Vận dụng công cụ quyền chọn để kinh doanh và phòng ngừa rủi ro trong thị trường chứng khoán việt nam

B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C KINH T TP.HCM

-----oOo-----

CHU TH HƯƠNG GIANG

NG D NG HI P Ư C BASEL II
VÀO H TH NG QU N TR R I RO
T I CÁC NHTM VI T NAM

LU N VĂN TH C SĨ KINH T

TP. H Chí Minh - Năm 2009


1

B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C KINH T TP.HCM

-----oOo-----

CHU TH HƯƠNG GIANG

NG D NG HI P Ư C BASEL II
VÀO H TH NG QU N TR R I RO
T I CÁC NHTM VI T NAM
Chuyên ngành: Tài Chính Doanh Nghi p
Mã s

: 60.31.12

LU N VĂN TH C SĨ KINH T
Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS – TS PHAN TH BÍCH NGUY T

TP. H Chí Minh - Năm 2009


2

L I CAM ðOAN
Tơi xin cam đoan đây là cơng trình nghiên c u c a riêng tơi. Nh ng thơng tin
và n i dung nêu trong đ tài đ u d a trên nghiên c u th c t và hồn tồn
đúng v i ngu n trích d n.

Tác gi ñ tài: Chu Th Hương Giang


3

M CL C
Danh m c ch vi t t t
Danh m c các b ng bi u
Danh m c các bi u đ
Danh m c các phương trình
M

ð U

1. CHƯƠNG 1

CHƯƠNG 1: BASEL II TRONG QU N TR R I RO C A NH..................1
1.1. Nh ng v n ñ chung v r i ro và qu n tr r i ro NHTM .......................1
1.1.1. Khái ni m r i ro trong ho t ñ ng NHTM ........................................1
1.1.2. Qu n tr r i ro trong ho t ñ ng NHTM............................................2
1.2. Hi p ư c qu c t v qu n tr r i ro ngân hàng........................................3
1.2.1. Hi p ư c Basel I..............................................................................4
1.2.1.1. N i dung cơ b n c a Basel I..................................................4
1.2.1.2. Nh ng h n ch c a Basel I ....................................................5
1.2.2. B 25 nguyên t c cơ b n v giám sát ngân hàng..............................6
1.2.3. Hi p ư c Basel II.............................................................................7
1.2.4. H u ích c a Basel II trong qu n tr r i ro ngân hàng .......................8
1.2.5. Ba tr c t c a Basel II .....................................................................9
1.2.5.1. Tr c t 1 c a Basel II ............................................................9
1.2.5.2. Tr c t 2 c a Basel II ..........................................................17
1.2.5.3. Tr c t 3 c a Basel II ..........................................................18
1.2.6. Nh ng s a ñ i c a Hi p ư c Basel II so Hi p ư c Basel I.............19
1.3. Kinh nghi m ng d ng Basel II t i các nư c và bài h c t cu c kh ng
h ang tài chính M ..................................................................................20
1.3.1. Kh o sát tình hình ng d ng Basel II t i các nư c trên th gi i.....20
1.3.2. L trình ng d ng Basel II t i m t s qu c gia trên th gi i ..........23
1.3.3. Kh ng h ang tài chính M ............................................................25


4

Tóm lư c chương 1..........................................................................................29
2. CHƯƠNG 2
CHƯƠNG 2: NGHIÊN C U VI C NG D NG BASEL II TRONG
QU N TR R I RO C A CÁC NHTM VI T NAM ...................................30
2.1. Th c tr ng ho t ñ ng c a các NHTM Vi t Nam ..................................30

2.1.1. Nh ng k t qu ñ t ñư c trong ho t ñ ng c a các NHTM ..............30
2.1.1.1. S lư ng ngân hàng gia tăng ..............................................30
2.1.1.2. Các ngân hàng tăng v n ñi u l ..........................................31
2.1.1.3. Huy ñ ng & cung ng v n l n cho n n kinh t ....................33
2.1.1.4. L i nhu n c a các ngân hàng có ........................................34
2.1.2. Nh ng m t cịn t n t i trong ho t ñ ng c a các NHTM.................35
2.1.2.1. T l n x u ........................................................................35
2.1.2.2. Kh năng thanh kh an và tính b n v ng .............................36
2.1.2.3. Cơng tác d báo và phân tích th trư ng ............................36
2.2. Th c tr ng ng d ng Basel II trong h th ng các NHTM Vi t Nam...37
2.2.1. Quy ñ nh an tồn v n t i thi u đ i v i các NHTM .......................38
2.2.1.1. Nh ng n i dung ñã th c hi n ñư c......................................38
2.2.1.2. Nh ng n i dung chưa ñáp ng ñư c....................................48
2.2.2. Ho t ñ ng thanh tra, giám sát các NHTM......................................49
2.2.3. Minh b ch thông tin

Vi t Nam ...................................................51

2.3. Nh ng nguyên nhân nh hư ng ñ n vi c ng d ng Basel II trong h
th ng các NHTM Vi t Nam ....................................................................54
2.3.1. Nh ng nguyên nhân thu c v n i dung .........................................54
2.3.1.1. N i dung Basel II Quá ph c t p ..........................................54
2.3.1.2. Chi phí th c hi n ng d ng Basel II quá l n .......................55
2.3.1.3. Yêu c u c a Basel II v v n khá cao....................................55
2.3.2. Nh ng nguyên nhân trong n i t i h th ng ngân hàng ..................56
2.3.2.1. Chưa có văn b n hư ng d n v vi c th c hi n Basel II .......56
2.3.2.2. NHTM Vi t Nam chưa ñáp ng ñi u ki n c a Basel II .......56
2.3.2.3. Chưa xây d ng ñư c h th ng cơ s d li u........................56

5

2.3.2.4. Ngu n nhân l c ...................................................................57
2.3.2.5. Thi u nh ng t ch c x p h ng tín nhi m chuyên nghi p......58
2.3.2.6. H n ch v năng l c giám sát..............................................60
2.3.2.7. Các v n ñ liên quan ñ n chu n m c báo cáo .....................61
Tóm lư c chương 2 ...........................................................................................64
3. CHƯƠNG 3
CHƯƠNG 3: GI I PHÁP NÂNG CAO KH NĂNG NG D NG BASEL
II TRONG QU N TR R I RO T I CÁC NHTM VI T NAM..................65
3.1. S c n thi t ng d ng Basel II trong qu n tr r i ro ngân hàng......... 65
3.2. L trình và phương pháp .......................................................................66
3.3. Mơ hình ng d ng Basel II vào h th ng NHTM Vi t Nam .................68
3.4. Các gi i pháp nâng cao kh năng ng d ng Basel II trong h th ng
NHTM Vi t Nam.....................................................................................70
3.4.1. Hòan thi n và phát tri n h t ng công ngh thông tin ....................70
3.4.2. Xây d ng h th ng x p h ng tín d ng n i b .................................71
3.4.3. C i ti n quy trình qu n tr r i ro ....................................................71
3.4.4. Nâng cao ch t lư ng ngu n nhân l c.............................................72
3.4.5. Tăng tính ch đ ng và s c m nh tài chính cho các NHTM............73
3.4.6. ð u tư tài chính đ

ng d ng Basel II............................................73

3.5. Gi i pháp v phía Ngân hàng Nhà Nư c ...............................................74
3.5.1. Nâng cao ch t lư ng thơng tín tín d ng .........................................74
3.5.2. Nâng cao hi u qu cơng tác thanh tra ki m sốt, giám sát ngân hàng74
3.5.3. Hoàn thi n h th ng văn b n pháp lu t ..........................................75
3.5.4. Yêu c u các NHTM minh b ch thơng tin.......................................78
Tóm lư c chương 3 ...........................................................................................79

K T LU N
TÀI LI U THAM KH O
PH L C


6

DANH M C CÁC T
NHTM

Ngân hàng thương m i

NHTM CP

VI T T T

Ngân hàng thương m i c ph n

NHTM NN Ngân hàng thương m i nhà nư c
TCTD

T ch c tín d ng

WTO

T ch c thương m i th gi i (World Trade Organization)

DANH M C CÁC B NG BI U
B ng 1.1 Cơ c u c a hi p ư c Basel II .......................................................... 8
B ng 1.2 Tóm lư c tr c t 1 c a Basel II – Yêu c u v v n t i thi u ........... 11

B ng 1.3 H s Beta trong phương pháp chu n ñ i v i r i ro ho t ñ ng ..... 15
B ng 1.4 ði m khác nhau cơ b n c a Basel II so Basel I ............................ 20
B ng 1.5 K t qu kh o sát l n th 5 c a y Ban Basel v vi c ng d ng Basel II
trong ñánh giá r i ro tín d ng ....................................................................... 21
B ng 1.6 K t qu kh o sát l n th 5 c a y Ban Basel v vi c ng d ng Basel II
trong ñánh giá r i ro ho t ñ ng t i các qu c gia thu c nhóm các nư c G10 . 22
B ng 1.7 Kh o sát v vi c ng d ng Basel II các nư c không ph i là thành
viên c a H i ñ ng Basel............................................................................... 23
B ng 1.8 L trình áp d ng Basel II c a m t s nư c

ðông Nam Á ........... 25

B ng 2.1 V n ñi u l c a các NHTM Nhà Nư c Vi t Nam.......................... 32
B ng 2.2 L i nhu n c a m t s các NHTM t i Vi t Nam............................ 34
B ng 2.3 M t s ch tiêu và ho t ñ ng ngân hàng giai ño n 2006 – 2010.... 37
B ng 2.4 H s an tòan v n (CAR) c a m t s ngân hàng t

2005 – 2008 .. 40

B ng 2.5 M t s ch tiêu c a BIDV theo chu n m c k toán Vi t Nam và qu c
t .................................................................................................................. 61
B ng 3.1 ð xu t l trình và phương pháp ng d ng Basel II t i Vi t Nam.. 67
B ng 3.2 ð xu t mơ hình ng d ng Basel II trong phương pháp ñánh giá r i ro
tín d ng t i Vi t Nam ................................................................................... 68


7

DANH M C CÁC BI U ð
Bi u ñ 1.1 Tình hình các ngân hàng trên th gi i (v n t 3 t USD tr lên) ng

d ng các phương pháp đánh giá r i ro tín d ng c a Basel II......................... 21
Bi u đ 1.2 Tình hình các ngân hàng trên th gi i (v n nh hơn 3 t USD) ng
d ng các phương pháp ñánh giá r i ro tín d ng c a Basel II......................... 22
Bi u đ 2.1 Tình hình phát tri n v s lư ng c a h th ng các NHTM Vi t Nam
..................................................................................................................... 31
Bi u ñ 2.2 V n ñi u l c a h th ng các NHTM Vi t Nam năm 2008 ........ 32
Bi u ñ 2.3 Tình hình huy đ ng v n và cho vay c a các NHTM t 2001 – 2008
..................................................................................................................... 33
Bi u ñ 2.4 T l n x u c a h th ng ngân hàng t 2002 – 2008 ................ 35
Bi u đ 2.5 H s an tịan v n CAR c a m t s các NHTM t 2005 – 2007 40

DANH M C CÁC PHƯƠNG TRÌNH
Phương trình 1.1 Cách tính h s CAR......................................................... 4
Phương trình 1.2 Tài s n có r i ro trong Basel I ............................................. 5
Phương trình 1.3 V n yêu c u t i thi u theo Basel II...................................... 9
Phương trình 1.4 Tài s n có r i ro trong phương pháp chu n ñánh giá r i ro tín
d ng c a Basel II.......................................................................................... 12
Phương trình 1.5 Tài s n có r i ro trong phương pháp x p h ng n i b ñánh giá
r i ro tín d ng c a Basel II ........................................................................... 13
Phương trình 1.6 V n d phịng r i ro ho t ñ ng trong phương pháp ch s cơ
b n................................................................................................................ 14
Phương trình 1.7 V n d phịng r i ro ho t ñ ng trong phương pháp chu n 15


8

PH N M
1.

ð U

LÝ DO CH N ð TÀI

Vi t Nam ñã tr thành thành viên c a WTO và ñang trong ti n trình h i
nh p qu c t . V i xu hư ng h i nh p và tồn c u hố m nh m này, kinh
doanh Ngân hàng ñư c xem là m t trong nh ng lĩnh v c h t s c nh y c m,
ph i m c a g n như hoàn toàn theo các cam k t qu c t . Trong b i c nh
chung đó, địi h i h th ng NHTM Vi t Nam ph i ch ñ ng nh n th c và s n
sàng tham gia vào q trình h i nh p đ có th bi n thách th c thành cơ h i,
bi n nh ng khó khăn thành l i th .
ð h th ng NHTM Vi t Nam tham gia t t hơn vào sân chơi chung qu c
t , nâng cao năng l c c nh tranh trong quá trình h i nh p, c n ph i tuân
th theo m t s ñi u ư c qu c t , đ t đó có cơ s so sánh, đánh giá và x p
h ng gi a các ngân hàng Vi t Nam v i các ngân hàng nư c ngoài c a các
qu c gia khác trên th gi i.
M t trong nh ng ñi u ư c qu c t ñư c các nhà qu n tr ngân hàng đ c
bi t quan tâm chính là hi p ư c qu c t v an toàn v n trong ho t đ ng ngân
hàng – cịn đư c bi t thông d ng v i tên g i Hi p ư c Basel. Ra ñ i t cách
ñây hơn 20 năm, hi p ư c này ñư c r t nhi u qu c gia trên th gi i áp d ng
làm chu n m c ñ ñánh giá và giám sát ho t ñ ng c a h th ng ngân hàng
nư c mình. Hi n nay hi p ư c Basel đã có phiên b n hai (ñư c bi t ñ n v i
tên g i The New Basel Capital Accord) c p nh t, ñ i m i m t s n i dung
hơn so v i phiên b n th nh t trư c đó.
Vi t Nam, vi c ng d ng hi p ư c Basel này trong công tác giám sát
và qu n tr ngân hàng v n còn nhi u vư ng m c, nên ch m i d ng l i
vi c l a ch n m t s tiêu chí đơn gi n trong Hi p ư c Basel I ñ v n d ng và
v n chưa ti p c n nhi u v i Basel II.
Tuy nhiên, trong tương lai, các ngân hàng Vi t Nam, ñ c bi t là nh ng
ngân hàng có ho t ñ ng qu c t , s m hay mu n s ph i tuân th các chu n
m c Basel II đ hịan thi n chính h th ng qu n tr r i ro ngân hàng, ñáp ng

yêu c u h i nh p qu c t . Vì v y, c n thi t ph i nghiên c u th t sâu và n m
hi u rõ các quy ñ nh trong Basel II, cũng như nghiên c u nh ng khó khăn,
vư ng m c, nguyên nhân vì sao Vi t Nam chưa ng d ng ñư c Basel II, cũng
như trên cơ s nghiên c u kinh nghi m c a các qu c gia trên th gi i ñã t ng
ng d ng Basel II, đ xây d ng l trình Basel II vào h th ng các ngân hàng


9

Vi t Nam. ðó cũng chính là lý do đ tác gi ch n ñ tài nghiên c u “ ng
d ng hi p ư c qu c t Basel II vào h th ng qu n tr r i ro c a các
NHTM Vi t Nam”.
2.

M C TIÊU NGHIÊN C U

ð tài th c hi n nghiên c u các chu n m c và quy ñ nh trong hi p ư c
Basel ñ c bi t là nghiên c u k Basel II, kinh nghi m ng d ng Basel II c a
các qu c gia trên th gi i.
Sau khi tìm hi u và gi i thi u ng n g n v hi p ư c Basel II, ñ tài t p
trung th c hi n vi c đánh giá quy mơ, hi u qu ho t ñ ng c a h th ng
NHTM Vi t Nam trong th i gian qua, nh ng v n ñ c n lưu ý trong công tác
qu n tr r i ro c a các ngân hàng, ñ t đó phân tích nh ng khó khăn, ngun
nhân mà h th ng NHTM Vi t Nam đã, đang và có th s g p ph i khi ng
d ng Basel II.
Trên cơ s đó, đ tài c g ng xây d ng l trình ng d ng Basel II vào h
th ng qu n tr r i ro c a các NHTM t i Vi t Nam và ñ ng th i ñ xu t nh ng
gi i pháp nâng cao kh năng ng d ng Basel II trong vi c xây d ng h th ng
qu n tr r i ro, tính tốn nhu c u v n t i thi u c n thi t ñ i v i nh ng lo i r i
ro cơ b n c a h th ng ngân hàng thương m i Vi t Nam

3.

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U

Lu n văn s d ng các phương pháp lý thuy t suy lu n logic, duy v t bi n
ch ng, duy v t l ch s , phân tích ho t đ ng kinh t , toán h c, th ng kê, so
sánh, ñ i chi u, các kinh nghi m c a b n thân và c a các nhà nghiên c u tài
chính ti n t .
Ngồi ra, h th ng cơ s d li u th c p cũng ñư c s d ng có ch n l c
nh m giúp đ tài có th phân tích và đánh giá v n ñ m t cách khách quan
nh t. Ngu n d li u th c p này ch y u ñư c thu th p t các báo cáo ngành
và báo cáo thư ng niên c a ngân hàng Nhà nư c, c a các NHTM do chính tác
gi t ng h p và x lý theo yêu c u c a t ng chuyên m c. Ngoài ra, ngu n s
li u t các t p chí chun ngành có uy tín như T p chí Tài chính, t p chí Ngân
hàng, t p chí Th trư ng ti n t , Th i báo Kinh t Vi t Nam và các website
c a cơ quan nhà nư c, chính quy n thành ph … cũng đư c s d ng làm
ngu n d li u th c p cho ñ tài.


10

4.

ð I TƯ NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U

Trên th c t , hi p ư c Basel II có r t nhi u quy t c và chu n m c liên
quan đ n quy trình giám sát ho t ñ ng ngân hàng, ñ c bi t là các chu n m c
giám sát ho t đ ng c a các t p đồn tài chính – ngân hàng.
Tuy nhiên, trong ñi u ki n nghiên c u c a mình, đ tài ch gi i h n th c
hi n nghiên c u sâu các chu n m c mang tính đ nh lư ng liên quan đ n an

tồn v n nh m giúp h th ng ngân hàng đ i phó v i r i ro tín d ng, r i ro
ho t ñ ng và r i ro th trư ng (Pillar 1 – Minumum Capital Requirements).
Chu n m c v quy trình giám sát ho t đ ng c a h th ng ngân hàng
(Pillar 2 – Supervisory Review Process) và chu n m c v các quy t c th
trư ng (Pillar 3 – Market Discipline) ñ tài ch d ng l i nêu n i dung
chính, xin đ l i cho ph n nghiên c u chuyên sâu hơn sau này.
5.

N I DUNG ð TÀI
Ngồi ph n m đ u và k t lu n, lu n văn ñư c k t c u g m 3 chương:
Chương 1: T ng quan v r i ro và qu n tr r i ro
Chương 2: Th c tr ng ng d ng Hi p Ư c Basel II trong qu n tr
r i ro t i h th ng ngân hàng Vi t Nam
Chương 3: Gi i pháp nâng cao kh năng ng d ng Basel II trong
qu n tr r i ro t i các NHTM Vi t Nam

6.

Ý NGHĨA TH C TI N C A ð TÀI NGHIÊN C U

Sau quá trình nghiên c u và nh n ñư c s góp ý c a các th y cơ, đ
hồn thi n đ tài hơn, hy v ng r ng đ tài có th đư c s d ng làm tài li u
nghiên c u và gi ng d y trong các chương trình đào t o chun sâu v lĩnh
v c giám sát và qu n tr ho t đ ng ngân hàng.
Ngồi ra, k t qu nghiên c u c a đ tài cũng có th ñư c các cơ quan
thanh tra và giám sát ngân hàng nhà nư c, các cơ quan qu n lý ho t ñ ng
c a các ngân hàng thương m i xem xét s d ng khi nghiên c u nh m hồn
thi n hơn quy trình thanh tra, giám sát ho t ñ ng ngân hàng.

11

CHƯƠNG 1:
BASEL II TRONG QU N TR R I RO C A NGÂN HÀNG
1.1.NH NG V N ð
NHTM

CHUNG V

R I RO VÀ QU N TR R I RO

1.1.1. Khái ni m v r i ro trong ho t ñ ng NHTM
R i ro là nh ng đi u khơng ch c ch n c a nh ng k t qu trong tương lai,
hay là nh ng kh năng c a k t qu b t n; là kh năng mà t i đó t su t sinh
l i nhu n th c t khác bi t so v i t su t sinh l i mong ñ i.
Trong l ch s v ñ nh giá các tài s n r i ro, có th k đ n các lý thuy t n i
ti ng như: lý thuy t danh m c c a Markowitz, mơ hình đ nh giá tài s n v n
CAPM (th hi n m i quan h gi a r i ro và l i nhu n kỳ v ng), mơ hình kinh
doanh chênh l ch giá APT.
R i ro trong ho t ñ ng ngân hàng có nghĩa là kh năng ngân hàng b thua
l m t ph n ho c th m chí là t t c các kho n ñ u tư ban ñ u.
Trong ho t ñ ng c a các NHTM, thư ng phát sinh nh ng r i ro sau:
- R i ro tín d ng: là r i ro th t thốt tài s n có th phát sinh khi khách
hàng khơng th c hi n thanh tốn n cho dù là n g c hay n lãi khi
kho n n ñ n h n.
- R i ro thanh kho n: là r i ro phát sinh ch y u t xu hư ng c a các
ngân hàng là huy ñ ng ng n h n và cho vay dài h n.
- R i ro lãi su t: là r i ro xu t hi n khi có s thay ñ i c a lãi su t th
trư ng ho c nh ng y u t có liên quan ñ n lãi su t d n ñ n t n th t v
tài s n ho c làm gi m thu nh p c a ngân hàng.

- R i ro giá c : là r i ro v vi c giá tr các tài s n c a m t ngân hàng có
th bi n đ ng. R i ro này xu t hi n trong t t c các ch ng lo i tài s n,
t b t ñ ng s n ñ n c phi u và trái phi u,…
- R i ro t giá: là r i ro phát sinh trong quá trình cho vay ngo i t ho c
kinh doanh ngo i t c a ngân hàng khi t giá bi n ñ ng theo chi u b t


12

l i cho ngân hàng. R i ro t giá cũng phát sinh khi có s chênh l ch v
kỳ h n, v lo i ti n t c a các kho n ngo i h i n m gi , và vì th làm
cho ngân hàng có th ph i gánh ch u thua l khi t giá ngo i h i bi n
ñ ng.
- R i ro pháp lý: r i ro phát sinh do ngân hàng b kh i ki n, ho c khi
nhà nư c thay đ i đ t ng t chính sách vĩ mơ v cơ c u kinh t , lĩnh v c
ưu tiên,… thì đi u này có th d n t i r i ro thua l cho ngân hàng.
- R i ro uy tín: là r i ro dư lu n đánh giá x u v ngân hàng, gây khó
khăn nghiêm tr ng cho ngân hàng trong vi c ti p c n ngu n v n ho c
khách hàng r i b ngân hàng.
1.1.2. Qu n tr r i ro trong ho t ñ ng NHTM
Qu n tr r i ro so v i qu n lý r i ro là khác nhau v m t ý nghĩa. Qu n lý
r i ro là vi c s d ng các cơng c , bi n pháp, quy trình c n thi t nh m h n
ch t i ña kh năng x y ra t n th t, vì v y ch c n né tránh r i ro thông qua
l a ch n khách hàng giao d ch ho c ch l a ch n nh ng danh m c đ u tư an
tồn hơn. Trong khi qu n tr r i ro là vi c s d ng các bi n pháp ñ xác ñ nh
và ño lư ng r i ro, l a ch n ch p nh n r i ro, qu n lý ki m sốt r i ro đ
nh m đ t đư c m c tiêu hi u qu và an toàn.
Qu n tr r i ro trong kinh doanh ngân hàng là vi c theo dõi quá trình s
d ng v n c a ngân hàng v i nhi m v ch y u là ki m soát và h n ch các
lo i r i ro phát sinh cũng như ñưa ra gi i pháp x lý r i ro hi u qu nh t,

ñ ng th i xác ñ nh tương quan h p lý gi a v n t có c a ngân hàng v i m c
đ m o hi m trong s d ng v n c a ngân hàng.
Qu n tr r i ro ngân hàng ñư c d a trên hàng lo t nh ng ngun t c, trong
đó bao g m 9 ngun t c cơ b n sau:
- Nguyên t c ch p nh n r i ro.
- Nguyên t c ñi u hành r i ro cho phép.
- Nguyên t c qu n lý ñ c l p các r i ro riêng bi t.
- Nguyên t c phù h p gi a m c ñ r i ro cho phép và m c ñ thu nh p.
- Nguyên t c phù h p gi a m c ñ r i ro cho phép và kh năng tài chính.
- Nguyên t c hi u qu kinh t .
- Nguyên t c h p lý v th i gian.


13

- Nguyên t c phù h p v i chi n lư c chung c a ngân hàng.
- Nguyên t c chuy n ñ y các lo i r i ro không cho phép.
Công tác qu n tr r i ro ngân hàng bao g m các n i dung sau:
- Xác ñ nh h n m c r i ro: Các b ph n nghi p v qu n tr r i ro xác
ñ nh h n m c r i ro cho b ph n mình. H i ñ ng qu n tr theo ñ nh kỳ
có trách nhi m xem xét l i và thông qua các h n m c đó. Các m c này
sau đó đư c thơng báo t i tồn b nhân viên các b ph n nghi p v và
ban ñi u hành. Ban ñi u hành ch u trách nhi m ñ m b o các b ph n
nghi p v tuân th các h n m c này. Có t l thư ng và ph t tính trên
t ng s th p hơn và l n hơn t ng s vư t h n m c đó.
- ðánh giá r i ro: Vi c đánh giá r i ro địi h i ph i xác ñ nh ñư c nh ng
r i ro l n liên quan ñ n các s n ph m, d ch v hay ho t ñ ng c a
TCTD, ph i có các ch t ki m tra n m trong quy trình nghi p v ñ
ki m ch r i ro trong các h n m c ñã ñư c ñ ra cùng v i các bi n pháp
ñ theo dõi các trư ng h p ngo i l vư t h n m c r i ro.

- Theo dõi r i ro: sau khi xác ñ nh h n m c và ñánh giá ñư c m c ñ r i
ro c a t ng lo i r i ro đ t đó theo dõi r i ro theo t ng lĩnh v c kinh
doanh v i nh ng m c ñ r i ro khác nhau.
- Ki m soát r i ro: ki m sốt r i ro trên góc đ tồn di n các ho t ñ ng
ngân hàng ñ ñưa ra bi n pháp gi m thi u r i ro h p lý.
- Báo cáo ñánh giá v qu n tr r i ro: căn c d a trên k t qu ñánh giá
r i ro ñ báo cáo ñánh giá nh ng m t ñư c, t n t i, đ rút kinh nghi m
và có hư ng gi i quy t phù h p.
1.2.HI P Ư C QU C T V QU N TR R I RO NGÂN HÀNG
Sau hàng lo t v s p ñ c a các ngân hàng vào th p k 80, m t nhóm
các Ngân hàng Trung ương và cơ quan giám sát c a 10 nư c phát tri n (G10)
ñã t p h p t i thành ph Basel, Th y Sĩ vào năm 1987 tìm cách ngăn ch n xu
hư ng này. Sau m t th i gian ho t ñ ng, y ban ñã nghiên c u và ñưa ra các
Hi p ư c yêu c u v an toàn v n như sau:
Năm 1998: ban hành Hi p ư c Basel I
Năm 1999: ñ ra 25 nguyên t c cơ b n v giám sát ngân hàng h u hi u
Năm 2004: ban hành Hi p ư c Basel II


14

1.2.1. Hi p ư c Basel I (năm 1998)
1.2.1.1. N i dung cơ b n c a Basel I
Năm 1988, U ban Basel v giám sát ngân hàng ñã phê duy t m t văn b n
ñ u tiên l y tên là Hi p ư c v v n c a Basel (Basel I). Ban ñ u, Basel I ch áp
d ng trong ho t ñ ng c a các ngân hàng qu c t thu c nhóm 10 nư c phát
tri n. Sau này, Basel I ñã tr thành chu n m c tồn c u và đư c áp d ng trên
120 qu c gia. Theo quy ñ nh c a Basel I, các ngân hàng c n xác ñ nh ñư c t
l v n t i thi u (Capital Adequacy Ratio – CAR) ñ t t i thi u 8% ñ bù ñ p
cho r i ro, đây là bi n pháp d phịng b t bu c nh m ñ m b o r ng các ngân

hàng có kh năng kh c ph c t n th t mà khơng nh hư ng đ n l i ích c a
ngư i g i ti n.
Phương trình 1.1 H s CAR đư c tính như sau:
T l v n t i thi u (CAR) =

-

T ng v n
Tài s n có r i ro (RWA)

T ng v n c a ngân hàng ñư c chia làm 2 lo i:
V n c p 1_ V n t có cơ b n: bao g m c ph n thư ng, c ph n ưu ñãi
dài h n, th ng dư v n, l i nhu n không chia, d phòng chung các kho n
d tr v n khác, các phương ti n y thác có th chuy n đ i và d phịng
l tín d ng). ðó chính là ph n v n đi u l và các qu d tr đư c cơng
b .
V n c p 2_V n t có b sung: v n này ñư c xem là v n có ch t lư ng
th p hơn, bao g m: d tr khơng đư c cơng b ; d tr tài s n đánh giá
l i; d phòng chung/d phòng t n th t cho vay chung; các công c v n
lai (n /v n ch s h u); n th c p. Tuy nhiên, các kho n n ng n h n
khơng có b o đ m khơng bao g m trong đ nh nghĩa v v n này.
Các gi i h n: T ng v n c p 2 khơng đư c quá 100% v n c p 1; n th
c p t i ña b ng 50% v n c p 1; d phịng chung t i đa b ng 1,25% tài
s n có r i ro; d tr tài s n ñánh giá l i ñư c chi t kh u 55%; th i gian
đáo h n cịn l i c a n th c p t i thi u là 5 năm; v n ngân hàng không
bao g m v n vơ hình (goodwill).

- Tài s n có r i ro (RWA): Basel I m i ch ñ c p đ n r i ro tín d ng,
và tùy theo m i lo i tài s n s ñư c g n cho m t h s r i ro.
Phương trình 1.2 Tài s n có r i ro trong Basel I:

RWA Basel I = Tài s n * H s r i ro


15

Theo Basel I, h s r i ro c a tài s n có r i ro đư c chia thành 4 m c là 0%,
20%, 50%, và 100% theo m c ñ r i ro c a t ng lo i tài s n (Ph l c 1)
Theo bi n ñ i c a th trư ng, năm 1996, Hi p ư c Basel I ñư c s a đ i có
tính đ n r i ro th trư ng và r i ro th trư ng có th đư c tính theo 2 phương
th c: b ng mơ hình Basel tiêu chu n ho c b ng các mơ hình n i b c a các
ngân hàng.
Nhìn chung, Basel I ñã th hi n m t bư c ñ t phá cơ b n liên quan ñ n t
l an tồn v n trong ho t đ ng ngân hàng. Basel I phân lo i tài s n có r i ro và
xác đ nh h s r i ro cho t ng lo i tài s n, quy đ nh t l an tồn v n t i thi u
là 8% tính trên t ng tài s n ñi u ch nh theo r i ro.
1.2.1.2. Nh ng h n ch c a Basel I
M c dù Basel I ñã giúp qu n tr ngân hàng hi u qu hơn, ñ m b o kh
năng ch ng ñ c a ngân hàng v i r i ro t t hơn. Tuy nhiên, qua quá trình dài
áp d ng v i xu th phát tri n như vũ bão c a h th ng ngân hàng trên th gi i
thì Basle I v i b n s a ñ i năm 1996 v n có khá nhi u ñi m h n ch .
- Th nh t, phân lo i r i ro chưa chi ti t cho các kho n cho vay. H s
r i ro chưa chi ti t cho r i ro theo ñ i tác (ví d kh năng tài chính c a
khách hàng) ho c theo ñ c ñi m c a kho n tín d ng (ví d như theo th i
h n). ði u này ch ra r ng có th các ngân hàng có cùng t l an tồn v n
nhưng có th đang đ i m t v i các lo i r i ro khác nhau, m c ñ khác
nhau.
- Th hai, Basel I chưa tính ñ n l i ích c a đa d ng hố ho t ñ ng. Các
lý thuy t v ñ u tư ch ra r i ro s gi m thông qua ña d ng hoá danh m c
ñ u tư. Tuy nhiên, theo Basel 1, quy ñ nh v v n t i thi u không khác bi t
gi a m t ngân hàng có ho t đ ng kinh doanh ña d ng (ít r i ro hơn) và

m t ngân hàng kinh doanh t p trung (nhi u r i ro hơn). M t kho n n
riêng l yêu c u m t lư ng v n gi ng như m t danh m c ñ u tư ñư c đa
d ng hóa, v i cùng m t giá tr (ví d khơng có s khác bi t nào gi a m t
kho n vay $100 và 100 kho n vay $1).
- Th ba, Basel I chưa tính đ n các r i ro khác. Trong quy ñ nh v n t i
thi u c a mình, Basle I m i ch ñ c p ñ n nh ng r i ro v tín d ng,
chưa đ c p ñ n nh ng r i ro khác như r i ro ho t ñ ng, r i ro qu c gia,
r i ro ngo i h i; ñ c p chưa ñ y ñ v r i ro th trư ng.


16

- Th tư, m t s các quy t c do Basle I đưa ra khơng th v n d ng
trong trư ng h p ngân hàng sáp nh p hay t p đồn ngân hàng, ngân
hàng m , ngân hàng – chi nhánh. Xu th phát tri n hi n nay là các ngân
hàng d n d n sáp nh p v i nhau ñ t o thành nh ng t p đồn l n có kh
năng c nh tranh cao và có ti m l c m nh v tài chính, cơng ngh , các
ngân hàng khơng cịn ch ho t ñ ng tr ng ph m vi lãnh th qu c gia mà
luôn vươn ra t m qu c t , m r ng m ng lư i ngân hàng dư i hình th c
ho t đ ng c a ngân hàng qu c t . Chính vì v y, m t s qui đ nh trong
Basle I đã khơng cịn phù h p khi áp d ng t i nh ng ngân hàng này, địi
h i ph i có m t s c i ti n toàn di n trong vi c xây d ng các chu n m c
qu c t v qu n tr r i ro và giám sát ho t ñ ng ngân hàng.
1.2.2. B 25 nguyên t c cơ b n v giám sát ngân hàng (năm 1999)
Ti p theo sau Hi p ư c Basel I, ñ b o ñ m an tồn trong ho t đ ng ngân
hàng c a các TCTD, ñ c bi t là ñ i v i nh ng t p đồn ngân hàng l n có
ph m vi ho t đ ng qu c t , t năm 1999, U ban Basel ñã ñ ra 25 nguyên
t c cơ b n v giám sát ngân hàng h u hi u. B nguyên t c cơ b n bao hàm
m t s nhóm n i dung ch y u liên quan ñ n vi c giám sát ngân hàng, bao
g m:

-

Nguyên t c v ñi u ki n cho vi c giám sát ngân hàng hi u qu : nguyên t c 1.

-

Nguyên t c v c p phép và cơ c u: t nguyên t c 2 ñ n 5.

-

Nguyên t c v quy ñ nh và yêu c u th n tr ng: t nguyên t c 6 ñ n 15.

-

Nguyên t c v giám sát nghi p v ngân hàng: t nguyên t c 16 ñ n 20.

-

Nguyên t c v yêu c u thông tin: nguyên t c 21.

-

Nguyên t c v quy n h n h p pháp c a chuyên gia giám sát: nguyên t c 22.

-

Nguyên t c v ngân hàng xuyên biên gi i: t nguyên t c 23 ñ n 25.
Chi ti t các n i dung trong B 25 nguyên t c v giám sát ngân hàng hi u qu
(Ph L c 2).

1.2.3. Hi p ư c Basel II
Nh
th c hi
ư c qu
Hi p ư

m kh c ph c các h n ch c a Basel I và khuy n khích các ngân hàng
n các phương án qu n lý r i ro tiên ti n hơn, cho ñ n 2004 b n Hi p
c t v v n Basel II đã chính th c ñư c ban hành. Ngày hi u l c c a
c Basel II là tháng 12/2006.

Basel II t o m t bư c hồn thi n hơn trong xác đ nh t l an toàn v n


17

nh m kh c ph c các h n ch c a Basel I và khuy n khích các ngân hàng th c
hi n các phương pháp qu n lý r i ro tiên ti n hơn. Basel II ñưa ra m t lo t các
phương án l a ch n, cho phép quy n t quy t r t l n trong giám sát ho t
ñ ng ngân hàng. Basel II bao g m m t lo t các chu n m c giám sát nh m
hoàn thi n các k thu t qu n lý r i ro và ñư c c u trúc theo 3 tr c t sau:
Tr c t th nh t: Quy ñ nh yêu c u v v n t i thi u.
Tr c t th hai: ðưa ra các hư ng d n liên quan đ n cơng tác giám sát
ngân hàng.
Tr c t th ba: Yêu c u các ngân hàng c n minh b ch thơng tin liên quan
đ n v n, r i ro ñ ñ m b o khuy n khích các nguyên t c c a th trư ng.
So sánh v i Basel I, thì ph m vi áp d ng c a Basel II r ng hơn bao g m
không ch các ngân hàng qu c t mà c các công ty m , Basel II thay ñ i ñ nh
nghĩa v tài s n ñi u ch nh theo r i ro, và có nhi u phương pháp ñ l a ch n
hơn trong vi c ñánh giá r i ro.

B ng 1.1 Cơ c u c a hi p ư c Basel II

Ngu n : International Convergence of Capital Measurement & Capital
Standards


18

1.2.4. H u ích c a Basel II trong qu n tr r i ro ngân hàng
Hi p ư c Basel II là m t lo t các quy t c nh m ñi u ch nh ho t ñ ng ngân
hàng ña qu c gia. Ngày nay, dư ng như khơng m t ngân hàng nào có th tách
r i mà khơng có m i liên h v i các ngân hàng trên th gi i. Do v y, hi u bi t
và áp d ng nh ng quy ñ nh Basel II s là r t quan tr ng ñ i v i phát tri n và
ho t ñ ng n ñ nh c a các ngân hàng.
Basel II ñưa ra nhi u quy ñ nh ñ các ngân hàng tránh kh i nh ng r i ro v
m t d li u và thông tin ngân hàng có th phát sinh t khái ni m, quy t c ñ n
so sánh, k t h p nh ng y u t qu n lý như m t chìa khố đ gi m thi u r i ro.
ng d ng Basel II giúp các ngân hàng qu n tr r i ro ngân hàng t t hơn.
1.2.5. Ba tr c t c a Basel II
1.2.5.1. Tr c t 1 c a Basel II - Yêu c u v n t i thi u
Tương t như Basel I, Basel 2 v n qui ñ nh m c v n an tồn (CAR) ≥ 8%,
đư c xác đ nh b ng cách l y t ng v n chia cho tài s n có r i ro.
Phương trình 1.3 V n yêu c u t i thi u theo Basel II:

T l v n t i thi u =

T ng v n (gi ng Basel I)

RWA r i ro tín d ng + (K r i ro hoat ñ ng * 12,5) + (K r i ro th trư ng * 12,5)

≥ 8%

-

T ng v n: xác ñ nh tương t như trong Basel I.

-

Tài s n có r i ro (RWA): Ngồi r i ro tín d ng và r i ro th trư ng ñã
ñư c qui ñ nh t i Basel 1, Basel 2 b sung thêm m t lo i r i ro n a là
r i ro ho t đ ng. Ngịai ra, cách tính RWA trong Basel II cũng ph c
t p hơn so v i Basel I, và có kh năng đánh giá chính xác hơn m c đ an
tồn v n:
RWA Basel I = tài s n * h s r i ro (khơng đ c p đ n x p h ng
tín d ng).
RWA r i ro tín d ng phương pháp chu
c p đ n x p h ng tín d ng).
RWA
12,5.

Basel II

n Basel II

= tài s n * h s r i ro (ñ

= v n yêu c u t i thi u ñ i v i t ng r i ro (K) *

Theo Basel 2, có các phương pháp ño lư ng r i ro sau:

19

-

Các phương pháp đo lư ng r i ro tín d ng:
Phương pháp chu n hóa: ph thu c vào ñánh giá c a các t ch c x p
h ng tín nhi m đ c l p;
Phương pháp d a trên h th ng ñánh giá n i b cơ b n: Các ngân
hàng ñưa ra nh ng kho n r i ro ng m ñ nh;
Phương pháp d a trên h th ng ñánh giá n i b nâng cao: Các ngân
hàng ñưa ra m t lo t thơng tin đ u vào v r i ro.

-

Các phương pháp ño lư ng r i ro ho t ñ ng
Phương pháp ch tiêu cơ b n: M t ch tiêu áp d ng cho m t qui ñ nh;
Phương pháp chu n hóa: Nhi u ch tiêu áp d ng cho m t qui ñ nh;
Phương pháp ño lư ng n i b nâng cao: Các ngân hàng áp d ng các
mơ hình n i b .

-

Các phương pháp ño lư ng r i ro th trư ng:
Phương pháp chu n hóa: Do cơ quan qu n lý ngân hàng thi t l p;
Phương pháp s d ng các mơ hình n i b : Các ngân hàng áp d ng
các mơ hình n i b .


20

B ng 1.2 Tóm lư c tr c t 1 c a Basel II – Yêu c u v v n t i thi u

Ngu n : International Convergence of Capital Measurement & Capital Standards


21

a. R i ro tín d ng
Theo Basel II, đ đo lư ng và tính tốn h s r i ro ñ i v i các kho n
m c tài s n có r i ro tín d ng có 3 phương pháp có th l a ch n: Phương
pháp chu n (Standardized), Phương pháp d a trên x p h ng n i b (cơ b n
(F – IRB), phương pháp x p h ng n i b nâng cao (A – IRB).
Phương pháp chu n ñánh giá r i ro tín d ng:
Phương trình 1.4 Tài s n có r i ro trong phương pháp chu n đánh
giá r i ro tín d ng c a Basel II:
RWA Phương

pháp chu n c a Basel II

= Tài s n * H s r i ro

Phương pháp này g n gi ng như phiên b n Basle I mà hi n nay các ngân
hàng ñang áp d ng. Tuy nhiên, ñi m khác bi t c a Basel II so v i Basle I
trong phương pháp này là:
- Basel I: khơng đ c p đ n x p h ng tín d ng, các kh an cho vay
tương ng v i t ng h s r i ro.
- Basel II: ñ c p ñ n x p h ng tín d ng, khơng áp đ t h s r i ro rõ
ràng cho t ng kho n m c mà còn tùy thu c vào vi c kho n m c đó
đư c th c hi n v i ch th nào, uy tín và x p h ng tín d ng c a ch

th . Vi c x p tr ng s bao nhiêu tùy thu c m c ñ tín nhi m (x p
h ng tín d ng) c a ch n (t AAA ñ n dư i B- và không x p
h ng) do các cơ quan x p h ng tín nhi m quy đ nh như cơ quan
S&P.
- ði m khác bi t n a trong Basel II là: n ñư c chia thành 5 nhóm
có thêm h s 150% tr ng s l n lư t là 0%, 20%, 50%, 100% và
150% (Ph l c 3).
Phương pháp x p h ng n i b đánh giá r i ro tín d ng:
Ngồi phương pháp chu n, Basel II cho phép các ngân hàng có th l a
ch n phương pháp ñánh giá x p h ng tín nhi m n i b c a mình đ xác đ nh
dư n c a khách, xác su t v n , kỳ ñáo h n hi u d ng, t tr ng t n th t tín
d ng, t đó tính tốn tài s n có r i ro tín d ng. Tuy nhiên, ngân hàng mu n áp
d ng phương pháp n i b này c n có s ch p thu n c a cơ quan giám sát
ngân hàng (như thanh tra ngân hàng ho c ngân hàng nhà nư c).
Theo phương pháp x p h ng n i b này, thì v n yêu c u t i thi u ñ i v i
r i ro tín d ng s đư c xác đ nh chính xác hơn, và có s phân bi t v v n yêu


22

c u t i thi u gi a các kh an cho vay ñ i v i các ñ i tư ng khách hàng khác
nhau.
Phương trình 1.5 Tài s n có r i ro trong phương pháp x p h ng n i
b đánh giá r i ro tín d ng c a Basel II:
RWA Phưong pháp IRB c

a Basel II

= 12.5 * EAD * K

Trong đó:
EAD: Exposure at Default - t ng dư n c a khách hàng t i th i đi m
khách hàng khơng tr đư c n .
K – Capital required: t l v n c n thi t đ d phịng nh ng trư ng
h p r i ro tín d ng khơng lư ng trư c nhưng l i x y ra, ñư c xác đ nh
thơng qua PD (probability of default) – xác su t v n , LGD (Loss
Given Default) – t tr ng t n th t, M (effective maturity) – kỳ ñáo h n
hi u d ng. Các y u t xác đ nh K và cách tính K (Ph l c 4)
RWA - Tài s n có r i ro: ñư c xác ñ nh c th cho t ng hình th c cho
vay, RWA khác bi t đ i v i doanh nghi p v a và nh v i các kho n
cho vay ñ i v i doanh nghi p l n (Ph l c 5)
b. R i ro ho t ñ ng
R i ro ho t ñ ng là r i ro t n th t x y ra do các ho t ñ ng qu n lý n i b ,
do con ngư i, do h th ng, ho c do các s c bên ngồi khơng phù h p ho c
b h ng; bao g m c r i ro pháp lý, nhưng không bao g m r i ro chi n lư c và
r i ro thương hi u.
Các ngân hàng ñư c l a ch n m t trong ba cách tính nhu c u v n c n
thi t d phòng r i ro ho t ñ ng v i m c ñ ph c t p và nh y c m v i r i ro
tăng d n bao g m: Phương pháp ch s cơ b n (BIA – The Basic Indicator
Approach), Phương pháp chu n (TSA - The Standardized Approach),
Phương pháp nâng cao (AMA – Advanced Measurement Approaches).
Khi ho t ñ ng c a ngân hàng càng ph c t p thì c n ph i áp d ng
phương pháp có đ ph c t p cao hơn, ñ ng th i không cho phép các
ngân hàng chuy n ngư c tr l i phương pháp ñơn gi n m t khi ñã ñư c ch p
thu n s d ng các phương pháp nâng cao. Ngư c l i, n u các ngân hàng ñư c
ñánh giá là khơng đ đi u ki n đ ti p t c s d ng phương pháp nâng cao thì
c n ph i quay tr v phương pháp cơ b n cho ñ n khi ñáp ng ñư c nh ng
yêu c u này.

23

Phương pháp ch s cơ b n BIA
Các ngân hàng s d ng phương pháp này c n ph i n m gi m c v n
đ d phịng r i ro ho t ñ ng b ng m c bình quân t ng thu nh p hàng năm
(> 0) c a th i kỳ ba năm trư c đó nhân v i t l ph n trăm c ñ nh (g i là
alpha).
Phương trình 1.6 V n d phịng r i ro ho t ñ ng trong phương pháp ch
s cơ b n:
3

K

B IA

=

∑

G I

n

n =1

n

* α

, v i ñi u ki n GIn >0 và α = 15%

KBIA: v n yêu c u ph i d phòng cho r i ro ho t ñ ng theo phương
pháp BIA
GI: thu nh p hàng năm (> 0) c a 3 năm trư c đó
n: s năm có thu nh p hàng năm >0
Phương pháp chu n TSA
Áp d ng theo phương pháp chu n, ho t ñ ng ngân hàng ñư c chia làm 8
nhóm nghi p v , m i nhóm nghi p v có h s Beta tương ng.
B ng 1.3 H s β trong phương pháp chu n ñ i v i r i ro ho t ñ ng
Nghi p v

H s beta (β)

Tài tr doanh nghi p (β1)

18%

Giao d ch và bán hàng (β2)

18%

Ngân hàng bán l (β3)

12%

Nghi p v NHTM (β4)

15%

D ch v thanh toán (β5)

18%

D ch v ñ i lý (β6)

15%

Qu n tr tài s n (β7)

12%

Môi gi i (β8)

12%

Ngu n : International Convergence of Capital Measurement & Capital Standards p140


24

Trong m i nhóm, t ng thu nh p là m t ch s ph bi n coi như m t thư c
ño cho ho t ñ ng và cũng là căn c xác ñ nh m c ñ r i ro ho t ñ ng. Thu
nh p hàng năm ñư c ño cho t ng lo i nghi p v .
Phương trình 1.7 V n d
chu n:
K

T S A

=

∑

phịng r i ro ho t ñ ng trong phương pháp

n a m 1− 3

 8
m ax  ∑ G I
 i=1
3

i

* β

i


,0 


KTSA là v n yêu c u d phịng cho r i ro ho t đ ng theo phương pháp chu n
GI thu nh p hàng năm ñ i v i t ng nhóm nghi p v trong s 8 nhóm.
Ví d c th v cách xác đ nh v n yêu c u ph i d phòng cho r i ro ho t đ ng
tính theo phương pháp cơ b n và phương pháp chu n (Ph l c 6)

Phương pháp nâng cao
S l a ch n hi n ñ i nh t cho ñ n ngày nay khi tính tốn nhu c u v n d
phịng cho r i ro ho t đ ng chính là s d ng phương pháp AMA. Theo

phương pháp này, yêu c u v n đư c tính d a trên h th ng n i b ñánh giá
r i ro ho t ñ ng cơ b n c a ngân hàng. H th ng không ch th ng kê thi t h i
bên trong và bên ngoài th c t mà cịn phân tích theo trình t th i gian các
u t liên quan đ n mơi trư ng kinh doanh cũng như mơi trư ng ki m sốt
n i b c a ngân hàng. Ngân hàng mu n s d ng phương pháp nâng cao
AMA c n ph i ñư c cơ quan giám sát ch qu n ñ ng ý và ñư c s h tr
c a cơ quan này, nên phương pháp AMA này tr nên ít thông d ng hơn so
v i phương pháp chu n TSA.
c. R i ro th trư ng
R i ro th trư ng là r i ro t n th t x y ra trong b ng cân ñ i do giá c
bi n ñ ng th t thư ng. R i ro th trư ng g n li n v i b n lo i r i ro cơ b n đó
là: r i ro lãi su t (r i ro do lãi su t thay ñ i); r i ro tr ng thái v n (r i ro do giá
ch ng khốn thay đ i); r i ro t giá (r i ro do giá các lo i ngo i t thay đ i);
r i ro hàng hố (r i ro do giá hàng hóa thay đ i).
V n yêu c u ñ i v i r i ro th trư ng: ngồi v n t có theo quy ñ nh c a
Basle I bao g m v n c p 1 & v n c p 2, khi ñánh giá r i ro th trư ng cho