh÷ng chi tiÕt? - V× sao lóc nµy trß thÊy thÇy lín lao? - Em thÊy cã lµ t©m tr¹ng nh­ thÕ nµo? - T×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn t©m tr¹ng c¶m xóc cña thÇy víi c¶nh vËt quen thuộc của trường lớp? - Em thÊy thÇy cßn lµ người như thế nào với nghÒ nghiÖp? - ý nghĩa tư tưởng của truyÖn? (TruyÖn muèn nh¾c nhë ta ®iÒu g×?).  Nh÷ng lêi nãi võa s©u s¾c, võa tha thiÕt biÓu lé lßng tự hào và ý thức giữ gìn tiếng nói dân tộc  yêu nước s©u ®Ëm. - Gi©y phót cuèi cña buæi häc: + Thầy cầm phấn, dằn mạnh, viết to: “Nước Pháp muôn n¨m”. + Thầy đứng trên bục, người tái nhợt ... đầu dựa vào tường ... nghẹn ngào không nói hết được câu.  Miªu t¶ ngo¹i h×nh  t©m tr¹ng.  Tình yêu nước, yêu ngôn ngữ dân tộc đến dâng trào, nỗi đau, sự xúc động đến cực điểm. - Thầy đăm đăm nhìn những đồ vật xung quanh mình như muốn mang theo trong ánh mắt toàn bộ ngôi trường nhá bÐ cña thÇy.  Miªu t¶ ngo¹i h×nh  t©m tr¹ng.  ThÇy yªu nghÒ, g¾n bã víi nghÒ nghiÖp..  ý nghĩa: Phải biết yêu quý, giữ gìn và học tập để nắm vững tiếng nói của dân tộc mình, nhất là khi đất nước rơi vµo vßng n« lÖ, bëi tiÕng nãi kh«ng chØ lµ tµi s¶n quý b¸u của dân tộc mà còn là phương tiện quan trọng để đấu tranh giành độc lập tự do.  NghÖ thuËt: - Những đặc sắc nổi bật về - Kể theo ngôi thứ nhất – người kể là một học sinh có nghÖ thuËt cña truyÖn? mặt trong buổi học đó. - Miªu t¶ nh©n vËt qua ý nghÜ, t©m tr¹ng (Phr¨ng) qua ngoại hình, cử chỉ, lời nói, hành động (thầy Ha – men). - Ng«n ng÷ tù nhiªn víi giäng kÓ ch©n thµnh vµ xóc động: sử dụng nhiều câu biểu cảm, từ gợi cảm, phép so s¸nh, h×nh ¶nh mang ý nghÜa Èn dô (khi nghe tiÕng chim bå c©u gËt gï...) Hoạt động 3: III. LuyÖn tËp. - Yªu cÇu tæ 1+2 lµm bµi 1. ViÕt 1 ®o¹n v¨n miªu t¶ thÇy Ha – men trong buæi tËp 1. häc cuèi cïng. - Yªu cÇu tæ 3+4 lµm bµi 2. ViÕt 1 ®o¹n v¨n miªu t¶ chó bÐ Phr¨ng trong buæi tËp 2. häc cuèi cïng. Hoạt động 4: Củng cố – dặn dò. Ph©n tÝch nh©n vËt Ha – men trong buæi häc cuèi cïng.  Hướng dẫn học tập: Häc bµi - so¹n: “§ªm nay B¸c kh«ng ngñ”. 2 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************. Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. Bµi 22 - TiÕt 91: Nh©n ho¸ A.Mục đích cần đạt. N¾m ®­îc kh¸i niÖm nh©n ho¸, c¸c kiÓu nh©n ho¸. N¾m ®­îc t¸c dông chÝnh cña nh©n ho¸. BiÕt dïng c¸c kiÓu nh©n ho¸ trong bµi viÕt cña m×nh. B. ChuÈn bÞ. Gi¸o viªn: §äc s¸ch – tµi liÖu – gi¸o ¸n. Häc sinh: §äc s¸ch – Tr¶ lêi c©u hái. C. TiÕn tr×nh d¹y häc. Hoạt động 1: Khởi động. - ổn định tổ chức: - SÜ sè.  KiÓm tra bµi cò. - Cã mÊy kiÓu so s¸nh? T¸c dông cña so s¸nh? - Lµm bµi tËp vÒ nhµ. Hoạt động2: Giới thiệu bài. Bµi míi I. Bµi häc. Ng÷ liÖu vµ ph©n tÝch KÕt luËn: - T×m phÐp nh©n ho¸ NL1: Nh©n ho¸. 1. Nh©n ho¸ lµ g×? trong khæ th¬ sau? - ¤ng mÆt trêi mÆc ¸o  Nh©n ho¸ lµ gîi hoÆc t¶ - T×m nh÷ng tõ ng÷ vèn gi¸p ®en ra trËn. con vật, cây cối, đồ vật,... được dùng tả người để tả - Cây mía múa gươm. b»ng nh÷ng tõ ng÷ vèn con vật, đồ vật? - KiÕn hµnh qu©n. được dùng để gợi hoặc tả NL2: con người; làm cho thế - So sánh với diễn đạt ở  Làm cho thế giới loài giới loài vật cây cối, đồ NL2, hiện tượng diễn tả ở vật, cây cối, đồ vật trở nên vật,... trỏ nên gần gũi với NL1 hay h¬n ë chç? gần gũi với con người. con người, biểu thị được - Em hiÓu nh©n ho¸ lµ g×? nh÷ng suy nghÜ, t×nh c¶m NL3: của con người. - Nh÷ng sù vËt nµo ®­îc Sù vËt ®­îc nh©n ho¸: 2. C¸c kiÓu nh©n ho¸: nh©n ho¸? nh©n ho¸ b»ng MiÖng = tõ “L·o” c¸ch nµo? Tai = tõ “B¸c” M¾t = tõ “C«” Ch©n, tay = tõ “CËu”  Dïng nh÷ng tõ vèn gäi người để gọi vật. - Tre = tõ ng÷:“Chèng l¹i”; “xung phong”; “gi÷”. => Dïng nh÷ng tõ vèn chØ hoạt động, tính chất của 3 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************. con người để chỉ hoạt động, tính chất của vật. - Tr©u = tõ: “¥i”.  Cã 3 kiÓu nh©n ho¸ => Trò chuyện, xưng hô thường gặp (SGK) với vật như đối với người. - Cã mÊy kiÓu nh©n ho¸ Hoạt động 3: III. LuyÖn tËp. - Gäi 2 häc sinh lªn b¶ng  Bµi tËp 1: ChØ ra vµ nªu t¸c dông cña phÐp nh©n ho¸. lµm bµi tËp 1. Nh©n ho¸: Tµu mÑ, tµu con, xe anh, xe em, tÝu tÝt, bËn rén.  Cách diễn tả đó làm cho sự vật trở nên gần gũi, sinh động, nó cũng có quan hệ gần gũi gắn bó như quan hệ ruột thịt của con người. - Gäi 1 häc sinh lªn b¶ng Bµi tËp 3: So s¸nh 2 c¸ch viÕt. lµm bµi tËp 3. - C¸ch viÕt 1: Dïng phÐp nh©n ho¸, víi nh÷ng tõ ng÷ gîi c¶m  dïng cho v¨n b¶n biÓu c¶m. - C¸ch viÕt 2: Dïng cho v¨n b¶n thuyÕt minh. Hoạt động 4: Củng cố – Dặn dò. Nh©n ho¸? Cã mÊy phÐp nh©n ho¸?  Hướng dẫn học tập. Bµi tËp vÒ nhµ: 4, 5 (SGK) + BT (SBT). Ngµy so¹n: Ngµy gi¶ng:. Bài 22 - Tiết 92: Phương pháp tả người A. -. Mục tiêu cần đạt. Giúp học sinh nắm được cách tả người và bố cục hình thức của 1 đoạn, 1 bài văn tả người.. B. C.  -. LuyÖn tËp kÜ n¨ng quan s¸t vµ lùa chän, kÜ n¨ng tr×nh bµy nh÷ng ®iÒu quan s¸t, lùa chän ®­îc theo thø tù hîp lý. ChuÈn bÞ. Gi¸o viªn: §äc s¸ch – tµi liÖu – gi¸o ¸n. Häc sinh: §äc s¸ch – tr¶ lêi c©u hái. TiÕn tr×nh d¹y häc. Hoạt động 1: Khởi động. ổn định tổ chức. SÜ sè. KiÓm tra bµi cò. Lµm bµi tËp vÒ nhµ. Hoạt động 2: Giới thiệu bài. 4 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************. Bµi míi. I.. -.  -. Bµi häc 1. Phương pháp viết 1 đoạn văn, bài văn tả người. - Học sinh đọc từng đoạn. NL: SGK. a. Đoạn 1: Tả dượng Hương Thu chèo thuyền vượt - Mỗi đoạn văn đó tả ai? th¸c. §iÓm næi bËt: KhoÎ, r¾n ch¾c, t­ thÕ v÷ng vµng. Người đó có đặc điểm gì + từ ngữ hình ảnh thể hiện: như pho tượng: bắp thịt næi bËt thÓ hiÖn b»ng cuån cuén. - §o¹n 2: t¶ Cai Tø nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh? + §Æc ®iÓm næi bËt: mang c¸i h×nh thøc bÒ ngoµi không đẹp mắt, phẩm chất: gian xảo. Häc sinh t×m ... + Tõ ng÷, h×nh ¶nh thÓ hiÖn... - Đoạn 3: tả hình ảnh 2 người trong keo vật. + Đặc điểm nổi bật: Khoẻ có kinh nghiệm đấu vật. - Häc sinh t×m ... + Tõ ng÷, h×nh ¶nh thÓ hiÖn. b. §o¹n 2 tËp trung kh¾c häa ch©n dung nh©n vËt. Đoạn 1 + 3 tả người gắn với công việc. c. Nªu néi dung chÝnh cña mçi phÇn ë ®o¹n 3. - Më bµi: Giíi thiÖu nh©n vËt. - Th©n bµi: Miªu t¶ chi tiÕt ngo¹i h×nh, cö chØ, hµnh động và lời nói. - Kết bài: Nêu cảm nghĩ của người viết.  Ghi nhí: (SGK – 61) Hoạt động 3: III. LuyÖn tËp. - 3 em lên làm 3 yêu cầu  Bài tập 1: Các chi tiết tiêu biểu để miêu tả. trong bµi tËp 1. Mét em bÐ chõng bèn n¨m tuæi: + Dáng hình: Nước da, đôi má, mắt, lời nói. + Hoạt động: Trò chơi yêu thích, hay làm gì? + Tính tình: Nghe lời người lớn, thật thà, ngây thơ, hồn nhiªn... Mét cô giµ. Mét c« gi¸o say s­a gi¶ng bµi trªn líp. - Häc sinh tù lµm  Bài tập 2: Lập dàn ý cho bài văn của 1 trong 3 đề trªn. Hoạt động 4: Củng cố – dặn dò. §iÒu cÇn l­u ý khi lµm v¨n miªu t¶. Hướng dẫn học tập: BTVN: 3 (SGK) + BT (SBT). Ngµy so¹n:.................................... Ngµy gi¶ng:................................... 5 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************. Bµi 23 - TiÕt 93: §ªm nay B¸c kh«ng ngñ (T1). A.. B. C.  -. Minh HuÖ. Mục tiêu cần đạt. - Cảm nhận được vẻ đẹp của hình tượng Bác Hồ trong bài thơ với tấm lòng yêu thương mênh mông, sự chăm sóc ân cần đối với các chiến sĩ và đồng bào, thấy được tình cảm yêu quý, kính trọng của người chiến sĩ đối với Bác Hồ. Nắm được những đặc sắc nghệ thuật của bài thơ: kết hợp miêu tả, kể chuyện với biÓu hiÖn c¶m xóc, t©m tr¹ng; nh÷ng chi tiÕt gi¶n dÞ, tù nhiªn mµ giµu søc biÓu c¶m. ChuÈn bÞ. Gi¸o viªn: §äc s¸ch – tµi liÖu – gi¸o ¸n. Häc sinh: §äc s¸ch – tr¶ lêi c©u hái. TiÕn tr×nh d¹y häc. Hoạt động 1: Khởi động. ổn định tổ chức. SÜ sè. KiÓm tra bµi cò. Buæi häc cuèi cïng cña thÇy Ha – men diÔn ra nh­ thÕ nµo? ý nghÜa cña truyÖn? Giíi thiÖu bµi. Giíi thiÖu: Viết về Hồ Chí Minh đã có nhiều bài thơ hay của nhiều tác gải víi nh÷ng c¸ch tiÕp cËn vµ thÓ hiÖn kh¸c nhau. Minh HuÖ cã cách thể hiện hình tượng Bác Hồ thật bình dị mà cảm động trong h×nh thøc mét bµi th¬ tr÷ t×nh nh­ng cã nhiÒu yÕu tè tù sù. Bµi th¬ ®­îc viÕt dùa trªn nh÷ng sù kiÖn cã thùc: N¨m 1950, trong chiến dịch biên giới, Bác Hồ đã trực tiếp ra mặt trận chỉ huy cuộc chiến đấu. Đầu năm 1951, Minh Huệ ở Nghệ An gặp một người là bộ đội vừa từ Việt Bắc về có kể cho nhà thơ nghe một kỉ niệm được gặp Bác trong một đêm trên đường đi chiến dịch biên giới. Câu chuyện gây xúc động cho tác giả  S¸ng t¸c bµi th¬. Hoạt động 2: Bài mới. I. TiÕp xóc v¨n b¶n. 1. §äc – kÓ. 2. T×m hiÓu chó thÝch: SGK. II. Ph©n tÝch v¨n b¶n - Giáo viên hướng dẫn Hoàn cảnh: đọc mẫu – học sinh “Trời khuya lắm rồi đọc. Trêi m­a l©m th©m - Gọi học sinh đọc chú Mái lều tranh xơ xác” thÝch.  Từ láy tượng hình gợi cảnh đêm khuya, trời mưa nhỏ, - C©u chuyÖn diÔn ra kÐo dµi, l¹nh gi¸ mµ chØ tró trong c¨n lÒ t¹m bî  Thiªn trong hoµn c¶nh nµo? nhiªn kh¾c nghiÖt, vËt chÊt, thiÕu thèn, khã kh¨n (c¸i T×m nh÷ng tõ ng÷ thÓ khã kh¨n chung cña cuéc kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p). 6 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************. hiÖn? - NhËn xÐt g× vÒ viÖc sö dông tõ ng÷? Gîi t¶ hoµn c¶nh thêi gian?, kh«ng gian? - H×nh ¶nh B¸c Hå ®­îc c¶m nhËn qua ai? - H×nh ¶nh b¸c ®­îc thÓ hiÖn qua h×nh d¸ng t­ thÕ nh­ thÕ nµo? (tõ lÇn 1 -> lÇn 3). - NhËn xÐt g× vÒ viÖc dïng tõ? Qua nh÷ng tõ Êygîi d¸ng vÎ vµ t©m tr¹ng g× cña B¸c? - H×nh ¶nh B¸c Hå ®­îc thÓ hiÖn qua cö chØ, hµnh động nào? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ viÖc dïng tõ ng÷, h×nh ¶nh? Em nhËn xÐt g× vÒ những hành động này? (qua hành động biểu hiÖn g× vÒ B¸c?) - Bác đã có những lời nói nµo víi anh chiÕn sÜ lÇn 1? lÇn 3? - Qua nh÷ng lêi lÏ nµy cßn hiÓu g× vÒ B¸c.. 1. H×nh ¶nh B¸c Hå. L1: VÎ mÆt B¸c trÇm ng©m ... m¸i tãc b¹c. L3: “B¸c vÉn ngåi ®inh ninh Chßm r©u im ph¨ng ph¸c.  Dïng nhiÒu tõ l¸y gîi t©m tr¹ng: LÆng yªn nh­ ®ang nghÜ ngîi ch¨m chó vÒ mét ®iÒu g× (vÒ cuéc kh¸ng chiÕn). T©m tr¹ng Êy ®­îc lÆp ®i lÆp l¹i vµ nhÊn m¹nh h¬n ë lÇn thø ba. - Cử chỉ, hành động. ... §èt löa cho anh n»m Råi B¸c ®i dÐm ch¨n Từng người từng người một Sî ch¸u m×nh giËt thét B¸c nhãm ch©n nhÑ nhµng.  Tõ ng÷ h×nh ¶nh ch©n thùc, phÐp ®iÑp, tõ l¸y gîi h×nh.  Thể hiện tình yêu thương và chăm sóc ân cần, tỉ mỉ của Bác Hồ với chiến sĩ, như người cha, người mẹ chăm lo giấc ngủ cho những đứa con. Sự chăm sóc chu đáo không sót một ai “từng người một”. Đặc biệt cử chỉ “nhãn ch©n nhÑ nhµng” thÓ hiÖn sù t«n träng, n©ng niu của vị lãnh đạo đối với những người chiến sĩ bình thường giống như cử chỉ của người mẹ nâng niu giấc ngủ của đứa con nhỏ.  Giàu đức hy sinh quên mình. “Ôi lòng Bác vậy cứ thương ta. ...ChØ biÕt quªn m×nh. Lêi nãi: L1: “Chó cø viÖc ngñ ngon Ngày mai đi đánh giặc”.  Lời động viên chân thành, tình cảm. L3: “Bác thương đoàn dân công §ªm nay ngñ ngoµi rõng ...Càng thương càng nóng ruột Mong trêi s¸ng mau mau.  Lêi lÏ ch©n thùc; §iÖp tõ  B¸c rÊt hiÓu, c¶m th«ng với những khó khăn vất vả của dân công  Bác thương sót, lo lắng đến bồn chồn, day dứt mà không ngủ được  Tình yêu thương mênh mông, sâu nặng với cán bộ chiến sĩ và cả đoàn dân công  “Thương người như thể thương thân”.  “B¸c ¬i tim B¸c mªnh m«ng thÕ Ôm cả non sông mọi kiếp người”. Hoạt động 3: Củng cố – Dặn dò. Tr×nh tù thÓ hiÖn h×nh ¶nh B¸c  B¸c hiÖn lªn nh­ thÕ nµo? 7 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************.  -. T¹i sao nãi bµi th¬ ®­îc tr×nh bµy nh­ mét c©u chuyÖn ? Hướng dẫn học tập Tìm hiểu tiếp tâm tư của người chiến sĩ. Ngµy so¹n: ............................. Ngµy gi¶ng: ............................ Bµi 23 - TiÕt 94: §ªm nay B¸c kh«ng ngñ. A. B. C.  -. Minh HuÖ Mục tiêu cần đạt. Thấy được vẻ đẹp của hình tượng Bác Hồ với tấm lòng yêu thương mênh mông, sự chăm sóc ân cần với các chiến sĩ và thấy được tình cảm yêu quý của các chiến sĩ đối với B¸c Hå. Nắm được những đặc sắc nghệ thuật của bài thơ: kết hợp miêu tả với kể chuyện, biÓu hiÖn c¶m xóc, biÓu hiÖn t©m tr¹ng, nh÷ng chi tiÕt gi¶n dÞ, tù nhiªn mµ giµu søc truyÒn c¶m. ChuÈn bÞ. Gi¸o viªn: §äc s¸ch – tµi liÖu – gi¸o ¸n. Häc sinh: §äc s¸ch – tr¶ lêi c©u hái. TiÕn tr×nh d¹y häc. Hoạt động 1: Khởi động. ổn định tổ chức. SÜ sè. KiÓm tra bµi cò. V× sao nãi bµi th¬ ®­îc tr×nh bµy nh­ mét c©u chuyÖn? H×nh ¶nh B¸c ®­îc hiÖn lªn nh­ thÕ nµo trong bµi th¬. Hoạt động 2: Giới thiệu bài. Bµi míi. - LÇn thøc dËy thø nhÊt, II. Ph©n tÝch v¨n b¶n. tâm tư của anh đội viên 2. Tâm tư của người đội viên – chiến sĩ. thÓ hiÖn qua nh÷ng tõ * LÇn thøc dËy thø nhÊt. ngữ nào?. Anh đội viên “Mà sao Bác vẫn ngồi. trong t©m tr¹ng nh­ thÕ  Anh ng¹c nhiªn khi thÊy gi÷a trêi khuya l¹nh gi¸ mµ nµo? B¸c vÉn ngåi trÇm ng©m bªn bÕp löa. - Khi thấy Bác đốt lửa - “Anh đội viên nhìn Bác. cho anh và Bác đi dém Càng nhìn lại càng thương chăn cho từng người anh Người cha mái tóc bạc...” c¶m thÊy thÕ nµo?  Anh nh×n B¸c mµ trong lßng trµo d©ng t×nh yªu - Vì sao nhìn thấy thực thương. Cách nói ẩn dụ “Người cha”  Bác càng thể mà anh tưởng như trong hiện niềm yêu thương, kính trọng Bác sâu đậm như với m¬? người cha thân thương của mình  Tình cảm giữa - Phân tích tác dụng của người chiến sĩ với vị lãnh tụ như tình cảm cha con ruột phép so sánh trong hai thịt (và ngược lại). 8 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************. c©u th¬ sau? - Tõ “cao” vµ tõ “Êm” ®­îc hiÓu theo nghÜa ®en hay bãng? - Tâm trạng anh đội viên cßn ®­îc thÓ hiÖn qua nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh nµo? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ viÖc sö dông tõ ng÷? - T©m tr¹ng cña anh lóc nµy ra sao? - Em cã nhËn xÐt g× vÒ cách diễn đạt? Tác dụng? - Khi nghe gi¶i thÝch v× sao B¸c kh«ng ngñ, anh đã có tâm trạng như thế nµo? - V× sao anh l¹i cã t©m tr¹ng nµy? - Em hiÓu g× vÒ ý nghÜa cña khæ th¬ cuèi? - Bµi th¬ lµm theo thÓ th¬ nµo? - C¸ch gieo vÇn ra sao? - NghÖ thuËt thÓ hiÖn? - Bài thơ đã thể hiện nh÷ng néi dung c¬ b¶n g×?. { {. “Anh đội viên mơ màng. Nh­ n»m trong giÊc méng. “Bãng B¸c cao lång léng Êm h¬n ngän löa hång.  Khi chứng kiến tận mắt những cử chỉ hành động của B¸c ch¨m sãc ©n cÇn tíi c¸c chiÕn sÜ, anh cµng xóc động, anh tưởng như trong mơ (Lần đầu tiên anh chứng kiến sự quan tâm, chăm sóc chu đáo của người lãnh tụ víi c¸c chiÕn sÜ nh­ cha con anh kh«ng tin vµo nh÷ng điều mà mình nhìn thấy)  (hai câu sau) từ láy tượng h×nh + phÐp so s¸nh  + Gợi tả hình ảnh Bác vừa lớn lao vĩ đại, vừa gần gũi, thân thương  làm anh ấm áp trong lòng. + Thể hiện tình cảm thân thiết, ngưỡng mộ của anh đội viên đối với Bác: “Thæn thøc c¶ nçi lßng Bông anh vÉn bån chån Lßng anh cø bÒ bén”  Dïng nhiÒu tõ l¸y gîi t©m tr¹ng t×nh c¶m ngµy cµng tăng tiến: Từ yêu thương  sao xuyến, xúc động không thÓ k×m nÐn ®­îc  n«n nao, thÊp thám, kh«ng yªn lßng v× lo cho B¸c  nh÷ng tr¨n trë, suy nghÜ lo l¾ng cho søc khoÎ cña B¸c cø ngæn ngang trong lßng. * LÇn thø ba thøc dËy: “Anh hèt ho¶ng giËt m×nh”  Sự lo lắng ngày càng tăng, lên đến điểm đỉnh. “Mêi B¸c ngñ B¸c ¬i! Trêi s¾p s¸ng mÊt råi B¸c ¬i! Mêi B¸c ngñ” Phép điệp, đảo dùng nhiều câu cảm  anh thiết tha năn nØ B¸c ngñ  t×nh c¶m lo l¾ng ch©n thµnh, s©u s¾c cña anh đội viên với Bác (Tình cảm của Bác dành cho anh c¶m ho¸ .... “Lòng vui sướng mênh mông Anh thøc lu«n cïng B¸c”.  Anh đã cảm nhận được thật sâu xa, thấm thía lòng yêu thương mênh mông Bác với nhân dân. Tình thương và đạo đức cao cả ấy của Bác đã truyền sang anh cảm hoá anh, nâng đỡ anh “lớn lên” hơn về tâm hồn, tình cảm  sung sướng, hạnh phúc khi được ở bªn B¸c, lµm theo B¸c. 10 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************. . -.  -. “Ta bên Người – Người toả sáng trong ta Ta bỗng lớn hơn ở bên Người một chút” Khæ cuèi “§ªm nay B¸c kh«ng ngñ Vì một lẽ thường tình B¸c lµ Hå ChÝ Minh”  Câu thơ khẳng định điều như một chân lý. Hồ Chí Minh là Người cha kính yêu của dân tộc Việt Nam. Người là hiện thân của tình yêu thương bao la, rộng lớn, sâu sắc, nên những đêm không ngủ vì mọi người với Bác chỉ là “lẽ thường tình của cuộc đời Bác”. III. Tæng kÕt. NghÖ thuËt: ThÓ th¬ n¨m ch÷; cã nhiÒu vÇn lu«n thÝch hîp víi lèi kÓ chuyÖn. KÕt hîp miªu t¶, kÓ, víi biÓu c¶m. Có nhiều chi tiết giản dị, chân thực, cảm động. Dïng nhiÒu tõ l¸y gîi t¶, gîi c¶m. Néi dung: Bài thơ thể hiện tấm lòng yêu thương yêu sâu sắc, rộng lớn của Bác với bộ đội và nhân dân, đồng thời thể hiện tình cảm yêu kính, cảm phục của người chiến sĩ víi l·nh tô.. Hoạt động 3: IV. LuyÖn tËp. Chi tiÕt nµo trng bµi gîi cho em nhiÒu c¶m xóc nhÊt? V× sao? Hoạt động 4: Củng cố – dặn dò. Hướng dẫn Nhận xét chung về tam tư, tình cảm của anh đội viên với Bác? NghÖ thuËt c¬ b¶n cña bµi th¬? Néi dung c¬ b¶n cña bµi th¬? Hướng dẫn học tập. Häc thuéc lßng, häc bµi, lµm bµi tËp phÇn luyÖn tËp. Ngµy so¹n: .................................. Ngµy gi¶ng: ................................. Bµi 23 - TiÕt 95: Èn dô A.. Mục tiêu cần đạt. Gióp häc sinh: N¾m ®­îc kh¸i niÖm Èn dô, c¸c kiÓu Èn dô. HiÓu – vµ nhí ®­îc c¸c t¸c dông cña Èn dô. BiÕt ph©n tÝch ý nghÜa còng nh­ t¸c dông cña Èn dô trong thùc tÕ sö dông TiÕng ViÖt. 11 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************. B.. Bước đầu có kĩ năng tự tạo ra một số ẩn dụ. ChuÈn bÞ. Gi¸o viªn: §äc s¸ch – tµi liÖu – gi¸o ¸n. Häc sinh: §äc s¸ch – tr¶ lêi c©u hái. C. TiÕn tr×nh d¹y häc. Hoạt động 1: Khởi động. ổn định tổ chức. SÜ sè.  KiÓm tra bµi cò. Nh©n ho¸? t¸c dông cña nh©n ho¸? Lµm bµi tËp vÒ nhµ bµi 3. Hoạt động 2: Giới thiệu bài. Bµi míi. I. Bµi häc. - Ng÷ liÖu vµ ph©n tÝch. - Cụm từ “Người cha” - NL1: Cụm từ: “Người được dùng để chỉ ai? Vì cha” chỉ Bác Hồ vì: Bác sao cã thÓ vÝ nh­ vËy? Hồ với Người cha có những đặc điểm, phẩm chÊt gièng nhau: tuæi t¸c, tình thương yêu, sự chăm sóc chu đáo. - C¸ch nãi nµy gäi lµ Èn dô? Èn dô lµ g×? Èn dô: - Liªn hÖ víi so s¸nh: - C¸ch nãi nµy cã g× gièng + Gièng: vµ kh¸c so s¸nh? Cùng đối chiếu sự vật, sự viÖc nµy víi sù vËt, sù viÖc kh¸c trªn c¬ së gi÷a chúng có nét tương đồng lµm t¨ng søc gîi h×nh, gîi cảm cho sự diễn đạt. + Kh¸c: - Èn dô th× Èn ®i sù vËt, sù viÖc ®­îc so s¸nh (vÕ A), phương diện so sánh, từ so s¸nh, chØ cßn l¹i sù vËt, sù viÖc ®­îc so s¸nh (vÕ B). * NL2: - Từ in đậm trong NL2 - “lửa hồng” chỉ màu đỏ dùng để chỉ những hiện của hoa râm bụt vì chúng tượng hoặc sự vật nào? Vì có hình thức tương đồng. sao cã thÓ vÝ nh­ vËy. - ......... chØ sù në hoa. 12 Lop6.net. KÕt luËn: 1. Èn dô lµ g×. * Lµ gäi tªn sù vËt, hiÖn tượng này bằng tên sự vật hiện tượng khác có nét tương đồng với nó nhằm t¨ng søc gîi h×nh, gîi c¶m cho sự diễn đạt.. }. => Èn dô: So s¸nh gÇm. 2. C¸c kiÓu Èn dô. * Có 4 kiểu ẩn dụ thường gÆp: - Èn dô h×nh thøc. - Èn dô c¸ch thøc..

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************. V× chóng gièng nhau vÒ - Èn dô phÈm chÊt. c¸ch thøc thÓ hiÖn. - ẩn dụ chuyển đổi cảm - NL3: gi¸c. - C¸ch dïng tõ trong côm - Gißn tan: c¶m nhËn cña từ in đậm có gì đặc biệt vị giác. trong c¸ch nãi th«ng - Nãi n¾ng gißn tan  thường? chuyển đổi cảm giác. (Giòn tan, nêu đặc điểm * C¸ch ph©n tÝch gi¸ trÞ cña c¸i g×? c¶m nhËn cña c¶u Èn dô (tõ B - > t×m gi¸c quan nµo? đến A) N¾ng c¶m nhËn cña gi¸c quan nµo?) - Người ta thường nói n¾ng thÕ nµo? - C¨n cø vµo ba ng÷ liÖu (SGK) cho biÕt cã mÊy kiÓu Èn dô? Hoạt động 3: III. LuyÖn tËp.  Bµi tËp 1: - Gọi học sinh (khá) làm Cách 1: Diễn đạt bình thường. bµi tËp 1 – c¶ líp cïng C¸ch 2: Dïng phÐp so s¸nh. C¸ch 3: Dïng phÐp Èn dô. lµm. => So s¸nh vµ Èn dô lµ nh÷ng phÐp tu tõ lµm cho c¸ch diễn đạt có tính hình tượng, tính biểu cảm. Nhưng ẩn dô lµm cho c©u nãi cã tÝnh hµm sóc cao h¬n.  Bài tập 2: Tìm ẩn dụ? nét tương đồng giữa các sự vật, hiện tượng. a, “ăn quả” tương đồng về cách thức với sự hưởng thụ thành quả. - “kẻ trồng cây” có nét tương đồng về phẩm chật với người lao động có công sức trong viÖc t¹o ra thµnh qu¶. => Khi hưởng thụ thành quả phải nghĩ đến công lao của người lao động đã vất vả để tạo ra thµnh qu¶. b, “mực” “đen” tương đồng về phẩm chất với cái xấu. “đèn” “sáng” tương đồng về phẩm chật với các tốt. c, “thuyền” tương đồng về ........... với người đi xa. “biển” tương đồng về ..............với người ở nhà. d, Mặt trời (trong lăng) tương đồng về phẩm chật với ........... Hoạt động 4: Củng cố – dặn dò. Èn dô? Cã mÊy kiÓu Èn dô – vÝ dô?  Hướng dẫn ôn tập. - BTVN: 3, 4(SGK) + BT Ng÷ v¨n. 13 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************. Ngµy so¹n: .......................... Ngµy gi¶ng: .......................... Bµi 23 - TiÕt 96: LuyÖn tËp vÒ v¨n miªu t¶. A. B. C. . Mục tiêu cần đạt. N¾m ®­îc c¸ch tr×nh bµy miÖng tõng ®o¹n, mét bµi v¨n miªu t¶. Luyện tập kĩ năng trình bày miệng những điều đã quan sát và lựa chọn theo một thø tù hîp lý. ChuÈn bÞ. Gi¸o viªn: §äc s¸ch – t­ liÖu – gi¸o ¸n. Häc sinh: §äc s¸ch – tr¶ lêi c©u hái. TiÕn tr×nh d¹y häc. Hoạt động 1: Khởi động. ổn định tổ chức. SÜ sè. KiÓm tra: KÕt hîp. Hoạt động 2: Giới thiệu bài. Bµi míi. 1. §o¹n v¨n. Em h·y t¶ l¹i b»ng miÖng quang c¶nh líp häc trong buæi häc cuèi cïng. Gîi ý:  Më bµi: - Giíi thiÖu buæi häc cuèi cïng.  Thân bài: - Các bạn đến lớp sớm ... trang phục ... nét mặt ... mọi biểu hiện của các bạn đều thể hiện sự quyến luyÕn nhí nhung: ViÕt l­u bót; nh×n ng¾m l¹i c¶nh trường, ngồi quan sát bên nhau tâm sự; đùa vui với nhau ... Quang c¶nh chung cña líp: B¶ng – hµng ch÷ in đạm; bàn ghế; bàn giáo viên. C¶nh vËt thiªn nhiªn: n¾ng; tiÕng ve; hoa phượng. Giờ học đã đến – cô giáo trang phục – nét mÆt. Kh«ng khÝ trong giê häc: C« gi¸o – häc sinh c¶m nhËn khi nghe gi¶ng – c¸c b¹n häc sinh: chó ý nghe – ph¸t biÓu – ghi chÐp, lµm bµi tËp ... KÕt thóc giê häc: C« - häc trß => hoµ chung trong kh«ng khÝ ®Çm Êm, bÞn rÞn.  KÕt bµi:  Bµi tËp 2: 14 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************. T¶ l¹i b»ng miÖng cho c¸c b¹n nghe vÒ thÇy gi¸o Ha – Men (Gîi ý: SGK).  Bµi tËp 3: Đề: Nhân ngày nhà giáo Việt Nam, con theo mẹ đến chúc mừng thầy giáo cũ của mẹ,nay đãnghỉ hưu. Em hãy tả lại hình ảnh thầy giáo trong phút giây xúc động gặp lại người học trò của mình sau nhiều năm xa cách. Yªu cÇu: a. LËp dµn ý: b. Thảo luận trong tổ và cử một đại diện trình bày trước lớp.  Dµn ý: + Më bµi: Giíi thiÖu vÒ cuéc gÆp gì. + Th©n bµi: Giíi thiÖu c¶nh vËt thiªn nhiªn, kh«ng khÝ chung. Hình ảnh thầy: độ tuổi, mái tóc, nước da ... Vầng trán cao ... đôi mắt – cái nhìn – dáng người Lời lẽ – tâm trạng (nụ cười, nét mặt...) khi gặp thÇy. Trß chuyÖn víi thÇy – giäng nãi – gîi l¹i kØ niÖm. + KÕt bµi: Chia tay thÇy – suy nghÜ, c¶m xóc. Hoạt động 4: Củng cố – dặn dò. Nh÷ng ®iÒu cÇn l­u ý khi lµm bµi v¨n miªu t¶.  Hướng dẫn học tập. ViÕt thµnh v¨n bµi tËp 3.. Ngµy so¹n: ........................... Ngµy gi¶ng: .......................... Bµi 24 - TiÕt 97: KiÓm tra v¨n A. -. Mục tiêu cần đạt. Đánh giá được việc nắm bắt kiến thức trong các tác phẩm văn học hiện đại trong chương trình văn 6 kì II của học sinh. RÌn kÜ n¨ng vËn dông kiÕn thøc trong mét bµi kiÓm tra viÕt. B. ChuÈn bÞ. 15 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************. C.  I. A. B. C. D. A. B. C. D. A. B. C. D.. A. B. C. D. A. B. C. D.. Gi¸o viªn: §äc s¸ch – t­ liÖu – gi¸o ¸n. Häc sinh: §äc s¸ch – viÕt bµi. TiÕn tr×nh d¹y häc Hoạt động 1: Khởi động. ổn định tổ chức. SÜ sè. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng. Hoạt động 2: Giới thiệu bài. Bµi míi. PhÇn tr¾c nghiÖm (5 ®iÓm). Hãy khoanh tròn vào chữ cái trước phương án trả lời đúng nhất. Câu 1: Bài học đường đời mà Dế Choắt nói với Dế Mèn là gì? ở đời không được ngông cuồng, dại dột sẽ chuốc vạ vào thân. ở đời phải cẩn thận khi nói năng, nếu không sớm muộn rồi cũng mang vạ vào thân. ở đời mà có thói hung hăng bậy bạ, có óc mà không biết nghĩ sớm muộn rồi cũng mang v¹ vµo th©n. ở đời phải trung thực, tự tin, nếu không sớm muộn rồi cũng mang vạ vào thân. Câu 2: Vì sao nói những con vật trong đoạn trích “Bài học đường đời đầu tiên” được miêu t¶ b»ng nghÖ thuËt nh©n ho¸? Chúng vốn là những con vật đội lốt người. Chóng ®­îc miªu t¶ nh­ thùc chóng vèn cã. Chóng ®­îc g¸n cho nh÷ng nÐt t©m lý, tÝnh c¸ch, t­ duy vµ quan hÖ nh­ cña con người. Chúng là những biểu tượng của đạo đức, tâm lý. Câu 3: Chi tiết nào không thể hiện được sựu hùng vĩ của sông nước Cà Mau? Rộng hơn ngàn thước. Hai bªn bê mäc toµn nh÷ng c©y m¸i giÇm. Nước ầm ầm đổ ra biển ngày đêm như thác. Rừng đước dựng lên cao ngất như hai dãy trường thành vô tận. C©u 4: Ai lµ nh©n vËt chÝnh trong truyÖn “Bøc tranh cña em g¸i t«i”? A. Người em gái. C. BÐ Quúnh. B. Người em gái và người anh trai. D. Người anh trai. Câu 5: Nhận xét nào sau đây không thể hiện đúng bài học truyện “Bức tranh của em gái t«i”. Cần vượt qua lòng tự ti trước tài ăng của người khác. Trân trọng và vui mừng trước những thành công của người khác. Nhân hậu và độ lượng sẽ giúp mình tự vượt qua tính ích kỷ cá nhân. Biết xấu hổ khi mình thua kém người khác. Câu 6: Điểm giống nhau giữa hai đoạn trích “Vượt thác” và “Sông nước Cà Mau”? tả cảnh sông nước. t¶ c¶nh quan vïng cùc nam cña tæ quèc. Tả cảnh sông nước miền trung. Tả sự oai phong, mạnh mẽ của con người. 16 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************. A. B. C. D..  -. C©u 7: Em hiÓu nh­ thÕ nµo vÒ c©u v¨n: “Khi mét d©n téc r¬i vµo vßng n« lÖ, chõng nµo hä vÉn gi÷ v÷ng tiÕng nãi cña m×nh th× ch¼ng kh¸c g× n¾m ®­îc ch×a kho¸ chèn lao tï” ? Dân tộc ấy sẽ không bị đồng hoá bởi họ vẫn còn tiếng nói của mình. TiÕng nãi sÏ gióp d©n téc Êy kh«ng bÞ mÊt ®i b¶n s¾c cña m×nh. Tiếng nói của dân tộc là biểu hiện của lòng yêu nước và chính điều đó sẽ tạo nên søc m¹nh më c¸nh cöa tù do. Gåm c¶ 3 ý: A, B, C. Câu 8: Dòng sông được miêu tả trong bài “Vượt thác” có đặc điểm gì? A. Dßng s«ng hiÒn hoµ. B. Dßng s«ng toµn ghÒnh th¸c. C. Vùng hạ lưu sông hiền hoà, êm đềm, vùng thương lưu nhiều ghềnh thác. Câu 9: Hình ảnh Bác Hồ trong bài: “Đêm nay Bác không ngủ” được miêu tả từ phương diÖn nµo? A. VÎ mÆt, d¸ng h×nh. C. Lêi nãi, vÎ mÆt, d¸ng h×nh. B. Cử chỉ, hành động. D. Dáng vẻ, hành động, lời nói. C©u 10: H×nh ¶nh B¸c Hå ®­îc thÓ hiÖn trong khæ th¬: “Bãng B¸c cao lång léng Êm h¬n ngän löa hång. Thæn thøc c¶ nçi lßng ThÇm th× anh hái nhá” A. Vừa lớn lao vĩ đại, vừa gần gũi, thân thiết. B. Lớn lao, vĩ đại. C. GÇn gòi, th©n thiÕt. PhÇn II. Tù luËn (5 ®iÓm) C©u 1: (2 ®iÓm) Em häc tËp ®­îc g× vÒ nghÖ thuËt miªu t¶ loµi vËt cña t¸c gi¶ T« Hoµi qua ®o¹n trÝch “DÕ MÌn phiªu l­u kÝ” C©u 2: (1,5 ®iÓm) Truyện “Bức tranh của em gái tôi” để lại cho em bài học gì? C©u 3: (1, 5 ®iÓm) H·y cho biÕt v× sao trong ®o¹n kÕt nhµ th¬ l¹i viÕt: ... “§ªm nay B¸c kh«ng ngñ Vì một lẽ thường tình B¸c lµ Hå ChÝ Minh” Hoạt động 4: Củng cố – dặn dò. Thu bµi rót kinh nghiÖm. Hướng dẫn ôn tập. Tự ôn lại các tác phẩm văn học hiện đại đã học.. Ngµy so¹n: .................................. Ngµy gi¶ng: ................................. Bµi 24 - TiÕt 98: Tr¶ bµi lµm v¨n t¶ c¶nh. (ViÕt ë nhµ) 17 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************. A. B. C. . I. 1. 2. -. -. 3.  -. Mục tiêu cần đạt. Gióp häc sinh: Thấy được những ưu, nhược điểm trong bài viết của mình. Củng cố, rèn luyện kĩ năng viết văn miêu tả: cách dùng từ, cách diễn đạt, ... ChuÈn bÞ Gi¸o viªn: §äc s¸ch – tµi liÖu – gi¸o ¸n. Häc sinh: §äc s¸ch – tr¶ lêi c©u hái. TiÕn tr×nh d¹y häc. Hoạt động 1: Khởi động. ổn định tổ chức. SÜ sè. KiÓm tra bµi cò: Kh«ng. Hoạt động 2: Giới thiệu bài. Bµi míi §Ò bµi: Em hãy tả hàng phượng vĩ và tiếng ve vào một buổi trưa hè. Dµn bµi. Më bµi: Giới thiệu về tuôit học trò – mái trường – hoa phượng. Th©n bµi. Miêu tả không gian buổi sáng mùa hè: bầu trời, không khí => Phượng thức dậy: lá, nụ, hoa, sắc màu tươi non, lác đác tiếng ve. Mặt trời lên cao, nắng chan hoà, mùa Phượng rực rỡ – nhìn từ xa những cây Phượng như những chiếc ô đỏ khổng lồ xếp thành hàng dài những hành lang lớp học, ôm lớp khu sân chơi => nhìn gần từng bông hoa: cánh hoa Phượng nở đều, uốn cong – màu đỏ tươi thắm, những chiếc nhị dài, cong vút vươn lên giữa lòng bông ho. + Lá Phượng nhỏ ti ti như giấu mình dưới những chùm hoa. + Tiếng ve râ ran cất lên như bản đồng ca mùa hè ... có lúc ve kêu từng hồi, từng đợt. Mặt trời đứng bóng, nắng càng gay gắt càng tôt điểm cho màu đỏ đậm đà của Phượng => màu đỏ như nỗi nhớ trường, nhớ bạn của học trò khi chuẩn bị và trong những ngµy nghØ hÌ. Đứng dưới bóng cây phượng cảm giác dịu mát. Cánh hoa phượng rơi lốm đốm trên sân trường, trên mái ngói, trên những cây hoa, những ngọn cỏ dưới mặt đất => sắc phượng tràn ngập cả không gian. Học trò ép hoa Phượng, lá phượng trong trang sổ – kỉ niÖm tuæi hång. KÕt luËn: Cảm nghĩ về hoa phượng – mái trường tuổi học trò. II. NhËn xÐt bµi lµm cña häc sinh. ¦u ®iÓm: Đa số các em đã biếtcách viết bài văn tả cảnh. Một số em đã biết sử dụng một số hình ảnh, phép so sánh, nhân hoá khá hay, sinh động. Mét sè em viÕt v¨n cã c¶m xóc. 18 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************.  -. Nhược điểm: Cßn mét sè em t¶ c¶nh qua loa s¬ sµi, thiÕu nh÷ng ý c¬ b¶n. Một số em diễn đạt lủng củng. Mét sè em cßn viÕt ch÷ xÊu. Mét sè em viÕt v¨n kh« khan, ch­a cã h×nh ¶nh, ch­a cã c¶m xóc. Hoạt động 4: Củng cố – dặn dò. §äc bµi viÕt tèt – Rót kinh nghiÖm.  Hướng dẫn học tập. Về nhà đọc tham khảo những bài văn hay. Ngµy so¹n: ................................ Ngµy gi¶ng: ............................... Bài 24 - Tiết 99: Lượm; Mưa A. B. C.  -. I. 1. 2. 3. -. Tè H÷u Mục tiêu cần đạt. Gióp häc sinh: Cảm nhận được vẻ đẹp hồn nhiên, vui tươi, trong sáng của hình ảnh Lượm, ý nghĩa cao c¶ trong sù hy sinh cña nh©n vËt. N¾m ®­îc thÓ th¬ bèn ch÷, nghÖ thuËt t¶ vµ kÓ trong bµi th¬ cã yÕu tè tù sù. ChuÈn bÞ. Gi¸o viªn: §äc s¸ch – tµi liÖu – gi¸o ¸n. Häc sinh: §äc s¸ch – tr¶ lêi c©u hái. TiÕn tr×nh d¹y häc. Hoạt động 1: Khởi động. ổn định tổ chức. SÜ sè. KiÓm tra bµi cò. Phân tích tâm tư của anh đội viên trong lần thức dậy thứ nhất. Phân tích tâm tư của anh đội viên trong lần thức dậy thứ ba. Hoạt động 2: Giới thiệu bài. Bµi míi. Giới thiệu: Thiếu niên Việt Nam anh hùng => Lượm. TiÕp xóc v¨n b¶n. §äc – kÓ. T×m hiÓu chó thÝch. Bè côc: 3 ®o¹n. Đoạn 1: Từ đầu => cháu đi xa dần: Hình ảnh Lượm trong cuộc gặp gỡ. Đoạn 2: Tiếp => hồn bay giữa đồng: Câu chuyện về chuyến đi liên lạc cuối cùng và sự hy sinh của Lượm. Đoạn 3: Còn lại: Hình ảnh Lượm vẫn sống mãi. II. Ph©n tÝch v¨n b¶n. - Hình ảnh Lượm trong - Hình dáng: Bé loắt choắt => nhỏ bé mà nhanh nhọn. 19 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************. cuéc gÆp gì cña hai chó ch¸u ®­îc miªu t¶ qua c¸c chi tiÕt nµo vÒ: h×nh d¸ng?, trang phôc?, cö chØ?, lêi nãi? - Lêi nãi: Ch¸u ®i liªn l¹c ... Vui l¾m ... ThÝch h¬n ë nhµ. => Tù nhiªn, ch©n thËt.. - Trang phôc: C¸i x¾c xinh xinh. Ca lô đội lệch. => Gièng trang phôc cña c¸c chiÕn sÜ vÖ quèc thêi kháng chiến chống Pháp bởi Lượm cũng là một chiễn sĩ thực sự. Lượm còn rất bé nên cái xắc đeo trên mình chỉ xinh xinh, còn chiếc mũ ca lô thì đội lệch thể hiện dáng vẻ hiên ngang, hiếu động của tuổi trẻ. - Cö chØ: C¸i ch©n tho¨n tho¾t. C¸i ®Çu nghªng nghªng Måm huýt s¸o vang Nh­ con chim chÝch Nh¶y trªn ®­êng vµng ... Cười híp mí ... má đỏ. => ThÓ th¬ bèn ch÷, nhÞp nhanh, dïng nhiÒu tõ l¸y gîi hình, phép so sánh => Lượm nhỏ nhắn, nhanh nhẹn, hồn nhiên, vui tươi, yêu đời, say mê, nhiệt tình với công việc của cuộc kháng chiến => đáng yêu.. - Em cã nhËn xÐt g× vÒ thÓ th¬, nhÞp th¬, c¸ch sö dông tõ ng÷, phÐp tu tõ? Gợi lên hình ảnh Lượm nh­ thÕ nµo? - ở đoạn này tác gải có - Tác giả gọi Lượm: Chú bé – cháu - đồng chí. c¸ch x­ng h« nh­ thÕ => Tõ c¸ch gäi thÓ hiÖn sù gÇn gòi => c¸ch gäi th©n mật, trừu mến như ruột thịt => cách gọi “đồng chí”: nµo? vừa thân thiết, vừa trang trọng, đề cao như một chiến sĩ nhỏ tuổi (đồng đội). 2. Lượm trong khi làm nhiệm vụ và tình cảm của tác gi¶. - Khi nghe tin về Lượm ... “Chợt nghe tin nhà Ra thÕ t¸c gØa thÓ hiÖn t©m tr¹ng, Lượm ơi! t×nh c¶m?. - Lượm đi liên lạc trong hoµn c¶nh? - Tõ “vÌo vÌo” gîi cho em thÊyg×? - Hành động của Lượm ra sao? - Gi¶i thÝch tõ “vôt” => hành động?. => Câu thơ bị ngắt ra làm đôi, câu cảm, giọng trầm l¾ng. => Sự đau xót đột ngột như một tiếng nấc nghẹn ngào cña nhµ th¬. - Hoµn c¶nh: ... “§ång quª v¾ng vÎ ... §¹n bay vÌo vÌo” => Tõ l¸y gîi h×nh + gîi ©m thanh => §¹n bay nhanh, kÕ tiÕp nhau kh«ng døt, ©m thanh nghe ghª rîn => hoàn cảnh nguy hiểm đến tính mạng. - Hành động: “Vụt qua mặt trận ... Thư đề thượng khẩn Sî chi hiÓm nghÌo => Hành động nhanh nhẹn, dứt khoát, không do dự, chÇn chõ. C©u hái “sî chi” nh­ mét lêi th¸ch thøc coi thường mọi nguy hiểm, quyết không lùi bước trước bất 21 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Hà Đức Thụ. Trường DTNT Yên Lập-Tỉnh Phú Thọ. Giáo án ngữ văn 6 học kì I. Năm học 2006-2007. *************************************************************************************************. - Tác giả diễn đạt việc Lượm hy sinh qua những tõ ng÷, h×nh ¶nh? - Tõ “Bçng”. - Em cã nhËn xÐt g× vÒ viÖc dïng tõ lo¹i c©u (M§N), c¸ch ng¾t nhÞp , giäng th¬? ThÓ hiÖn th¸i độ, tình cảm của tác giả nh­ thÕ nµo? - Lượm hy sinh trong khung c¶nh thiªn nhiªn nh­ thÕ nµo?. - Vì sao Lượm hy sinh mà t¸c gi¶ cßn hái? - X­ng h« b»ng c¸ch gäi trực tiếp “Lượm ơi” thể hiÖn ®iÒu g×? - ViÖc lÆp l¹i hai khæ th¬ ®Çu ë cuèi bµi cã t¸c dông g×?. cø sù th¸ch thøc. => Dòng c¶m, gan d¹, coi nhiÖm vô lµ trªn hÕt, s½n sàng hy sinh cả tính mạng để hoàn thành nhiệm vụ (truyÒn thèng d©n téc) => t¸c gi¶ yªu mÕn, kh©m phôc, ch©n träng. - Hy sinh: “Bỗng loè chớp đỏ Thôi rồi, Lượm ơi! Chú đồng chí nhỏ Một dòng máu tươi! => Lượm hy sinh đột ngột – rất anh dũng khi đang lµm nhiÖm vô. => Dïng nhiÒu c©u c¶m, ng¾t ngÞp gi÷a c©u => Lêi th¬ nghẹn ngào, tiếc thương vô hạn, không kìm được lòng tác giả thốt lên lời đau đớn: “Thôi” - “Ch¸u n»m trªn lóa Tay n¾m chÆt b«ng ... Hồn bay giữa đồng => Hình ảnh đẹp về sự hy sinh. Em hy sinh mà vẫn gắn bã, nÝu kÐo sù sèng. Em nh­ mét thiªn thÇn bÐ nhá yªn nghỉ giữa cánh đồng quê hương với hương lúa non thanh khiết bao phủ quanh em, linh hồn em đã hoá thân vào với thiên nhiên, đất nước (em sống mãi với quê hương). - “Lượm ơi, còn không?” => C©u hái võa ®au xãt, võa ngì ngµng nh­ kh«ng muốn tin rằng Lượm đã không còn nữa. - Xưng hô bằng gọi tên trực tiếp “Lượm ơi”được dùng khi tình cảm, cảm xúc của người kể lên đến cao độ, dïng kÌm theo tõ c¶m th¸n. * 2 khæ cuèi. - Điệp => kết cấu đầu cuối tương ứng => Kết cấu chặt chẽ, khẳng định Lượm còn sống mãi trong lòng nhà thơ và còn mãi với quê hương, đất nước. - (Điều đó thể hiện niềm tin của nhà thơ về sự bất diệt của những người con người như Lượm. Nhưng còn đó lµ ­íc väng cña nhµ th¬ vÒ mét cuéc sèng thanh b×nh không còn chiến tranh để trẻ thơ được sống hồn nhiên, h¹nh phóc. Bµi th¬ viÕt vÒ sù hy sinh mµ kÕt thóc không bi luỵ, đem đến một niềm tin) III. Tæng kÕt. *NghÖ thuËt: ThÓ th¬ bèn tiÕng kÕt hîp miªu t¶ víi kÓ chuyÖn vµ biÓu biÖn c¶m xóc. - Dùng nhiều từ láy gợi hình, nhịp thơ thay đổi linh ho¹t, dïng nhiÒu c©u c¶m, phÐp ®iÖp. 22 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>

×