Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 1 - Tiết 1: Bài 1: Cổng trường mở ra (Tiết 4)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU Tuaàn 1. Tiết 1. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 Ngày soạn : 24/8/2009 Ngày dạy :25/8/2009 Ngữ Văn. Bài 1 CỔNG TRƯỜNG MỞ RA Lyù Lan I . Mục tiêu cần đạt : Giuùp HS : - Cảm nhận và hiểu được những tình cảm thiêng liêng , đẹp đẽ của cha, mẹ đối với con cái. - Thấy được ý nghĩa lớn lao của nhà trường đối với cuộc đời mỗi con người. II. Chuaån bò - GV đọc và soạn bài - HS đọc và soạn bài III. Tiến trình lên lớp: Hoạt đôïng 1. Khởi động 1. Ổn định lớp : 2. Kieåm tra baøi cuõ : (khoâng ) 3. Bài mới : Hoạt động 2. Đọc hiểu văn bản - Giới thiệu : Ngày đầu tiên đi học ai đã đưa em đến trường? lúc ấy cảm xúc của em nhö theá naøo? - Thật vậy, trong chúng ta, ai cũng có những kỷ niệm đẹp của ngày đầu tiên đến trường. Đó là sự háo hức, rụt rè và bỡ ngỡ. Tâm trạng của các em là vậy, thế còn tâm trạng của các bậc làm cha mẹ thì như thế nào đối với ngày đầu tiên đi học của con ? chúng ta sẽ cùng tìm hiểu vấn đề “ Cổng trường mở ra ” của Lý Lan. - Giáo viên đọc mẫu đoạn đầu. I.TÌM HIEÅU CHUÙ THÍCH - Gọi học sinh đọc phàn còn lại, chú ý sắc thái 1. Tác giả biểu cảm của bài văn, hướng dẫn học sinh đọc 2. Tác phẩm cho đúng. 3.Từ kh - Gọi học sinh đọc chú thích sách giáo khoa, giải II/ ĐỌC VĂN BẢN: thích lại một số từ khó. III/ PHAÂN TÍCH VAÊN BAÛN: Hỏi- Văn bản “ Cổng trường mở ” ra nói 1. Tâm trạng của người mẹ đến sự việc gì? trong đêm trước ngày khai HS : Tâm trạng của người mẹ trong đêm không trường của con vào lớp 1 ngủ trước ngày khai trường lần đầu tiên của con. Hỏi:Theo em tại sao người mẹ lại không ngủ được HS trao đổi trả lời: - Mẹ không ngủ được một phần do cũng háo hức, A/ Tâm trạng của mẹ baên khoaên lo laéng cho ngaøy mai laø ngaøy khai - Quan taâm, lo laéng cho con trường của con, một phần là do nhớ lại những kỷ GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. 1. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU niệm thuở mới cắp sách đến trường của mình. Hoi:û Đó là những kỷ niệm gì? - kỷ niệm ngày đầu tiên đi học được bà ngọai dẫn đến trường. Cảm xúc mẹ rất nôn nao hồi hộp khi cùng bà ngọai đi tới gần ngôi trường và nỗi chơi vơi hốt hỏang khi cổng trường đóng lại Nhớ đến ngày khai trường của mình mẹ không ngủ được vì ngày khai trường đã để lại dấu ấn sâu đậm trongtâm hồn người mẹ, đến nỗi người mẹ cứ nhắm mắt lại là dường như vang bên tai tiếng đọc bài trầm bổng : “ Hằng năm cứ vào cuối thu… dài và heïp ” Hỏi: Những chi tiết trên cho em thấy đây là một người mẹ như thế nào? HS nhaän xeùt . GV:choát Đêm trước ngày khai trường tâm trạng của người mẹ là vậy, còn tâm trạng của người con là như thế naøo? Chuùng ta seõ cuøng tìm hieåu veà taâm traïng cuûa người con. - Chi tieát naøo trong baøi bieåu hieän taâm traïng cuûa người con? + “Đêm nay con cũng háo hức như trước mỗi laàn ñi chôi xa” + “Giấc ngủ đến với con … đang mút kẹo” Rõ ràng tâm trạng của đứa con không giống tâm trạng của người mẹ, đứa con rất vô tư, hồn nhiên thanh thản đi vào giấc ngủ.( Liên hệ thực tế ) - Có phải người mẹ đang nói trực tiếp với con khoâng? - Theo em, người mẹ đang tâm sự với ai? Cách vieát naøy coù taùc duïng gì? ( Coù theå cho hoïc sinh thaûo luaän ). Người mẹ không trực tiếp nói với người con hoặc với ai cả. Người mẹ nhìn con ngủ, như tâm sự với con nhưng thật ra là đang nói với chính mình, đang tự ôn lại kỷ niệm của riêng mình. Cách viết này làm nổi bật được tâm trạng, khắc họa được tâm tư, tình cảm, những suy nghĩ saâu kín cuûa baø meï maø ñoâi khi khoù noùi ra baèng GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. 2. Lop7.net. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 - Baâng khuaâng, xao xuyeán, thao thức, suy nghĩ triền miên, nhớ lại những kỷ niệm về ngày khai trường đầu tiên của mình.. B. Taâm traïng cuûa con - Háo hức, nhẹ nhàng, thanh thản ñi vaøo giaác nguû. “ giấc ngủ đến với con … ăn một caùi keïo”.. Treû con, hoàn nhieân. 2. Vai trò của nhà trường đối với theá heä treû : - Nhà trường đã mang lại tri thức, đạo đức, tính chất và lý tưởng cho học sinh - Vì theá ai cuõng bieát raèng moãi sai lầm trong giáo dục sẽ ảnh hưởng đến cả thế hệ mai sau, và sai lầm.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU những lời trực tiếp * Nhà trường đã mang lại cho các em những gì? Caâu vaên naøo trong baøi noùi leân taàm quan troïng cuûa nhà trường đối với thế hệ trẻ ? Người mẹ nói : bước qua cánh cổng trường là một thế giới kỳ diệu sẽ mở ra” đã gần 7 năm bước qua cánh cổng trường bây giờ em mới hiểu thế giới kỳ diệu đó là gì? ( goïi 4 HS ) + Có thêm nhiều bạn bè, được sống trong tình yêu thöông cuûa thaày coâ vaø beø baïn. + Kiến thức về cuộc sống, cách ứng xử với mọi người, và nhiều điều bổ ích. ( Liên hệ bài hát : Đất Nước Mến Thương ) Qua bài học này chúng ta cần ghi nhớ những gì? Hoạt động 3. Hưỡng dẫn tổng kết - luyện tập - Học sinh đọc câu hỏi. - Suy nghĩ và làm vào vở - Gọi 2 học sinh đọc bài làm của mình - Giaùo vieân nhaän xeùt, cho ñieåm Hoạt động 4. Củng cố – dặn dò. Tuaàn 1. Tiết 2. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 treân laø coù theå ñöa theá heä aáy ñi leäch caû haøng daëm sau naøy.  Noùi leân vai troø quan troïng cuûa nhà trường III/ TOÅNG KEÁT: * Ghi nhớ : Sách giáo khoa /9 Baøi taäp 1 : Moät baïn cho raèng coù raát nhieàu ngày khai trường để vào lớp Một là ngày có dấu ấn sâu đậm nhất trong tâm hồn mỗi con người. Em có tán thành với ý kiến đó không? Vì sao? -Tâm trạng của người mẹ trong đêm trước ngày khai trường của con nhö theá naøo? - Học thuộc phần ghi nhớ - Laøm baøi taäp 2 phaàn luyeän taäp - Chuaån bò tieát tieáp theo “ Meï toâi. Ngày soạn : 24/8/2009 Ngày dạy :26/8/2009 BAØI 1. VAÊN BAÛN : MEÏ TOÂI EÙt-moân-ñoâ-ñô-A-mi-xi. I. Mục tiêu cần đạt: Giúp học sinh cảm nhận được tình yêu thương rất đỗi thiêng liêng của cha mẹ đối với con cái II. Chuaån bò: - GV: SGK+SGV+ Giaùo aùn +tranh - HS: SGK+vở soạn II. Tiến trình lên lớp: Hoạt đôïng 1. Khởi động 1. Ổn định lớp 2.Kieåm tra baøi cuõ - Qua văn bản “ Cổng Trường Mở Ra ” em thấy tâm trạng người mẹ trong đêm trước ngày khai trường của con như thế nào?  Em có suy nghĩ gì về văn bản này?. GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. 3. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 - Đã 7 năm ngồi ghế nhà trường, em thấy vai trò của nhà trường đối với thế hệ trẻ nhö theá naøo? - Kieåm tra baøi taäp veà nhaø. 3. Bài mới Hoạt động 2. Đọc hiểu văn bản Giới thiệu : Từ văn bản “ Cổng Trường Mở Ra ” chúng ta thấy trong cuộc đời của mỗi chúng ta, người mẹ giữ một vị trí và ý nghĩa hết sức lớn lao, thiêng liêng và cao cả. Nhưng không phải khi nào ta cũng ý thức hết được điều đó. Chỉ đến khi mắc những lỗi lầm, ta mới nhận ra tất cả. Baøi vaên “ Meï Toâi ” seõ cho ta moät baøi hoïc nhö theá. - Đọc Giáo viên đọc văn bản sau đó hướng dẫn HS đọc lại Ñaây laø vaên bieåu caûm neân löu yù cho hoïc sinh caàn theå hiện được trên tâm tư và t/c buồn khổ của người cha trước lỗi lầm của con, và sự trân trọng của ông đối với vợ mình. - Gọi học sinh đọc lại chú thích sách giáo khoa. Giáo viên giải thích một số từ khó. Hướng dẫn học sinh tìm hiểu văn bản. Tại sao văn bản là một bức thư người bố gửi cho con nhưng nhan đề lại lấy tên là “ Mẹ Tôi ” ? Thứ 1 , nhan đề ấy là của chính tác giả A-Mi-Xi đặt cho đoạn trích. Mỗi truyện nhỏ trong “Những tấm lòng cao cả ” đều có một nhan đề do tác giả đặt. Thứ 2 , khi đọc kỹ chúng ta sẽ thấy tuy bà mẹ không xuất hiện trực tiếp trong câu chuyện nhưng đó lại là tiêu điểm mà các nhân vật và chi tiết đều hướng tới để làm sáng tỏ - Qua bức thư người bố gửi cho con chúng ta lại thấy hiện lên hình tượng một người mẹ cao cả và lớn lao. Không để cho người mẹ xuất hiện trực tiếp, tác giả cũng như bộc lộ trên t/c và thái độ quý trọng của người bố đối với mẹ, mới có thể nói được một cách tế nhị và sâu sắc những gian khổ hi sinh mà nguời mẹ đã âm thầm, lặng lẽ dành cho đứa con của mình. - Sự hi sinh của người mẹ đối với con như thế nào? các em hãy tìm trên chi tiết nói về người mẹ cuûa En-Ri-Coâ ? - Qua đó em hiểu được mẹ của En-Ri-Cô là người như GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. 4. Lop7.net. I Tìm hieåu chuù thích. Taùc giaû - Taùc phaåm : Saùch giaùo khoa II. Đọc văn bản : III. Phaân tích vaên baûn 1. Tình yeâu thöông cuûa người mẹ đối với En-Ri-Cô - Mẹ thức suốt đêm chăm soùc lo laéng khi con beänh. - Meï coù theå hi sinh moïi thứ vì con, thậm chí có thể hi sinh cả tính mạng mình để cứu sống con. Yeâu thöông con mình nhaát trên đời. 2. Thái độ của bố đối với En-Ri-Cô khi em đã lỡ thốt ra lờiõ thiếu lễ độ với mẹ lúc cô giáo đến thăm - “… nhö moät nhaùt dao ñaâm vaøo tim boá vaäy ” - “… boá khoâng theå neùn giận đối với con ” - “ caùi daáu veát vong aân boäi nghóa treân traùn con ” - “… thật đáng xấu hổ và nhục nhã cho kẻ nào đã chà đạp lên tình yêu thương đó ” -“ Thaø raèng boá khoâng coù.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU theá naøo? - En-Ri-Cô có lỗi gì với mẹ ? - Trước lỗi lầm ấy thái độ của người bố qua bức thö nhö theá naøo ? ( Hoïc sinh thaûo luaän ) - Theo em điều gì đã khiến En-Ri-Cô “xúc động vô cùng” khi đọc thư của bố ? ( a, c, d ) - Tại sao bố không nói trực tiếp với En-Ri-Cô mà laïi vieát thö ? Bởi vì đó là trên t/c, trên điều tế nhị nhiều khi không thể nói trực tiếp được cũng có thể qua thư, người con sẽ đỡ bị tự ái, xấu hổ trước mặt cha mình. - Mặt khác, người cha muốn con mình có dịp đọc đi đọc lại để suy gẫm những điều trong thư. Nhưng cuõng coù theå laø cha con ít gaëp nhau nhieàu. Họat động 3 : Hướng dẫn tổng kết – luyện tập. - Qua bài học này chúng ta cần ghi nhớ những gì ? - Học sinh về nhà làm ( có thể chọn phần ghi nhớ ) - Giáo viên gợi ý : + Đó là chuyện gì ? Xảy ra khi nào ? Ở đâu ? + Boá meï buoàn phieàn ra sao ? + Những suy nghĩ và tình cảm của em sau khi sự việc đã xảy ra . Hoạt động 4. Củng cố – dặn dò. Tuaàn 1. Tiết 3. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 con coøn hôn laø thaáy con boäi bạc với mẹ ” - “… boá seõ khoâng theå vui lòng đáp lại cái hôn của con được ” Buồn bã và tức giận III. Toång keát : * Ghi nhớ : Sách giáo khoa V. Luyeän taäp Baøi taäp 1 : Haõy choïn 2 đoạn trong thư có nội dung thể hiện ý nghĩa vô cùng lớn lao của người mẹ đối với con và học thuộc đoạn văn đó. Baøi taäp 2 : Haõy keå laïi moät việc em lỡ gây khiến bố mẹ buoàn phieàn. - Tình yeâu thöông cuûa meï đối với En-Ri-Cô như thế nào? Bố có thái độ gì khi EnRi-Cô có lỗi với mẹ ? - Hoïc baøi Đọc bài đọc thêm Chuẩn bị tiết tiếp theo : Từ Gheùp Ngày soạn : 24/8/2009 Ngày dạy :28/8/2009. TỪ GHÉP I. Mục tiêu cần đạt : Giuùp hoïc sinh : - Nắm được cấu tạo của 2 lọai từ ghép : ghép từ chính phụ và từ đẳng lập. - Hiểu được ý nghĩa của các lọai từ ghép. II.Chuaån bò - GV: SGK+SGV+ Giaùo aùn - HS: SGK+vở soạn III.Tiến trình lên lớp : Họat động 1: Khởi động 1. Ổn định lớp : 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Ôn lại định nghĩa từ ghép ở lớp 6 GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. 5. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 3. Bài mới : Họat động 2 : Hình thành kiến thức Giới thiệu ở lớp 6 chúng ta đã biết khái niệm về từ ghép. Đó là những từ phức được tạo ra bằng cách ghép các tiếng có quan hệ với nhau về nghĩa. Hôm nay chúng ta sẽ tìm hiều xem từ ghép có mấy loại và nghĩa của các lọai từ ghép. Ôn lại định nghĩa từ ghép I. Các loại từ ghép Tìm hiểu cấu tạo của từ ghép chính A./ Mẹ còn nhớ sự nôn nao, hồi hộp khi phụ và từ ghép đẳng lập. cùng bà ngoại đi tới gần ngôi trường và - Giaùo vieân cho 2 ví duï leân baûng nỗi chơi vơi hốt hoảng khi cổng trường - Trong các từ ghép “ Bà ngoại ”, đóng lại. “Thơm phức ” ở ví dụ trên tiếng nào là B./ Coám khoâng phaûi …, caùi muøi tieáng chính thơm phức của lúa mới, của hoa cỏ dại - Tiếng nào là tiếng phụ bổ sung ven bờ. - Bà / Ngoại tieáng chính ? Chúng ta thử so sánh : - Bà / Ngoại - Baø / Noäi Chúng ta thấy bà ngoại và bà nội chung nét nghĩa là bà nhưng nghĩa của bà ngoại vaø baø noäi khaùc nhau laø do taùc duïng boå sung nghĩa của tiếng phụ “ngoại” “nội”, tieáng boå sung nghóa laø tieáng phuï, tieáng - Thơm / Phức được bổ sung là tiếng chính. Tương tự : Thôm / phức Thôm / ngaùt * Ghi nhớ : Sgk Các em thấy tiếng nào đứng trước, tiếng nào đứng sau? Như vậy, từ ghép có tiếng chính (đứng trước) và tiếng phụ (đứng sau) bổ sung - Trầm / bổng nghĩa cho tiếng chính thì đó là từ ghép chính phuï. * Cho ví duï khaùc : - Caùc em cho bieát các từ ghép “quần áo”, “trầm bổng” đâu laø chính, ñaâu laø phuï ? ( không phân ra được ) Vậy các từ ở ví dụ c,d chúng ta không thể phân ra được tiếng phụ, tiếng chính. Các tiếng đều bình đẳng với nhau về mặt ngữ pháp. Những từ ghép như GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. 6. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU vậy người ta gọi là từ ghép đẳng lập - Như vậy các em thấy có mấy loại từ gheùp ? - Em naøo coù theå nhaéc laïi cho coâ theá nào là từ ghép chính phụ? ( cho hoïc sinh laáy theâm ví duï ) - Thế nào là từ ghép đẳng lập ? lấy ví duï Tìm hiểu nghĩa của các từ ghép. - Học sinh so sánh nghĩa của từ “bà”ø và từ “bà ngoại” - Qua đó ta rút ra kết luận nghĩa của từ :“bà ngoại” hẹp hơn nghĩa của từ “bà” tức là nghĩa của tiếng phụ hẹp hơn tieáng chính. - Cô có một từ ghép đẳng lập : Quần vaø aùo noùi chung. Họat động 3 : Hưỡng dẫn luyện tập Bài tập 1 : phân lọai từ ghép. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7. II. Nghĩa của từ ghép :  Bà :Đàn bà sinh ra cha hoặc mẹ Bà ngọai :Người đàn bà sinh ra mẹ. Như vậy nghĩa của từ ghép đẳng lập khái quaùt hôn nghóa cuûa caùc tieáng taïo ra noù. III.Luyeïân taäp BT1 Ghi nhớ (sgk)Từ Lâu đời, xanh gheùp C-P ngaùt, nhaø aên, nhaø máy, cười tủm Từ ghép Đ - L Suy nghó, chaøi lưới, ẩm ướt, đầu ñuoâi BT2: - Buùt chì, - AÊn baùm Cho hoïc sinh leân baûng laøm - Thước kẻ - Traéng xoùa - Möa raøo - Vui tai - Laøm quen - Nhaùt gan Có thể nói 1 cuốn sách, 1 cuốn vở vì Bài tập 2 : Tạo từ ghép C – P sách và vở là danh từ chỉ sự vật tồn tại Hoïc sinh leân baûng laøm dưới dạng cá thể, có thể đếm được. Bài tập 3 : Tạo từ ghép đẳng lập : Bài tập 4 : Giải thích cách dùng từ ghép : Còn sách vở là từ ghép đẳng lập có nghĩa tổng hợp, chỉ chung cả 2 loại nên không Hoạt động 4. Củng cố – dặn dò thể nói 1 quyển sách vở được - Soạn: Liên kết trong văn bản Tuaàn 1. Ngày soạn : 24/8/2009 Tiết 4 Ngày dạy :28/8/2009 Ngữ Văn LIEÂN KEÁT TRONG VAÊN BAÛN I. Mục tiêu cần đạt : Giuùp hoïc sinh thaáy : - Muốn đạt được mục đích giao tiếp thì văn bản nhất định phải có tính liên kết. Sự liên kết ấy cần được thể hiện trên cả hai mặt : Hình thức ngôn từ và nội dung ý nghĩa.. GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. 7. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 - Cần vận dụng những kiến thức đã học để bước đầu xây dựng được những văn baûn coù tính lieân keát. II. Chuaån bò: - GV: SGK+SGV+ Giaùo aùn - HS: SGK+vở soạn III.Tiến trình lên lớp : Họat động 1: Khởi động 1.Ổn định lớp. 2.Kieåm tra baøi cuõ : ( khoâng ) 3. Bài mới : Họat động 2 : Hình thành kiến thức - Giới thiệu : Ở lớp 6 các em đã được tìm hiểu “văn bản và phương thức biểu đạt”. Qua việc tìm hiểu ấy, các em đã hiểu văn bản phải có những tiêu chuẩn là có chủ đề thống nhất, có liên kết mạch lạc nhằm mục đích giao tiếp. Nhö theá moät vaên baûn toát phaûi coù tính lieân keát vaø maïch laïc. - Vaäy lieân keát trong vaên baûn phaûi nhö theá naøo? Chuùng ta cuøng vaøo tieát hoïc hoâm nay. Giáo viên cho học sinh đọc câu 1/17 I . Lieân keát vaø phöông tieän lieân keát trong - Theo em đọc mấy dòng ấy EN- văn bản Ri-Cô đã có thể hiểu rõ bố muốn nói gì 1. Tính liên kết của văn bản chöa ? ( chöa ) - “Trước mặt cô giáo … Thôi trong 1 tg - Chúng ta biết rằng lời nói sẽ con đừng hôn bố”. không thể hiểu rõ khi các câu văn sai ngữ  Các câu chưa nối liền nhau một cách pháp nhưng trường hợp này có phải như tự nhiên hợp lý  chưa liên kết. theá khoâng ? ( khoâng ) - Vậy En-Ri-Cô chưa hiểu rõ thì đó laø vì lyù do gì ?  Hoïc sinh thaûo luaän + (1) Vì caùc caâu vaên vieát coøn khoù hieåu. + (2) Vì coù caâu vaên muïc ñích chöa thaät roõ raøng. + (3) Vì giữa các câu chưa có sự lieân keát 2. Phöông tieän lieân keát :  Nhö vaäy, chæ coù caâu vaên chính xaùc, roõ - “ trước mặt cô giáo đừng hôn bố”. ràng, đúng ngữ pháp thì vẫn chưa đảm  chưa có sự gắn bó chặt chẽ giữa các baûo laøm neân vaên baûn. Khoâng theå coù vaên caâu  caàn lieân keát veà noäi dung. bản khi các câu, các đoại văn bản không GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. 8. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 nối liền nhau. Sự nối liền nhau đó chính là sự liên kết. (VD1 : liên kết về nội dung - Một ngày kia … (còn bây giờ) )  phép nghịch đối tương phản - Qua đó em thấy vì sao văn bản cần có - Giấc ngủ đến với (con) tính lieân keát? - Göông maët (con)  pheùp laëp Học sinh đọc ghi nhớ ( mục 1 Sgk ).  cần có sự liên kết về mặt hình thức (sử : So sánh những câu văn (b ) với nguyên dụng những phương tiện liên kết). văn bài viết “ Cổng Trường Mở Ra ” và cho biết người viết đã chép thiếu hoặc sai những từ ngữ cụ thể nào? - Thiếu : “ còn bây giờ ” - Sai : “ Gương mặt thanh thoát của con ” vieát laïi thaønh “ göông maët thanh thoát của đứa trẻ ” - Vậy em thấy bên nào có sự liên kết, bên nào không có sự liên kết? - Tại sao chỉ sai sót mấy chữ mà câu văn trở nên rời rạc ?  Như vậy, không có mấy chữ “còn bây giờ” thì người ta hiểu giấc ngủ đến với con” laø giaâc nguû cuûa moät ngaøy kia coøn xa laém  töông lai. Vaø nhö vaäy yù 2 caâu seõ maâu thuẫn với nhau khiến người đọc khó hieåu : Không ngủ được >< giấc ngủ đến deã daøng Câu trên đang dùng từ “con” (ngôi 2) lại chuyển sang “đứa trẻ”û (ngôi 3) thành ra câu trên là của người mẹ, còn câu sau là của tác giả  Các câu, các đoạn chưa gắn bó với nhau chặt chẽ và trở nên khó hiểu. Từ đó chúng ta thấy bên cạnh sự liên kết về nội dung ý nghĩa, văn bản cần có sự liên kết về phương diện hình thức ngôn ngữ - Yêu cầu học sinh đọc ghi nhớ (mục 2) chép ghi nhớ vào tập. Họat động 3 : Hưỡng dẫn luyện tập GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG.  Ghi nhớ : Sgk /18. II. Luyeän taäp : Baøi taäp 1 : Saép xeáp caùc caâu vaên theo thứ tự hợp lý (1) (4) (2) (5) (3) Bài tập 2 : Giữa các câu văn ấy chưa liên kết với nhau vì vhúng không nói về cuøng moät noäi dung Bài tập 3 : Điền từ thích hợp để tạo các câu văn liên kết với nhau. … của bà và nhớ … bà trồng cây, 9. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU Gv yeâu caâu Hs saép xeáp caùc caâu theo moät thứ t ư ïhợp lý Các câu văn dưới đây đã có tính liên kết chöa? Vì sao? : Điền từ thích hợp để tạo các câu văn liên kết với nhau? Hoạt động 4. Củng cố – dặn dò Tuaàn 2 Tiết 5 ,6. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 chaùu chaïy lon ton … Baø baûo … baø seõ daønh quaû to nhaát cho chaùu, theá laø baø oâm chaùu vaøo loøng, hoân moät caùi thaät keâu. - Theá naøo laø lieân keát trong vaên baûn? - Muoán laøm cho vaên baûn coù tính lieân keát ta phải thực hiện như thế nào ? - Học ghi nhớ. làm các bài tập còn lại - Soạn : Cuộc chia tay cũa những con buùp beâ Ngày soạn : 30/8/2009 Ngày dạy 31/8-5/9/2009. CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ KHÁNH HOAØI I. Mục tiêu cần đạt : Giuùp hoïc sinh - Thấy được tình cảm chân thành, sâu nặng của hai anh em trong câu chuyện. - Cảm nhận được mỗi đau đớn, xót xa của những bạn nhỏ chẳng may rơi vào hòan cảnh gia đình bất hạnh. Biết cảm thông và chia sẻ với những bạn ấy. - Thấy được cái hay của chuyện là cách kể chân thật và cảm động. II. Chuaån bò: - GV: SGK+SGV+ Giaùo aùn +tranh - HS: SGK+vở soạn III.Tiến trình lên lớp : Họat động 1: Khởi động 1.Ổn định lớp. 2.Kieåm tra baøi cuõ : - Qua văn bản “ Mẹ tôi” em thấy tình yêu thương của người mẹ đối với En-Ri-Coâ nhö theá naøo ? - En-Ri-Cô có hối hận về việc làm của mình hay không? Bố có thái độ gì khi En-Ri-Cô có lỗi với mẹ ? 3. Bài mới : Hoạt động 2. Đọc hiểu văn bản - Giới thiệu : Trong cuộc sống, ngoài việc cho trẻ được sống đầy đủ về vật chất thì cha mẹ còn làm cho trẻ con đầy đủ, hoàn thiện hơn về đời sống tinh thần đem lại co trẻ sức mạnh để vượt qua vô vàn khó khăn, khổ não ở đời. Cho dù rất hồn nhiên, ngây thơ, nhưng trẻ vẫn cảm nhận, vẫn hiểu biết 1 cách đầy đủ về cuộc sống của gia GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. 10. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 đình mình. Nếu chẳng may rơi vào hoàn cảnh gia đình bất hạnh, các em cũng biết đau đớn, xót xa, nhất là chia tay với những người thân yêu để được sang cuộc sống khác. - Để hiểu rõ hoàn cảnh éo le, ngang trái của cuộc đời đã tác động tuổi thơ của các em như thế nào? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu văn bản “cuộc chia tay của những con búp beâ” - Đọc và tóm tắt văn bản Hoïc sinh keå toùm taét ( Giaùo vieân hướng dẫn ) Cho học sinh đọc lại những đoạn vaên hay Tìm hieåu chuù thích ( Giaùo vieân cho học sinh đọc thầm các chú thích từ 2-6) Em hiểu gì về xuất xứ truyện ngắn naøy? ( chuù thích 1) tìm hieåu vaên baûn Truyeän vieát veà ai, veà vieäc gì? Ai laø nhaân vaät chính ? (Truyện viết về những em bé không may đứng trước sự đổ vỡ của gia đình, đó là 2 anh em Thủy và Thành phải đau đớn chia tay nhau vì boá meï ly hoân) - Taïi sao teân truyeän laïi laø “cuoäc chia tay của những con búp bê” - Teân truyeän coù lieân quan gì  yù nghóa cuûa truyeän hay khoâng ? ( Hoïc sinh thaûo luaän ) * Câu hỏi gợi mở : + Những con búp bê gợi cho em suy nghĩ gì? Chúng đã mắc lỗi gì? Chúng có chia tay thaät khoâng? ( Những con búp bê vốn là đồ chơi của trẻ nhỏ, thường gợi lên sự ngộ nghónh, trong saùng, ngaây thô, voâ toäi  gioáng nhö 2 anh em Thaønh, Thuûy chuùng không có lỗi gì thế mà đành phải chia xa) - Vì sao chuùng phaûi chia tay? ( Boá meï ly hoân ) - Nhö vaäy teân truyeän coù lieân quan gì đến nội dung, ý nghĩa, chủ đề của truyện? GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. I. Timg hieåu chuù thích - Taùc giaû : Khaùnh Hoøa - Tác phẩm được trao giải nhì trong cuộc thi thô – vaên vieát veà quyeàn treû em do viện khoa học giáo dục và tổ chức cứu trợ treû em RAT - ÑA BAC – NEN - THUÏY ĐIỂN tổ chức năm 1992 II. Đọc văn bản III. Phaân tích vaên baûn 1. Cuộc chia tay của Thủy với anh trai - Chiều nào Thành cũng đón em đi học về dắt tay nhau, vừa đi vừa trò chuyện. - Hai anh em nhường đồ chơi cho nhau khi buoäc phaûi chia +“không phải chia nữa anh cho em tất” +“không…em để lại hết cho anh” + “… laáy ai gaùc ñeâm cho anh” + “đặt em nhỏ choàng tay con vệ sĩ”  Tình cảm trong sáng, cao đẹp, tấm lòng nhân hậu, vị tha. Đau đớn khi phải chia tay. 2. Cuộc chia tay của Thủy với lớp học: - Cô giáo mở cặp lấy 1 quyển sổ cùng với chiếc bút máy nắp vàng đưa cho em toâi - Cô thốt lên “trời ơi” khi biết Thủy không tiếp tục đi học được nữa.. 11. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU ( Tên truyện đã gợi ra 1 tình huống buộc người đọc phải theo dõi và góp phần làm thể hiện được ý đồ, tư tưởng mà người viết muốn thể hiện) + Phê phán những bậc cha mẹ thiếu trách nhiệm với con cái + Ca ngợi tính chất nhân hậu trong sáng, vị tha của 2 đứa trẻ. + Mieâu taû vaø theå hieän noãi ñau xoùt, tủi hờn của 2 em bé chẳng may rơi vào hoàn cảnh bất hạnh. - Câu truyện được kể theo ngôi thứ mấy? Việc lựa chọn ngôi có tác dụng gì? ( Ngôi I: Người xưng “tôi” trong truyện (Thành) người chứng kiến các sự việc xảy ra, cũng là người chịu nỗi đau như Thủy. Cách lựa chọn ngôi kể này đã giúp tác giả thể hiện được 1 cách sâu sắc những suy nghĩ, tình cảm và tâm trạng cuûa caùc nhaân vaät . maët khaùc keå theo ngoâi này cũng làm tăng thêm tính chân thực cuûa truyeän  Do vaäy tính thuyeát phuïc cuûa truyeän cuõng cao hôn ) - Hãy tìm những chi tiết trong truyện để thấy 2 anh em Thành, Thủy rất mực yêu thương,gần gũi,chia sẻ và quan taâm laãn nhau? Em coù nhaän xeùt gì veà tình caûm cuûa 2 anh em trong caâu truyeän naøy?  Kết thúc chuyện Thủy đã chọn cách giải quyết như thế nào? Chi tiết này gợi lên cho em suy nghĩ gì? (cách lựa chọn của thủy gợi lên trong lòng người đọc lòng thương cảm 1 người em gái giàu lòng vị tha, vừa thương anh, thương cả những con búp bê. Thà mình chia lìa chứ không để những con búp bê chia tay, thà mình chịu thiệt thòi để anh luôn có con vệ sĩ gác đêm cho anh ngủ.  Sự chia tay cuûa 2 anh em thaät voâ lyù, khoâng neân coù ) GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 - … Em tôi ngẩng đầu lên nức nở.  Cuộc chia tay của Thủy với lớp học thật xúc động. Mọi người cần yêu thương và quan tâm đến quyền lợi của trẻ em đừng làm tổn hại đến tình cảm tự nhiên, trong saùng.. 12. Lop7.net. - Thuûy mang kim ra taän saân vaän động vá áo cho anh.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 - Chi tieát naøo trong cuoäc chia tay cuûa Thủy với lớp học làm cô giáo bàng hoàng ? ( Chi tiết Thủy sẽ không đi học nữ, do nhà xa trường quá nên “mẹ bảo sẽ sắm cho em một thúng hoa để ra chợ ngồi baùn”) - Vì sao cô giáo bàng hoàng ? (Vì quá bất ngờ vì học trò mình không chỉ bầt hạnh vì không được đến trường ) - Trong đọan này chi tiết nào kiến em caûm ñoâïng nhaát? vì sao ? IV. Toång keát -Ghi nhớ : Sgk /27 Hoạt động 3 Hưỡng dẫn tổng kết – luyeän taäp: - Qua caâu chuyeân naøy taùc giaû muoán gửi đến chúng ta điều gì? - Haõy nhaän xeùt veà caùch keå chuyeän cuûa taùc giaû? Caùch keå chuyeän naøy coù taùc duïng gì trong vieäc laøm roõ noäi dung tieáp theo cuûa truyeän ? - Cách kể chuyện bằng sự miêu tả - Cho học sinh đọc thêm (trách caûnh vaät xung quanh + ngheä thuaät mieâu nhieäm cuûa boá meï) taû taâm lyù nhaân vaät (nhaân vaät Thaønh  toâi) - Taäp toùm taét truyeän - Lời kể giản dị, phù hợp với tâm trạng - Học thuộc ghi nhớ nhân vật nên có sức truyền cảm cao. Xem trước “ bố cục và mạch lạc trong vaên baûn” Hoạt động 4: Củng cố- Dặn dò :. Tuaàn 2 Tiết 7. Ngày soạn : 30/8/2009 Ngày dạy 31/8-5/9/2009 BOÁ CUÏC TRONG VAÊN BAÛN. I. Mục tiêu cần đạt : Giuùp hoïc sinh hieåu : - Tầm quan trọng của bố cục trong văn bản, trên cơ sở đó có ý thức xây dựng bố cuïc khi taïo laäp vaên baûn. - Bước đầu hiểu được thế nào là 1 bố cục rành mạch và hợp lý, phân biệt được một số bố cục rành mạch, hợp lý với một số bố cục không rành mạch, hợp lý và xây dựng được những bố cục rành mạch hợp lý cho bài làm. GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. 13. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU II. Chuaån bò:. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7. - GV: SGK+SGV+ Giaùo aùn - HS: SGK+vở soạn III.Tiến trình lên lớp : Họat động 1: Khởi động 1.Ổn định lớp. 2.Kieåm tra baøi cuõ : - Theá naøo laø lieân keát trong vaên baûn ? - Muốn làm cho văn bản có tính liên kết thì chúng ta phải sử dụng những phöông tieän lieân keát naøo ? cho ví duï minh hoïa. 3. Bài mới : Hoạt động 2. hình thành kiến thức Giới thiệu : Trong những năm học trước, các em đã sớm được làm quen với công việc xây dựng dàn bài. Mà dàn bài lại chính là kết quả, là hình thức kể chuyện của bố cục. Vì thế, bố cục trong văn bản không phải là một vấn đề hoàn toàn mới mẻ đối với chúng ta. Tuy nhiên trên thực tế vẫn có nhiều học sinh không quan tâm đến bố cục và rất ngại phải xây dựng bố cục trong lúc làm bài. Vì thế bài học hôm nay sẽ cho chúng ta thấy rõ tầm quan trọng của bố cục trong văn bản, bước đầu giúp ta xây dựng được những bố cục rành mạch và hợp lý cho các bài làm. - Em phaûi vieát 1 laù ñôn xin gia nhaäp đội, hãy cho biết trong đơn ấy, em phải ghi những nội dung gì ? - Những nội dung trên được xắp sếp theo trật tự như thế nào? ( Những nội dung ấy được sắp xếp theo trật tự trước sau một cách hợp lý, chaët cheõ roõ raøng ) - Em coù theå tuøy thích ghi noäi dung nào trước cũng được không? Ví dụ có thể viết lý do vào đội trước rồi mới khai teân em laø gì? (khoâng ) - Từ đó em thấy bố cục của văn bản cần đạt yêu cầu gì để người đọc có thể hiểu được văn bản? ( học sinh đọc ghi nhớ ngang gạch đầu dòng T1 của khỏan 2 ) - Raønh maïch coù phaûi laø yeâu caàu duy. GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. 14. I . Bố cục và những yêu cầu về bố cục trong vaên baûn 1. Boá cuïc cuûa vaên baûn: - Teân, tuoåi, ngheà nghieäp, ñòa chæ - Nguyện vọng gia nhập đội - Lời hứa  Bố cục : Xắp sếp các thứ tự thành một trình tự rành mạch, hợp lý. 2. Yêu cầu đối với bố cục trong văn baûn Raønh maïch - Hợp lý  Điều kiện để một bố cục được coi là rành mạch, hợp lý.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU nhất đối với bố cục không? ( mời học sinh đọc văn bản 2b Sgk / 23 ) - Văn bản được nêu trong ví dụ gồm mấy đoạn? ( 2 đoạn ) - Nội dung của đọan văn ấy có tương đối thống nhất không? (Tương đối thống nhất như văn bản kể trong ngữ văn 6) + Đoạn đầu nói đến một anh tính hay khoe, đang muốn khoe nhưng chưa được . + Đoạn hai : Anh đã khoe được. - Vaäy keå chuyeän theo caùch naøy coù quaù thieáu raønh maïch hay khoâng? ( khoâng đến nỗi quá lộn xộn thiếu rành mạch ) - Nhưng cách kể ấy có nêu bật được ý nghĩa phê phán và làm cho ta buồn cười hay khoâng? ( Khoâng vì laøm maát ñi yeáu toá bất ngờ khiến cho tiếng cười không bật ra được và câu chuyện không thể tập trung vào nhân vật chính được )  Từ đây em ruùt ra baøi hoïc gì veà boá cuïc trong vaên baûn? ( ghi nhớ ) Hoạt động 3 : Hưỡng dẫn luyện tập Baøi taäp 1 : Học sinh đọc bài tập và cho ví dụ. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7. * Ghi nhớ : Sgk / 30. II . Luyeän taäp Baøi taäp 1 :KL: boá cuïc caàn thieát cho taát caû mọi người Baøi taäp 2 : - Mở bài : “ Mẹ tôi … khóc nhiều ”  giới thiệu hoàn cảnh bất hạnh của hai anh em Thaønh vaø Thuûy Baøi taäp 2 : - Thaân baøi : “ Ñeâm qua … ñi thoâi ? Nhaän xeùt vaø giaûi thích boá cuïc truyeän con ”  cảnh chia đồ chơi của 2 anh em “cuộc chia tay của những con búp bê” và cảnh chia tay của bé thủy với lớp học. Boá cuïc ? - Keát baøi : Phaàn coøn laïi  cuoäc chia tay đầy xúc động của 2 anh em GV cho hs chia nhoùm thaûo luaän  Boá cuïc cuûa truyeän raønh maïch, Đại diện của mỗi nhóm lên trình bày trên hợp lý. baûng * Đoạn “ gia đình tôi khá giả…” không được đưa lên đầu truyện cho đúng với trật tự thời gian, tuyệt nhiên không phải là sơ xuất của tác giả mà đó là dụng ý sắp xếp của người viết truyện làm cho câu chuyện hấp dẫn ngay từ dòng đầu GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. 15. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU. Bài tập 3 : Học sinh đọc và thảo luận.. Hoạt động 4: Củng cố- Dặn dò :. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 tiên để tạo cảm xúc, làm cho người đọc chú ý ngay từ dòng đầu. Baøi taäp 3 :  Chưa rành mạch và hợp lý vì các điểm 1,2,3 mới kể lại việc học tốt chứ chưa trình bày kinh nghiệm để học tốt. Ñieåm 4 khoâng phaûi noùi veà kinh nghieäm hoïc taäp maø laïi noùi veà thaønh tích. - Đọc phần đọc thêm / 31,Học ghi nhớ Xem vaø chuaån bò cho tieát 2 baøi “ maïch laïc trong vaên baûn ”. Tuaàn 2 Tiết 8. Ngày soạn : 30/8/2009 Ngày dạy 31/8-5/9/2009. MAÏCH LAÏC TRONG VAÊN BAÛN I. Mục tiêu cần đạt : : Giuùp hoïc sinh - Có những hiểu biết bước đầu về mạch lạc trong văn bản và sự cầu thiết phải làm cho văn bản có mạch lạc, không đứt đoạn hoặc quẩn quanh. - Chú ý đến sự mạch lạc II. Chuaån bò: - GV: SGK+SGV+ Giaùo aùn - HS: SGK+vở soạn III.Tiến trình lên lớp : Họat động 1: Khởi động 1.Ổn định lớp. 2.Kieåm tra baøi cuõ : - Qua tiết học trước em rút ra được bài học gì về bố cục trong văn bản ? - Một bố cục như thế nào được coi là rành mạch và hợp lý? Cho ví dụ minh họa 3. Bài mới : Hoạt động 2. hình thành kiến thức - Giới thiệu : Ở lớp 6 các em đã được giới thiệu về 6 kiểu văn bản với những phương thức biểu đạt tương ứng. Ta thấy dù là kiểu văn bản nào thì nó cũng đòi hỏi 1 bố cục chặt chẽ, rành mạch và hợp ký. Ngoài bố cục ra, văn bản cũng cần phải mạch lạc để người đọc, người nghe thấy dễ hiểu và hứng thú. Tiết học ngày hôm nay cô sẽ hướng dẫn các em tìm hiểu mạch lạc trong văn bản.trong các bài tập làm văn. GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. 16. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU Học sinh đọc phần 1 Sgk - Em hieåu “ maïch laïc ” nghóa laø gì ? - Trong văn bản, mạch lạc là sự tiếp nối của các câu, các ý theo 1 trình tự hợp lý. Em có tán thành ý kiến đó không? vì sao? ( Vì caùc caâu, caùc yù aáy thoáng nhaát xoay quanh moät yù chung  taùn thaønh ) - Hướng dẫn học sinh trả lời các câu hoûi trong sgk ? 2a. Vaên baûn cuoäc chia tay cuûa những con búp bê xoay quanh sự việc chính naøo? Nhaân vaät chính naøo ? Ý chính thông suốt 4 đoạn văn đó như theá naøo? Các đoạn văn đó nối với nhau theo moãi lieân heä naøo trong caùc moãi lieân heä sau? ?2b.Theo em đó có phải là chủ đề liên kết các sự nêu trên thành một thể thống nhaát khoâng? Đó có phải là mạch lạc của văn bản khoâng?  Vậy cần những điều kiện nào để vaên baûn coù tính maïch laïc? ( Học sinh đọc ghi nhớ ,sách giáo khoa. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 I. Maïch laïc vaø yeâu caàu veà maïch laïc 1. Theá naøo laø maïch laïc trong vaên baûn - Maïch laïc coù tính chaát thoâng suoát, lieân tục, không đứt đoạn.  Không làm mất đi sự liên kết, chặt chẽ giữa các phần, các đoạn trong văn bản.. 2. Các điều kiện để một văn bản có tính maïch laïc : 2a. Các sự việc chính toàn bộ sự việc xoay quanh vấn đề 2 anh em Thaønh vaø Thuûy buoäc phaûi xa nhau, nhưng các em nhất định không để cho tình caûm anh em mình chia lìa. Trong đó có sự chia tay và “Những con bú bê” là sự kiện chính, Thành và Thủy là nhân vaät chính cuûa truyeän.  Vaên baûn khoâng heà thieáu maïch laïc 2b. Các sự việc nêu trên đã liên kết xoay quanh 1 chủ đề thống nhất. Đó là sự maïch laïc trong vaên baûn. 2c. các đọan văn ấy được nối với nhau theo moät quan heä taùc giaû  Ghi nhớ : Sgk II. Luyeän taäp. Bài thơ được xây dựng theo bố cục 3 phaàn a. Mở bài : 2 dòng đầu Hoạt động 3 : Hướng dẫn làm luyện tập b. Thaân baøi : Phuù noäng…boäi thu Baøi taäp 1 : Tìm hiểu mạch lạc của c. Kết bài : Đoạn còn lại vaên baûn Laõo noâng vaø caùc con.  Bố cục rành mạch và hợp lý. 2.Ý tứ chỉ đạo xuyên suốt đoạn căn. Sắc vàng trù phú, đầm ấm của làng quê vào mùa đông giữa ngày mùa. + Câu đầu : Giới thiệu bao quát về sắc vàng trong TG ( mùa đông, giữa ngày Baøi taäp 2 : Vaên baûn cuûa nhaø vaên muøa) vaø khoâng gian (laøng queâ) Tô Hoài. + Sau đó tác giả nêu lên những biểu Chủ đề xuyên suốt? hiện của sắc vàng trong thời gian và. GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. 17. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU Trình tự tiếp nối của các phần? HS thaûo luaän nhoùm. Hoạt động 4: Củng cố- Dặn dò :. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 không gian đó. + Hai caâu cuoái : Nhaän xeùt caûm xuùc veà màu vàng đó.  Một tình tự với 3 phần nhất quán và rõ ràng như thế đã làm cho mạch lạc thông suốt và bố cục của đoạn văn trở nên maïch laïc. - Nhö theá naøo laø 1 boá cuïc raønh maïch vàhợp lý - Em haõy cho ví duï minh hoïa veà tính maïch laïch trong vaên baûn? Học thuộc ghi nhớ, soạn bài tiếp theo.. Tuaàn 3 Tiết 9. Ngày soạn : 6/9/2009 Ngày dạy 7-12/9/2009. CA DAO – DAÂN CA NHỮNG CÂU HÁT VỀ TÌNH CẢM GIA ĐÌNH I. Mục tiêu cần đạt : Giuùp hoïc sinh hieåu : - Hiểu được khái niệm ca dao, dân ca - Nắm được nội dung, ý nghĩa và một số hình thức nghệ thuật tiêu biểu của những bài ca dao có chủ đề tính chất giáo dụcặc quẩn quanh. - Chú ý đến sự mạch lạc II. Chuaån bò: - GV: SGK+SGV+ Giaùo aùn - HS: SGK+vở soạn III.Tiến trình lên lớp : Họat động 1: Khởi động 1.Ổn định lớp. 2.Kieåm tra baøi cuõ : - Theá naøo laø lieân keát trong vaên baûn ? 3. Bài mới : Hoạt động 2. Đọc hiểu văn bản - Giới thiệu : Mỗi con người đều sinh ra từ những chiếc nôi gia đình, lớn lên trong vòng tay yêu thương của cha, mẹ, sự đùm bọc yêu thương của anh em ruột thịt. Mái ấm gia đình dẫu có đơn sơ đến đâu đi nữa vẫn là nơi ta tránh nắng, tránh mưa, là nơi ta tìm niềm an ủi, động viên, nghe những lời bảo ban, bàn bạc chân tình. Chính. GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. 18. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7 nhờ lớn lên trong tình yêu gia đình như 1 nguồn mạch chảy xuyên suốt, mạnh mẽ thể hieän trong ca dao, daân ca maø tieát hoïc hoâm nay chuùng ta seõ tìm hieåu. Tìm hieåu ñònh nghóa ca dao – daân ca I. hieåu chuù thích Theá naøo laø daân ca, ca dao - Học sinh đọc chú thích sgk Hoïc Sgk /55 - Em hieåu ca dao, daân ca laø gì? Hướng dẫn học sinh tìm hiểu 4 bài ca dao. - Lời của từng bài ca dao là lời của ai nói II. Đọc văn bản với ai? III. Phaân tích vaên baûn + Baøi 1 : Meï ru con 1. Noäi dung + Bài 2 : Người con gái lấy chồng xa quê nói Bài 1 : Công lao biển trời của cha với mẹ  Quê mẹ mẹ, trách nhiệm của con cái đối + Bài 3 : Con cháu nói với ông bà với cha mẹ + Bài 4 :Ông bà cô bác nói với cháu, hoặc cha  Hình aûnh so saùnh mẹ nói với con - Phép đối xứng - Gọi học sinh đọc bài 1 - AÂm ñieäu saâu laéng tình caûm - Tính chaát baøi 1 muoán dieãn taû laø tính chaát gì? - Haõy chæ ra caùi hay cuûa hình aûnh, aâm điệu, ngôn ngữ của bài ca dao này. a. Hình ảnh : Bài ca dao lấy cái to lớn, vĩnh hằng của thiên nhiên làm hình ảnh so sánh với công cha, nghĩa mẹ. 2 hình ảnh núi, biển được nhắc lại 2 lần có ý nghĩa biểu tượng của văn hóa phương Đông, so sánh chatrời, mebiển, chanúi, međất. Chỉ những hình ảnh to lớn ấy mới diễn tả nổi công ơn sinh thành của cha mẹ. Núi ngất trời, biển mêng mông không thể nào đo được, cũng như công cha, nghĩa mẹ đối với con. Với những hình ảnh so sánh ấy bài ca dao không phải là lời giáo huấn về chữ “hiếu” khô khan nữa mà trở nên cụ thể, sinh động hơn. b. Về âm điệu : Là lời nhắn gửi về bổn phận làn con được thể hiện trong lời ru, câu hát. Lời ru nghe gần gũi, ấm áp, thiêng liêng. Do đó âm ñieäu baøi ca dao naøy laø aâm ñieäu taâm tình, thaønh kính, saâu laéng. Baøi 2 : Nỗi niềm của người con gái lấy chồng xa quê, nhớ về c. Ngôn ngữ : Giản dị mà sâu sắc. - Tìm những câu ca dao cũng nói đến công cha, quê mẹ. - Bieän phaùp aån duï  ngoõ sau. nghóa meï nhö theá? GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. 19. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> TRƯỜNG THCS VÕ THỊ SÁU * Bài 2 : Học sinh đọc - Em có suy nghĩ gì về từ “ chiều chiều” - Thời gian  không phải là một buổi chiều mà là nhiều buổi chiều. Buổi chiều gợi lên nỗi nhớ. Chiều hôm là thời điểm trở về đoàn tụ với gia đình. Vậy mà người con gái lấy chồng xa vẫn bơ vơ nơi xứ lạ quê người. - “Ngoõ sau” laø nôi vaèng laëng heo huùt. Vaøo thời điểm chiều hôm ngõ sau càng thêm vắng lặng. Không gian ấy chỉ sự cô đơn của nhân vật, số hận của người phụ nữ trong gia đình dưới chế độ phong kiến. - Người con gái “trông về quê mẹ” nhưng biết bao giờ mới được về? Đó là nỗi đau, buồn tủi của người con phải xa cách cha mẹ, không được sớm hôm đỡ đần cha mẹ lúc ốm đau.  Baøi ca raát giaûn dò, moäc maïc theá maø laïi ñau khổ, yêu thương nhức buốt. - Em naøo coù theå nhaéc laïi cho coâ noäi dung cuûa baøi ca dao naøy? - Hãy cho biết nghệ thuật được sử dụng trong bài ca dao? (Ẩn dụ  ngõ sau  nghĩ đến caûnh vaät coâ ñôn cuûa nhaân vaät ) * Bài 3 : Đọc bài ca dao : - Baøi ca dao naøy noùi leân ñieàu gì ?  Diễn tả nỗi nhớ và sự yêu kính đối với ông baø - Những tình cảm đó được diễn tả như thế nào?( bằng hình thức gì) ( Được diễn tả bằng hình thức so sánh. Kiểu so sánh này khá phổ bieán trong ca dao: “bao nhieâu…baáy nhieâu” - Nêu cái hay của cách diễn tả đó? (so sánh mức độ ngày càng tăng) + “ngó lên”  thể hiện sự tôn trong,tôn kính. + “Nuoät laïc maùi nhaø”  noái keát beàn chaët, không tách rời những sự vật, cũng như tính chất huyết thống và công lao gầy dựng ngôi nhà, gầy dưng gia đình của ông bà đối với con cháu. + Hình thức so sánh mức độ “bao GV : NGUYỄN VIẾT HƯNG. 20. Lop7.net. GIÁO ÁN NGỮ VĂN 7. Bài 3 : Diễn tả nỗi nhớ, sự biết ơn đối với ông bà. - “Ngó lên”  thái độ kính trọng đối với ông bà - So sánh mức độ : bao nhieâu…baáy nhieâu. Baøi 4 : Tình caûm anh em thaân thöông, ruoät thòt. - So saùnh baèng hình aûnh..

<span class='text_page_counter'>(21)</span>