Vận dụng kế toán quản trị tại đại học đà nẵng

1

B GIÁO D C VÀ ĐÀO T O
Đ I H C ĐÀ N NG

NGUY N TH H NH

V N D NG K TOÁN QU N TR
T I Đ I H C ĐÀ N NG

Chun ngành: K TỐN
Mã ngành: 60.34.30

TĨM T T LU N VĂN TH C SĨ QU N TR KINH DOANH

Đà N ng - Năm 2012


2

Cơng trình đư c hồn thành t i
Đ I H C ĐÀ N NG

Ngư i hư ng d n khoa h c: GS.TS. TRƯƠNG BÁ THANH

Ph n bi n 1: TS. TR N ĐÌNH KHƠI NGUN

Ph n bi n 2: GS.TS NGUY N QUANG QUYNH

Lu n văn ñư c b o v t i H i ñ ng ch m Lu n văn t t nghi p
Th c sĩ Qu n tr kinh doanh h p t i Đ i h c Đà N ng vào ngày

25 tháng 8 năm 2012.

Có th tìm hi u lu n văn t i:
- Trung tâm Thông tin - H c li u, Đ i h c Đà N ng.
- Thư vi n trư ng Đ i h c Kinh t , Đ i h c Đà N ng.


3

M

Đ U

1.Tính c p thi t đ tài
K tốn có vai trị tích c c trong vi c qu n lý đi u hành và
ki m sốt ho t đ ng kinh t tài chính. Tuy nhiên, đ k tốn phát huy
tồn di n ch c năng thơng tin và ch c năng ki m tra, thì c n ph i
xây d ng m t h th ng k toán hoàn ch nh bao g m c hai phân h
k tốn tài chính và k tốn qu n tr . Trong đó k tốn tài chính
ph n ánh thơng tin x y ra trong quá kh

mang tính ch t khách

quan. Thơng tin do k tốn qu n tr cung c p mang tính linh ho t,
ph n ánh xu hư ng bi n đ ng, có tính d báo, có th ph c v cho
vi c ñánh giá và xây d ng k ho ch tài chính phù h p v i m c
tiêu đã đư c xác l p.
Vì v y, vi c xây d ng h th ng k tốn hồn ch nh trong đó
đ cao vai trị c a k toán qu n tr là m t v n ñ quan tr ng cho m i
ñơn v k tốn.

Là thành viên chính th c c a WTO, Vi t Nam th c s
h i nh p vào th trư ng qu c t . H th ng giáo d c ñ i h c Vi t
Nam ñang chuy n mình vươn lên phát tri n trong t m cao m i.
V i vai trò là Đ i h c tr ng ñi m qu c gia

khu v c Mi n

Trung và Tây Ngun, đ thích nghi v i yêu c u trong th i kỳ
m i, Đ i h c Đà N ng đã khơng ng ng ñ i m i công tác ñào t o
và qu n lý, trong đó có cơng tác qu n lý tài chính. Tuy nhiên, đ
ch

đ ng chi tiêu trong ngu n tài chính hi n có, Đ i h c Đà

N ng c n tri t đ ki m sốt các kho n chi chưa th t s c n thi t
và tăng các ngu n thu t các ho t ñ ng c a ñơn v , ñưa ra nh ng
thông tin quan tr ng cho các nhà qu n lý trong vi c ho ch ñ nh,
t ch c th c hi n, ki m tra, ñánh giá và ra quy t ñ nh.
V i ñ tài "V n d ng k toán qu n tr t i Đ i h c Đà N ng’’


4

là m t v n đ mang tính c p thi t c v lý lu n l n th c ti n giai
ño n hi n nay. Đ c bi t là sau khi ngh ñ nh 43/2006/NĐ-CP ngày
25/4/2006 c a chính ph v vi c giao quy n t ch , t ch u trách
nhi m, t ch c b máy, biên ch và tài chính đ i v i các đơn v s
nghi p cơng l p.
2. M c tiêu nghiên c u
V n d ng k toán qu n tr v i nh ng n i dung phù h p có

th áp d ng đ i v i trư ng đ i h c cơng l p theo quy ch tài chính
m i.
- Đánh giá nh ng bi u hi n c a vi c v n d ng k toán qu n
tr t i Đ i h c Đà N ng.
- Đưa ra nh ng gi i pháp t ch c th c hi n k toán qu n tr
t i Đ i h c Đà N ng, nh m góp ph n nâng cao hi u qu cơng tác
qu n lý tài chính, nâng cao cơng tác đào t o t i Đ i h c Đà N ng.
3. Đ i tư ng nghiên c u và ph m vi nghiên c u
- Đ i tư ng nghiên c u: N i dung k toán qu n tr v n d ng
vào các trư ng đ i h c cơng l p.
- Ph m vi nghiên c u: V n d ng k toán qu n tr t i Đ i h c
Đà N ng năm 2011.
4. Phương pháp nghiên c u
Trong quá trình th c hi n ñ tài, ñ ñ t ñư c m c tiêu nghiên
c u tác gi ñã s d ng phương pháp chung là nghiên c u lý lu n v
k tốn qu n tr theo quan đi m phát tri n xem xét tình hình th c ti n
v k toán qu n tr t i trư ng đ i h c cơng l p đ

ng d ng lý lu n

vào th c ti n.
5. Ý nghĩa khoa h c và th c ti n c a ñ tài
- V m t cơ s lý lu n, lu n văn đã góp ph n làm rõ b n ch t
c a k toán qu n tr , kh ng đ nh vai trị và v trí c a k toán qu n tr


5

trong trư ng đ i h c cơng l p.
- V ý nghĩa th c ti n, lu n văn ñã nêu ñư c th c tr ng công

tác k toán qu n tr t i Đ i h c Đà N ng và ñưa ra các n i dung k
tốn qu n tr có th v n d ng t i Đ i h c Đà N ng.
6. K t c u c a lu n văn
Chương 1: Nh ng v n ñ lý lu n cơ b n v k toán qu n tr
Chương 2: Th c tr ng cơng tác k tốn qu n tr t i Đ i h c Đà N ng
Chương 3: V n d ng k toán t i Đ i h c Đà N ng
Chương 1
NH NG V N Đ LÝ LU N CƠ B N V K TOÁN QU N TR
1.1. LÝ LU N CƠ B N V K TOÁN QU N TR
1.1.1. Khái ni m k toán qu n tr
Theo lu t k toán Vi t Nam (2003) ‘‘K toán qu n tr là vi c
thu th p, x lý, phân tích và cung c p thơng tin kinh t tài chính theo
yêu c u qu n tr và ra quy t đ nh kinh t tài chính trong n i b đơn
v k tốn’’
1.1.2. S ra đ i và phát tri n c a k toán qu n tr
Quá trình ra đ i và phát tri n c a k tốn qu n tr có th chia
thành nh ng giai đo n chính sau đây:
Giai đo n 1: Trư c năm 1950
Giai ño n 2: Vào nh ng năm 1960
Giai ño n 3: Vào nh ng năm 1980
Giai ño n 4: Vào nh ng năm 1990
1.1.3. Đ c ñi m thơng tin c a K tốn qu n tr
K toán qu n tr là chuyên ngành k toán cung c p các thơng
tin kinh t - tài chính g n li n v i quan h d báo, ñánh giá, ki m


6

sốt và trách nhi m trong vi c đi u hành t ch c hàng ngày c a nhà
qu n tr

các b ph n.

1.1.4. Vai trị k tốn qu n tr v i các ch c năng qu n lý
Qu n tr m t doanh nghi p bao g m các ch c năng cơ b n
là: Ho ch ñ nh, t ch c, ki m sốt, đánh giá và ra quy t ñ nh. M i
liên h gi a m i ch c năng v i k toán qu n tr th hi n như sau:
cung c p thông tin cho q trình ho ch đ nh; cung c p thơng tin cho
q trình t ch c th c hi n k ho ch; cung c p thông tin cho q
trình ki m sốt; cung c p thơng tin cho q trình ra quy t đ nh
1.2. Đ C ĐI M HO T Đ NG CÁC TRƯ NG Đ I H C
CÔNG L P VI T NAM
1.2.1. Các trư ng đ i h c cơng l p là các ñơn v s nghi p có thu
Đơn v s nghi p có thu là đơn v s nghi p ho t đ ng do cơ
quan có th m quy n c a nhà nư c quy t ñ nh thành l p. Có hai lo i
đơn v s nghi p có thu: đơn v s nghi p có thu t b o đ m tồn b
chi phí ho t đ ng thư ng xun; đơn v s nghi p có thu t b o ñ m
m t ph n chi phí ho t đ ng thư ng xun
1.2.2. Cơ ch ho t ñ ng c a trư ng ñ i h c cơng l p
1.3. N I DUNG K

TỐN QU N TR V N D NG TRONG

CÁC TRƯ NG Đ I H C CƠNG L P
1.3.1. Nh ng đi m khác bi t gi a doanh nghi p và trư ng đ i h c
cơng l p
Th nh t: Q trình t o ra s n ph m trong trư ng đ i h c
cơng l p khác v i m t doanh nghi p đó là s khác bi t v đ i tư ng
và tính ch t c a q trình.
Th hai: Đ c đi m s n ph m c a trư ng h c công l p khơng

th đ nh lư ng b ng đơn v ti n t m t cách khách quan như là doanh
thu c a m t doanh nghi p.


7

Th ba: Khách hàng trong nhà trư ng là th trư ng lao ñ ng.
Đi m khác bi t này địi h i c n ph i có s chu n b th t k lư ng cho
q trình đào t o.
Tuy nhiên, có th xem giáo d c là m t d ch v bao trùm liên
quan ñ n tồn xã h i, là m t lo i hình d ch v ñ c bi t.
1.3.2. S c n thi t v n d ng k toán qu n tr vào trư ng đ i h c
cơng l p
Vi t Nam ñang trong giai ño n h i nh p v i n n kinh t th
gi i, s c nh tranh ñã và ñang di n ra trong lĩnh v c giáo d c ñ i
h c. Do ñó ñ thu hút ñư c sinh viên và thu hút ñư c các ngu n tài
tr c a các t ch c trên th gi i, bu c nhà qu n lý các trư ng ñ i h c
ph i xây d ng ñư c thương hi u c a trư ng mình, nghĩa là ph i làm
như th nào ñ s n ph m giáo d c ñ t ch t toàn di n, ch ng t kh
năng qu n lý c a mình th t hi u qu .
1.3.3. Chi phí và phân lo i chi phí trong trong trư ng đ i h c
cơng l p
Chi phí đư c đ nh nghĩa là giá tr ti n t c a các kho n hao
phí b ra nh m t o ra các lo i tài s n, hàng hoá ho c các d ch v .
Phân lo i chi phí trong trư ng đ i h c công l p bao g m: Phân lo i
chi phí theo cơng d ng kinh t ; phân lo i chi phí theo n i dung kinh
t ; phân lo i chi phí theo cách ng x chi phí
1.3.4. Xây d ng d toán
D toán gi m t vai trị quan tr ng trong cơng tác k tốn
qu n tr c a các trư ng Đ i h c cơng l p, nh m đ m b o s giám sát

c a cơ quan c p trên v lĩnh v c tài chính c a đơn v , đ ng th i giúp
cho ñơn v b o ñ m cân đ i thu chi.
1.3.4.1. Vai trị c a trong ho t ñ ng trư ng ñ i h c cơng l p
1.3.4.2. Cơ s đ xây d ng d toán


8

1.3.4.3. N i dung xây d ng d toán
a. Xây d ng d toán thu
b. Xây d ng d toán chi
c. D tốn k t qu ho t đ ng tài chính
d. D tốn phân ph i k t qu ho t đ ng tài chính
1.3.5. Ki m tra đánh giá th c hi n
a. Ki m tra công tác thu
b. Ki m tra cơng tác chi
c. Đánh giá tình hình ho t đ ng gi a th c hi n và d tốn
1.3.6. Thơng tin thích h p cho vi c ra quy t ñ nh
1.3.6.1. Thi t l p h th ng báo cáo k toán qu n tr
1.3.6.2. Thu th p thơng tin thích h p cho vi c ra quy t ñ nh
Quy t ñ nh mang tính ng n h n
Quy t đ nh mang tính dài h n
1.3.6.3. Phân tích m i quan h

chi phí – kh i lư ng – l i

nhu n
Phân tích CVP là k thu t đánh giá nh hư ng c a nh ng
thay đ i v chi phí, s lư ng sinh viên ñ i v i hi u qu ho t ñ ng
c a trư ng, do đó vi c phân tích này cung c p thơng tin cho vi c ra

quy t ñ nh c a các nhà qu n tr .
Phân tích đi m hồ v n: phân tích đi m hồ v n là kh i
đi m c a phân tích CVP. M c dù đi m hồ v n khơng ph i là m c
tiêu c a các trư ng nhưng vi c phân tích này s ra m c ho t đ ng
c n thi t đ trách l , ngồi ra cịn cung c p thơng tin liên quan đ n
cách ng x c a chi phí khi s sinh viên ñào t o khác nhau theo t ng
l p, t ng h . Phân tích m c đào t o sinh viên c n thi t ñ ñ t
m c l i nhu n mong mu n. Xác ñ nh m c thu h c phí cho s lư ng
sinh viên c n đào t o, chi phí và l i nhu n mong mu n


9

K T LU N CHƯƠNG 1
Thơng tin do k tốn qu n tr cung c p đóng m t vai trò r t
l n trong vi c ra quy t ñ nh c a các nhà qu n tr . Nó giúp cho nhà
qu n tr có cái nhìn xun su t t khâu l p d toán, t ch c th c
hi n, ñ n ki m tra ñánh giá và cu i cùng ra quy t ñ nh. Trong các
trư ng đ i h c cơng l p

Vi t Nam hi n nay, k toán qu n tr là m t

khái ni m còn khá m i m . Vì v y, trong chương 1 này tác đã nghiên
c u lý lu n v k toán qu n tr nói chung và v n d ng k tốn qu n
tr vào các trư ng ñ i h c công l p v i ý nghĩa quan tr ng là v n
d ng lý lu n ñ gi i quy t nh ng v n ñ th c ti n v k toán qu n tr
t i trư ng ñ i h c công l p.
Chương 2
TH C TR NG K TOÁN QU N TR T I Đ I H C ĐÀ N NG
2.1. Đ C ĐI M C A Đ I H C ĐÀ N NG

2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n
Đ i h c Đà N ng ñư c thành l p theo Ngh ñ nh s 32/CP
ngày 04 tháng 4 năm 1994 c a Chính ph trên cơ s h p nh t các cơ
s ñào t o Đ i h c, Cao Đ ng và Trung h c chuyên nghi p công l p
trên ñ a bàn Thành ph Đà N ng v i 5 Trư ng tr c thu c. Trong quá
trình phát tri n, Đ i h c Đà N ng khơng ng ng m r ng quy mơ. Cho
đ n nay Đ i h c Đà N ng có 4 Trư ng Đ i h c, 2 Trư ng Cao ñ ng,
Phân hi u Đ i h c t i Kontum, Vi n Anh ng liên danh v i Đ i h c
Queensland Úc, 1 khoa và 6 trung tâm tr c thu c.
2.1.2. Cơ c u t ch c và lĩnh v c ho t ñ ng
2.1.2.1. Cơ c u t ch c
Đ i h c Đà N ng đư c t ch c theo mơ hình Đ i h c vùng v i
các ñơn v thành viên là các trư ng Đ i h c, Khoa, Trung tâm chuyên


10

ngành và các ñơn v tham mưu nghi p v là các Ban tr c thu c
2.1.2.2. Đ c ñi m và lĩnh v c ho t ñ ng
Do cơ c u t ch c nhi u c p c a m t Đ i h c vùng, vi c phân
c p qu n lý c a Đ i h c Đà N ng cũng có nh ng khác bi t so v i mơ
hình đ i h c khác.
2.1.3.1. Phân c p qu n lý tài chính
Đ i h c Đà N ng: là đơn v d tốn c p 2
Các trư ng thành viên và các ñơn v tr c thu c: là đơn v d
tốn c p 3
2.1.3.2. Phân c p v qu n lý ñào t o
2.1.4. T ch c b máy k toán
2.1.5. T ch c cơng tác k tốn
Ch đ k tốn đang áp d ng t i Đ i h c Đà N ng hi n nay

là ch đ k tốn theo quy t ñ nh 19/2006/QĐ-BTC ban hành ngày
30/03/2006 và TT 185/2010/TT-BTC ngày 15/01/2010 v s a ñ i b
sung ch ñ k toán HCSN ban hành theo QĐ19/2006/QĐ-BTC, c a
B Tài chính. Theo quy đ nh c a Lu t K tốn và Ngh đ nh s
128/2004/NĐ-CP ngày 31/5/2004 c a Chính ph v quy đ nh chi ti t
và hư ng d n thi hành m t s ñi u c a Lu t K toán áp d ng trong
lĩnh v c k toán nhà nư c.
2.1.6. Phân lo i các ñơn v thành viên Đ i h c Đà N ng
•

Phân lo i theo ch c năng nhi m v đư c giao

•

Phân lo i theo kh năng v t ch tài chính theo ngh

đ nh 43/2006-CP.
2.2. KHÁI QT V H TH NG K TOÁN T I CÁC ĐƠN V
THÀNH VIÊN – Đ I H C ĐÀ N NG
Do ph m vi nghiên c u ñ tài t p trung nghiên c u v n d ng
k toán qu n tr t i Đ i h c Đà N ng. Căn c vào quy mơ ho t đ ng


11

c a các ñơn v thành viên, tác gi ti n hành kh o sát nhóm đơn v
đ m b o m t ph n kinh phí ho t đ ng thư ng xuyên ñ i di n Trư ng
Đ i h c Bách khoa và nhóm đơn v t ñ m b o kinh phí ho t ñ ng
thư ng xuyên ñ i di n là Vi n Anh ng ( sau ñây g i chung hai ñơn
v thành viên trên là ñơn v ).

2.2.1. T ch c b máy k tốn t i đơn v
2.2.2. T ch c cơng tác k tốn t i đơn v
Hi n nay, t i đơn v cơng tác k tốn đ u đư c t ch c theo
m t mơ hình th ng nh t chung. Cơng tác k tốn đư c tin h c hóa
hồn tồn v i ph n m m k tốn s nghi p có thu đang s d ng
‘DTsort’. Ch đ k tốn áp d ng theo QĐ s 19/2006/QĐ-BTC ban
hành ngày 30/03/2006 c a B Tài chính và TT 185/2010/TT-BTC
ngày 15/11/2011, bao g m:
T ch c v n d ng h th ng ch ng t k toán.
T ch c v n d ng h th ng tài kho n k toán.
T ch c h th ng s k tốn;
2.3. TH C TR NG CƠNG TÁC K

TOÁN QU N TR T I

Đ I H C ĐÀ N NG
Th c t , cho ñ n nay

nư c ta vi c v n d ng v k toán

qu n tr v n cịn đang h n ch . Cho đ n năm 2006 thì B Tài Chính
ban hành thông tư s 53/2006/TT-BTC v hư ng d n k toán qu n
tr nhưng ch áp d ng cho doanh nghi p cịn đơn v hành chính s
nghi p thì b ng . Đ thích nghi v i yêu c u trong th i kỳ m i, Đ i
h c Đà N ng đã khơng ng ng đ i m i cơng tác đào t o và qu n lý,
trong đó có cơng tác qu n lý tài chính. Vì v y vi c v n d ng k toán
qu n tr t i Đ i h c Đà N ng là ñi u hi n nhiên. Nh ng bi u hi n c a
cơng tác KTQT đó là:

12

2.3.1. Cơng tác xây d ng d tốn
Trên cơ s ngu n kinh phí đư c c p và ngu n thu ñư c ñ
l i, khi xây d ng d tốn các đơn v c n chú tr ng t d tốn chi ti t
đ n d tốn t ng th . V i m c đích làm th nào đ s d ng đư c
ngu n kinh phí m t cách khoa h c và có hi u qu cao nh t.
2.3.1.1. Các cơ s ñ xây d ng d tốn
2.3.1.2. Quy trình xây d ng d tốn
2.3.1.3. N i dung xây d ng d toán
a. Xây d ng d tốn thu
Xây d ng d tốn thu đóng m t vai trị quan tr ng trong
cơng tác xây d ng d tốn nó đư c l p đ u tiên và là căn c ñ xây
d ng các d tốn khác cịn l i trong đơn v bao g m: xây d ng d
toán NSNN c p; xây d ng d tốn ngu n thu phí, l phí; xây d ng
d toán thu ngu n thu khác
b. Xây d ng d tốn chi ho t đ ng thư ng xuyên
Trên cơ s d toán ngu n thu ho t ñ ng thư ng xuyên ñã
ñư c xây d ng. Đơn v ti n hành hành xây d ng d tốn chi ho t
đ ng thư ng xun. Xây d ng d tốn chi theo b n nhóm m c chi
sau: nhóm 1 d tốn các kho n chi thanh tốn cá nhân; nhóm 2 d
tốn các kho n chi hàng hố, d ch v ; nhóm 3 d tốn chi đ u tư
phát tri n; nhóm 4 d toán kho n chi khác
c. DT k t qu ho t ñ ng TC và phân ph i k t qu tài chính
Sau khi d tốn đư c ph n chênh l ch thu l n hơn chi thì
đơn v xây d ng d toán phân ph i k t qu ho t đ ng tài chính
(trích l p các qu ). Các qu đư c trích l p bao g m:d tốn qu
phát tri n ho t đ ng s nghi p; d toán qu thu nh p tăng thêm;
d toán qu phúc l i; d toán qu khen thư ng; d tốn qu d
phịng n đ nh thu nh p

13

2.3.2. Ki m tra, ki m sốt đánh giá tình hình th c hi n d tốn
Ki m tra và ñánh giá là ch c năng quan tr ng trong q trình
qu n lý. Nó hư ng cho đơn v th c hi n nhi m v ho t ñ ng đúng so
v i d tốn đư c xây d ng. Ngồi ra nó cịn giúp cho nhà qu n tr có
nh ng xem xét, đi u ch nh d tốn sao cho phù h p v i đi u ki n
th c t
2.3.2.1. Ki m tra ngu n thu h c phí
2.3.2.2. Ki m tra ngu n chi ho t đ ng thư ng xun
Trong q trình ki m tra, ki m sốt n u có nh ng kho n chi
nào vư t m c so v i d tốn đã đư c xây d ng thì đơn v tìm ra
ngun nhân và có nh ng hư ng đi u ch nh k p th i.
Th c t , qua kh o sát t i hai ñơn v là Trư ng Đ i h c Bách
khoa và Vi n Anh ng cho th y công tác l p d tốn đã đ t đư c k t
qu tương đ i t t ñáp ng k p th i nhu c u c a ñơn v . Tuy nhiên
trong quá trình l p d tốn đơn v v n có nh ng h n ch sau:
Th

nh t: D tốn đư c l p chưa sát v i th c t , khơng

lư ng h t đư c h t nhu c u chi tiêu c a ñơn v .
Th hai: Trong cơng tác d tốn thu h c phí đơi lúc v n
chưa có s đ i chi u thư ng xuyên gi a các b ph n ch c năng trong
t ng kỳ, đ có s lư ng sinh viên th c t chính xác trong kỳ cung
c p cho b ph n k toán d toán ngu n thu chính xác.
Th ba: Trong d tốn chi đ i v i nhóm m c chi thanh tốn
hàng hóa d ch v các đơn v trong q trình xây d ng d tốn đã

chưa tính đ n h s trư t giá c a m t s m t hàng do nhà nư c tăng
giá bán: xăng, d u, ñi n, nư c, gas…
Th tư: Thuy t minh d toán cịn sơ sài, chưa đánh giá h t
và nêu b t ñư c ưu như c ñi m trong quá trình th c hi n thu chi d


14

toán năm trư c, chưa nêu ra các ki n ngh và bi n pháp kh c ph c
cho d toán năm ti p theo.
Th năm: Chưa th t s có s ph i h p ch t ch nh p nhàng
và ñ ng b gi a các b ph n ch c năng v i nhau trong quá trình xây
d ng d toán.
Th sáu: Vi c ki m tra, ki m sốt cơng tác l p d tốn c a
Đ i h c Đà N ng ñ i v i các đơn v thành viên v n cịn hình th c,
chưa ch t ch .
2.3.3. V cung c p thơng tin thích h p cho vi c ra quy t đ nh
Cung c p thơng tin cho vi c ra quy t đ nh ng n h n
Phân tích ñi m hòa v n.
2.4. ĐÁNH GIÁ CHUNG V

TH C TR NG CƠNG TÁC K

TỐN QU N TR Đ I H C ĐÀ N NG
Th nh t là trong công tác k tốn cũng có nh ng bi u hi n
nh t đ nh c a k tốn qu n tr đó là: có ti n hành l p d toán thu
h ng năm, ph n ánh các kho n thu chi theo t ng ho t ñ ng riêng, có
ti n hành phân tích ho t đ ng (phân tích quy t tốn) nhưng vi c phân
tích ch d ng l i

m c ñ so sánh ch tiêu kỳ này so v i kỳ trư c

ho c so v i k ho ch. Vi c phân tích nguyên nhân chênh l ch và ng
d ng nó đ ra quy t đ nh trong tương lai thì khơng đư c th c hi n.
Th hai là b máy k toán c a các ñơn v ch y u th c hi n
k tốn tài chính chưa quan tâm đ n q trình thu nh n, cung c p
thơng tin cho m c tiêu k toán qu n tr
Th ba là phân lo i chi phí khơng theo nh ng tiêu th c thích
h p ph c v cho nhu c u qu n tr mà theo m c l c ngân sách, vì v y
s gây khó khăn cho q trình trình ki m sốt chi phí
Th tư là cơng tác ki m tra, ki m sốt ho t đ ng thu chi
thư ng xuyên so v i d toán ñã xây d ng c a ñơn v ñư c th c hi n


15

thư ng xuyên. N u có nh ng kho n chi nào vư t m c so v i d tốn
thì đơn v tìm ra ngun nhân và có hư ng ñi u ch nh k p th i, chưa
x y ra tình tr ng đơn v s d ng ngu n kinh phí khơng có trong d
tốn đư c l p.
Th năm là còn m t s nhà qu n tr các trư ng h chưa nh n
th c đư c vai trị quan tr ng cũng như tính h u ích c a thơng tin k tốn
qu n tr trong q trình đi u hành và ra quy t đ nh c a đơn v mình.
K T LU N CHƯƠNG 2
Qua tìm hi u th c tr ng cơng tác k tốn t i Đ i h c Đà
N ng c th là hai ñơn v thành viên Trư ng Đ i h c Bách khoa và
Vi n Anh ng tác gi nh n th y trong công tác k tốn đã có bi u
hi n c a k toán qu n tr như ti n hành l p d tốn, phân tích quy t
tốn nhưng nh ng n i dung đó chưa làm rõ đư c vai trị quan tr ng
c a k tốn qu n tr là cung c p thơng tin h u ích cho vi c l p k

ho ch, t ch c ñi u hành ho t ñ ng, ki m tra và ra quy t ñ nh
V y nh ng n i dung nào c a k tốn qu n tr có th v n
d ng t i Đ i h c Đà N ng, giúp các nhà qu n tr qu n lý, đi u hành
có hi u qu . V n ñ s ñư c gi i ñáp

chương 3.

Chương 3
V N D NG K TOÁN QU N TR T I Đ I H C ĐÀ N NG
3.1. TÍNH T T Y U VÀ YÊU C U VI C V N D NG K
TOÁN QU N TR T I Đ I H C ĐÀ N NG
V i cơ ch tài chính m i hi n nay, đ thích nghi các nhà qu n
tr c a ñơn v cũng c n ph i hư ng ñ n qu n lý trư ng như m t doanh
nghi p, m c dù trên th c t hi n nay giáo d c ñ i h c chưa ñư c th a


16

nh n là kinh doanh. Đ qu n lý t t thì nhà qu n tr c n có nhi u công
c và nhi u kênh thông tin khác nhau, trong đó kênh thơng tin do
KTQT cung c p r t h u ích. Nó giúp cho nhà qu n tr th y đư c vai
trị quan tr ng c a cơng tác xây d ng d tốn, cũng như ki m sốt
cơng tác th c hi n thu chi so v i d tốn đã đư c xây d ng đ tìm ra
ngun nhân và có bi n pháp ñi u ch nh k p th i n u x y ra sai l ch.
Ngồi ra nó cịn cung c p thơng tin đ h tr cho các nhà qu n tr ra
các quy t ñ nh k p th i chính xác. Vì v y vi c v n d ng KTQT trong
công tác qu n lý tài chính đ i v i Đ i h c Đà N ng là đi u t t y u nó
giúp cho đơn v qu n lý tài chính m t cách hi u qu hơn hoàn thành
t t s m nh c a mình trong cơng tác đào t o.
3.2. Đ NH HƯ NG VÀ HOÀN THI N N I DUNG K

TOÁN

QU N TR T I Đ I H C ĐÀ N NG.
Trên cơ s yêu c u khi t ch c v n d ng k toán qu n tr tác
gi xin ñưa ra m t s n i dung k tốn qu n tr có th v n d ng t i
đơn v .
3.2.1. Hồn thi n cơng tác xây d ng d toán thu chi
Xây d ng mơ hình l p d tốn t i đơn v
T q trình phân tích, t p h p chi phí ñơn v s ti n hành
l p d toán thu chi t ng th theo mơ hình thơng tin 1 lên, 1 xu ng.
Theo mơ hình này, d tốn đư c l p t c p qu n lý c p th p
ñ n c p qu n lý cao nh t. D toán c a c p nào do chính ngư i qu n
lý c a c p đó ñ trình lên c p trên. H ng năm, t i các b ph n ñào
t o căn c vào kh năng, ñi u ki n, nhi m v ñư c giao ti n hành l p
d toán chi ti t chuy n cho c p trung gian (các b ph n qu n lý ch c
năng). Trên cơ s t ng h p các ch tiêu d toán, các b ph n ch c
năng trình lên lãnh đ o. Lãnh đ o xem xét các ch tiêu d tốn, cùng


17

v i s tham mưu c a các b ph n ch c năng, k t h p v i t m nhìn
t ng qt v tồn b ho t ñ ng c a ñơn v s xem xét và phê duy t
d tốn. Trong q trình xây d ng d toán, yêu c u các b ph n c n
có s ph i h p nh p nhàng v i nhau. Như v y t t c các c p đ u
cùng tham gia vào q trình l p d tốn, thu hút đư c trí tu , kinh
nghi m c a các c p tham gia vào quá trình l p d tốn t o ra d tốn
có tính chính xác, có tính kh thi cao.
Xây d ng d toán chi phân b theo th i gian

Đơn v c n l p d toán chi phân b theo th i gian (tháng
ho c quý) giúp cho ñơn v ch đ ng trong q trình chi tiêu và có
nh ng hư ng ñi u ch nh k p th i nh ng kho n chi nào vư t m c so
v i d tốn đã đư c xây d ng, trách tình tr ng nh ng tháng (q)
đ u năm chi tiêu nhi u và nh ng tháng (quý) cu i năm thì h t kinh
phí và ngư c l i.
Xây d ng d toán linh ho t
Đ i v i các l p liên k t ñào t o thí nghi m – th c hành m t i
trư ng ñ i h c bách khoa, ho c các khóa đào t o ti ng Anh chu n ñ u
ra cho h c viên cao h c, các khóa b i dư ng ti ng Anh ti n ti n sĩ m
t i Vi n Anh ng ... Đơn v nên xây d ng d toán linh ho t theo t ng
ph m vi ho t ñ ng, nó giúp cho đơn v xác đ nh các chi phí tương ng
v i các m c đ ph m vi khác nhau.
3.2.2. Hồn thi n cơng tác ki m tra ki m sốt, đánh giá phân tích
chi phí
Cơng tác ki m tra, ki m sốt đóng vai trị quan tr ng trong
ho t ñ ng qu n lý c a ñơn v nh m phát hi n ra nh ng sai sót trong
q trình th c hi n nhi m v c a t ng n i dung thu chi so v i d
tốn đ có các bi n pháp x lý ch n ch nh k p th i, ñ m b o ñ t ñư c


18

u c u nhi m v đ t ra. Ngồi ra, ki m tra ki m soát nh m cung c p
đ y đ thơng tin cho các nhà qu n tr , giúp các nhà qu n tr ñưa ra
các quy t ñ nh phù h p. Trong quá trình nghiên c u và kh o sát cơng
tác ki m tra ki m soát t i Trư ng Đ i h c Bách Khoa và Vi n Anh
ng , thì đơn v c n hồn thi n m t s n i dung sau:
3.2.2.1. V n d ng ñ nh m c chi phí
Đ nh m c chi phí đóng m t vai trị r t quan tr ng trong ho t

ñ ng thu chi c a ñơn v là căn c ñ các ñơn v ti n hành xây d ng
d tốn và cũng chính là cơ s đ đơn v ki m tra, ki m sốt q
trình thu chi. Hi n nay, Trư ng Đ i h c Bách Khoa và Vi n Anh ng
đã có quy ch chi tiêu n i b , nhìn chung các ñ nh m c chi và t l
phân b cho các ngu n chi tương ñ i phù h p v i tình hình ho t
đ ng chung c a ñơn v , tuy nhiên cũng có n i dung c n ph i xây
d ng ñ nh m c qui ñ nh chi ti t hơn, c th hơn. Do quy ch n i b
ñã ñư c xây d ng t nhi u năm m t s ñ nh m c chi khơng cịn phù
h p v i đi u ki n th c t .Vì v y c n ph i có s đi u ch nh b sung
cho phù h p v i th c t .
Trên cơ s s d ng k t h p gi a hai phương pháp đó là
phương pháp th ng kê kinh nghi m và phương pháp phân tích kinh
t - k thu t ñ xây d ng ñ nh m c chi phí. Khi xây d ng đ nh m c
chi phí u c u đơn v c n ph i ñáp ng ñư c các y u t sau:
- Đ nh m c chi phí ph i đáp ng ñư c yêu c u t i thi u và
c n thi t cho vi c th c hi n các nhi m v c th và phù h p v i ñi u
ki n th c t .
- Đ nh m c chi phí ph i đ m b o cân đ i, hài hịa, cân
b ng cho các ñ i tư ng áp d ng.
- Đ nh m c chi phí ph i n đ nh, có th s d ng trong


19

m t th i gian dài d làm cơ s cho vi c xây d ng d toán cũng như
ki m tra, ki m soát vi c th c hi n d toán.
N i dung c n ph i xây d ng ñ nh m c thu t i Trư ng Đ i
h c Bách Khoa và Vi n Anh ng g m: đ nh m c t l trích n p các
h ñào t o do Trư ng Đ i h c Bách Khoa và Vi n Anh ng qu n lý,
trên nguyên t c ñ m b o l y thu bù chi và có tích lũy; đ nh m c trích

n p khi s d ng các trang thi t b do Trư ng Đ i h c Bách Khoa
qu n lý; ñ nh m c t l đóng góp c a các trung tâm tr c thu c t i
Trư ng ĐHBK; ñ nh m c thu ñ i v i ñ i v i vi c cung c p các d ch
v phòng c t i Vi n Anh ng .
N i dung c n ph i xây d ng ñ nh m c chi t i Trư ng Đ i
h c Bách Khoa và Vi n Anh ng g m: xây d ng ñ nh m c chi phí
v t li u thí nghi m cho t ng khoa t i Trư ng Đ i h c Bách khoa;
xây d ng ñ nh m c chi phí đi th c t p, th c t cho sinh viên Trư ng
Đ i h c Bách khoa; ñ nh m c h tr ho t ñ ng văn th cho t ng sinh
viên Trư ng Đ i h c Bách khoa; đ nh m c khốn xăng d u, khốn
văn phịng ph m, khốn cơng tác phí …t i Trư ng Đ i h c Bách
Khoa và Vi n Anh ng .
3.2.2.2. Thi t l p h th ng báo cáo ki m sốt chi phí
Trong q trình ho t đ ng t i Trư ng Đ i h c Bách Khoa,
Vi n Anh Ng ñã có quy đ nh ch đ , đ nh m c thu chi và d tốn
thu chi đã đư c xây d ng t ñ u năm, tuy nhiên th c t t i các ñơn v
v n phát sinh nh ng kho n chi cao hơn ho c th p hơn ñ nh m c quy
ñ nh. Do v y, đ cung c p thơng tin k p th i cho các nhà qu n tr ñ
quy t ñ nh đi u ch nh cho phù h p thì yêu c u c n thi t l p các báo
cáo ki m soát. Như báo cáo ki m soát theo nhóm m c chi ho c báo
cáo các kho n m c thu.


20

3.2.3. Cung c p thơng tin thích h p cho vi c ra quy t đ nh
Q trình ra quy t ñ nh c a các nhà qu n tr là l a ch n
nhi u phương án khác nhau, trong đó m i phương án đư c xem xét
bao g m r t nhi u thông c a KTQT đ c bi t là thơng tin v chi phí
v i m c đích đ t đư c các l i ích kinh t cao nh t.

3.2.3.1. Phân tích m i quan h gi a chi phí – kh i lư ng – l i nhu n
Đ xác ñ nh ñư c n i dung các kho n bi n phí, đ nh phí,
th ng dư m c tiêu, s dư đ m phí m c tiêu, chúng ta s phân tích
thơng qua mơ hình m i quan h chi phí – kh i lư ng – l i nhu n
(CVP).
Trong các doanh nghi p phân tích m i quan h CVP là m t
bi n pháp h u ích trong vi c l a ch n ñ ra quy t đ nh liên quan đ n
chi phí, kh i lư ng s n ph m ñ ñ m b o m t m c l i nhu n mong
mu n. T i trư ng đ i h c cơng l p, tuy m c đích khơng ph i là l i
nhu n nhưng cũng có th v n d ng mơ hình này đ ph c v cho vi c
ra quy t ñ nh c a các nhà qu n tr , đó là vi c phân tích m i quan h
gi a l i ích và chi phí ñ làm cơ s l a ch n các phương án khác
nhau v i m c đích đ t đư c hi u qu ñào t o như mong mu n.
Phân tích đi m hịa v n: Phân tích đi m hòa v n giúp cho
các nhà qu n tr có th xem xét q trình đào t o m t cách ch đ ng
và tích c c, xác đ nh trư ng h p nào thì m r ng, duy trì hay thu h p
quy mơ đào t o nh m ñ t hi u qu cao nh t.
Ti p c n theo phương trình thì đi m hịa v n là đi m mà
t i đó:
∑doanh thu = ∑ bi n phí + ∑đ nh phí
ho c ∑doanh thu – ∑bi n phí –∑đ nh phí = 0


21

Trong ph m vi ñ tài này khi ch n tính đi m hịa v n tác gi
ch n cách ng x chi phí theo s lư ng sinh viên (h c viên) trong
m t l p h c, v y:
Xác đ nh bi n phí: là nh ng kho n chi phí có quan h t l
thu n v i s lư ng sinh viên (h c viên). Khi tính cho m t sinh viên

(h c viên) thì bi n phí khơng đ i. N u khơng có sinh viên (h c viên)
bi n phí b ng khơng. Theo cách ng x chi phí trên thì các chi phí
sau ñư c xem là bi n phí: chi phí v t tư ph c v cho thí nghi m c a
sinh viên, chi phí v t li u ph c v cơng tác gi ng d y…
Xác đ nh đ nh phí: là nh ng kho n chi phí khơng thay ñ i
theo s bi n ñ ng c a s lư ng sinh viên (h c viên), nhưng khi tính
cho m t sinh viên (h c viên) thì đ nh phí thay đ i. Theo cách ng x
chi phí trên thì các chi phí sau đư c xem là bi n phí: Chi phí ti n gi
gi ng, chi phí ti n qu n lý (ti n lương, ti n ph c p), chi ñ u tư cơ s
v t ch t ph c v l p h c…
S ñư ñ m phí = M c thu h c phí SV (HV) – Bi n phí 1SV(HV)
Xác đ nh t l s dư đ m phí:
T l s dư
đ m phí

S dư đ m phí tính trên 1 SV (HV) * 100%
M c h c phí thu đư c 1 SV(HV)

Ti p c n theo s dư ñ m phí thì đi m hịa v n là đi m mà t i đó:
S lư ng sinh viên (h c viên)
đào t o hịa v n (t i thi u)

Đ nh phí
S dư đ m phí tính trên 1 SV(HV)
Đ nh phí

Thu nh p hịa v n
T l s dư ñ m phí

22

Xác ñ nh th ng dư m c tiêu: M c dù v i m c tiêu khơng vì
l i nhu n, nhưng các ñơn v ñào t o v n c n ph i cân ñ i gi a chi
phí và thu nh p đ t o ra m t kho n th ng dư nh m chi tiêu chung
cho các ho t ñ ng phúc l i c a đơn v và tích lũy đ xây d ng và
phát tri n ñơn v trong tương lai.
S dư ñ m phí m c tiêu: là s dư đ m phí mà các đơn v
mu n đ t đư c đ có th bù đ p đ nh phí và t o ra th ng dư m c tiêu.
T vi c xác ñ nh s lư ng sinh viên (h c viên) ñào t o t i
thi u, trư ng có th xác đ nh s lư ng sinh viên (h c viên) c n thi t
ñào t o ñ ñ t th ng dư m c tiêu.
Đ nh phí + Th ng dư m c tiêu

S lư ng SV (h c viên)
ñ t th ng dư m c tiêu

S dư đ m phí tính trên 1 SV (h c viên)

3.2.3.2. Phân tích biên
trên chúng ta đã nh n m nh ñ n s h u d ng c a vi c
phân tích đi m hịa v n trong ho ch đ nh. Nhưng m t phép phân tích
tương t s không th

ng d ng trong vi c ra các quy t đ nh ng n

h n. Chi phí biên (ho c doanh thu biên) là chi phí (ho c doanh thu)
mà m t ñơn v quy ñ nh c a ho t ñ ng tăng thêm s mang l i (ho c)
t o ra.
Phân tích biên là s so sách gi a chi phí biên và l i nhu n

biên là phương pháp ti p c n cơ b n ñ i v i vi c ra quy t ñ nh ng n
h n trong ñó vi c xem xét ho ch đ nh khơng cịn phù h p n a.
3.3. T

CH C V N D NG CÔNG TÁC K TOÁN QU N TR

T I Đ I H C ĐÀ N NG
3.3.1. Xây d ng mơ hình b máy k toán k t h p gi a k toán tài
chính và k tốn qu n tr .


23

Đ có th v n d ng và phát huy đư c cơng tác k tốn qu n
tr trong đơn v cơng vi c đ u tiên c n ph i có b máy k tốn khoa
h c. Trên cơ s s lư ng và trình đ hi n có c a nhân viên k tốn,
đơn v t ch c và s p x p l i b máy k tốn trong đơn v theo hư ng
k t h p gi a k tốn tài chính và k tốn qu n tr .
3.3.2. T ch c v n d ng ch ng t k tốn
Ngồi vi c s d ng các ch ng t th ng nh t ban hành theo
quy t đ nh 19/2006/QĐ- BTC và Thơng tư 185/2010/TT-BTC ngày
15/01/2010 v s a ñ i b sung ch ñ k toán HCSN ban hành theo
QĐ19/2006/QĐ-BTC và các văn b n khác có liên quan. Trên cơ s
các ch ng t k tốn đó, đơn v có th c th hóa n i dung c n thi t
trên ch ng t đ t p h p chi phí và doanh thu theo yêu c u qu n tr .
Bao g m chi ti t theo ñ i tư ng ch u chi phí, chi ti t theo bi n phí và
đ nh phí.
3.3.3. T ch c v n d ng tài kho n k tốn, s k tốn và đ t p
h p chi phí và ph n ánh doanh thu
Đ ñáp ng ñư c yêu c u ñ i chi u thơng tin chi ti t gi a k

tốn qu n tr v i thông tin t ng h p k tốn tài chính u c u đơn v
c n ñ ng nh t s d ng h th ng tài kho n k tốn. Có như v y m i
đem l i thơng tin chính xác và hi u qu cao
Đ ph n ánh chi ti t ngu n thu s d ng TK 5111, TK 5118
Đ ph n ánh ngu n chi s d ng TK 66121 (chi ti t theo t ng
ngu n chi như ngu n h c phí chính quy, h c phí liên k t ñào t o... và
theo t ng kho n m c chi như chi phí lương và ph c p theo lương,
chi phí ti n gi gi ng, chi phí nghi p v chun mơn...theo t ng b
ph n).


24

Trên cơ s d li u c a ngu n thu và chi phí c a các tài
kho n trên ñơn v có th k t xu t ra ñư c các các d li u c n thi t
ph c v cho cơng tác l p s k tốn cũng như các báo cáo cung c p
thông tin cho vi c l p d tốn, báo cáo phân tích doanh thu, báo cáo
phân tích chi phí,...nh m cung c p k p th i thông tin cho các nhà
qu n tr ñơn v .
3.4. CÁC GI I PHÁP H

TR

Đ

TH C HI N K

TOÁN

QU N TR T I Đ I H C ĐÀ N NG

3.4.1. Đ i v i nhà nư c và các cơ quan ch c năng
Hi n nay chưa có m t văn b n nào quy ñ nh ho c hư ng d n
các ñơn v s nghi p có thu v n d ng k toán qu n tr . Tuy nhiên trong
th c ti n các đơn v đã có bi u hi n v n d ng k tốn qu n tr đ ph c
v cho công tác qu n lý c a ñơn v . Đ các ñơn v có th v n d ng k
toán qu n tr trong th i gian t i, tác gi ñưa ra m t s ki n ngh ñ i v i
nhà nư c và cơ quan ch c năng như sau:
•

Nhà nư c c n s m ban hành nh ng văn b n hư ng d n,

v n d ng k toán qu n tr vào các đơn v s nghi p có thu đ các đơn
v có th v n d ng c th vào trong quá trình qu n lý ho t ñ ng c a
ñơn v ñ ñ t ñư c hi u qu t i ña m c tiêu đ ra.
•

M t gi i pháp khơng th thi u ñ v n d ng k toán qu n

tr m t cách t t nh t vào các trư ng đ i h c cơng l p đó chính là v n
ñ ñào t o b i dư ng ngu n l c th c hi n k toán qu n tr . Vì v y B
Giáo d c và Đào t o là cơ quan ch qu n h ng năm nên t ch c
nh ng l p t p hu n b i dư ng v v n d ng k toán qu n tr cho các
Trư ng ñ i h c công l p tr c thu c b .


25

3.4.2. Đ i v i ĐHĐN và các ñơn v thành viên
•

Đ i h c Đà N ng và các ñơn v thành viên c n ph i xây

d ng b sung, ñi u ch nh m t s n i dung ñ nh m c c a quy ch chi
tiêu n i b cho ph h p v i ñi u ki n th c t hi n nay c a ñơn v ,
làm căn c xây d ng d toán m t cách h p lý cũng như ki m tra
ki m sốt q trình th c hi n d tốn t i đơn v .
•

Thư ng xun c p nh t các văn b n pháp quy m i và c

cán b k tốn đi đào t o và b i dư ng v ki n th c k tốn qu n tr .
•

Ngồi ph n m m k tốn tài chính Đ i h c Đà N ng xây

d ng cho các ñơn v thành viên ñang hi n nay, thì Đ i h c Đà N ng
c n xây d ng thêm ph n m m k toán qu n tr trên cơ s n n t ng
chung và nó s đư c đi u ch nh linh ho t tùy theo ñ c ñi m ñào t o
riêng c a t ng ñơn v .
•

Và cu i cùng, đi u quan tr ng là c n nâng cao nh n th c

và trình đ qu n lý v lĩnh v c k tốn nói chung và k tốn qu n tr
nói riêng cho các nhà qu n tr các ñơn v , ñ các nhà qu n tr th y
đư c vai trị quan tr ng c a thông tin do b ph n k tốn qu n tr
cung c p đ đưa ra quy t sách ñúng ñ n và k p th i.
K T LU N CHƯƠNG 3
K toán qu n tr có vai trị tích c c trong qu n lý, ñi u hành
và ki m soát các ho t ñ ng kinh t tài chính. Trong ph m vi chương

3, tác gi ñã nêu ra n i dung c a k tốn qu n tr có th v n d ng đó
là: hồn thi n cơng tác l p d tốn, phân tích chi phí, đ nh m c chi
phí ngồi ra cũng c n có nh ng gi i pháp h tr t nhà nư c và các
cơ quan ch c năng cũng như ñơn v áp d ng.