Giáo án Địa lý 7 bài 19, 20

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày soạn: 04/ 11/ 2011 Ngaøy daïy : 07/ 11/ 2011 Chương III : MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC. HOẠT ĐỘNG KINH TẾ CỦA CON NGƯỜI Ở HOANG MẠC TiÕt 20 - Bµi 19. MÔI TRƯỜNG HOANG MẠC I . Môc tiªu: 1 . VÒ kiÕn thøc: - Trình bày và giải thích được ở mức độ đơn giản một ố đặc điểm tự nhiên cơ bản của MT hoang mạc (khí hậu cực kì khô hạn và khắc nghiệt). - Phân biệt được sự khác nhau về chế độ nhiệt giữa hoang mạc đới nóng và hoang mạc đới ôn hoà . - Biết được cách thích nghi của động vật và thực vật với môi trường hoang mạc . 2. VÒ kÜ n¨ng: - Đọc và phân tích lược đồ phân bố hoang mạc trên TG để nhận biết đặc điểm phân boá vaø nguyeân nhaân hình thaønh caùc HM. - Đọc và phân tích biểu đồ nhiệt độ và lượng mưa của một số địa điểm ở HM. - Đọc và phân tích ảnh địa lí: Cảnh quan hoang mạc ở đới nóng và ở đới ôn hoà. 3. Về kĩ năng: GD cho HS ý thức BVMT, chống lại biến đổi KH toàn cầu. II. Các phương tiện dạy học : 1. GV :. - GA + SGK + SGV - Lược đồ phân bố HM trên TG. - Bản đồ khí hậu hay bản đồ cảnh quan thế giới . - Lược đồ các đai khí áp trên thế giới . - Ảnh chụp các hoang mạc ở châu Á, châu Phi, châu Mĩ, Ôxtrâylia . 2. HS: - Vở ghi + SGK + Tập bản đồ III. Hoạt động dạy học : 1. Ổn định lớp: - 7A : .................................................................................................................................... 2. KiÓm tra bµi cò: 3 .Bài mới : Giíi thiƯu: Hoang mạc là nơi có khí hậu hết sức khắc nghiệt và khô hạn. Hoang mạc có ở hầu hết các châu lục và chiếm gần 1/3 diện tích đất nổi của Trái Đất. Diện tích caực hoang maùc ngaứy caứng mụỷ roọng . Vậy ở hoang mạc có những đặc điểm tự nhiên nào nổi bật nữa, đặc điểm đó do đâu mà có? Hoạt động của GV - HS. KiÕn thøc cơ bản. H§1: 1. Đặc điểm của môi trường : - Gv cho HS quan sát lược đồ 19.1 . ? Các hoang mạc trên thế giới thường phân bố - Hoang maïc chieám moät dieän tích ở đâu ? khá lớn trên bề mặt Trái Đất, chủ yếu Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - HS lên bảng xác định.. nằm dọc theo hai bên đường chí tuyến hoặcø giữa đại lục Á-Âu .. ? Vì sao HM lại phân bố ở đó? - HS trả lời. - GV nhấn mạnh: do có dòng biển lạnh ngoài khơi ngăn hơi nước từ biển vào, vùng nằm sâu trong nội địa xa ảnh hưởng của biển mà đại lục Á – Aâu có kt rất lớn nên những vùng sâu trong nội địa ít chịu ahưởng của biển ; HM nằm dọc theo 2 đường chí tuyến : do ở 2 chí tuyến có 2 dải khí áp cao hơi nước khó ngưng tụ thành mây để gây mưa. - GV chæ 2 hoang maïc Xahara vaø GoâBi treân lược đồ . - GV cho HS quan sát bản đồ khí hậu 19.2 (Bin-ma Nigieâ); vaø 19.3 (Ñalan Giañagat Moâng coå) vaø cho nhaän xeùt : ? H·y NX Ñaëc ñieåm chung cuûa khí haäu hoang mạc? (mưa rÊt ít: ở Xahara 21 mm, GôBi 140 mm ; biên độ nhiệt năm lớn: Xahara 24oC, Moâng coå 44oC) - GV nói thêm: có lúc giữa trưa lên đến 40oC, ñeâm haï xuoáng 0oC. ? Tõ H19.2, H19.3 em h·y cho biÕt sự khác nhau về khí hậu giữa hoang mạc ở đới nóng và hoang mạc ở ôn hoµ:. - Gv cho HS quan saùt 2 aûnh 19.4 Xahara vaø 19.5 Ariñoâna(Hoa Kì) ? Moâ taû quang caûnh hoang maïc chaâu Phi vaø hoang maïc Baéc Mó ? (Hoang mạc Xahara ở châu Phi như một biển cát mênh mông từ Tây sang Đông 4500 km , từ Bắc xuống Nam 1800 km, với những đụn cát di động ; một số nơi là ốc đảo với các cây chà là có dáng như cây dừa) (Hoang mạc Ariđôna ở Bắc Mĩ là vùng đất sỏi Lop7.net. - Nguyên nhân: do nằm ở áp cao thống trị hoặc ở sâu trong nội địa.... - Khí hậu : hết sức khô hạn, khắc nghiệt. Sự chênh lệch nhiệt độ giữa ngày và đêm rất lớn.. + Hoang mạc đới nóng : m­a rÊt Ýt, biên độ nhiệt năm cao, nhưng có mùa ñoâng aám aùp (treân 10oC); muøa haï raát noùng treân 36oC. + Hoang mạc đới ôn hoà : biên độ nhieät naêm raát cao, nhöng coù muøa haï khoâng quaù noùng (20oC), muøa ñoâng raát laïnh (-24oC) ; khí haäu oån ñònh hôn hoang mạc đới nóng..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> đá với các cây bụi gai và các cây xương rồng neán khoång loà cao 5m, moïc raûi raùc ). ? VËy em cã nhËn xÐt g× vÒ quang c¶nh, §V, TV ë hoang m¹c? - HS tr¶ lêi theo nhËn biÕt cña m×nh vµ qua QS. - HS kh¸c nhËn xÐt. - GV chèt l¹i. H§2: - GV cho HS đọc ND thông tin trong SGK mục 2. - GV cho học sinh thảo luận về sự thích nghi khô hạn động vật-thực vật sau đó cử đại diện nhoùm trình baøy . ? Nêu sự thích nghi của TV, ĐV với môi trường hoang m¹c? Cho VD chøng minh? - HS tr¶ lêi. GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i.. - §Æc ®iÓm c¶nh quan HM: bÒ mÆt bÞ cồn cát, sỏi đá bao phủ, thửùc vaọt caốn cỗi, thưa thớt; động vật hiếm hoi, chđ yÕu lµ bß s¸t vµ c«n trïng. 2. Sự thích nghi của thực-động vật với môi trường : TV, ĐV thích nghi với MT khô hạn, khắc nghiệt bằng cách: tự hạn chế sự thoát hơi nước, tăng cường dự trữ nước và chất dinh dưỡng trong cơ thể.. 4 .Cuûng coá : - Nêu những đặc điểm của khí hậu hoang mạc ? -Thực - động vật ở hoang mạc thích nghi với môi trường hoang mạc ntn? 5 .Hướng dẫn về nhà - Về nhà học bài, chuẩn bị trước bài 20.. Ngày soạn: 04/ 11/ 2011 Ngaøy daïy : 10/ 11/ 2011 TiÕt 21 - Bµi 20 . HOẠT ĐỘNG KINH TẾ CỦA CON NGƯỜI Ở HOANG MẠC I . Môc tiªu: 1. Kiến thức - Trình bày và giải thích được ở mức độ đơn giản các hđ kinh tế cổ truyền và hiện đại của con nguời trong các hoang mạc, qua đó làm nổi bật khả năng thích ứng của con người đối với môi trường . - Biết được nguyên nhân làm cho hoang mạc đang ngày càng mở rộng trên thế giới và những biện pháp hạn chế sự phát triển HM, cải tạo hoang mạc hiện nay để ứng dụng vào cuộc sống vào cải tạo môi trường . Rèn luyện kĩ năng phân tích ảnh địa lí về hđ kinh tế ở hoang mạc và tư duy tổng hợp địa lí. II. Các phương tiện dạy học : 1. GV :. - GA + SGK + SGV - Ảnh về các hoạt động kinh tế cổ truyền và kinh tế hiện đại trên các hoang mạc . Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Ảnh về các thành phố hiện đại trong hoang mạc ở các nước Arập hay ở Bắc Mĩ . - Ảnh về cách phòng chống hoang mạc hoá trên thế giới 2. HS: - Vở ghi + SGK + Tập bản đồ IV. Hoạt động dạy học : 1. Ổn định lớp: - 7A: ..................................................................................................................................... 2. KiÓm tra bµi cò: - Nêu những đặc điểm của khí hậu hoang mạc ? - Thực - động vật ở hoang mạc thích nghi với môi trường hoang mạc như thế nào ? 3 .Bài mới : Giíi thiƯu: Hoang mạc tuy khô khan, cát đá mênh mông nhưng con người vẫn sinh sống ở đó từ lâu đời. Ngày nay, nhờ những tiến bộ kĩ thuật, con người ngày càng tiến saõu vaứ chinh phuùc vaứ khai thaực hoang maùc . Vậy cụ thể hđ kinh tế của con người trên HM ntn, chóng ta cïng t×m hiÓu trong bµi h«m nay: Hoạt động của GV - HS. KiÕn thøc cơ bản. H§1: : - GV cho HS quan saùt aûnh 20.1 vaø 20.2 . ? Hãy cho biết một vài hoạt động kinh tế cổ truyền ở hoang mạc ? - GV giải thích thuật ngữ ' Ốc đảo " là nơi có thấp có nước ngầm thuận lợi cho sinh vật phát trieån . ? Taïi sao phaûi chaên nuoâi du muïc ? (do nguồn thức ăn và điều kiện khí hậu khắc nghieät) ? Ngoài chăn nuôi du mục ở hoang mạc còn có hoạt động kinh tế cổ truyền nào khác ? - HS rt¶ lêi, HS kh¸c bæ sung. - GV giíi thiÖu 2 aûnh H20.3 vaø H20.4. + Ảnh 20.3 : là cảnh trồng trọt ở những nơi có dàn tưới nước tự động xoay tròn của LiBi. Cây cối chỉ mọc ở chổ có nước tưới hình thành những vòng tròn xanh trªn hoang mạc. ( kĩ thuaät khoan saâu ) + Ảnh 20.4 : là các dàn khoan dầu mỏ với các cột khói của khí đồng hành đang bốc cháy, các giếng dầu này nằm rất sâu ; các nguồn lợi dầu mỏ, khí đốt … giúp con người có đủ khả naêng traû chi phí raát cao cho vieäc khoan saâu . ? Em h·y nªu vai trß cña kÜ thuËt khoan s©u Lop7.net. 1. Hoạt động kinh tế :. - Hoạt động kinh tế cổ truyền của các daân toäc soáng trong hoang maïc laø chaên nuôi du mục và trồng trọt ở các ốc đảo và chuyên chở hàng hoá qua hoang mạc .. - Ngày nay, với sự tiến bộ của khoa học - kú thuaọt, đặc biệt là kĩ thuật khoan sâu đã ph¸t hiÖn ra c¸c má dÇu khÝ, kho¸ng s¶n, túi nước ngầm trong lòng hoang mạc, ủeồ.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> trong việc làm biến đổi bộ mặt của hoang mạc?. con người tiến vào khai thác các hoang maùc và làm biến đổi bộ mặt của nhiều HM . - Ngoµi ra hiÖn nay cßn cã ngµnh Du lÞch cũng đem lại thu nhập đáng kể cho người ? Một ngành kinh tế mới xuất hiện cũng là d©n HM. 2. Hoang mạc đang ngày càng mở rộng nguồn lợi lớn ở hoang mạc là gì ? : - HS tr¶ lêi, GV nhËn xÐt vµ chèt l¹i. H§2: - Diện tích hoang mạc trên thế giới vẫn - GV cho HS quan saùt aûnh H20.5 . ? T×nh tr¹ng hoang m¹c trªn TG ®ang më réng đang tiếp tục mở rộng. Mçi n¨m cã khoảng 10 triệu ha đất trồng bị mất do ntn? ? ở nơi nào có hiện tượng HM hoá diễn ra mạnh hoang mạc hoá. - Nguyên nhân: do cát lấn, do biến đổi KH nhÊt? toàn cầu, chủ yếu do tđ của con người. ? Nêu những tác động của con người làm tăng diện tích hoang mạc trên thế giới ? Cho VD cơ thÓ? - HS quan saùt aûnh 20.6 vaø aûnh 20.3, GV neâu noäi dung: +Ảnh 20.3 : là ảnh cải tạo hoang mạc ở LiBi . - Trồng cây gây rừng để vừa chống cát + Ảnh 20.6 : là cảnh khu rừng chống cát bay bay, vừa cải tạo khí hậu hoang mạc và từ hoang mạc GôBi lấn vào vùng tây bắc hạn chế quá trình hoang mạc hoá . Trung Quốc . Ảnh cho thấy có khu rừng phía xa, rừng lá rộng chen lẫn những đồng cỏ đang chăn thả ngựa ở cận cảnh . ? Nêu những biện pháp cải tạo hoang mạc ? ? ở VN, HM hoá thường xảy ra nhiều ở vùng nµo? V× sao? - HS tr¶ lêi. - GV nhÊn m¹nh cho HS thÊy viÖc cÇn thiÕt ph¶i tham gia vào việc chống lại sự biến đổi KH toàn cầu, đặc biệt là các hđ làm HM hoá. - Gv chèt l¹i. 4. Cñng cè: - Nêu các hoạt động kinh tế cổ truyền và kinh tế hiện đại trong các hoang mạc ngày nay ? - Nêu một số biện pháp đang được sử dụng để khai thác hoang mạc và hạn chế quá trình hoang mạc mở rộng trên thế giới ? 5. Hướng dẫn về nhà: - Về nhà học bài, chuẩn bị trước bài 21. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>