Bài soạn Đại số lớp 8 - Tiết 61, 62

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuaàn 29 §4.. Tieát 61. NS:. ND:. BAÁT PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT MOÄT AÅN (Tieát 1).. A/. Muïc tieâu  HS nhaän beat nook bat Phuong trine back neat moat an.  Beat up dụng từng quy tắc biến đổi bat Phuong trine để giải các bat Phuong trine đơn giản.  Beat sử dụng các quy tắc biến đổi bat ptrình để giải thích sự tương đương của bat ptrình. B/. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh  GV: Bảng phụ, ghi câu hỏi, bài tập và hai quy tắc biến đổi bat Phuong trine.  HS: Oân tập các tính chất của bat đẳng thức, hai quy tắc biến đổi Phuong trine. C/. Tieán trine daïy hoïc Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung ghi baûng Hoạt động 1:KIỂM TRA (5 phút) GV neâu yeâu caàu kieåm tra Moät HS leân baûng kieåm tra. Baøi taäp 16 SGK. - Chữa bài tập 16(a, d) tr 43 SGK. a) Baát phöông trình x<4 Vieát vaø bieåu dieãn taäp nghieäm Taäp nghieäm {x/x<4} Moät nghieäm cuûa baát phöông treân truïc soá cuûa moãi bat Phuong trình sau: trình: x = 3 a) x < 4 ) ////////> 0 4 d) x  1 Ơû mỗi bất phương trình hãy chỉ ra d) Baát phöông trình x 1 moät nghieäm cuûa noù. (HS coù theå Taäp nghieäm {x/x  1} lấy một nghiệm nào đó của bất > ///////////[ phöông trình). 0 1 GV nhaän xeùt, cho ñieåm. Một HS lớp nhận xét bài Moät nghieäm cuûa baát phöông laøm cuûa baïn. trình: x =1 Hoạt động 2:ĐỊNH NGHĨA (7 phút) GV: haõy nhaéc laïi ñònh nghóa HS: Phöông trình daïng ax + Ñònh nghóa phöông trình baäc nhaát moät aån. b = 0 với a, b là hai số đã Bất phương trình dạng ax + b cho và a ≠ 0, được gọi là <0(hoặc ax+b>0, ax + b  0, phương trình bậc nhất một ax+ b  0) trong đó a, b là hai số đã cho, a ≠ 0, được gọi bất GV: Tương tự, em hãy thử định ẩn. nghóa baát phöông trình baäc nhaát HS phaùt bieåu yù kieán cuûa phöông trình baäc nhaát moät aån. moät aån. mình. GV nêu chính xác lại định nghĩa HS làm ?1 trả lời miệng nhö trang 43 SGK. Keát quûa GV nhaán maïnh: aån x coù baäc laø a) 2x – 3 < 0 baäc nhaát vaø heä soá cuûa aån (heä soá c) 5x – 15  0 a) phaûi khaùc 0. laø caùc baát phöông trình baäc GV yeâu caàu HS laøm ?1 nhaát moäg aån theo ñònh (đề bài đưa lên bảng phụ) nghóa. GV yeâu caàu HS giaûi thích. b) 0x + 5 > 0 khoâng phaûi laø baát phöông trình baäc nhaát moät aån vì heä soá a = 0. d) x2 > 0 khoâng phaûi laø baát phöông trình baäc nhaát moät aån vì x coù baäc laø 2. Hoạt động 3:2. HAI QUY TẮC BIẾN ĐỔI BẤT PHƯƠNG TRÌNH (28 phút). Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động của GV GV: Để giải phương trình ta thực hiện hai quy tắc biến đổi nào ? Hãy nêy lại các quy tắc biến đổi đó. Hoạt động của HS HS: Để giải phương trình ta thực hiện hai quy tắc biến đổi là: - Quy taéc chuyeån veá. - quy tắc nhân với một số GV: để giải bất phương trình, tức sau đó hai HS phát biểu lại là tìm ra nghiệm của bất phương hai quy tắc đó. trình ta cuõng coù hai quy taéc Một HS đọc to SGK từ “từ - quy taêc chuyeån veá. liên hệ thứ tự …. Đổi dấu hạng tử đó” - quy tắc nhân với một số. Sau đây chúng ta sẽ xét từng quy taéc. a) quy taéc chuyeån veá GV yêu cầu HS đọc to SGK đến hết quy tắc (đóng trong khung) - Nhận xét quy tắc này so với quy tắc chuyển vế trong biến đổi töông ñöông phöông trình. GV giới thiệu VD1 SGK. HS: hai quy taéc naøy töông Giaûi baát phöông trình tự như nhau. x – 5 < 18 (giới thiệu và giải thích như HS nghe GV giới thiệu và SGK) ghi baøi. - Ví dụ 2: giải bất phương trình HS làm ví dụ 2 vào vở, một 3x > 2x + 5 vaø bieåu dieãn taäp HS leân baûng giaûi baát nghieäm treân truïc soá. phöông trình. GV yeâu caàu moät soá HS leân baûng 3x > 2x + 5 giaûi baát phöông trình vaø moät HS  3x – 2x > 5 (chuyeån veá khác biểu diễn tập nghiệm trên 2x và đổi dấu) truïc soá. x>5 taäp nghieäm cuûa baát phöông GV yeâu caàu moät soá HS leân baûng trình laø: giaûi baát phöông trình vaø moät HS {x/ x>5} khaùc leân bieåu dieãn taäp nghieäm HS 2 bieåu dieãn taäp nghieäm treân truïc soá. treân truïc soá. //////////////// ( 0 5. - GV cho HS laøm ?2. >. - HS làm vào vở. Hai HS leân baûng trình baøy. a) x + 12 > 21  x > 21 – 12 (chuyeån veá 12 và đổi dấu). x > 9. Taäp nghieäm cuûa baát phöông trình {x/ x > 9} b) – 2x > - 3x – 5. Lop8.net. Noäi dung ghi baûng a) Quy taéc chuyeån veá: khi chuyển một hạng tử của bất phương trình từ vế này sang vế kia ta phải đổi dấu hạng tử đó b) Quy tắcnhân với một số khi nhaân hai veá cuûa baát phương trình với cùng một số khaùc 0. ta phaûi: - Giữ nguyên chiều bất phương trình nếu số đó döông - Đổi chiều bất phương trình nếu số đó âm..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hoạt động của GV b) quy tắc nhân với một số. GV: Haõy phaùt bieåu tính chaát lieân hệ giữa thứ tự và phép nhân với một số dương, liên hệ giữa thứ tự và phép nhân với số âm. GV giới thiệu: Từ tính chất liên hệ giữa thứ tự và phép nhân với một số dương hoặc với số âm ta có quy tắn nhân với một số (gọi tắc là quy tắc nhân) để biến đổi töông ñöông baát phöông trình. GV yêu cầu HS đọc quy tắc nhân tr 44 SGK. GV: Khi áp dụng quy tắc nhân để biến đổi bất phương trình ta cẩn chuù yù ñieàu gì ? - GV giới thiệu ví dụ 3. Giaûi baát phöông trình. 0,5x < 3 (giới thiệu và giải thích như SGK) Ví duï 4. giaûi baát phöông trình 1 vaø bieåu dieãn taäp  x3 4 nghieäm treân truïc soá. GV gợi ý: Cần nhân hai vế của bất phương trình với bao nhiêu để coù veá traùi laø x ? - Khi nhaân 2 cuûa baát phöông trình với (-4) ta phải lưu ý điều gì ?. Hoạt động của HS  -2x + 3x > - 5 x>-5 taäp nghieäm cuûa baát phöông trình laø: {x. x > - 5} HS phaùt bieåu tính chaát lieân hệ giữa thứ tự và phép nhân (với số dương, với số âm) HS phaùt bieåu tính chaát lieân hệ giữa thứ tự và phép nhân (với số dương, với số âm). Một HS đọc to quy tắc nhân trong SGK. HS: Ta caàn löu yù khi nhaân hai veá cuûa baát phöông trình với cùng một số âm ta phải đổi chiều bất phương trình đó. HS nghe GV trình baøy.. HS: Caàn nhaân hai vweá cuûa bất phương trình với (-4) thì veá traùi seõ laø x - Khi nhaân hai veá cuûa baát phương trình với (-4) ta phải đổi chiều bất phương trình. - HS làm vào vở, một HS - GV yeâu caàu moät HS leân baûng leân baûng laøm. 1 giaûi baát phöông trình vaø bieåu  x3 dieãn taäp nghieäm treân truïc soá. 4 1   x.(4)  3.(4) 4  x > - 12 Taäp nghieäm cuûa baát phöông trình laø: {x/x > - 12} Bieåu dieãn taäp nghieäm treân truïc soá:. - GV yeâu caàu HS laøm ?3. /////////////// ( -12. 0. >. HS giaûi caùc baát phöông trình Hai HS leân baûng laøm. Lop8.net. Noäi dung ghi baûng.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Hoạt động của GV. Hoạt động của HS Noäi dung ghi baûng a) 2x < 24 1 1  2 x.  24. 2 2 GV löu yù HS: ta coù theå thay vieäc nhaân hai veá cuûa baát phöông trình  x < 12 1 taäp nghieäm cuûa baát phöông với baèng chiahai veá cuûa baát trình laø: 2 {x/x < 12} phöông trình cho 2. 2x < 24 b) – 3x < 27 1 1  2x: 2 < 24 : 2  27.   3 x. 3 3  x < 12  x > -9 - GV hướng dẫn HS làm ?4 Taäp nghieäm cuûa baát phöông Giải thích sự tương đương trình laø: a) x + 3 < 7  x – 2 < 2 GV: haõy tìm nghieäm cuûa caùc baát {x/x > -9} HS: x + 3 < 7 phöông trình. x<7–3 x<4 x–2<2 x<2+2 x<4 Vaäy hai baát phöông trình GV neâu theâm caùch khaùc: Coäng 9-5) vaøo hai veá cuûa baát töông ñöông vì coù cuøng moät phương trình x + 3 < 7 ta được x + tập nghiệm. HS: 2x < - 4  x < 2 3–5<7–5 -3x > 6  x < -2 x–2<2 caùch khaùc: Nhaân hai veá cuûa b) 2x < -4  -3x > 6 bất phương trình thứ nhất 3 với  và đổi chiều sẽ 2 được bất phương trình thứ hai Họat động 4:CỦNG CỐ (3 phút) GV neâu caâu hoûi: - Theá naøo baát phöông trình baäc nhaát moät aån. - Phát biểu hai quy tắc biến đổi töông ñöông baát phöông trình. Họat động 5 Hướng dẫn về nhà (2 phút) - Nắm vững hai quy tắc biến đổi bất phương trình - Baøi taäp veà nhaø soá 19, 20, 21, tr 47 SGK soá 40, 41, 42, 43, 44, 45 tr 45 SBT - Phaàn coøn laïi cuûa baøi tieát sau hoïc tieáp. *Ruùt kinh nghieäm: ....................................................................................................................................................................... ....................................................................................................................................................................... ..................................................... ***. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Tuaàn 29 §4.. Tieát 62. NS:. ND:. BAÁT PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT MOÄT AÅN (tieát 2). A/. Muïc tieâu -Củng cố hai quy tăc biến đổi bất phương trình. -Biết giải và trình bày lời giải bất phương trình bậc nhất một ẩn -Biết cách giải một số bất phương trình đưa được về dạng bất phương trình bậc nhất một ẩn. B/. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh  GV: Baûng phuï ghi caâu hoûi, baøi taäp, baøi giaûi maãu.  HS: Oân hai quy tắc biến đổi tương đương bất phương trình. Thước kẻ, bảng con. C/. Tieán trình daïy hoïc Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung ghi baûng Hoạt động 1 :KIỂM TRA (8 phút) GV neâu caâu hoûi kieåm tra Hai HS lần lượt lên bảng. Baøi taäp 19(c, d) SGK HS1: Định nghĩa bất phương trình HS1: trả lời các câu hỏi: Giaûi caùc baát phöông trình baäc nhaát moät aån. Cho ví duï. (theo quy taéc chuyeån veá) - Phát biểu quy tắc chuyển vế để c) –3x > -4x + 2 biến đổi bất phương trình.  -3x + 4x > 2 - Chữa bài tập 19(c, d) tr 47 SGK. x>2 (phaàn giaûi thích trình baøy mieäng) Taäp nghieäm cuûa baát phöông trình laø: {x/x > 2} d) 8x + 2 < -1 – 2 x<-3 Khi HS1 chuyển sang chữa bài Taäp nghieäm cuûa baát phöông taäp thì GV goïi HS2 leân kieåm tra trình laø: {x/x < - 3} HS2: Phát biểu quy tắc nhân để Baøi taäp 20(c, d) biến đổi tương đương bất phương Giaûi caùc baát phöông trình trình. (theo quy taéc nhaân). - Chữa bài tập 20(c, d) SGK HS2 trả lời câu hỏi. c) – x > 4  (-x).(-1) < 4.(-1) (Phaàn giaûi thích trình baøy mieäng)  x < -4 taäp nghieäm cuûa baát phöông trình laø: {x/x < -4} d) 1,5 > -9  1,5x: 1,5 > -9:1,5  x > -6 GV nhaän xeùt, cho ñieåm HS nhaän xeùt baøi laøm cuûa Taäp nghieäm cuûa baát phöông baïn. trình laø: {x/x > -6} Hoạt động 2:3. GIẢI BẤT PHƯƠNG TRÌNH BẬC NHẤT MỘT ẨN (15 phút) GV neâu ví duï 5. Giaûi baát phöông trình Giaûi baát phöông trình 2x – 3 < 0 2x – 3 < 0 vaø bieåu dieãn taäp  2x < 3  2x:2 < 3:2 nghieäm treân truïc soá. GV: Haõy giaûi baát phöông trình  x < 1,5. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Hoạt động của GV naøy. GV yeâu caàu HS khaùc leân bieåu dieãn taäp nghieäm treân truïc soá GV lưu ý HS: đã sử dụng hai quy tắc để giải bất phương trình. GV yêu cầu HS hoạt động nhóm laøm ?5 Giaûi baát phöông trình - 4x – 8 < 0 vaø bieåu dieãn taäp nghòeâm treân truïc soá. GV yêu cầu HS đọc “chú ý” tr 46 SGK veà vieäc trình baøy goïn baøi giaûi baát phöông trình. - Khoâng ghi caâu giaûi thích - Trả lời đơn giản. GV neân laáy ngay baøi giaûi caùc nhóm vừa trình bày để sửa: - Xoá các câu giải thích - Trả lời lại Cuï theå: Ta coù –4x – 8 < 0  -4x < 8  -4x : (-4) > 8 : (-4)  x > -2 Nghieäm cuûa baát ptrình laø x > -2 GV yêu cầu HS tự xem lấy Ví dụ 6 SGK. Hoạt động của HS. Moät HS leân baûng bieåu dieãn taäp nghieäm. HS hoạt động nhóm. Noäi dung ghi baûng Taäp nghieäm cuûa baát phöông trình laø {x/x < 1,5} 0. ) /////////////>. 1,5. Giaûi baát phöông trình 4x – 8 < 0  - 4x < 8 (chuyeån –8 sang vế phải và đổi dấu).  -4x : (-4)>8: (-4) (chia hai vế cho –4 và đổi chiều). x>-2 Taäp nghieäm cuûa baát phöông trình laø {x/x> -2} Bieåu dieãn taäp nghieäm treân truïc soá.. /////////////// ( -2. 0. >. HS đọc “ Chú ý” SGK HS các nhóm sửa bài giải treân baûng phuï cuûa caùc nhóm theo hướng dẫn của GV. HS xem ví duï 6 SGK. Hoạt động 3:4. GIẢI BẤT PHƯƠNG TRÌNH ĐƯA ĐƯỢC VỀ DẠNG AX + B < 0 (10 phút) Ví duï 7: Giaûi baát phöông trình Giaûi baát phöông trình 3x + 5 < 5x – 7. 3x + 5 < 5x – 7 GV nói: Nếu ta chuyển tất cả các HS: nên chuyển các hạng tử  3x – 5x < -7 – 5 hạng tử ở vế phải sang vế trái rồi chứa ẩn sang một vế, các  -2x < -12 thu gọn ta sẽ được bất phương hạng tử còn lại sang vế kia.  - 2x : (-2) > -12 : (-2) trình baäc nhaát moät aån HS giaûi baát phöông trình. x>6 -2x + 12 < 0 Moät HS leân baûng trình baøy. Nghieäm cuûa baát phöông trình Nhưng với mục đích giải bất HS giải bất phương trình có là x > 6 phöông trình ta neân laøm theá naøo? - 0,2x – 0,2 > 0,4x – 2 (liên hệ với việc giải phương  - 0,2x – 0,4x > 0,2 -2 trình) GV yêu cầu HS tự giải bất  - 0,6x > 1,8 phöông trình.  x < - 1,8 : (- 0,6) x<3 GV yeâu caàu HS laøm ?6 Nghieäm cuûa baát phöông Giaûi baát phöông trình trình laø x < 3. - 0,2x – 0,2 > 0,4x – 2 Họat động 4:LUYỆN TẬP (10 phút) Baøi 23 tr 47 SGK HS hoạt động nhóm Giaûi baát phöông trình GV yêu cầu HS hoạt động theo a) 2x – 3 > 0  2x > 3 nhoùm. Nửa lớp giải câu a và c.  x > 1,5 Nửa lớp giải câu b và d Nghieäm cuûa baát phöông trình. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Hoạt động của GV. Hoạt động của HS. Noäi dung ghi baûng laø x > 1,5. Bieåu dieãn taäp nghieäm treân truïc soá:. /////////////// ( 0 1,5. >. c) Coù 4 – 3x  0  - 3x  - 4 4  x 3 Bieåu dieån taäp nghieäm treân truïc soá:. GV ñi kieåm tra caùc nhoùm laøm baøi taäp.. /////////////// [ 0 4. >. 3. Họat động 5 HƯỚNG DẪN VỀ NHAØ (2 phút) -Baøi taäp soá 22, 24, 25, 26(b), 27, 28 tr 47, 48 SGK. Baøi soá 45, 46, 48 tr 45, 46 SBT. -Xem lại cách giải phương trình đưa được về dạng ax + b = 0 (chương III) -Tieát sau luyeän taäp Ruùt kinh nghieäm Duyệt của Tổ trưởng ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................ ................................................................. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span>