Giáo án Vật lý 7 - Trường THCS Thanh Lĩnh

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010 chương I. quang häc Bµi 1:TiÕt 1:. NhËn biÕt ¸nh s¸ng-Nguån s¸ng vµ vËt s¸ng Ngµy d¹y:. I/ Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Bằng thí nghiệm , học sinh nhận thấy : Muốn nhận biết được ánh sáng thì ánh sáng đó phải truyền vào mắt ta , ta nhìn thấy các vật khi có ánh sáng từ các vật đó truyền vào mắt ta - Ph©n biÖt nguån s¸ng vµ vËt s¸ng. Nªu ®­îc thÝ dô vÒ nguån s¸ng vµ vËt s¸ng 2. KÜ n¨ng: Làm và quan sát các thí nghiệm để rút ra điều kiện nhận biết ánh sáng và vật sáng 3. Thái độ: Biết nghiêm túc quan sát hiện tượng khi chỉ nhìn thấy vật mà không cầm được II/chuÈn bÞ: 6 nhóm. Mỗi nhóm : Hộp kín bên trong có bóng đèn và pin III/ hoạt động dạy và học: Hoạt động 1: Tổ chức tình huống học tập ( 10’ ) - Yêu cầu HS đọc phần thông tin của -HS đọc trong 2 phút chương - Gv nêu trọng tâm của chương - Trong gương chữ MíT  trong tờ giấy là - HS dự đoán chữ .... ch÷ g× ? - HS đọc tình huống - Yêu cầu HS đọc tình huống của bài - §Ó biÕt b¹n nµo sai, ta h·y t×m hiÓu xem - Dù ®o¸n : H¶i sai sè b¹n ....... Thµnh sai sè b¹n ....... khi nµo nhËn biÕt ®­îc ¸nh s¸ng ? Hoạt động 2: Nhận biết ánh sáng (10’) - Quan s¸t vµ thÝ nghiÖm I- NhËn biÕt ¸nh s¸ng - HS đọc 4 trường hợp nêu trong Sgk HS nªu kÕt qu¶ nghiªn cøu cña m×nh - Yêu cầu HS trả lời trường hợp nào mắt ta - HS: Trường hợp 2 : Ban đêm , đứng nhËn biÕt ®­îc ¸nh s¸ng ? trong phòng đóng kín cửa , mở mắt, bật đèn Trường hợp 3: Ban ngày đứng - HS tr¶ lêi c©u hái C 1 ngoµi trêi , më m¾t C1: Trường hợp 2 và 3 có điều kiện giống - Yªu cÇu HS hoµn thµnh kÕt luËn nhau lµ cã ¸nh s¸ng vµ më m¾t nªn ¸nh s¸ng lät vµo m¾t * KÕt luËn: M¾t ta nhËn biÕt ®­îc ¸nh s¸ng khi cã ¸nh s¸ng truyÒn vµo m¾t ta Hoạt động 3: Nhìn thấy một vật (10’) Gv : ở trên ta đã biết : Ta nhận biết được II- Nhìn thấy một vật ¸nh s¸ng khi cã ¸nh s¸ng truyÒn vµo m¾t ta. VËy nh×n thÊy vËt cã cÇn ¸nh s¸ng tõ vật đến mắt không ? Nếu có thì ánh sáng ph¶i ®i tõ ®©u ? - Yêu cầu HS đọc câu C2 và làm theo câu - HS đọc câu C2 trong Sgk C2 - Yªu cÇu c¸c nhãm l¾p thÝ nghiÖm nh­ - HS th¶o luËn vµ lµm thÝ nghiÖm C2 theo Sgk , hướng dẫn HS đặt mắt gần ống nhãm. a- §Ìn s¸ng: cã nhÝn thÊy ( H 1.2a). Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Thanh Lĩnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010. b- §Ìn t¾t: kh«ng nhÝn thÊy ( H 1.2b ) - Có đèn để tạo ra ánh sáng  nhìn thấy vËt, chøng tá: ánh sáng chiếu đến giấy trắng  ánh sáng từ giấy trắng đến mắt thì nhìn thấy giấy tr¾ng. - Hoµn thµnh kÕt luËn Sgk * KÕt luËn: Ta nh×n thÊy mét vËt khi cã ¸nh s¸ng tõ vËt truyÒn vµo m¾t ta Hoạt động 4: Nguồn sáng và vật sáng ( 5’) III- Nguån s¸ng vµ vËt s¸ng - Làm thí nghiệm 1.3 có nhìn thấy bóng - HS thảo luận theo nhóm để tìm ra đặc ®Ðn s¸ng ? điểm giống và khác nhau để trả lời câu C3 - Thí nghiệm 1.2a và 1.3 ta nhìn thấy tờ + Giống : Cả 2 đều có ánh sáng truyền tới giấy trắng và dây tóc bóng đèn phát sáng . mắt. Vậy chúng có đặc điểm gì giống nhau và + Khác : Giấy trắng là do ánh sáng từ đèn kh¸c nhau ? truyÒn tíi råi ¸nh s¸ng tõ giÊy tr¾ng truyÒn tíi m¾t  giÊy tr¾ng kh«ng tù ph¸t - Gv thông báo : Vậy dây tóc bóng đèn và ra ánh sáng . Dây tóc bóng đèn tự nó phát mảnh giấy trắng đều phát ra ánh sáng  ra ánh sáng gäi lµ vËt s¸ng * Kết luận: Dây tóc bóng đèn tự nó phát - Yêu cầu HS nghiên cứu và điền để hoàn ra ánh sáng gọi là nguồn sáng. Dây tóc thµnh kÕt luËn Sgk bóng đèn phát ra ánh sáng và mảnh giấy tr¾ng h¾t l¹i ¸nh s¸ng tõ vËt kh¸c chiÕu vµo nã gäi chung lµ vËt s¸ng Hoạt động 5: Củng cố - Vận dụng ( 8 ‘) 1- VËn dông : IV- VËn dông: HS nghiªn cøu tr¶ lêi c¸c c©u hái - Yêu cầu HS vận dụng kiến thức đã học C4: Trong cuộc tranh cãi bạn Thanh đúng tr¶ lêi c©u C4, C5 vì ánh sáng từ đèn pin không chiếu vào m¾t  m¾t kh«ng nh×n thÊy ®­îc . C5: Khãi gåm c¸c h¹t li ti, c¸c h¹t nµy ®­îc chiÕu s¸ng tr¶ thµnh vËt s¸ng ¸nh sáng từ các hạt đó truyền đến mắt C¸c h¹t xÕp gÇn liÒn nhau n»m trªn ®­êng truyÒn cña ¸nh s¸ng  t¹o thµnh vÖt s¸ng - T¹i sao l¹i nh×n thÊy c¶ vÖt s¸ng ? m¾t nh×n thÊy. Yªu cÇu HS nªu ®­îc : + Ta nhËn biÕt ®­îc ¸nh s¸ng khi ..... 2- Cñng cè : + Ta nh×n thÊy mét vËt khi........... - Qua bµi häc , yªu cÇu HS rót ra kiÕn + Nguån s¸ng lµ vËt tù nã ........... thøc thu thËp ®­îc . + VËt s¸ng gåm ........................... + Nhìn thấy mầu đỏ  có ánh sáng màu đỏ đến mắt + Cã nhiÒu lo¹i ¸nh s¸ng mµu Gv cïng HS tham kh¶o thªm môc “Cã thÓ + VËt ®en : kh«ng trë thµnh vËt s¸ng em ch­a biÕt “ Hoạt động 6: Hướng dẫn về nhà: - Tr¶ lêi l¹i c¸c c©u hái C1, C2, C3 - Häc thuéc phÇn ghi nhí - Làm các bài tập 1.1 đến 1.5 / Tr.3 - SBT - Nªu nguyªn nh©n nh×n thÊy tê giÊy tr¾ng trong hép kÝn . - Nhớ lại : ánh sáng không đến mắt  có nh×n thÊy ¸nh s¸ng kh«ng ?. Ngµy d¹y. TiÕt 2 : Sù truyÒn ¸nh s¸ng. Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Lop7.net Thanh Lĩnh.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010. I/ Môc tiªu: 1. KiÕn thøc: - Biết làm thí nghiệm để xác định được đường truyền của ánh sáng - Phát biểu được định luật truyền thẳng ánh sáng - Biết vận dụng định luật truyền thẳng ánh sáng vào xác định đường thẳng trong thực tế. - Nhận biết được đặc điểm của 3 loại chùm ánh sáng 2. KÜ n¨ng: - Bước đầu biết tìm ra định luật truyền thẳng ánh sáng bằng thực nghiệm. - Biết dùng thí nghiệm để kiểm chứng lại một hiện tượng về ánh sáng 3. Thái độ: BiÕt vËn dông kiÕn thøc vµo cuéc sèng II/ chuÈn bÞ: Mçi nhãm : 1 èng nhùa cong , 1 èng nhùa th¼ng  3 mm, dµi 200 mm. 1 nguån s¸ng dïng pin. 3 màn chắn có đục lỗ như nhau. 3 đinh ghim mạ mũ nhựa to III/ hoạt động dạy và học: Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 8’ ) 1, Khi nµo ta nhËn biÕt ®­îc ¸nh s¸ng ? HS 1: Trả lời miệng , HS dưới lớp nghe và nhËn xÐt Khi nµo ta nh×n thÊy vËt ? Giải thích hiện tượng khi nào nhín thấy vệt sáng trong khói hương ( hoặc đám bụi ban đêm ) ? 2, Ch÷a bµi tËp 1.1 vµ 1.2 SBT DDVDD: Cho HS đọc phần mở bài Sgk  Em có HS 2: Lên bảng chữa bài suy nghÜ g× vÒ th¾c m¾c cña H¶i ? Hoạt động 2: Đường truyền của ánh sáng (15’) I- §­êng truyÒn cña ¸nh s¸ng Gv : Dù ®o¸n ¸nh s¸ng ®i theo ®­êng cong hay gÊp - 1,2 HS nªu dù ®o¸n khóc ? - Nêu phương án kiểm tra ? - 1,2 HS nêu phương án kiểm tra . - Cho HS lµm thÝ nghiÖm víi 2 lo¹i èng vµ tr¶ lêi - HS thùc hiÖn thÝ nghiÖm víi 2 lo¹i èng . Tr¶ c©u C1 lêi c©u C1 ống thẳng nhìn thấy dây tóc bóng đèn đang phát sáng  ánh sáng từ dây tóc bóng đèn qua èng th¼ng tíi m¾t ống cong không nhìn thấy dây tóc bóng đèn  ánh sáng từ dây tóc bóng đèn không truyÒn theo ®­êng cong - HS bè trÝ thÝ nghiÖm theo nhãm : - Không có ống thẳng thì ánh sáng có truyền theo + Bật đèn đường thẳng không ? Có phương án nào kiểm tra + Để 3 màn chắn 1, 2, 3 sao cho nhìn qua 3 lỗ ®­îc kh«ng ? A, B, C vÉn thÊy ®Ðn s¸ng - Yªu cÇu HS thùc hiÖn theo C2 Sgk + KiÓm tra 3 lç A, B, C cã th¼ng hµng kh«ng - §Ó cho HS lµm thÝ nghiÖm chó ý chØ lÖch kho¶ng ? 1- 2 cm tr¸nh lÖch h¼n ¸nh s¸ng vÉn lät qua2 lç cßn HS ghi vë : 3 lç A, B, C th¼ng hµng  ¸nh l¹i s¸ng truyÒn theo ®­êng th¼ng - ¸nh s¸ng chØ truyÒn theo ®­êng nµo ? - Để lệch 1 trong 3 bản , quan sát đèn . HS quan sát không thấy đèn - H·y nªu kÕt luËn ? * KÕt luËn: §­êng truyÒn ¸nh s¸ng trong - Gv thông báo : Môi trường không khí, nước , tấm không khí là đường thẳng kính trong  gọi là môi trường trong suốt. Mọi vị trí trong môi trường đó có tính chất như nhau  đồng tính  Rút ra định luật truyền thẳng ánh sáng -HS nghiên cứu định luật trong Sgk và phát biểu Hoạt động 3: Tia sáng và chùm sáng (10’) II- Tia s¸ng vµ chïm s¸ng - Gv th«ng b¸o : ThÝ nghiÖm 2.3 kh«ng thùc hiÖn v× HS vÏ ®­êng truyÒn ¸nh s¸ng tõ ®iÓm s¸ng S tia sáng trực tiếp vào mắt sẽ gây nguy hiểm nên chỉ đến điểm M. Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Thanh Lĩnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010. qui ­íc c¸ch vÏ - Qui ­íc vÏ chïm s¸ng nh­ thÕ nµo ? - Gv làm thí nghiệm với đèn có các khe sáng : + Vặn pha đèn  tạo ra 2 tia song song + Vặn pha đèn  tạo ra 2 tia sáng hội tụ. S M mũi tên chỉ hướng  tia sáng SM - Quan s¸t mµn ch¾n : cã vÖt s¸ng hÑp th¼ng  h×nh ¶nh ®­êng truyÒn cña ¸nh s¸ng - HS nghiªn cøu Sgk : VÏ chïm s¸ng th× chØ cÇn vÏ 2 tia s¸ng ngoµi cïng - Chïm s¸ng song song - Chïm s¸ng héi tô. + Văn pha đèn  tạo ra 2 tia sáng phân kì - Chïm s¸ng ph©n ki. C3: a- Chïm s¸ng song song gåm c¸c tia s¸ng kh«ng giao nhau trªn ®­êng truyÒn cña chóng b- Chïm s¸ng héi tô gåm c¸c tia s¸ng giao nhau trªn ®­êng truyÒn cña chóng c- Chïm s¸ng ph©n k× gåm c¸c tia s¸ng loe réng ra trªn ®­êng truyÒn cña chóng Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố (8’). - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C3 - Mỗi ý yêu cầu 2 HS trả lời để khắc sâu. 1- VËn dông: - Yêu cầu HS giải đáp câu C4. III- VËn dông C4: ánh sáng từ đèn phát ra đã truyền đến mắt ta theo ®­êng th¼ng - Yêu cầu HS đọc câu C5 và bằng kinh nghiệm nêu C5: HS làm thí nghiệm c¸ch ®iÒu chØnh 3 kim th¼ng hµng. + §Æt m¾t sao cho chØ nh×n thÊy kim gÇn m¾t - Yªu cÇu HS thùc hiÖn thÝ nghiÖm nhÊt mµ kh«ng nh×n thÊy 2 kim cßn l¹i + Gi¶i thÝch : Kim 1 lµ vËt ch¾n s¸ng cña kim 2, kim 2 lµ vËt ch¾n s¸ng cña kim 3. Do ¸nh s¸ng truyÒn theo ®­êng th¼ng nªn ¸nh s¸ng tõ kim 2, 3 bÞ ch¾n kh«ng tíi m¾t. 3 2 4 1 2- Cñng cè: - Phát biểu định luật truyền thẳng ánh sáng - BiÓu diÔn ®­êng truyÒn cña ¸nh s¸ng Tuú theo tr×nh bµy cña HS nh­ng ph¶i cã 2 yÕu - Khi ngắm phân đội em xếp thẳng hàng , em phải tố : lµm nh­ thÕ nµo ? Gi¶i thÝch + ¸nh s¸ng truyÒn th¼ng + ánh sáng từ vật đến mắt  mắt mới nhìn thấy vËt s¸ng Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà (2’) - Học thuộc định luật truyền thẳng ánh sáng - C¸ch biÓu diÔn tia s¸ng, chïm s¸ng - Làm bài tập 2.1 đến 2.4 / Tr.4 SBT. Ngµy d¹y 07 th¸ng 9 n¨m 2009 TiÕt 3:. ứng dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng. Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Lop7.net Thanh Lĩnh.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010. I/ Môc tiªu:. 1. KiÕn thøc:. - NhËn biÕt ®­îc bãng tèi , bãng nöa tèi vµ gi¶i thÝch - Giải thích được vì sao có hiện tượng nhật thực và nguyệt thực. 2. KÜ n¨ng:. Vận dụng định luật truyền thẳng của ánh sáng giải thích một số hiện tượng trong thực tế và hiểu được một số ứng dụng của định luật truyền thẳng ánh sáng . II/ chuÈn bÞ:. 6 nhóm HS. Mỗi nhóm có: 1 đèn pin , 1 cây nến ( thay bằng 1 vật hình trụ ) , 1 vật cản bằng bìa dày, 1 màn chắn, tranh vẽ hiện tượng nhật thực và nguyệt thực III/ hoạt động dạy và học:. Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ - Tổ chức tình huống học tập (8’) 1- KiÓm tra: HS1: Phát biểu định luật truyền thẳng ánh sáng . Vì vậy đường truyền của tia sáng ®­îc biÓu diÔn nh­ thÕ nµo ? Ch÷a bµi tËp 1 HS2: Ch÷a bµi tËp 2 vµ 3 2- Tổ chức tình huống học tập : Tại sao thời xưa con người đã biết nhìn vị trí bóng nắng để biết giờ trong ngày , còn gọi là “đồng hồ mặt trời” Hoạt động 2: Bóng tối - bóng nửa tối (15’) Gv hướng dẫn HS làm thí nghiệm theo các I- Bóng tối - bóng nửa tối bước : ThÝ nghiÖm 1: - HS nghiªn cøu Sgk , chuÈn bÞ thÝ + Để đèn ra xa  bóng đèn rõ nét nghiÖm + Tr¶ lêi c©u C1 - Quan sát hiện tượng trên màn chắn - C1: HS vÏ ®­êng truyÒn tia s¸ng tõ đèn qua vật cản đến màn chắn. Vïng s¸ng S. Vïng tèi - ánh sáng truyền thẳng nên vật cản đã ch¾n s¸ng  vïng tèi - Yêu cầu HS điền vào chỗ trống trong câu Nhận xét: Trên màn chắn đặt phía sau nhËn xÐt . vËt c¶n cã 1 vïng kh«ng nhËn ®­îc ¸nh s¸ng tõ nguån s¸ng truyÒn tíi gäi lµ bãng tèi - Yêu cầu HS làm thí nghiệm  hiện tượng Thí nghiệm 2: có gì khác hiện tượng ở thí nghiệm 1 - Cây nến to đốt cháy ( hoặc bóng đèn - Nguyên nhân nào có hiện tượng đó ? s¸ng )  T¹o nguån s¸ng réng C2: + Vïng bãng tèi ë gi÷a mµn ch¾n - §é s¸ng cña c¸c vïng nh­ thÕ nµo? + Vïng s¸ng ë ngoµi cïng - Gi÷a thÝ nghiÖm 1 vµ 2 dông cô thÝ nghiÖm. Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Thanh Lĩnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010. cã g× kh¸c nhau ? - Bãng nöa tèi kh¸c bãng tèi nh­ thÕ nµo ? - H·y ®iÒn vµo chç trèng hoµn thµnh c©u nhËn xÐt ?. + Vïng xen gi÷a bãng tèi vµ vïng s¸ng  bãng nöa tèi - Nguån s¸ng réng  t¹o ra bãng ®en vµ xung quanh cã bãng nöa tèi Nhận xét : Trên màn chắn đặt phía sau vËt c¶n cã mét vïng chØ nhËn ®­îc ¸nh s¸ng tõ mét phÇn cña nguån s¸ng tíi gäi lµ bãng nöa tèi Hoạt động 3: Nhật thực - Nguyệt thực (10’). - Em hãy trình bày quĩ đạo chuyển động II- Nhật thực - Nguyệt thực của Mặt trăng, Mặt trời và Trái đất? a- NhËt thùc : - Gv dùng hình vẽ mô tả quĩ đạo chuyển động của MT, M Trăng và TĐ - Gv thông báo : Khi 3 vật thể đó cùng trên MT MT T§ 1 ®­êng th¼ng C3: - Tr¶ lêi c©u hái C3 - Nguån s¸ng : MÆt trêi - VËt c¶n: MÆt tr¨ng - Màn chắn : Trái đất - Mặt trời – Mặt trăng – Trái đất trên cïng 1 ®­êng th¼ng - §øng ë vÞ trÝ nµo sÏ thÊy nhËt thùc ? - HS vÏ ®­êng truyÒn tia s¸ng a) A - Vùng trên trái đất chứa vị trí A có b) B hiện tượng nhật thực và nằm trong c) C vïng bãng tèi d) D - NhËt thùc toµn phÇn : §øng trong e) E - Vị trí nào trên trái đất nằm trong vùng vùng bóng tối không nhìn thấy mặt trời - NhËt thùc mét phÇn: §øng trong vïng bãng mê ? nöa tèi , nh×n thÊy 1 phÇn mÆt trêi b- NguyÖt thùc : Gv gợi ý để HS tìm ra được vị trí Mặt trăng - Mặt trời , Trái đất , Mặt trăng nằm trªn 1 ®­êng th¼ng cã thÓ trë thµnh mµn ch¾n - H·y chØ ra mÆt tr¨ng lóc nµy lµ nguyÖt 2 thùc toµn phÇn hay 1 phÇn - Nguyệt thực xảy ra trong cả đêm không ? 1 Gi¶i thÝch ? 3 - Tr¶ lêi c©u hái C4 MT T§ mt - Gv th«ng b¸o thªm vÒ NhËt thùc x¶y ra ë ViÖt nam n¨m 1995 vµ chu k× nguyÖt thùc 1 C4: MÆt tr¨ng ë vÞ trÝ 1 lµ nguyÖt thùc, vÞ trÝ 2, 3 tr¨ng s¸ng n¨m chØ x¶y ra 2 lÇn Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố (8’) 1- VËn dông III- VËn dông: - Yªu cÇu lµm thÝ nghiÖm c©u C5 C5: - HS vÏ h×nh vµo vë theo h×nh häc. Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Lop7.net Thanh Lĩnh. K M vïng tèi.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010. ph¼ng. Khi miÕng K b×a l¹i gÇn M mµn ch¾n h¬n, vïng N tèi vµ vïng M nöa tèi thu hÑp l¹i. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C6. C6: Bóng đèn dây tóc , có nguồn sáng nhá , vËt c¶n lín so víi nguån  không có ánh sáng tới bàn . Bóng đèn èng  nguån s¸ng réng so víi vËt c¶n  bµn n»m trong vïng nöa tèi sau quyÓn vë  nhËn ®­îc 1 phÇn ¸nh sáng truyền tới vở vẫn đọc được sách 2- Cñng cè : - Bèng tèi n»m ë sau vËt ................... HS tr¶ lêi b»ng phiÕu häc tËp  Gv thu kh«ng nhËn ®­îc ¸nh s¸ng tõ .............. 1 vµi bµi lµm nhanh. - Bãng nöa tèi n»m .................nhËn ............... - NhËt thùc lµ do MÆt trêi , MÆt tr¨ng, Trái đất sắp xếp theo thứ tự trên đường th¼ng ............................... - NguyÖt thùc lµ do MÆt trêi , MÆt trăng, Trái đất sắp xếp theo thứ tự trên ®­êng th¼ng ............................... - Nguyên nhân gây hiện tượng nhật - Nguyên nhân chung : ánh sáng truyền thùc , nguyÖt thùc lµ g× ? theo ®­êng th¼ng Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà (2’). .. - Học phần ghi nhớ – Giải thích lại từ câu C1 đến câu C6 - Làm bài tập từ 3.1 đến 3.4 / Tr.5 – SBT. Tiết 4: Bài 4: định luật phản xạ ánh sáng I/ Môc tiªu:. Ngµy d¹y:14/09/2009. 1. KiÕn thøc:. Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Thanh Lĩnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010. - Tiến hành được thí nghiệm để nghiên cứu đường đi của tia sáng phản xạ trên gương phẳng - Biết xác định tia tới, tia phản xạ, góc tới , góc phản xạ - Phát biểu được định luật phản xạ ánh sáng - Biết ứng dụng định luật phản xạ ánh sáng để đổi hướng đường truyền ánh sáng theo mong muèn 2. KÜ n¨ng:. Biết làm thí nghiệm , biết đo góc , quan sát hướng truyền ánh sáng  quy luật ph¶n x¹ ¸nh s¸ng . II/ chuÈn bÞ:. §å dïng thÝ nghiÖm cho 6 nhãm HS: - Mỗi nhóm có 1 gương phẳng có giá đỡ - 1 đèn pin có màn chắn đục lỗ để tạo ra tia sáng - 1 tờ giấy dán trên tấm gỗ phẳng, 1 thước đo độ III/ hoạt động dạy và học:. Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh Hoạt động 1 : Kiểm tra bài cũ - Tổ chức tình huống học tập (10’) 2 HS lên bảng trả lời . HS dưới lớp nhận xét 1- KiÓm tra : HS 1: Hãy giải thích hiện tượng nhật thùc vµ nguyÖt thùc ? HS 2: §Ó kiÓm tra xem 1 ®­êng th¼ng cã thËt th¼ng kh«ng , chóng ta cã thÓ lµm thÕ nµo ? Gi¶i thÝch ? 2- ĐVĐ: Nhìn mặt hồ nước dưới ánh sáng mặt trời hoặc dưới ánh đèn thấy có hiện tượng ánh sáng lấp lánh , lung linh. tại sao lại có hiện tượng huyền diÖu nh­ vËy. Hoạt động 2: Gương phẳng (5’) I- Gương phẳng: - Yêu cầu HS thay nhau cầm gương soi - Gương phẳng tạo ra ảnh của vật trước nhận thấy hiện tượng gì trong gương ? gương. - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C1 - C1: Vật nhẵn bóng, phẳng đều có thể là - ánh sáng đến gương phẳng rồi đi tiếp gương phẳng như tấm kim loại nhẵn, tấm gỗ nh­ thÕ nµo? phẳng, mặt nước phẳng ....... Hoạt động 3: Định luật phản xạ ánh sáng (20’) - Yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm nh­ h×nh 4.2 Sgk - ChØ ra tia tíi vµ tia ph¶n x¹ . - Hiện tượng phản xạ là hiện tượng gì ?. II- §Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng ThÝ nghiÖm - HS lµm thÝ nghiÖm theo nhãm - SI : Tia tíi - IR : Tia ph¶n x¹. Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Lop7.net Thanh Lĩnh.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010. - Yêu cầu HS tiến hành thí nghiệm để 1- Tia phản xạ nằm trong mặt phẳng nào ? tr¶ lêi c©u hái C2 HS lµm thÝ nghiÖm h×nh 4.2 KÕt luËn: Tia ph¶n x¹ n»m trong cïng mÆt - Gv th«ng b¸o ®­êng ph¸p tuyÕn t¹i ph¼ng víi tia tíi vµ ®­êng ph¸p tuyÕn ®iÓm tíi 2- Phương của tia phản xạ quan hệ thế nào với phương của tia tới a- Dù ®o¸n vÒ mèi quan hÖ gi÷a gãc ph¶n x¹ vµ gãc tíi - Yêu cầu HS đọc thông tin về góc tới vµ gãc ph¶n x¹ - Yªu cÇu HS quan s¸t thÝ nghiÖm , dù b- ThÝ nghiÖm kiÓm tra ®o gãc tíi , gãc ph¶n đoán độ lớn của góc phản xạ và góc tới xạ - Gv để HS đo và chỉnh sửa nếu HS còn Ghi kết quả vào bảng sai sãt. - Thay đổi tia tới  thay đổi góc tới  - Kết luận : Góc phản xạ luôn bằng góc tới ®o gãc ph¶n x¹ - Yªu cÇu HS tõ kÕt qu¶ rót ra kÕt luËn - Hai kết luận trên có đúng với các môi trường khác không ? - Gv th«ng b¸o : c¸c kÕt luËn trªn còng §Þnh luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng : đúng với các môi trường trong suốt - Tia phản xạ nằm trong cùng mặt phẳng với kh¸c tia tới và đường pháp tuyến của gương ở điểm - Hai kết luận trên là nội dung của định tới luËt ph¶n x¹ ¸nh s¸ng . Yªu cÇu HS - Gãc ph¶n x¹ lu«n lu«n b»ng gãc tíi ph¸t biÓu N. S R Gv thông báo : Quy ước cách vẽ gương vµ c¸c tia s¸ng trªn giÊy. + MÆt ph¶n x¹ , mÆt kh«ng ph¶n x¹ của gương + §iÓm tíi I I + Tia tíi SI + §­¬ng ph¸p tuyÕn NI - Yªu cÇu HS vÏ tia ph¶n x¹ ë c©u C3 + Tia ph¶n x¹ IR N Chú ý hướng tia tới , tia phản xạ S R - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C3 b»ng c¸ch vÏ h×nh vµo vë. I. Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố ( 8’) 1- VËn dông: - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C4 - Gäi HS lªn b¶ng vÏ h×nh phÇn a - §Ó HS nghiªn cøu c©u b trong 2 phót. III- VËn dông a- 1 HS lªn b¶ng vÏ, c¸c HS kh¸c vÏ b»ng bót ch× vµo vë b- Cho 1 HS vÏ trªn b¶ng. Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Thanh Lĩnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010.  gọi HS lên bảng trình bày cách xác Bài tập trên lớp : + Xác định góc tới và góc ph¶n x¹ b»ng bao nhiªu? định và vẽ - Gv hướng dẫn cho HS giải thích trong c¸c bµi tËp n©ng cao 300. + Tìm vị trí của gương tại A để tia phản xạ đi thẳng đứng vào giếng A I. R. S gãc SIR = i + i' = 900  gãc i = i' = 450  gãc  gi÷a tia tới và gương là 450. 2- Củng cố: Phát biểu định luật phản x¹ ¸nh s¸ng Hoạt động 5: Hướng dẫn về nhà (2') - Học thuộc định luật phản xạ ánh sáng - Bµi tËp 1, 2, 3 SBT - Bµi lµm thªm : VÏ tia tíi sao cho gãc tíi b¨ng 00  t×m tia ph¶n x¹. TiÕt 5:Bµi 5:. ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng. Ngµy d¹y: 21/09/2009 I/ Môc tiªu: 1- KiÕn thøc : - Nêu được tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng. Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Lop7.net Thanh Lĩnh.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010. - Vẽ được ảnh của một vật đặt trước gương phẳng 2- Kü n¨ng: Làm thí nghiệm : Tạo ra được ảnh của vật qua gương phẳng và xác định được vị trí của ảnh để nghiên cứu tính chất ảnh của gương phẳng. 3- Thái độ: Rèn luyện thái độ nghiêm túc khi nghiên cứu một hiện tượng nhìn thấy mà không cầm thấy được ( hiện tượng trừu tượng ) II/ chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh : 6 nhóm HS , mỗi nhóm có : 1 gương phẳng có giá đỡ; 1 tấm kính trong có giá đỡ; 2 cây nén , diêm để đốt nến; 1 tờ giấy; 2 vật bất kì giống nhau III/ hoạt động dạy và học: Trî gióp cña gi¸o viªn Hoạt động của học sinh Hoạt động 1 : Kiểm tra - Tổ chức tình huống học tập 1- KiÓm tra HS 1 : Phát biểu định luật phản xạ ánh sáng HS tr¶ lêi vµ tr×nh bµy trªn b¶ng Xác định tia tới SI. R. I HS 2: Chữa bài tập 4.2 và vẽ trường hợp A HS ch÷a bµi trªn b¶ng 2- Tæ chøc t×nh huèng häc tËp : Khi ®i trêi HS kh¸c nhËn xÐt năng trên đường đi cảm giác phía đằng trước h×nh nh­ cã m­a v× nh×n thÊy bãng c©y trªn , nhưng đến nơi đường vẫn khô . Vậy tại sao nh­ vËy ?. Hoạt động 2: Tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng (20') - Yªu cÇu HS bè trÝ thÝ nghiÖm nh­ h×nh 5.2 Sgk và quan sát trong gương . - Làm thế nào để kiểm tra được dự đoán. - ánh sáng có truyền qua gương phẳng đó ®­îc kh«ng ? - Thay gương bằng tấm kính phẳng trong  yªu cÇu HS lµm thÝ nghiÖm - Gv hướng dẫn HS đưa màn chắn đến mọi vị trí để khẳng định không hứng được ảnh ? - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C1 - Yªu cÇu HS ®iÒn vµo kÕt luËn . - Gv hướng dẫn HS làm thí nghiệm dùng 2 vật gièng nhau : 2 c©y nÕn. - Kích thước của cây nến 2 và ảnh cây nến 1 nh­ thÕ nµo ?. I- Tính chất của ảnh tạo bởi gương phẳng - HS lµm thÝ nghiÖm - Quan s¸t: ThÊy ¶nh gièng vËt - Dù ®o¸n: + Kích thước ảnh so với vật + So sánh khoảng cách từ ảnh đến gương với khoảng cách từ vật đến gương - HS nêu phương án -HS lµm thÝ nghiÖm TÝnh chÊt 1: ¶nh cã høng ®­îc trªn mµn ch¾n kh«ng ? + Nh×n vµo kÝnh cã ¶nh + Nh×n vµo mµn ch¾n : kh«ng cã ¶nh - HS tr¶ lêi c©u hái C1: Kh«ng høng ®­îc ¶nh - HS tr¶ lêi vµ ghi * Kết luận 1: ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng kh«ng høng ®­îc trªn mµn ch¾n gäi lµ ¶nh ¶o Tính chất 2: Độ lớn của ảnh có bằng độ lớn của vật kh«ng ? HS lµm thÝ nghiÖm theo nhãm - §èt nÕn - Nh×n vµo tÊm kÝnh  ThÊy ¶nh - §­a c©y nÕn thø 2 vµo vÞ trÝ c©y nÕn 2 ®ang ch¸y - §¸nh dÊu vÞ trÝ c©y nÕn 2. - Kích thước cây nến 2 bằng kích thước cây nến 1  ¶nh cña c©y nÕn 1 b»ng c©y nÕn 1. Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Thanh Lĩnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010. * Kết luận 2: Độ lớn ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng bằng độ lớn của vật. TÝnh chÊt 3: So s¸nh kho¶ng c¸ch tõ 1 ®iÓm cña vËt đến gương và khoảng cách từ ảnh của điểm đó đến - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn . gương. - Đo khoảng cách : Đặt thước qua vật (ảnh) đến gương và vuông góc với gương - Yêu cầu HS nêu phương án so sánh. *Kết luận 3: Điểm sáng và ảnh của nó tạo bởi gương - Gv để lớp thảo luận  cách đo ? Đánh dấu phẳng cách gương một khoảng bằng nhau vị trí ảnh (cây nến 2) cây nến 1, gương - Yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn. Hoạt động 3: Giải thích sự tạo thành ảnh bởi gương phẳng (5') II- Giải thích sự tạo thành ảnh bởi gương phẳng C4: + Vẽ ảnh S' dựa vào tính chất của ảnh qua gương phẳng (ảnh đối xứng ) + VÏ 2 tia ph¶n x¹ IR vµ KM øng víi 2 tia tíi SI vµ SK theo định luật phản xạ ánh sáng + KÐo dµi 2 tia ph¶n x¹ gÆp nhau t¹i S' - Điểm giao nhau của 2 tia phản xạ có xuất + Mắt đặt trong khoảng IR và KM sẽ nhìn thấy S' hiÖn trªn mµn ch¾n kh«ng ? + Kh«ng høng ®­îc ¶nh trªn mµn ch¾n lµ v× c¸c tia ph¶n x¹ lät vµo m¾t cã ®­êng kÐo dµi qua S' - Yêu cầu HS đọc thông báo - Yªu cÇu HS lµm theo yªu cÇu c©u C4. Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố (8') - Yêu cầu HS nhắc lại kiến thức đã học trong - HS nhắc lại kiến thức và ghi vào vở bµi C5: - HS tr¶ lêi c©u C5 - HS vẽ vào vở bằng bút chì để còn sửa.  nhận xét cách - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C6 vÏ - Cho HS đọc phần " Có thể em chưa biết " C6: Giải đáp thắc mắc của bé Lan - Yªu cÇu HS kh¸ chøng minh + SH = S'H ; SS'  gương (h.5.4 Sgk ) + TÊm kÝnh dµy : cã 2 mÆt ph¶n x¹  2 ¶nh + Gương : 1 mặt tráng bạc  phản xạ tốt  ¶nh tèt * Hướng dẫn về nhà: Trả lời câu C1 đến C6; Làm bài tập 5.1 đến 5.4 SBT ChuÈn bÞ b¸o c¸o thùc hµnh - §Ó giê sau thùc hµnh vÏ ¶nh vµ quan s¸t. TiÕt 6 :Bµi 6. Thực hành vẽ và quan sát ảnh tạo bởi gương phẳng. Ngµy d¹y:28/09/2009 I/ Môc tiªu:. 1- KiÕn thøc:. - Luyện tập vẽ ảnh của vật có hình dạng khác nhau đặt trước gương phẳng - Xác định được vùng nhìn thấy của gương phẳng. Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Lop7.net Thanh Lĩnh.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010. - Tập quan sát được vùng nhìn thấy của gương ở mọi vị trí 2- Kü n¨ng:. - BiÕt nghiªn cøu tµi liÖu - Biết bố trí thí nghiệm , quan sát thí nghiệm để rút ra kết luận II/ chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh. Mỗi nhóm: 1 gương phẳng có giá đỡ. 1 cái bút chì, 1 thước đo độ , 1 thước thẳng ( 6 nhãm ) C¸ nh©n: MÉu b¸o c¸o III/ hoạt động dạy và học:. Trî gióp cña gi¸o viªn Hoạt động của học sinh Hoạt động 1 : Kiểm tra bài cũ - Tổ chức tình huống học tập (10') 1- KiÓm tra bµi cò : HS 1 : Nªu tÝnh chÊt cña ¶nh qua gương phẳng ? HS 2: Gi¶i thÝch sù t¹o thµnh ¶nh qua gương phẳng ? Gv kiÓm tra mÉu b¸o c¸o cña HS - HS đọc Sgk , chuẩn bị dụng cụ . Bố 2- Tæ chøc t×nh huèng häc tËp : trÝ thÝ nghiÖm - Yêu cầu HS đọc câu C1 Sgk - Vẽ lại vị trí của gương và bút chì a) ¶nh song song cïng chiÒu víi vËt. - ảnh song song ngược chiều với vật. b) VÏ l¹i vµo vë ¶nh cña bót ch×. Hoạt động 2: Xác định vùng nhìn thấy của gương phẳng (vùng quan sát)(30') - Gv yêu cầu HS đọc Sgk câu C2 - Gv chấn chỉnh lại HS : Xác định vùng vïng quan s¸t ®­îc : + Vị trí người ngồi và vị trí gương cố định . + M¾t cã thÓ nh×n sang ph¶i , HS kh¸c đánh dấu . + Mắt nhìn sang trái. HS khác đánh dÊu. - Yªu cÇu HS tiÕn hµnh thÝ nghiÖm theo c©u hái C3. - HS lµm thÝ nghiÖm theo sù hiÓu biÕt cña m×nh - HS lµm thÝ nghiÖm sau khi ®­îc gi¸o viên hướng dẫn - HS đánh dấu vùng quan sát được .. - HS lµm thÝ nghiÖm : + Để gương ra xa. +§¸nh dÊu vïng quan s¸t ( nh­ c¸ch xác định trên ) + So sánh vùng quan sát trước.. Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Thanh Lĩnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010. - Gv yêu cầu HS có thể giải thích bằng Vùng nhìn thấy trong gương sẽ hẹp đi h×nh vÏ + ánh sáng truyền thẳng từ vật đến M2 m 1 gương + ¸nh s¸ng ph¶n x¹ tíi m¾t m'1 m'2 + Xác định vùng nhìn thấy của gương . Chôp l¹i h×nh 3 ( tr. 19 Sgk ) Gv hướng dẫn HS : + Xác định ảnh của N và M bằng tính chất đối xứng + Tia ph¶n x¹ tíi m¾t th× nh×n thÊy ¶nh. Hoạt động 3: Tổng kết , nhận xét , đánh giá thực hành (5') - Thu b¸o c¸o thÝ nghiÖm - Nhận xét chung về thái độ , ý thức của HS , tinh thần làm việc giữa các cá nhân vµ c¸c nhãm - HS thu dän dông cô thÝ nghiÖm , kiÓm tra , s¾p xÕp l¹i dông cô. Ngµy so¹n 06 th¸ng 10 n¨m 2008 Ngµy d¹y 08 th¸ng 10 n¨m 2008 TiÕt 7: I/ Môc tiªu. gương cầu lồi. 1- KiÕn thøc:. - Nêu được tính chất ảnh của vật tạo bởi gương cầu lồi - Nhận biết được vùng nhìn thấy của gương cầu lồi rộng hơn vùng nhìn thấy của gương phẳng có cùng kích thước - Giải thích được các ứng dụng của gương cầu lồi. 2- Kü n¨ng:. Làm thí nghiệm để xác định được tính chất ảnh của vật qua gương cầu lồi 3- Thái độ: Biết vận dụng được các phương án thí nghiệm đã làm  tìm ra phương án kiểm tra tính chất ảnh của vật qua gương cầu lồi. II/ chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh. Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Lop7.net Thanh Lĩnh.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010. 6 nhãm HS . Mçi nhãm gåm: - 1 gương cầu lồi, 1 gương phẳng có cùng kích thước - 1 miÕng kÝnh trong låi ( phßng thÝ nghiÖm nÕu cã ) - 1 c©y nÕn, diªm III/ hoạt động dạy và học:. Trî gióp cña gi¸o viªn Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ - Tổ chức tình huống học tập (10') 1- KiÕm tra: HS 1: Tính chất của gương phẳng? Vì - Gọi 2 HS lên bảng trả lời và chữa bài. sao biết ảnh của gương phẳng là ảnh ¶o? - HS dưới lớp nhận xét. HS 2: Ch÷a bµi tËp 5.4 SBT 2- Tæ chøc t×nh huèng häc tËp : Khi các em quan sát ảnh trong gương ở cả mÆt trong vµ mÆt ngoµi c¸i th×a hoÆc cái muôi, trong gương xe máy xem ảnh cã gièng m×nh kh«ng ? Gv th«ng b¸o mÆt ngoµi cña c¸i th×a, cái muôi , gương xe máy là gương cầu låi . Bµi häc h«m nay xÐt ¶nh cña gương cầu lồi Hoạt động 2 : ảnh của một vật tạo bởi gương cầu lồi (15') a, Quan s¸t : I- ảnh của một vật tạo bởi gương cầu - Yêu cầu HS đọc Sgk và làm thí lồi nghiÖm nh­ h×nh 7.1 - HS bè trÝ thÝ nghiÖm vµ cã thÓ dù ®o¸n + ¶nh nhá h¬n vËt + Cã thÓ lµ ¶nh ¶o b, ThÝ nghiÖm kiÓm tra - HS lµm thÝ nghiÖm : So s¸nh ¶nh cña Câu C1: Bố trí thí nghiệm như hình 7.2 2 vật giống nhau trước gương phẳng và - Gv : Nêu phương án so sánh ảnh của gương cầu lồi vật qua 2 gương - HS nhËn xÐt ®­îc : - ¶nh lµ ¶nh thËt hay ¶nh ¶o + ¶nh nhá h¬n vËt - Gv hướng dẫn HS thay gương cầu lồi + ảnh ảo không hứng được trên màn b»ng kÝnh låi. ch¾n + §Æt c©y nÕn ch¸y + Đưa màn chắn ra phía sau gương ở c¸c vÞ trÝ . Hoạt động 3: Xác định vùng nhìn thấy của gương cầu lồi (10') II- Vùng nhìn thấy của gương cầu lồi - Gv yêu cầu HS nêu phương án xác - HS trả lời câu hỏi của Gv định vùng nhìn thấy của gương - Có phương án nào khác để xác định vùng nhìn thấy của gương ? - Gv có thể gợi ý HS để gương trước - Yêu cầu 3 nhóm làm phương án 1, 3 mặt , đặt cao hơn đầu , quan sát các nhóm làm phương án 2 bạn trong gương , xác định được khoảng bao nhiêu bạn . Rồi tại vị trí đó. Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Thanh Lĩnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010. đặt gương cầu lồi sẽ thấy số bạn quan s¸t ®­îc nhiÒu h¬n hay Ýt h¬n. - Kết luận: Nhìn vào gương cầu lồi ta - Thời gian thực hiện phương án nào quan sát được một vùng rộng hơn so nhanh h¬n. với khi nhìn vào gương phẳng có cùng - Gv yªu cÇu HS rót ra kÕt luËn kích thước Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố - Hướng dẫn về nhà (10') 1- VËn dông: III- VËn dông: - Gv hướng dẫn HS quan sát vùng nhìn HS nhận xét được : Gương cầu lồi ở xe ở chỗ khuất qua gương phẳng và gương ô tô và xe máy giúp người lái xe quan cÇu låi s¸t ®­îc vïng réng h¬n ë phÝa sau. - Yªu cÇu HS quan s¸t h×nh 7.4 tr¶ lêi - HS gi¶i thÝch ®­îc chç ®­êng gÊp c©u hái C4 , gi¶i thÝch khúc có gương cầu lồi lớn đã giúp cho người lái xe nhìn thấy người , xe cộ ... bÞ c¸c vËt c¶n ë bªn ®­êng che khuÊt, tr¸nh ®­îc tai n¹n . 2- Cã thÓ em ch­a biÕt : - HS vÏ tiÕp tia ph¶n x¹ Gv thông báo : Gương cầu lồi có thể Gương phẳng nhỏ T©m coi như gồm nhiều gương phẳng nhỏ Pháp tuyến N I gương ghép lại. Vì thế có thể xác định tia cÇu phản xạ bằng định luật phản xạ ánh S O sáng cho gương phẳng nhỏ tại mỗi vị N' K trí đó . 3- Hướng dẫn về nhà: - Làm bài tập 7.1 đến 7.4 Tr. 8 SBT - Vẽ vùng nhìn thấy của gương cầu lồi. Ngµy so¹n 13 th¸ng 10 n¨m 2008 Ngµy d¹y 15 th¸ng 10 n¨m 2008 Tiết 8 : gương cầu lõm I/ Môc tiªu. 1- KiÕn thøc:. - Nhận biết được ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm - Nêu được tính chất của ảnh ảo tạo bởi gương cầu lõm - Nêu được tác dụng của gương cầu lõm trong cuộc sống và kĩ thuật 2- Kü n¨ng:. - Bố trí được thí nghiệm để quan sát ảnh ảo của một vật tạo bởi gương cầu lõm - Quan sát được tia sáng đi qua gương cầu lõm II/ chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh. Chuẩn bị đồ thí nghiệm cho 6 nhóm , mỗi nhóm gồm  1 gương cầu lõm có giá đỡ thẳng đứng  1 gương cầu lõm trong  1 gương phẳng có đường kính với gương cầu lõm  1 c©y nªn, diªm  1 màn chắn có giá đỡ di chuyển được III/ hoạt động dạy và học:. Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Lop7.net Thanh Lĩnh.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010. Trî gióp cña gi¸o viªn Hoạt động của học sinh Hoạt động 1 : Kiểm tra bài cũ - Tổ chức tình huống học tập (10') 1- KiÓm tra : TiÕn hµnh kiÓm tra song song 2 HS HS 1; Hãy nêu đặc điểm của ảnh tạo bởi gương cầu lồi HS 2: Vẽ vùng nhìn thấy của gương cầu lồi. 2- Tæ chøc t×nh huèng häc tËp Trong thực tế , KHKT đã giúp con người sử dụng năng lượng ánh sáng mặt trời vào việc chạy ô tô , đun bếp, làm pin ... bằng cách sử dụng gương cầu lõm . Vậy gương cầu lõm là gì ? Gương cầu lõm có tính chất gì mà có thể " thu" được năng lượng mặt trời. Hoạt động 2: ảnh tạo bởi gương cầu lõm - Gv giới thiệu gương cầu lõm là gương I- ảnh tạo bởi gương cầu lõm cã mÆt ph¶n x¹ lµ mÆt trong cña mét phÇn mÆt cÇu - Gv yêu cầu HS đọc thí nghiệm và tiến Câu C1: hµnh thÝ nghiÖm - Vật đặt ở mọi vị trí trước gương: - Yêu cầu HS nhận xét thấy ảnh khi để + Gần gương: ảnh lớn hơn vật gần gương và xa gương có thể nêu + Xa gương: ảnh nhỏ hơn vật ( ngược phương án thí nghiệm chiÒu ) - Gv yêu cầu HS nêu phương án kiểm + Kiểm tra ảnh ảo tra ảnh khi vật để gần gương vì các bài - HS thay gương bằng tấm kính trong trước HS đã tiến hành. lâm . - Đặt vật gần gương - §Æt mµn h×nh ë mäi vÞ trÝ vµ kh«ng thÊy ¶nh. - Yêu cầu HS nêu phương án kiểm tra  ảnh nhìn thấy là ảnh ảo, lớn hơn vật kích thước của ảnh ảo C©u C2: - Gv làm thí nghiệm thu được ảnh thật + So sánh ảnh của cây nến trong gương bằng cách để vật ở xa tấm kính lõm, phẳng và gương cầu lõm thu ®­îc ¶nh trªn mµn . HS ghi kÕt qu¶ Hoạt động 3: Sự phản xạ ánh sáng trên gương cầu lõm II- Sự phản xạ ánh sáng trên gương cÇu lâm. - HS đọc yêu cầu thí nghiệm và nêu b- §èi víi chïm tia song song phương án - Gv cã thÓ thay 2 lç thñng b»ng 2 khe C©u C3: HS lµm thÝ nghiÖm hÑp sÏ thu ®­îc 2 tia s¸ng dÔ h¬n. KÕt qu¶: ChiÕu mét chïm tia tíi song Hoặc đặt 2 bút lade song song trên giá song lên một gương cầu lõm ta thu đỡ để tạo 2 tia song song ( Gv làm ) ®­îc mét chïm tia ph¶n x¹ héi tô t¹i - Gv có thể mô tả qua các chi tiết của một điểm trước gương hÖ thèng C©u C4: HS nghiªn cøu vµ gi¶i thÝch ®­îc : MÆt trêi ë xa , chïm tia tíi gương là chùm sáng song song do đó chïm s¸ng ph¶n x¹ héi tô t¹i vËt  vËt nãng lªn 2- §èi víi chïm tia s¸ng ph©n k×: - Gv yêu cầu HS đọc thí nghiệm và trả a- Chùm sáng phân kì ở một vị trí thích lêi hợp tới gương  hiện tượng chùm. Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Thanh Lĩnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010. + Mục đích nghiên cứu hiện tượng gì?. ph¶n x¹ song song b- ThÝ nghiÖm : HS tù lµm thÝ nghiÖm theo c©u C5 Chùm sáng ra khỏi đèn hội tụ tại 1 điểm  đến gương cầu lõm thì phản xạ song song Hoạt động 4: Vận dụng - Củng cố - Hướng dẫn về nhà 1- VËn dông III- VËn dông : - Yêu cầu HS tìm hiểu đèn pin HS nªu ®­îc : + Pha đèn giống gương cầu lõm + Bóng đèn pin đặt trước gương có thể di chuyÓn vÞ trÝ - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C6 Câu C6: Bóng đèn pin ở vị trí tạo chùm tia phân kì tới gương  chùm phản xạ song song  tËp trung ¸nh s¸ng ®i xa - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u C7 Câu C7: Bóng đèn ra xa  tạo chùm tia tới gương là chùm song song  chïm s¸ng ph¶n x¹ tËp trung ¸nh s¸ng t¹i 1 ®iÓm 2- Cñng cè : - Gv hướng dẫn HS trả lời lần lượt các c©u hái: - ¶nh ¶o lín h¬n vËt + ảnh ảo của vật trước gương cầu lõm cã tÝnh chÊt g× ? - Khi vật đặt gần gương + Để vật ở vị trí nào trước gương cầu lâm th× cã ¶nh ¶o . - Vật đặt xa gương , ảnh ngược chiều +Gv thông báo : Khi vật đặt như thế và nhỏ hơn vật. nµo ? th× cã ¶nh thËt vµ ¶nh thËt cã tÝnh chÊt g× - Vật đặt trước gương cầu lõm có khi nµo kh«ng t¹o ®­îc ¶nh kh«ng ? - ánh sáng chiếu tới gương cầu lõm ph¶n x¹ cã tÝnh chÊt g× ? - Người lái xe không dùng gương cầu - Có nên dùng gương cầu lõm ở phía lõm quan sát phía sau vì không cần trước người lái xe để quan sát vật phía quan sát vật to mà quan sát vùng rộng sau kh«ng ? Gi¶i thÝch ? * Hướng dẫn về nhà: - Nghiên cứu lại tính chất của gương cầu lõm - Làm bài tập 8.1 đến 8.4 Tr. 9 SBT - HS chuẩn bị bài tổng kết chương I. Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Lop7.net Thanh Lĩnh.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010. Ngµy so¹n 20 th¸ng 10 n¨m 2008 Ngµy d¹y: 22 th¸ng 10 n¨m 2008 TiÕt 9 :. Tổng kết chương I : quang học. I/ Môc tiªu. 1- KiÕn thøc:. Cùng ôn lại , củng cố lại những kiến thức cơ bản liên quan đến sự nhìn thấy vật sáng , sự truyền ánh sáng , sự phản xạ ánh sáng , t ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng , gương cầu lồi, gương cầu lõm . Xác định vùng nhìn thấy của gương phẳng . So sánh với vùng nhìn thấy của gương cầu lồi 2- Kü n¨ng:. Vẽ ảnh của một vật tạo bởi gương phẳng và vùng quan sát được trong gương phẳng. II/ chuÈn bÞ cña gi¸o viªn vµ häc sinh. - Gv vÏ s½n trß ch¬i « ch÷ do Gv chuÈn bÞ hoÆc trß ch¬i « ch÷ h×nh 9.3 Sgk III/ hoạt động dạy và học:. Trî gióp cña gi¸o viªn Hoạt động của học sinh Hoạt động 1: Ôn lại kiến thức cơ bản (15’) - Yêu cầu HS trả lời lần lượt từng câu I- Tự kiểm tra: hỏi mà HS đã chuẩn bị - HS trả lời lần lượt các câu hỏi phần Gv hướng dẫn HS thảo luận  Kết Tự kiểm tra  HS khác bổ sung quả đúng, yêu cầu sửa chữa nếu cần - Tù söa ch÷a nÕu sai Hoạt động 2: Vận dụng (20’) II- VËn dông - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C1 b»ng - HS lµm viÖc c¸ nh©n tr¶ lêi c©u hái c¸ch vÏ vµo vë , gäi 1 HS lªn b¶ng vÏ C1 trªn b¶ng Víi phÇn a- VÏ ¶nh ®iÓm S1, S2 t¹o bëi gương phẳng có thể vẽ theo hai cách - Sau khi kiểm tra , có thể hướng dẫn + Lấy S’1 đối xứng S1 qua gương. Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Thanh Lĩnh Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n VËt lÝ 7. n¨m häc: 2009 - 2010. HS c¸ch vÏ dùa trªn tÝnh chÊt ¶nh. + Lấy S’2 đối xứng S2 qua gương b- Lấy 2 tia tới đến 2 mép gương , tìm tia phản xạ tương ứng - Nếu HS còn lúng túng , Gv hướng S2 tương tự dẫn cho 1 HS trên bảng và HS dưới lớp làm theo các bước như Gv hướng dẫn  kh¾c s©u ®­îc kiÕn thøc vµ kÜ n¨ng c- §Æt m¾t trong vïng g¹ch chÐo nh×n thÊy ¶nh cña S1 vµ S2 vÏ HS th¶o luËn nhãm tr¶ lêi c©u hái C2 : - Yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái C2 - Giống nhau đều là ảnh ảo - Gv khắc sâu cho HS : Nếu người đứng gần 3 gương : Gương cầu lồi, - Khác nhau kích thước của ảnh qua 3 lõm, phẳng có đường kính bằng nhau gương khác nhau mà tạo ra ảnh ảo . Hãy so sánh độ lớn +ảnh ảo ở gương phẳng bằng kích của các ảnh đó thước người +ảnh ảo ở gương cầu lồi nhỏ hơn kích thước người +ảnh ảo ở gương cầu lõm lớn hơn kích thước người - Yêu cầu trả lời câu hỏi C3 : Trước - HS nêu được : Muốn nhín thấy bạn hÕt yªu cÇu HS tr¶ lêi c©u hái muèn th× ¸nh s¸ng tõ b¹n ph¶i tíi m¾t m×nh nh×n thÊy b¹n nguyªn t¾c ph¶i nh­ thÕ VÝ dô: ¸nh s¸ng tõ An, H¶i tíi Thanh nµo ? - Yªu cÇu HS kÎ tia s¸ng . Gi¸o viªn chú ý sửa cho HS cách đánh mũi tên chØ ®­êng truyÒn ¸nh s¸ng Hoạt động 3: Tổ chức trò chơi ô chữ (10’) - Có thể hướng dẫn HS tổ chức trò chơi III- Trò chơi ô chữ ô chữ theo phương án Sgk. Học sinh v ậ t s á n g n g u å n s ¸ n g thường đã chuẩn bị sẵn trước n g. g ­. ¶ « p b ¬. n i h ã n. h s ¸ n g. ¶ O a o p t u y Õ g ® e N p h ¼ n g. n. Hoạt động 4: Hướng dẫn về nhà Ôn tập toàn bộ chương I chuẩn bị cho tiết sau kiểm tra Rót kinh nghiÖm giê d¹y : ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... Gv:Nguyễn Thị Hoan - Trường THCS Lop7.net Thanh Lĩnh.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>