Giáo án môn Ngữ văn 7, học kì I

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TuÇn 1 Bµi 1. TiÕt 1. Cổng trường mở ra LÝ Lan. I - Mục tiêu cần đạt: 1. VÒ néi dung. - Học sinh cảm nhận được những tình cảm đẹp đẽ của người mẹ dành cho con nhân ngày khai trường. - Học sinh có lòng thương yêu, kính trọng mẹ, đồng thời thấy được vai trò của nhà trường đối với xã hội và đối với mỗi con người. 2. Về phương pháp. Khai thác nghệ thuật miêu tả diễn biến tâm trạng của người mẹ, bảo đảm khai thác bài văn theo logic giảng văn, chú ý đến các yếu tố tích hợp với Tiếng Việt vµ Gi¶ng v¨n. II - Néi dung vµ tiÕn tr×nh tiÕt d¹y: 1. ổn định tổ chức lớp. 2. KiÓm tra bµi cò. KiÓm tra sù chuÈn bÞ s¸ch, vë còng nh­ viÖc chuÈn bÞ bµi ë nhµ cña häc sinh. 3. Bµi míi: Hoạt động của giáo viên và học sinh. Néi dung. Hoạt động 1: Giới thiệu văn bản. Gi¸o viªn gîi l¹i kû niÖm cña häc sinh khi vµo lớp 1 để vào bài. Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh đọc và tìm hiểu I - Đọc, tìm hiểu chung. chung v¨n b¶n. - Giáo viên hướng dẫn cách đọc và yêu cầu học 1. Đọc, tìm hiểu chú thích. sinh đọc rõ ràng, tình cảm. - Hai học sinh nối nhau đọc theo hai đoạn: + §o¹n 1: Tõ ®Çu... “ Ngñ sím ”. + §o¹n 2: Cßn l¹i. - Häc sinh, gi¸o viªn nhËn xÐt. - Giáo viên kiểm tra việc đọc chú thích của học sinh. - Học sinh đặt câu với các từ ghép ( trong và ngoài chú thích ) để kiểm tra việc hiểu các từ ghép đó. Ví dụ: Thiết giáp, khai trường, dọn dẹp, gầm ghÕ, ch©n bµn, mÉu gi¸o..... - Häc sinh kÓ tãm t¾t v¨n b¶n, nªu c¶m thô tæng 2. §¹i ý: T©m tr¹ng cña 1 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> qu¸t cña m×nh vÒ v¨n b¶n.. người mẹ trong ngày đầu con đến trường. - Häc sinh cho biÕt, v¨n b¶n cã bè côc mÊy phÇn? 3. Bè côc: Gåm hai phÇn. + Mẹ trước khi đi ngủ. Néi dung cña tõng phÇn. + MÑ khi ®i ngñ.  MÑ nghÜ vÒ ngµy khai trường đầu tiên của mÑ.  MÑ nghÜ vÒ ngµy khai trường ở Nhật.  MÑ nghÜ vÒ gi©y phót con bước qua cổng trường. Hoạt động 3: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu chi tiết. II - Tìm hiểu chung. - Đêm trước ngày khai trường của con, khi nhìn 1. Mẹ trước khi đi ngủ. con ngủ, mẹ đã nghĩ những gì? + MÑ: Miªn man víi nh÷ng ( + GiÊc ngñ cña con. suy nghÜ vÒ con, kh«ng lµm + Tâm trạng của con trước khi con ngủ. + Nh÷ng viÖc lµm cña con. + Con trong ngµy ®Çu tiªn ®i häc ). - MÑ nghÜ vÒ nh÷ng ®iÒu Êy nh­ thÕ nµo? Vµ mÑ trở lên như thế nào trước những suy nghĩ ấy? Điều này có gì mâu thuẫn với đứa con của mẹ? - Qua đây, các em cảm nhận được điều gì từ người mÑ?. ®­îc g× cho m×nh. + Con: V« t­, hån nhiªn, thanh th¶n..  Một người mẹ đầy yêu thương, thấu hiểu và lo lắng cho con. 2. MÑ khi ®i ngñ. a. MÑ nhí vÒ ngµy ®Çu tiªn m×nh ®i häc. - MÑ nghÜ thÕ nµo vÒ ngµy ®Çu tiªn mÑ ®i häc?  R¹o rùc, b©ng khu©ng, - C¸c em nghÜ g× vÒ c©u “ H«m nay t«i ®i häc ” xao xuyÕn. khi nhí l¹i ngµy c¸c con vµo líp mét? - ấn tượng của mẹ về ngày đầu tiên đi học có gì  N«n nao, håi hép, ch¬i đặc biệt? v¬i, hèt ho¶ng. - ấn tượng đó vang lên như thế nào trong tâm trí mÑ? §Õn nçi ch¼ng cßn lo l¾ng g× mµ mÑ vÉn kh«ng ngñ ®­îc? ( Như tiếng đọc bài trầm bổng về bài học vỡ lòng ®Çu tiªn ). - Con có nhận xét gì về cảm xúc của mẹ đối với  Cảm xúc chân thật, sâu ngµy ®Çu ®i häc? sắc, trân trọng mái trường, - Vì sao trước ngày khai trường của con, mẹ lại coi trọng việc học. nhớ về ngày khai trường của mẹ? ( “ MÑ muèn nhÑ nhµng, cÈn thËn vµ tù nhiªn ghi vµo lßng con ” ). 2 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> - C©u nµo ë ®o¹n v¨n nµy cho ta thÊy sù chuyÓn đổi tâm trạng của mẹ một cách tự nhiên? ( C©u ®Çu ®o¹n ). - Mẹ nghĩ đến trách nhiệm của xã hội ở nước Nhật b. Cảm nghĩ của mẹ về đối với ngày khai trường như thế nào? Hãy tìm ngày khai trường ở Nhật. c¸c tõ ghÐp trong ®o¹n nµy nh»m miªu t¶ quang  Ngày khai trường là cảnh đó? cña toµn x· héi. - Trong ®o¹n v¨n nµy, c©u nµo nãi lªn tÇm quan trọng của nhà trường đối với thế hệ trẻ? ( “ Ai còng biÕt ..... sau nµy ” ).  Gi¸o dôc cã vai trß rÊt - Em hiểu câu nói đó như thế nào? quan trọng đối với thế ( RÊt quan träng vµ v× vËy kh«ng thÓ cã mét sai lÇm hÖ trÎ. dï nhá nµo ). c. C¶m nghÜ cña mÑ vÒ - Em nghĩ thế nào về câu nói của mẹ: “ Đi đi con, ngày mai – khi con bước hãy can đảm lên, thế giới này là của con, bước vào cổng trường. qua cách cổng trường là một thế giới kỳ diệu sẽ  Con bước vào cổng më ra ”? trường là bước vào thế - Theo em, thế giới kỳ diệu đó là gì? giíi kú diÖu. - §Õn b©y giê, lµ häc sinh líp 7 em c¶m nhËn  Thế giới đó là tri thức, được thế giới kỳ diệu đó như thế nào? sù hiÓu biÕt, t×nh c¶m, Hoạt động 4: Hướng dẫn học sinh tổng kết văn bản. đạo lý, tình bạn, tình thÇy trß ..... - Trong bài văn, có phải người mẹ đang trực tiếp III - Tổng kết. nãi víi con kh«ng? C¸ch viÕt nµy cã t¸c dông g×? 1. NghÖ thuËt. - Văn bản là một chuỗi những suy nghĩ của người + Từ ngữ nhẹ nhàng, kín mÑ, theo em nh÷ng t©m t­ Êy cã logic kh«ng? đáo như lời tâm sự. - Qua đó em thấy được giá trị nghệ thuật gì từ tác + Thể hiện ngòi bút miêu tả phÈm? diễn biến tâm trạng đặc sắc. - Qua nh÷ng g× võa ph©n tÝch, em thÊy ®­îc nh÷ng 2. Néi dung. ý nghÜa s©u s¾c nµo tõ v¨n b¶n? + Tình cảm yêu thương sâu s¾c cña mÑ + Vai trß to lín cña nhµ trường đối với con người. - Học sinh đọc lại phần “ Ghi nhớ ” SGK. Hoạt động 5: Hướng dẫn học sinh luyện tập. IV - LuyÖn tËp. - Häc sinh nhí l¹i ngµy ®Çu ®i häc vµ viÕt thµnh một đoạn văn. Em có cho rằng, trong quãng đời học sinh mình đã trải qua, đó là ngày để lại ấn tượng sâu đậm nhất hay không? - Häc sinh viÕt. - Giáo viên cử một vài đại diện đọc. - Líp nhËn xÐt, bæ sung. - Gi¸o viªn nhËn xÐt, bæ sung. 3 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> 4. Hướng dẫn về nhà: - Học sinh học kỹ bài, nêu cảm nhận của mình về văn bản đã học. - Đọc thêm văn bản “ Trường học ” và suy nghĩ xem bài đọc thêm đã giúp em hăng say häc tËp nh­ thÕ nµo? - So¹n bµi “ MÑ t«i ”.. TiÕt 2. MÑ t«i. - ét - môn - đô - đơ - A - mi - xi. I - Mục tiêu cần đạt. 1. VÒ néi dung. - Học sinh hiểu được tác dụng lời khuyên của bố về lỗi của đứa con đối với mẹ. - Thấm thía những tình cảm thiêng liêng sâu nặng của cha mẹ đối với con cái. 2. Về phương pháp. Khai thác nghệ thuật của một bức thư mang tính văn học để thấy được sự thuyÕt phôc cña lêi th­, tiÕp tôc tÝch hîp víi TiÕng ViÖt vÒ tõ ghÐp vµ víi TËp lµm v¨n vÒ c¸ch liªn kÕt v¨n b¶n. II - Néi dung vµ tiÕn tr×nh tiÕt d¹y: 1. ổn định tổ chức lớp. 2. KiÓm tra bµi cò. - Một học sinh trả lời, giáo viên nhận xét, bổ sung: Sau khi học bài “ Cổng trường mở ra ” con thấy được vai trò quan trọng nào của nhà trường đối với con người? - N¨m häc sinh lµm ra giÊy, gi¸o viªn thu chÊm ®iÓm: Trong v¨n b¶n “ Cæng trường mở ra ” con thích câu văn nào nhất? Vì sao? 3. Bµi míi: Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Giới thiệu bài. - Học sinh cho biết, qua văn bản “ Cổng trường 4 Lop7.net. Néi dung.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> mở ra ” tâm trạng, tình cảm của người mẹ đối với con hiện lên như thế nào? Từ đó rút ra bài học s©u s¾c g×? - Sau khi học sinh trả lời, giáo viên nêu vấn đề: Trong cuộc đời của mỗi chúng ta, người mẹ có mét vÞ trÝ vµ ý nghÜa hÕt søc lín lao, thiªng liªng vµ cao c¶. Nh­ng kh«ng ph¶i khi nµo ta còng ý thøc hết được điều đó. Chỉ đến khi mắc những lỗi lầm, ta míi nhËn ra tÊt c¶. Bµi v¨n “ MÑ t«i ” sÏ cho ta mét bµi häc nh­ thÕ. Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh đọc, tìm hiểu I - Đọc, hiểu chung văn chung v¨n b¶n. b¶n. - Giáo viên hướng dẫn học sinh đọc: Rõ ràng, ngắt 1. Đọc dÊu, kh«ng ph¸t ©m sai, thÓ hiÖn t×nh c¶m, t©m trạng của người cha đối với con, người chồng đối víi vî. - Hai học sinh nối nhau đọc theo hai đoạn: + §o¹n 1: Tõ ®Çu ..... mÊt mÑ. + §o¹n 2: Cßn l¹i. - Học sinh, giáo viên nhận xét cách đọc của bạn. - Gi¸o viªn giíi thiÖu qua vÒ cuèn “ Nh÷ng tÊm lßng cao c¶ ” nãi vÒ nhËt ký cña cËu bÐ En–ri– cô, 11 tuổi, học tiểu học, người ý, ghi lại những bøc th­ cña bè, mÑ, chuyÖn ë líp. - Gi¸o viªn kiÓm tra viÖc häc chó thÝch cña häc sinh, đặc biệt là các từ ghép. - Gi¸o viªn gi¶i thÝch thªm c¸c tõ mµ häc sinh ch­a hiÓu. 2. Nhan đề “ Mẹ tôi ”. - Văn bản là một bức thư của người bố gửi cho + Đây là nhan đề do tác giả con, nhưng tại sao tác giả lại lấy nhan đề là “ Mẹ đặt. t«i ”? - Häc sinh th¶o luËn, tr¶ lêi. - Gi¸o viªn nhËn xÐt, bæ sung råi chèt l¹i.. - Giáo viên nói thêm: Qua bức thư người bố gửi cho con, người đọc thấy hiện lên hình tượng một người mẹ cao cả và lớn lao. Không để người mẹ xuÊt hiÖn trùc tiÕp, t¸c gi¶ sÏ dÔ dµng m« t¶ còng như bộc lộ những tình cảm và thái độ quý trọng của người bố đối với mẹ, mới có thể nói được mét c¸ch tÕ nhÞ vµ s©u s¾c nh÷ng gian khæ, hy 5 Lop7.net. + Bµ mÑ kh«ng xuÊt hiÖn trùc tiÕp nh­ng lµ tiªu ®iÓm mµ c¸c nh©n vËt vµ chi tiÕt đều hướng tới để làm sáng tá..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> sinh mà người mẹ đã âm thầm, lặng lẽ dành cho đứa con của mình. 3. §¹i ý, bè côc. - Häc sinh tãm t¾t bøc th­ trong vµi c©u vµ t×m ý chÝnh còng nh­ mét cÊu tróc ph©n tÝch. - Häc sinh ph¸t biÓu + Đại ý: Thái độ của người - Gi¸o viªn nhËn xÐt, bæ sung. bè khi con m¾c lçi víi mÑ. + Bè côc:  Thái độ của En-ri-cô víi mÑ.  Thái độ của người bố. II - T×m hiÓu chi tiÕt. Hoạt động 3: Hướng dẫn học sinh cảm thụ các chi 1. Thái độ của En–ri–cô tiÕt chÝnh cña bøc th­. víi mÑ. - Học sinh đọc đoạn giới thiệu bức thư của bố, cho biết En–ri–cô đã có thái độ như thế nào với Thốt ra lời thiếu lễ độ. mÑ? (Thốt ra một lời thiếu lễ độ ) - Con hãy giải thích từ ghép “ lễ độ ” và thử tưởng tượng xem En–ri–cô đã thốt ra một lời thiếu lễ độ như thế nào đối với mẹ để đến nỗi người bố phải xúc động cầm bút viết một lá thư? - Học sinh trao đổi, trả lời. - Häc sinh, gi¸o viªn nhËn xÐt, bæ sung. 2. Thái độ của người bố trước việc làm của con. - Trước thái độ của En–ri–cô với mẹ, đầu tiên người bố có thái độ như thế nào? ( Xúc động) - Hãy tìm những câu nói lên sự xúc động của người bố khi biết con hỗn láo với mẹ? ( “ Sù hçn l¸o cña con nh­ mét nh¸t dao ®©m vµo tim bè vËy ” ). - Ph©n tÝch tõ ghÐp “ nh¸t dao ” vµ sù so s¸nh trªn đã nói lên nỗi đau của người bố như thế nào? - Trong sự đau đớn đến tột độ, người bố đã gợi lại ở En–ri–cô hình ảnh người mẹ. Mẹ của En– ri–cô là người như thế nào? Căn cứ vào đâu mà con cã ®­îc nhËn xÐt nh­ thÕ? ( + Thức suốt đêm, cúi mình trên chiếc nôi trông chõng h¬i thë cña En–ri–c«. + Qu»n qu¹i v× nçi lo sî. + Khãc nøc në khi nghÜ r»ng mÊt con. + Bỏ hết một năm hạnh phúc để tránh cho con một giờ đau đớn ......) . 6 Lop7.net. a. Sự xúc động của người bè. Đau đớn tột độ: Như nh¸t dao ®©m vµo tim. b. Hình ảnh người mẹ.. Hết lòng vì con, thương yªu con v« bê..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> - Tại sao thể hiện sự tức giận, đau đớn của mình mà người bố lại gợi đến mẹ? Con hãy thử nói tại sao trong th­ bè En–ri–c« l¹i gäi, l¹i hái: “ En– ri–c« cña bè ¹ ! ”, “ H·y nghÜ xem En–ri–c« µ !”, “ H·y nghÜ kü ®iÒu nµy En–ri–c« ¹ ”......? ( + §ã lµ lý do khiÕn bè ®au lßng. + Kh¾c s©u h×nh ¶nh mÑ trong lßng En–ri–c«). - Sau khi gợi lại hình ảnh người mẹ trong lòng En–ri–cô, người bố có thái độ như thế nào đối c. Những lời khuyên chân thµnh cña bè. víi con? (Khuyªn con xin lçi mÑ). - Học sinh đọc thầm lại đoạn “ Hãy nghĩ kỹ điều nµy ..... cña con ®­îc ” t×m nh÷ng lêi khuyªn chân thành, thấm thía nhất của người bố đối với En–ri–c«? ( + Ngµy buån th¶m nhÊt lµ ngµy mÊt mÑ. + Kh«ng thÓ sèng thanh th¶n, yªn tÜnh khi ph¹m lçi víi mÑ. + Phải thương yêu kính trọng bố, mẹ là tình cảm thiêng liêng hơn cả. Thật đáng xấu hổ và nhục nhã cho kẻ nào trà đạp lên tình thương yêu đó. + Ph¶i xin lçi mÑ ..... ). - Trong những lời khuyên đó, con tâm đắc nhất lời nµo? T¹i sao?. + Yêu thương, kính trọng bè mÑ lµ t×nh c¶m thiªng liªng nhÊt. + ThËt xÊu hæ, nhôc nh· nếu trà đạp lên tình yêu thương đó.  Tất cả đã khiến En– ri–cô xúc động vô cùng.. - Trước thái độ của bố, En–ri–cô có phản ứng l¹i nh­ thÕ nµo? III - Tæng kÕt. (Xúc động vô cùng) 1. NghÖ thuËt: + H×nh thøc viÕt th­ tÕ nhÞ, - Qua đây, thái độ của con như thế nào? Tại sao? kín đáo. Hoạt động 5: Hướng dẫn học sinh tổng kết. + Lời lẽ giản dị, xúc động. - Theo con, tại sao người bố không nói trực tiếp víi En–ri–c« mµ l¹i viÕt th­? - Häc sinh th¶o luËn, tr¶ lêi. - Gi¸o viªn chèt l¹i: §ã lµ mét dông ý nghÖ thuËt cã t¸c dông: ThÓ hiện những tình cảm tế nhị, kín đáo, nhiều khi 2. Nội dung: không thể nói trực tiếp, không làm cho người mắc + Thể hiện nỗi đau, nỗi tức 7 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> lçi mÊt lßng tù träng.. giận cực độ của người bố khi con m¾c lçi víi mÑ. - Tại sao nói bức thư là một nỗi đau của người bố, + Thể hiện tình cảm chân một sự tức giận cực độ nhưng cũng là những lời thành, tha thiết của một người chồng đối với vợ, một thương yêu tha thiết? người bố đối với con. IV - LuyÖn tËp. Hoạt động 6: Hướng dẫn học sinh luyện tập. - Giáo viên cho học sinh đọc và lần lượt làm bài tËp 1, 2 SGK / 9. - Học sinh cử đại diện lên đọc bài làm của mình. - Líp, gi¸o viªn nhËn xÐt, bæ sung. 4. Hướng dẫn về nhà: - Thống kê tất cả các từ ghép trong văn bản. Chọn một đoạn, đọc biểu cảm một lần và học thuộc đoạn đó. - Trả lời câu hỏi: Tại sao nói câu “ Thật đáng xấu hổ và nhục nhã cho kẻ nào chà đạp lên tình thương yêu đó ” là một câu thể hiện sự liên kết xúc cảm lớn nhất của người bố với một lời khuyên dịu dàng? Câu chuyển tâm trạng đó có hợp lý không? - §äc thªm v¨n b¶n “ Th­ göi mÑ ” vµ “ V× sao hoa Cóc cã nhiÒu c¸nh nhá ”, nªu thêm ý nghĩa giáo dục mới đối với con sau khi học văn bản chính. - So¹n bµi “ Tõ ghÐp ”.. TiÕt 3. Tõ ghÐp I - Mục tiêu cần đạt: 1. VÒ néi dung. Gióp häc sinh: - N¾m ®­îc cÊu t¹o cña hai lo¹i tõ ghÐp: + Tõ ghÐp chÝnh phô. + Từ ghép đẳng lập. - HiÓu ®­îc nghÜa cña c¸c lo¹i tõ ghÐp. 2. Về phương pháp.. 8 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Vận dụng phương pháp quy nạp để hình thành tri thức, vận dụng các ví dụ đã được học sinh tìm kiếm từ ngữ liệu để làm ngữ liệu quy nạp thành tri thức và luyÖn tËp. II - Néi dung vµ tiÕn tr×nh tiÕt d¹y: 1. ổn định tổ chức lớp. 2. KiÓm tra bµi cò. - Gi¸o viªn kiÓm tra bµi so¹n cña häc sinh. - KiÓm tra phÇn thèng kª tÊt c¶ c¸c tõ ghÐp trong v¨n b¶n “MÑ t«i ” 3. Bµi míi: Hoạt động của giáo viên và học sinh. Néi dung. Hoạt động 1: Giới thiệu bài. - Giáo viên cho học sinh ôn lại định nghĩa về từ ghép đã học ở lớp 6. ( §ã lµ nh÷ng tõ phøc ®­îc t¹o ra b»ng c¸ch ghÐp c¸c tiÕng cã quan hÖ víi nhau vÒ nghÜa ). - Gi¸o viªn nªu kh¸i qu¸t néi dung cña bµi häc míi. T×m hiÓu vÒ cÊu t¹o vµ nghÜa cña c¸c lo¹i tõ ghÐp. Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu cấu tạo của từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập. I - C¸c lo¹i tõ ghÐp. 1. VÝ dô: + VÝ dô (1) SGK / 13. - Giáo viên gọi học sinh đọc hai ví dụ rồi cho biết  bµ ngo¹i: trong c¸c tõ ghÐp: “ bµ ngo¹i ”, “ th¬m phøc ” - bµ - chÝnh. tiÕng nµo lµ tiÕng chÝnh, tiÕng nµo lµ tiÕng phô - ngo¹i – phô. bæ sung cho tiÕng chÝnh?  th¬m phøc: - Häc sinh nªu nhËn xÐt vÒ trËt tù cña c¸c tiÕng - th¬m – chÝnh. trong hai tõ ghÐp trªn. - phøc – phô. - Häc sinh t×m thªm tõ ghÐp cã “ bµ ” vµ “ th¬m ”.  Tiếng chính đứng trước, phụ đứng sau. - Học sinh đọc hai ví dụ rồi cho biết ở ví dụ này, + Ví dụ (2) SGK / 14.  trÇm – bæng c¸c tõ ghÐp “ trÇm bæng ”, “ quÇn ¸o ” cã ph©n ra  quÇn - ¸o tiÕng chÝnh, tiÕng phô kh«ng? Quan hÖ gi÷a c¸c tiÕng Êy nh­ thÕ nµo?  Kh«ng ph©n ra chÝnh phô - Từ hai ví dụ vừa phân tích, giáo viên cho học mà bình đẳng. sinh rót ra nhËn xÐt tõ ghÐp chÝnh phô vµ tõ ghÐp đẳng lập là gì? Lấy ví dụ minh hoạ. 2. Ghi nhí. + GhÐp chÝnh phô: Cã tiÕng chÝnh, tiÕng phô. TiÕng chính thường đứng trước. 9 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Ví dụ: Đỏ chót, đỏ ngòm... + Ghép đẳng lập: Các tiếng bình đẳng về mặt ngữ pháp. VÝ dô: ¤ng bµ, cha mÑ.... - Học sinh đọc và ghi nhớ phần “ ghi nhớ 1” SGK/14. Hoạt động 3: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu nghĩa II / Nghĩa của từ ghép. cña tõ ghÐp. 1. NghÜa cña tõ ghÐp chÝnh phô. - Häc sinh so s¸nh nghÜa cña tõ “ bµ ngo¹i ” víi “bµ ”; “ th¬m phøc ” víi “ th¬m ”. ( + “ bà ”: người sinh ra mẹ hoặc cha. “ bà ngoại ”: người sinh ra mẹ. + “ th¬m ”: mïi dÔ chÞu. “ th¬m phøc ”: mïi hÊp dÉn, m¹nh.  NghÜa cña “ bµ ngo¹i ” hÑp h¬n “ bµ ”; “ th¬m phøc ” hÑp h¬n “ th¬m ” ). NghÜa cña tõ ghÐp chÝnh - Häc sinh nhËn xÐt vÒ nghÜa cña tõ ghÐp chÝnh phô hÑp h¬n nghÜa cña tiÕng phô? chÝnh. - Gi¸o viªn gi¶i thÝch thªm: ChÝnh v× thÕ cho nªn từ ghép chính phụ có tính chất phân nghĩa. Trước đây người ta còn gọi từ ghép chính phụ là từ ghÐp ph©n nghÜa. 2. Nghĩa của từ ghép đẳng lËp: - Häc sinh so s¸nh nghÜa cña tõ “ quÇn ¸o ” víi mçi tiÕng “ quÇn ”, “ ¸o ”; “ trÇm bæng ” víi mçi tiÕng “ trÇm ”, “ bæng ”? ( + quÇn ¸o: Trang phôc nãi chung. + trÇm bæng: ¢m thanh lóc lªn, lóc xuèng ). - Nhận xét về từ ghép đẳng lập?. Kh¸i qu¸t h¬n nghÜa cña tõng tiÕng.. - Gi¸o viªn gi¶i thÝch thªm: ChÝnh v× cã nghÜa kh¸i qu¸t h¬n nghÜa cña tõng tiÕng cho nªn tõ ghÐp đẳng lập có tính chất hợp nghĩa. Người ta còn gọi từ ghép đẳng lập là từ ghép hợp nghĩa. - Học sinh đọc, ghi nhớ phần ghi nhớ (2) SGK/ 14. III / LuyÖn tËp: Hoạt động 4: Hướng dẫn học sinh luyện tập. - Học sinh lần lượt làm các bài tập 1, 2, 3, 4, 5. - Häc sinh th¶o luËn, tr¶ lêi tõng bµi. - Häc sinh kh¸c nhËn xÐt, bæ sung. - Gi¸o viªn nhËn xÐt, bæ sung. Hoạt động 5: Giáo viên tổng kết bài học, giải đáp nh÷ng th¾c m¾c cña häc sinh. 10 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> 4. Hướng dẫn về nhà: - Häc sinh häc bµi, lµm bµi tËp 6, 7. - Đọc phần đọc thêm rồi rút ra nhận xét. - So¹n bµi “ Liªn kÕt trong v¨n b¶n ”.. iiÕt 4. Liªn kÕt trong v¨n b¶n I - Mục tiêu cần đạt: 1. VÒ néi dung. Gióp häc sinh thÊy: - Muốn đạt được mục đích giao tiếp thì văn bản phải có tính liên kết. Sự liên kết ấy cÇn ®­îc thÓ hiÖn trªn c¶ hai mÆt: H×nh thøc ng«n ng÷ vµ néi dung ý nghÜa. - Cần vận dụng những kiến thức đã học để bước đầu xây dựng được những văn bản cã tÝnh liªn kÕt. 2. Về phương pháp. Sử dụng phương pháp dùng mẫu để khái quát phần lý thuyết và phương pháp dùng bài tập để học sinh sử dụng các phương tiện liên kết. Tận dụng các dữ kiện có sẵn để liên kiết với tiết học về văn bản cùng với sự vận dụng sáng tạo các yÕu tè tÝch hîp kh¸c. II - Néi dung vµ tiÕn tr×nh tiÕt d¹y: 1. ổn định tổ chức lớp. 2. KiÓm tra bµi cò. - Bốn học sinh làm ra giấy, giáo viên thu để chấm: Phân biệt từ ghép đẳng lập và từ ghÐp chÝnh phô? Cho vÝ dô minh ho¹. - Kiểm tra bài tập (2), phần bài tập về nhà giáo viên đã giao trong bài “ Mẹ tôi ”. Giáo viên gọi một vài học sinh lên đọc kết quả bài tập, lớp và giáo viên nhận xét, bæ sung. 3. Bµi míi. Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Giới thiệu bài. 11 Lop7.net. Néi dung.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Gi¸o viªn nªu tÇm quan träng cña liªn kÕt đối với văn bản và tạo lập văn bản: ở lớp 6 các con đã được làm quen với các văn bản, đã viết văn tự sù, miªu t¶ ..... c¸c con sÏ kh«ng thÓ hiÓu ®­îc mét c¸ch cô thÓ vÒ v¨n b¶n, còng nh­ khã cã thÓ t¹o lËp ®­îc nh÷ng v¨n b¶n tèt nÕu kh«ng t×m hiÓu kü vÒ mét trong nh÷ng tÝnh chÊt quan träng nhÊt cña I - Liên kết và phương tiện nã lµ liªn kÕt. liªn kÕt trong v¨n b¶n. Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu liên 1. Tính liên kết của văn bản. kÕt vµ vai trß cña tÝnh liªn kÕt trong v¨n b¶n. + Liªn kÕt lµ gi÷a c¸c c©u, - Gi¸o viªn gi¶i thÝch liªn kÕt lµ g×? ®o¹n trong v¨n b¶n cã sù kÕt nèi, g¾n bã víi nhau. - Học sinh đọc ví dụ, trả lời câu hỏi (a) SGK / 17. ( Ch­a hiÓu râ ®­îc). - Häc sinh th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái (b) SGK / 17 (V× c¸c c©u ch­a cã sù liªn kÕt) - Học sinh xác định rõ nội dung của từng câu để thÊy râ h¬n sù lén xén nµy. - Häc sinh ch÷a l¹i ®o¹n v¨n cho dÔ hiÓu, râ rµng. (Thªm gi÷a c¸c c©u 1, 2, 3, 4 mét c©u liªn kÕt). - Häc sinh th¶o luËn, tr¶ lêi c©u hái (c) SGK / 17. + Liªn kÕt lµ mét trong - Gi¸o viªn nhÊn m¹nh: nh÷ng tÝnh chÊt quan träng cña v¨n b¶n, lµm cho v¨n b¶n trë lªn cã nghÜa, dÔ hiÓu. Hoạt động 3: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu thế nào 2. Phương tiện liên kết: là phương tiện liên kết. - Học sinh đọc đoạn văn (b) trong phần 2 SGK / 18, chØ ra sù thiÕu liªn kÕt cña chóng. ( Giữa câu 1 và câu 2 còn thiếu từ ngữ để liên kết; gi÷a c©u 2 vµ c©u 3 tõ ng÷ m©u thuÉn ). - Hãy sửa lại để đoạn văn có nghĩa? ( + Thªm “cßn b©y giê ” gi÷a c©u 1 vµ 2 + Thay “đứa trẻ ” bằng “con ”). - H·y lÝ gi¶i v× sao con söa nh­ vËy? ( câu 1 – câu 2: tương lai – hiện tại. c©u 2 – c©u 3: cïng nãi vÒ “con ” ). Lµ dïng tõ ng÷, c©u .... - Tõ viÖc ph¸t hiÖn lçi vµ söa lçi trong hai v¨n để kết nối các câu, các đoạn b¶n ë vÝ dô 1 vµ vÝ dô 2, häc sinh cho biÕt lµm cho v¨n b¶n trë lªn cã phương tiện liên kết là gì? nghÜa, dÔ hiÓu. 12 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> - Học sinh đọc, ghi nhớ phần “Ghi nhớ ” SGK/18 II / Luyện tập: Hoạt động 4: Hướng dẫn học sinh luyện tập. - Học sinh lần lượt làm các bài tập 1, 2, 3 SGK. - Häc sinh th¶o luËn, tr¶ lêi. - Häc sinh nhËn xÐt, bæ sung. - Gi¸o viªn nhËn xÐt, bæ sung, chèt l¹i nh÷ng ®iÒu cÇn ghi nhí. 4. Hướng dẫn về nhà: - Lµm bµi tËp 4, 5 SGK. - Viết một đoạn văn 5 câu theo chủ đề: “ Tình yêu mẹ ”, chú ý đến các yếu tố liên kÕt gi÷a c¸c c©u. - So¹n bµi “ Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª ”.. TuÇn 2 Bµi 2. TiÕt 5, 6. Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª I - Mục tiêu cần đạt. 1. VÒ néi dung. Gióp häc sinh: - ThÊy ®­îc nh÷ng t×nh c¶m ch©n thµnh, s©u nÆng cña hai anh em trong c©u chuyện. Cảm nhận được nỗi đau đớn, xót xa của những bạn nhỏ chẳng may rơi vào hoàn cảnh gia đình bất hạnh. Biết thông cảm và chia sẻ với những người bạn Êy. - Thấy được cái hay của truyện là ở cách kể rất chân thật và cảm động. 2. Về phương pháp. - Khai th¸c nghÖ thuËt theo ng«i thø nhÊt víi c¸c chi tiÕt thÓ hiÖn t©m tr¹ng nh©n vật, chú ý đến sự sáng tạo của bố cục và cách chuyển mạch trong văn bản như là c¸c yÕu tè nghÖ thuËt. - Rèn luyện đọc biểu cảm, đọc lời nhân vật. - Có ý thức hướng về nội dung làm văn trong quá trình hướng dẫn đọc hiểu văn bản, tạo được ấn tượng ban đầu về các quy tắc bố cục và tạo mạch lạc văn bản sẽ häc ë tiÕt TËp lµm v¨n. II - Néi dung vµ tiÕn tr×nh tiÕt d¹y. 1. ổn định tổ chức lớp. 13 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> 2. KiÓm tra bµi cò. - Mét häc sinh lªn b¶ng tr×nh bµy, líp, gi¸o viªn nhËn xÐt, bæ sung, cho ®iÓm: Hình ảnh người mẹ của En–ri–cô trong bài “ mẹ tôi ” hiện lên như thế nào? Từ đó cho biết thái độ của bố En–ri–cô với mẹ và với lỗi lầm của cậu? - T¸m häc sinh viÕt, gi¸o viªn thu, chÊm ®iÓm: Nh÷ng lêi khuyªn ch©n thµnh cña người cha trong văn bản “ Mẹ tôi ” là gì? Qua đó con thấm thía thêm được điều g×? 3. Bµi míi. Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Giới thiệu bài. Gi¸o viªn tõ thùc tr¹ng chia tay cña nhiÒu gia đình hiện nay trong xã hội để đi vào bài dạy. Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh đọc và tìm hiÓu chung v¨n b¶n. - Giáo viên hướng dẫn học sinh đọc: Rõ ràng, cã c¶m xóc, thÓ hiÖn ®­îc t×nh c¶m cña hai anh em khi ph¶i chia tay. - Bốn học sinh nối nhau đọc thử 4 đoạn: + §o¹n 1: Tõ ®Çu ..... mét giÊc m¬ th«i. + §o¹n 2: TiÕp ..... nh­ vËy. + §o¹n 3: TiÕp ..... chµo tÊt c¶ c¸c b¹n. + §o¹n 4: Cßn l¹i. - Häc sinh, gi¸o viªn nhËn xÐt, bæ sung, söa ch÷a. - Gi¸o viªn kiÓm tra viÖc hiÓu chó thÝch cña häc sinh - Gi¸o viªn gi¶i thÝch thªm nh÷ng tõ ngoµi chó thÝch mµ häc sinh ch­a hiÓu. - Häc sinh cho biÕt, v¨n b¶n cã thÓ chia ra lµm mÊy phÇn? Néi dung cña tõng phÇn? ( + Tõ ®Çu ..... hiÕu th¶o nh­ vËy. + TiÕp...n¾ng vÉn vµng ­¬m trïm lªn c¶nh vËt.. Néi dung. I - §äc, t×m hiÓu chung v¨n b¶n. 1. §äc, t×m hiÓu chó gi¶i.. 2. Bè côc. Gåm 3 phÇn: + Thành – Thuỷ chia đồ chơi vµ bóp bª.. + Thuû chia tay c« gi¸o vµ líp häc. + Thµnh – Thuû chia tay nhau. - Tại sao tên truyện lại là “ Cuộc chia tay của 3. Nhan đề. nh÷ng con bóp bª ”? Tªn truyÖn cã liªn quan gì đến ý nghĩa của truyện? - Gi¸o viªn gîi ý, häc sinh th¶o luËn, tr¶ lêi: Nh÷ng con bóp bª gîi cho con nh÷ng suy nghÜ g×? Trong truyÖn, chóng cã chia tay thËt không? Chúng đã mắc lỗi gì? Vì sao chúng phải 14 + Cßn l¹i ). - Häc sinh tãm t¾t ng¾n gän t¸c phÈm.. Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> chia tay? Rót ra nhËn xÐt cña tªn truyÖn víi néi dung, chủ đề truyện?. ( Những con búp bê vốn là những đồ chơi của tuổi nhỏ, thường gợi lên thế giới trẻ em ngộ nghÜnh, trong s¸ng, ng©y th¬. Nh÷ng con bóp bª trong truyÖn, còng nh­ hai anh em Thµnh – Thuû trong s¸ng, v« t­, kh«ng cã téi lçi g× ..... thÕ mµ ph¶i chia tay ..... ).. Thể hiện ý đồ, tư tưởng cña người viết. - Häc sinh cho biÕt truyÖn viÕt vÒ ai? VÒ viÖc g×? Ai lµ nh©n vËt chÝnh trong truyÖn? C©u 4. Sù viÖc, nh©n vËt, ng«i kÓ chuyÖn ®­îc kÓ theo ng«i thø mÊy? ViÖc lùa trong truþÖn. chän ng«i kÓ nµy cã t¸c dông g×? Hoạt động 3: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu chi tiÕt v¨n b¶n. II - T×m hiÓu chi tiÕt. - Cảnh trước khi chia đồ chơi được tác giả miêu 1. Thành – thuỷ chia đồ chơi t¶ nh­ thÕ nµo? Nh÷ng chi tiÕt cô thÓ? vµ bóp bª. (Một buổi sáng, cảnh vật bên ngoài thật sôi a. Trước khi chia đồ chơi. động). + Cảnh vật: Vui tươi, sôi động. - Tâm trạng của hai anh em Thành – Thuỷ như + Tâm trạng hai đứa trẻ:  Thuû: Buån ®au, tuyÖt thÕ nµo? T×m nh÷ng chi tiÕt thÓ hiÖn t©m tr¹ng cña hai anh em? väng, khãc nøc në.  Thành: Thương em, nhớ vÒ chuyÖn em v¸ ¸o cho m×nh, buån kh«ng muèn - T¹i sao Thµnh l¹i nghÜ vÒ c©u chuyÖn em v¸ chia tay. ¸o cho m×nh? ( Để nhớ một kỷ niệm đẹp về tình anh em và càng thương em hơn ). - Con có nhận xét gì về sự đối lập giữa cảnh và t©m tr¹ng cña Thµnh vµ Thuû ë ®©y?  Tội nghiệp, thương tâm. ( Đối lập cảnh vui thường nhật của đời với nỗi ®au cña hai anh em lµm t¨ng nçi ®au trong lßng Thành, làm người đọc có cảm giác xót xa hơn ). - Hai anh em Thành và Thuỷ chịu chia đồ chơi b. Khi chia đồ chơi. khi nµo? + Mẹ giục đến lần thứ ba mới ( Khi mẹ giục đến lần thứ ba – gay gắt nhất ). chịu chia. - Tại sao hai anh em lại để mẹ giục đến lần thứ ba mới chịu chia đồ chơi? ( Vì mỗi em đều muốn dành lại toàn bộ kỷ niệm cho người mình thương yêu, đó cũng là thể hiện sự gắn bó của hai anh em, không muốn chia đồ ch¬i cã nghÜa lµ kh«ng muèn xa nhau ). - Khi Thµnh chia hai con bóp bª VÖ sÜ vµ Em nhỏ ra hai bên, Thuỷ đã có những lời nói và 15 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> + Hành động, thái độ của hành động  như thế nào? ( GiËn d÷, kh«ng muèn chia rÏ hai con bóp bª  Thµnh, Thuû ®Çy m©u thuÉn. thương anh, rất bối rối ). - Thành có hành động, thái độ  như thế nào? ( Chia búp bê, nhưng thương em lại đặt chúng lại gần nhau, nhường em cả ). - Theo con làm thế nào để giải quyết những m©u thuÉn nµy? ( Thµnh – Thuû kh«ng ph¶i xa nhau  Bè, mÑ hai em kh«ng li dÞ n÷a ). - Đoạn Thành hồi tưởng về chuyện Thuỷ bắt con bóp bª VÖ sÜ canh g¸c giÊc ngñ cho anh cã ý nghÜa nh­ thÕ nµo? ( Đó là hình ảnh tượng trưng cho tình thương yêu, gắn bó, quan tâm đến nhau trong lúc còn chung sèng cña hai anh em ). - Qua nh÷ng chi tiÕt võa ph©n tÝch, con cã nhËn xét gì về cảnh chia đồ chơi của hai anh em? - Gi¸o viªn b×nh: Hai anh em Thµnh – Thuû đang sống gắn bó với nhau đến thế; Thuỷ thương anh, vá áo cho anh, lo cho giấc ngủ của anh; Thành thương em, nuối tiếc những kỷ niệm đẹp về tình anh em ..... là thế. ấy vậy mà hai anh em l¹i ph¶i chia tay nhau. C¶nh Êy thËt đáng thương, đáng xúc động phải không các con?. + Hồi tưởng của Thành về việc Thuû b¾t con bóp bª VÖ sÜ canh g¸c giÊc ngñ cho m×nh..  T×nh anh em rÊt keo s¬n, gắn bó, đầy cảm động.. 2. Thuû chia tay c« gi¸o vµ - Các bạn của Thuỷ có thái độ như thế nào khi lớp học. cô giáo thông báo về tình hình gia đình của + Thái độ của cô giáo, bạn bè: Thµnh – Thuû vµ viÖc Thuû ph¶i theo mÑ vÒ §au xãt, c¶m th«ng víi quê ngoại? Thái độ đó thể hiện tình cảm bạn nỗi bất hạnh của Thuỷ. bÌ nh­ thÕ nµo? ( Ng¹c nhiªn, th«ng c¶m víi nçi bÊt h¹nh cña Thuû ). - Thái độ ấy được bộc lộ rõ nhất qua chi tiết nào? Hãy tìm những từ nói lên thái độ ấy? ( + Thuû kh«ng nhËn sæ vµ bót. + Sửng sốt, tái mặt, nước mắt giàn giụa, khóc mét to h¬n ..... ). - V× sao Thuû kh«ng nhËn sæ vµ bót? (V× Thuû sÏ kh«ng ®­îc ®i häc n÷a). - C¶m nghÜ cña con vÒ chi tiÕt nµy? ( Thuû ph¶i chÞu nçi ®au qu¸ lín: Bè mÑ chia tay nhau, anh em chia tay nhau, ph¶i thÊt häc, ph¶i ®i 16 Lop7.net. + Thuû kh«ng nhËn bót vµ sæ: Thuû kh«ng ®­îc ®i häc n÷a (MÊt quyÒn c¬ b¶n cña trÎ em)..

<span class='text_page_counter'>(17)</span> lµm kiÕm sèng ..... ). - Gi¸o viªn b×nh thªm: Nçi ®au mµ Thuû ph¶i chịu đựng quả là quá lớn. Nó không chỉ làm đau xót đến các thầy cô giáo, bè bạn của Thuû. Nã còng lµm chóng ta c¶m thÊy xãt ®au v« h¹n. Ch¼ng lÏ bè mÑ Thuû, ch¼ng lÏ nh÷ng bËc lµm bè, lµm mÑ r¬i vµo hoµn c¶nh gièng như vậy không có một chút xúc động nào sao? - Nét tả cảnh vật đối lập với tâm trạng của hai anh em khi hai anh em rêi khái líp häc cã ý + C¶nh vËt khi hai anh em rêi khỏi lớp: Tươi đẹp. nghÜa nh­ thÕ nµo? (Càng làm tăng nỗi xót xa trong lòng người đọc).  Đau xót, thương tâm cực độ. 3. Thµnh – Thuû chia tay - Trong c¶nh Thµnh – Thuû chia tay nhau, con nhau. thấy chi tiết nào làm cho con cảm động? Vì + Thuỷ đặt con búp bê Vệ Sĩ, sao? con búp bê Em Nhỏ lại để nó gác đêm cho anh. + Thuû nh¾c anh khi nµo ¸o - Qua đó con cảm nhận được điều gì? r¸ch, em sÏ v¸ cho .....  Thuû lµ c« bÐ ngoan ngo·n - Gi¸o viªn b×nh thªm: Mét c« bÐ ngoan, nh©n vµ ®Çy nh©n hËu. hËu lµ thÕ; Mét c« bÐ ngay trong thêi kh¾c ®au khæ cËn kÒ vÉn kh«ng hÒ nghÜ cho m×nh, chØ nghĩ cho anh và thương hai con búp bê ... Phẩm chất ấy của Thuỷ thật đáng quý. Hoạt động 4: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu ý nghÜa , còng nh­ gi¸ trÞ nghÖ thuËt cña t¸c phÈm. III / Tæng kÕt. - Qua truyÖn, con thÊy ®­îc nh÷ng ý nghÜa to 1. Néi dung. lín nµo? + Ca ngîi t×nh c¶m anh em: Dï trong hoµn c¶nh nµo cũng yêu thương, gắn bó với nhau. + Lªn ¸n mét thùc tÕ cña x· hội hiện đại: Hiện tượng li hôn vµ hËu qu¶ nghiªm träng cña nã. - So với truyện dân gian, trung đại, con thấy 2. Nghệ thuật. truyện này có gì đặc sắc về trình tự kể? Cách + Mở truyện đột ngột, hấp kÓ? Còng nh­ nghÖ thuËt miªu t¶? dÉn. + Cã sù kÕt hîp gi÷a qu¸ khø vµ hiÖn t¹i. + Miêu tả tâm lí nhân vật đặc s¾c, kÕt hîp víi t¶ c¶nh. + Chi tiÕt tiªu biÓu, gîi c¶m. 17 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> 4. Hướng dẫn về nhà: - Học sinh về đọc phần đọc thêm. - ViÕt mét bµi v¨n tr×nh bµy nh÷ng c¶m xóc cña m×nh sau khi häc t¸c phÈm. - So¹n bµi “ Bè côc trong v¨n b¶n ”.. iiÕt 7. bè côc trong v¨n b¶n I - Mục tiêu cần đạt. 1. VÒ néi dung. Gióp häc sinh: - Hiểu rõ tầm quan trọng của bố cục trong văn bản, trên cơ sở đó có ý thức tạo lập bè côc khi x©y dùng v¨n b¶n. - Hiểu thế nào là bố cục rành mạch, hợp lí và bước đầu biết xây dựng nó cho các bµi lµm. - HiÓu ®­îc tÝnh phæ biÕn vµ sù hîp lÝ cña d¹ng bè côc ba phÇn, nhiÖm vô cña mçi phÇn trong bè côc. 2. Về phương pháp. Dùng phương pháp chọn mẫu, phân tích mẫu để rút ra lý thuyết. Tận dụng ngữ liệu từ văn bản đã học, không chỉ từ lớp 6 mà ở ngay văn bản vừa mới học ( tích hợp ngang ), các yếu tố phân tích bố cục đã được phân tích khi tìm hiểu văn bản. II - Néi dung vµ tiÕn tr×nh tiÕt d¹y. 1. ổn định tổ chức lớp. 2. KiÓm tra bµi cò. - Mét häc sinh lªn b¶ng tr×nh bµy, líp, gi¸o viªn nhËn xÐt, bæ sung, cho ®iÓm: V¨n b¶n “ Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª ” cã bè côc nh­ thÕ nµo? Nã khai th¸c bố cục của truyện dân gian, truyện trung đại ở chỗ nào? - Ba häc sinh viÕt, gi¸o viªn thu, chÊm ®iÓm: Tõ v¨n b¶n “ Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª ” con thÊn thÝa nhÊt ®iÒu g×? T¹i sao? 3. Bµi míi. Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1: Giới thiệu bài. Gi¸o viªn giíi thiÖu yªu cÇu cña tiÕt häc.. Néi dung. I - bè côc vµ nh÷ng yªu cÇu vÒ bè côc trong v¨n b¶n. Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu bố cục 1. Bố cục của văn bản. 18 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> cña v¨n b¶n. - Gi¸o viªn cho häc sinh lµm viÖc víi vÝ dô (1a) SGK/28 theo nh÷ng c©u hái vµ gîi ý trong s¸ch. - Sau khi häc sinh tr¶ lêi, gi¸o viªn nhÊn m¹nh: Nội dung trong đơn cần sắp xếp theo một trật tự nhất định, hợp lí, không thể tuỳ tiện đưa nội dung nào lên trước cũng được. Néi dung c¸c phÇn trong v¨n - Gi¸o viªn chèt l¹i: b¶n ph¶i ®­îc s¾p xÕp theo mét tr×nh tù hîp lÝ gäi lµ bè - V¨n b¶n sÏ nh­ thÕ nµo nÕu kh«ng ®­îc s¾p côc. xÕp theo mét tr×nh tù hîp lÝ? ( Văn bản sẽ không đạt được mục đích giao tiếp, lñng cñng, khã hiÓu ). - Gi¸o viªn nhÊn m¹nh: Cho nên chúng ta phải quan tâm đến bố cục. Hoạt động 3: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu những 2. Những yêu cầu về bố cục trong v¨n b¶n. yªu cÇu vÒ bè côc trong v¨n b¶n. - Học sinh đọc hai văn bản SGK/29 rồi cho biết hai văn bản đó có bố cục chưa? ( + C©u chuyÖn 1 ch­a cã bè côc. + Câu chuyện 2 đã có bố cục nhưng lại chưa thật chÆt chÏ, hîp lÝ ). - C¸ch kÓ 2 c©u chuyÖn trªn së dÜ nh­ vËy lµ do ®©u? ( + ë c©u chuyÖn 1: C¸c phÇn, c¸c ®o¹n kh«ng theo mét tr×nh tù thêi gian, mét hÖ thèng chi tiÕt rành mạch hợp lí, không giúp người đọc hiểu chuyÖn. + ë c©u chuyÖn 2: Tr×nh tù s¾p xÕp ch­a ®­îc rành mạch hợp lí, chưa nổi bật yếu tố bất ngờ để phª ph¸n tÝnh khoe khoang ). - Vậy điều kiện để bố cục của văn bản được rành + Nội dung các phần, đoạn m¹ch vµ hîp lÝ lµ g×? trong v¨n b¶n ph¶i thèng nhất chặt chẽ, đồng thời gi÷a chóng ph¶i cã sù ph©n biÖt r¹ch rßi. + Trình tự phải giúp người viết dễ dàng đạt mục đích giao tiếp đã đặt ra. - Theo con, nªn s¾p xÕp bè côc 2 c©u chuyÖn trªn nh­ thÕ nµo cho hîp lÝ? (Dùa vµo ng÷ v¨n 6). 3. C¸c phÇn cña bè côc. Hoạt động 4: Hướng dẫn học sinh tìm hiểu các phÇn cña bè côc v¨n b¶n. + Gåm ba phÇn. - Häc sinh nªu nhiÖm vô cña ba phÇn: Më bµi, 19 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> th©n bµi, kÕt bµi trong v¨n b¶n miªu t¶ vµ tù sù + Mçi phÇn cã nhiÖm vô râ đã học ở lớp 6. - Cã cÇn ph©n biÖt râ rµng nhiÖm vô cña mçi rµng. phÇn kh«ng? V× sao? ( Cã. §Ó tr¸nh sù trïng lÆp vµ t¹o sù rµnh m¹ch, hîp lÝ cho v¨n b¶n ). - ý kiến của một bạn đã nêu trong SGK đúng hay sai? V× sao? ( Không đúng vì: + Më bµi: Kh«ng chØ giíi thiÖu mµ cßn lµm cho người nghe đi vào bài một cách hứng thú. + Kết bài: Còn tạo ấn tượng cho người đọc, người nghe. Häc sinh tù t×m hiÓu nh÷ng ®iÒu nµy qua v¨n b¶n: “ Cuéc chia tay cña nh÷ng con bóp bª ” ). - Học sinh đọc, ghi nhớ phần ghi nhớ SGK / 30. II - Luyện tập. Hoạt động 5: Hướng dẫn học sinh luyện tập. - Häc sinh lµm c¸c bµi tËp 1, 2, 3, 4 SGK. - Học sinh, giáo viên lần lượt nhận xét, bổ sung. - Giáo viên chốt lại nội dung bài học và giải đáp nh÷ng th¾c m¾c cña häc sinh. 4. Hướng dẫn về nhà. - Học sinh về nhà đọc lại các truyện đã học, nhớ lại bố cục của các truyện đó, xác định nhiệm vụ từng phần, nêu tác dụng của chúng. - Lµm c¸c bµi tËp cßn l¹i. - So¹n bµi “ M¹ch l¹c trong v¨n b¶n ”.. 20 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>