Giáo án môn Sinh học lớp 7 năm 2009 - Tiết 11: Sán lá gan

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010. Ngµy so¹n : Ngµy gi¶ng : Tiết 31 Bµi 30 TRUYỀN TIN QUA XINÁP A. Môc tiªu bµi häc : 1. Kiến thức: Học xong bài này học sinh phải có khả năng: Sau khi học xong bài này, học sinh phải có khả năng: Vẽ hoặc mô tả được cấu tạo của xináp. 2. Kỹ năng Trình bày được cơ chế lan truyền của điện thế họat động qua xináp. 3. Thái độ, hành vi: Có hiểu biết đúng đắn về các hiện tượng thần kinh của người B. ThiÕt bÞ d¹y häc : Tranh phóng to các loại xináp (hình 30.1 SGK) Tranh phóng to sơ đồ cấu tạo xinap hóa học.(hình 30.2 SGK) Tranh phóng to sơ đồ lan truyền của điện thế hoạt động qua xináp (hình 30.3 SGK). Máy chiếu qua đầu ( Nếu sử dụng các bản trong thay tranh). C. Néi dung : 1. Mở bài : GV có thể kiểm tra hiểu biết của học sinh về xináp bằng cách đưa ra câu hỏi Xináp là gì ? Có thể tìm thấy xináp ở vị trí nào trong cơ thể ? 2. Bài mới Néi dung Họat động của GV vµ H I. Khái niệm xináp Học sinh quan sát hình 30.1 SGK và đọc Xi náp là diện tích tiếp xúc giữa tế bào mục I. Giáo viên: Xináp là gì? thần kinh vớn tế bào thần kinh hoặc giữa tế bào thần kinh với tế bào khác. Hướng dẫn học sinh nghiên cứu sơ đồ cấu tạo của một xináp hoá học phổ biến II. Cấu tạo xináp ë động vật có chứa chất môi giới hoá học là axêtincolin (hình 30.2 SGK) sau Cấu tạo của một xináp hoá học: đó mô tả cấu tạo của xináp. + Chùy xináp chứa ti thể, bóng chứa chất trung gian hoá học. + Màng trước xináp. + Khe xináp 1. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010 + Màng sau xináp có các thụ thể. Một vài chất trung gian hoá học có ở các xináp: axêtincolin, nôradrênalin…. Cho HS nghiên cứu hình 30.3 SGK sau đó trả lời 3 câu hỏi ở cuối mục III. Điện thế hoạt động lan truyền qua xináp như thế nào ? GV lưu ý học sinh về vai trò của enzim có ở màng sau xináp trong phân hủy axeetincolin thành axetat và colin. Hai chất này sau đó được đưa trở lại màng trước để tái tổng hợp axeetincolin cất trong túi. Tại sao tốc độ lan truyền của điện thế hoạt động qua xináp chậm hơn so với trên sợi thần kinh? Tại sao điện thế hoạt động lan truyền qua xináp. III. Quá trình lan truyền của điện thế hoạt động qua xináp -Xung thần kinh đến làm ion Canxi di chuyÓn vµo trong chïy xinap. -> lµm vì c¸c bãng chøa c¸c chÊt trung gian hãa häc gi¶i phãng ra c¸c chÊt hãa học. Các chất này qua khe đến màng sau, ®­îc c¸c thô thÓ cña mµng sau tiÕp nhận. Làm xuất hiện điện thế hoạt động lan truyÒn ®i tiÕp.. Tại sao khi hàng loạt xung thần kinh lan đên xináp làm vỡ rất nhiều túi chứa chất trung gian hóa học, nhưng khi có hàng loạt xung thần kinh mới khác đến lại vẫn thấy vỡ túi và giải phòng ra chât trung gian hóa học vào khe xináp . Tại sao chất trung gian hóa học không bị ứ đọng lại ở màng sau xináp ? Giáo Viên cần thông báo để học sinh biết xináp vừa học là loạii xináp phổ biết ở dộng vật.Trong cơ thể còn có loại xináp ít phổ biến đó là xinap điện. Xináp điện có cấu tạo từ các kênh ion nối giữa 2 tế bào cạnh nhau nên điện thế họat động có thể lan truyền thẳng từ nơron này sang nơron khác. D. Cñng cè: 2. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010. * GV có thể đảo trình tự các giai đoạn lan truyền của điện thế hoạt động qua Xináp và yêu cầu học sinh sắp xếp lại cho đúng trình tự các giai đoạn. E. DÆn dß: Giáo viên hướng dẫn học sinh trả lời câu hỏi và bài tập SGK.. 3. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010. Ngµy so¹n :27/01/2010 Ngµy gi¶ng : TẬP TÍNH CỦA ĐỘNG VẬT A. Môc tiªu bµi häc: 1. Kiến thức: - Nêu được định nghĩa tập tính. - Phân biện được tập tính bẩm sinh với tập tính học được. - Nêu được cơ sở thần kinh của tập tính. 2. Kỹ năng và thái độ: - Phân tích được ý nghĩa của các tập tính học được trong đời sống của động vật. B. ThiÕt bÞ d¹y häc: - Một số tranh phim có liên quan đến tập tính của động vật. C. Néi dung : 1. Phần mở bài. Tập tính là gì? Cho ví dụ? 2. Nội dung bài mới: Néi dung Hoạt động của giáo viên và học sinh học sinh: từng nhóm đọc SGK và trả lời: I. Tập tính là gì? Tập tính là chuỗi những phản ứng của tập tính là gì? GV: Có mấy loại tập tính hãy phân biệt động vật trả lời những kích thích từ môi trường (bên trong hay bên ngoài cơ thể) càc tập tính đó. lấy ví dụ? nhờ đó động vật thích nghi với môi VD: NhÖn gi¨ng t¬, ong hót mËt.. trường sống và tồn tại. Tập tính mới sinh ra đã có? II. Phân loại tập tính Tập tính do học tập mà có? Việc hình thành tập tính mới trong quá * Tập tính bẩm sinh. trình sống có ý nghĩa gì đối với động Là những hoạt động cơ bản của động vật sinh ra đã có, di truyền từ bố mẹ, vật? Học sinh: động vật có 2 loại tập tính: tập đặc trưng cho loài. VD : Chim x©y tæ.. tính bẩm sinh và tập tính thứ sinh. GV: các nhóm hãy thảo luận và phân * Tập tính học được: là loại tập tính biệt hai loại tập tính trên. được hình thành trong quá trình sống Học sinh: phân tích lệnh(SGK) của cá thể thông hoạc tập và rút kinh - Cho biết tập tính nào là bẩm sinh tập nghiệm. VD : khØ lµm xiÕc. tính nào là học được. Học sinh: tập tính của tò vò là tập tính bẩm sinh không cần học tập, sinh ra là có, đặc trưng cho loài. GV: câu ca dao "chuồn chuồn bay thấp thì mưa, bay cao thì nắng bay vừa thì 4. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010. râm" nói về tập tính gì của chuồn chuồn? học sinh: là tập tính bẩm sinh không cần qua học tập. GV: Khi thấy đèn giao thông chuyển sang màu đỏ những người qua đường dừng lại. Hs: Là tập tính học được vì phải qua học tập mới có. Giáo viên: cơ sở thần kinh của tập tính là gì? Hoc sinh đọc nội dung trong SGK và tr¶ lời. Tại sao người và động vật cã hệ thần kinh phát triển có rất nhiều tập tính học được? Hoc sinh: - hệ thần kinh phát triển rất thuận lợi cho việc học tập và rút kinh nghiệm. - Tuæi thä dµi: thµnh lËp ®­îc nhiÒu ph¶n x¹ cã ®k, hoµn thiÖn ®­îc nhiÒu tËp tÝnh phøc t¹p--> thÝch øng víi những điều kiện thay đổi.. III. Cơ sở thần kinh của tập tính. Cơ sở của tập tính là các phản xạ. các phản xạ thực hiện qua cung phản xạ. - Tập tính bẩm sinh: Lµ 1 chuooix c¸c ph¶n x¹ kh«ng ®iÒu kiÖn kÕ tiÕp nhau. (do kiểu gen quy định) -> rất bền vững và không thay đổi. - Các tập tình học được là chuỗi phản xạ có điều kiện, quá trính hình thành tập tính học được chính là quá trình hình thành các mối liên hệ mới giữa các nơron -> tập tính học được dễ bị thay đổi. - Khả năng học tập của động vật liên quan đến mức độ tổ chức của hệ thần kinh. mức độ tổ chức của hệ thần kinh càng cao, cáng phức tạp thì khả năng học tập càng cao. IV. Một số hình thức học tập ở động vật. 1. Quen nhờn: Quen nhên lµ h×nh thứchọc tập đơn giản nhất. Động vật phít lê kh«ng tr¶ lêi nh÷ng kÝch thÝch lÆp l¹i nhiÒu lÇn nÕu nh÷ng kích thích đó không kèm theo sự nguy hiÓm nµo. VD: Chã mÌo cïng chung sèng Cho học sinh đọc nội dug SGK thảo 2. In vết (SGK) 3. Điều kiện hoá: luận và trả rút ra: - Điều kiện hoá đáp ứng (điều kiện - Quen nhờn hoá paplốp).vd: nghe tiÕng gâ m¸ng lîn - In vết. ch¹y ra ¨n.. - Điều kiện hoá. 7. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010. - Học ngầm - Học khôn. - Điều kiện hoá hành động (điều kiện hoỏ kiểu Skinnơ). Vd: đói lợn tự chạy ra máng để ăn. 4. Học ngầm (SGK) 5. Học khôn (SGK) Vd: khỉ dùng ống để hút nước dừa, dùng que bắt mối trong tổ để ăn, bạch tuộc dùng vỏ dừa để ngụy trang, tắm suối nước nóng để chữa bệnh.. V. Một số dạng tập tính phổ biến ở động vật. 1. Tập tính kiếm ăn: - Đối với động vật ăn thịt, tập tính rình mồi và vồ mồi hoặc rượt đuổi theo con mồi để tấn cụng. Vd: đỉa sống trong nước khi thấy động chúng bơi về phía có tiếng động để bắt mồi. - Ngược lại đối với con mồi có tập tính lẩn trốn, bỏ chạy hoặc tự vệ. 2. Tập tính bảo vệ vùng lãnh thổ - Các loài động vật thuộc các lớp thú, dùng các chất tiết từ tuyến thơm, nước tiểu để dánh dấu và xác định vùng lãnh thổ. 3. Tập tính sinh sản. a. Là tập tính bẩm sinh, mang tính bản năng. b. Gồm một chuỗi các phản xạ: phản xạ do kích thích từ môi trường ngoài hay môi trường bên trong (tác động của các hoocmôn sinh dục) gây nên hiện tượng chín sinh dục và chuẩn bị cho sự sinh sản (khoe mẽ, tỏ tình, xây tổ, ấp trứng, chăm sóc bảo vệ con cái).vd: rïa t×m vÒ n¬i chóng ®­îc sinh ra để đẻ trứng mặc dù chúng có thể sống cách đó vài nghìn cây số, cá hồi từ biển quay về thượng nguồn sông để đẻ.. 4. Tập tính di cư. a. Một số loài chim, cá du cư theo. Học sinh đọc SGK theo nhóm, tìm ra đặc điểm của các tập tính.. Theo dõi các loại tập tính Giáo viên nêu thảo luận nhóm rút ra đuợc.. Giáo viên cho học sinh nêu ví dụ, nhận xét ví dụ, chia thành những tập tính đã định.. 8. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010 mùa, định kì hàng năm. b. Do lạnh giá (mùa đông) thiếu thức ăn hoặc các loài di cư để sinh sản. vd: đàn bò di chuyển đến nơi có nhiều cá, dÇn sÕu di c­.. 5. Tập tính xã hội. Là tập tính sống bầy đàn. Ong, kiến, một số loài cá, chim, hươu nai… sống theo bầy đàn. tập tính xã hội bào gồn nhiều tập tính như tập tính thứ bậc, tập tính vị tha, tập tính VI. øng dông nh÷ng hiÓu biÕt vÒ tËp tính vào đời sống và sản xuất: VD: ®ua lîn, lµm xiÕc, nu«i c¸ c¶nh, ch¨n nu«i, ®i l¹i, s¨n b¾t, ®­a th­.... 3. Cñng cè: - Hoc sinh đọc nội dung cơ bàn trong SGK trong bài từ khung. - Hoc sinh làm một số câu hỏi để kiểm tra, đánh giá: + Tập tính là gì? Phân biệt và cho ví dục về tập tính bẩm sinh và tập tính học được ở thựcvật. + Cơ sở thần kinh của tập tính là gì? + Ở động vật bậc thấp có hệ thần kinh dạng lưới và hệ thần kinh dạng chuỗi hạch, các tập tính của chúng hầu hết là tập tính bẩm sinh vì sao? - Học sinh đọc nội dung SGK trong khung cuối bài - Học sinh kể tên các tập tính, các hình thức học tập chủ yếu và một số dạng tập tính phổ biến ổ động vật. Biến đổi của tập tính có liên quan đến phát triển của hệ thần kinh hay không? 4. DÆn dß: Giáo viên hướng dẫn học sinh trả lời câu hỏi và bài tập SGK. D.Rót kinh nghiÖm:. 9. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010. Ngµy so¹n :05/03/2010 Ngµy gi¶ng : Tiết PPCT : 35. § 33. THỰC HÀNH XEM PHIM VỀ MỘT SỐ TẬP TÍNH Ở ĐỘNG VẬT. I / MỤC TIÊU : Kiến thức:  Củng cố, khắc sâu hiểu biết về các tập tính đã nghiên cứu ở các bài 30, 31.  Phân tích được đặc điểm của một số tập tính: Săn mồi, sinh sản, bảo vệ lãnh thổ. II / CHUẨN BỊ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC : Đĩa CD, băng hình, máy đèn chiếu... III / CÁCH TIẾN HÀNH :  Theo dõi các đoạn băng hình về từng tập tính.  Sau khi xem xong mỗi đoạn băng hình, học sinh ghi lại nội dung chính được thể hiện trong đoạn băng để trao đổi trong nhóm. Chẩn bị cho phần thu hoạch trước khi xem đoạn băng tiếp theo. IV / THU HOẠCH : Học sinh chuẩn bị theo những gợi ý sau:  Có những hình thức săn mồi nào? + Rình mồi, vồ mồi. + Rượt đuổi và tấn công con mồi. + Cách xử lí con mồi khi đã vồ được.  Những biểu hiện của tập tính học được là gì? + Ve vãn, khoe mẽ, giao hoan. + Ấp trứng. + Làm tổ, chuẩn bị đẻ. + Chăm sóc con.  Những hình thức đấu tranh giành con mái thể hiện ở: + Chim. 10. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010. + Thú. Bài tập về nhà: Sưu tầm các tranh ảnh hoặc mẫu chuyện về các tập tính của động. Ngµy so¹n :05/03/2010 Ngµy gi¶ng : Tiết 36. § 34. SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT. I / MỤC TIÊU : 1. Kiến thức, kÜ n¨ng:  Trình bày được khái nhiệm sinh trưởng ở thực vật.  Trình bày các đặc điểm sinh trưởng sơ cấp và thứ cấp. Ph©n biÖt ®­îc sinh trưởng sơ cấp và sinh trưởng thứ cấp. 2. Thái độ: thấy rõ vai trò các nhân tố môi trường ảnh hưởng tới quá trình sinh trưởng ở thực vật. Trên cơ sở đó có ý thức bảo vệ cây trồng. Nội dung trọng tâm: Sinh trưởng thứ cấp chú ý hai tầng sinh trưởng là tầng sinh trưởng vỏ và tầng sinh trưởng bó mạch làm cây lớn lên về chiều ngang. II / CHUẨN BỊ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC : Sách GK, sách GV, tài liệu, … Phiếu học tập. III / PHƯƠNG PHÁP : 11. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010. Phương pháp vấn đáp gợi mở, vấn đáp đan xen hoạt động nhóm thông qua các hoạt động điều khiển tư duy. IV / TIẾN TRÌNH BÀI HỌC VÀ CÁC HOẠT ĐỘNG : 1. ổn định tổ chức lớp: 2. kiÓm tra bµi cò: 3. Bµi míi: Hoạt động của giáo viên và học sinh GV đưa ra VD về sự sinh trưởng của Thực vật để hình thành khái niệm sinh trưởng. VD1: c©y lóa lóc n¶y mÇm chØ cao vµi mm nÆng vµi mg. 1 chiÕc l¸ khi míi h×nh thµnh cã diÖn tÝch vµi mm vu«ng sau vµi ngày nó đạt tới vài chục cm vuông. Đó là biểu hiện của sinh trưởng. Vậy sinh trưởng là gì ? GV yêu cầu HS thảo luận nhóm, trả lời câu hỏi lệnh. Từ đó HS đưa ra định nghĩa về sinh trưởng. ?G y/c H quan s¸t h×nh 34.1 SGK trang 134cho biết có mấy loại mô phân sinh? đó là nh÷ng lo¹i nµo?. Nội dung I/.Khái niệm: 1. Định nghĩa:  Sinh trưởng: lµ qu¸ tr×nh t¨ng vÒ kích thước(chiều dài, bề mặt, thể tích) của cơ thể do tăng số lượng và kích thước của tế bào.. II/.Sinh trưởng sơ cấp & sinh trưởng thứ cấp: 1. C¸c m« ph©n sinh: -mô phân sinh đỉnh: chồi đỉnh, chồi nách, đỉnh rễ. - m« ph©n sinh bªn : chñ yÕu ë c©y 2 l¸ mÇm. - GV cho HS tham khảo sách giáo khoa, - m« ph©n sinh lãng: chñ yÕu ë th©n thảo luận nhóm để rút ra nội dung kiến thức c©y 1 l¸ mÇm theo gợi ý của phiếu học tập. 2. Sinh trưởng sơ cấp. G y/c H kÓ tªn 1 sè c©y 1 l¸ mÇm(lóa, ng«, 3. Sinh trưởng thứ cấp. mÝa, tre, nøa, cá, x¶) vµ c©y 2 l¸ mÇm(..) (Nội dung theo phiếu học tập). ? em có nhận xét gì về đặc điểm của cây 1 l¸ mÇm vµ c©y 2 l¸ mÇm ?(vÒ h×nh th¸i). Từ đó G kết luận : ST sơ cấp chỉ có chủ yÕu ë c©y 1 l¸ mÇm vµ c©y 2 l¸ mÇm lóc cßn non. ST thø cÊp chñ yÕu cã ë c©y 2 l¸ mÇm. Trong quá trình hoàn thành phiếu học tập GV yêu cầu HS quan sát hình 34.2 & 34.3 và hoàn thành bảng. -GV yêu cầu HS thảo luận theo nội dung phiếu học tập. III/.Nhân tố ảnh hưởng đến sinh 12. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010. trưởng: - c¸c ®iÒu kiÖn bªn trong vµ bªn ngoµi ¶nh Nội dung theo phiếu học tập. hưởng đến sự sinh trưởng của TV. Vì vậy trong quá trình trồng trọt phải đảm bảo đầy đủ và cân đối các điều kiện nêu trên mới cho thu hoạch đạt năng suất cao. vậy đó là các yếu tố nào? chúng có ảnh hưởng ra sao đến sự sinh trưởng của TV? 4. Cñng cè : GV cho HS đọc tóm tắt bài trong phần đóng khung. Trả lời các câu hỏi cuối bài. Kết luận và nhấn mạnh trọng tâm. 5. DÆn dß :  Viết phần tổng kết vào vở.  Trả lời câu hỏi cuối bài.  Chuẩn bị bài mới. Phiếu học tập số 1: Phân biệt sinh trưởng sơ cấp và sinh trưởng thứ cấp. Chỉ tiêu Sinh trưởng sơ cấp Sinh trưởng thứ cấp Dạng cây Một lá mầm, chóp thân hai lá Hai lá mầm. mầm khi còn non. Nơi sinh trưởng Mô phân sinh đỉnh. Mô phân sinh bên. Đặc điểm bó mạch Xếp lộn xộn. Xếp chồng chất. Kích thước thân Bé. Lớn. Kiểu sinh trưởng Sinh trưởng chiều cao. Sinh trưởng bề ngang. Thời gian sống Một năm. Nhiều năm. Phiếu học tập số 2: Nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng. Nhân tố Tác dụng đến sinh trưởng và phát triển Bên trong  Ảnh hưởng đến sinh trưởng: auxin, giberêlin, xitokinin.  Kìm hãm sinh trưởng: axit abxixic, chất phênol. Nhiệt độ Quyết định sự nảy mầm & là điều kiện quan trọng của sinh trưởng. Nước Là nguyên liệu trao đổi chất & có ảnh hưởng hầu hết các giai đoạn ST & PT của cây: nảy mầm, ra hoa, quả, tính hướng nước. Ánh sáng Ảnh hưởng đến sự tạo rễ, lá, hình thành chồi, hoa, sự rụng lá, quy định tính chất cây ngắn ngày hay cây dài ngày, ưa sáng hay ưa bóng. Phân bón Là nguồn cung cấp nguyên liệu cho các cấu trúc quan trọng như enzim, diệp lục... tham gia vào các quá trình sinh lí như quang hợp.. tạo điều kiện cho cây ST & PT. 13. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010. Ngµy so¹n :05/03/2010 Ngµy gi¶ng : Tiết 37. § 35. HOOCMÔN THỰC VẬT. I / MỤC TIÊU : 1. Kiến thức:  Nêu được hoocmon thực vật là các chất điều hòa các hoạt động sinh trưởng.  Phân biệt 2 nhóm hoocmon thực vật: nhóm kìm hãm & nhóm kích thích ST. 2. Kỹ năng: Nắm được các ứng dụng trong nông nghiệp của các hoocmon thực vật và vai trò con người trong việc ứng dụng này. 3. Nội dung trọng tâm: Auxin và xitokinin: vai trò, phân biệt tác dụng chủ yếu và ứng dụng . II / CHUẨN BỊ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC : Sách GK, sách GV, tài liệu, … Phiếu học tập. III / PHƯƠNG PHÁP : Phương pháp vấn đáp gợi mở, vấn đáp đan xen hoạt động nhóm thông qua các hoạt động điều khiển tư duy. IV / TIẾN TRÌNH BÀI HỌC VÀ CÁC HOẠT ĐỘNG : 1. Ổn định lớp: 2. KiÓm tra bµi cò : 1. Thế nào là sinh trưởng ?Hãy nêu các đặc điểm của sinh trưởng sơ cấp và thứ cấp? 3. TiÕn tr×nh : Hoạt động của giáo viên và học sinh Nội dung Gợi ý: Hoocmon thực vật là chất hữu cơ với một lượng rất nhỏ điều hòa sự sinh trưởng cân đối các bộ phận của cây. Hoạt động 1: I/.Khái niệm: Sau phần gợi ý GV yêu cầu HS nêu khái - Khái niệm: lµ c¸c chÊt h÷u c¬ do c¬ thÓ TV tiÕt ra cã t¸c dông niệm. Tiếp theo GV yờu cầu HS phõn loại điều tiết hoạt động sống của cây - Phân loại: hoocmon. 14. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010. Hoạt động 2 và hoạt động 3: GV hướng dẫn HS tham khảo sách giáo khoa theo nội dung phiếu học tập.  HS hoạt động nhóm.  Cử đại diện lên trình bày. Hoạt động 4: Phần này nội dung trình bày đầy đủ trong sách giáo khoa GV cho HS tự nghiên cứu và ghi bài. Hoạt động 5: GV cho HS hoàn thành câu hỏi lệnh.. + nhãm hoocmon kÝch thÝch + nhãm hoocmon øc chÕ II&III/.Hoocmon kích thích và hoocmon ức chế sinh trưởng: Nội dung trong phiếu học tập. IV/.Tương quan hoocmon thực vËt: Nội dung trong sách giáo khoa. V/.Ứng dụng trong nông nghiệp:  Nồng độ.  Chú ý tính chất đối kháng.  Sự phối hợp các loại hoocmon với nhu cầu dinh dưỡng của cây.. 4. Cñng cè : GV cho HS đọc tóm tắt bài trong phần đóng khung. Trả lời các câu hỏi cuối bài. Kết luận và nhấn mạnh trọng tâm. 5. DÆn dß :  Viết phần tổng kết vào vở.  Trả lời câu hỏi cuối bài.  Chuẩn bị bài mới. Phiếu học tập Hoocmon Đặc điểm Nhóm KT a: C18H32O5 Auxin b: C18H30O4 hetero:C10H9O2 N AIA Giberelin A. giberelin GA Xitokinin. Nơi sinh sản Mô phân sinh chồi, lá mầm, rễ.. Tác động sinh lí +Kéo dài tế bào. +Rễ mọc nhanh. +Kích thích tầng sinh mạch, tạo quả không hạt, ức chế rụng.. Lục lạp, phôi, hạt, chóp rễ.. +Tăng sự phân chia tế bào. +Kéo dài tế bào thân. +Kích thích sự phát triển quả & nảy mầm +Tăng sự phân chia tế bào ở mô phân sinh +Kích thích sự phát triển chồi. Dẫn xuất ađenin Tế bào đang C5H6N4 phân chia ở rễ, hạt, quả. 15. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010. Nhóm ức chế A. abxixic. AAB C14H19O4. Lá già, thân,quả, hạt.. Etilen. H2C=CH2. Phần lớn các cơ quan già.. Chất làm chậm sinh trưởng. 2,4D & 2,4,5T. Nhân tạo. CCC, MH, ATIB. Nhân tạo. bên. +Làm chậm sự hóa già của tế bào. +Kích thích sự rụng lá, quả. ++Đóng lỗ khí trong thời gian khô hạn. +Làm chậm sự kéo dài rễ. +Gây trạng thái ngủ của chồi. +Kích thích sự chín của quả. +Ức chế sự sinh trưởng chiều dài thân. +Phá hoại màng tế bào, màng sinh chất. +Kìm hãm quang hợp, xáo trộn ST. Ức chế ST nhưng không làm thay đổi đặc tính sinh sản. Được dùng làm thấp cây, cứng cây, chống lốp, đổ.. Ngµy so¹n : /03/2010 Ngµy gi¶ng : Tiết PPCT : 37 § 36.. PHÁT TRIỂN Ở THỰC VẬT CÓ HOA.. I / MỤC TIÊU : 1. Kiến thức:  Trình bày được nhân tố chi phối sự ra hoa.  Thấy rõ sự ra hoa phụ thuộc vào thời gian chiếu sáng & bóng tối với sự có mặt của một loại sắc tố enzim (phitôcrôm) 2. Kĩ năng: - Phân biệt được sự khác nhau giữa sinh trưởng và phát triển, thấy rõ mối liªn hÖ gi÷a chóng. - ứng dụng vào sản xuất nông nghiệp. *Nội dung trọng tâm: Hoocmon ra hoa, quang chu kì và phitocrôm. Ứng dụng. II / CHUẨN BỊ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC : Sách GK, sách GV, tài liệu, … Phiếu học tập. III / PHƯƠNG PHÁP : 16. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010. Phương pháp vấn đáp gợi mở, vấn đáp đan xen hoạt động nhóm thông qua các hoạt động điều khiển tư duy. IV / TIẾN TRÌNH : 1.Ổn định lớp: 2. KiÓm tra bµi cò : 1. Thế nào là hoocmon thực vật? 2. Đặc điểm của auxin, nơi sinh sản và tác dụng sinh lí? 3. Bµi míi : Hoạt động của giáo viên và học sinh G ®­a ra VD: - c©y cao tõ 2cm --> 8cm. - h¹t ®Ëu n¶y mÇm, ra rÔ.. - c©y ng« ra hoa. ? Theo em vd nµo trªn ®©y biÓu hiÖn râ nhÊt sự sinh trưởng ? Tại sao ? G chèt l¹i ë VD2,3 biÓu hiÖn râ nhÊt sù ph¸t triÓn. VËy PT lµ g× ?. Nội dung I/. Ph¸t triÓn: - KN: là những biến đổi không nh÷ng c¶ h×nh th¸i mµ c¶ chøc n¨ng sinh lÝ theo tõng giai ®o¹n của cuộc đời sinh vật. - Gồm 3 giai đoạn: + sinh trưởng. + Ph©n hãa. +Ph¸t sinh ht.. Tại sao hoa lại có nhiều màu sắc khác nhau? Hoạt động 1: GV cho HS đọc sách rút ra mối liên quan giữa tuổi cây với sự ra hoa. G y/c H quan s¸t h×nh 36 SGK cho biÕt khi nào cây cà chua ra hoa, và làm thế nào để xác định tuổi của thực vật 1 năm? ?1 sè c©y: b«ng tuyÕt, lóa m×, b¾p c¶i chØ ra hoa khi trải qua mùa đông giá lạnh- Xuân hóa. VËy xu©n hãa lµ g×? G yªu cÇu H kÓ tªn nh÷ng c©y ra hoa t¹o qu¶ vào mùa đông, mùa hè, quanh năm. -Mùa đông: thược dược, vừng, đậu tương, cà phª, mÝa.. - mïa hÌ: cam, quýt, nh·n, thanh long, d©u t©y.. - Quanh năm: ngô, hướng dương, cà chua, l¹c.. ? Em có nhận xét gì về cường độ chiếu sáng 17. II/.Các nhân tố chi phối sự ra hoa: 1. Tuổi cây: Sự ra hoa liên quan tuổi cây và hoocmon.. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. 2. Nhiệt độ thấp và Quang chu k×: a. Nhiệt độ thấp: Hiện tượng ra hoa phụ thuộc vào nhiệt độ thấp-> Xuân hóa.. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010. cña mçi lo¹i c©y? G: Sự ra hoa phụ thuộc vào sự tương quan độ dài ngày và đêm như vậy gọi là quang chu kì. vËy quang chu k× lµ g×? Ngoài ra cường độ ánh sáng còn chi phối sự h×nh thµnh giíi tinh cña hoa. C©y d­a chuét nếu trong đk ngày ngắn lượng CO2 nhiều kích thích ra hoa cái, ngược lại kt ra hoa đực. * Mét sè c©y nh­ mÝa thõ¬ng ra hoa khi gÆp hạn hán(làm giảm lượng đường),để tránh hiện tượng này người ta bắn pháo sáng làm cho cây mÝa kh«ng ra hoa. Nh­ vËy chøng tá trong c©y có một sắc tố cảm nhận ánh sáng người ta gọi lµ phitocrom. VËy phitocrom lµ g×? Phần này HS rút ra từ sách giáo khoa. 2. Vai trò ngoại cảnh: Nhân tố môi trường  hoocmon TV  bộ máy di truyền giới tính đực, cái. GV cho HS phân biệt 2 loại enzim P660 và P730 Hoạt động 2: GV cho HS tham khảo sách giáo khoa và yêu cầu HS nêu các ứng dụng của địa phương.. b. Quang chu k×: - KN: - Tác động đến sự ra hoa tạo quả, rông l¸, di chuyÓn c¸c hîp chÊt. - Dùa vµo QCK chia lµm 3 nhãm c©y: c©y ng¾n ngµy, c©y trung tÝnh, c©y dµi ngµy. 3. Phitôcrôm: -Khái niệm: lµ s¾c tè c¶m nhËn ¸nh s¸ng. -Đặc điểm:cã ë chåi mÇm, chãp l¸.. - Tån t¹i ë 2 d¹ng: P®, P®x cã t¸c động chủ yếu đến quá trình đóng më lç khÝ, hoa në.. 4. Hoocmon ra hoa florigen: §­îc tæng hîp ë l¸ di chuyÓn lªn đỉnh sinh trưởng của thân. III/. Mèi quan hÖ: Đây là 2 quá trình tương tác lẫn nhau trong chu tr×nh sèng cña c¬ thÓ TV. II/.Ứng dụng: Nội dung trong sách giáo khoa.. 4. CỦNG CỐ : GV cho HS đọc tóm tắt bài trong phần đóng khung. Trả lời các câu hỏi cuối bài. Kết luận và nhấn mạnh trọng tâm. 5. DẶN DÒ :  Viết phần tổng kết vào vở.  Trả lời câu hỏi cuối bài.  Chuẩn bị bài mới. 18. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010. IV. Rót kinh nghiÖm:. Ngµy so¹n : /03/2010 Ngµy gi¶ng : Tiết PPCT : 38. § 37. SINH. TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT.. I / MỤC TIÊU : 1. Kiến thức:  Nêu mối tương quan giữa ST & PT ở động vật.  Liệt kê được các giai đoạn phát triển của động vật.  Phân biệt được sự phát triển không qua biến thái vµ pt qua biÕn th¸i, biến thái hoàn toàn & biến thái không hoàn toàn. 2. Kĩ năng: Xây dựng ý thức và kĩ năng ứng dụng thực tiễn sản xuất chăn nuôi. Nội dung trọng tâm: Phân biệt khái niệm ST & PT, mối tương quan  Phân biệt phát triển phôi và hậu phôi  Phân biệt các kiểu biến thái. II / CHUẨN BỊ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC : Sách GK, sách GV, tài liệu, … Phiếu học tập. III / PHƯƠNG PHÁP : Phương pháp vấn đáp gợi mở, vấn đáp đan xen hoạt động nhóm thông qua các hoạt động điều khiển tư duy. IV / TIẾN TRÌNH : 1.Ổn định lớp: 2. KT bµi cò : 1. Sự ra hoa ở thực vật cần có điều kiện gì? Trình bày và giải thích? 2. Florigen là gì? trình bày ý nghĩa? 3. Quang chu kì là gì? Có bao nhiêu loại cây theo quang chu kì? 3. TiÕn tr×nh: 19. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010. Hoạt động của giáo viên và học sinh - G ®­a VD: Trứng gà--> gà con-->Gà trưởng thành 200g 3,5kg QT trên biểu hiện sự sinh trưởng của ĐV, vậy sinh trưởng là gì? ë VD trªn Hîp tö--> ph«i--> c¬ quan-->con non. Nh­ vËy cã biÓu hiÖn cña sù ph¸t triÓn, vËy pt lµ g× ?Gi÷a ST vµ PT cã mèi quan hÖ víi nhau ntn ? Hoạt động 1: GV yêu cầu HS phân biệt ST & PT. Sau khi HS đã hình thành các khái niệm ST & PT, GV yêu cầu HS nêu mối liên quan của 2 quá trình này. Sau đó, GV yêu cầu HS hoàn thành câu hỏi lệnh.. Nội dung. I/.Khái niệm về ST & phát triển: 1. Khái niệm về sinh trưởng: - là sự gia tăng kích thước khối lượng của cơ thể do sự gia tăng kích thước khối lượng mô, tế bào, c¬ quan. 2. Khái niệm về phát triển: - Là quá trình biến đổi gồm: sinh trưởng, phân hóa, phát sinh hình th¸i. 3. Mối quan hệ giữa ST & PT: Mối quan hệ mËt thiÕt kh«ng tách rời nhưng không đồng nhất. 2 giai đoạn ST & PT a. Giai đoạn phôi: b. Giai đoạn hậu phôi:  Phát triển qua biến thái. G kết luận: ở người là quá trình pt không qua  Phỏt triờn khụng qua biến thỏi biÕn th¸i, Õch lµ sù pt qua biÕn th¸i. ? Em có nhận xét gì về sự thay đổi đđ hình thái, cấu tạo, sinh lí của người ở gđ còn non và giai đoạn người trưởng thành? II /.Phát triển không qua biến thái: - §Æc ®iÓm h×nh th¸i, cÊu t¹o con non giống con trưởng thành. Kh«ng qua lét x¸c, thùc chÊt ®©y là qt gia tăng về kích thước số lượng tế bào. - GÆp ë hÇu hÕt c¸c loµi §VCXS vµ mét sè §VKXS. Hoạt động 2 & 3: GV cho HS tham khảo sách giáo khoa, thảo III/. Phát triển qua biến thái: luận nhóm để trả lời câu hỏi lệnh và hoàn Nội dung trong phiếu học tập. thành phiếu học tập. 4. CỦNG CỐ : GV cho HS đọc tóm tắt bài trong phần đóng khung. Trả lời các câu hỏi cuối bài. 20. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010. Kết luận và nhấn mạnh trọng tâm. 5. DẶN DÒ :  Viết phần tổng kết vào vở.  Trả lời câu hỏi cuối bài.  Chuẩn bị bài mới. Phiếu học tập Kiến thức Khái niệm Phát triển không Là sự phát triển mà con non có đặc điểm về qua biến thái cấu tạo, hình thái, sinh lí tương tự con trưởng thành. Quá trình lớn lên của chúng chỉ là sự thay đổi về kích thước. Phát triên qua biến thái hoàn toàn Phát triển qua biến thái không hoàn toàn. Ví dụ Đông vật có xương sống ( cá, chim, thú ) Động vật không xương sống (mực, giun đất) Bướm, ếch nhái.. Là sự phát triển mà ấu trùng sinh ra có cấu tạo, hình dạng và sinh lí rất khác con trưởng thành. Quá trình lớn lên phải tr¶i qua nhiều giai đoạn biến đổi về hình thái để trưởng thành. Ấu trùng gần giống con trưởng thành về hình Châu chấu. thái, cấu tạo, sinh lí. Quá trình lớn lên phải tr¶i qua nhiều lần lột xác để trưởng thành.. Ngµy so¹n : /03/2010 Ngµy gi¶ng :. Tiết PPCT : 39, 40. CÁC NHÂN TỐ ẢNH Hưởng ĐẾN SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT.. § 37&38.. I / MỤC TIÊU : 1.Kiến thức:  Liệt kê được và giải thích cơ chế tác động của nhóm hoocmon sinh trưởng, tiroxin đối với sinh trưởng. 21. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Gi¸o ¸n Sinh häc 11. N¨m häc 2009-2010.  Liệt kê được các nhóm hoocmon và vai trò của chúng trong sự điều hòa biến thái ở sâu bọ, ếch nhái; điều hòa sự hình thành các tính trạng sinh dục thứ cấp; - Tầm quan trọng của các nhân tố bên ngoài đối với sự sinh trưởng và ph¸t triÓn cña §V 2.Thái độ: Nâng cao ý thức và hiểu biết các biện pháp bảo vệ sức khỏe sinh sản. Từ đó có các biện pháp thúc đẩy sự sinh trưởng và phát triển phù hợp. * Nội dung trọng tâm: Sự sinh trưởng và phát triển của động vật; sự điều hòa bởi hoocmon ST & PT; II / CHUẨN BỊ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC : Sách GK, sách GV, tài liệu, … Phiếu học tập. III / PHƯƠNG PHÁP : Phương pháp vấn đáp gợi mở, vấn đáp đan xen hoạt động nhóm thông qua các hoạt động điều khiển tư duy. IV / TIẾN TRÌNH BÀI HỌC VÀ CÁC HOẠT ĐỘNG : 1. Ổn định lớp: 2. KiÓm tra bµi cò : 1. Sự sinh trưởng và phát triển khác nhau ở những điểm nào? 2. Các giai đoạn phát triển của ếch? Nêu đặc điểm của mỗi giai đoạn? 3. TiÕn tr×nh : Tiết 40 Hoạt động của giáo viên và học sinh Tại sao nòng nọc có thể thành ếch? Hoạt động 1: GV cho HS quan sát hình 38.1 để minh họa sự phụ thuộc của tốc độ sinh trưởng vào giới tính ở người. GV cho HS liệt kê các loại hoocmon và trả lời các câu hỏi lệnh. G y/c H quan sát tiếp hình 38.3 SGK để tìm hiểu nhóm hoocmon ảnh hưởng đến st và pt ở §VKXS GV yêu cầu HS hoàn thành nội dung bài theo phiếu học tập.. Nội dung I/.Ảnh hưởng của các nhân tố bên trong: 1. Các hoocmon ST &PT: a. Hoocmon điều hòa sinh trưởng. b. Hoocmon điều hòa sự phát triển. Nội dung trong phiếu học tập.. CỦNG CỐ : GV cho HS đọc tóm tắt bài trong phần đóng khung. Trả lời các câu hỏi cuối bài. 22. Gi¸o viªn: NguyÔn Thïy Dung. Trường THPT Thạch Yên Lop12.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>