Đề tài Tổ chức, sử dụng hiệu quả và bảo quản tốt thiết bị dạy học môn vật lý

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tổ chức, sư dơng hiệu quả vµ b¶o qu¶n tốt TBDH VËt lÝ. Nguyeãn Taán Laäp - THCS Huøynh Khöông Ninh. PHOØNG GIAÙO DUÏC TP VUÕNG TAØU TRƯỜNG THCS HUỲNH KHƯƠNG NINH. SAÙNG KIEÁN KINH NGHIEÄM A- Phaàn chung :. -Teân saùng kieán kinh nghieäm : Tổ chức, sử dụng hiệu quả và bảo quản tốt thiết bị daïy hoïc moân vaät lyù.. -Họ , tên người viết : Nguyễn Tấn Lập , Chức vụ : Gi¸o viªn. -Đơn vị : Trường THCS Hùynh Khương Ninh Năm học : 2009 – 2010. I- Lý do chọn đề tài : Đất nước ta đang bước vào thời kì công nghiệp hoá, hiện đại hoá, xây dựng xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. Với mục tiêu sớm đưa nước ta trở thành một nước công nghiệp phát triển theo hướng hiện đại, ngành Giáo dục đã và đang đứng trước yêu cầu mới: cần phải đào tạo con người mới năng động, có kiến thức, có năng lực tư duy, có kĩ năng cơ bản cần thiết đáp ứng cho yêu cầu đổi mới đất nước. Để đạt mục tiêu đó, nhiệm vụ quan trọng là phải đổi mới phương pháp giáo dục trong hệ thống giáo dục phổ thông thông qua đổi mới sách giáo khoa, đổi mới phương pháp dạy học ở tất cả các môn học - trong đó có môn Vật lí. VËt lÝ lµ boä m«n khoa häc thùc nghiÖm cung cÊp nh÷ng kiÕn thøc vËt lÝ phæ thông cơ bản, có hệ thống và tương đối toàn diện. Theo yêu cầu đổi mới, mỗi Thaày, Coõ phải suy nghĩ làm thế nào để qua mỗi tiết học, mỗi kiến thức mới các em học sinh được xây dựng trên cơ sở các thao tác thí nghiệm để tìm ra nguyên nhân, tìm ra c¸ch xö lÝ c¸c t×nh huèng, c¸c th«ng tin, ghi nhí kiÕn thøc vµ vËn dông vµo thùc tÕ. Có như vậy tiết học mới phong phú và chất lượng. Qua đó rèn luyện khả năng tư duy chính xác, rèn luyện trí thông minh, óc sáng tạo, tính cần cù và phương pháp làm việc khoa học cho lớp người làm chủ tương lai. Tuy nhieân, khi d¹y VËt lÝ ph¶i bè trÝ phßng häc nh­ thÕ nµo cho khoa häc? Ph¶i sư dơng và hướng dẫn sử dụng thiÕt bÞ d¹y häc sao cho hiƯu qu¶ nhÊt ? Ph¶i b¶o quản thiết bị ra sao để chất lượng đồ dùng daùy hoùc ủửụùc beàn laõu ? Đó là vấn đề tôi đã và đang quan tâm, xin trình bày để quyự Thaày, Coõ đồng nghiệp cùng trao đổi, góp ý, x©y dùng để có thể áp dơng cho phßng häc TN VËt lÝ các trường bạn. II- Mục đích nghiên cứu: Vật lý là môn khoa học tự nhiên cần có nhiều thí nghiệm, đòi hỏi người học phải khái quát hoá các kết qủa nghiên cứu thực nghiệm, quan sát và mô tả hiện tượng diễn ra trong đời sống. Để kết qủa dạy và học được tốt hơn thì học sinh phải tự lực, chủ động, sáng tạo trong việc tìm hiểu bài học và chiếm lĩnh tri thức . Chính vì vậy việc giảng dạy môn Vật lý ở trường phổ thông phải được tiến hành thông. -1Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Tổ chức, sư dơng hiệu quả vµ b¶o qu¶n tốt TBDH VËt lÝ. Nguyeãn Taán Laäp - THCS Huøynh Khöông Ninh. qua việc sử dụng rộng rãi thí nghiệm , học sinh phải được tự làm thí nghiệm nghiên cứu , tự quan sát , mô tả hiện tượng, nhận xét và rút ra kết luận…… Trong bộ môn Vật lý, đồ dùng dạy học, thiết bị thí nghiệm có vai trò rất quan trọng , nó vừa là nguồn cung cấp tri thức , vừa là phương tiện giúp học sinh thực hiện các hoạt động tìm tòi tri thức mới. Việc trình bày các dụng cụ trực quan, tiến hành thí nghiệm làm tăng hiệu suaát tieáp thu baøi hoïc . Tiết học có thí nghiệm, có dụng cụ trực quan giúp liên hệ được bài học với thực tế đời sống và sản suất làm cho bài học phong phú , sinh động thêm và có sức hấp dẫn đối với học sinh , kích thích lòng ham muốn học tập của học sinh, giáo viên đỡ phải mô tả , giảng giải dài dòng và học sinh hứng thú học tập và tiết học sinh động hơn, học sinh dễ hiểu bài hơn. Tuy nhiên, khi sử dụng nhiều lượt đồ dùng dạy học, thiết bị thí nghiệm thì sẽ mau hao mòn và các Thầy, Cô thường ít quan tâm sắp xếp đồ dùng dạy học, thiết bị thí nghiệm , quên quan tâm nhắc nhở học sinh sử dụng đúng cách nên thiết bị daïy hoïc nhanh choùng hö hoûng . Để tiết kiệm kinh phí cho trường, để đở phiền phức khi tìm thiết bị dạy học chuẩn bị cho tiết dạy và đở lúng túng khi làm thí nghiệm không thành công do thiết bò thí nghieäm hoûng hoùc, ta ph¶i bieát caùch bè trÝ phßng häc cho khoa häc, ph¶i sö dông và hướng dẫn sử dụng thiÕt bÞ d¹y häc sao cho hiƯu qu¶, ph¶i b¶o qu¶n thiÕt bÞ dạy hoùc để chất lượng đồ dùng daùy hoùc ủửụùc beàn laõu . III- Nhiệm vụ nghiên cứu : Được sự quan tâm, ưu đãi của Đảng và nhà nước với giáo dục cả nước noựi chung vaứ với TP Vuừng Taứu noựi rieõng đã có sự phát triển và có những thành tựu đáng kể. Cơ sở vật chất trường lớp đã được nâng cấp, các thiết bị, đồ dùng dạy học được cấp phát tương đối đầy đủ. Đội ngũ giáo viên được chuẩn hoá, có trình độ chuyên môn vaø say mª vµ g¾n bã víi nghÒ. Sè häc sinh yªu thÝch m«n VËt lÝ ngµy cµng nhiÒu h¬n, nhiều em đạt được các giải cao trong các kì thi học sinh giỏi bộ môn. Song, cã mét thùc tÕ tån t¹i lµ: -Hầu hết đội ngũ giáo viên có trình độ, tâm huyết với nghề nhưng kinh nghiệm còn hạn chế dẫn đến giải quyết các vấn đề bài học chưa linh hoạt. -ẹồ dùng được cấp phát tương đối đầy đủ song chất lượng còn chưa đáp ứng ®­îc yªu cÇu cña bµi häc. -Hầu hết các trường chưa có phòng học dành riêng cho bộ môn (Phòng học bộ m«n) nªn viÖc sö dông gÆp ph¶i khã kh¨n . -Trong quá trình sử dụng thiết bị dạy học thường bị hư hỏng và mất mát do ý thøc häc sinh cßn thÊp vµ tr¸ch nhiÖm nhiÒu ThÇy C« ch­a cao. ThiÕt bÞ vËn chuyÓn tõ kho đến lớp học có thể xảy ra sự cố rơi, vở, mất mát. -ThiÕt bÞ thí nghiệm h­ háng kh«ng ®­ỵc bỉ sung hoặc sửa chữa kịp thêi, sÏ gaõy ảnh hưởng đến chất lượng vieọc daùy - học của những năm học sau.. -2Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Tổ chức, sư dơng hiệu quả vµ b¶o qu¶n tốt TBDH VËt lÝ. Nguyeãn Taán Laäp - THCS Huøynh Khöông Ninh. Qua nhieàu n¨m gi¶ng d¹y VËt lÝ, t«i nhËn thÊy r»ng häc sinh rÊt yªu thÝch c¸c giê häc thùc hµnh. Qua c¸c thao t¸c thùc hµnh, häc sinh kh¾c s©u vµ ghi nhí kiÕn thøc tèt h¬n. §Ó cã mét tiÕt thùc hµnh hiÖu qu¶ th× gi¸o viªn ph¶i mÊt rÊt nhiÒu thêi gian chuẩn bị đồ dùng, làm các thí nghiệm để kiểm tra mức độ thành công trước khi cho học sinh tiến hành. Song có trường hợp lúc thực hành thử thì thành công nhưng lúc thùc hµnh trong giê d¹y l¹i thÊt b¹i. ThÝ nghiÖm thµnh c«ng g©y høng thó cho häc sinh ph¸t huy ®­îc kh¶ n¨ng t×m tßi s¸ng t¹o cña c¸c em. ThÝ nghiÖm kh«ng thµnh c«ng sÏ ảnh hưởng rất lớn đến kết quả học tập của các em vì kiến thức đưa ra không có cơ sở khoa häc dÉn tíi sù ch¸n naûn trong vieäc häc sinh khi tiÕp thu kiÕn thøc. Trong thực tế, tôi còn thấy đồ dùng dạy học môn Vật lí đã được trang bị cho cả cấp học song chất lượng một số đồ dùng rất kém, một số lại không phù hợp. Ví dụ : - ThiÕt bÞ cho thÝ nghiÖm vÒ lùc ®iÖn tõ kh«ng thùc hiÖn ®­îc. - Máy biến thế thực hành không đúng điện áp thứ cấp ghi trên máy. - Các nhiệt kế đặt trong phòng nhiệt độ ban đầu không như nhau trong cùng mét ®iÒu kiÖn. - Các kim nam châm không chỉ đúng hướng Bắc - Nam khi để ở trạng thái tự do. - Bề mặt một số gương phẳng, gương cầu bị mờ không quan sát được ảnh.. v. v Lµm thÕ nµo gi¶i quyÕt thùc tr¹ng trªn? Qua thùc tÕ gi¶ng d¹y vµ phô tr¸ch phòng học Vật lí, tôi xin đưa ra một số giải pháp thực hiện cho phòng học bộ môn để c¸c b¹n tham kh¶o. B- KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU : I. Cơ sở lý luận và thực tiễn : ( Như mục II phần A) II. Những giải pháp đã thực hiện : §Ó sö dông thiÕt bÞ d¹y häc hiÖu qu¶ th× tõ viÖc s¾p xÕp, bè trÝ phßng thÝ nghiệm đến việc hướng dẫn học sinh thực hành và bảo quản đồ dùng sau mỗi tiết học đều đóng vai trò quan trọng. 1. Tæ chøc, s¾p xÕp phßng häc : Trước khi về trường THCS Hùynh Khương Ninh, tôi dạy tại trường THCS Vòng Tµu. Trường THCS Vuừng Taứu là trường ủieồm cuỷa Thaứnh phoỏ Vuừng Taứu. Từ năm 2001 đến nay, việc dạy và học Vật lí tại phòng THTN Vật lý được duy trì và có nề nếp tương đối ổn định. Để tập trung sự chú ý của học sinh vào công việc học tập, yếu tố ®Çu tiªn cÇn quan t©m lµ kh©u tæ chøc bè trÝ phßng häc sao cho khoa häc. Phßng thí nghiệm thực hành bộ m«n VËt lÝ cã diƯn tÝch khoaÛng 24m2, có 8 đèn chiếu sáng và 3 quạt trần. Phòng học được chia làm hai dãy, với mỗi dãy chia làm hai nhóm cho học sinh hoạt động nhóm và làm thí nghiệm. Hệ thống điện lắp đặt phù hỵp vµ an toµn dµnh cho häc sinh líp 7 vµ líp 9 khi thực hành phần ®iƯn häc. Năm học 2008-2009, khi được Ban Giám Hiệu trường THCS Vũng Tàu giao cho tổ Vật lý – CN một phòng học làm phòng bộ môn Vật lý, cả tổ phấn khởi và cùng nhau sắp xếp, bày bố các thiết bị vật lý cho hợp lý thuận tiện hơn .. -3Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Tổ chức, sư dơng hiệu quả vµ b¶o qu¶n tốt TBDH VËt lÝ. Nguyeãn Taán Laäp - THCS Huøynh Khöông Ninh. Tôi, khi đó là tổ trưởng tổ Vật lý – CN – Tin, đã đề xuất cùng Cô Hiệu trưởng Nguyễn Thị Phương, cho thợ mộc khéo, giỏi tận dụng các bàn học cũ, hư , đóng lại thành 6 bàn Thực hành thí nghiệm đúng quy cách rất đẹp và tiện dụng, bố trí vaøo phoøng boä moân Vaät lyù. Thiết bị dạy học đặt trong tủ kính nhiều ngăn ở cuối phòng học. Theo tôi, thiết bị được chia thành nhóm đặt ở các vị trí nhất định từ trái sang ph¶i khi nh×n tõ trªn xuèng gåm cã : * Nhóm thiết bị dùng chung như giá đỡ, đèn, biến thế thực hành, tranh. Và các dụng cụ sửa chữa đồ dùng khi hư hỏng như kìm, tua vít, bút thử điện… * Nhãm thiÕt bÞ C¬ häc * Nhãm thiÕt bÞ NhiÖt häc. * Nhãm thiÕt bÞ Quang häc. * Nhãm thiÕt bÞ §iÖn häc. * Nhãm thiÕt bÞ §iÖn tõ häc. * Nhãm thiÕt bÞ ¢m häc Ngoài ra, trong quá trình làm thí nghiệm, do chất lượng thiết bị và do sử dụng nhiều lần nên một số linh kiện nhỏ như ốc, vít, chốt nối dây …. bị rơi ra đều được thu gom đặt chung trong một chiếc hộp nhỏ để cùng nhóm thiết bị dùng chung tiện lợi cho viÖc söa ch÷a, thay thÕ thiÕt bÞ h­ háng. ViÖc s¾p xÕp nµy t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho gi¸o viªn dÔ dµng chuÈn bÞ vµ lùa chọn đồ dùng tốt nhất cho tiết học, vừa dễ kiểm tra về số lượng, và thuận lợi cho việc cÊt gi÷, b¶o qu¶n, gãp phÇn lµm cho khung c¶nh phßng häc trë lªn réng r·i, ng¨n n¾p. 2. Sử dụng thiết bị, đồ dùng dạy học : Có người nói: “ Dạy học là nghệ thuật giúp học sinh tìm ra chân lí”. Vì vậy, mỗi giờ học có sự chuẩn bị chu đáo của giáo viên cùng với việc sử dụng linh hoạt các thiết bị dạy học, thì sẽ kích thích học sinh tích cực, chủ động tìm tòi, làm thí nghiệm thu ®­îc kÕt qu¶ cã tÝnh thuyÕt phôc cao nh­ t×m ra ch©n lÝ vËy. Để sử dụng đồ dùng đạt hiệu quả, các giáo viên vật lý phải chuẩn bị chu đáo cho tiết học, phải dành thời gian cho việc lắp ráp, tiến hành, nghiên cứu hiện tượng xảy ra, dù kiÕn c¸c t×nh huèng n¶y sinh. a/. Đăng ký mượn đồ dùng vào sổ theo dõi sử dụng thiết bị :. Ngµy mượn. Hä vµ tªn gi¸o viªn: …………………………….Tæ :…………………. ChÊt ChÊt D¹y Tên đồ dùng. Sè. lượng. tiÕt. Líp. KÝ. Ngµy. lượng. lượng. khi. theo. d¹y. tªn. tr¶. đồ dùng. mượn. PPCT. -4Lop6.net. khi tr¶.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Tổ chức, sư dơng hiệu quả vµ b¶o qu¶n tốt TBDH VËt lÝ. Nguyeãn Taán Laäp - THCS Huøynh Khöông Ninh. Sau khi mượn đồ dùng, giáo viên lắp ráp và tiến hành thí nghiệm. Thí nghiệm nµo kh«ng thµnh c«ng ph¶i t×m ra nguyªn nh©n nh­: - Do chất lượng đồ dùng thiết bị. - Do trình tự thực hiện chưa đúng hoặc lắp sai. - Do ảnh hưởng độ ẩm của không khí, thời tiết. Khi đã tìm hiểu được nguyên nhân, giáo viên sẽ tìm ra hướng khắc phục: Do chất lượng đồ dùng phải tìm cách thay thế. Do trình tự chưa đúng thì tháo ra thùc hiÖn l¹i c¸c thao t¸c. Do tiÕp xóc kÐm th× ph¶i xiÕt l¹i c¸c èc vÝt. BiÕn thÕ không đúng điện áp đầu ra phải quấn lại, kiểm tra cách điện an toàn. b/. §¨ng ký tiÕt d¹y, bµi d¹y, líp d¹y t¹i phßng häc. (Ghi vµo sæ b¸o gi¶ng cña phßng häc bé m«n theo c¸c cét) Tuần: ……. Từ ngày…tháng…..năm ……. .đến ngày….tháng….năm ….. ). Thø, ngµy, th¸ng,n¨m. TiÕt 1. TiÕt 2. TiÕt 3. TiÕt 4. TiÕt 5. 3. Mét sè vÝ dô vÒ kinh nghiÖm sö dông, c¶i tiÕn TBTN cña t«i: *Ví dụ 1: Khi dạy bài “Lực điện tửứ “- lớp 9, với bộ đồ dùng được cấp phát, thí nghiÖm kh«ng thµnh c«ng. Nguyên nhân: Do thanh đồng AB vừa nặng, vừa tiếp xúc không tốt, và với c«ng suÊt nhá cña m¸y biÕn thÕ nguån th× chØ cho dßng ®iÖn nhá ch¹y qua nªn lùc ®iÖn từ tác dụng vào thanh đồng AB yếu làm nó không di chuyển được. Tôi thay thế thanh đồng AB bằng cuoọn daõy ủoàng maừnh tửù laứm, keỏt hụùp vụựi thanh nối chữ T, nam ch©m ch÷ U, máy biến thế nguồn của bộ TN Vật lý 9 . KÕt quả thí nghiệm thu được rất thành công và vận dụng kiểm tra chiều lực điện từ xác định theo quy tắc bàn tay trái ứng với chiều chuyển động của đọan dây dẫn AB có dòng điện chạy qua đặt trong từ trường của nam châm vúnh cửỷu. *VÝ dô 2: Bµi “ §éng c¬ ®iÖn mét chiÒu “. Khi vËn hµnh cã dßng ®iÖn ch¹y qua động cơ, song rô tô của động cơ không quay. Nguyên nhân: Do hai thanh quét tì không đúng vị trí, mạch điện tiếp xúc kém. Tôi đã xử lí bằng cách xoay cuộn dây (rô-tô) đồng thời tì miếng giấy nhaựm vào vaứnh khuyên, chµ trãc hÕt líp đồng ôxit b¸m ë mặt ngoài để tiÕp xĩc ®iƯn tốt ..... Để các đồ dùng được sử dụng với các thao tác thành thạo cho từng bài, nhóm giáo viên Vaọt lyự đã thực hiện chuyên đề sử dụng thiết bị, đồ dùng Vật lí cho hiệu quả cao nhất, phân công dạy thể nghiệm áp dụng chuyên đề theo các ý kiến thống nhất. Có ý kiến cho rằng chúng ta nên phân loại bài học theo nhóm để đạt hiệu quả cao. ý tưỏng này được xây dựng và vận dụng vào dạy giờ hội giảng đạt kết quả đáng ghi nhận. Cụ thÓ lµ chóng ta cã thÓ chia bµi ra theo nhãm :. -5Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Tổ chức, sư dơng hiệu quả vµ b¶o qu¶n tốt TBDH VËt lÝ. Nguyeãn Taán Laäp - THCS Huøynh Khöông Ninh. * Nhãm c¸c bµi sö dông dông cô ®o. * Nhóm bài sử dụng thiết bị để phát hiện kiến thức mới. * Nhãm bµi sö dông thÝ nghiÖm chøng minh kiÕn thøc…... Lµm thËt tèt tõng lo¹i bµi ngay tõ tiÕt häc ®Çu tiªn th× c¸c bµi häc thuéc c¸c nhóm đó sẽ đạt hiệu quả và tạo cho học sinh trình tự làm thí nghiệm cho từng kiểu bài tương tự . Sau đây là một số ví dụ : +) Ví dụ 3: Bài 1- 2 “ Đo độ dài”- Vật lí 6. GV: Chuẩn bị các loại thước đo chiều dài (thước thẳng, thước dây, thước cuộn). GV : Phát phiếu học tập : Cô giáo có một số thước -Thước thẳng GHĐ 30cm, ĐCNN 0,5cm -Thước dây. GH§ 1,5m, §CNN 0,5cm.. -Thước cuộn. GH§ 5m,. §CNN 1cm. Em chọn thước nào để đo : Chiều dài của sân trường, cuốn sách Vật lí, bàn học sinh? GV đặt hệ thống các câu hỏi như : Tại sao em chọn thước này? Muốn chọn thước phù hợp thì phải làm gì? Tại sao phải xác định GHĐ và ĐCNN của thước đo? Đặt mắt như thế nào để đọc kết quả đo? Ghi kết quả như thế nào? Häc sinh tr¶ lêi tõng c©u hái, gi¸o viªn chèt l¹i tõng néi dung trong quy t¨c ®o chiÒu dài. Cho học sinh vận dụng quy tắc đo vừa nêu để đo chiều dài bàn học, chiều dài cuốn sách Vật lí..... để khắc sâu quy tắc đo . GV đặt vấn đề : Thước là một dụng cụ đo chiều dài , khi sử dụng phải tuân theo đúng quy tắ đo chiều dài. Mở rộng ra khi sử dụng một dụng cụ đo bất kì đều phải tuân theo mét quy t¾c ®o. Cô thÓ lµ: * ước lượng giá trị cần đo ( Để chọn dụng cụ đo) * Chọn dụng cụ đo có GHĐ và ĐCNN thích hợp (để tránh làm hỏng dụng cụ đo vàkết qu¶ ®o chÝnh x¸c nhÊt) *Cách đặt dụng cụ đo như thế nào? *Cách đặt mắt như thế nào? *Cách đọc và ghi kết quả ra sao? Từ bài đo độ dài trở đi , những bài học có liên quan đến sử dụng dụng cụ đo, häc sinh dÔ dµng vËn dông quy t¾c linh ho¹t cho tõng dông cô vµ nh÷ng quy t¾c khi dïng dông cô ®o ( Nh­ V«n kÕ, Ampe kÕ, Lùc kÕ...... mµ häc sinh sÏ sö dông sau nµy ) +) VÝ dô 4 : Bµi “Lùc ®Èy Ac-si-mÐt “- VËt lÝ 8. §©y lµ lo¹i bµi sö dông thiÕt bÞ thÝ nghiÖm ph¸t hiÖn kiÕn thøc míi . V× vËy ph¶i chuÈn bÞ theo mét l«-gÝc kh¸c h¼n. Theo t«i , chóng ta còng nªn ®­a vÒ mét tr×nh tù l« gÝc chung cho tiÕn tr×nh bµi häc. Cô thÓ lµ : * Từ kinh nghiệm , quan sát thực tế đưa ra hiện tượng cần giải thích( hoặc từ một thí nghiệm mở đầu -> Cho học sinh quan sát -> Nêu hiện tượng xảy ra) * Cho häc sinh dù ®o¸n kiÕn thøc míi . * LËp kÕ ho¹ch thÝ nghiÖm kiÓm tra dù ®o¸n.. -6Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Tổ chức, sư dơng hiệu quả vµ b¶o qu¶n tốt TBDH VËt lÝ. Nguyeãn Taán Laäp - THCS Huøynh Khöông Ninh. * Thống nhất phương án và tiến hành thí nghiệm theo nhóm , đây là khâu rất quan trọng đòi hỏi sự chuẩn bị kĩ lưỡng của giáo viên. HS phải xác định được mục đích của thí nghiệm, phải nhận dạng, biết tên đồ dùng trong thí nghiệm , công dụng của từng đồ dïng, c¸ch l¾p ghÐp ra sao, chó ý an toµn khi lµm thÝ nghiÖm , ...... * Rót ra kÕt luËn tõ thÝ nghiÖm vµ so s¸nh kÕt qu¶ víi dù ®o¸n . ¸p dông cho bµi “Lùc ®Èy Ac-si-mÐt”- môc II. §é lín cña lùc ®Èy AcsimÐt. GV : Thả quả cam vào cốc nước đầy cho HS quan sát. GV :- Em quan sát thấy hiện tượng gì? ( HS: có một phần nước tràn ra ngoài). - Tại sao nước lại tràn ra ngoài ? (HS: vì quả cam chiếm chỗ nước trong bình) GV: - Gọi lực đẩy của chất lỏng lên vật là FA, trọng lượng phần nước bị vật chiếm chỗ là P. Em hãy dự đoán về độ lớn của FA so với P ( HS có thể dự đoán: FA=P hoặc FA>P hoÆc FA < P ). - AcsimÐt dù ®o¸n nh­ thÕ nµo? (HS nghiªn cøu SGK vµ tr¶ lêi FA=P ). §Ó kiÓm tra dù ®o¸n chóng ta cïng lµm thÝ nghiÖm . HS hoạt động theo nhóm, nêu mục đích thí nghiệm , nhận biết đồ dùng và công dụng của nó, thảo luận phương án thí nghiệm, (chú ý : Tránh làm vỡ cốc, đổ nước vào bình tràn cho nước chảy ra ngoài cho đến khi ngừng chảy thì mặt nước ngang miệng vòi kết quả mơí chính xác, trước khi nhúng chìm vật vào bình tràn cần lau khô cốc nhỏ B để cốc chứa đúng lượng nước tràn ra .... ). Thống nhất phương án thí nghiệm trước lớp rồi tiến hành theo phương án đề ra, rút ra kết luận và so sánh với dự đoán. Từ đó x©y dùng c«ng thøc tÝnh FA- Môc 3 phÇn II. Với nhóm bài học này yêu cầu giáo viên phải chẩn bị chu đáo thí nghiệm kết hợp với phương pháp hướng dẫn học sinh sử dụng thiết bị một cách linh hoạt mới thu ®­îc kÕt qu¶ mong muèn . 3. Vấn đề bảo quản thiết bị, đồ dùng dạy học : Nếu chỉ chú ý đến việc sử dụng đồ dùng cho thành công của tiết học mà không có ý thức bảo quản và tu bổ thì dụng cụ sẽ bị mai một đi, đến năm học sau không đủ thiết bị cho dạy-học nữa. Nếu chỉ bằng cách mua mới để thay thế thì điều này còn phụ thuộc ngân sách của trường và không có địa chỉ mua đồ đúng quy cách, chủng loại. Do đó việc bảo quản thiết bị phục vụ cho dạy - học rất cần thiết. Yêu cầu mỗi giáo viên d¹y häc VËt lÝ ph¶i cã ý thøc söa ch÷a, bæ sung nh÷ng thiÕt bÞ h­ háng. Nªn ch¨ng cùng đề ra các quy định chung cho các giáo viên dạy học Vật lí tại phòng bộ môn như : Sau tiÕt häc cña líp cuèi cïng trong khèi, gi¸o viªn ph¶i: - Tháo dụng cụ, lau khô, đặt về đúng vị trí như lúc lấy ra. - Báo cáo số lượng dụng cụ hư hỏng gãy, vỡ …. một cách trung thực vào sổ theo dõi thiết bị và đề xuất phương án bổ sung. Kèm theo biên bản xử lý (nếu có). - Giáo viên phụ trách phải thường xuyên làm vệ sinh phòng học, hút bụi trong tủ đựng thiết bị để giảm tác hại do thời tiết gây hoen rỉ thiết bị. VÒ phÝa häc sinh, sö dông thiÕt bÞ trong giê häc kh«ng nh÷ng gióp c¸c em ph¸t hiện, khắc sâu và ghi nhớ kiến thức mà còn qua đó giáo dục các em tính cẩn thận, chịu khã, ý thøc tù lËp vµ t¸c phong lµm viÖc khoa häc. V× vËy, mçi tiÕt häc gi¸o viªn ph¶i rèn luyện các em ý thức giữ gìn cẩn thận, không tranh giành đồ dùng khi làm thí nghiệm, không tự ý tháo lắp nếu không được phép. Trường hợp nào vi phạm, tuỳ theo mức độ có hình thức xử lí thích đáng. Đây cũng là vấn đề đưa vào nội quy phòng học.. -7Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Tổ chức, sư dơng hiệu quả vµ b¶o qu¶n tốt TBDH VËt lÝ. Nguyeãn Taán Laäp - THCS Huøynh Khöông Ninh. Gi¸o viªn vµ häc sinh cïng thùc hiÖn nghiªm néi quy phßng häc th× hiÖu qu¶ d¹y vµ häc t¹i phßng häc bé m«n sÏ cao h¬n.. C- KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ: Trên đây là những công việc tôi và các đồng nghiệp đã thực hiện trong quá trình giảng dạy phần thực hành môn Vật lí tại trường THCS Vuừ ng Taứ u tửứ nă m học 2008 – 2009 trở về trướ c . Giê ®©y, thiÕt bÞ d¹y häc thùc sù trë thµnh cánh tay đắc lực cho sự thành công của mỗi tiết học thực hành Vật lí. Kết quả ®­îc ghi nhËn : * VÒ phÝa gi¸o viªn: - §· h×nh thµnh kÜ n¨ng chuÈn bÞ vµ thùc hiÖn thµnh th¹o c¸c thao t¸c thÝ nghiÖm - Cã ý thøc gi÷ g×n, b¶o qu¶n tèt thiÕt bÞ. - Có ý thức tu sửa thiết bị hư hỏng, sắp xếp đồ dùng thực sự khoa học. *VÒ phÝa häc sinh: - Häc sinh häc t¹i phßng häc ®i vµo nÒ nÕp, cã ý thóc gi÷ g×n, b¶o qu¶n trang thiÕt bÞ trong phßng häc. - Sè häc sinh giái VËt lÝ caáp thaønh, caáp tænh t¨ng. Qua thùc tÕ, t«i còng rót ra nh÷ng bµi häc kinh nghiÖm bæ Ých: - §Ó sö dông hiÖu qu¶ thiÕt bÞ trong phßng häc VËt lÝ th× mçi gi¸o viªn ph¶i hiÓu râ ®­îc tÇm quan träng cña thiÕt bÞ d¹y häc khi lªn líp. - Giáo viên phải có sự chuẩn bị chu đáo cho thí nghiệm vì có như vậy giáo viên sÏ truyÒn thô kiÕn thøc tèt h¬n, bµi häc thu ®­îc kÕt qu¶ cao h¬n. - Gi¸o viªn vµ häc sinh cÇn n©ng cao ý thøc gi÷ g×n, b¶o qu¶n thiÕt bÞ nh­ tµi sản của chính mình thì đồ dùng mới được sử dụng bền lâu hơn. - Với học sinh, nên tạo sự chủ động trong việc lĩnh hội kiến thức, tạo thói quen thùc hiÖn nghiªm tóc néi quy thùc hµnh, h×nh thµnh ý thøc b¶o vÖ cña c«ng, kh«ng tù ý lµm tr¸i hoÆc cè t×nh lµm háng thiÕt bÞ. Lµm ®­îc nh÷ng ®iÒu trªn, thiÕt bÞ VËt lÝ sÏ ®­îc dïng hiÖu qu¶ h¬n. Trªn ®©y lµ mét sè kinh nghiÖm ®­îc rót ra tõ viÖc qu¶n lÝ vµ gi¶ng d¹y t¹i phßng häc VËt lÝ. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn, b¶n th©n t«i kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiếu sót và hạn chế. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của các bạn đồng nghiệp để việc tổ chức, sử dụng và bảo quản thiết bị trong dạy học Vật lí đạt hiệu quả cao hơn, có thể áp dụng cho các trường bạn. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n ! Vuõng Taøu, ngµy 25 th¸ng 1 n¨m 2010 Người viết. Nguyeãn Taán Laäp. -8Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Tổ chức, sư dơng hiệu quả vµ b¶o qu¶n tốt TBDH VËt lÝ. Nguyeãn Taán Laäp - THCS Huøynh Khöông Ninh. * ĐÁNH GIÁ CỦA TỔ CHUYÊN MÔN : ……………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………… …………….………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………… ……………………………….………………………………………………………………………………………………….……………………………………………… ………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………… …………….………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………… ……………………………….………………………………………………………………………………………………….……………………………………………… ………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………… …………….………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………… ……………………………….…. * ĐÁNH GIÁ CỦA BAN THI ĐUA CỦA TRƯỜNG: ……………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………… …………….………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………… ……………………………….………………………………………………………………………………………………….……………………………………………… ………………………………………………….………………………………………………………………………………………………….…………………………… …………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………….………… ……………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………… …….………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………… ………………………… ……………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………… …………….………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………… ……………………………….………………………………………………………………………………………………….……………………………………………… ………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………. * ĐÁNH GIÁ CỦA BAN THI ĐUA CỦA PHÒNG GD-ĐT: ……………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………… …………….………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………… ……………………………….………………………………………………………………………………………………….……………………………………………… ………………………………………………….………………………………………………………………………………………………….…………………………… …………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………….………… ……………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………… …….………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………… ………………………… ……………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………… …………….………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………. -9Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Tổ chức, sư dơng hiệu quả vµ b¶o qu¶n tốt TBDH VËt lÝ. Nguyeãn Taán Laäp - THCS Huøynh Khöông Ninh. ……………………………….………………………………………………………………………………………………….……………………………………………… ………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………… …………….………………………………………………………………………………………………….………………………………………………………………… ……………………………….………………………………………………………………………………………………….……………………………………………… ………………………………………………….………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………….…………… …………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………… ….………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………… …………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………….………………………………………………………………………………………………….………………………………………… ……………………………………………………….………………………………………………………………………………………………….……………………… ………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………….…… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………….…. - 10 Lop6.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span>