Bài soạn môn Ngữ văn 7 - Tuần 26

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuần: 26 Tiết: 97 VĂN BẢN:. Ngày soạn: 26/02/2011 Ngày dạy: 28/02/2011 Ý NGHĨA VĂN CHƯƠNG (Hoài Thanh). I. Mục tiêu : Qua bài học, học sinh nắm được: 1. Kiến thức: - Sơ giản về Hoài Thanh. - Quan niệm của tác giả về nguồn gốc cốt yếu, ý nghĩa, công dụng của văn chương. - Nắm được luận điểm và cách trình bày luận điểm về một vấn đề văn học trong một văn bản nghị luận của nhà văn Hoài Thanh. 2. Kĩ năng: - Đọc hiểu văn bản nghị luận văn học. - Xác định và phân tích luận điểm được triển khai trong văn bản nghị luận 3. Thái độ: - Bồi dưỡng lòng yêu thích văn chương . II. Chuẩn bị : - Giáo viên chuẩn bị : Nghiên cứu SGK, SGV, soạn bài, Một số tác phẩm văn học minh họa nội dung . - Học sinh chuẩn bị : Đọc trước bài - trả lời câu hỏi, dẫn chứng minh họa cho nội dung văn bản . . III. Các bước lên lớp : 1. ổn định lớp : Kiểm tra sĩ số . 2. Kiểm tra bài cũ : ? Học xong bài " Đức tính giản dị của Bác Hồ " em biết được gì ? Em có cảm nghị gì ? 3. Bài mới : Hoạt động dạy và học. Nội dung ghi bảng I/ Tìm hiểu chung : 1. Tác giả, tác phẩm .. Gọi hs đọc chú thích * H: Nêu vài nét chính về tác giả, tác phẩm ? - Hướng dẫn hs đọc văn bản và phần chú thích 2. Đọc, Chú thích : số. H: Văn bản này thuộc thể loại nào? 3. Thể loại: Nghị luận văn chương : Làm sáng tỏ nguồn gốc, ý nghĩa văn chương. H: Văn bản nghị luận về vấn đề gì ? Gv phân biệt cho hs 2 loại : - Nghị luận CT, XH và nghị luận văn chương . Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> H : Văn bản chia làm mấy phần, nội dung 4. Bố cục : 2 phần . từng phần . - Từ đầu ... "Vị tha " : Nguồn gốc cốt yếu, nhiệm vụ của văn chương . - Còn lại : Công dụng của văn chương . Tìm hiểu nội dung chi tiết . II/ Phân tích : Gọi hs đọc lại phần 1 . 1. Nguồn gốc cốt yếu cuả văn chương . Cho hs thảo luận câu hỏi (1) SGK - Gọi hs trả - Đời xưa ... nguồn gốc của thơ ca - > khi lời - nhận xét - bổ sung . con người có cảm xúc mãnh liệt => Thương người, thương muôn vật, muôn loài -> Cách vào đề tự nhiên, hấp dẫn . H : Nhận xét cách nêu vấn đề của tác giả ? H : Nhận xét của em về quan niệm của tác => Quan điểm đúng đắn, sâu sắc . giả? H : Lấy dẫn chứng minh họa ? (Nguyễn Du viết Kiều ; Đặng Trần Côn viết Chinh phụ ngâm ... ) . GV : Cội nguồn của rất nhiều tác phẩm văn chương xuất phát từ tình thương, lòng nhân ái H : Quan niệm ấy có hoàn toàn chính xác hay không ? - Nhưng chưa hoàn toàn đầy đủ . GV : Còn có những quan điểm khác, lao động, nghi lễ, vui chơi ... 2. Nhiệm vụ : H : Tiếp theo tác giả nói về vấn đề gì ? Gọi hs đọc câu 2 - cho hs thảo luận - gọi hs trả - Văn chương hình dung sự sống . - Văn chương sáng tạo . lời - nhận xét - bổ sung . ( dẫn chứng : Thân phận người lao động, -> Phản ánh cuộc sống ( bằng hình ảnh, hình tượng ) . người nông dân ... kết thức có hậu ... ) Dựng lên những hình ảnh, ý tưởng cho cuộc sống trong tương lai . H : Chỉ ra những câu văn nói về tác dụng của 3. Công dụng của văn chương : - Một người ... hay sao ? văn chương ? H : Phân tích, rút ra nội dung, ý nghĩa của - Văn chương gây ... nghìn lần . - Từ khi ... mới hay . từng câu đó ? - Nếu ... nghèo nàn . H : Nét đặc sắc trong gnhệ thuật nghị luận của -> Lập luận chặt chẽ, sáng sủa, vừa có lý lẽ, vừa có cảm xúc, hình ảnh . tác giả ở đây là gì ? H : Tóm lại, theo tác giả văn chương có công => Văn chương khơi dậy, nuôi dưỡng làm dụng, ý nghĩa gì ? giàu những tình cảm tốt đẹp của con người, H : Lấy dẫn chứng làm sang tỏ ý vừa nêu? làm đẹp cuộc sống. (yêu nước, căm thù giặc, yêu quê hương, nhân ái ...). Tổng kết : III/ Tổng kết : H : Nêu lại nghệ thuật đặc sắc của văn bản ? 1. Nghệ thuật . Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> H : Nội dung của văn bản là gì ? H : Qua đây ta hiểu gì về tác giả ? (am hiểu, 2. Nội dung . chân trọng, đề cao văn chương ) . Luyện tập : IV/ Luyện tập . Gọi hs đọc yêu cầu bài tập, cho hs thảo luận ý giải thích; thi làm ý chứng minh . 4. Củng cố : - Tiết học giúp em biết gì ? Gợi cho em suy nghĩ gì ?Giáo dục tình cảm, ý thức học văn chương; tích hợp cách viết văn nghị luận . 5. Đánh giá: 6. Dặn dò : - Học bài . - Tiếp tục làm bài luyện tập. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Tiết: 98. Ngày soạn: 25/02/2011. KIỂM TRA VĂN I. Mục tiêu : 1. Kiến thức: Kiểm tra toàn diện kiến thức về văn bản đã học từ đầu kỳ II . 2. Kĩ năng: Rèn kỹ năng làm bài . 3. Thái độ: Bồi dưỡng ý thức học bài, làm bài nghiêm túc . II. Chuẩn bị : - Giáo viên chuẩn bị : Nghiên cứu ra đề, đáp án phù hợp . - Học sinh chuẩn bị : học bài kỹ . III. Các bước lên lớp : 1. Ổn định lớp : Kiểm tra sĩ số . 2. Phát đề . - GV phát đề đã phô tô sẵn cho học sinh. - HS nhận đề và điền thông tin cần thiết trước khi làm bài. 3. Bao quát . GV bao quát lớp và kịp thời nhắc nhở đối với những học sinh có thái độ làm bài không nghiêm túc. 4. Thu bài - nhận xét . 5. Dặn dò . - Học, ôn lại những kiến thức vừa kiểm tra - Chuẩn bị bài : Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ( tiếp theo ) . ĐỀ RA Phần 1. Trắc nghiêm (2 điểm): Khoanh tròn vào một phương án đúng. 1. Trong những câu tục ngữ sau, câu nào không nói về việc học? A. Muốn biết phải hỏi, muốn giỏi phải học. B. Chớ thấy sóng cả mà ngã tay chèo. C. Không cày không có thóc, không học không biết chữ. D. Có học mới hay, có cày mới biết 2. Trong các câu dưới đây, câu nào không phải tục ngữ? A. Một lượt tát, một bát cơm. B. Đói cho sạch, rách cho thơm. C. Mặt dơi tai chuột. D. Người đẹp vì lụa, lúa tốt vì phân. 3. Câu tục ngữ “Nhất thì, nhì thục” Khuyên người làm ruộng điều gì? A.Không được sao nhãng việc đồng áng. B. Không được quyên thời vụ. C.Không được sao nhãng việc đồng áng và quyên thời vụ . D. Phải làm cho đất tốt. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> 4. Nối các câu tục ngữ có ý nghĩa gần gũi nhau ở cột A với cột B. Cột A. Cột B a. Một miếng khi đói bằng một gói khi no. 1. Lời nói, gói vàng.. 1……. 2. Lá lành đùm lá rách.. 2……. b. Có học mới biết, có đi mới đến.. 3. Đi một ngày đàng, học một sàng khôn. 3……. c. Người làm ra của, chứ của không làm ra người.. 4. Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng.. 4……. d. Một lời nói, một đọi máu.. 5. Một mặt người bằng mười mặt của.. 5……. e. Ở bầu thì tròn, ở ống thì dài.. Phần 2. Tự luận (8 điểm) 1. Trong văn bản “Đức tính giản dị của Bác Hồ”, tác giả Phạm văn Đồng đã dùng những dẫn chứng nào để chứng minh đức tính giản dị của Bác Hồ trong đời sống, trong quan hệ với mọi người? (4 điểm) 2. Viết đoạn văn từ 7 đến 10 câu chứng minh lòng yêu nước của dân tộc ta. (4 điểm) ĐÁP ÁN VÀ BIỂU ĐIỂM Phần 1. Trắc nghiêm (2 điểm): Khoanh tròn vào một phương án đúng. Câu Đáp án. 1 B. 2 C. 3 C. 4 1-d; 2-a; 3-b; 4-e; 5-c. Phần 2. Tự luận (8 điểm) 1. Trong văn bản “Đức tính giản dị của Bác Hồ”, tác giả Phạm văn Đồng đã dùng những dẫn chứng nào để chứng minh đức tính giản dị của Bác Hồ trong đời sống, trong quan hệ với mọi người? (4 điểm) - Bữa cơm, đồ dùng: (1,5 điểm) + vài ba món giản đơn. + Khi ăn không để rơi vãi hạt cơm nào. + Ăn xong, cái bát sạch và thức ăn được sắp tươm tất. - Cái nhà: (1 điểm) + Vài ba phòng, luôn lộng gió và ánh sáng, phảng phất hương thơm của hoa vườn - Lối sống: (1,5 điểm) + Suốt đời làm việc, suốt ngày làm việc từ việc nhỏ đến việc lớn. + Ít người giúp việc, luôn tự làm việc. + Đặt tên cho các đồng chí giúp việc những cái tên mà gộp lại là ý chí chiến đấu và chiến thắng. 2. Viết đoạn văn từ 7 đến 10 câu chứng minh lòng yêu nước của dân tộc ta. (4 điểm) Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Yêu cầu: - Về nội dung: Lòng yêu nước của dân tộc ta (có dẫn chứng) - Về hình thức: Đoạn văn từ 7 đến 10 câu, diễn đạt rõ ràng, đúng chính tả, ngữ pháp.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Tiết: 99. Ngày soạn: 25/02/2011. CHUYỂN ĐỔI CÂU CHỦ ĐỘNG THÀNH CÂU BỊ ĐỘNG (TIẾP THEO) I. Mục tiêu : Qua bài học học sinh nắm được: 1. Kiến thức: - Củng cố kiến thức về câu chủ động và câu bị động, tác dụng của việc chuyển đổi. - Quy tắc chuyển đổi câu chủ động thành mỗi kiểu câu bị động . 2. Kĩ năng: - Rèn luyện thao tác chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động và ngược lại - Đặt câu chủ động hay bị động phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. 3. Thái độ: Bồi dưỡng ý thức sử dụng câu phù hợp mục đích, văn cảnh . II. Chuẩn bị : - Giáo viên chuẩn bị : Nghiên cứu SGK, SGV, soạn bài. - Học sinh chuẩn bị : Đọc trước bài - trả lời câu hỏi . III. Các bước lên lớp : 1. Ổn định lớp : Kiểm tra sĩ số . 2. Kiểm tra bài cũ : - Thế nào là câu chủ động ? cho ví dụ ? - Thế nào là câu bị động ? cho ví dụ ? - Nêu mục đích của việc chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động . 3. Bài mới : Hoạt động dạy và học - Tìm hiểu cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động . Gv đưa bảng phụ ghi 2 câu ví dụ . Gọi hs đọc câu 1 - cho hs thảo luận Gọi hs nêu điểm giống nhau . H : Vì sao em biết đó là câu bị động ? Gọi hs nêu điển khác nhau . Gv đưa bảng phụ ghi câu chủ động của 2câu bị động trên cho hs so sánh (nội dung, vị trí từ ngữ ) . Gọi hs đọc câu 2 - cho hs nêu nhận xét gv dùng bảng phụ (gắn). Thực hiện thao tác chuyển đổi cho hs theo dõi Gọi hs đọc câu 3- cho hs thảo luận - gọi hs trả lời - nhận xét - bổ sung . H : Qua tìm hiểu em hãy cho biết cách. Nội dung ghi bảng I/ Cách chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động : 1. Ví dụ : + Giống : - Cùng nói về một sự việc . - Cùng là câu bị động . + Khác : - Câu (a) có từ được . - Câu (b) không có từ được . (a) Chuyển từ (cụm từ) chỉ đối tượng lên đầu câu, thêm từ bị hoặc được sau từ, cụm từ ấy . (b) Chuyển từ, (cụm từ) chuyển đối tượng lên đầu câu; lược bỏ hoặc biến từ (cụm từ) chỉ chủ thể thành bộ phận không bắt buộc .. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động ? H : Có phải cứ có từ bị, được là câu bị động không ? Gọi hs đọc ghi nhớ . 2. Ghi nhớ : - Hai cách chuyển đổi : - Không phải cứ có bị, được là câu bị động Luyện tập : II/ Luyện tập : - Gọi hs đọc yêu cầu BT1 - cho hs làm 1,a. Ngôi ... xây từ ... Ngôi ... được xây ... vào PHT lớn - đưa kết quả lên bảng, nhận xét, bổ sung . b. Tất cả ... làm bằng ... Tất cả ... được ... c. Con ngựa ... buộc ... Con ngựa ... được buộc ... d. Một ... dựng lên ... Một ... được dựng lên ... - Gọi hs đọc yêu cầu BT2 - cho hs làm thi 2.a. Em bị ... (được) . - nhận xét - bổ sung . b. Ngôi nhà ấy ... c. Sự khác biệt ... -> Được : Tích cực - mong muốn . Bị : Tiêu cực - không . - Gọi hs đọc yêu cầu BT3 - cho hs viết gọi một số hs đọc, nhận xét, bổ sung . H : Em hãy cho một câu chủ động rồi đổi thành những câu bị động tương ứng . H : Xác định kiểu câu (CĐ - BĐ) của 2 câu sau đây ? Chuyển đổi thành những kiểu tương ứng ? H : Nhận xét 2 câu bị động (2) . Gv : Tùy văn cảnh, đối tượng chuyển đổi cho phù hợp (rõ nghĩa, có tác dụng) -> Giáo dục . 4. Củng cố : 5. Đánh giá: 6. Dặn dò :. 3. Viết đoạn văn . * Bổ sung - Câu chủ động Nắng bốc hương hoa Tràm thơm ngây ngất - Câu bị động + Hương hoa Tràm được nắng. + Hương hoa Tràm nắng. + Mùi hương ngọt ngào được gió đưa lan xa + Mùi hương ... gió đưa … - Câu chủ động Gió đưa mùi hương ngọt ngào.. Tiết học giúp em biết gì ? Duyệt…………………… Học bài , Tiếp tục làm BT 3 . Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Tiết: 100. Ngày soạn: 03/03/2011 LUYỆN TẬP VIẾT ĐOẠN VĂN CHỨNG MINH. I. Mục tiêu : Qua bài học cần đạt được: 1. Kiến thức: - Học củng cố những kiến thức, kỹ năng làm bài văn lập luận chứng minh. - Nắm được phương pháp và yêu cầu đối với moạn văn chứng minh. 2. Kĩ năng: Rèn luyện kỹ năng viết đoạn văn chứng minh . 3. Thái độ: Bồi dưỡng ý thức tích lũy dẫn chứng (hiểu biết) về các vấn đề của xã hội, cuộc sống . II. Chuẩn bị : - Giáo viên chuẩn bị : Nội dung các bài đã dặn HS chuẩn bị Một số đoạn văn cho các đề trên . - Học sinh chuẩn bị : Thực hiện 4 bước làm bài (theo đề đã được phân công) III. Các bước lên lớp : 1. Ổn định lớp : Kiểm tra sĩ số . 2. Kiểm tra bài cũ : Viết bài là bước thứ mấy ? Viết bài đã làm gì và phải dựa vào đâu ? Kiểm tra sự chuẩnt bị của HS 3. Bài mới : Hoạt động dạy và học Nội dung ghi bảng - Gọi 4 tổ trưởng lên ghi 4 đề TLV đã * Đề : 3,5,7,8 (Trang 66,67) phân công chuẩn bị . I. Dàn ý - Kiểm tra việc lập dàn ý và hoàn chỉnh Đề 3 dàn ý từng đề. - Nêu vấn đề : Văn chương luyện - Gọi HS đưa các dàn ý đã chuẩn bị lên - Chứng minh : yêu quê hương đất nước ; bảng. - Nhận xét - Bổ sung trong từng dàn tình cảm gia đình ; nhân hậu vị tha; cảm thông chia sẻ; tự hào dân tộc; yêu kính ý. Bác ... - Khẳng định công dụng to lớn của văn chương Đề 5 - Chứng minh : những mẩu chuyện Ai ngoan ... chiếc vòng ... Hình ảnh : Bác vui đùa cùng ... Các câu thơ : Trung thu... Trẻ em Đề 7: - Chứng minh : Sách là người bạn . + Chọn đúng -> kết quả tốt (Đề 3) + Chọn sai -> hậu quả lớn (Đàn ... tinh tế Đề 8 - Chứng minh : Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> - Luyện viết đoạn văn. II. Viết đoạn văn - Gọi HS đọc các đoạn văn đã chuẩn bị theo từng đề - gọi HS nhận xét- bổ sungGV có thể làm một vài đoạn mẫu cho HS 4. Củng cố : - Tiết học giúp em biết gì ? Khi viết đoạn văn lập luận chứng minh phải lưu ý những gì ? 5. Đánh giá: 6. Dặn dò : - Học bài , làm các đề của tổ khác . . - Chuẩn bị bài : Ôn tập văn nghị luận theo yêu cầu SGK .. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Tiết: 101. Ngày soạn: 03/ 03/ 2011 ÔN TẬP VĂN NGHỊ LUẬN. I.MỤC TIÊU BÀI DẠY. 1. Kiến thức: - Nắm được luận điểm cơ bản và các phương pháp lập luận của các bài văn nghị luận đã học. - Nắm được đặc trưng chung của văn nghị luận qua sự phân biệt với thể văn khác 2. Kĩ năng: - Chỉ ra được các nét riêng đặc sắc trong nghệ thuật nghị luận của mỗi bài nghị luận đã học 3. Thái độ:. II. CHUẨN BỊ. - Giáo viên chuẩn bị: bảng phụ, tranh ảnh - Học sinh chuẩn bị: soạn bài III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP. 1. Ổn định tổ chức lớp: Ki ểm tra sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Bài mới Hoạt động 1: Hướng dẫn hs tóm tắt về ND và NT của các VB nghị luận đã học. ? Ở học kỳ II, em đã được học các VBNL nào? Hãy ghi vào bảng dưới đây những nội dung tương ứng * Gäi hs lªn b¶ng tr×nh bµy Nội dung và đặc điểm nghệ thuật của các văn bản T T 1. 2. 3. 4. T¸c gi¶ t¸c phÈm “Tinh thÇn…” HCM. §Ò tµi nghÞ luËn Tinh thÇn yêu nước cña DTVN. “Sù giµu đẹp…” §Æng Thai Mai “§øc tÝnh…” Ph¹m V¨n §ång “ý nghÜa…” Hoµi Thanh. LuËn ®iÓm. Phương pháp lËp luËn Chøng minh. NghÖ thuËt. Sù giµu đẹp của tiÕng ViÖt. D©n ta cã mét lßng nång nàn yêu nước. Đó là truyÒn thèng quý b¸u cña ta TV có những nét đặc sắc CM (KÕt hîp của một thứ tiếng đẹp, một giải thích) thø tiÕng hay. Bè côc chÆt chÏ, dÉn chøng chän läc, toµn diÖn, s¾p xÕp hîp lý, hình ảnh so sánh đặc sắc Bè côc m¹ch l¹c, luËn cứ xác đáng, toàn diện, chÆt chÏ. §øc tÝnh gi¶n dÞ cña B¸c Hå. B¸c gi¶n dÞ trong c¸ch ¨n, c¸ch ë, c¸ch lµm, c¸ch nãi, c¸ch viÕt. CM (KÕt hîp gi¶i thÝch vµ b×nh luËn). DÉn chøng x¸c thùc, cô thÓ, toµn diÖn. Lêi v¨n gi¶n dÞ mµ giµu c¶m xóc. V¨n chương và ý nghÜa của nó đối víi con người. Nguån gèc cña v¨n chương là ở tình thương người, thương muôn loài, muôn vật. Văn chương ph¶n ¸nh vµ s¸ng t¹o ra sù sống, nuôi dưỡng và làm giµu t×nh c¶m cña con người. Gi¶i thÝch (KÕt hîp b×nh luËn). Tr×nh bµy ng¾n gän, gi¶n dÞ, kÕt hîp víi c¶m xóc, giµu h×nh ¶nh. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Hoạt động 2 : Củng cố hiểu biết về đặc trưng của văn nghị luận qua sự đối sách với c¸c lo¹i tr÷ t×nh vµ tù sù * Gv cho hs thảo luận theo tổ trước ở nhà, lên lớp treo lên bảng. Hs khác nhận xét, söa ch÷a ThÓ lo¹i YÕu tè a.TruyÖn Cèt truyÖn (a, c) b.Ký Nh©n vËt (b) c.Th¬ tù sù Nh©n vËt kÓ chuyÖn (a, f) d.Th¬ tr÷ t×nh LuËn ®iÓm (f) e.Tïy bót LuËn cø (f) f.NghÞ luËn VÇn, nhÞp (c, d, e) §Æc tr­ng cña v¨n nghÞ luËn ? Dùa vµo sù t×m hiÓu trªn, em h·y ph©n biÖt sù kh¸c nhau gi÷a v¨n nghÞ luËn vµ c¸c thÓ lo¹i tù sù, tr÷ t×nh? - Nghị luận: Dùng lí lẽ, dẫn chứng và bằng cách lập luận nhằm thuyết phục người đọc, người nghe về nhận thức. - Tự sự : Phương thức miêu tả và kể, nhằm tái hiện sự vật, hiện tượng, con người, câu chuyÖn. - Trữ tình: Chủ yếu dùng phương thức biểu cảm để biểu hiện tình cảm, cảm xúc qua c¸c h×nh ¶nh, nhÞp ®iÖu, vÇn. ? Thảo luận : Những câu tục ngữ trong bài 18, 19 có thể coi là VBNL đặc biệt kh«ng? V× sao? - Tục ngữ là loại VBNL đặc biệt (Vì những câu tục ngữ khái quát những nhận xét, kinh nghiệm, bài học của dân gian về tự nhiên, xã hội, con người. * Gv gọi 1  2 hs đọc ghi nhớ (SGK, 67) Hoạt động 3 : Gv hướng dẫn hs luyện tập ? Em hãy đánh dấu (x) vào trước câu trả lời đúng nhất. a. Mét bµi th¬ tr÷ t×nh : (X) A : BiÓu hiÖn t×nh c¶m, c¶m xóc qua h×nh ¶nh, nh¹c ®iÖu, vÇn ®iÖu B : Kh«ng cã yÕu tè miªu t¶ vµ kÓ C : Không sử dụng phương thức biểu cảm b.Trong v¨n b¶n nghÞ luËn : (X) A : Kh«ng cã cèt truyÖn vµ nh©n vËt B : Kh«ng cã luËn ®iÓm vµ luËn cø C : Kh«ng cã t×nh c¶m, c¶m xóc, h×nh ¶nh IV. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC: - ¤n l¹i c¸c c©u theo cÊu t¹o ng÷ ph¸p - Soạn : Dùng cụm từ C – V để mở rộng câu V. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG:. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Tiết: 102. Ngày soạn: 03/ 03/ 2011. DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU I.MỤC TIÊU BÀI DẠY. 1. Kiến thức: - Hiểu được thế nào là dùng cụm C – V để mở rộng câu (dùng cụm C - V để làm thµn phÇn c©u hoÆc thµnh phÇn cña côm tõ) 2. Kĩ năng: - Nắm được các trường hợp dùng cụm C – V để mở rộng câu 3. Thái độ:. II. CHUẨN BỊ. a. Giáo viên chuẩn bị: bảng phụ, tranh ảnh b. Học sinh chuẩn bị: soạn bài III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP. 1. Ổn định lớp. 2. Kiểm tra bài cũ: - Chuyển đổi câu chủ động thành câu bị động 3. Giảng bài mới,củng cố kiến thức, rèn kĩ năng. Hoạt động dạy và học Hoạt động 1: (1) Ph©n tÝch cÊu t¹o ng÷ ph¸p cña VD trong SGK? (T×m nh÷ng côm C – V trong câu?). Những từ ngữ nào đứng trước nó? Những từ ngữ đó thuộc từ loại g×? (2) Xác định cụm C – V nòng cốt và côm C – V lµm thµnh phÇn trong c©u và nói rõ đó là thành phần nào? * Gọi hs đọc GN 1(SGK, 68) Hoạt động 2 : * Gọi hs đọc VD (SGK, 68) (3) T×m côm C – V lµm thµnh phÇn c©u hoÆc thµnh phÇn côm tõ trong c¸c c©u sau ®©y, cho biÕt mçi c©u côm C – V lµm thµnh phÇn g×? Gọi 1  2 hs đọc GN 2 (SGK, 69) Yêu cầu hs tóm tắt lại ND đã học trong bµi Hoạt động 3 : Gäi hs lªn b¶ng ch÷a c©u a, b Hs ở dưới làm BT. Nội dung ghi bảng I.Thế nào là dùng cụm C – V để mở réng c©u 1.VD (SGK, 68) a.Văn chương/gây cho ta những tcảm CN VN (Ta/kh«ng cã), luyÖn nh÷ng tc¶m (ta/ C V s½n cã) Côm C – V lµm §N cho DT b.Con mèo/nhảy/làm đổ lọ hoa II.Các trường hợp dùng cụm C – V để më réng c©u 1.VD (SGK, 68) a.Chị Ba//đến//khiến (tôi/rất vui và CN C V v÷ng t©m) BN b.Khi b¾t ®Çu kh¸ng chiÕn, nh©n d©n CN ta//tinh thÇn/rÊt h¨ng h¸i C V VN c.Chóng ta//cã thÓ nãi r»ng (trêi sinh l¸. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> BT1 (SGK, 69). sen/để bao bọc cốm), C V còng nh­ (trêi sinh cèm/n»m ñ trong l¸ sen). C V d.Tõ ngµy (CMT8/thµnh c«ng) C V e.Tay/ cÇm bót, t«i//n¾n nãt tõng nÐt C V ch÷. III. LuyÖn tËp BT2 (BT bæ sung) a. Bè vÒ lµ mét tin vui. b. Chóng t«i tin b¹n Êy sÏ nhanh chãng b×nh phôc. c.T«i rÊt yªu con mÌo b¹n TuÊn míi tÆng.. IV. HƯỚNG DẪN HỌC SINH TỰ HỌC: - Lµm BT1 (SGK, 69)- So¹n bµi : T×m hiÓu chung vÒ phÐp lËp luËn gi¶i thÝch V. RÚT KINH NGHIỆM BỔ SUNG:. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Tiết: 103 Ngày soạn: 03/ 03/ 2011 TRẢ BÀI TẬP LÀM VĂN SỐ 5, TRẢ BÀI KIỂM TRA TIẾNG VIỆT, TRẢ BÀI KIỂM TRA VĂN I.MỤC TIÊU BÀI DẠY. 1. Kiến thức: - Củng cố kiến thức và kỹ năng đã học về : - Tôc ng÷, c¸c VB nghÞ luËn - Câu đặc biệt, câu rút gọn, câu có thêm thành phần trạng ngữ - Tạo lập VB nghị luận chứng minh : Cách dùng từ, đặt câu, viết đoạn 2. Kĩ năng: 3. Thái độ:. - Hs tự đánh giá bài làm của mình và rút ra bài học cần thiết II. CHUẨN BỊ. a. Giáo viên chuẩn bị: bảng phụ, tranh ảnh b. Học sinh chuẩn bị: soạn bài III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP. 1. Ổn định lớp. 2. Tổ chức giờ học Hoạt động dạy và học Nội dung ghi bảng I. Tr¶ bµi tËp lµm v¨n * Giới thiệu bài. Hoạt động 1: 1. Tìm hiểu đề. - Gv ghi l¹i ®Çu bµi lªn b¶ng, yªu cÇu - ThÓ lo¹i chøng minh học sinh xác định tìm hiểu đề nêu - Néi dung: T×nh thÇn ®oµn kÕt. phương pháp và phạm vi dẫn chứng, - Ph¹m vi dÉn chøng: cuéc sèng – th¬ v¨n. sau đó đưa ra các yêu cầu để học sinh 2. Dàn ý đối chiếu. - Më bµi: - Học sinh đối chiếu bài làm của + DÉn ý: tinh thÇn ®oµn kÕt lµ truyÒn thèng m×nh, rót ra nh÷ng thiÕu sãt trong bµi. quý b¸u cña d©n téc - Gi¸o viªn tæng kÕt nhËn xÐt. + DÉn c©u tôc ng÷. - Tr¶ bµi , gäi ®iÓm. - Th©n bµi Chøng minh b»ng hÖ thèng lÝ lÏ, dÉn chøng. - Kết bài: Khẳng định vấn đề. Hoạt động 2: - Gv nêu đáp án phần trắc nghiệm. - Đoạn văn: Đa số các em xác định được yêu cầu của đề viết được đoạn văn có thành phần trạng ngữ, câu đặc biÖt. Nh­ng vÉn cßn 1 sè em kh«ng viết được đoạn văn theo yêu cầu đề ra. - Gv tr¶ bµi, gäi ®iÓm.. II. Tr¶ bµi tiÕng ViÖt 1. ¦u ®iÓm : - Thuéc kh¸i niÖm, lÊy ®­îc VD - Xác định đúng câu đặc biệt - Xác định đúng trạng ngữ - VËn dông ®­îc thµnh phÇn tr¹ng ng÷ khi viÕt ®o¹n v¨n 2.Nhược điểm : - §Æt c©u ch­a cã ng÷ c¶nh - Không nêu được tác dụng của câu đặc biệt - Sö dông c©u khi viÕt ®o¹n cßn sai nhiÒu.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Hoạt động 3: - Gv nêu đáp án phần trắc nghiệm. - Đoạn văn: Đa số học sinh xác định đúng nội dung, nêu được cảm nhận của mình về đức tính giản dị của Bác. Vẫn còn 1 số em chưa xác định được yêu cầu nên viết đoạn văn chưa đạt yêu cầu nên diễn đạt lủng củng, sai chÝnh t¶, - Gv tr¶ bµi, gäi ®iÓm.. III. Tr¶ bµi v¨n 1. ¦u ®iÓm : - HiÓu kh¸i niÖm, ph©n tÝch ®­îc c©u tôc ng÷ vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt - Xác định được câu mang luận điểm - VËn dông viÕt ®­îc ®o¹n v¨n chøng minh 2. Nhược điểm : - Ch­a nªu ®­îc VD vµ ph©n tÝch VD. IV. DẶN DÒ: - ChuÈn bÞ bµi: T×m hiÓu chung vÒ phÐp lËp luËn gi¶i thÝch.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Tiết: 104. Ngày soạn: 10/ 03/ 2011 TÌM HIỂU CHUNG VỀ PHẾP LẬP LUẬN GIẢI THÍCH. I.MỤC TIÊU BÀI DẠY. 1. Kiến thức: - Bước đầu nắm được mục đích, tính chất và yếu tố của kiểu bài văn nghị luận giải thích, nhận diện và phân tích các đề bài nghị luận giải thích, so sánh với các đề nghị luËn chøng minh 2. Kĩ năng: Nhận biết văn giải thích 3. Thái độ:. II. CHUẨN BỊ. 1. Của giáo viên: bảng phụ, tranh ảnh 2. Của học sinh: soạn bài III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP. 1. Ổn định tổ chức lớp: kiểm tra sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Giảng bài mới,củng cố kiến thức, rèn kĩ năng. Hoạt động dạy và học Nội dung ghi bảng Hoạt động 1 : I. T×m hiÓu vÒ nhu cÇu gi¶i thÝch * Cã hs hái : 1. Giải thích trong đời sống : + V× sao l¹i cã m­a? - Mục đích : Giúp cho người ta hiểu + H¹nh phóc lµ g×? nh÷ng ®iÒu ch­a biÕt. + Tại sao lại có hiện tượng động đất? 2. Gi¶i thÝch trong v¨n nghÞ luËn : - Gv đưa thêm VD : Vì sao nước biển -Mục đích : mÆn? + Hiểu rõ vấn đề - Gv chốt : Muốn giải thích người ta phải + Nâng cao nhận thức, trí tuệ và bồi có sự hiểu biết nhất định về vấn đề đó. dưỡng tư tưởng, tình cảm cho con người (?) Vấn đề cần giải thích trong văn nghị luËn lµ g×? - Hs tr¶ lêi (?) Từ đó, hs đưa ra nhận xét : Vấn đề gi¶i thÝch trong v¨n nghÞ luËn cã kh¸c so với vấn đề giải thích trong đời sống? (?) Vậy, mục đích giải thích trong văn nghị luận là gì?Vấn đề giải thích trong VB nµy lµ g×? - Hs tr¶ lêi (?) Theo em, ®o¹n v¨n nµy gióp em hiÓu ®iÒu g×? (?) Như vậy, tác giả đã giải thích bằng c¸ch nµo? (?) Em h·y chØ ra mèi quan hÖ gi÷a c©u : “ VËy khiªm tèn lµ g×? ” víi nh÷ng c©u cßn l¹i trong ®o¹n v¨n? (?) Trong đoạn văn này, tác giả đã sử. II. T×m hiÓu vÒ phÐp lËp luËn gi¶i thÝch - VB “ Lßng khiªm tèn ” 1. Vấn đề giải thích : Lòng khiêm tốn 2. C¸ch gi¶i thÝch - Nªu lªn lîi Ých cña lßng khiªm tèn - Nêu định nghĩa - §Æt c©u hái : lµ g×? - Nªu biÓu hiÖn cña lßng khiªm tèn §Æt c©u hái : nh­ thÕ nµo? - So sánh, đối chiếu  T×m ra nguyªn nh©n §Æt c©u hái : v× sao, t¹i sao? - Làm thế nào để trở thành người khiêm tèn? (lµm g×, b»ng c¸ch nµo?)  §Æt c©u hái vµ tr¶ lêi c¸c c©u hái : - Lµ g×? - Nh­ thÕ nµo? - T¹i sao?. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> dông kiÓu c©u g×? (?) VËy ®o¹n v¨n nµy t¸c gi¶ gi¶i thÝch b»ng c¸ch nµo? (?) §o¹n v¨n tiÕp theo t¸c gi¶ viÕt vÒ néi dung g×?  C©u 1 : Nªu c©u hái Nh÷ng c©u cßn l¹i tr¶ lêi cho c©u hái (?) Theo em, bằng cách nào người viết đã trả lời câu hỏi “ Tại sao con người lại phải khiªm tèn?. - Lµm thÕ nµo? III. Bố cục và phương pháp lập luận 1. Bè côc : 3 phÇn 2. Phương pháp lập luận Sử dụng hợp lý các phương pháp lập luận IV. Ghi nhí (SGK, 71) V. LuyÖn tËp. IV. DẶN DÒ: - Hoàn thành các bài tập. - chuẩn bị bài: Sống chết mặc bay.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Tiết: 105 - 106. Ngày soạn 10/ 03/ 2011 SỐNG CHẾT MẶC BAY. I.MỤC TIÊU BÀI DẠY. 1. Kiến thức: - Nội dung hiện thực và ý nghĩa tư tưởng của truyện, thể hiện qua việc miêu tả một tên quan phủ vô trách nhiệm tới táng tận lương tâm đối với tính mạng và tài sản cảu nh©n d©n. 2. Kĩ năng: - Những giá trị đặc sắc của truyện 3. Thái độ: Phê phán thói quan liêu, thờ ơ. II. CHUẨN BỊ. 1. Của giáo viên: bảng phụ, tranh ảnh 2. Của học sinh: soạn bài III. TIẾN TRÌNH LÊN LỚP. 1. Ổn định tổ chức. 2. Kiểm tra bài cũ: 3. Giảng bài mới,củng cố kiến thức, rèn kĩ năng. Hoạt động dạy và học Nội dung ghi bảng I.T×m hiÓu chung * Giới thiệu bài. Hoạt động 1 : 1. Tác giả : Là một trong số ít người có (1) Dùa vµo chó thÝch *, h·y giíi thiÖu thµnh tùu ®Çu tiªn vÒ thÓ lo¹i truyÖn ng¾n đôi nét về tác giả và hoàn cảnh sáng tác hiện đại. 2. T¸c phÈm : v¨n b¶n? - Thể loại : truyện ngắn hiện đại Gọi hs đọc và yêu cầu hs xác định : - Bè côc : - ThÓ lo¹i - Gi¶i thÝch tõ khã +Tõ ®Çu  “ Háng mÊt ” : C¶nh d©n - Bè côc chúng hộ đê - Tãm t¾t ng¾n gän ND cèt truyÖn + TiÕp theo  “ §iÕu mµy ! ”  C¶nh (?) Träng t©m miªu t¶ n»m ë ®o¹n nµo? quan phủ và nha lại đánh tổ tôm. (§o¹n 2) + Còn lại : Cảnh đê vỡ, nhân dân lâm vào (2) §äc kü toµn truyÖn, theo dâi m¹ch c¶nh th¶m sÇu kÓ sao cho xiÕt truyện từ đầu đến cuối, chúng ta thấy tác - Tóm tắt : Truyện kể chuyện một “ quan giả đã sử dụng những biện pháp nghệ phụ mẫu ” ung dung ăn chơi bài bạc trong thuật chủ yếu nào? Trình bày hiểu biết cảnh vỡ đê, nhân dân trên một vùng rộng cña em vÒ nh÷ng biÖn ph¸p NT nµy? lớn chìm đắm trong thảm hoạ. (Hs dùa vµo c©u 2 vµ 3 trong SGK, phÇn “ Đọc – hiểu VB ” để trả lời. * Gv chuyÓn ý sang ph©n tÝch Hết tiết 1 * Giới thiệu bài. Hoạt động 2 : (3) Phép tương phản được tác giả sử dụng trong VB ntn? (4) Cảnh hộ đê được miêu tả ntn? (5) Trong đình, quan phụ mẫu và đám. II. Ph©n tÝch 1. Cảnh hộ đê - Người rất đông - Lµm viÖc rÊt vÊt v¶ - ¢m thanh dån dËp, ån µo. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> nha lại, lính tráng ở đây cũng đang làm - Sức người ngày càng giảm, mà sức trời nhiệm vụ hộ đê. Nhưng hãy xem họ hộ thì ngày càng tăng. đê ntn? (6) Tác giả đặc biệt chú ý miêu tả ai? Dựa vào đâu mà em biết điều đó? (7) Cïng trong mét thêi ®iÓm, cïng trªn một mặt đê nhưng lại diễn ra hai cảnh tượng hoàn toàn trái ngược nhau, em có nhận xét gì về NT miêu tả đó của tác gi¶? - M©u thuÉn gi÷a v¸n bµi cña quan ®ang đến hồi quyết định và tình thế gay cấn của khúc đê mỗi lúc càng nguy cấp. (8) Theo dâi ®o¹n cuèi VB, cho biÕt t¸c giả đã kết hợp ngôn ngữ miêu tả với biểu c¶m ntn? T¸c dông cña c¸ch dïng ng«n ng÷ nµy?. (9) Th¶o luËn : C¶m nhËn cña em vÒ gi¸ trÞ cña truyÖn “ Sèng chÕt mÆc bay ” vÒ ND phản ánh hiện thực? ND nhân đạo? §Æc s¾c NT?. 2. Cảnh trong đình - N¬i ë : Cao vµ v÷ng ch·i - Thµnh phÇn : Quan phô mÉu, c¸c nha l¹i, lÝnh lÖ, ngêi nhµ…Vai vÕ trËt tù nh­ mét triều đình thu nhỏ. - Quan phô mÉu : + Có kẻ hầu người hạ + Vật dụng sang trọng, đầy đủ + Giäng nãi uy nghiªm + Có người ngồi hầu bài  NT tả thực, tô đậm sự đối lập từng chi tiết cụ thể, sinh động. Qua đó hé mở sự vô trách nhiệm của “ quan cha mẹ ” đối với d©n.  Kết hợp giữa tương phản, tăng cấp, tác gi¶ v¹ch trÇn bé mÆt v« tr¸ch nhiÖm, tµn ¸c “ lßng lang d¹ thó ” cña quan phô mÉu. 3. Cảnh đê vỡ “ Kh¾p mäi n¬i…ngËp hÕt ”  ng«n ng÷ miªu t¶ “ KÎ sèng kh«ng cã chç…kÓ sao cho xiÕt”  ng«n ng÷ biÓu c¶m  Thể hiện tình cảm nhân đạo của tác giả III. Tæng kÕt IV. LuyÖn tËp. IV. DẶN DÒ: - So¹n “ Nh÷ng trß lè hay lµ Va-ren vµ Phan Béi Ch©u ”. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>