Giáo án Ngữ văn 8 kì II - GV: Trương Thanh Hà

<span class='text_page_counter'>(1)</span>GA: Ngữ Văn 8. GV: Trương Thanh Hà. Ngày soạn:23/12/2011 Tiết 73:Văn bản:. Ngày dạy:26/12/2011 Dạy lớp8B. NHỚ RỪNG Thế Lữ. 1.Mục tiêu: - Biết đọc, hiểu một tác phẩm thơ lãng mạn tiêu biểu của phong trào Thơ mới. - Thấy được một số biểu hiện của sự đổi mới về thể loại, đề tài, ngôn ngữ, bút pháp nghệ thuật được thể hiện trong bài thơ. a. Kiến thức: - Sơ giản về phong trào Thơ mới. - Chiều sâu tư tưởng yêu nước thầm kín của lớp thế hệ trí thức Tây học chán ghét thực tại, vươn tới cuộc sống tự do. - Hình tượng nghệ thuật độc đáo, có nhiều ý nghĩa của bài thơ Nhớ rừng. b. Kĩ năng: - Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn. - Đọc diễn cảm tác phẩm thơ hiện đại viết theo bút pháp lãng mạn. - Phân tích được những chi tiết nghệ thuật tiêu biểu trong tác phẩm. c. Thái độ: - Tính mãnh liệt trong tư tưởng cảm xúc của nội dung biểu cảm. - Sự mới mẻ phóng túng của ngôn từ, hình ảnh, nhịp điệu. 2.Chuẩn bị của GV và HS: a. Chuẩn bị của GV: - Nghiên cứu kĩ bài,soạn giảng. b. Chuẩn bị của HS: - Đọc bài, chuẩn bị bài. 3.Tiến trình bài dạy: a.Kiểm tra bài cũ: (4') - Kiểm tra vở soạn của học sinh. b.Dạy nội dung bài mới *Đặt vấn đề (1') Nhớ rừng là một trong những bài thơ hay, tiêu biểu nhất của Thế Lữ và của phong trào thơ mới chặng đầu (1932-1935). Nhớ rừng diễn tả tâm sự u uất của một con hổ bị sa cơ. Vậy tâm sự đó là gì? Chúng ta sẽ nghiên cứu bài học ngày hôm nay. 11' I.Tìm hiểu chung và đọc ? Hãy nêu vài nét sơ lược về tác giả? 1.Tác giả-tác phẩm -Thế Lữ (1907-1989) tên khai sinh là Nguyễn Thứ Lễ, quê ở Bắc Ninh. Là nhà thơ tiêu biểu nhất của phong trào thơ mới. GV Thế Lữ là nhà thơ có công đầu đem lại chiến thắng cho thơ mới lúc ra quân. Ngoài sáng tác thơ, ông còn viết các truyện kinh dị, trinh 1 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> GA: Ngữ Văn 8. ? ? ?. GV: Trương Thanh Hà. thám... Kể tên một số tác phẩm chính của ông? -Mấy vần thơ(1935), Vàng và máu(1937truyện). Nêu xuất xứ của bài thơ? Nêu yêu cầu đọc? -Đọc chính xác, giọng đọc phù hợp với nội dung xúc cảm của mỗi đoạn thơ. Gv đọc-Hs đọc-Nhận xét.. ?. Bài thơ được viết theo thể loại nào?. ?. Trong bài thơ có một số từ Hán Việt: sơn lâm, chúa tể, thảo hoa, hùng vĩ. Hãy giải thích? - Dựa vào chú thích sgk. Bài thơ được ngắt làm 5 đoạn. Bài thơ có bố cục mấy phần? Nêu nội dung chính từng phần? +Phần 1: đoạn 1+4 →Con hổ ở vườn bách thú. +Phần 2: đoạn 2+3 →Cảnh con hổ ở chốn giang sơn hùng vĩ của nó. +Phần 3: đoạn 5 →Nỗi khao khát được trở về với cội nguồn.. ?. -Nhớ rừng là một bài thơ tiêu biểu nhất của Thế Lữ (1934). 2.Đọc. ? ?. Hs đọc đoạn 1 và cho biết nội dung. Hổ cảm nhận được nỗi đau khổ nào khi bị nhốt trong cũi sắt ở vườn bách thú? +Nằm dài, trông ngày tháng dần trôi. +Giương mắt bé giễu oai linh rừng thẳm. +Chịu ngang bầy cùng bọn gấu dở hơi. +Với cặp báo chuồng bên vô tư lự. GV Với hổ, đó là nỗi khổ không được hành động, trong một không gian tù hãm, thời gian bị kéo dài. Là nối nhục bị biến thành trò chơi cho thiên hạ tầm thường. Bên cạnh đó là nỗi bất bình vì bị ở chung với bọn gấu dở hơi. 2 Lop8.net. 3.Thể loại -Thể thơ 8 chữ thuộc thể thơ mới, tự do, phóng khoáng, linh hoạt, không bị ràng buộc.. 24' II.Phân tích văn bản: 1.Cảnh con hổ ở vườn bách thú.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> GA: Ngữ Văn 8. ?. ?. ?. ?. ? ? ?. ?. GV: Trương Thanh Hà. Trong nỗi đau khổ đó, nỗi khổ nào bị biến thành khối căm hờn? Vì sao? -Nỗi nhục bị biến thành trò chơi, lạ mắt cho lũ người ngạo mạn ngẫn ngơ vì hổ là chúa sơn lâm, vốn được cả loài người khiếp sợ. Trong cũi sắt, nỗi căm hờn của hổ đã trở thành khối căm hờn. Em hiểu khối căm hờn này như thế nào? -Cảm xúc hờn căm kết đọng trong tâm hồn, đè nặng, nhức nhối, không có cách nào giải thoát. Điều đó thể hiện thái độ sống và nhu cầu sống như thế nào? -Chán ghét cuộc sống tầm thường, tù túng. Khát vọng tự do, được sống đúng với phẩm chất của mình. *Chú ý tiếp đoạn diễn tả Niềm uất hận ngàn thâu và cho biết: Cảnh vườn bách thú được diễn tả qua các chi tiết nào? +Hoa chăm cỏ xén, lối phẳng cây trồng Dải nước đen giả suối chẳng thông dòng Len dưới nách những mô gò thấp kém. Em thấy gì đặc biệt trong tính chất của các cảnh tượng ấy? -Đểu giả, nhỏ bé, vô hồn. Cảnh tượng ấy đã gây lên phản ứng nào trong tình cảm của hổ? -Niềm uất hận. Từ đó em hiểu niềm uất hận ngàn thâu như thế nào? -Trạng thái bực bội, u uất kéo dài và phải chung sống với mọi tầm thường giả dối. Từ đoạn thơ vừa tìm hiểu em hiểu gì về tâm sự của hổ ở vườn bách thú? ->Trạng thái bực bội, u uất chán ghét sâu sắc thực tại thực tại tù túng tầm thường giả dối. Khao khát được sống tự do, chân thật.. GV Qua đó, ta cùng thấy rõ Anh hùng thất thế sa cơ cũng hèn (truyện Kiều), ta càng thấm thía: Trên đời nghìn vạn điều đắng cay 3 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> GA: Ngữ Văn 8. GV: Trương Thanh Hà. Cay đắng chi bằng mất tự do Nhật kí trong tù GV Trong cảnh giam cầm ấy, con hổ đã có suy nghĩ, nỗi nhớ gì?chúng ta cùng tìm hiểu vào tiết sau. c.Củng cố, luyện tập: (4') - Cảm nhận được niềm khao khát tự do mãnh liệt và tâm sự yêu nước được diễn tả sâu sắc qua lời con hổ bị nhốt ở vườn bách thú. Thấy được bút pháp lãng mạn đầy truyền cảm của tác giả. - Đọc thuộc lòng khổ thơ đầu của bài? d.Hướng dẫn học ở nhà (1') -Nắm được đặc sắc nghệ thuật của khổ thơ đầu. -Đọc, soạn bài “Nhớ rừng”. RÚT KINH NGHIỆM BÀI DẠY ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. ============================================================ Ngày soạn:25/12/2011 Tiết 74 Văn bản:. Ngày dạy:28/12/2011 Dạy lớp 8B. NHỚ RỪNG Thế Lữ. 1.Mục tiêu: a. Kiến thức: - Giúp Hs cảm nhận được niềm khao khát tự do mãnh liệt, nỗi chán ghét sâu sắc cái thực tại tù túng, tầm thường, giả dối, được thể hiện trong bài thơ qua lời con hổ bị nhốt ở vườn bách thú. b. Kĩ năng: -Thấy được bút pháp lãng mạn đầy truyền cảm của nhà thơ. c. Thái độ: - Tính mãnh liệt trong tư tưởng cảm xúc của nội dung biểu cảm. - Sự mới mẻ phóng túng của ngôn từ, hình ảnh, nhịp điệu. 2.Chuẩn bị của GV và HS: a. Chuẩn bị của GV: - Nghiên cứu kĩ bài, soạn giảng. b. Chuẩn bị của HS: - Đọc bài, chuẩn bị bài. 3.Tiến trình bài dạy: a.Kiểm tra bài cũ: (3') - Kiểm tra vở soạn của học sinh. 4 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> GA: Ngữ Văn 8. GV: Trương Thanh Hà. b.Dạy nội dung bài mới *Đặt vấn đề (1') Tiết học hôm nay chúng ta tiếp tục tìm hiểu về nỗi nhớ thời oanh liệt của chúa tể sơn lâm. HOẠT ĐỘNG CỦA GV-HS GHI BẢNG GV Theo dõi đoạn Thưở tung hoàng hống hách những ngày xưa và cho biết: ? Cảnh sơn lâm được gợi tả qua những chi tiết nào? +Bóng cả, cây già, tiếng gió gào 28’ 2. Nỗi nhớ thời oanh liệt ngàn, giọng nguồn thét núi. ? Em có nhận xét gì về cách dùng từ trong những lời thơ này? -Điệp từ với. -Các động từ chỉ đặc điểm của hành động (gào, thét). ? Em có nhận xét gì về cách dùng từ trong những lời thơ này? ? Với nghệ thuật sử dụng các động từ gợi tả cho thấy điều gì? -Gợi tả sức sống mãnh liệt của núi rừng bí ẩn. ? Hình ảnh vị chúa tể hiện lên như thế nào giữa không gian ấy? -Tôi bước chân dõng dạc đường hoàng Lượn tấm thân như sóng cuộc nhịp nhàng Vờn bóng âm thầm, lá gai, cỏ sắc Trong hang tối, mắt thần khi đã quắc Là khiến cho mọi vật đều im hơi. ? Em thấy có gì đặc sắc trong từ ngữ, nhịp điệu của lời thơ miêu tả vị chúa tể? -Sử dụng nhiều từ ngữ gợi hình dáng, tính cách của hổ. ? Từ hình ảnh vị chúa tể được khắc hoạ mang vẻ đẹp như thế nào? -Vẻ đẹp ngang tàng, lẫm liệt giữa núi -Vẻ đẹp ngang tàng, lẫm liệt của hổ rừng uy nghiêm, hùng vĩ. giữa núi rừng uy nghiêm hùng vĩ. Chú ý vào đoạn văn tả cảnh rừng, 5 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> GA: Ngữ Văn 8. GV: Trương Thanh Hà. nơi hổ đã sống một thời oanh liệt và cho biết: Cảnh rừng ở nơi đây là cảnh của thời GV điểm nào? +Những đêm, những ngày mưa chuyển bốn phương ngàn bình minh ? cây xanh, những chiều lênh láng máu sau rừng... Thiên nhiên hiện lên với vẻ đẹp như thế nào? -Rực rỡ, huy hoàng, náo động, hùng vĩ, bí ẩn. ? Giữa thiên nhiên ấy chúa tể đã sống một cuộc sống như thế nào? +Ta say mồi đứng uống ánh trăng tan ? Ta lặng ngắm giang sơn ta đổi mới Tiếng chim ca giấc ngủ ta tưng bừng Ta đợi chết mảnh mặt trời gay gắt Đại từ ta được lặp lại có ý nghĩa gì? -Thể hiện khí phách ngang tàng, làm chủ, tạo nhịp điệu rắn rỏi, hùng tráng. ? Trong đoạn thơ này điệp từ đâu kết hợp với câu thơ cảm thán (Than ôi!Thời oanh liệt nay còn đâu) có ý nghĩa gì? ? -Nhấn mạnh và bộc lộ trực tiếp nỗi tiếc nuối cuộc sống độc lập tự do của chính mình. Đến đây ta thấy hai cảnh tượng miêu tả trái ngược nhau: cảnh vườn bách thú nơi con hổ bị nhốt và cảnh núi rừng nơi con hổ đã từng ngự trị ngày GV xưa. Hãy chỉ ra tính chất đối lập của hai cảnh tượng này? - Đối lập một bên là cảnh tù túng, tầm thường, giả dối với một bên là ? cuộc sống chân thực, phóng khoáng, sôi nổi. Sự đối lập đó có ý nghĩa gì trong 6 Lop8.net. -Khí phách ngang tàng, làm chủ của hổ..

<span class='text_page_counter'>(7)</span> GA: Ngữ Văn 8. GV: Trương Thanh Hà. việc miêu tả trạng thái tinh thần của con hổ ở vườn bách thú? ->Nỗi nhớ khôn nguôi, nhớ những kỉ niệm đẹp đã lùi sâu vào quá khứ. Nỗi nhớ tiếc xót xa của hổ thể hiện khát vọng sống tự do.. ? Nỗi nhớ tiếc xót xa của hổ thể hiện khát vọng sống tự do. Ý tưởng ấy rất đẹp và giàu ý nghĩa đối với con người Việt Nam gần 70 năm về GV trước khi phải sống trong tủi nhục trong vòng nô lệ lầm than. Ý tưởng ấy mở ra nhiều liên tưởng. Đọc đoạn thơ cuối và cho biết nội dung. Giấc mộng ngàn của hổ hướng về một không gian như thế nào? ? -Oai linh, hùng vĩ, thênh thang (nơi ta không còn được thấy bao giờ). ? Các câu thơ cảm thán mở đầu và kết thúc đoạn có ý nghĩa gì? -Nỗi tiếc nhớ cuộc sống chân thực tự do đã qua. ? Theo em giấc mộng ngàn của hổ là giấc mộng như thế nào? -Mãnh liệt, to lớn nhưng đau xót, bất lực. ? Giấc mộng đó có phải là một nỗi đau bi kịch không? -Đó chính là một nỗi đau bi kịch (nỗi đau tinh thần bi tráng, tức là nỗi uất ? ức, xót xa của hùm thiêng khi xa cơ lỡ vận). Nỗi đau đó đã phản ánh khát vọng mãnh liệt nào của con hổ ở vườn bách thú? ?. ?. Nêu đặc sắc nghệ thuật trong văn bản? -Bài thơ tràn đầy cảm hứng lãng mạn. Hình ảnh bài thơ giàu chất tạo hình. Ngôn ngữ và nhạc điệu phong 7 Lop8.net. 4’. ->Khát vọng được sống một cuộc sống của chính mình trong xứ sở đại ngàn hùng vĩ của núi rừng. III.Tổng kết.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> GA: Ngữ Văn 8. ?. GV: Trương Thanh Hà. phú. Bài thơ toát lên nội dung gì? -Diễn tả nỗi chán ghét thực tại tầm thường, tù túng, niềm khao khát tự do mãnh liệt. →Đó cũng chính là tâm trạng tủi nhục đau đớn, uất hận của nhân dân ta đang rên xiết trong xiềng xích nô lệ khao khát được sống tự do, độc lập. Nội dung và nghệ thuật của bài thơ? - Dựa vào ghi nhớ. 4’. ?. *Ghi nhớ:SGK-07 IV.Luyện tập. Đọc diễn cảm bài thơ.. ? c.Củng cố, luyện tập: (4') -Cảm nhận được niềm khao khát tự do mãnh liệt và tâm sự yêu nước được diễn tả sâu sắc qua lời con hổ bị nhốt ở vườn bách thú. Thấy được bút pháp lãng mạn đầy truyền cảm của tác giả. -Đọc thuộc lòng khổ thơ cuối của bài. d.Hướng dẫn học ở nhà (1') -Nắm được đặc sắc nghệ thuật của văn bản. -Đọc, soạn bài Câu nghi vấn. RÚT KINH NGHIỆM BÀI DẠY ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. ******************************************************************** Ngày soạn:25/12/2011. Ngày dạy:28/12/2011 Dạy lớp 8B. Tiết 75 Tiếng Việt CÂU NGHI VẤN 1.Mục tiêu a. Kiến thức: - Đặc điểm hình thức của câu ghi vấn. - Chức năng chính của câu nghi vấn. 8 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> GA: Ngữ Văn 8. GV: Trương Thanh Hà. b. Kĩ năng: - Nhận biết và hiểu được tác dụng câu nghi vấn trong văn bản cụ thể. - Phân biệt câu nghi vấn với ,một số kiểu câu dề lẫn. c. Thái độ: - Có ý thức sử dụng loại câu phù hợp với hoàn cảnh giao tiếp. 2.Chuẩn bị của GV và HS: a. Chuẩn bị của GV: - Nghiên cứu kĩ bài,soạn giảng. b. Chuẩn bị của HS: - Chuẩn bị bài cũ, bài mới. 3.Tiến trình bài dạy a.Kiểm tra bài cũ: không b.Dạy nội dung bài mới *Đặt vấn đề (1') Trong TV cũng như nhiều ngôn ngữ khác trên thế giới, mỗi kiểu câu có một đặc điểm hình thức nhất định. Những đặc điểm hình thức này thường gắn với một chức năng của nhất định chính. Vậy chức năng chính của câu nghi vấn là gì? 20' I.Đặc điểm hình thức và chức năng chính GV viết bảng phụ đoạn văn trong Tắt đèn của 1. Ví dụ Ngô Tất Tố. ? Trong đoạn trích trên, câu nào là câu nghi vấn? Những đặc điểm hình thức nào cho biết đó là câu nghi vấn? +Sáng nay người ta đấm u có đau lắm không? +Thế làm sao u cứ khóc mãi mà không ăn khoai? +Hay là u thương chúng con đói quá? -Dựa vào dấu chấm hỏi ở cuối câu và từ ngữ nghi vấn có... không, làm (sao), hay (là). ? Theo em những câu nghi vấn trên dùng để làm gì? -Những câu nghi vấn trên dùng để hỏi. Chú ý: Trong các câu nghi vấn bao gồm tự hỏi như trong Truyện Kiều của Nguyễn Du: Người đâu gặp gỡ...hay không? ? Ngoài VD vừa xét hãy tìm thêm một số từ nghi vấn khác? -Ai, gì, nào, sao, bao giờ, bao nhiêu, à, ư, hả, hử, chứ... ? Qua phân tích VD hãy cho biết câu nghi vấn 2. Bài học *Ghi nhớ:SGK-11. là gì? 9 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> GA: Ngữ Văn 8. GV: Trương Thanh Hà. Hs nêu yêu cầu bài tập.. ?. ?. HS nêu yêu cầu bài tập. Căn cứ vào đâu để xác định câu nghi vấn?. HS nêu yêu cầu bài tập. Có thể đặt dấu chấm hỏi ở những câu sau được không? Vì sao?. GV Trong TV, tổ hợp từ cũng, như, ai cũng, nào 10 Lop8.net. 20' II.Luyện tập 1.Bài tập 1(11) Xác định câu nghi vấn và đặc điểm hình thức của nó? a.Chị khất tiền sưu đến chiều mai phải không? b.Tại sao con người lại phải khiêm tốn như thế? c.Văn là gì? Chương là gì? d.Chú mình...đùa vui không? -Đùa trò gì?; Cái gì thế? Chị Cốc béo xù...đấy hả? →Những từ được gạch chân và dấu chấm hỏi ở cuối câu (chỉ có trong ngôn ngữ viết) thể hiện đặc điểm hình thức của câu nghi vấn. 2.Bài tập 2(12) -Căn cứ vào đặc điểm hình thức của nó. -Cả ba câu đều có từ hay. -Không thể thay từ hay bằng từ hoặc được. Nếu thay từ hay bằng từ hoặc thì câu trở nên sai ngữ pháp hoặc biến thành một câu khác thuộc kiểu câu trần thuật và có ý nghĩa khác hẳn. 3.Bài tập 3(13) -Không thể đặt dấu chấm hỏi ở những câu này được, vì nó không phải là câu nghi vấn. +Câu a, b: có các từ nghi vấn như (có, không, tại sao) nhưng những kết cấu chứa từ này chỉ làm chức năng bổ ngữ trong câu. +Câu c, d: các từ nào cũng, ai cũng là những từ.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> GA: Ngữ Văn 8. ?. ?. ?. ?. GV: Trương Thanh Hà. cũng, sao cũng, đâu cũng, bao giờ cũng...có ý nghĩa khẳng định tuyệt đối. VD: Ai cũng thấy thế.(có nghĩa là mọi người đều thế, và là một từ phiếm định chứ không phải là từ nghi vấn). HS nêu yêu cầu bài tập. Phân biệt hình thức và ý nghĩa của các câu sau? a.Anh có khoẻ không? b.Anh đã khoẻ chưa?. Đặt một số cặp câu khác để chứng tỏ sự khác nhau giữa hai loại câu nghi vấn theo mô hình trên.. HS nêu yêu cầu bài tập. Cho biết sự khác nhau về hình thức và ý nghĩa của hai câu sau: a.Bao giờ anh đi Hà Nội? b.Anh đi Hà Nội bao giờ?. Cho biết hai câu nghi vấn sau đúng hay sai? 11 Lop8.net. phiếm định.. 4.Bài tập 4(13) Phân biệt hình thức và ý nghĩa -Khác nhau: +Về hình thức: có...không, đã ...chưa +Về ý nghĩa: câu thứ hai có giả định là người được hỏi trước đó có vấn đề về sức khoẻ, nếu điều giả định này không đúng thì câu hỏi trở nên vô lý. Còn câu hỏi thứ nhất không hề có giả định đó. Mẫu: +Cái áo này có cũ (lắm) không? Đ +Cái áo này đã cũ (lắm) chưa? Đ +Cái áo này có mới (lắm) không? Đ +Cái áo này đã mới (lắm) chưa? S 5.Bài tập 5(13) -Sự khác biệt về hình thức của hai câu thể hiện ở trật tự từ: +Trong câu a: Bao giờ đứng ở đầu câu. +Trong câu b: Bao giờ đứng ở cuối câu. -Sự khác biệt về ý nghĩa: +Câu a hỏi về thời điểm của một hành động sẽ diễn ra trong tương lai. +Cau b hỏi về thời điểm của một hành động đã diễn ra ở quá khứ. 6.Bài tập 6(13).

<span class='text_page_counter'>(12)</span> GA: Ngữ Văn 8. GV: Trương Thanh Hà. Vì sao? +Chiếc xe này bao nhiêu kg mà nặng thế? +Chiếc xe này giá bao nhiêu mà rẻ thế?. a.Đúng vì không biết bao nhiêu kg (đang phải hỏi) ta vẫn có thể cảm nhận được một vật nào đó là nặng hay nhẹ (nhờ bưng, vác). b.Dùng câu sai vì chưa biết đánh giá bao nhiêu (đang phải hỏi) thì không thể nói đắt hay là rẻ.. c.Củng cố, luyện tập: (3') -Củng cố và nâng cao kiến thức về câu nghi vấn đã học ở Tiểu học, nắm vững đặc điểm hình thức và chức năng chính của câu nghi vấn. -Đặt câu ghi vấn. d.Hướng dẫn học ở nhà (1') -Làm bài tập còn lại. -Đọc trước bài: Câu nghi vấn (tiếp). RÚT KINH NGHIỆM BÀI DẠY ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. ********************************************* Ngày soạn:30/12/2011. Ngày dạy:02/01/2012 Dạy lớp8B. Tiết 76 Tậplàm văn: VIẾT ĐOẠN VĂN TRONG VĂN BẢN THUYẾT MINH 1.Mục tiêu: a. Kiến thức: - Kiến thức về đoạn văn, bài văn thuyết minh. - Yêu cầu viết đoạn văn thuyết minh. b. Kĩ năng: - Xác định được chủ đề, sắp xếp và phát triển ý khi viết đoạn văn thuyết minh. - Diễn đạt rõ ràng chính xác. - Viết một đoạn văn thuyết minh có độ dài 90 chữ. c. Thái độ: -Có ý thức chuẩn bị, tìm hiểu về đối tượng thuyết minh. 2.Chuẩn bị của GV và HS: a. Chuẩn bị của GV: -Nghiên cứu kĩ bài, soạn giảng. b. Chuẩn bị của HS: 12 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> GA: Ngữ Văn 8. GV: Trương Thanh Hà. - Chuẩn bị bài cũ, bài mới. 3.Tiến trình bài dạy a.Kiểm tra bài cũ: không b.Dạy nội dung bài mới *Đặt vấn đề (1')Muốn có một đoạn văn bản thuyết minh cho hợp lý thì trước hết người viết phải biết cách sắp xếp các ý (tức là thứ tự trình bày) cho phù hợp. Tiết học hôm nay chúng ta cùng tìm hiểu bài Viết đoạn văn trong văn bản thuyết minh. I.Đoạn văn trong văn bản thuyết minh 13' 1.Nhận dạng các đoạn văn thuyết minh GV Đoạn văn là bộ phận của bài văn. Viết tốt đoạn văn là điều kiện để làm tốt bài văn. Đoạn văn có hai câu trở lên, được sắp xếp theo thứ tự nhất định. -Bảng phụ (đoạn văn a, b-SGK-14) ? Đoạn văn a gồm có mấy câu? Đâu là câu chủ đề của đoạn? -5 câu, câu 1 là câu chủ đề. -Các câu 2, 3, 4, 5 có nhiệm vụ giải thích, bổ sung cho câu chủ đề. +Câu 2: cung cấp thông tin về lượng nước ngọt ít ỏi. +Câu 3: cho biết lượng nước sạch bị ô nhiễm. +Câu 4: nêu sự thiếu nước ở các nước trên thế giới thứ ba. +Câu 5: nêu dự báo đến năm 2025 thì 2/3 dân số thiếu nước. →Các câu sau bổ sung thông tin làm rõ ý cho câu chủ đề, câu nào cũng nói về nước. ? Đoạn văn b gồm có mấy câu? Câu chủ đề là câu nào? +3 câu, câu 1 là câu chủ đề. Từ ngữ chủ đề là Phạm Văn Đồng. +Các câu 2, 3 cung cấp thông tin về Phạm Văn Đồng theo lối liệt kê các hành động đã làm. 13' 2.Sửa lại các đoạn văn thuyết minh chưa chuẩn VD: đoạn văn a, b (bảng phụ). -Đọc hai đoạn văn. ? Nhược điểm mỗi đoạn văn là gì? -Sửa chữa đoạn văn. -Đoạn văn a: yêu cầu giới thiệu về cây bút a.Cấu tạo 1 chiếc bút bi gồm 13 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> GA: Ngữ Văn 8. GV: Trương Thanh Hà. bi. +Nhược điểm: viết lộn xộn, nên tách đoạn văn trên thành hai đoạn.. -Đoạn văn b: giới thiệu đèn bàn. +Nhược điểm: viết lộn xộn, nên tách đoạn văn trên thành ba đoạn văn ngắn cho hợp lý. GV Nêu cách sửa từng đoạn văn? -Nên tách đoạn văn làm ba đoạn nhở: đoạn viết về đế đèn, đoạn viết về ống đèn, đoạn viết về chao đèn.. ?. ?. hai phần, trước hết là ruột bút bi. Đó là 1 ống nhựa dài, trong chứa mực có thể màu xanh,đen hay đỏ, những màu thường gặp ở bút bi. Có 1 hòn bi trắng nhỏ ở đầu ngòi bút bi. Khi viết hòn bi lăn làm mực trong ống nhựa chảy ra, ghi thành chữ. Ngoài ruột bút bi, chiếc bút bi còn có vỏ bên ngoài. Phần vỏ là 1 ống nhựa hoặc sắt để bọc ruột bút bi và làm cán bút viết. Nó gồm ống và nắp bút hoặc có lò xo (bút bi bấm) hoặc không có (bút bi có nắp đậy). b.Nhà em có 1 chiếc đèn bàn. Đế đèn được làm bằng 1 khối thuỷ tinh tròn trong rất vững chãi trên đế đèn có công tắc để bật hoặc tắt rất tiện lợi. Từ đế đèn có một ống thép không gỉ thẳng đứng gắn 1 cái đui đèn, trên đó lắp một bóng đèn 25w. Ống thép này rỗng nên dây điện từ công tắc đến bóng đèn được luồn trong đó. Ở trên bóng đèn có chao đèn làm bằng vải lụa, có khung sắt ở trong và có vòng thép gắn vào bóng đèn. Nhờ có chiếc chao đèn mà ánh sáng trở nên tập chung và dịu hơn.. Qua tìm hiểu VD em rút ra được bài học gì khi làm bài văn thuyết minh? *Ghi nhớ:SGK-15. 12' II.Luyện tập Viết đoạn văn mở bài và kết bài cho đề văn 1.Bài tập 1 *Mở bài: Giới thiệu trường Giới thiệu trường em. THCS Chiềng Ơn. VD:Nếu ai đi qua bản Đán Đăm, xin dừng chân lại ghé thăm trường tôi. Đó là trường THCS Chiềng Ơn. Ngôi trường 14 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> GA: Ngữ Văn 8. GV: Trương Thanh Hà. không rộng mà nhỏ xinh, nằm ở lưng chừng đồi. *Kết bài: Nêu cảm xúc về mái trường. VD: Chỉ còn một thời gian nữa thôi, tôi phải từ giã mái trường này để lên lớp vào trường PTTH. Biết bao nhiêu kỉ niệm đẹp về thầy cô, bè bạn đã lưu luyến nơi đây. Mỗi lần nghĩ vậy, tôi càng thấy gắn bó và yêu trường hơn, mái trường THCS xinh xắn thân thuộc này. c.Củng cố, luyện tập: (5') -Biết cách viết một đoạn văn thuyết minh. -Viết đoạn văn mở bài giới thiệu về ngôi nhà của em. d.Hướng dẫn học ở nhà (1') -Học kĩ bài, làm bài tập 2, 3 (15). -Đọc trước bài: Thuyết minh về một phương pháp. RÚT KINH NGHIỆM BÀI DẠY ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. ************************************************* Ngày soạn:01/01/2012 Ngày dạy:04/01/2012 Dạy lớp8B Tiết 77 Văn bản:. QUÊ HƯƠNG Tế Hanh. 1.Mục tiêu: - Đọc, hiểu một tác phẩm thơ lãng mạn để bổ sung thêm kiến thức về tác giả, tác phẩm của phong trào Thơ mới. - Cảm nhận được tình yêu quê hương đằm thắm và những sáng tạo nghệ thuật độc đáo của tác giả trong bài thơ. a. Kiến thức: -Nguồn cảm hứng lớn trong thơ Tế Hanh nói chung và ở bài thơ này: tình yêu quê hương đằm thắm. - Hình ảnh khỏe khoắn, đầy sức sống của con người và sinh hoạt lao động; lời thơ bình dị, gợi cảm xúc trong sáng, tha thiết. b. Kĩ năng: -Nhận biết được tác phẩm thơ lãng mạn. - Đọc diễn cảm tác phẩm thơ. 15 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> GA: Ngữ Văn 8. GV: Trương Thanh Hà. - Phân tích được những chi tiết miêu tả, biểu cảm đặc sắc trong bài thơ.. c. Thái độ: - Yêu mến quê hương mình hơn. 2.Chuẩn bị của GV và HS a. Chuẩn bị của GV: - Nghiên cứu kĩ bài, soạn giảng. b. Chuẩn bị của HS: - Chuẩn bị bài cũ,bài mới 3.Tiến trình bài dạy a.Kiểm tra bài cũ (4'') *Câu hỏi: Nêu nội dung và nghệ thuật của bài thơ Nhớ rừng? *Đáp án: Nhớ rừng của Thế Lữ mượn lời con hổ bị nhốt ở vườn bách thú để diễn tả sâu sắc nỗi chán ghét thực tại tầm thường, tù túng và niềm khao khát tự do mãnh liệt bằng những vần thơ tràn đầy cảm xúc lãng mạn. Bài thơ đã khơi gợi lòng yêu nước thầm kín của người dân mất nước thưở ấy. b.Dạy nội dung bài mới *Đặt vấn đề (1') Trong phong trào thơ mới ta phải kể đến một gương mặt tiêu biểu đó là nhà thơ Tế Hanh. Ông viết về nhiều đề tài nhưng được biết nhiều nhất đến bài thơ viết về quê hương miền biển thân yêu của ông. Vậy bài Quê hương có nội dung gì? Chúng ta cùng tìm hiểu bài học ngày hôm nay. 8' I.Tìm hiểu chung và đọc 1.Tác giả-tác phẩm ? Nêu một số hiểu biết của em về tác giả? -Tế Hanh, tên khai sinh là Trần Tế Hanh(1921) quê ở Quảng Ngãi, miền Trung. ? Nêu xuất xứ của bài thơ? -Bài thơ Quê hương được -Bài thơ được viết 1939, năm ông 18 tuổi. viết 1939. 2.Đọc ? Bài thơ đọc như thế nào? -Bài thơ nên đọc với giọng -Gv đọc mẫu-Hs đọc-Nhận xét. tha thiết. ? Trong bài có một số từ khó như tuấn mã, ghe. Hãy giải thích các từ trên? 3.Thể loại, chủ đề ? Em có nhận xét gì về thể thơ? -Thể thơ 8 chữ (thơ mới). -Thể thơ 8 chữ, gồm nhiều khổ, vừa có vần trắc và bằng (chuyển đổi từng cặp câu, từ vần qua trắc). Chủ đề: bài thơ thể hiện lòng yêu mến, tình thương nhớ của đứa con đi xa đối với quê hương thân thiết. 16 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> GA: Ngữ Văn 8. ?. GV: Trương Thanh Hà. Nêu bố cục của bài thơ? -4 phần: +Phần 1: 2 câu đầu. →Giới thiệu về làng tôi. +Phần 2: 6 câu tiếp. →Cảnh trai tráng bơi thuyền ra khơi đánh cá. +Phần 3: 8 câu tiếp theo. →Cảnh dân làng đón tiếp đoàn thuyền đánh cá trở về. +Phần 4: 4 câu thơ cuối. →Nỗi thương nhớ làng chài của đứa con xa quê.. ?. Hs đọc từ đầu đến thớ vỏ. Nêu nội dung chính. ? Hai câu thơ đầu đề cập đến vấn đề gì? ? Hình ảnh quê hương được giới thiệu qua những từ ngữ nào? +Làng tôi...nghề chài lưới Nước bao vây...nửa ngày sông. GV Quê hương là một làng chài, bốn bề nước bao vây-một vùng nghèo thuộc vùng biển duyên hải miền Trung cách biển nửa ngày sông. Giọng điệu thơ tâm tình, một cách nói chân quê dân dã vừa cụ thể, vừa trừu tượng. ? Hs đọc 6 câu thơ tiếp và cho biết nội dung? ? ?. ?. ?. Làng chài lưới được miêu tả qua những từ ngữ hình ảnh nào? -Chiếc thuyền và cánh buồm. Cảnh vật và con người được miêu tả qua từ ngữ nào? +Khi trời trong, gió nhẹ...mai hồng Dân trai tráng... đánh cá Chiếc thuyền...như con tuấn mã Phăng mái chèo...vượt trường giang. Em có nhận xét gì về nghệ thuật mà tác giả đã sử dụng? -Hình ảnh so sánh. Chiếc thuyền như con tuấn mã. -Một loạt hình ảnh mạnh: hăng, phăng,vượt. Qua nghệ thuật đó tác giả muốn diễn tả điều 17 Lop8.net. 4.Bố cục. II.Phân tích văn bản 15' 1.Hình ảnh về quê hương a.Giới thiệu về quê hương. -Hai câu thơ đầu giới thiệu về làng tôi với giọng thơ thân mật, tự hào, yêu thương. b.Cảnh dân chài bơi thuyền ra khơi đánh cá.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> GA: Ngữ Văn 8. GV: Trương Thanh Hà. gì? -Khí thế băng tới của con thuyền ra khơi, làm toát lên một sức sống mạnh mẽ, một vẻ đẹp hùng tráng đầy hấp dẫn.. ?. ?. ? ?. ?. Hình ảnh cánh buồm cũng được miêu tả khá sinh động. Hãy tìm những từ ngữ miêu tả cánh buồm? +Cánh buồm...như mảnh hồn làng Rướn thân trắng bao la... Nghệ thuật có gì độc đáo, tác dụng? -So sánh và ẩn dụ: con thuyền như mang linh hồn, sự sống của làng chài.. Hs đọc 8 câu thơ tiếp, nêu nội dung. Cảnh thuyền cá về bến được diễn tả bằng những chi tiết nào? +Tấp nập đón ghe về Cá...thân bạc trắng Người đi biển: da rám nắng, thân hình nồng thở vị xa xăm. Thuyền im bến mỏi trở về nằm. Chất muối thấm dần trong thớ vỏ. Không khí ồn ào, tấp nập đón ghe về cùng với lời tâm niệm Nhờ trời...cá đầy ghe cho thấy cuộc sống như thế nào?. -Phong cảnh quê hương tươi sáng, bức tranh lay động đầy hứng khởi và dạt dào sức sống.. -Con thuyền là biểu tượng cho hình bóng và sức sống quê hương. Nó tượng trưng cho sức mạnh, lao động sáng tạo, ước mơ về hạnh phúc của quê nhà. c.Cảnh thuyền cá về bến. -Một cuộc sống lao động với niềm vui nhưng cũng nhiều lo toan. ? ?. Người dân chài với làn da rám nắng được gợi tả bằng những chi tiết điển hình nào? -Thân hình nồng thở vị xa xăm. Qua những chi tiết đó, em có cảm nhận gì về người dân chài ở nơi đây? -Những chàng trai khoẻ mạnh, can trường được tôi luyện trong sóng gió đại dương, trong mưa nắng dãi dầu. Họ mang theo hương vị biển. Hai chữ nồng thở rất thân tình 18 Lop8.net. -Người dân chài nơi đây mang vẻ đẹp và sự sống.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> GA: Ngữ Văn 8. ?. ?. ?. ? ?. GV: Trương Thanh Hà. làm nổi bật nhịp sống lao động hăng say, dũng cảm của người dân chài mang tình yêu biển. Hs theo dõi tiếp tiếp 2 câu thơ Chiếc thuyền im...thớ vỏ. Tác giả sử dụng nghệ thuật gì? -Phép nhân hoá. →Cảm nhận con thuyền như một cơ thể sống, như một phần sự sống lao động ở làng chài gợi cảm giác cuộc sống lao động vất vả mà yên vui của bà con làng chài. Đọc khổ thơ cuối và nêu nội dung? Trong xa cách lòng tác giả nhớ tới điều gì? -Màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi, con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi, mùi nồng mặn. Qua các chi tiết trên cho ta thấy nỗi nhớ quê của tác giả như thế nào?. nồng nhiệt của biển cả.. 7'. 2.Nỗi nhớ quê hương. 2'. -Nỗi nhớ thương làng chìa của đứa con li hương nhớ cảnh sắc cụ thể, nhớ tha thiết bồi hồi qua đó thể hiện sự gắn bó thuỷ chung với quê hương dù xa cách. III.Tổng kết. 3'. *Ghi nhớ:SGK-18. IV.Luyện tập. Nghệ thuật đặc sắc của bài thơ là gì? -Bài thơ trữ tình, miêu tả, biểu cảm. -Sự sáng tạo về hình ảnh thơ. Nội dung chính của bài thơ? -Tình cảm quê hương trong sáng tha thiết của nhà thơ qua bức tranh sinh động về một làng thơ vùng biển.. ?. Theo em có thể đặt tên khác cho bài thơ này có được không? Vì sao? -Không. Vì nội dung bài thơ diễn tả tình cảm quê hương của tác giả. c.Củng cố, luyện tập: (4') - Cảm nhận được vẻ đẹp tươi sáng của bức tranh làng quê vùng biển trong bài Quê hương của Tế Hanh. Thấy được tình cảnh quê hương đằm thắm và bút pháp bình dị, giàu cảm xúc của nhà thơ. -Học thuộc 8 câu thơ đầu. d.Hướng dẫn học ở nhà (1') -Nắm được nội dung và nghệ thuật của bài. 19 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> GA: Ngữ Văn 8. GV: Trương Thanh Hà. -Học thuộc bài. -Soạn bài: Khi con tu hú. ============================================================ = Ngày soạn:01/01/2012 Ngày dạy:04/01/2012 Dạy lớp 8B Tiết 78 Văn bản: KHI CON TU HÚ 1.Mục tiêu: a. Kiến thức: - Những hiểu biết bước đầu về tác giả Tố Hữu. - Nghệ thuật khắc họa hình ảnh (thiên nhiên, cái đẹp của cuộc đời tự do). - Niềm khát khao cuộc sống tự do, lí tưởng cách mạng của tác giả. b. Kĩ năng : -Đọc diễn cảm một tác phẩm thơ thể hiện tâm tư người chiến sĩ cách mạng bị giam giữ trong ngục tù. - Nhận ra và phân tích được sự nhất quán về cảm xúc giữa hai phần của bài thơ; thấy được sự vận dụng tài tình thể thơ truyền thống của tác giả ở bài thơ này. c. Thái độ: - Yêu quý, trân trọng những gì mình đang được hưởng thụ. 2.Chuẩn bị của GV và HS a. Chuẩn bị của GV: - Nghiên cứu kĩ bài, soạn giảng. b. Chuẩn bị của HS: - Chuẩn bị bài cũ,bài mới 3.Tiến trình bài dạy a.Kiểm tra bài cũ: (4') - Kiểm tra vở soạn của hs (nhận xét). b.Dạy nội dung bài mới *Đặt vấn đề (1') Tố Hữu là một nhà thơ lớn của dân tộc, ông làm rất nhiều thơ, mỗi chặng đường cách mạng là một chặng thơ. Ông là lá cờ của nền thơ ca cách mạng. Ông đã sáng tác một số bài thơ khi mới vào tù. đó là tâm trạng bức xúc, ngột ngạt vì mất tự do, náo nức hướng ra cuộc sống bên ngoài, muốn thoát ra bằng mọi cách để trở về với cuộc sống tự do, với hành động cách mạng. Bài thơ có nội dung gì như thế nào? 9' I.Tìm hiểu chung và đọc 1.Tác giả-tác phẩm ? Nêu hiểu biết về của em tác giả? -Tố Hữu (1920-2002) tên khai sinh là Nguyễn Kim Thành, quê ở Thừa Thiên Huế. Ông giác ngộ cách mạng rất sớm, từng bị bắt, bị tù đày. 20 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>