Thiết kế giáo án Đại số 8 - Tiết 25 đến tiết 30

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TUAÀN : 13 TIEÁT :25. Ngày soạn :26/11/05 Ngaøy daïy : 28/11/05. ĐƯỜNG THẲNG SONG SONG VAØ ĐƯỜNG THẲNG CẮT NHAU I.. Muïc tieâu : 1. Về kiến thức : Điều kiện để hai đường thẳng y =ax+ b , a  0 và y =a’x+b’ (a’  0) cắt nhau, song song nhau vaø truøng nhau 2. Về kĩ năng : Học sinh biết chỉ ra các đường thẳng cắt nhau, song song nhau và trùng nhau.Vận dụng kiến thức để tìm các giá trị của tham số trong các hàm số bậc nhất khi biết đồ thị của chúng laø caét nhau, hay songsong nhau, hay truøng nhau, truøng nhau. 3. Về thái độ : II. Chuaån bò : - GV:Chuẩn bị bảng phụ, bảng phụ có kẻ lưới ô vuông. - HS: Chuẩn bị giấy kẻ ô vuông, thước thẳng, com pa. III. Tieán trình baøi daïy : Oån định lớp : ( 1 phút ). Hoạt động 1: Kiểm tra (6 phút) Hoạt động của trò Hoạt động của thầy Ghi baûng y x 0 1 Vẽ trên cùng một hệ trục toạ độ hai y=2x+3 3 -1 3 ñths cuûa y =2x vaø y = 2x+3. x 0 1 Nêu nhận xét của hai đồ thị nào? y =2x 0 2 2 -Ba đường thẳng trên đều có heä soá a gioáng nhau nhöng khaùc nhau veà heä soá b. . 3 2. 0. 3. x. Hoạt động 2: Đường thẳng song song ( 12 phút) Hoạt động của trò Hoạt động của thầy Ghi baûng -Giaùo vieân yeâu caàu moät hoïc sinh 1/ Đường thẳng song song 0 1 khaùc leân veõ ÑTHS y = 2x-2 treân x ?1 Veõ ÑTHS cuûa y= 2x+3 vaø y=2x – 2 -2 0 cùng một hệ trục toạ độ. y =2x-2 treân cuøng moät mptñ -Cả lớp làm ?1 y -Qua ba ÑTHS treân em coù nhaän HS : Hai haøm soá treân coù cuøng heä 3 soá goùc “a”. xeùt gì veà heä soá a cuûa chuùng. GV : Hai đường thẳng y = 2x + 3 và y = 2x – 2 cùng song song với 2 đường thẵng y = 2x. Một cách tổng quát, hai đường HS : Hai đường thẳng y = ax+b (a  thaúng 3 0) vaø y = a’x + b’ (a’  0 ) song 0 y = ax + b ( a  0) x 1  song với nhau khi và chỉ khi a= 2 y = a’x + b’ (a’  0) khi nào song song với nhau ? khi a’ và b  b’ và trùng nhau khi -2 vaø chæ khi a=a’; b = b’ naøo truøng nhau ? GV ñöa baûng phuï heä thoáng kieán Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> thức cho HS . Keát luaän :. Đường thẳng y = ax + b (d) a  0 Đường thẳng y = a’x + b’ (d’) a’  0. HS ghi lại kết luận vào vở. Một HS đọc to kết luận SGK. a  a ' (d) // (d’)   b  b ' (d)  (d '). a  a '  b  b '. Đường thẳng y = ax + b (d) a  0 Đường thẳng y = a’x + b’ (d’) a’  0 (d) // (d’). (d)  (d '). Hoạt động 3. Đường thẳng cắt nhau ( 10 phút) Hoạt động của trò Hoạt động của thầy GV nêu ?2 (Có bổ sung câu hỏi). HS : Trong ba đường thẳng đó, đường thẳng y = 0,5x + 2 và y = Tìm các cặp đường thẳng song 0,5x – 1 song song với nhau vì có song, các cặp đường thẳng cắt nhau trong các đường thẳng sau : hệ số a bằng nhau, hệ số b khác nhau. y = 0,5x +2 ; y = 0,5x – 1 Hai đường thẳng y = 0,5x + 2 và y = 1,5x + 2 y = 1,5x + 2 khoâng song song, Giaûi thích cuõng khoâng truøng nhau, chuùng phaûi caét nhau. GV đưa hình vẽ sẵn đồ thị ba hàm số trên để minh họa cho Tương tự hai đường thẳng y = 0,5 nhaän xeùt treân. – 1 vaø y = 1,5x + 2 cuõng caét y nhau.. a  a '  b  b ' a  a '  b  b '. Ghi baûng 2. Đường thẳng cắt nhau ?2: Trong ba đường thẳng đó, đường thaúng y = 0,5x + 2 vaø y = 0,5x – 1 song song với nhau vì có hệ số a baèng nhau, heä soá b khaùc nhau. Hai đường thẳng y = 0,5x + 2 và y = 1,5x + 2 khoâng song song, cuõng khoâng truøng nhau, chuùng phaûi caét nhau. Tương tự hai đường thẳng y = 0,5 – 1 vaø y = 1,5x + 2 cuõng caét nhau.. 2. -4. 4 3. O. 2. HS quan sát đồ thị trên bảng phụ. x. Keát luaän : Đường thẳng y = ax + b ( a  0) vaø y = a’x + b’ ( a’  0) caét nhau khi vaø chæ khi a  a’.. -1. GV : Một cách tổng quát đường thaúng y = ax + b (a  0) vaø y = a’x + b’ ( a’  0) caét nhau khi naøo? GV ñöa ra keát luaän : (d) caét (d’) a a ' GV giới thiệu cho HS : Khi (d) cắt (d’) a a ' và b = b’ thì đồ thò cuûa hai haøm soá treân caét nhau taïi moät ñieåm treân truïc tung.. HS ; Đường thẳng y = ax + b ( a  0) vaø y = a’x + b’ ( a’  0) caét nhau khi vaø chæ khi a  a’. HS ghi kết luận vào vở. Một HS đọc to kết luận SGK. HS chuù yù laéng nghe chuù yù. Lop8.net. Toång quaùt : (d) caét (d’) a. a'.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hoạt động 4: Bài toán áp dụng (13 phút). Hoạt động của trò Hoạt động của thầy GV đưa đề bài tr 54 SGK lên Một HS đọc to đề bài HS trả lời: baûng phuï . GV hoûi : Haøm soá y = 2mx + 3 vaø Haøm soá y = 2mx + 3 coù heä soá a = y = (m + 1)x + 2 coù caùc heä soá a, 2m; b = 3 b, a’, b’ baèng bao nhieâu ? Haøm soá y = (m + 1)x + 2 coù heä soá a’ = m + 1 ; b’ = 2. Tìm điều kiện của m để hai hàm Hai hàm số trên là hàm số bậc soá laø haøm soá baäc nhaát. nhaát khi m 0 GV ghi laïi ñieàu kieän leân baûng 2m 0   m  0&m 1 1 m 1 m  Sau đó GV nêu yêu cầu HS hoạt động nhóm để hoàn thành bài toán. Nửa lớp làm câu a Nửa lớp làm câu b. GV kiểm tra hoạt động nhóm.. GV nhaän xeùt vaø kieåm tra theâm baøi laøm cuûa vaøi nhoùm.. HS hoạt động theo nhóm. a) Đồ thị hàm số y = 2mx + 3 và y = (m + 1)x + 2 caét nhau khi vaø chæ khi a  a’. Hay 2m  m + 1 m 1 Kết hợp điều kiện trên, hai đường thẳng cắt nhau khi và chỉ khi m  0; m 1& m 1 b) Haøm soá y = 2nx + 3 vaø y = (m + 1)x + 2 đã có b  b ' ( 3  2). vậy hai đường thẳng song song với nhau khi và chỉ khi a = a’ hay 2m = m + 1 m 1 (TMÑK). Ghi baûng AÙp duïng : Haøm soá y = 2mx + 3 coù heä soá a = 2m; b = 3 Haøm soá y = (m + 1)x + 2 coù heä soá a’ = m + 1 ; b’ = 2. Hai haøm soá treân laø haøm soá baäc nhaát khi m 0 2m 0   1 m 1 m . HS hoạt động theo nhóm. a) Đồ thị hàm số y = 2mx + 3 và y = (m + 1)x + 2 caét nhau khi vaø chæ khi a  a’. Hay 2m  m + 1 m 1 Kết hợp điều kiện trên, hai đường thẳng cắt nhau khi và chỉ khi m  0; m 1& m 1 b) Haøm soá y = 2nx + 3 vaø y = (m + 1)x + 2 đã có b  b ' ( 3  2). vậy hai đường thẳng song song với nhau khi và chỉ khi a = a’ hay 2m = m + 1 m 1 (TMÑK). Sau 6 phút hoạt động nhóm, lần lượt đại diện hai nhóm lên trình baøy. HS lớp nhận xét, góp ý.. Hoạt động 5 : Hướng dẫn về nhà ( 3 phút). - Nắm vững điều kiện về các hệ số để hai đường thẳng song song, trùng nhau, cắt nhau. - BTVN : 22, 23, 24 SGK Tr 55 - Baøi taäp 18, 19 SBT Tr 59 - Tieát sau luyeän taäp. - Lưu ý cho HS phải học thuộc bảng hệ thống kiến thức. Vận dụng vào giải bài tập cho chính xác. Ruùt kinh nghieäm: ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------TUAÀN : 13 Ngày soạn :28/11/2005 TIEÁT :26 Ngaøy daïy :30/11/2005. LUYEÄN TAÄP I.. Muïc tieâu : 1. Về kiến thức : HS được củng cố điều kiện để hai đường thẳng y = ax + b ( a  0) và y = a’x + b’ ( a’  0) cắt nhau, song song, truøng nhau. 2. Veà kó naêng : HS biết xác định các hệ số a, b trong các bài toán cụ thể. Rèn kĩ năng vẽ đồ thị hàm số bậc nhất. Xác định được giá trị của các thám số đã cho sao cho đồ thị của chúng là hai đường thẳng cắt nhau, song song với nhau, trùng nhau. 3. Về thái độ : II. Chuaån bò : - GV: Bảng phụ có sẵn ô vuông để thuận lợi cho việc vẽ đồ thị, Thước kẻ, Phấn màu - HS: Thước kẻ, compa III. Tieán trình baøi daïy : Oån định lớp : ( 1 phút ). Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 6 phút) Hoạt động của Thầy Hoạt động của Trò GV neâu îeâu caàu kieåm tra. 1 HS lên bảng. HS cả lớp theo dõi. cùng thực hiện Cho hai đường thẳng Đường thẳng y = ax + b (d) a bài tập 22.  0. Đường thẳng y = a’x + b’ (d’) a’  0 a  a ' (d) // (d’)   Nêu điều kiện về các hệ số để : b  b ' (d) song song với (d’) (d) caét (d’) a a ' (d) trùng với (d’) a  a ' (d)  (d ')  (d) caét (d’) b  b ' Chữa bài tập 22a. Chữa bài tập : Đồ thị của hàm số y = ax + 3 song song với đường thẳng y = -2x khi và chỉ khi a = -2 ( Vì đã có 3  0) GV nhaän xeùt vaø cho ñieåm. HS nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn. Hoạt động 2: Luyện tập ( 36 phút) Hoạt động của Thầy Hoạt động của Trò Noäi dung Baøi 23 SGK trang 55. Baøi 23 SGK trang 55. a) Đồ thị hàm số y = 2x + b cắt Cho haøm soá y = 2x + b. Xaùc HS trả lời miệng câu a. trục tung tại điểm có tung độ a) Đồ thị hàm số y = 2x + b cắt định hệ số b trong mỗi trường bằng –3, Vậy tung độ gốc b = -3. hợp sau: trục tung tại điểm có tung độ a) Đồ thị hàm số cắt trục tung tại bằng –3, Vậy tung độ gốc b = -3. b) Vì đồ thị hàm số y = 2x + b đi qua ñieåm A(1;5) nghóa laø khi x = HS : Đồ thị hàm số y = 2x + b đi điểm có tung độ bằng - 3 b) Đồ thị của hàm số đi qua qua ñieåm A(1;5) nghóa laø khi x = 1 thì y = 5. Ta thay x = 1 ; y = 5 vaøo phöông 1 thì y = 5. ñieåm A(1;5) trình. GV hỏi : Đồ thị hàm số y = 2x + Ta thay x = 1 ; y = 5 vào phương y = 2x + b b ñi qua ñieåm A(1;5), em hieåu trình. 5 = 2.1 + b y = 2x + b điều đó như thế nào ? Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> GV goïi 1 HS leân baûng tính b.. 5 = 2.1 + b => b = 3 3 HS leân baûng trình baøy a) ÑK : 1 2m + 1  0 => m   2 GV goïi 3 HS leân baûng giaûi baøi (d) caét (d’)  2m = 1  2 taäp 24 SGK trang 55. Moãi HS 1 thực hiện một câu.  m  2 Kết hợp với điều kiện, (d) cắt GV vieát 1 y = 3x + 3k (d) (d’) khi vaø chæ khi m   2 y = (2m + 1)x – 3 (d’) 2m 1 0  b) (d) // (d’)  2m 1 2 3k 2k 3  1  GV lưu ý cho HS các trường hợp m  2 1 cho chính xaùc.   m  1 Quan tâm đến điều kiện để các  m  2 2  haøm soá laø haøm soá baäc nhaát. Khi k  3 k  3 kết luận phải kết hợp với điều   kieän xaùc ñònh. 2m 1 0  c) (d)  (d’)  2m 1 2 3k 2k 3  GV nhaän xeùt baøi laøm cuûa HS. Coù 1  theå cho ñieåm. m  2 1   m  1  m  2  2 k  3 k  3   HS cả lớp nhận xét bài làm của bạn, bổ sung và chữa bài.. => b = 3 Baøi taäp 24 SGK trang 55 a) ÑK : 1 2m + 1  0 => m   2 (d) caét (d’)  2m = 1  2 1  m  2 Kết hợp với điều kiện, (d) cắt 1 (d’) khi vaø chæ khi m   2 2m 1 0  b) (d) // (d’)  2m 1 2 3k 2k 3  1  m  2 1   m  1  m  2  2 k  3 k  3   2m 1 0  c) (d)  (d’)  2m 1 2 3k 2k 3  1  m  2 1   m  1  m  2  2 k  3 k  3  . Baøi taäp 25.. 1 HS lên bảng thực hiện. GV gọi 2 HS lên bảng thực hiện Baøi taäp 25. GV treo baûng phuï coù keû saün oâ vuông để HS dễ vẽ. Trước khi vẽ GV yêu cầu nhận xét vị trí tương đối của đồ thị hai haøm soá treân.. HS nhận xét được đồ thị hai hàm số trên là hai đường thẳng cắt nhau. Yêu cầu HS xác định được tọa độ các điểm cắt trục tung và điểm cắt trục hoành trước khi vẽ.. 2 y =  x 2 3. Lop8.net. 3 y =  x 2 2. 2 M -3. HS cả lớp cùng thực hiện việc vẽ đồ thị hàm hai hàm số đã. y. -. 3 2. N O 2 4 3 3. x.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> cho. GV yeâu caàu HS neâu caùch xaùc định giao điểm của mỗi đồ thị với hai trục GV gọi 2 HS lên bảng thực hiện baøi taäp 25a. GV treo baûng phuï coù keû saün oâ vuông để HS dễ vẽ. Trước khi vẽ GV yêu cầu nhận xét vị trí tương đối của đồ thị hai haøm soá treân. HS cả lớp cùng thực hiện việc vẽ đồ thị hàm hai hàm số đã cho. GV yeâu caàu HS neâu caùch xaùc định giao điểm của mỗi đồ thị với hai trục tọa độ. Baøi taäp 24 SBT trang 60. GV yêu cầu HS hoạt động theo nhoùm. Cho đường thẳng y = (k + 1)x + k (1) a) Tìm giá trị của k để đường thẳng (1) đi qua gốc tọa độ.. 2 y =  x 2 3. y 3 y =  x 2 2. 2 M. N. -3. O 2 4 x 3 2 ng theo 3nhoù3m. HS hoạt độ Yêu cầu các nhóm thực hiện được các phần sau : a) Biết được khi đường thẳng (1) đi qua gốc tọa độ thì b = 0 từ đó suy ra k = ?. b) Đường thẳng (1) cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng 1 - 2 tức là có b = 1 - 2 hay k = 1 2 c) Biết điều kiện để hai đường thẳng song song với nhau là a = a’; b = b’ . Từ đó suy ra k = ?. Baøi taäp 24 SBT trang 60. a) Đường thẳng y = ax + b đi qua gốc tọa độ khi b = 0, nên đường thaúng y = (k + 1)x + k ñi qua goác tọa độ khi k = o b) Đường thẳng (1) cắt trục tung tại điểm có tung độ bằng 1 - 2 tức là có b = 1 - 2 hay k = 1 2 c) Đường thẳng (1) song song với đường thẳng y = ( 3 + 1)x + 3 khi vaø chæ khi. k  1 3 1 k 3  k  3 Vậy với k = 3 Thì đường thẳng (1) song song với đường thẳng y = ( 3 + 1)x + 3. b) Tìm giá trị của k để đường thaúng (1) caét truïc tung taïi ñieåm có tung độ bằng 1 - 2 c) Tìm giá trị của k để đường thẳng (1) song song với đường thaúng Đại diện các nhóm trình bày bài y = ( 3 + 1)x + 3 giaûi cuûa nhoùm mình. Sau khi các nhóm hoạt động HS cả lớp nhận xét, bổ sung chữa khoảng 5 phút thì GV yêu cầu baøi. đại diện 1 nhóm lên trình bày. GV kieåm tra baøi laøm cuûa moät vaøi nhoùm. Hoạt động 3: Hướng dẫn về nhà ( 2 phút) - Nắm vững điều kiện để đồ thị hàm số bậc nhất là một đường thẳng đi qua gốc tọa độ, điều kiện để đồ thị hai hàm số bậc nhất là hai đường thẳng song song, trùng nhau, cắt nhau. - Rèn luyện kĩ năng vẽ đồ thị hàm số bậc nhất. - OÂn taäp khía nieäm tg  , caùch tính goùc  khi bieát tg  baèng maùy tính boû tuùi. - BTVN soá 26 SGK tr 55, baøi 20, 21, 22 SBT tr 60. - Xem trước bài Hệ số góc của đường thẳng Y = AX + B ( A  0 ) Ruùt kinh nghieäm: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------TUAÀN : 14 TIEÁT :27. Ngày soạn :3/12/2005 Ngaøy daïy :5/12/2005. HỆ SỐ GÓC CỦA ĐƯỜNG THẲNG Y = AX + B (B  0 ) I.. Muïc tieâu : 1. Về kiến thức : HS nắm vững khái niệm góc tạo bởi đường thẳng y = ax + b và trục Ox, khía niệm hệ số góc của đường thẳng y = ax + b và hiểu được rằng hệ số góc của đường thẳng liên quan mật thiết với góc tạo bởi đường thẳng đó với trục Ox. 2. Veà kó naêng : HS biết tính gọc  hợp bởi đường thẳng y = ax + b và trục Ox trong trường hợp hệ số a > 0 theo công thức a = tg  . Trường hợp a < 0 có thể tính góc  một cách gián tiếp. 3. Về thái độ : II. Chuaån bò : - GV: Bảng phụ có kẻ sẵn ô vuông để vẽ đồ thị, Hình 10, 11 Máy tình bỏ túi, thước thẳng, phấn màu. - HS: Ôn tập lại cách vẽ đồ thị hàm số y = ax + b ( a  0 ), máy tính bỏ túi. III. Tieán trình baøi daïy : Oån định lớp : ( 1 phút ). Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 5 phút) Hoạt động của Thầy Hoạt động của Trò Yeâu caàu kieåm tra . Một HS lên bảng. HS cả lớp cùng thực hiện. Vẽ trên cùng một mặt phẳng tọa độ, đồ thị hai hàm y soá y = 0,5x + 2 vaø y = 0,5x – 1 Nêu nhận xét về hai đường thẳng này ? 2. -4. 2. O. x. -1. GV nhaän xeùt vaø cho ñieåm. Nhận xét: Hai đường thẳng trên song song với nhau vì coù a = a’ (0,5 = 1,5) vaø b  b’(2  -1) HS nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn. Hoạt động 2: Khái niệm hệ số góc của đường thẳng y = ax + b (a  0 ) ( 23 phút) Hoạt động của Thầy Hoạt động của Trò Noäi dung Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> GV nêu vấn đề : Khi vẽ đường thaúng y = ax + b ( a  0 ) treân mặt phẳng tọa độ Oxy, gọi giao điểm của đường thẳng này với trục ox là A thì đường thẳng tạo với trục Ox bốn gọc phân biệt có ñænh chung laø A. Vậy góc tạo bởi đường thẳng y = ax + b (a  0 ) vaø truïc Ox laø goùc nào ? Và góc đó phụ thuộc vào caùc heä soá cuûa haøm soá khoâng ? a) Góc tạo bởi đường thẳng y = ax = b ( a  0 ) vaø truïc Ox. GV ñöa hình 10A SGK roài neâu khái niệm về góc tạo bởi đường thaúng y = ax = b vaø truïc Ox nhö SGK. GV hỏi : a > 0 thì góc  có độ lớn như thế nào ? GV ñöa tieáp hình 10b SGK vaø yeâu caàu HS leân xaùc ñònh goùc  trên hình và nêu nhận xét về độ lớn của góc  khi a < 0. HS chú ý, quan sát sự hướng dẫn cuûa GV .. 1. Khaùi nieäm heä soá goùc cuûa đường thẳng y = ax + b (a  0 ) a) Góc tạo bởi đường thẳng y = ax + b vaø truïc Ox.. a>0. y T. HS nhaän xeùt hình 10a, 10b Hình a: a > 0 thì  laø goùc nhoïn. Hình b: a < 0 thì  laø goùc tuø.. A. . x. a > 0 thì  laø goùc nhoïn. a<0. y. y T. . 2. -4. O. O 2. O. x. x. A. a < 0 thì  laø goùc tuø.. -1 b) Heä soá goùc. GV đưa bảng phụ có đồ thị hàm soá y = 0,5x + 2 vaø y = 0,5x – 1 ( HS đã vẽ khi kiểm tra ). Yêu caàu HS xaùc ñònh goùc  ? GV yeâu caàu HS nhaän xeùt veà caùc goùc  naøy ? GV : Vậy các đường thẳng có cùng hệ số a thì tạo với trục Ox caùc goùc nhö theá naøo ?. GV đưa hình 11a đã vẽsẵn đồ thị cuûa ba haøm soá : y = 0,5x + 2; y = x + 2; y = 2x + 2. Yeâu caàu HS xaùc ñònh caùc heä soá a cuûa caùc haøm soá, xaùc ñònh caùc goùc. b) Heä soá goùc: Nhaän xeùt : Các đường thẳng có cùng hệ số a thì tạo với trục Ox các góc bằng nhau . HS : Các đường thẳng có cùng hệ a = a’   =  ’ số a thì tạo với trục Ox các góc y ? baèng nhau . a = a’   =  ’ 2 HS nhaän xeùt : Các góc  này bằng nhau vì đó là hai góc đồng vị của hai đường thaúng song song.. HS : y = 0,5x + 2 (1) coù a1 = 0,5 > 0 y = x + 2 (2) coù a2 = 1 > 0 y = 2x = 2 (3) coù a3 = 2 > 0 Vaäy : 0 < a1 < a2 < a3 Lop8.net. -4. 1.  2 3 -2 -1 O. x.

<span class='text_page_counter'>(9)</span>  rồi so sánh mối quan hệ giữa các hệ số a với các góc  . GV choát laïi ; Khi heä soá a > 0 thì  nhoïn. a taêng thì  taêng. (  < 900) GV tiếp tục đưa hình 11b đã vẽ sẵn đồ thị của ba hàm số: y = -2x + 2; y = -x + 2; y = -0,5x + 2 Yêu cầu tương tự như trên. Gọi góc tạo bởi các đường thẳng y = ax + b ( a  0 ) với trục Ox lần lượt là  1;  2;  3 Haõy xaùc ñònh caùc heä soá a cuûa caùc haøm soá roài so saùnh moái quan heä giữa các hệ số a với góc  . GV cho HS đọc nhận xét SGK trang 57 roài ruùt ra keát luaän : Vì có sự liên quan giữa hệ số a và góc tạo bởi đường thẳng y = ax + b vaø truïc Ox. Nên người ta gọi a là hệ số góc của đường thẳng y = ax + b GV neâu chuù yù SGK tr 57. Hoạt động 3 : Ví dụ (14 phút) Hoạt động của Thầy Ví duï 1: Cho haøm soá y = 3x + 2 a) Vẽ đồ thị của hàm số. b) Tính góc tạo bởi đường thaúng. y = 3x + 2 vaø truïc Ox ( Laøm troøn đến phút). GV yêu cầu HS xác định tọa độ giao điểm của đồ thị với hai trục tọa độ,. =>  1 <  2 <  3. HS : y = -2x + 2 (1) coù a1 = -2 < 0 y = -x + 2 (2) coù a2 = -1 < 0 y = -0,5x + 2 coù a3 = -0,5 < 0 Vaäy a1 < a2 < a3 < 0 =>  1 <  2 <  3. Ta coù: 0 < a1 < a2 < a3 =>  1 <  2 <  3. y 2. O. 1. 1. x. 2 2. HS đọc nhận xét SGK. HS nghe GV trình baøy HS ghi chuù : a: laø heä soá goùc. b : là tung độ góc. Hoạt động của Trò HS : ĐTHS y = 3x = 2 là một đường thaúng ñi qua hai ñieåm. ÑCTT: ( 0 ; 2 ) 3 ÑCTH: (  ; 0) 2 Một HS lên bảng vẽ đồ thị hàm soá treân.. HS vẽ đồ thị trên bảng phụ có kẻ oâ vuoâng.. Ta coù : a1 < a2 < a3 < 0 =>  1 <  2 <  3 Chuù yù : Khi b = 0, ta coù haøm soá y = ax. Trong trường hợp này, ta cũng noùi raèng a laø heä soá goùc cuûa đường thẳng y = ax. Noäi dung 2. Ví duï : Ví duï 1: Cho haøm soá y = 3x + 2 c) Vẽ đồ thị của hàm số. d) Tính góc tạo bởi đường thẳng. y = 3x + 2 vaø truïc Ox ( Laøm troøn đến phút). Giaûi: ĐTHS y = 3x = 2 là một đường thaúng ñi qua hai ñieåm. ÑCTT: ( 0 ; 2 ) 3 ÑCTH: (  ; 0) 2 y 2 A. GV löu yù cho HS khi xaùc ñònh phân số trên hệ trục tọa độ.. HS xaùc ñònh goùc  Lop8.net. . 3 2 B O. x.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> b) Xác định góc tạo bởi đường thằng y = 3x + 2 với trục Ox. Xeùt tam giaùc vuoâng OAB, Ta coù thể tính được tỉ số lượng giác nào cuûa goùc  ? GV : tg  = 3. Thì 3 chính laø heä số góc của đường thẳng y = 3x + 2. Haõy duøng maùy tính boû tuùi xaùc ñònh goùc  Ví duï 2: Cho haøm soá y = -3x + 3 a) Vẽ đồ thị hàm số. b) Tính góc tạo bởi đường thẳng y = -3x + 3 vaø truïc Ox (laøm troøn đến phút) Gọi 1 HS lên bảng thực hiện câu a, HS cả lớp vẽ vào vở. Troïng tam giaùc ABO Vuoâng taïi O. Ta coù OA 2 tg  3 OB 2 3 Neân  = 71033’5418 Làm tròn đến phút:   71034’ 1 HS leân baûng. HS cả lớp hoạt động cá nhân theo hướng dẫn của GV .. Ví duï 2: a) y = -3x + 3. x y. yêu cầu HS thực hiện được như phaàn baøi ghi.. A 0 3 y 3B. O. Đại diện một nhóm trình bày bài laøm.. GV gợi ý cho HS : Để tính góc  , trước hết ta hãy tính AABO = ?. B 1 0. A 1. x. b) Xeùt tam giaùc vuoâng OAB ta coù : OA 3 A tgOBA  3 OB 1 A OBA 71034 ' A 1800 OBA. GV nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn. vaø choát laïi: Để tính được góc  là góc hợp bởi đường thẳng y = ax + b và truïc Ox ta laøm nhö sau. + neáu a > 0, tg  = a Từ đó dùng bảng số hoặc máy tính tính trực tiếp góc  . + Nếu a < 0, Tính góc kề bù với goùc  . tg(1800 –  ) = a = -a.  1080 26 '. Từ đó tính góc  Hoạt động 4: Hướng dẫn về nhà ( 2 phút). - Cần ghi nhớ mối liên quan giữa hệ số a và  . - Biết tính góc  bằng máy tính bỏ túi hoặc bảng số. - BTVN 27, 28, 29 SGK trang 59 - Tiết sau Luyện tập, mang theo thước kẻ, compa, máy tính bỏ túi. Ruùt kinh nghieäm: --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> ----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------. TUAÀN :14 TIEÁT :28. Ngày soạn :5/12/2005 Ngaøy daïy :7/12/2005. LUYEÄN TAÄP I.. Muïc tieâu : 1. Về kiến thức : HS được củng cố mối liên quan giữa hệ số a và góc  ( góc tạo bởi đường thẳng y = ax + b với truïc Ox) 2. Veà kó naêng : HS được rèn luyện kĩ năng xác định hệ số góc a, hàm số y = ax + b, vẽ đồ thị hàm số y = ax + b, tính góc  , tính chu vi và diện tích tam giác trên mặt phẳng tọa độ. 3. Về thái độ : II. Chuaån bò : - GV:Bảng phụ, thước thẳng, phấn màu, máy tính bỏ túi. - HS: Máy tính bỏ túi, hoặc bảng số. III. Tieán trình baøi daïy : Oån định lớp : ( 1 phút ). Hoạt động 1: Kiểm tra bài cũ ( 7 phút) Hoạt động của Thầy Hoạt động của Trò GV neâu yeâu caàu kieåm tra Một HS lên bảng. HS cả lớp cùng thực hiện và a) Điền vào chỗ (….) để được khẳng định đúng. nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn. Cho đường thẳng y = ax + b ( a  0 ). Gọi  là 1. Neáu a > 0 thì goùc  laø goùc nhoïn heä soá a caøng góc tạo bởi đường thẳng y = ax + b và trục Ox. lớn thì góc  càng lớn nhưng vẫn nhỏ hơn 900 1. Nếu a > 0 thì góc  là ………. hệ số a càng lớn thì tg  = a goùc  ………. nhöng vaãn nhoû hôn ………. 2. Nếu a < 0 thì góc  là góc tù hệ số a càng lớn tg  = … thì góc  càng lớn nhưng vẫn nhỏ hơn 1800 2. Nếu a < 0 thì góc  là …. hệ số a càng lớn thì b) Haøm soá y = 2x – 3 coù heä soá goùc a = 2 > 0 goùc  ….. Neân tg  = 2 =>   63026’ b) Cho haøm soá y = 2x – 3. Xaùc ñònh heä soá goùc cuûa hàm số và tính góc  ( làm tròn đến phút). Goïi 1 HS leân baûng ñieàn vaøo choã troáng. GV treo baûng phuï coù ghi saün caùc caâu hoûi. GV nhaän xeùt vaø cho ñieåm. Hoạt động 2: Luyện tập (20 phút) Hoạt động của Thầy Hoạt động của Trò Noäi dung Bài 27(a) và bài 29 SGK tr 58. HS hoạt động theo nhóm. Baøi taäp 27: GV yêu cầu HS hoạt động theo Bài làm của các nhóm: Vì ÑTHS ñi qua ñieåm A(2 ; 6) Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> nhoùm. Nửa lớp làm bài 27(a) và bài 29(a). Nửa lớp làm bài 29(b, c). Baøi 27a. ÑTHS ñi qua ñieåm A(2 ; 6) => x = 2 ; y = 6 Ta thay x = 2; y = 6 vaøo phöông trình y = ax + 3 6 = a.2 + 3 GV treo baûng phuï coù ghi saün  2a = 3 đề bài các bài tập hoặc phiếu  a = 1,5 hoïc taäp. Vaäy Heä soá goùc cuûa haøm soá laø 1,5. Baøi 29(a). GV chuù yù theo doõi caùc nhoùm ĐTHS y = ax + b cắt trục hoành thực hiện. Lưu ý cho HS bài tại điểm có hoành độ bằng 1,5 tập 29. GV phải hướng dẫn HS => x = 1,5 ; y = 0. thay caùc giaù trò a, x, y vaøo coâng Ta thay x = 1,5; y = 0 ; a = 2 vaøo thức và tính b. phương trình ta được. 0 = 2.1,5 + b => b = -3. Vậy hàm số đó là : y = 2x – 3. Baøi 29b. Tương tự như trên ta thay a = 3; x GV nhận xét, sửa sai cho HS = 2 ; y = 2 vaøo phöông trình. Tính neáu coù. b = -4. GV choát laïi caùch giaûi daïng Vậy hàm số đã cho là : y = 3x – 4 Baøi 29c. toán này cho HS “Lưu ý các kiến thức có liên quan như cho Yêu cầu HS xác định được đường thẳng song song với một a = 3 . và tính b = 5. đường thẳng đã cho, chúng ta Vậy hàm số đó là : y = 3 x + 5 xác định được hệ số góc. Hoặc Đại diện các nhóm trình bày bài cho biết đồ thị hàm số cắt trục giaûi. hoành tại điểm có hoành độ HS cả lớp góp ý, chữa bài. baèng a thì chuùng ta seõ coù x = a; y = 0……) HS quan sát đồ thị các hàm số GV cho HS thực hiện bài tập treân baûng phuï. 31 SGK Trang 59. Yêu cầu HS tính được như sau:. GV vẽ sẵn trên bảng phụ đồ OA tg 1 450 thò caùc haøm soá. OB 1 x 3 ; y = x + 1; y = OC 3 3 tg  300 OD 3 y = 3x  3 OE A tgOFE 3 600 GV yêu cầu HS dựa vào đồ thị tg OF tính soá ño caùc goùc  ;  ;  HS : Có thể xác định được. ví dụ GV hỏi thêm : Không vẽ đồ nhö: thị. Có thể xác định được các y = x + 1 coù a1 = 1 goùc  ,  ,  hay khoâng ? => tg  =1 =>  = 450…... Lop8.net. => x = 2 ; y = 6 Ta thay x = 2; y = 6 vaøo phöông trình y = ax + 3 6 = a.2 + 3  2a = 3  a = 1,5 Vaäy Heä soá goùc cuûa haøm soá laø 1,5. Baøi 29a, b a) Vì ÑTHS y = ax + b caét truïc hoành tại điểm có hoành độ bằng 1,5 => x = 1,5 ; y = 0. Ta thay x = 1,5; y = 0 ; a = 2 vaøo phương trình ta được. 0 = 2.1,5 + b => b = -3. Vậy hàm số đó là : y = 2x – 3. b) Tương tự như trên ta thay a = 3; x = 2 ; y = 2 vaøo phöông trình. Tính b = -4. Vậy hàm số đã cho là : y = 3x – 4. Baøi taäp 31 SGK Trang 59 y 1 x 3 y= 3. 3. y= C 1A D  B  Q F  Q Q O Q1 Q. 3x  3. x.  3 E. OA tg 1 450 OB OC 3 tg  300 OD 3 OE A tg tgOFE 3 OF. 600.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> KIEÅM TRA 15 PHUÙT. Đề 1: a) Vẽ đồ thị hàm số y = 2x + 2 (6 điểm) b) Tính số đo góc tạo bởi đường thẳng y = 2x + 2 với trục Ox.(4 điểm) Đề 2: a) Vẽ đồ thị hàm số y = 3x + 2 (6 điểm) b) Tính số đo góc tạo bởi đường thẳng y = 3x + 2 với trục Ox. (4 điểm) Thống kê chất lượng bài kiểm tra. Lớp 0–2 3–4 5-6 7-8 9 - 10 Treân TB 9A1 5/43 10/43 10/43 3/43 15/43 28/43 Nhaän xeùt : - Đa số HS đã vẽ được đồ thị hàm số đã cho. - Tính được số đo của góc tạo bởi đường thẳng và trục Ox. - Tuy nhiên vẫn cón HS chưa xác định được ĐCTT; ĐCTH - Hoặc HS vẫn cón xác định ĐCTH mà cho y = 0 … Hướng dẫn về nhà (2 phút). - Soạn các câu hỏi lí thuyết Ôn tập chương II. - Tieát sau OÂn taäp chöông II. - BTVN 32, 33, 34, 35, 36, 37 SGK trang 61. - Xem kĩ các dạng toán đã sửa. Ruùt kinh nghieäm: ------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> TUAÀN : 15 TIEÁT :29. Ngày soạn :10/12/2005 Ngaøy daïy : 12/12/2005. OÂN TAÄP CHÖÔNG II I.. Muïc tieâu : 1. Về kiến thức : Hệ thồng hóa các kiến thức cơ bản của chương giúp HS hiểu sâu hơn, nhớ lâu hơn về các khái niệm hàm số, biến số, đồ thị của hàm số, khái niệm hàm số bậc nhất y = ax + b, tính đồng biến, nghịch biến của hàm số bậc nhất. Giúp HS nhớ lại các điều kiện hai đường thẳng cắt nhau, song song, trùng nhau, vuông góc với nhau. 2. Veà kó naêng : Giúp HS vẽ thành thạo đồ thị hàm số bậc nhất, xác định được góc của đường thẳng y = ax + b và trục Ox, xác định được hàm số y = ax + b thỏa mãn điều kiện của đề bài. 3. Về thái độ : II. Chuaån bò : - GV: Bảng phụ ghi sẵn câu hòi, bài tập, bảng tóm tắt kiến thức, Thước thẳng, phấn màu, máy tính boû tuùi - HS: Ôn tập lí thuyết chương II và làm bài ậtp, Thước kẻ, máy tính bỏ túi. III. Tieán trình baøi daïy : Oån định lớp : ( 1 phút ). Hoạt động 1: Ôn tập lí thuyết ( 12 phút) Hoạt động của Thầy Hoạt động của Trò GV cho HS trả lời các câu hòi sau. GV đưa đề bài HS trả lời theo yêu cầu của GV Yêu cầu HS trả lời như phần tóm tắt kiến thức. treân baûng phuï. Sau khi HS trả lời xong GV treo bảng phụ tóm tắt 1) SGK kiến thức. 1) Neâu ñònh nghóa veà haøm soá ? 2) SGK 2) Hàm số thường được cho bởi những cách nào ? ví duï : Neâu ví duï cuï theå. x 0 1 4 6 9 3) Đồ thị hàm số y = f(x) là gì ? y 0 1 2 6 3 4) Theá naøo laø haøm soá baäc nhaát ? Cho ví duï. 3) SGK 5) Hàm số bậc nhất y = ax + b ( a  0 ) có những 4) SGK tính chaát gì ? Ví duï : y = 3x + 2 Haøm soá y = 2x 5) SGK y = -3x + 3 Hàm số y = 2x có a = 2 > 0 nên hàm số đồng biến. đồng biến hay nghịch biến ? Vì sao ? Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> 6) Góc tạo bởi đường thẳng y = ax + b và trục Ox được xác định như thế nào ? 7) Giải thích vì sao người ta gọi a là hệ số góc của ñöoøng thaúng y = ax + b. 8) Khi nào hai đường thẳng y = ax + b (d) a  0 vaø y = a’x + b’ (d’) a’  0 a) caét nhau b) Song song với nhau c) Truøng nhau d) Vuông góc với nhau. Haøm soá y = -3x + 3 coù a = -3 < 0 neân haøm soá nghòch bieán. 6) SGK 7) Người ta gọi a là hệ số góc của đường thẳng y = ax + b (a  0 ) vì giữa hệ số a và góc  có liên quan maät thieát. a > 0 thì goùc  laø goùc nhoïn. a càng lớn thì góc  càng lớn (nhưng vẫn nhỏ hơn 900) tg  = a a , 0 thì goùc  laø goùc tuø a càng lớn thì góc  càng lớn (nhưng vẫn nhở hơn 1800) tg  ' a a với  ’ là góc kề bù của góc  8) SGK Boå sung d) (d)  (d’)  a.a’ = 1. Hoạt động 2 : Luyện tập ( 30 phút) Hoạt động của Thầy GV cho HS hoạt động nhóm làm caùc baøi taäp 32, 33, 34, 35 SGK tr 61. Nửa lớp làm bài 32, 33 Nửa lớp làm bài 34, 35. GV kieåm tra baøi cuûa vaøi nhoùm, kiểm tra, hướng dẫn. góp ý.. GV lưu ý đến các điều kiện cho HS. ñaëc bieät laø baøi taäp 35.. Sau khi các nhóm hoạt động khoảng 7 phút dừng lại. GV kieåm tra theâm baøi laøm cuûa vaøi nhoùm.. Hoạt động của Trò HS hoạt động theo nhóm. Baøi laøm cuûa caùc nhoùm. Baøi 32: a) Hàm số y = (m –1)x + 3 đồng bieán  m – 1 > 0 m>1 b) Haøm soá y = (5 – k)x + 1 nghòch bieán  5 – k < 0 k>5 Baøi 33: Haøm soá y = 2x + (3 + m) vaø haøm số y = 3x + (5 – m) đều là hàm số bậc nhất, đã có a  a’ (2  3) Đồ thị của chúng cắt nhau tại moät ñieåm treân truïc tung 3+m=5–m m=1 Bài 34: Hai đường thẳng y = (a – 1)x + 2 (a  1) vaø y = (3 – a)x + 1 (a  3) đã có tung độ gốc b  b’ (2  1). Vậy hai đường thẳng song song với nhau khi : a–1=3–a a=2 Bài 35: Hai đường thẳng y = kx + m – 2 ( k  0) vaø y = (5 – k)x + 4 – m ( k  5) truøng nhau. Lop8.net. Noäi dung Baøi 32: a) Hàm số y = (m –1)x + 3 đồng bieán  m – 1 > 0 m>1 b) Haøm soá y = (5 – k)x + 1 nghòch bieán  5 – k < 0 k>5 Baøi 33: Haøm soá y = 2x + (3 + m) vaø haøm số y = 3x + (5 – m) đều là hàm số bậc nhất, đã có a  a’ (2  3) Đồ thị của chúng cắt nhau tại moät ñieåm treân truïc tung 3+m=5–m m=1 Bài 34: Hai đường thẳng y = (a – 1)x + 2 (a  1) vaø y = (3 – a)x + 1 (a  3) đã có tung độ gốc b  b’ (2  1). Vậy hai đường thẳng song song với nhau khi : a–1=3–a a=2 Bài 35: Hai đường thẳng y = kx + m – 2 ( k  0) vaø y = (5 – k)x + 4 – m ( k  5) truøng nhau..

<span class='text_page_counter'>(16)</span> k 5 k  2 4 m m  k  2,5  m  3. GV sửa bài và chú ý cho HS từng điều kiện cụ thể của từng bài. Đối với những HS yếu GV yêu caàu HS phaûi xaùc ñònh roõ caùc heä số a, b của từng phương trình rồi Đại diện bốn nhóm lớp lần lượt leân baûng trình baøy mới được áp dụng công thức. HS cả lớp nhận xét, chữa bài Tiếp theo GV yêu cầu HS thực hiện bài tập 36 SGK trang 61 để cuûng coá. GV gọi 1 HS đọc đề bài. Cho haøm soá y = (k + 1)x + 3 vaø y = (3 – 2k)x + 1 a) Với giá trị nào của k thì đồ thị hai hàm số là hai đường thẳng song song với nhau ?. b) Với gái trị nào của k thì đồ thị hai hàm số là hai đường thẳng caét nhau.. c) Hai đường thẳng trên có trùng nhau được không ? Vì sao ?. GV coù theå ghi nhanh baøi giaûi leân bảng. Hoặc có thể yêu cầu HS về nhà hoàn thiện bái toán.. HS đọc đề bài 36 SGK trang 61 HS cả lớp hoạt độgn cá nhân thực hiện bài toán. GV gọi 1 HS đứng tại chỗ trả lời baèng mieäng. a) Yêu cầu HS xác định đúng điều kiện để hai đường thẳng song song với nhau là a = a’. Từ 2 đó tính được k = 3 b) Điều kiện để hai đường thẳng cắt nhau là a  a’. Từ đó tính  k  1  được k  1,5  2 k  3  c) Hai đường thẳng trên không theå truøng nhau, vì chuùng coù tung độ gốc khác nhau (3  1). Baøi 36 Đáp số : 2 a) k = 3  k  1  b) k  1,5  2 k  3 . c) Hai đường thẳng trên không theå truøng nhau, vì chuùng coù tung độ gốc khác nhau (3  1) Baøi taäp 37a, b, c y = 0,5x + 2 x 0 -4 y 2 0 y = -2x + 5 x 0 2,5 y 5 0. y. Hai HS lên bảng thực hiện yêu GV yêu cầu HS thực hiện bài tập cầu của GV 37a, b, c SGK trang 61. y = 0,5x + 2 GV treo baûng phuï coù veõ saün caùc x 0 -4 oâ vuoâng. y 2 0 GV goïi 2 HS cuøng luùc leân baûng y = -2x + 5 vẽ đồ thị hàm số x 0 2,5 y = 0,5x + 2 (1) y 5 0 y = 5 – 2x (2) y GV yêu cầu HS lập bảng. hoặc xaùc ñònh ñieåm caét truïc tung. Điểm cắt trục hoành của từng đồ. k 5 k  2 4 m m  k  2,5  m  3. 5 2,6 2. C. Lop8.net. 5 2,6 2 A -4. . C. . 1,2 2,5B. b) A(-4 ; 0) ; B(2,5 ; 0) Ñieåm C laø giao ñieåm cuûa hai đường thẳng nên ta có : 0,5x + 2 = -2x + 5 <=> 2,5x = 3 <=> x = 1,2 Thay x = 1,2 vaøo y = 0,5x + 2. x.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> thị. Sau đó vẽ đồ thị hai hàm số treân. GV yêu cầu HS xác định tọa độ caùc ñieåm A, B, C ?. GV yêu cầu HS trả lời bằng miệng tọa độ điểm A, B ? GV hỏi: Để xác định tọa độ ñieåm C ta laøm nhö theá naøo. Neáu HS thực hiện không được GV có thể hướng dẫn cho HS. GV giới thieäu cho HS phöông trình 0,5x + 2 = -2x + 5 được gọi là phương trình hoành độ giao điểm. Từ đó GV yêu cầu HS giải pt hoành độ giao điểm để tìm x và thay vào công thức tính y. Rồi rút ra tọa độ của điểm C c) Tính Độ dài đoạn thẳng AB = ?; AC = ? ; BC = ? GV löu yù cho HS khi vaän duïng ñònh lí Pi – ta – go. Đơn vị đo trên trục tọa độ là xentimét làm tròn đến chữ số thập phân thứ hai. GV nhận xét và sửa bài cho HS.. b) HS trả lời bằng miệng A(-4 ; 0) ; B(2,5 ; 0) Ñieåm C laø giao ñieåm cuûa hai đường thẳng nên ta có : 0,5x + 2 = -2x + 5 <=> 2,5x = 3 <=> x = 1,2 Thay x = 1,2 vaøo y = 0,5x + 2  y = 0,5.1,2 + 2  y = 2,6 Vậy tọa độ điểm C(1,2 ; 2,6) c) Ta coù AB = AO + OB = 6,5 cm Goïi F laø hình chieáu cuûa C treân Ox => OF = 1,2 vaø FB = 1,3 Theo ñònh lí Py – ta – go ta coù : AC =. AF 2  CF 2. =. 5, 22  2, 62. =. 33,8  5,18 (cm). BC =. CF 2  FB 2. =. 2, 62  1,32. =. 8, 45  2,91 (cm).  y = 0,5.1,2 + 2  y = 2,6 Vậy tọa độ điểm C(1,2 ; 2,6) c) Ta coù AB = AO + OB = 6,5 cm Goïi F laø hình chieáu cuûa C treân Ox => OF = 1,2 vaø FB = 1,3 Theo ñònh lí Py – ta – go ta coù : AC =. AF 2  CF 2. =. 5, 22  2, 62. =. 33,8  5,18 (cm). BC =. CF 2  FB 2. =. 2, 62  1,32. =. 8, 45  2,91 (cm). Hoạt động 3 : Hướng dẫn về nhà (2 phút) - OÂn taäp kó lí thuyeát vaø caùc daïng baøi taäp cuûa chöông - Xem trước bài phương trình bậc nhất hai ẩn số (SGK tập 2) - BTVN 34, 35 SBT trang 62. Ruùt kinh nghieäm: -----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------TUAÀN : 15 TIEÁT :30. Ngày soạn :12/12/2005 Ngaøy daïy :14/12/2005. Chöông III.. HEÄ HAI PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT HAI AÅN. PHÖÔNG TRÌNH BAÄ C NHAÁT HAI AÅN Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> I.. Muïc tieâu : 1. Về kiến thức : HS nắm được khái niệm pt bậc nhất hai ẩn số và nghiệm của nó. Hieåu taäp nghieäm cuûa pt baäc nhaát hai aån vaø bieåu dieãn hình hoïc cuûa noù. 2. Veà kó naêng : Biết cách tìm công thức nghiệm tổng quát và vẽ đường thẳng biểu diễn tập nghiệm của một phöông trình baäc nhaát hai aån soá 3. Về thái độ : II. Chuaån bò : - GV:Thước thẳng, compa, phấn màu. - HS: Ôn tập phương trình bậc nhất một ẩn (định nghĩa, số nghiệm, cách giải); Thước thẳng, compa. III. Tieán trình baøi daïy : Oån định lớp : ( 1 phút ). Hoạt động 1: Đặt vấn đề và giới thiệu nội dung chương III ( 5 phút) Hoạt động của Thầy Hoạt động của Trò GV : Chúng ta đã được học về pt bậc nhất một ẩn. Trong thực tế, còn có các tình huống dẫn đến pt có nhiểu hơn một ẩn, như phương trình bậc nhất hai aån soá . Ví dụ trong bài toán cổ : HS nghe GV trình baøy “ Vừa gà vừa chó Boù laïi cho troøn Ba möôi saùu con Moät traêm chaân chaün” Hoûi coù bao nhieâu gaø, bao nhieâu choù ? neáu ta kí hieäu soá gaø laø x, soá choù laø y thì : Giả thiết có 36 con vừa gà vừa chó được mô tả bởi hệ thức x + y = 36 Giả thiết tất có tất cả 100 chân được mô tả bởi hệ thức 2x + 4y = 100 Đó là ví dụ về phương trình bậc nhất hai ẩn số. HS mở “Mục lục” SGK Trang 137 theo doõi Sau đó GV giới thiệu nội dung chương III. - Phöông trình vaø heä phöông trình baäc nhaát hai aån soá. - Caùch giaûi heä phöông trình. - Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình. Hoạt động 2: Khái niệm về phương trình bậc nhất hai ẩn số ( 15 phút) Hoạt động của Thầy Hoạt động của Trò Noäi dung GV : Phöông trình x + y = 36 ; I . Khaùi nieäm veà phöông trình 2x + 4y = 100 laø caùc ví duï veà baäc nhaát hai aån soá phöông trình baäc nhaát hai aån (SGK Trang 5) soá. Goïi a laø heä soá cuûa x, b laø heä soá cuûa y, c laø haèng soá. Moät caùch toång quaùt ta coù phöông trình baäc nhaát hai aån soá x , y laø heä HS nhaéc laïi ñònh nghóa phöong trình thức dạng ax + by = c . Trong bậc nhất hai ẩn và đọc ví dụ 1 SGK đó a, b, c là các số đã biết ( a Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span>  0 hoặc b  0 ) GV yêu cầu HS tự lấy ví dụ về phöông trình baäc nhaát hai aån soá . GV neâu caâu hoûi: Trong caùc phöông trình sau, phöông trình naøo laø phöông trình baäc nhaát hai aån soá ? a) 4x – 9y = 0 b) 3x2 – 5y = 9 c) 0x + 7y = 12 d) 3x + 0y = 7 e) 0x + 0y = 10 f) x – y + z = 3. Xeùt phöông trình x + y = 36 ta thấy với x = 2; y = 34 thì caùc giaù trò cuûa veá traùi baèng veá phaûi, ta noùi caëp soá x = 2; y = 34; hay caëp soá (2; 34) laø moät nghieäm cuûa phöông trình. Haõy chæ ra moät nghieäm khaùc của phương trình đó. Vaäy khi naøo caëp soá (x0; y0) được gọi là một nghiệm của phöông trình ? GV yêu cầu HS đọc khái niệm nghieäm cuûa phöông trình baäc nhaát hai aån soá vaø caùch vieát SGK Trang 5 GV yêu cầu HS thực hiện ?1 a) Kieåm tra xem caùc caëp soá (1 ; 1) vaø (0,5 ; 0) coù laø nghieäm cuûa phöông trình 2x – y hay khoâng ? b) Tìm theâm moät nghieäm khaùc cuûa phöông trình.. GV cho HS laøm tieáp ?2 neâu nhaän xeùt veà soá nghieäm cuûa phöông trình 2x – y = 1 GV nêu : Đôí với phương trình baäc nhaát hai aån soá , khaùi nieäm. tr 5 HS laáy ví duï veà phöông trình baäc nhaát hai aån soá.. HS trả lời : a) Laø phöông trình baäc nhaát hai aån b) Khoâng laø phöông trình baäc nhaát hai aån c) Laø phöông trình baäc nhaát hai aån d) Laø phöông trình baäc nhaát hai aån e) Khoâng laø phöông trình baäc nhaát hai aån f) Khoâng laø phöông trình baäc nhaát hai aån. Ví duï ; a) 4x – 9y = 0 b) 0x + 7y = 12 c) 3x + 0y = 7 Laø caùc phöông trình baäc nhaát hai aån Neáu taïi x = x0 ; y = y0 maø giaù trò hai veá cuûa pt baèng nhau thì caëp số (x0 ; y0) được gọi là một nghieäm cuûa phöông trình.. HS coù theå chæ ra nghieäm cuûa pt laø (1; 35) ; (6; 36)…. - Neáu taïi x = x0 ; y = y0 maø giaù trò hai veá cuûa pt baèng nhau thì caëp soá (x0 ; y0) được gọi là một nghiệm cuûa phöông trình. HS đọc SGK. a) caëp soá (1; 10 Ta thay x = 1 vaø y = 1 vaøo veá traùi phương trình 2x – y = 1, ta được 2.1-1=1 = Veá phaûi => Caëp soá (1 ; 1) laø moät nghieäm cuûa pt. Caëp soá (0,5 ; 0) Tương tự như trên suy ra cặp số (0,5 ; 0) laø moät nghieäm cuûa pt. b) HS coù theå tìm caùc nghieäm khaùc nhö (0; -1) ….. Phöông trình 2x – y = 1 coù voâ soá nghieäm, Moãi nghieäm laø moät caëp soá. ?1: a) caëp soá (1; 10 Ta thay x = 1 vaø y = 1 vaøo veá traùi phương trình 2x – y = 1, ta được 2.1-1=1 = Veá phaûi => Caëp soá (1 ; 1) laø moät nghieäm cuûa pt. Caëp soá (0,5 ; 0) Tương tự như trên suy ra cặp số (0,5 ; 0) laø moät nghieäm cuûa pt. b) Caùc nghieäm khaùc nhö (0; -1) …... ?2)Phöông trình 2x – y = 1 coù voâ soá nghieäm, Moãi nghieäm laø moät Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> taäp nghieäm, phöông trình töông đương cũng tương tự như đối với phương trình một ẩn. Khi biến đổi phương trình, ta vẫn coù theå aùp duïng quy taéc chuyeån vế và quy tắc nhân đã học. Nhaéc laïi: - Theá naøo laø hai pt töông ñöông ? - Phaùt bieåu quy taéc chuyeån veá, quy tắc nhân khi biến đổi phöông trình.. caëp soá. HS phaùt bieåu : - Ñònh nghóa hai phöông trình töông ñöông. - Quy taéc chuyeån veá. - Quy taéc nhaân.. Hoạt động 3: Tập nghiệm của phương trình bậc nhất hai ẩn ( 18 phút) Hoạt động của Thầy Hoạt động của Trò GV : Ta đã biết, phương trình bậc nhất hai aån coù voâ soá nghieäm soá, vaäy laøm thế nào để biểu diễn tập nghiệm của pt ? Ta nhaän xeùt pt 2x – y = 1 (2) Bieåu thò y theo x GV yêu cầu HS thực hiện ?3 GV đưa đề bài lên bảng phụ. x -1 0 0, 1 2 2,5 5 y=2x-1 -3 -1 0 1 3 4 Vaäy pt (2) coù nghieäm toång quaùt laø : x  R hoặc (x; 2x –1) với x  R   y 2 x 1 Nhö vaäy taäp nghieäm cuûa pt (2) laø : S = ( x; 2 x  1) / x R Có thể chứng minh được rằng: Trong mặt phẳng tọa độ Oxy, tập hợp các ñieåm bieåu dieãn caùc nghieäm pt (2) laø đường thẳng (d) : y = 2x –1. đưòng thẳng (d) còn gọi là đường thẳng 2x – y = 1. GV yêu cầu HS vẽ đường thẳng 2x – y = 1 trên hệ trục tọa độ (kẻ sẵn).. Xeùt pt 0x + 2y = 4 (4) Em haõy chæ ra vaøi nghieäm cuûa pt (4) vaäy nghieäm toång quaùt cuûa pt (4) bieåu thò nhö theá naøo ? Haõy bieåu dieãn taäp nghieäm cuûa pt baèng Lop8.net. Noäi dung.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>