PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN HIỆP ĐỨC
TRƯỜNG THCS CHU VĂN AN
TỔNG KẾT KINH NGHIỆM
Tên đề tài: MỘT VÀI KINH NGHIỆM ỨNG
DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN VÀO
DẠY HỌC GDCD
Người thực hiện: ĐOÀN THỊ SƠN
Đơn vị: Trường THCS Chu Văn An
Tổ: Địa, Anh, GDCD, Mĩ Thuật
Năm học: 2010 – 2011
I. TÊN ĐỀ TÀI: ỨNG DỤNG CÔNG NGHỆ THÔNG TIN TRONG
DẠY HỌC MÔN GDCD
II. ĐẶT VẤN ĐỀ:
Đổi mới phương pháp là nhu cầu của sự phát triển trong giai đoạn đất
nước ta đang tiến hành hội nhập quốc tế trên tất cả các lĩnh vực của đời sống
xã hội, trong đó ngành giáo dục cũng không nằm ngoài quỹ đạo ấy để phù
hợp với xu thế phát triển và tiến bộ của thời đại.
Môn giáo dục công dân bậc THCS nhằm giáo dục cho các em những
chuẩn mực của người công dân phù hợp với từng lớp học. Dạy bộ môn này
không đơn giản chỉ là việc truyền thụ tri thức mà còn phải giáo dục hành vi
của các em cho phù hợp với các chuẩn mực đã học, hình thành được tình
cảm niềm tin đạo đức, pháp luật. Nếu chúng ta chỉ dạy phần lý thuyết khô
khan thì khó lòng thuyết phục các em. Kiến thức của bộ môn này phải được
cập nhật hàng ngày qua tư liệu sách báo, tài liệu tham khảo, trên thông tin
đại chúng mới chừng đó thì chưa đủ. Hiện nay trên mạng Internet có rất
nhiều những thông tin cần thiết và bổ ích. Hơn nữa, trong điều kiện hiện nay
đồ dùng dạy học cho bộ môn này còn thiếu rất nhiều, thì việc chuyển tải nội
dung bài học bằng công nghệ thông tin là rất phù hợp nhằm lôi cuốn các em,
gây hứng thú cho các em qua tiết học để từ đó giáo dục hành vi cần thiết
hình thành nhân cách cho học sinh.
Nhận thức được tầm quan trọng của công nghệ thông tin trong giảng
dạy, trong những năm gần đây với sự chỉ đạo của ngành, của trường, tôi đã
từng bước ứng dụng công nghệ thông tin vào các tiết dạy GDCD, tăng được
sự hấp dẫn, hứng thú đối với học sinh.
III. CƠ SỞ LÝ LUẬN:
Việc triển khai thực hiện ƯDCNTT:
Năm học 2008-2009 được xác định là: “Năm học đẩy mạnh ứng
dụng côn nghệ thông tin ,đổi mới quản lí tài chính và triển khai phong trào
xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”( Trích chỉ thị số
47/2008/BGD&ĐT). Năm học này là năm học thứ hai thực hện ƯDCNTT
vào trong dạy học. Ngay từ đầu năm học Phòng GD-ĐT đến các trường học
đã chỉ đạo việc đổi mới phương pháp dạy học, trong đó chú trọng ứng dụng
CNTT vào bộ môn.
IV. CƠ SỞ THỰC TIỂN:
Bắt đầu từ học kỳ II năm học 2008-2009, Phòng GD& ĐT đã tổ chức tập
huấn bồi dưỡng chuyên đề ứng dụng phần mềm PowerPoint, Violet vào dạy
học để GV có cơ hội học tập, ứng dụng vào soạn giảng. Ngay từ đầu năm
học này Phòng GD-ĐT đến các trường học đã chỉ đạo việc đổi mới phương
pháp dạy học, trong đó chú trọng ứng dụng CNTT vào bộ môn .
Mỗi giáo viên phải tự học vi tính để đảm bảo quá trình dạy học . Song không
thể lạm dụng công nghệ thông tin mà phải kết hợp nhuần nhuyễn các
phương pháp dạy học truyền thống với việc sử dụng thành thạo phương tiện
dạy học hiện đại để làm sao đạt được mục đích cuối cùng là chất lượng học
sinh ngày càng được nâng cao , giảm bớt những vi phạm của các em , để các
em tự tin hơn trong cuộc sống hằng ngày, từ đó hình thành các kỹ năng ứng
xử giao tiếp từng bước trang bị kiến thức tự hoàn thiện bản thân, điều chỉnh
hành vi cho phù hợp với các chuẩn mực đã học để vươn tới cái chân, thiện,
mĩ trong cuộc sống . Đây là yêu cầu đặc trưng của bộ môn GDCD .
Bản thân bắt đầu ƯDCNTT từ việc soạn giáo án , ra đề kiểm tra, đề cương
ôn tập trên máy vi tính thay cho viết tay. Sau khi tham gia lớp tập huấn, bồi
dưỡng về chuyên đề ứng dụng phần mềm PowerPoint, Violet vào dạy học do
phòng GD&ĐT tổ chức, tôi đã mạnh dạn bắt tay vào nghiên cứu soạn giáo
án điện tử và đã dạy trình chiếu thành công tiết dạy khảo sát CSTĐ vào cuối
năm hoc 2008- 2009. Trong quá trình thực hiện bản thân gặp phải những
khó khăn thuận lợi như sau:
2.Khó khăn :
- Tư liệu phục vụ bộ môn còn thiếu.
- Bản thân mới chỉ tiếp cận CNTT trong một thời gian ngắn
nên việc sử dụng còn lúng túng .
3.Thuận lợi :
-BGH nhà trường tạo điều kiện tổ chức lớp dạy vi tính để giáo viên
được tiếp cận với các phương tiện dạy học hiện đại đặc biệt là ứng dụng các
phần mềm hỗ trợ cho việc dạy học ( Violet, Powerpoint...).
-Có sự chỉ đạo chặt chẽ từ phòng đến trường trong vấn đề dạy học ứng
dụng CNTT.
-Bản thân luôn có ý thức cầu tiến, tự học tự rèn, cố gắng sắp xếp thời
gian tìm tòi, học hỏi đồng nghiệp để nâng cao khả năng sử dụng các phần
mềm phục vụ dạy học trên máy tính.
Để việc dạy học ƯDCNTT được phát huy tốt hơn ở bộ môn GDCD,
qua thực tế giảng dạy bản thân đã đúc kết “Một vài kinh nghiệm ƯDCNTT
vào dạy học GDCD” qua các bước cơ bản sau:
1.Phương pháp soạn giáo án
2.Nội dung cần trình chiếu
3.Về thiết kế và trình chiếu.
4. Một số điều cần lưu ý trong soạn giảng giáo án điện tử
V. NỘI DUNG TỔNG KẾT:
Trong những năm gần đây với sự phát triển vượt bậc của ngành công
nghệ thông tin đã đem lại cho cuộc sống nói chung và dạy học nói riêng
nhiều điều mới lạ. ƯDCNTT vào trong giảng dạy đã tạo ra một bước tiến
quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả , chất lượng giáo dục.Dạy học với
sự trợ giúp của các thiết bị như máy tính , máy chiếu cùng với các phần
mềm hổ trợ PowerPoint, Violet…giúp cho người dạy có thể tạo lưu trữ, trình
diễn, mô phỏng…các thông tin kiến thức duới dạng văn bản, hình ảnh, âm
thanh… Điều này đã giải quyết nhiều khó khăn trong quá trình dạy học đồng
thời tạo nên sự hấp dẫn, hứng thú học tập cho HS. Có thể nói đó là sự kết
hợp những ưu điểm của phương pháp dạy học truyền thống và các công
nghệ hiện đại.
Để việc dạy học ƯDCNTT được phát huy tốt hơn ở bộ môn GDCD,
thì trong quá trình thiết kế bài giảng, trình chiếu cần lưu ý một số vấn đề
sau:
1.Phương pháp soạn giáo án
Soạn giáo án bình thường trên word có chú thích phần trình chiếu, khi
dạy trình chiếu nên đưa những thông tin kiến thức dưới dạng bản biểu, hình
ảnh, bài tập trắc nghiệm, trò chơi… thay thế cho đồ dùng dạy học mà bình
thường chúng ta khó thực hiện hoặc không thể thực hiện được. Đưa các kiến
thức này vào từng slide trên phần mềm Mỉcosoft PowerPoint để thiết kế và
trình chiếu
2.Nội dung cần trình chiếu
Thường trong một giáo án gồm có 5 bước lên lớp như:
- Kiểm tra bài cũ,
- Bài mới :+ giới thiệu vào bài mới,
+Các hoạt động tìm hiểu bài
-Luyện tập, củng cố
- Đánh giá
- dặn dò
Nhưng khi dạy trình chiếu không nhất thiết phải trình chiếu đủ 5 bước
lên lớp mà chỉ chọn chiếu những nội dung cần thiết ở một số bước trong quá
trình lên lớp. Những nội dung này phải đảm bảo đạt hiệu quả cao hơn, tốn ít
thời gian hơn, tạo được sự hứng thú và tích cực học tập của HS so với khi
dạy bình thường
3.Về thiết kế và trình chiếu.
-Khi thiết kế bài giảng điện tử, cần phân loại kiến thức trình chiếu dưới
dạng văn bản, hình ảnh, đoạn phim, âm thanh…có thể sưu tầm, khai thác tư
liệu, lấy từ Inter net, sách giáo khoa, ảnh tự chụp. Ta phải hình dung được
toàn bộ nội dung cũng như những hoạt động sư phạm trên lớp của toàn bộ
tiết dạy và xác định được phần nào, nội dung nào, của bài cần sự hổ trợ của
máy tính để tiết học đó gây hứng thú cho HS và đạt hiệu quả cao hơn
-Xử lý liên kết, sắp xếp cấu trúc bài giảng logic và đảm bảo tính chính xác,
tính khoa học, tính sư phạm, tính thẫm mỹ
-Nên dùng một loại font chữ đơn giản , dễ nhìn với cở chữ lớn hơn hay
bằng cở chữ 28 , màu nền trang nhã : nền trắng phù hợp với chữ màu đen,
đỏ, xanh đậm. Nền xanh đậm phù hợp chữ màu trắng, màu vàng…, mầu chữ
được sử dụng thống nhất theo mục đích sử dụng, các hiệu ứng phải thể hiện,
diễn giải được quá trình thực hiện chuyển tải nội dung theo ý đồ của người
dạy. Điều quan trọng là nội dung trình chiếu phải đem lại hiệu quả cao cho
sự tương tác giữa Thầy- Trò, Trò- Trò
- Để việc trình chiếu thuận lợi, sau khi thiết kế xong, phải tiến hành chạy thử
chương trình, từng slide kiểm tra các sai sót về nội dung. Sau đó chạy thử
toàn bộ chương trình để điều chỉnh những sai sót về mặt kỹ thuật trên máy
tính, chú ý đến các liên kết để tiến hành sửa chữa, hoàn thiện. Một bài giảng
hay cần phải xây dựng thiết kế phù hợp với đối tượng HS, phù hợp với
phương pháp và kĩ năng sử dụng máy tính của giáo viên
4. Một số điều cần lưu ý
a. Đối với việc thiết kế và thực hiện bài giảng điện tử
Bài giảng thể hiện trên máy tính là phương tiện hổ trợ cho giáo viên
thực hiện mục tiêu bài học vì vậy nội dung bài giảng đảm bảo chuẩn kỹ
năng kiến thức và được lựa chọn một cách tinh giản nhất, không lạm dụng
việc sử dụng màu sắc, hiệu ứng, âm thanh, hình ảnh làm phân tán sự học tập
của HS làm giảm hiệu quả học tập.
-Cần xem xét kỹ các tư liệu đưa vào bài giảng, phù hợp với thời gian
dạy, nội dung bài giảng, đối tượng HS
- Không sử dụng những hình nền phức tạp, nhiều loại font chữ khác
nhau, nhiêù màu sắc .
- Không trình chiếu tất cả nội dung của tiết học,vì như thế sẽ làm lu
mờ vai trò của người Thầy trong dạy học
- Thiết kế nội dung các slide khoa học để HS có thể tiếp thu bài hiệu
quả. Số lượng và mức độ trình chiếu các slide không quá nhanh, không quá
nhiều mà phải có mức độ phù hợp với từng nội dung học tập trong lớp học,
từng khối học để HS tự quan sát, tìm hiểu, suy ngẫm…
- Phần nội dung bài học xuất hiện ở một vị trí, sử dụng một font
nền ,mầu chữ và các hiệu ứng kèm theo riêng