Giáo án môn học Ngữ văn 7, học kì II năm 2012

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Ngày gi¶ng 7A...../ 01/ 2012 7B.... / 01/ 2012. TiÕt 73. Tôc ng÷ vÒ thiªn nhiªn và lao động sản xuất. I. Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - N¾m ®­îc kh¸i niÖm tôc ng÷. - Thấy được giá trị nội dung, tư tưởng, ý nghĩa triết lí và hình thức nghệ thuât của nh÷ng c©u tôc ng÷ trong bµi häc. 2. KÜ n¨ng - Đọc - hiểu, phân tích các lớp nghĩa của tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuÊt. - Vận dụng được ở mức độ nhất định một số câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất vào đời sống. 3. Thái độ: Giáo dục tinh thần yêu quý tục ngữ - kho tàng trí tuệ của nhân dân, ý thức tìm hiểu tục ngữ, vận dụng tục ngữ vào đời sống. II.ChuÈn bÞ. 1. GV: Tài liệu tham khảo về tục ngữ thiên nhiên và lao động sản xuất.. 2. HS : §äc bµi, so¹n bµi. III.TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y vµ häc. 1. ổn định tổ chức (1’ ) 7A: Tæng.............v¾ng................................................................................ 7B: Tæng.............v¾ng................................................................................. 2. KiÓm tra bµi cò ( 4’) KiÓm tra vë so¹n cña häc sinh. 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò TG Néi dung *Hoạt động 1: Giới thiệu bài (1') TN lµ mét thÓ lo¹i VH d©n gian. Nã ®­îc vÝ lµ kho b¸u cña kinh nghiÖm vµ trÝ tuÖ d©n gian, lµ "tói kh«n cña d©n gian v« tËn", TN lµ thÓ lo¹i triÕt lÝ nhưng đồng cũng là "cây đời xanh tươi". Tục ngữ có nhiều chủ đề..... * Hoạt động 2: HDHS đọc, tìm hiểu (6’) I. Đọc, tìm hiểu chú thích. chó thÝch. 1.§äc. - GV hướng dẫn đọc -> đọc mẫu-> gọi HS đọc -> HS nhận xét – GV nhËn xÐt. - Gọi HS đọc phần chú thích. 2. T×m hiÓu chó thÝch. + CH: Qua phÇn chó thÝch em hiÓu * Tôc ng÷: Lµ nh÷ng c©u nãi d©n thÕ nµo lµ tôc ng÷? gian ng¾n gän, cã nhÞp ®iÖu h×nh ¶nh, thÓ hiÖn nh÷ng kinh nghiÖm cña nh©n d©n vÒ mäi mÆt ( tù nhiªn, lao động, sản xuất, xã hội.) được 191 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> nh©n d©n vËn dông vµo cuéc sèng * Hoạt động 3. HDHS Tìm hiểu VB. (24’) hàng ngày. II. T×m hiÓu v¨n b¶n. + CH: Theo em cã thÓ chia 8 c©u tôc ng÷ trong bµi lµm mÊy nhãm? Mçi 1. Tôc ng÷ vÒ thiªn nhiªn. nhãm gåm nh÷ng c©u nµo? Gäi tªn từng nhóm đó? -> Chia 2 nhãm: Nhãm 1: C©u1, 2, 3, 4 lµ nh÷ng c©u tôc ng÷ vÒ thiªn nhiªn; Nhãm 2: C©u 5, 6, 7, 8 lµ những câu tục ngữ về lao động sản xuÊt. - Gọi HS đọc câu 1. + CH: Em cã nhËn xÐt g× vÒ vÇn, nhÞp * C©u 1. vµ biÖn ph¸p nghÖ thuËt trong c©u tôc Đêm tháng năm/ chưa nằm đã sáng ng÷ ? ý nghÜa cña c©u TN ? Ngày tháng mười/ chưa cười đã tối. -> Tháng 5 âm lịch đêm ngắn ngày - Nhịp 3/4, vần lưng, phép đối, thậm dài. Tháng 10 âm lịch, đêm dài ngày xưng => nhận xét về sự thay đổi khoảng thời gian ngày đêm giữa các ng¾n. th¸ng trong n¨m. -> Giúp con người có ý thức chủ động để nhìn nhận, sử dụng thời gian, công việc sức lao động vào nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau trong n¨m cã hiÖu qu¶. - Gọi HS đọc câu 2. * C©u 2. + CH: C©u 2 nªu nhËn xÐt vÒ hiÖn Mau sao th× n¾ng/ v¾ng sao th× m­a. tượng gì? - Nghệ thuật: Vần lưng, phép đối. -> Thêi tiÕt dù ®o¸n n¾ng m­a. - NghÜa ®en: Trêi nhiÒu sao sÏ n¾ng, + CH: Em cã nhËn xÐt vÒ nghÖ thuËt? Ýt sao sÏ m­a. + CH: C©u tôc ng÷ cã nghÜa ®en lµ - Nghĩa bóng: Giúp con người biết g×? nghÜa bãng lµ g×? nhìn sao để dự đoán thời tiết, sắp + CH: Vì sao người Việt Nam rất xÕp c«ng viÖc. quan tâm đến nắng mưa. -> Trång lóa, n«ng nghiÖp. - Gọi HS đọc câu 3. * C©u 3. + CH: C©u nµy so víi hai c©u trªn vÒ R¸ng mì gµ, ai cã nhµ th× gi÷. néi dung, h×nh thøc cã g× gièng, kh¸c nhau? -> VÉn lµ kinh nghiÖm thêi tiÕt – kinh nghiệm dự đoán bão, hiện tượng thiên nhiªn d÷ déi, ®em l¹i tai ho¹ cho d©n - Trêi cã r¸ng vµng s¾p cã b·o => nghÌo. kinh nghiệm dự đoán bão để có ý + CH: C©u tôc ng÷ cã ý nghÜa g×? thức chủ động giữ gìn nhà cửa, hoa mµu. - Gọi HS đọc câu 4. * C©u 4. + CH: Néi dung c©u tôc ng÷ nµy lµ 192 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> g×?. Th¸ng b¶y kiÕn bß, chØ lo l¹i lôt => Kinh nghiÖm quan s¸t kiÕn bß nhiều vào tháng bảy, thường bò lên cao lµ ®iÒm b¸o s¾p cã lôt. + CH: Bèn c©u võa t×m hiÓu cã nh÷ng đặc điểm gì chung? -> Tục ngữ đúc kết kinh nghiệm về thêi gian, thêi tiÕt, b·o lôt cho thÊy phÇn nµo cuéc sèng vÊt v¶, thiªn nhiªn kh¾c nghiÖt ë ViÖt Nam + CH: ý nghÜa c©u tôc ng÷ 5 lµ g×? §©y cã ph¶i lµ biÖn ph¸p so s¸nh kh«ng? ngoµi ra cßn cã biÖn ph¸p g× n÷a? Néi dung cña c©u tôc ng÷?. - Gọi HS đọc câu 6. + CH: Néi dung, ý nghÜa c©u tôc ng÷ lµ g×? - Gọi HS đọc câu 7. +CH: Kinh nghiÖm ®­îc tuyªn truyÒn, phæ biÕn trong c©u nµy lµ g×? -> Nước, phân,cần, giống. + CH: Néi dung ý nghÜa c©u tôc ng÷ lµ g×? - Gọi HS đọc câu tục ngữ 8. -> Th×: Thêi vô, thôc: thµnh th¹o + CH: Néi dung c©u tôc ng÷ trªn lµ g×? - Gọi HS đọc phần ghi nhớ . * Hoạt động 3: HDHS Luyên tập *Hoạt động nhóm( nhóm nhỏ) - GV nêu vấn đề: Qua tìm hiểu, em thấy tục ngữ thường phải có những tiªu chuÈn vµ yªu cÇu g× vÒ h×nh thøc, nghÖ thuËt? - NhiÖm vô: HS tËp trung gi¶i quyÕt vấn đề. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶. - HS nhËn xÐt – GV nhËn xÐt. 4. Cñng cè ( 3’) - CH: Tôc ng÷ lµ g× ?. (5’) 5’. 193 Lop7.net. 2. Tục ngữ về lao động sản xuất. * C©u 5. Tấc đất, tấc vàng - Nghệ thuật ẩn dụ, phóng đại => vai trò, giá trị của đất đối với đời sống của con người - Phê phán hiện tượng lãng phí đất ®ai * C©u 6. - NhÊt canh tr×, nhÞ canh viªn -> Giúp con người biết khai thác tốt điều kiện hoàn cảnh tự nhiên để tạo ra cña c¶i vËt chÊt * C©u 7. Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ gièng -> Khẳng định thứ tự quan trọng của các yếu tố ( nước, phân, cần cù lao động, giống lúa) đối với nghề trồng lúa nước của nhân dân ta. * C©u 8. Nhất thì, nhì thục-> Khuyên người lµm ruéng kh«ng ®­îc quªn thêi vô, không được sao nhãng việc đồng ¸ng. *Ghi nhí (SGK- 5) III. LuyÖn tËp. - VÒ h×nh thøc: Ng¾n gän, vÇn l­ng. - NghÖ thuËt: §èi c¸c vÕ c¶ néi dung vµ h×nh thøc, giµu h×nh ¶nh, lËp luËn chÆt chÏ..

<span class='text_page_counter'>(4)</span> 5. Hướng dẫn về nhà.( 1’) - Häc thuéc lßng 8 c©u tôc ng÷. - S­u tÇm thªm nh÷ng c©u tôc ng÷. - Soạn bài:Chương trình địa phương phần văn và tập làm văn. * Nh÷ng l­u ý, kinh nghiÖm rót ra sau giê d¹y ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... Ngày gi¶ng 7A...../ 01/ 2012 7B.... / 01/ 2012. TiÕt 74. CHƯƠNG TR×NH ĐỊA PHƯƠNG PHẦN VĂN VÀ TẬP LÀM VĂN. I.Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Nắm được yêu cầu và cách thức sưu tầm ca dao, tục ngữ địa phương. - Hiểu thêm về giá trị nội dung, đặc điểm, hình thức của tục ngữ, ca dao địa phương. 2. KÜ n¨ng - Biết cách sưu tầm tục ngữ, ca dao địa phương. - Biết cách tìm hiểu tục ngữ ca dao địa phương ở một mức độ nhất định. - BiÕt c¸ch lµm bµi v¨n ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ mét bµi ca dao, d©n ca, tôc ng÷ cña địa phương. 3. Thái độ - Yªu quý, tr©n träng, gi÷ g×n vèn ca dao, d©n ca, tôc ng÷ cña c¸c d©n téc thiÓu sè tØnh Tuyªn Quang. - Giáo dục lòng tự hào về vốn tục ngữ, ca dao, dân ca của quê hương mình. II. ChuÈn bÞ. 1. GV: Tài liệu tham khảo: Ngữ văn địa phương Tuyên Quang, phòng học chung. 2. HS: Sưu tầm ca dao, dân ca, tục ngữ địa phương. III.TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc. 1.ổn định tổ chức (1’) 7A: Tæng.............v¾ng................................................................................ 7B: Tæng.............v¾ng................................................................................. 2.KiÓm tra bµi cò (5’ ) - CH: Đọc thuộc lòng tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất? Nêu nội dung chính của những câu tục ngữ đó? - §¸p ¸n: Ghi nhí SGK . 3.Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò TG Néi dung * Hoạt động 1: HDHS tìm hiểu ca (10’) I. Những câu hát về tình cảm gia dao d©n ca. đình, tình yêu thiên nhiên, tình - Gi¸o viªn tr×nh chiÕu PowerPoint yêu lao động. néi dung bèn bµi ca dao. - GV hướng dẫn đọc -> Gọi HS đọc 194 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> bèn bµi ca dao, d©n ca -> HS nhËn xÐt -> GV nhËn xÐt, kÕt luËn. + CH: Lêi cña bµi ca dao 1, 2 lµ lêi của ai , được dùng để làm gì? -> Lµ lêi cña mÑ khi ru con, nãi víi con. + CH: T×nh c¶m bµi ca dao 1, 2 muèn diÔn t¶ lµ t×nh c¶m g×? -> Bài 1: Người mẹ dùng cách diễn tả bằng hình ảnh cụ thể, sinh động, cảm động về tình cảm, sự hi sinh vất v¶ cña cha mÑ cho con. -> Bµi 2: Bµi ca cã giai ®iÖu nhÑ nhµng, ªm dÞu víi nh÷ng h×nh ¶nh phong phú, sinh động về thế giới tự nhiªn.. - Bµi 1: Bµi ca thÓ hiÖn c«ng lao cña cha mẹ đối với con, đồng thời nhắc nhë con ch¸u ghi s©u c«ng ¬n cña cha mẹ đối với mình. - Bµi 2: Bµi ca võa thÓ hiÖn t×nh yªu con tha thiÕt cña mÑ võa cung cÊp cho trÎ nh÷ng tri thøc ®Çu tiªn vÒ cuộc đời. - Bµi 3: ThÓ hiÖn t×nh yªu thiªn nhiªn tha thiÕt. - Bµi 4: Thiªn nhiªn hiÖn lªn ®a dạng, tươi đẹp thể hiện tình cảm gắn bó máu thịt của tác giả đối với quê hương.. + CH: Bµi 3 thÓ hiÖn ®iÒu g×?. + CH: Néi dung cña bµi ca dao 4 lµ g×? -> Bµi ca dao thÓ hiÖn mét c¸ch sinh động tiết xuân ấm áp, muôn hoa rừng khoe sắc, từng đàn bướm rực rỡ sắc màu đùa giỡn bên những cánh hoa xu©n. *Hoạt động 2. HDHS tìm hiểu tục (10’) II. Tục ngữ. ng÷. - Gi¸o viªn tr×nh chiÕu PowerPoint néi dung n¨m c©u tôc ng÷. - GV hướng dẫn đọc -> Gọi HS đọc n¨m c©u TN -> HS nhËn xÐt -> GV nhËn xÐt, kÕt luËn. + CH: Cã thÓ chia n¨m c©u tôc ng÷ thµnh mÊy nhãm? §ã lµ nh÷ng nhãm nµo? -> Nhãm 1: C©u 1, 2 nãi vÒ t×nh c¶m gia đình. -> Nhãm 2: C©u 3, 4, 5 nãi vÒ kinh nghiÖm øng xö trong x· héi. + CH: Néi dung cña c©u tôc ng÷ 1, 2 - C©u 1: Cha mÑ lµ chç dùa cña con nãi lªn ®iÒu g×? khi con cßn nhá, khi cha mÑ giµ -> C©u 1: Con ch¸u ph¶i biÕt kÝnh ph¶i cËy nhê con. träng cha mÑ, ch¨m sãc khi cha mÑ giµ yÕu. ®©y lµ lêi khuyªn ®Çy gi¸ trÞ 195 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> nh©n v¨n. -> C©u 2: Anh chÞ em trong mét nhµ phải biết thương yêu, giúp đỡ, đùm bäc lÉn nhau. + CH: Néi dung cña c©u tôc ng÷ 3, 4, 5 nãi lªn ®iÒu g×?. - Câu 2: Nhấn mạnh và khẳng định t×nh c¶m chÞ em lµ hÕt søc thiªng liªng, g¾n bã. - Câu 3: Con người phải biết suy nghÜ, khiªm tèn häc hái, tÝch lòy kinh nghiÖm v× kiÕn thøc lµ v« bê, nÕu kh«ng sÏ dÔ vÊp ng·, dÔ ph¹m sai lÇm. - C©u 4: D¹y con ph¶i d¹y ngay tõ khi cßn nhá. - C©u 5: §oµn kÕt t¹o nªn søc m¹nh giúp con người vượt qua mọi khó kh¨n, thö th¸ch trong cuéc sèng. Nhiều người hợp sức sẽ làm nên viÖc lín.. * Hoạt động 3: HDHS luyện viết bài (15’) III. Luyện viết bài văn phát biểu v¨n ph¸t biÓu c¶m nghÜ vÒ mét bµi ca c¶m nghÜ vÒ ca dao, d©n ca, tôc dao, d©n ca, tôc ng÷ cña Tuyªn ng÷ cña Tuyªn Quang. Quang. - §Ò bµi: H·y ph¸t biÓu c¶m nghÜ cña m×nh vÒ mét bµi ca dao, d©n ca , tôc ng÷ cña c¸c d©n téc thiÓu sè tØnh Tuyên Quang mà em đã được học. * Dµn bµi. + CH: Mở bài cần nêu vấn đề gì? - Më bµi: Giíi thiÖu bµi ca dao, d©n ca, tôc ng÷ mµ em thÝch vµ c¶m nghÜ chung cña em. + CH: Th©n bµi cÇn gi¶i quyÕt nh÷ng - Th©n bµi: vấn đề gì? + Cảm nhận, tưởng tượng về hình tượng trong bài ca dao, dân ca, tục ngữ đã học. + C¶m nghÜ vÒ tõng chi tiÕt trong bài ca dao, dân ca, tục ngữ đã học. + C¶m nghÜ vÒ c¸ch nãi, c¸ch nghÜ - ViÕt phÇm më bµi vµ kÕt bµi cña nh©n d©n c¸c d©n téc thiÓu sè - GV gọi 2 h/s khá đọc bài, h/s nhận trong sáng tác dân gian đó. xét GV kết luận ( tuyên dương, - Kết luận: Tình cảm của em đối với khuyÕn khÝch….) bài ca dao, dân ca, tục ngữ đã học. 4.Cñng cè (3’) - Em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch diÔn t¶ t×nh c¶m trong nh÷ng bµi ca dao, d©n ca, tôc ng÷ cña Tuyªn Quang. - Trong kho tàng tục ngữ của người Việt có những câu tục ngữ nào có nội dung tương tự với những câu tục ngữ đã tìm hiểu trong bài. 5. Hướng dẫn về nhà ( 1’) 196 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> - Tìm đọc và chép lại một số bài ca dao khác của các dân tộc ở Tuyên Quang thể hiện tình cảm gia đình, tình yêu thiên nhiên và tình yêu lao động. - Hoàn thiện bài viết văn phát biểu cảm nghĩ về VH dân gian địa phương trên cơ sở dàn bài đã làm ở lớp. * Nh÷ng l­u ý, kinh nghiÖm rót ra sau giê d¹y ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... Ngày gi¶ng 7A...../ 01/ 2012 7B.... / 01/ 2012. TiÕt 75. T×m hiÓu chung vÒ v¨n nghÞ luËn. I.Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Kh¸i niÖm v¨n nghÞ luËn. - Nhu cầu nghị luận trong đời sống. - Những đặc điểm chung của văn nghị luận. - Bước đầu biết cách vận dụng những kiễn thức về văn nghị luận vào đọc- hiểu văn b¶n. 2. KÜ n¨ng Nhận biết văn bản nghị luận khi đọc sách báo, chuẩn bị để tiếp tục tìm hiểu sâu, kÜ h¬n vÒ kiÓu v¨n b¶n quan träng nµy. 3. Thái độ Yêu thích văn nghị luận, năng luyện tập tìm hiểu phương pháp làm bài văn nghị luËn. II. ChuÈn bÞ. 1. GV: C¸c v¨n b¶n nghÞ luËn. 2. HS : So¹n bµi. III.TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y vµ häc. 1. ổn định tổ chức ( 1’) 7A: Tæng.............v¾ng................................................................................ 7B: Tæng.............v¾ng................................................................................. 2. KiÓm tra bµi cò: KÕt hîp trong bµi. 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò TG néi dung *Hoạt động 1: HDHS tìm hiểu nhu (19’) I. Nhu cầu nghị luận và văn bản cÇu nghÞ luËn vµ v¨n b¶n nghÞ luËn. nghÞ luËn. - Gọi HS đọc mục a SGK. 1. Nhu cÇu nghÞ luËn. + CH: V× sao em ®i häc? + CH: Vì sao con người cần phải có b¹n bÌ? 197 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> + CH: Theo em nh­ thÕ nµo lµ sèng đẹp? + CH: TrÎ em hót thuèc l¸ lµ tèt hay xÊu, lîi hay h¹i? +CH: Vì sao em thích đọc sách, thích xem phim? + CH: Làm thế nào để học giỏi môn Ng÷ v¨n? -> Nh÷ng c©u hái trªn chÝnh lµ nh÷ng vấn đề phát sinh trong cuộc sống hàng ngày khiến người ta bận tâm và nhiÒu khi ph¶i t×m c¸ch gi¶i quyÕt. + CH: Gặp các vấn đề và câu hỏi loại đó, em có thể trả lời bằng các kiểu văn bản đã học như kể chuyện, miêu t¶, biÓu c¶m hay kh«ng? V× sao? -> Kh«ng, v¨n biÓu c¶m chØ cã thÓ gióp Ých phÇn nµo, chØ cã v¨n nghÞ luËn míi cã thÓ gióp chóng ta hoµn thµnh nhiÖm vô mét c¸ch thÝch hîp vµ hoµn chØnh. + CH: Hàng ngày trên báo chí, đài phát thanh, truyền hình, em thường gÆp nh÷ng kiÓu v¨n b¶n nµo? KÓ tªn mét vµi v¨n b¶n mµ em biÕt? -> X· luËn, b×nh luËn, b×nh luËn thêi sù, héi th¶o khoa häc….. + CH: Như vậy, bước đầu em hiểu thế nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn?. - V¨n b¶n nghÞ luËn lµ lo¹i v¨n b¶n ®­îc viÕt (nãi) nh»m nªu vµ x¸c lËp cho người đọc (nghe) một tư tưởng, một vấn đề nào đó. Văn nghị luận nhÊt thiÕt ph¶i cã luËn ®iÓm (t­ tưởng) rõ ràng, lí lẽ và dẫn chứng thuyÕt phôc.. * Hoạt động 2: Thế nào là văn bản (20’) 2. Thế nào là văn bản nghị luận. nghÞ luËn. * V¨n b¶n: Chèng n¹n thÊt häc. - Gọi HS đọc văn bản. + CH: B¸c Hå viÕt bµi nµy nh»m môc Bác Hồ viết bài này nhằm mục đích: đích gì? Chèng giÆc dèt, mét trong ba thø giÆc rÊt nguy h¹i sau c¸ch m¹ng th¸ng 8. 1945. + CH: Để thực hiện mục đích ấy, bài viÕt nªu ra nh÷ng ý kiÕn nµo? Nh÷ng ý kiến ấy được diễn đạt thành những luËn ®iÓm nµo? + CH: §Ó luËn ®iÓm cã søc thuyÕt phục, bài viết đã nêu ra những lí lẽ nào? Liệt kê các lí lẽ đó?. - LuËn ®iÓm: Mét trong nh÷ng viÖc ph¶i thùc hiÖn cÊp tèc trong lóc nµy lµ: N©ng cao d©n trÝ. - LÝ lÏ: + ChÝnh s¸ch ngu d©n cña thùc d©n Ph¸p lµm cho hÇu hÕt người Việt Nam mù chữ. 198 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> + CH: T¸c gi¶ cã thÓ thùc hiÖn môc 5’ đích của mình bằng văn kể truyện, miªu t¶, biÓu c¶m ®­îc kh«ng? v× sao? -> Không, vì khó có thể vận dụng để thực hiện được mục đích trên, khó giải quyết được vấn đề kêu gọi mọi người chống nạn thất học một cách chặt chẽ, rõ ràng, đầy đủ như vậy. + CH: Tõ nh÷ng néi dung ph©n tÝch trªn em hiÓu thÕ nµo lµ v¨n nghÞ luËn? - Gọi HS đọc phần ghi nhớ.. + Phải biết đọc biết viết chữ Quốc ngữ thì mới có kiến thức để tham gia xây dựng nước nhà. Góp sức vào b×nh d©n häc vô. + §Æc biÖt phô n÷ cÇn ph¶i häc. + Thanh niên sẵn sàng giúp đỡ. + C«ng viÖc quan träng vµ to lín Êy có thể và nhất định làm được.. *Ghi nhí ( SGK T. 9 ). 4. Cñng cè ( 3’) - CH: ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn? 5. Hướng dẫn về nhà ( 1’) - S­u tÇm nh÷ng v¨n b¶n nghÞ luËn. - So¹n phÇn cßn l¹i. * Nh÷ng l­u ý, kinh nghiÖm rót ra sau giê d¹y. ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ………………………………………………………………………………………. Ngày gi¶ng 7A...../ 01/ 2012 7B.... / 01/ 2012. TiÕt 76. T×m hiÓu chung vÒ v¨n nghÞ luËn ( TiÕp). I.Môc tiªu 1. KiÕn thøc - Kh¸i niÖm v¨n nghÞ luËn. - Nhu cầu nghị luận trong đời sống. - Những đặc điểm chung của văn nghị luận. - Bước đầu biết cách vận dụng những kiễn thức về văn nghị luận vào đọc - hiểu văn b¶n. 2. KÜ n¨ng Nhận biết văn bản nghị luận khi đọc sách báo, chuẩn bị để tiếp tục tìm hiểu sâu, kÜ h¬n vÒ kiÓu v¨n b¶n quan träng nµy. 3. Thái độ Yêu thích văn nghị luận, năng luyện tập tìm hiểu phương pháp làm bài văn nghị luËn. II. ChuÈn bÞ. 1. GV: C¸c bµi v¨n nghÞ luËn.. 2. HS: S­u tÇm c¸c bµi v¨n nghÞ luËn. III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y vµ häc. 199 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> 1. ổn định tổ chức ( 1’) 7A: Tæng.............v¾ng................................................................................ 7B: Tæng.............v¾ng................................................................................. 2. KiÓm tra bµi cò (5’) - CH: Thế nào là văn bản nghị luận? Nêu những loại văn bản nghị luận thường gặp? - §¸p ¸n: Ghi nhí SGK. 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò TG Néi dung *Hoạt động 1: HDHS luyện tập. (35’) I. Nhu cÇu nghÞ luËn vµ v¨n b¶n nghÞ luËn. II.LuyÖn tËp. 1. Bµi tËp 1. - Gọi HS đọc văn bản. * Bµi v¨n: CÇn t¹o ra thãi quen tèt trong đời sống xã hội. + CH: §©y cã ph¶i lµ v¨n b¶n nghÞ - Là văn bản nghị luận vì: Vấn đề luËn kh«ng? nêu ra để bàn luận và giải quyết là ->Văn bản trên, từ nhan đề đến phần một vấn đề xã hội, cần tạo ra thói mở bài, thân bài, kết bài đều thể hiện quen tốt trong đời sống xã hội một râ nÐt tÝnh nghÞ luËn. vấn đề thuộc về lối sống đạo đức. + T¸c gi¶ sö dông kh¸ nhiÒu lÝ lÏ, lập luận và dẫn chứng để trình bày b¶o vÖ quan ®iÓm cña m×nh. + CH: Tác giả đề xuất ý kiến gì? - CÇn ph©n biÖt thãi quen tèt vµ thãi quen xÊu, cÇn t¹o thãi quen tèt vµ khắc phục thói quen xấu trong đời sèng hµng ngµy. + CH: Nh÷ng c©u v¨n nµo thÓ hiÖn ý - Cã thãi quen tèt vµ thãi quen kiến đó? xấu… có người biết phân biệt tốt và xấu, nhưng vì đã quen nên rất khó bá… Thãi quen nµy thµnh tÖ n¹n… + CH: Để thuyết phục người đọc, tác t¹o ®­îc thãi quen tèt lµ rÊt khã… gi¶ nªu ra nh÷ng lý lÏ vµ dÉn chøng 5’ cho x· héi. -> §ã còng chÝnh lµ lÝ lÏ nµo? của người viết. *Hoạt động nhóm ( nhóm nhỏ). - GV nêu vấn đề: Bài nghị luận có - Bài nghị luận nhằm đúng vấn đề có nhằm giải quyết vấn đề có trong thực trong thùc tÕ. tÕ hay kh«ng? Em cã t¸n thµnh ý kiÕn - T¸n thµnh ý kiÕn trong bµi viÕt. V× đó không? vì sao? những ý kiến của tác giả đưa ra đều - NhiÖm vô: HS tËp trung gi¶i quyÕt đúng đắn và cụ thể. vấn đề. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶. - HS nhËn xÐt – GV nhËn xÐt. 2. Bµi tËp 2. - Bè côc ba phÇn: + CH: H·y t×m hiÓu bè côc c¶ bµi + Më bµi: Tõ ®Çu -> quen tèt. v¨n: CÇn t¹o ra thãi quen tèt trong + Than bµi: TiÕp -> nguy hiÓm. đời sống XH. + KÕt bµi: PhÇn cßn l¹i. 200 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> - Gọi HS đọc văn bản. + CH: Văn bản trên từ nhan đề đến nội dung đều thuộc văn bản miêu tả, cô thÓ lµ miªu t¶ hai biÓn hå ë Pa-Lextin; KÓ truyÖn vÒ 2 biÓn hå; BiÓu c¶m vÒ 2 biÓn hå; NghÞ luËn vÒ cuéc sèng vÒ 2 c¸ch sèng qua viÖc kÓ truyÖn vÒ 2 biÓn hå. Theo em ý kiÕn nào đúng? Vì sao? -> Văn bản nghị luận thường chặt chÏ, râ rµng, khóc chiÕt, còng cã khi tr×nh bµy gi¸n tiÕp, h×nh ¶nh bãng bẩy kín đáo. Văn bản trên thuộc loại thø hai. Bëi vËy nã lµ v¨n b¶n nghÞ luËn.. 3. Bµi tËp 4. * V¨n b¶n: Hai biÓn hå. - §©y lµ v¨n b¶n nghÞ luËn v×: V¨n b¶n cã t¶ hå, t¶ cuéc sèng tù nhiªn và con người xung quanh hồ nhưng chñ yÕu lµm s¸ng tá vÒ hai c¸ch sèng: C¸ch sèng c¸ nh©n thu m×nh, không quan hệ, giao lưu thật đáng buån vµ chÕt dÇn chÕt mßn vµ c¸ch sèng chia sÎ, hßa nhËp lµm cho t©m hồn con người tràn ngập niềm vui.. 4. Cñng cè ( 3’) - CH: ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn? 5. HD häc ë nhµ ( 2’) - Lµm bµi tËp 4. - Soạn bài:Tục ngữ về con người xã hội. * Nh÷ng l­u ý, kinh nghiÖm rót ra sau giê d¹y ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... Ngày gi¶ng 7A...../ 01/ 2012 7B.... / 01/ 2012. TiÕt 77. Tục ngữ về con người và xã hội. I.Môc tiªu. 1. KiÕn thøc - Nội dung của tục ngữ về con người và xã hội, tôn vinh giá trị con người, đưa ra nhận xét, lời khuyên về lối sống đạo đức đúng đắn, cao đẹp, tình nghĩa của con người Việt Nam. - Thấy được đặc điểm hình thức của tục ngữ về con người và xã hội. 2. KÜ n¨ng - Cñng cè, bæ sung, thªm hiÓu biÕt vÒ tôc ng÷. - Đọc - hiểu phân tích các lớp nghĩa của tục ngữ về con người và xã hội. - Vận dụng ở mức độ nhất định tục ngữ về con người và xã hội trong đời sống. 3. Thái độ - Gi¸o dôc tinh thÇn yªu mÕn tr©n träng kho tµng tôc ng÷ - trÝ tuÖ cña nh©n d©n. - Có thái độ đúng đắn trong các mối quan hệ gia đình, thầy trò, bạn bè và xã hội. 201 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> II.ChuÈn bÞ. 1. GV: SGV, SGK, sưu tầm những câu tục ngữ theo chủ đề trên. 2. HS: So¹n bµi. III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y vµ häc. 1. ổn định tổ chức ( 1’) 7A: Tæng.............v¾ng................................................................................ 7B: Tæng.............v¾ng................................................................................. 2. KiÓm tra bµi cò (5’) - CH: Đọc thuộc lòng 8 câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất? Nêu nội dung chÝnh cña bµi? - §A: Ghi nhí SGK. 3.Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò TG Néi dung *Hoạt động 1: HDHS đọc, tìm hiểu (5’) I. Đọc, tìm hiểu chú thích. tõ chó thÝch. 1. §äc. - GV hướng dẫn đọc -> đọc mẫu-> gọi HS đọc -> HS nhận xét – GV nhËn xÐt. - Gọi HS đọc phần chú thích. 2. T×m hiÓu chó thÝch. + CH: Em hiểu thế nào là Mặt người, mÆt cña? *Hoạt động 2: HDHS tìm hiểu nội (30’) II.Tìm hiểu văn bản. dung v¨n b¶n. + CH: H·y ph©n nhãm c¸c c©u tôc ng÷ trong bµi? -> Tục ngữ về con người: câu 1,2. -> Tôc ng÷ vÒ häc tËp: c©u 4, 5, 6 -> Tôc ng÷ vÒ øng xö: c©u 3, 7, 8, 9. * C©u 1. - Gọi HS đọc câu 1. Một mặt người bằng mười mặt của + CH: C©u tôc ng÷ sö dông nghÖ - NghÖ thuËt: so s¸nh, nh©n ho¸, vÇn thuËt g×? ý nghÜa c©u tôc ng÷? lưng -> Đề cao giá trị con người với ->So sánh con người và của cải là mọi thứ của cải vật chất. Người quý thứ vô tri, được nhân hoá, được đếm h¬n cña. mặt. Đặt người bằng mười lần của, câu tục ngữ đề cao giá trị con người. + CH: T×m nh÷ng c©u tôc ng÷ cã ý nghĩa tương tự? -> Người sống đống vàng. + CH: Ngoµi nghÜa trªn c©u tôc ng÷ cßn cã nghÜa nµo kh¸c kh«ng? -> Phª ph¸n nh÷ng ai coi cña h¬n người. – An ủi những trường hợp kh«ng may mÊt m¸t: Cña ®i thay người. - Gọi HS đọc câu 2. * C©u 2. 202 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> + CH: Góc con người là như thế nµo? T¹i sao c¸i r¨ng, c¸i tãc lµ gãc của con người? -> R¨ng, tãc phÇn nµo thÓ hiÖn ®­îc tình trạng sức khoẻ của con người. Mét phÇn thÓ hiÖn h×nh thøc, tÝnh tình tư cách con người. + CH: C©u tôc ng÷ ®­îc sö dông trong những trường hợp nào? +CH: Tìm câu tục ngữ tương tự? -> Mét yªu tãc bá ®u«i gµ, Hai yªu r¨ng tr¾ng nh­ ngµ dÔ thương. - Gọi HS đọc câu 3. + CH: NghÜa ®en, nghÜa bãng cña c©u tôc ng÷ lµ g×? Néi dung cña c©u tôc ng÷? -> Nghĩa đen:Dù đói vẫn phải ăn ở s¹ch sÏ, dï r¸ch vÉn ph¶i gi÷ quÇn ¸o th¬m tho. -> Nghĩa bóng dù đói rách, nghèo khæ vÉn ph¶i sèng trong s¹ch, tö tÕ. Kh«ng v× nghÌo tóng mµ lµm ®iÒu xÊu xa, téi lçi. + CH: Tìm câu tục ngữ tương tự? - Gọi HS đọc câu 4. + CH: Cấu tạo câu tục ngữ có đặc biÖt? -> Câu tục ngữ có 4 vế vừa đẳng lËp, võa bæ sung cho nhau. §iÖp tõ häc lÆp l¹i bèn lÇn võa nhÊn m¹nh, vừa mở ra những điều con người cần ph¶i häc. + CH: NghÜa ®en, nghÜa bãng cña c©u tôc ng÷ lµ g×? ý nghÜa cña c©u tôc ng÷? ->NghÜa ®en: Lµ gãi mét vËt g× vµo, mở một vật đã được gói ra -> gói mở vÉn cÇn ph¶i häc. -> NghÜa bãng cña gãi vµ më còng ¸p dông cho nãi n¨ng. BiÕt më c©u truyÖn cho khÐo lÐo, biÕt kÕt thóc gói vấn đề lại đúng lúc, đúng chỗ còng lµ biÓu hiÖn lÞch l·m, cã v¨n ho¸ cao trong giao tiÕp.. Cái răng, cái tóc là góc con người.. - Khuyên nhủ nhắc nhở mỗi người cần gi÷ g×n r¨ng tãc cña m×nh cho s¹ch đẹp.. * C©u 3. §ãi cho s¹ch, r¸ch cho th¬m. -> Câu tục ngữ nhắc nhở mọi người ph¶i gi÷ g×n c¸i s¹ch, c¸i th¬m cña nhân phẩm. Giáo dục con người có lßng tù träng.. * C©u 4. Häc ¨n, häc nãi, häc gãi, häc më.. - C©u tôc ng÷ cã ý nghÜa lµ muèn sèng cã v¨n ho¸, lÞch sù cÇn ph¶i häc từ cái lớn, đến cái nhỏ, học hàng ngµy.. 203 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> - Gọi HS đọc câu 5, 6.. * C©u 5, 6. Không thầy đố mày làm nên. Häc thÇy kh«ng tµy häc b¹n. - Hai c©u tôc ng÷ bæ sung cho nhau. Một mặt đề cao vai trò của thầy, mặt kh¸c kh«ng quªn vai trß cña b¹n.-> cùng đề cao việc học. * C©u 7. Thương người như thể thương thân. - Khuyên nhủ con người thương yêu người khác như chính bản thân mình.. + CH: Theo em nh÷ng ®iÒu khuyªn r¨n trong hai c©u tôc ng÷ m©u thuÉn víi nhau hay bæ sung cho nhau? V× sao ? - Gọi HS đọc câu 7. + CH: Em hiÓu c©u tôc ng÷ nh­ thÕ nµo? + CH: T×m nh÷ng c©u tôc ng÷ cã ý nghĩa tương tự ? - Gọi HS đọc câu 8.. * C©u 8. ¡n qu¶ nhí kÎ trång c©y. - C©u tôc ng÷ cã ý nghÜa nh¾c nhë mọi người khi được hưởng thành quả( nào đó ) phải nhớ người đã có công g©y dùng nªn, ph¶i biÕt ¬n nh÷ng người đã giúp mình. * C©u 9. Mét c©y lµm ch¼ng nªn non Ba c©y chôm l¹i nªn hßn nói cao. -> Dïng h×nh ¶nh so s¸nh. Nh©n d©n đã khẳng định chia rẽ, lẻ loi thì chẳng lµm ®­îc viÖc g×. Cã sù ®oµn kÕt, hîp sức đồng lòng sẽ làm nên việc lớn.. + CH: T×m hiÓu nghÜa ®en vµ nghÜa bãng cña c©u tôc ng÷?. - Gọi HS đọc câu 9. + CH: Trong cách diễn đạt câu tục ng÷ cã ®iÒu g× v« lÝ? C©u tôc ng÷ truyÒn l¹i kinh nghiÖm g×? + CH: T×m nh÷ng c©u tôc ng÷ cã néi dung tương tự? -> §oµn kÕt th× sèng, chia rÏ th× chÕt. * Ghi nhí ( SGK T. 13) - Gọi HS đọc phần ghi nhớ. 4. Cñng cè ( 3’) - CH: Nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo ®­îc dïng trong c¸c c©u tôc ng÷? 5. Hướng dẫn về nhà (1’) - Tìm những câu tục ngữ đồng nghĩa hoặc trái nghĩa với những câu có trong bài. - So¹n bµi: Rót gän c©u. * Nh÷ng l­u ý, kinh nghiÖm rót ra sau giê d¹y ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... Ngµy gi¶ng. TiÕt 78 204 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> 7a:...../....../ 2012 7b:..../....../ 2012. Rót gän c©u. I.Môc tiªu. 1.KiÕn thøc - Kh¸i niÖm c©u rót gän. - T¸c dông cña viÖc rót gän c©u. - BiÕt c¸ch dïng c©u rót gän trong nãi vµ viÕt. 2.KÜ n¨ng - NhËn biÕt vµ ph©n tÝch c©u rót gän. - Rót gän c©u phï hîp víi hoµn c¶nh giao tiÕp. 3.Thái độ Có ý thức trong dùng từ đặt câu. II.ChuÈn bÞ. 1. GV: SGV, SGK. 2. HS: So¹n bµi, phiÕu häc tËp. III.TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc. 1. ổn định tổ chức (1’) 7A: Tæng.............v¾ng................................................................................ 7B: Tæng.............v¾ng................................................................................. 2.KiÓm tra bµi cò (5’) - CH: Đọc thuộc 9 câu tục ngữ về con người và xã hội? Nêu nội dung, nghệ thuật cña c©u tôc ng÷? - §A: Ghi nhí SGK. 3. Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò TG Néi dung * Hoạt động 1: HDHS tìm hiểu thế (10’) I.Thế nào là rút gọn câu. nµo lµ rót gän c©u. - Gọi HS đọc ví dụ 1 SGK. 1. VÝ dô 1. * NhËn xÐt. + CH: CÊu t¹o cña hai c©u a, b cã g× - C©u a: Kh«ng cã chñ ng÷ -> Thªm kh¸c nhau? T×m nh÷ng tõ ng÷ cã thÓ chủ ngữ: Chúng ta, chúng em, người lµm chñ ng÷ ë c©u a ? ViÖt Nam. - C©u b: Cã chñ ng÷. + CH: V× sao chñ ng÷ trong c©u a được lược bỏ? -> V× tôc ng÷ lµ lêi khuyªn chung cho tất cả người Việt Nam, là lời nhắc nhở mang tính đạo lí truyền thống cña d©n téc ViÖt Nam. 2. VÝ dô 2. - Gọi HS đọc ví dụ. * NhËn xÐt. + CH: Trong nh÷ng c©u in ®Ëm thµnh - Câu a lược bỏ vị ngữ đuổi theo nó. phần nào của câu được lược bỏ? Vì - Câu b lược bỏ cả chủ ngữ và vị ngữ sao? m×nh ®i Hµ Néi. 205 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> + CH: Tại sao có thể lược bỏ vị ngữ ở c©u a vµ c¶ chñ ng÷ vµ vÞ ng÷ ë c©u b? -> Lµm cho c©u ng¾n gän h¬n nh­ng vẫn đảm bảo được lượng thông tin truyền đạt. + CH: Qua vÝ dô em hiÓu thÕ nµo lµ c©u rót gän? T¸c dông? - Gọi HS đọc phần ghi nhớ SGK. * Hoạt động 2: HDHS tìm hiểu cách (10’) dïng c©u rót gän. - Gọi HS đọc ví dụ. + CH: C©u in ®Ëm thiÕu thµnh phÇn nµo? Cã nªn rót gän c©u nh­ vËy kh«ng? V× sao? -> Kh«ng nªn rót gän nh­ vËy v× lµm c©u khã hiÓu, v¨n c¶nh kh«ng cho phÐp kh«i phôc chñ ng÷ mét c¸ch dÔ dµng. - Gọi HS đọc ví dụ 2. + CH: Câu trả lời của người con có lễ phÐp kh«ng? ->Kh«ng lÔ phÐp. + CH: Thêm từ ngữ thích hợp để câu tr¶ lêi ®­îc lÔ phÐp? + CH: Khi rót gän c©u cÇn chó ý ®iÒu g×? - Gọi HS đọc phần ghi nhớ SGK. * Hoạt động 3: HDHS Luyện tập. (15’) + CH: Trong c¸c c©u tôc ng÷ c©u nµo lµ c©u rót gän? Nh÷ng thµnh phÇn nµo cña c©u ®­îc rót gän? Rót gän câu như vậy để làm gì?. *Hoạt động nhóm( nhóm nhỏ) - GV nêu vấn đề: Tìm câu rút gọn trong c¸c vÝ dô. Kh«i phôc nh÷ng thµnh phÇn c©u ®­îc rót gän. Cho biết vì sao trong thơ, ca dao thường cã nhiÒu c©u rót gän nh­ vËy? - NhiÖm vô: HS tËp trung gi¶i quyÕt vấn đề. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶.. 5’. * Ghi nhí ( SGK T.15) II. C¸ch dïng c©u rót gän. 1. VÝ dô 1. * NhËn xÐt. - Các câu đều thiếu chủ ngữ. - Kh«ng nªn rót gän nh­ vËy, v× rót gän nh­ vËy lµm cho c©u khã hiÓu.. 2. VÝ dô 2. * NhËn xÐt. - Th­a mÑ bµi kiÓm tra to¸n. - Bµi kiÓm tra to¸n mÑ ¹. *Ghi nhí (SGK T.16) III.LuyÖn tËp. 1. Bµi tËp 1. - C©u b: Rót gän chñ ng÷ -> lµm cho c©u trë nªn gän h¬n - C©u c: Rót gän chñ ng÷ -> Lµm cho c©u trë nªn gän h¬n. - C©u d: Rót gän nßng cèt c©u -> Chúng ta nên nhớ rằng tấc đất, tấc vµng. 2. Bµi tËp 2. a. C©u 1: T«i…. - C©u 2, 3, 4: ThÊy…. - C©u 5, 6: T«i nh­ …. - C©u 7: T«i… - C©u 8: T«i c¶m thÊy chØ cã… b. Câu 1: Người ta… - C©u 3:Vua… - Câu:5 Quan tướng…. 206 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> - HS nhËn xÐt – GV nhËn xÐt.. - Câu8: Quan tướng… * Trong thơ, ca dao thường gặp nhiÒu c©u rót gän bëi th¬, ca dao chuộng lối diễn đạt súc tích, vả lại sè ch÷ trong mét dßng rÊt h¹n chÕ. 3. Bµi tËp 3. - MÊt råi.( ý cËu bÐ: tê giÊy mÊt råi; người khách hiểu: Bố cậu bé mất råi) - Th­a…tèi h«m qua. ( ý cËu bÐ: tê giấy mất tối hôm qua; người khách hiÓu: Bè cËu bÐ mÊt tèi h«m qua ) - Ch¸y ¹. ( ý cËu bÐ: tê giÊy mÊt v× cháy; người khách hiểu: Bố cậu bé mÊt v× ch¸y) -> Cậu bé và người khách hiểu lầm nhau vì khi trả lời người khách cậu bé đã dùng câu rút gọn khiến người kh¸ch hiÓu sai ý nghÜa. - Qua c©u truyÖn rót ra bµi häc: Ph¶i cËn thËn khi dïng c©u rót gän v× dùng câu rút gọn không đúng sẽ gây hiÓu lÇm. 4. Bµi tËp 4. - ViÖc dïng c©u rót gän cña anh chàng phàm ăn đều có tác dụng gây cười và phê phán vì rút gọn đến møc th« lç.. - Gọi HS đọc bài tập 3. + CH: Vì sao cậu bé và người khách trong câu truyện dưới đây hiểu lầm nhau? Qua c©u truyÖn nµy em rót ra bµi häc g× vÒ c¸ch nãi n¨ng?. - Gọi HS đọc truyện cười: Tham ăn. + CH: Chi tiÕt nµo trong truyÖn cã tác dụng gây cười và phê phán?. 4. Cñng cè (3’) - CH: ThÕ nµo lµ rót gän c©u? - CH: Rút gọn câu nhằm mục đích gì? - CH: Khi rót gän c©u cÇn l­u ý ®iÒu g×? 5. Hướng dẫn về nhà ( 1’) - Häc néi dung cña bµi. - T×m c©u rót gän råi x¸c ®inh c©u ®­îc rót gän thµnh phÇn nµo vµ kh«i phôc thµnh phÇn ®­îc rót gän. - So¹n bµi: §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n nghÞ luËn. * Nh÷ng l­u ý, kinh nghiÖm rót ra sau giê d¹y ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... TiÕt 79. Ngµy gi¶ng 207 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> 7a:...../....../ 2012 7b:..../....../ 2012. §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n nghÞ luËn. I. Môc tiªu 1. KiÕn thøc - §Æc ®iÓm cña v¨n b¶n nghÞ luËn víi c¸c yÕu tè luËn ®iÓm, luËn cø vµ lËp luËn g¾n bã mËt thiÕt víi nhau. - Biết cách vận dụng những kiến thức về văn nghị luận vào đọc - hiểu văn bản. 2. KÜ n¨ng - Biết xác định luận điểm, luận cứ và lập luận trong một văn bản nghị luận. - Bước đầu biết xác định luận điểm và xây dựng hệ thống luận điểm, luận cứ và lập luận cho một đề bài cụ thể. 3. Thái độ: Có ý thức trong việc xây dựng một văn bản nghị luận. II. ChuÈn bÞ. 1. GV: Tham kh¶o s¸ch thiÕt kÕ bµi gi¶ng ng÷ v¨n 7. 2. HS: So¹n bµi. III. TiÕn tr×nh tæ chøc d¹y häc. 1. ổn định tổ chức ( 1’) 7A: Tæng.............v¾ng................................................................................ 7B: Tæng.............v¾ng................................................................................. 2.KiÓm tra bµi cò (5’) - CH: ThÕ nµo lµ v¨n b¶n nghÞ luËn? - §A: Ghi nhí SGK. 3.Bµi míi. Hoạt động của thầy và trò TG Néi dung *Hoạt động 1: HDHS tìm hiểu luận (20’) I. Luận điểm, luận cứ và lập luận. ®iÓm, luËn cø vµ lËp luËn. 1. LuËn ®iÓm. - Gọi HS đọc lại văn bản: Chống nạn thÊt häc. + CH: LuËn ®iÓm chÝnh cña bµi viÕt - Luận điểm: Mọi người Việt lµ g×? Nam….. trước hết phải biết đọc, biết -> Tập trung ngay ở nhan đề: Chống viÕt ch÷ quèc ng÷. n¹n thÊt häc. + CH: Luận điểm đó được cụ thể hoá ë nh÷ng c©u v¨n nh­ thÕ nµo? -> Cô thÓ ho¸ thµnh viÖc lµm: Nh÷ng người đã biết chữ dạy cho những người chưa biết chữ, những người ch­a biÕt ch÷ ph¶i g¾ng søc mµ häc cho biÕt. Phô n÷ l¹i cµng cÇn ph¶i häc. Nh­ thÕ tøc lµ chèng n¹n thÊt häc. + CH: Luận điểm đóng vai trò gì - Luận điểm là tư tưởng, quan điểm trong bµi v¨n nghÞ luËn? cña bµi v¨n nghÞ luËn. LuËn ®iÓm cã + CH: Muèn cã søc thuyÕt phôc luËn thể được nêu ra bằng câu khẳng định 208 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> điểm phải đạt những yêu cầu gì? -> ý chÝnh cÇn ph¶i râ rµng, s©u s¾c có tính phổ biến được nhiều người quan t©m.. ( hoặc phủ định), được diễn đạt sáng tá, dÔ hiÓu, nhÊt qu¸n. LuËn ®iÓm lµ linh hån cña bµi viÕt, kÕt nèi c¸c ®o¹n v¨n thµnh mét khèi. Trong bµi v¨n cã thÓ cã luËn ®iÓm chÝnh vµ luËn ®iÓm phô. 2. LuËn cø. - LuËn cø lµ lÝ lÏ vµ dÉn chøng lµm c¬ së cho luËn ®iÓm.. + CH: LuËn cø lµ g×? + CH: T×m nh÷ng luËn cø trong v¨n b¶n: Chèng n¹n thÊt häc -> Do chÝnh s¸ch ngu d©n cña thùc dân Pháp làm cho hầu hết người Việt Nam…kh«ng tiÕn bé ®­îc. -> Nay nước độc lập rồi…xây dựng đất nước. + CH: H·y cho biÕt nh÷ng luËn cø Êy đóng vai trò gì? -> Làm cho tư tưởng bài viết có sức thuyết phục. Người ta thấy chống nạn thất học là cần kíp và đó là việc có thÓ lµm ®­îc. + CH: Muèn cã søc thuyÕt phôc luËn cứ cần phải đạt những yêu cầu gì? -> Cã tÝnh hÖ thèng vµ b¸m s¸t luËn ®iÓm.. 3. LËp luËn. - LËp luËn lµ c¸ch lùa chän, s¾p xÕp, tr×nh bµy luËn cø sao cho chóng lµm c¬ së v÷ng ch¾c cho luËn ®iÓm. - LËp luËn cã vai trß cô thÓ ho¸ luËn ®iÓm, luËn cø thµnh c¸c c©u v¨n ®o¹n v¨n cã tÝnh liªn kÕt vÒ h×nh thức và nội dung để đảm bảo cho mét m¹ch t­ duy nhÊt qu¸n, cã søc thuyÕt phôc.. + CH: Em hiÓu lËp luËn lµ g×? + CH: LËp luËn cã vai trß g× trong v¨n nghÞ luËn?. * Hoạt động nhóm ( nhóm nhỏ) - GV nêu vấn đề: Em hãy chỉ ra trình tù lËp luËn cña v¨n b¶n: Chèng n¹n thÊt häc vµ cho biÕt lËp luËn nh­ vËy tu©n theo thø tù nµo vµ cã ­u ®iÓm g×? - NhiÖm vô: HS tËp trung gi¶i quyÕt vấn đề. - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶. - HS nhËn xÐt – GV nhËn xÐt. -> V× sao ph¶i chèng n¹n thÊt häc?. 5’. 209 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> chống nạn thất học để làm gì? Chống n¹n thÊt häc b»ng c¸ch nµo? + CH: Luận điểm và luận cứ thường được diễn đạt dưới những hình thức nµo? -> Luận điểm và luận cứ thường được diễn đạt thành các lời văn cụ thể. Những lời văn đó cần được lựa chọn, sắp xếp, trình bày một cách hợp lí để lµm râ luËn ®iÓm. - Gọi HS đọc phần ghi nhớ. * Ghi nhí (SGK T.19) * Hoạt động 2: HDHS luyện tập. (15’) II. LuyÖn tËp. * Hoạt động nhóm( Nhóm nhỏ) 10’ 1. Bµi tËp 1. - GV nêu vấn đề: Đọc lại văn bản cần V¨n b¶n. CÇn t¹o ra thãi quen tèt tạo ra thói quen tốt trong đời sống xã trong đời sống xã hội. héi vµ cho biÕt luËn ®iÓm, luËn cø vµ * LuËn ®iÓm: CÇn t¹o thãi quen tèt c¸ch lËp luËn trong bµi? NhËn xÐt vÒ trong đời sống xã hội. søc thuyÕt phôc cña bµi v¨n Êy? * LuËn cø. - NhiÖm vô: HS tËp trung gi¶i quyÕt - Cã thãi quen tèt vµ thãi quen xÊu. vấn đề. - Có người biết phân biệt tốt, xấu - §¹i diÖn nhãm tr×nh bµy kÕt qu¶. nhưng vì đã thành thói quen nên rất - HS nhËn xÐt – GV nhËn xÐt. khã bá, khã söa. - T¹o ®­îc thãi quen tèt lµ rÊt khã, nh­ng nhiÔm thãi quen xÊu th× th× dÔ. * LËp luËn. - Lu«n dËy sím lµ thãi quen tèt. - Hót thuèc l¸ lµ thãi quen xÊu. - Một thói quen xấu ta thường gặp hµng ngµy... - Cã nªn xem l¹i m×nh ngay tõ mçi người…. - Gọi HS đọc văn bản: Học thầy, học 2. Bµi tËp 2. b¹n. V¨n b¶n: Häc thÇy, häc b¹n. + CH: H·y chØ ra luËn ®iÓm, luËn cø, lËp luËn trong v¨n b¶n: Häc thÇy, häc b¹n? 4. Cñng cè (3’) - CH: ThÕ nµo lµ luËn ®iÓm, luËn cø, lËp luËn? 5 Hướng dẫn về nhà (1’) - Häc néi dung bµi. Lµm hoµn chØnh bµi tËp 2. - So¹n bµi: §Ò v¨n nghÞ luËn vµ viÖc lËp ý cho bµi v¨n nghÞ luËn. * Nh÷ng l­u ý, kinh nghiÖm rót ra sau giê d¹y ..................................................................................................................................... ..................................................................................................................................... Ngµy gi¶ng TiÕt 80 210 Lop7.net.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>