Giáo án Ngữ văn 8 kì 1 – THCS Văn Nho

<span class='text_page_counter'>(1)</span>KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n 8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. So¹n: 13/ 08/ 2010 D¹y: 16/08/2010 Líp: 8B, 8A.. TiÕt 1, 2: V¨n b¶n. t«i ®i häc (Thanh TÞnh). I. Mục tiêu cần đạt 1. KiÕn thøc: - C¶m nhËn ®­îc t©m tr¹ng bì ngì, nh÷ng c¶m gi¸c míi l¹ cña nhân vật "tôi" ở lần tựu trường đầu tiên trong đời. - ThÊy ®­îc ngßi bót v¨n xu«i giµu chÊt th¬, gîi d­ vÞ tr÷ t×nh man m¸c cña Thanh TÞnh. 2. Kỹ năng: Rèn kỹ năng đọc, cảm thụ tp văn học. 3. Thái độ: HS có thái độ yêu quê hương đất nước, yêu trường lớp, bạn bè... II. TiÕn tr×nh lªn líp A. ổn định lớp. kiểm tra sự chuẩn bị của hs. - GV ổn định những nền nếp bình thường. - §©y lµ tiÕt häc ®Çu tiªn cña n¨m häc míi, GV kh«ng kiÓm tra bµi cò mµ chỉ gợi không khí ngày khai trường, gợi kỷ niệm ngày đầu tiên đi học cách đây 8 năm để dẫn dắt HS vào bài học mới. GV ghi đầu bài lên bảng. B.Tổ chức đọc - hiểu văn bản Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt. Hoạt động 1 : HDHS tìm hiểu về tg – tp. - GV cho HS đọc phần chú thích về tác giả, nhÊn m¹nh 2 ý nhá vÒ nhµ v¨n, nhµ th¬ Thanh TÞnh ? Em h·y nªu vµi nÐt vÒ tg Thanh TÞnh.. I. T×m hiÓu chung 1. T¸c gi¶: (1911 – 1988). - Tªn thËt: TrÇn V¨n Ninh. - Quª: TP HuÕ - TP chính: “Hận chiến trường” (th¬) – 1937 vv.... - GV nêu khái quát đặc điểm phong cách 2. Đọc văn bản truyện ngắn Tôi đi học hướng dẫn HS đọc đúng vai - nhân vật trong dòng hồi tưởng. Gọi 2-3 HS đọc, lớp nhận xét, GV có thể đọc mẫu. - Đọc đúng văn bản tự sự (truyện ngắn) nh­ng giµu chÊt tr÷ t×nh: c¸c ®o¹n håi tưởng, độc thoại, đối thoại, kể và miêu tả với bộc lộ cảm xúc... thay đổi giọng đọc cho phï hîp. - GV giải thích kĩ hơn một số từ ngữ khó 3. Từ ngữ khó: Các từ tựu trường, trong phÇn chó thÝch bất giác, quyến luyến... (đặt trong N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. hoµn c¶nh giao tiÕp cô thÓ) Hoạt động 2 : (Nhóm - cá nhân). HD HS II. Phân tích ph©n tÝch t©m tr¹ng nh©n vËt vµ c¸c t×nh huèng liªn quan.... ? Nh©n vËt chÝnh trong truyÖn ng¾n nµy lµ 1. T©m tr¹ng nh©n vËt "t«i" ai? trong ngµy ®Çu ®i häc: - ?T©m tr¹ng cña nh©n vËt chÝnh Êy a. Trªn con ®­êng cïng mÑ tíi được thể hiện qua những tình huống trường. truyÖn (thêi gian, thêi ®iÓm) nµo ? + Con ®­êng, c¶nh vËt rÊt quen, h«m nay thÊy l¹: - ?Tại sao có sự thay đổi như vậy HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lời.. -> Trong lòng có sự thay đổi lín - ®i häc, kh«ng léi s«ng, kh«ng th¶ diÒu n÷a.. - GV cho 1 HS đọc lại đoạn đầu (từ đầu đến ... trên ngọn núi) và nêu câu hái: ? T©m tr¹ng cña nh©n vËt "t«i" trªn con + "T«i" thÊy m×nh trang träng, đường cùng mẹ đến trường ntn? đứng đắn (mặc áo vải dù đen). + CÈn thËn, n©ng niu mÊy quyÓn HS làm việc theo nhóm. Cử đại diện trình vở, vừa lúng túng vừa muốn thử bµy, líp nhËn xÐt, GV bæ sung. sức mình và khẳng định mình đã đến tuổi đi học. b. Gi÷a kh«ng khÝ ngµy khai trường: + Sân trường đầy đặc cả người, ngôi trường to rộng, không khí trang nghiªm.  "t«i" lo sî vÈn v¬. + Giống bọn trẻ, bỡ ngỡ đứng nép bên người thân, như con chim con HS làm việc theo nhóm, đại diện các nhóm muốn bay nhưng còn e sợ, thèm được như những người học trò cũ. tr×nh bµy, líp nhËn xÐt, GV bæ sung. + Nghe tiếng trống trường vang Cho HS liªn hÖ b¶n th©n qua håi øc, cã thÓ lªn thÊy ch¬ v¬, vông vÒ lóng cho HS bình một chi tiết, hình ảnh nào đó, túng, chân dềnh dàng, toàn thân run run. cho HS ghi tãm t¾t vµo vë. + Nghe ông đốc đọc tên cảm thấy qu¶ tim ngõng ®Ëp, quªn c¶ mÑ đứng sau lưng, giật mình lúng tóng... + Bước vào lớp mà cảm thấy sau l­ng cã mét bµn tay dÞu dµng ®Èy tới trước, dúi đầu vào lòng mẹ. - GV cho 1 HS đọc đoạn tiếp (từ Trước sân trường ... đến ... xa mẹ tôi chút nào hết). GV nhận xét cách đọc của HS, sau đó nêu c©u hái: ? T©m tr¹ng nh©n vËt "t«i" gi÷a kh«ng khÝ ngày khai trường được thể hiện như thế nào ? qua chi tiÕt, h×nh ¶nh nµo ?. N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. 4.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. khãc nøc në, ch­a lÇn nµo thÊy xa mÑ nh­ lÇn nµy... c. Ngồi trong lớp đón nhận giờ häc ®Çu tiªn. - GV gọi 1 HS đọc to phần cuối của truyện (từ Một mùi hương lạ ... đến hết) nêu câu hái: ? T©m tr¹ng cña nh©n vËt "t«i" khi ngåi trong lớp đón nhận giờ học đầu tiên?. + C¶m thÊy võa xa l¹ võa gÇn gòi với cảnh vật (tranh treo tường, bàn ghÕ). + Với người bạn tí hon ngồi bên c¹nh ch­a gÆp, nh­ng kh«ng c¶m thÊy xa l¹. HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lời. + Vừa ngỡ ngàng vừa tự tin, nghiêm trang bước vào giờ học Líp nhËn xÐt, GV bæ sung. ®Çu tiªn víi bµi T«i ®i häc - GV nªu c©u hái kh¸i qu¸t: - DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña nh©n vËt ? Em cã nhËn xÐt g× vÒ qu¸ tr×nh diÔn biÕn "t«i" trong ngµy ®Çu tiªn ®i häc: t©m tr¹ng cña nh©n vËt "t«i" trong truyÖn? lóng tóng, e sî, ngì ngµng, tù tin vµ h¹nh phóc. ?Em cã nhËn x¸t g× vÒ nghÖ thuËt biÓu hiÖn t©m tr¹ng nh©n vËt ? HS làm việc theo nhóm, đại diện trả lời câu hái, líp nhËn xÐt. GV bæ sung, HS ghi ý chÝnh vµo vë. (GV cã thÓ gîi ý mét sè bµi h¸t, ý th¬ nãi về cảm xúc này để HS liên hệ, rung cảm sâu hơn về trách nhiệm của người lớn đối với trẻ em trong sù nghiÖp gi¸o dôc).. - NghÖ thuËt biÓu hiÖn t©m tr¹ng nh©n vËt "t«i" lµ: + Bố cục theo dòng hồi tưởng của nh©n vËt "t«i"  tÝnh chÊt cña håi ký. + KÕt hîp kÓ, t¶ víi béc lé c¶m xóc  giµu chÊt tr÷ t×nh, chÊt th¬. + Sö dông h×nh ¶nh so s¸nh cã hiÖu qu¶: "... C¶m gi¸c trong s¸ng n¶y në... như mấy cành hoa tươi..." "... Họ như con chim đứng bên bờ tæ, nh×n qu·ng trêi réng muèn bay nh­ng cßn ngËp ngõng e sî..." nhờ vậy mà giúp người đọc cảm nhËn râ rµng, cô thÓ c¶m xóc cña nh©n vËt.. Hoạt động 3. (Cá nhân). HDHS tìm hiểu 2. Nhữn nhân vật khác: c¸c NV kh¸c trong truyÖn. GV diễn giải: Ngoài nhân vật "tôi" lần đầu - Người mẹ, những bậc phụ huynh đến trường còn có những NCV nào khác? khác, ông đốc và thầy giáo trẻ. ? Em có cảm nhận gì về thái độ, cử chỉ của N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. 13.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. những người lớn đối với các em bé lần đầu tiên đi học? (So sánh với bài Cổng trưởng - Mẹ của nhân vật "tôi" cùng nh÷ng vÞ phô huynh kh¸c trµn mở ra đã học ở lớp 7). ngËp niÒm vui vµ håi hép, tr©n HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lời. trọng tham dự buổi lễ quan trọng GV nhËn xÐt, bæ sung vµ cho HS ghi ý nµy. - Ông đốc là hình ảnh người thầy, chÝnh vµo vë. người lãnh đạo từ tốn, bao dung, nh©n hËu. - Thầy giáo trẻ tươi cười, giàu lòng thương yêu HS. Đây chính là trách nhiệm của gia đình, nhà trường đối với thế hệ trẻ tương lai. Hoạt động 4: (Cả lớp). HDHS tổng kết bài häc. - GV cho 1 HS đọc phần Ghi nhớ trong SGK, sau đó chốt lại những điểm quan träng vÒ néi dung vµ nghÖ thuËt cña truyÖn ng¾n vµ rót ra bµi häc liªn hÖ b¶n th©n mçi HS. HS xem SGK hoÆc ghi nh÷ng ý tæng kÕt nµy vµo vë.. Hoạt động 7: (Cá nhân). HDHS luyện tập. - GV tæ chøc cho HS lµm bµi tËp luyÖn tËp trong SGK trong kho¶ng 10 phót. - GV gọi lần lượt 3 HS (trung bình, khá, giái) tr×nh bµy bµi tËp. Líp nhËn xÐt, GV bæ sung. - GV cã thÓ ra thªm bµi tËp n©ng cao.. III. Tæng kÕt 1. ND:- Kỷ niệm trong sáng, đẹp đẽ, ấm áp như còn tươi mới của tuæi häc trß khi nhí vÒ ngµy ®Çu tiªn c¾p s¸ch ®i häc. - C¶m xóc ch©n thµnh tha thiÕt cña tác giả, qua đó thấy được tình cảm đối với người mẹ, với thầy cô, với b¹n bÌ ... cña t¸c gi¶. 2. NT: - NghÖ thuËt viÕt truyÖn ngắn đặc sắc, giàu chất thơ... III. LuyÖn tËp - Yªu cÇu HS biÕt tæng hîp, kh¸i qu¸t l¹i dßng c¶m xóc, t©m tr¹ng của nhân vật "tôi" thành các bước theo trình tự thời gian  Qua đó thÊy ®­îc tÝnh thèng nhÊt cña v¨n b¶n. - Cách biểu hiện dòng cảm xúc đó b»ng sù kÕt hîp gi÷a tù sù (kÓ, t¶) vµ tr÷ t×nh (biÓu c¶m) cña ngßi bót Thanh TÞnh.. c. Hướng dẫn học ở nhà - §äc l¹i v¨n b¶n theo c¶m xóc cña em sau khi ®­îc häc xong truyÖn ng¾n. Nắm những nội dung chính, tâm trạng nhân vật "tôi" và nét đặc sắc nghệ thuËt cña truyÖn ng¾n. - ViÕt bµi hoµn chØnh (phÇn bµi tËp luyÖn tËp). - Chuẩn bị bài cho tiết sau: Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. Rót kinh nghiÖm bµi d¹y: N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. 14.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... So¹n: 13/ 08/ 2010 D¹y: 18/08/2010 Líp: 8A, 8B.. TiÕt 3 :. Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. I. Mục tiêu cần đạt Gióp HS : 1. Kiến thức: Hiểu rõ cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ và mối quan hệ của chóng. 2. Kỹ năng: Rèn luyện năng lực sử dụng các cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ trong hoạt động giao tiếp. 3. Thái độ: Qua bài học, rèn luyện năng lực tư duy, nhận thức về mối quan hÖ gi÷a c¸i chung vµ c¸i riªng trong cuéc sèng. II. TiÕn tr×nh lªn líp A. ổn định lớp. kiểm tra bài cũ. - GV ổn định những nền nếp bình thường. - GV có thể hệ thống hoá về nghĩa của từ (nghĩa đen, nghĩa bóng, đồng nghĩa, trái nghĩa, nhiều nghĩa...) rồi lấy ví dụ để chuyển tiếp vào bài học mới về Cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ. b. Tổ chức các hoạt động dạy – học Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: (Cá nhân + nhóm). HDHS I. Từ ngữ nghĩa rộng, từ ngữ t×m hiÓu tõ nghÜa réng, hÑp. nghÜa hÑp. - GV cho HS quan sát sơ đồ trong SGK, qua sơ đồ gợi ý cho HS thấy mối quan hệ tầng bậc (cấp độ) của các loại động vËt vµ mèi quan hÖ vÒ nghÜa cña tõ ng÷. Sau đó nêu các câu hỏi. Hãy so sánh: + Nghĩa của từ động vật với thú, chim, c¸? + Nghĩa của từ thú với từ voi, hươu ? + NghÜa cña tõ chim víi tu hó, s¸o ? + NghÜa cña tõ c¸ víi c¸ thu, c¸ r« ?. + Nghĩa của từ động vật rộng hơn nghÜa cña tõ thó, chim, c¸ (v× nã bao hµm c¸c lo¹i nhá nh­ thó, c¸...) + Tương tự như vậy, nghĩa của các từ thó - chim - c¸ lµ réng h¬n nghÜa cña c¸c tõ voi, tu hó, c¸ thu... Rót ra Ghi nhí (xem SGK) lµ: - NghÜa cña 1 tõ ng÷ cã thÓ réng. N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. 15.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. HS đứng tại chỗ trả lời, lớp nhận xét, GV bổ sung cho đúng và đầy đủ. - GV cho 1 HS đọc phần Ghi nhớ trong SGK, líp theo dâi vµ ghi ý chÝnh vµo vë.. hoÆc hÑp h¬n nghÜa cña tõ ng÷ kh¸c (nghĩa rộng khi từ ngữ đó bao hàm ph¹m vi nghÜa 1 sè tõ ng÷ kh¸c, nghĩa hẹp khi từ ngữ đó được bao hµm ph¹m vi nghÜa cña tõ kh¸c). - Mét tõ ng÷ cã nghÜa réng víi tõ ng÷ nµy nh­ng cã nghÜa hÑp víi tõ ng÷ kh¸c. Đó chính là cấp độ nghĩa của từ ngữ. Hoạt động 2 : (Cá nhân). HDHS luyện II. Luyện tập. tËp - GV cho HS đọc yêu cầu bài tập 1, gợi Bài tập 1 : Sơ đồ cấp độ khái quát ý theo mẫu để HS làm việc độc lập. HS nghĩa các từ ngữ sau : đứng tại chỗ hoặc lên bảng trình bày y phôc vò khÝ líp nhËn xÐt, bæ sung. quÇn ¸o sóng bom quần đùi áo hoa súng trường bom bi quần dài áo dài đại bác bom napan - GV cho HS lµm viÖc theo nhãm ë Bµi tËp 2 : C¸c nghÜa réng lµ BT2 nhóm cử đại diện trình bày. Lớp a. Chất đốt; b. nghệ thuật; c. thức ăn; nhËn xÐt, GV bæ sung. d. nhìn; đ. đánh. Bµi tËp 3: GV cho HS đọc bài tập 3. HS làm việc Tìm từ ngữ có nghĩa được bao hàm độc lập, đứng tại chỗ trả lời, GV nhận a. Xe cộ: xe đạp, xe ô tô, xe trâu ... b. Kim lo¹i: s¾t, thÐp... xÐt, bæ sung. c. Hoa qu¶ : hoa hång, qu¶ chanh, hoa bưởi... d. Người họ hàng : cô, dì, chú, bác... ®. Mang: x¸ch, khiªng, g¸nh... - GV cho HS làm việc độc lập, đứng tại Bài tập 4 : Gạch bỏ các từ không phù chç tr¶ lêi: g¹ch bá tõ nµo ? v× sao l¹i hîp. ph¶i g¹ch bá ? a. Thuèc lµo; b. thñ quü, c. bót ®iÖn; d. hoa tai. (V× nghÜa cña chóng kh«ng ®­îc bao hµm trong nghÜa cña tõ chØ chung nghÜa réng, kh«ng ph¶i lµ nghÜa hÑp n»m trong nghÜa réng). Bµi tËp 5 - GV chia c¸c nhãm lµm bµi tËp nµy, cã Khãc (nghÜa réng)  nøc në, sôt sïi thÓ cã nhiÒu c¸ch gi¶i. GV cho c¸c (nghÜa hÑp). nhãm tr×nh bµy, líp nhËn xÐt, GV tæng kÕt (cã thÓ cã HS nghÜ : ®uæi - ch¹y rÝu, kÐo - trÌo - rÝu...) N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. 16.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. c. Hướng dẫn học ở nhà. - Nắm nội dung bài: các cấp độ khái quát nghĩa của từ ngữ (nghĩa rộng, nghÜa hÑp). - Viết đoạn văn có sử dụng 3 danh từ (trong đó có 1 danh từ mang nghĩa rộng và 2 danh từ mang nghĩa hẹp) và 3 động từ (trong đó có 1 động từ mang nghĩa rộng và 2 động từ mang nghĩa hẹp). - Chuẩn bị bài tiết sau : Tính thống nhất về chủ đề của văn bản. Rót kinh nghiÖm bµi d¹y:. ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... So¹n: 13/ 08/ 2010 D¹y: 18/08/2010 Líp: 8A, 8B. TiÕt 4 :. Tính thống nhất về chủ đề của văn bản. I. Mục tiêu cần đạt. Gióp HS : 1. Kiến thức: Nắm được tính thống nhất về chủ đề của văn bản. 2. Kỹ năng: Vận dụng để viết một văn bản đảm bảo tính thống nhất về chủ đề; biết xác định và duy trì đối tượng trình bày, chọn lựa sắp xếp các phần sao cho v¨n b¶n tËp trung nªu bÊt ý kiÕn, c¶m xóc cña m×nh. II. TiÕn tr×nh lªn líp A. ổn định lớp. kiểm tra bài cũ : b. Tổ chức các hoạt động dạy - học Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1: (Cá nhân). HDHS tìm hiểu I. Chủ đề của văn bản. chủ đề của VB. GV cho HS đọc lại văn bản Tôi đi học, - Văn bản Tôi đi học là hồi tưởng về nêu câu hỏi trong SGK để HS định hướng những kỷ niệm sâu sắc, trong sáng tới khái niệm chủ đề của một văn bản. cña nh©n vËt "t«i" ngµy ®Çu ®i häc, cắp sách tới trường. Đó là chủ đề của HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lời, truyện ngắn này. GV nhËn xÐt, bæ sung. ? VËy em hiÓu thÕ nµo lµ C§VB? - Chủ đề của văn bản là vấn đề trung Cho HS ghi ý chính khái niệm Chủ đề tâm, vấn đề cơ bản được tác giả nêu lên, đặt ra qua nội dung cụ thể của cña v¨n b¶n. GV có thể cho HS tìm chủ đề của văn văn bản (là ý đồ, ý kiến, cảm xúc N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. 17.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. bản đã được học như Tiếng gà trưa, của tác giả). Cổng trường mở ra. Hoạt động 2 : (Cá nhân). HDHS tìm hiểu II. Tính thống nhất về chủ về tính thống nhất chủ đề của VB. đề của văn bản GV nªu c©u hái : ? C¨n cø vµo ®©u em biÕt Vb T§H nãi lªn nh÷ng kû niÖm cña tg.... ? Vậy, qua đó em hiểu thế nào là tính thống nhất về chủ đề của văn bản ? (GV có thể gợi ý để HS độc lập suy nghĩ và tr¶ lêi).. - Vb TĐH tập trung hòi tưởng lại t©m tr¹ng.... - Tính thống nhất về chủ đề của văn b¶n lµ t¸c gi¶ ph¶i tËp trung ph¶n ¸nh, thÓ hiÖn mét néi dung, mét vÊn đề nào đó, không lan man rời rạc (ví dụ chủ đề yêu nước, đoàn kết và đánh giặc trong Thánh Gióng). - Tính thống nhất về chủ đề của văn b¶n T«i ®i häc: + Tªn v¨n b¶n "T«i ®i häc": dù ®o¸n t¸c gi¶ sÏ nãi vÒ chuyÖn ®i häc ë líp, ở trường.... - Tính thống nhất về chủ đề của văn bản Tôi đi học được thể hiện ở những phương diện nào? GV gợi ý để các nhóm trao đổi, thảo luận. Đại diện nhóm trình bày; líp gãp ý, GV bæ sung. (Cã thÓ ph©n tÝch tÝnh thèng nhÊt vÒ chñ đề trong truyền thuyết Thánh Gióng để HS hiÓu râ h¬n yªu cÇu vÒ tÝnh thèng nhất của chủ đề trong một văn bản). + Các từ ngữ thể hiện chủ đề đi học : ? H·y t×m c¸c tõ ng÷..... tựu trường, lần đầu tiên đến trường, đi học, hai quyển vở mới, ông đốc, thÇy gi¸o... ? T×m c¸c tõ ng÷, chi tiÕt nªu bËt c¶m. gi¸c míi l¹.... - RÊt quen, - h«m nay thÊy l¹; lo sî;bì ngì vv... + DiÔn biÕn t©m tr¹ng cña nh©n vËt "tôi" (cùng mẹ đi đến trường, trước không khí ngày khai trường, ngồi trong lớp đón nhận giờ học đầu tiªn...). + Ng«n ng÷, c¸c chi tiÕt trong truyện đều tập trung tô đậm cảm gi¸c ngì ngµng, trong s¸ng cña nh©n vật "tôi" ngày đầu đến lớp.. - GV cho 1 HS tãm t¾t c¸c ý võa ph©n tích và gọi 1 HS khác đọc ghi nhớ trong - Ghi nhớ: (SGK) SGK để HS lựa chọn ý chính chép vào vở. Hoạt động 3. (Cá nhân). HDHS luyện tập. III. LuyÖn tËp:. N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. 18.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. - GV cho HS đọc bài tập 1, các nhóm tập trung trao đổi, cử đại diện trình bày, lớp nhËn xÐt, gãp ý bæ sung. GV gîi ý vÒ tªn v¨n b¶n, c¸c phÇn cña v¨n b¶n, tõ ng÷ ®­îc dïng trong v¨n b¶n để nói về rừng cọ... - GV cho HS nhËn xÐt vÒ trËt tù c¸c ý lín của phần thân bài, có thể đảo các ý đó ®­îc kh«ng ? HS làm việc theo nhóm, đại diện nhóm tr×nh bµy, líp bæ sung.. Bµi tËp 1: a. V¨n b¶n nãi vÒ rõng cä quª t«i cã tính thống nhất của chủ đề (tên văn b¶n, phÇn më ®Çu giíi thiÖu kh¸i vÎ đẹp quê tôi với rừng cọ trập trùng; phần thân bài nói lên vẻ đẹp, sức mạnh, tác dụng của cây cọ trong đời sống con người. Phần kết bài là niÒm tù hµo vµ nçi nhí rõng cä quª nhµ; c¸c tõ ng÷ nãi vÒ cä ®­îc sö dông nhiÒu lÇn...). b. C¸c ý lín trong phÇn th©n bµi. + Vẻ đẹp, sức sống mãnh liệt và sức hÊp dÉn cña c©y cä. + Cọ che chở cho con người: nhà ở, trường học, xoè ô che mưa nắng. + Cọ gắn bó với con người, phục vụ cho con người: chổi cọ, nón cọ, làn cä, mµnh cä, tr¸i cä om võa bÐo võa bïi.  C¸c ý lín ®­îc s¾p xÕp theo tr×nh - GV cho HS độc lập suy nghĩ , đứng tại tự hợp lý. chç tr¶ lêi. Líp bæ sung, GV nhËn xÐt chung. c. Tình cảm gắn bó giữa người dân víi rõng cä. + Hai c©u trùc tiÕp nãi vÒ t×nh c¶m giữa người dân sông Thao với cây cä: "Căn nhà tôi ở núp dưới rừng cọ". "Cuéc sèng quª t«i g¾n bã víi c©y cä". + C¸c tõ ng÷ chØ sù g¾n bã gi÷a người với cây cọ (đi trong rừng cọ, ngôi trường khuất trong rừng cọ, cọ xoÌ « lîp kÝn trªn ®Çu...) Bµi tËp 2 : - GV cho HS đọc yêu cầu bài tập 2, HS - Các ý có khả năng làm cho bài viết làm việc theo nhóm, đại diện nhóm trình không đảm bảo tính thống nhất về bµy. GV nhËn xÐt bæ sung. chủ đề là a, e. - Lý do : các ý đó không phục vụ cho luËn ®iÓm chÝnh. Bµi tËp 3 - GV cho HS đọc bài tập 3, HS làm việc - Các ý do bạn triển khai : theo nhóm, đại diện nhóm trình bày, lớp + Lạc chủ đề : ý c, g. + Không hướng tới chủ đề : b, e nhËn xÐt, GV bæ sung. - Cã thÓ tr×nh bµy nh­ sau : + Cø mïa thu vÒ, nh×n thÊy c¸c em N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. 19.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. nhỏ theo mẹ đến trường lòng lại xốn xang, rén r·. + Con đường đã từng qua lại nhiều lÇn tù nhiªn còng thÊy l¹, c¶nh vËt đã thay đổi. + Muèn cè g¾ng tù mang s¸ch vë nh­ mét HS thùc sù. + Cảm thấy gần gũi, thân thương đối với lớp học và những người bạn mới. c. Hướng dẫn học ở nhà - Nắm lại khái niệm chủ đề, hiểu sâu hơn tính thống nhất của chủ đề trong v¨n b¶n. - Lµm thªm bµi tËp ë nhµ : + Viết bài văn phát biểu cảm nghĩ khi đọc văn bản Tôi đi học (bài viết có 3 phần, riêng phần thân bài sắp xếp các ý chính cho hợp lý và đánh số thứ tự). + Triển khai ý sao cho các ý tập trung vào chủ đề HS lớp 8 với việc bảo vệ môi trường. - ChuÈn bÞ bµi tuÇn 2; tiÕt 1,2 (Trong lßng mÑ). Rót kinh nghiÖm bµi d¹y:. ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... So¹n: 22.08.2010 D¹y: 23.08.2010 Líp: 8B + 8A TiÕt 5.6. V¨n b¶n TRong Lßng mÑ (TrÝch Nh÷ng ngµy th¬ Êu - Nguyªn Hång). * Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức:- Hiểu được tình cảm đáng thương và nỗi đau tinh thần của nhân vật bé Hồng, cảm nhận được tình yêu thương mãnh liệt của chú đối với người mÑ. 2. Kỹ năng: Bước đầu hiểu được văn hồi ký và đặc sắc của thể văn này qua ngßi bót Nguyªn Hång: Lêi v¨n tù truyÖn ch©n thµnh, giµu søc truyÒn c¶m, th¾m ®­îm chÊt tr÷ t×nh. 3. Thái độ: Thương yêu mẹ, căm ghét những cổ tục đày đọa con người. * TiÕn tr×nh lªn líp a. ổn định lớp. kiểm tra bài cũ. - GV ổn định những nền nếp bình thường. - KiÓm tra bµi cò N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. 20.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. + Nhân vật "tôi" khi bước vào lớp học cảm thấy chưa bao giờ xa mẹ như lúc nµy ? T¹i sao ? + GV gọi HS đứng tại chỗ trả lời, nhận xét, cho điểm. + GV bổ sung, nhấn mạnh : mẹ đã từng ôm ấp, nâng niu nay "tôi" đi học với b¹n míi, cã thÇy c«... nªn c¶m thÊy thiÕu v¾ng vµ xa mÑ  t×nh c¶m mÑ con th¾m thiÕt. + GV chuyÓn tiÕp giíi thiÖu bµi míi : V¨n b¶n Trong lßng mÑ. b. Tổ chức đọc - hiểu văn bản Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1 : (Cả lớp). HDHS tìm hiểu I. Tìm hiểu chung chung vÒ Tg, TP... - GV cho 1 HS đọc phần chú thích về tác 1. Tác giả giả, về các từ ngữ khó. Sau đó GV nhấn - Sinh ở Nam Định, trước cách mạng mạnh mấy điểm về nhà văn Nguyên Hồng, sống ở xóm lao động nghèo Hải vÒ c¸c tõ ng÷ khã. Phßng nªn s¸ng t¸c cña «ng chñ yếu hướng tới những người cùng khổ gần gũi mà ông yêu thương tha thiÕt. - T¸c phÈm chÝnh : tiÓu thuyÕt BØ vá, Cöa biÓn, Nói rõng Yªn ThÕ. Th¬ (tËp th¬ Trêi xanh). Håi ký (Nh÷ng - GV nói sơ lược vài nét về hồi ký, cho 1 ngày thơ ấu - đoạn trích là chương HS đọc đoạn Những ngày thơ ấu của 4). Nguyễn Hoành Khung, gợi ý để HS đọc 2. Đọc văn bản đoạn trích Trong lòng mẹ (2 HS đọc 2 đoạn Đọc đúng đặc trưng văn bản hồi ký để tiện việc phân tích). víi tÝnh chÊt tù truyÖn nh­ng giµu - GV cho HS t×m hiÓu bè côc ®o¹n trÝch. 2 søc truyÒn c¶m vµ tr÷ t×nh. HS đọc 2 đoạn được trình bày trước. Lớp 3. Từ ngữ khó (SGK) trao đổi. GV nhận xét, bổ sung. 4. Bè côc : 2 phÇn. - Phần 1 : Từ đầu đến......người ta hỏi đến chứ (Cuộc đối thoại giữa bà c« vµ bÐ Hång, nh÷ng ý nghÜ c¶m xúc của chú về người mẹ). - PhÇn 2 : Cßn l¹i (cuéc gÆp gì bÊt ngờ với mẹ và cảm giác vui sướng của bÐ Hång). II. Ph©n tÝch Hoạt động 2. (Cá nhân + nhóm). HDHS phân tích văn bản. PT cuộc đối thoại giữa Hồng và người cô ruột. - GV cho 1 HS đọc lại phần 1. Lớp theo 1. Cuộc đối thoại giữa chú bé Hồng dõi, đọc thầm. và người cô ruột. + Qua mÊy dßng ®Çu v¨n b¶n, em biÕt g× vÒ - C¶nh ngé cña chó bÐ Hång : bè c¶nh ngé cña chó bÐ Hång ? chÕt ch­a ®Çy n¨m, mÑ ph¶i tha phương cầu thực sinh sống, sống với những người họ hàng... N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. 21.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. + Hình ảnh bà cô xuất hiện và cuộc đối tho¹i gi÷a bµ c« vµ chó bÐ Hång diÔn ra theo tr×nh tù nh­ thÕ nµo ? (HS lµm viÖc độc lập, đứng tại chỗ trả lời. Lớp nhận xét, GV bæ sung).. - Bµ c« xuÊt hiÖn vµ diÔn biÕn cuéc đối thoại : + Bà cô "cười hỏi" (chứ không phải lµ ©u yÕm hái, nghiªm nghÞ hái) (cã vµo Thanh Ho¸ ch¬i víi mÑ mµy kh«ng ?).. + Hồng càng nghĩ càng thương mẹ, ? Trước thái độ đó của bà cô, Hồng phản nhận ra ý nghĩ cay độc của bà cô, và øng thÕ nµo. kh«ng tr¶ lêi (dï mÑ kh«ng göi quµ, + ? Em h·y t×m nh÷ng c©u v¨n nèi lªn ®iÒu kh«ng th­ tõ). đó. Không để tình thương yêu và lòng kÝnh mÕn mÑ bÞ "nh÷ng r¾p t©m tanh bẩn xâm phạm", bé Hồng đã trả lời døt kho¸t vµ tù tin "cuèi n¨m mî ch¸u thÕ nµo còng vÒ". ? T¹i sao bµ c« tiÕp tôc dô dç Hång? + Bµ c« më giäng ngät ngµo, dô dç, (thö lßng Hång) : (mÑ lµm ¨n ph¸t tµi, cho tiÒn tµu xe, mÑ cã em bÐ...) + Hång : cói ®Çu im lÆng, lßng nh­ th¾t l¹i, cæ häng nghÑn ø khãc kh«ng ra tiÕng...  Qua sù ph©n tÝch trªn, em cã nhËn xÐt g× vÒ nh©n vËt bµ c« vµ t×nh c¶m của chú bé Hồng đối với người mẹ đáng thương ? HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lời. GV nhận xét, rút ra những ý chính để HS dÔ ghi chÐp vµo vë.. + Nh©n vËt bµ c« : lµ m¸u mñ ruét rà nhưng lạnh lùng, cay độc trước cảnh ngộ của gia đình chú bé Hồng. Tác giả tố cáo hạng người sống tàn nhẫn, vô cảm trước tình máu mủ. + Chú bé Hồng: tội nghiệp, đáng thương, quý trọng mẹ và căm tức những cổ tục đã đầy đoạ con người.. Hoạt động 3: (Cá nhân). HDHS phân tích- 2. Tình cảm của chú bé Hồng đối với tìm hiểu tình cảm chú bé Hồng đối với mẹ. mÑ. - GV cho 1 HS đọc phần 2, HS làm việc a. Khi đối thoại với bà cô: độc lập. + UÊt øc khi mÑ bÞ xóc ph¹m. ? Qua đoạn đối thoại với bà cô, em cảm (Những cổ tục đã đầy đoạ mẹ tôi như nhận tình cảm của bé Hồng đối với mẹ hòn đá... mà nghiến cho kỳ nát vụn như thế nào ? (Câu hỏi này lướt nhanh mới thôi). vì đã phân tích ở phần trên).. ? T©m tr¹ng cña cËu bÐ Hång khi ®­îc ë trong lßng mÑ? Nh÷ng chi tiÕt nµo nãi lªn tình cảm của bé Hồng đối với mẹ? HS đứng tại chỗ trả lời. Lớp nhận xét GV. b. Khi ®­îc ë trong lßng mÑ : +Thoáng thấy bóng người giống mẹ liÒn ®uæi theo xe vµ gäi bèi rèi. + §uæi kÞp, trÌo lªn xe, oµ lªn khãc nức nở  Hồng cảm động mạnh.. N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. 22.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. bæ sung vµ cho ghi nh÷ng ý chÝnh. (GV b×nh c¸c chi tiÕt : võa ch¹y võa gäi mÑ võa lo không phải bị cười và tủi cực. ?Tại sao gặp mẹ, chú bé Hồng lại oà lên  Giọt nước mắt dỗi hờn mà hạnh khãc nøc në ? phóc vµ m·n nguyÖn (kh«ng gièng HS đứng tại chỗ trả lời. như giọt nước mắt khi trả lời bà c«). - Cảm giác sung sướng đến cực điểm của đứa con lâu ngày xa mẹ nay ®­îc ngåi trong lßng mÑ : khu«n mÆt mẹ vẫn tươi sáng, không còm cõi; áp đùi mẹ, ngả vào cánh tay mẹ, thấy lại c¶m gi¸c Êm ¸p... m¬n man, h¬i quÇn ¸o vµ mïi trÇu th¬m tho cña mÑ... (bång bÒnh trong h¹nh phóc cña t×nh mÉu tö). + Từ trường về đến nhà không còn nhớ mẹ đã hỏi gì và em đã trả lời nh÷ng g×. ChØ tho¸ng nhí c©u nãi cña c« ruét : "Vµo Thanh Ho¸ ®i...", nh­ng bÞ ch×m ®i ngay, kh«ng nghÜ ngîi g× n÷a. + Vì có mẹ về bên cạnh, đã trong lòng mẹ rồi. Tên của chương 4 chính lµ mang ý nghÜa Êy: mÑ vç vÒ, «m Êp, che chë... Hoạt động 4. (Nhóm). HDHS tìm hiểu thể Hồi ký : Nhớ lại, ghi chép. lo¹i håi kÝ. - GV nªu c©u hái : Qua v¨n b¶n trªn, em Nh©n vËt t«i võa kÓ võa béc lé c¶m hiÓu thÕ nµo lµ håi ký? xóc. (Gợi ý : hồi tưởng lại rồi ghi chép, nhân vật Tính chất trữ tình, biểu cảm (giọng tôi vừa kể vừa bộc lộ thái độ cảm xúc?). ®iÖu, lêi v¨n). HS làm việc theo nhóm, đại diện nhóm - Tình huống và nội dung câu chuyện tr×nh bµy, líp nhËn xÐt. GV bæ sung. (tình cảnh đáng thương của Hồng, - Em có nhận xét gì về tình huống truyện ? thái độ và cái nhìn của bà cô, người (HS đứng tại chỗ trả lời). mẹ đáng thương âm thầm chịu đựng - GV nªu c©u hái : C¸ch thÓ hiÖn dßng c¶m nh÷ng thµnh kiÕn tµn ¸c, niÒm sung xóc cña bÐ Hång (diÔn biÕn t©m lÝ). sướng khi ở trong lòng mẹ...) - Chân thành, xúc động (là niềm xót xa tñi nhôc, lßng c¨m giËn s©u s¾c quyết liệt, tình thương yêu nồng nàn th¾m thiÕt)  gãp phÇn t¹o nªn chÊt tr÷ t×nh trong nghÖ thuËt viÕt v¨n cña Nguyªn Hång.. - GV đọc chậm đoạn văn cuối cùng. Bình ®o¹n "Ph¶i bÐ l¹i vµ l¨n vµo lßng mét người mẹ, áp mặt vào bầu sữ nóng của người mẹ, để bàn tay người mẹ vuốt ve từ tr¸n xuèng c»m, vµ g¶i r«m ë sèng l­ng cho, mới thấy người mẹ có một êm dịu vô cùng". Từ đó giải thích tên của chương hồi ký nµy "Trong lßng mÑ"? (GV cã thÓ cho HS t×m nh÷ng c©u th¬, nh÷ng bµi h¸t, nh÷ng bé phim nãi vÒ tÊm lòng người mẹ).. N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. 23.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. Hoạt động 5: (Cả lớp). HDHS tổng kết về ND vµ NT v¨n b¶n - Giáo viên cho 1 học sinh đọc phần ghi nhí (SGK) Gi¸o viªn nhÊn m¹nh, hÖ thèng l¹i néi dung và nét đặc sắc nghệ thuật của câu chuyÖn nµy. - Häc sinh ghi nh÷ng ý chÝnh vµo vë. - Giáo viên cho học sinh đọc phần đọc thêm để bổ sung cho phần tổng kết.. III. Tæng kÕt.. 1.ND: C¶nh ngé, diÔn biÕn t©m tr¹ng của chú bé Hồng trong chương hồi ký này (đáng thương; uất ức khi người ta xúc phạm tới người mẹ, sung sướng khi được trong lòng mẹ). - Chia sÎ, th«ng c¶m víi chó bÐ Hồng và người mẹ đáng thương (giá trị nhân đạo). 2. NT: kÓ vµ béc lé c¶m xóc, giäng văn thiết tha đằm thắm chất trữ tình, ng«n ng÷ vµ h×nh ¶nh so s¸nh giµu tÝnh gîi c¶m... Hoạt động 6: (Nhóm). HDHS luyện tập IV. LuyÖn tËp - GV tổ chức cho HS làm bài tập (câu hỏi Chứng minh một nhận định : 5). + Nguyªn Hång lµ nhµ v¨n cña phô Gîi ý : Nhµ v¨n cña phô n÷. n÷: Nhà văn của nhi đồng. Viết về những người phụ nữ trong xã Chøng minh b»ng "Trong lßng mÑ". héi cò nhiÒu (T¸m BÝnh trong BØ vá). - HS làm việc theo nhóm, cử đại diện trình "Trong lòng mẹ" : Nhân vật bà cô bày đề cương. Lớp nhận xét, GV bổ sung tàn ác, người mẹ đáng thương  thái hoµn chØnh. độ trân trọng. + Nguyªn Hång lµ nhµ v¨n cña nhi đồng. \ ThÕ giíi trÎ em trong nh÷ng s¸ng t¸c cña «ng. \ "Trong lßng mÑ": Chó bÐ Hång cã cảnh ngộ đáng thương, nhạy cảm, thương yêu mẹ, có niềm tin ở người mÑ. c. Hướng dẫn học ở nhà : - Nắm vững nội dung và nét đặc sắc nghệ thuật của câu chuyện Trong lòng mẹ. - Lµm bµi tËp ë nhµ (c©u hái 3) : v¨n Nguyªn Hång giµu chÊt tr÷ t×nh. Gîi ý : + T×nh huèng vµ cèt truyÖn. + C¸ch thÓ hiÖn c¶m xóc, t©m tr¹ng nh©n vËt (kÓ vµ béc lé c¶m xóc) + Tõ ng÷, h×nh ¶nh so s¸nh. Giäng v¨n tr÷ t×nh... - Chuẩn bị bài tiết sau : Trường từ vựng. Rót KN bµi d¹y ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. 24.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. ........................................................................................................................................ ........................................................................................................................................ .................................................... N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. 25.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. TiÕt 7. So¹n: 23.08.2010 D¹y: 25.08.2010 Líp: 8A+8B Trường từ vựng I. Mục tiêu cần đạt 1. Kiến thức:Hiểu được thế nào là trường từ vựng, biết xác lập các trường từ vựng đơn giản. 2. Kỹ năng: Bước đầu hiểu được mối quan hệ giữa trường từ vựng với các hiện tượng ngôn ngữ học đã học như đồng nghĩa, trái nghĩa, ẩn dụ, hoán dụ... để vËn dông trong viÖc häc v¨n vµ lµm v¨n. 3. Thái độ: Sử dụng từ ngữ đúng khi nói và viết. II. TiÕn tr×nh lªn líp : a. ổn định lớp. kiểm tra bài cũ. - GV ổn định những nền nếp bình thường. - KiÓm tra bµi cò : + Về cấp độ khái quát nghĩa của từ ngữ (nghĩa rộng, nghĩa hẹp) + Bài tập đã giao về nhà : Viết đoạn văn có sử dụng 3 danh từ, 3 động từ trong đó có 1 nghĩa rộng, 2 nghĩa hẹp. + HS đứng tại chỗ trả lời. Lớp nhận xét. + GV nhận xét, cho điểm và dẫn dắt giới thiệu bài mới Trường từ vựng. b. Tổ chức các hoạt động dạy - học Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt Hoạt động 1. (Cá nhân). HDHS I. Thế nào là trường từ vựng tìm hiểu về trường từ vựng. - GV cho 1 HS đọc đoạn văn in 1. Kh¸i niÖm: nghiªng (trÝch Nh÷ng ngµy th¬ Êu) VD: Các từ mặt, mắt, da, gò má, đùi, đầu, cánh tay, miệng đều chỉ bộ phận ? Các từ in đậm trong đoạn văn có của cơ thể con người. nÐt chung g× vÒ nghÜa ? ? Vậy, qua đó em hiểu thế nào là TTV..  Trường từ vựng là tập hợp tất cả c¸c tõ cã nÐt chung vÒ nghÜa.. GV cho HS đọc phần Ghi nhớ. - GV cho HS lấy VD một số "trường" về đồ dùng học tập, về cây cối, về thể loại văn học... để HS tìm từ ngữ cho các "trường" đó. (HS đứng tại chỗ trả lời. Lớp nhận xÐt). Hoạt động 2: (Cả lớp). Tìm hiểu 2. Lưu ý. N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. 31.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. phÇn l­u ý – SGK. - Giáo viên cho 4 học sinh đọc lần lượt các mục a, b, c, d trong phần Lưu ý (SGK) sau đó giáo viên vừa gi¶i thÝch võa lÊy thªm dÉn chøng minh ho¹. Gi¸o viªn cho häc sinh ghi v¾n t¾t vào vở các điều lưu ý về trường từ vùng.. Hoạt động 3: (Cả lớp). HDHS luyÖn tËp. - GV tæ chøc cho HS lµm bµi tËp 1. HS đứng tại chỗ trả lời. Lớp nhận xét, bæ sung. - GV cho 1 HS đọc BT2, chia nhóm để các em trao đổi và trình bày. GV nhËn xÐt, bæ sung.. - GV cho HS đọc BT3 học sinh làm bài độc lập, đứng tại chỗ trả lời. Lớp nhËn xÐt bæ sung. - GV cho HS đọc BT4 và đứng tại chç tr¶ lêi. Líp nhËn xÐt bæ sung - GV cho HS đọc BT5, HS làm việc theo nhóm, đại diện nhóm trình bày. Líp nhËn xÐt, GV bæ sung (GV gîi ý về hiện tượng nhiều nghĩa của từ để HS t×m hiÓu s©u h¬n). a. Một trường từ vựng có thể bao gồm nhiều trường từ vựng nhỏ hơn (tính hệ thống của trường từ vựng). b. Một trường từ vựng có thể bao gồm những từ khác biệt nhau về từ loại (đặc điểm ngữ pháp của các từ cùng "trường"). c. Hiện tượng nhiều nghĩa, một từ có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau (tÝnh phøc t¹p) . d. Chuyển trường từ vựng để tăng thêm tÝnh nghÖ thuËt cña ng«n tõ b»ng Èn dô, nhân hoá, so sánh... (quan hệ giữa trường tõ vùng víi c¸c biÖn ph¸p tu tõ). II. LuyÖn tËp. Bµi tËp 1 : Trường từ vựng "người ruột thịt" trong truyÖn ng¾n Trong lßng mÑ (mÑ, c«, thÇy, em, con, cËu, mî...). Bài tập 2 : Đặt tên các trường từ vựng. a. Dụng cụ đánh bắt thuỷ sản. b. Dụng cụ để đựng. c. Hoạt động của chân. d.Tr¹ng th¸i t©m lý. ®. TÝnh c¸ch. e. Dụng cụ để viết. Bµi tËp 3 : C¸c tõ in ®Ëm (Hoµi nghi, khinh miệt, ruồng rẫy, thương yêu, kính mến, rắp tâm) thuộc trường từ vựng thái độ. Bµi tËp 4 : - Trường khứu giác : mũi, miệng, thơm, ®iÕc, thÝnh. - Trường thính giác : tai, nghe, điếc, rõ, thính. Bµi tËp 5 : Trường dụng cụ đánh bắt thuỷ sản (lưới, câu vó...) Trường vòng vây (lưới trời, Lưới giăng lưới bắt kẻ gian...) Trường dụng cụ sinh hoạt (lưới sắt, túi lưới...). L¹nh N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. Trường nhiệt độ (lạnh cóng, gi¸ l¹nh, nãng, Êm...) 32.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. Trường thái độ (lạnh lùng, l¹nh nh¹t...) ... Trường chiến đấu (tiến công, phßng thñ, phßng ngù...) Phßng Trường thái độ ứng xử (giữ gìn, thñ thñ thÕ, phßng thñ...) ... - GV cho HS đọc bài tập 6. HS làm Bài tập 6 : việc độc lập, đứng tại chỗ trả lời. GV Chuyển từ trường "quân sự" sang trường nhËn xÐt, bæ sung. "n«ng nghiÖp" c. Hướng dẫn học ở nhà : - Nắm vững trường từ vựng trên cơ sở tính nhiều nghĩa của từ tiếng Việt. - Tìm các trường từ vựng "trường học" và "bóng đá" để làm bài tập 7 (Viết ®o¹n v¨n). - ChuÈn bÞ bµi cho tiÕt sau Bè côc cña v¨n b¶n. Rót kinh nghiÖm bµi d¹y: ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ........................................................................................................................ ....................................................................................................................... So¹n: 23.08.2010 D¹y: 25.08.2010 Líp: 8A+8B. TiÕt 8 :. Bè côc cña v¨n b¶n. I. Mục tiêu cần đạt. 1. KiÕn thøc: Gióp HS hiÓu thÕ nµo lµ bè côc v¨n b¶n. 2. Kỹ năng: Biết cách sắp xếp các nội dung trong văn bản, đặc biệt là trong phần thân bài sao cho mạch lạc, phù hợp với đối tượng và nhận thức của người học. 3. Thái độ: Trình bày bố cục văn bản phù hợp. II. TiÕn tr×nh lªn líp. a. ổn định lớp. kiểm tra bài cũ. - GV ổn định những nền nếp bình thường. - Kiểm tra bài cũ : ? Chủ đề của Vb và thế nào là tính thống nhất về chủ đề cña VB. + GV nhËn xÐt, bæ sung, cho ®iÓm vµ chuyÓn tiÕp giíi thiÖu vµo bµi míi (Từ việc thống nhất chủ đề, tập trung chủ đề đến cách sắp xếp các nội dung  bố côc v¨n b¶n. N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. 33.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. B. Tổ chức các hoạt động dạy – học Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: (Cá nhân). HDHS tìm hiÓu BCVB. (PhÇn nµy ®i nhanh) - GV cho 1 HS nh¾c l¹i bè côc vµ m¹ch lạc trong văn bản các em đã được học. Cho 1 HS khác đọc văn bản Người thầy đạo cao đức trọng, nêu 4 câu hỏi trong SGK. - HS làm việc độc lập ở câu hỏi 1, 2 (đứng t¹i chç tr¶ lêi). Líp nhËn xÐt, bæ sung. Câu 3 và 4 làm việc theo nhóm, đại diện nhãm tr×nh bµy, líp nhËn xÐt, GV bæ sung, nhÊn m¹nh bè côc 3 phÇn cña v¨n b¶n vµ mèi liªn hÖ chÆt chÏ, l« gÝc, khoa häc cña 3 phÇn. Hoạt động 2 : (Nhóm). HDHS tìm hiểu c¸ch bè trÝ, s¾p xÕp ND trong phÇn th©n bµi cña VB - GV nªu l¹i yªu cÇu tõng phÇn (phÇn më ®Çu, phÇn kÕt bµi ng¾n gän, phÇn th©n bµi phøc t¹p vµ ®­îc tæ chøc, s¾p xÕp theo nhiều cách khác nhau...) để HS nhớ lại. - GV chia 4 nhãm, mçi nhãm tr×nh bµy yªu cÇu phÇn th©n bµi cña T«i ®i häc, Trong lòng mẹ, Người thầy đạo cao đức trọng và tả người - vật, phong cảnh... lớp nhËn xÐt, GV bæ sung cho tõng nhãm.. Nội dung cần đạt i. Bè côc cña v¨n b¶n. - V¨n b¶n cã 3 phÇn : më bµi, th©n bµi, kÕt bµi. - Văn bản "Người thầy đạo cao đức träng" cã 3 phÇn : Phần 1 : Từ đấu đến danh lợi (giới thiÖu kh¸i qu¸t vÒ danh tÝnh cña thÇy Chu V¨n An). Phần 2 : Tiếp đó đến vào thăm (thầy Chu Văn An tài cao, đạo đức, ®­îc quý träng). Phần 3 : Còn lại (mọi người tiếc thương khi ông mất ). - Ba phÇn trªn liªn hÖ víi nhau : phÇn 1 giíi thiÖu kh¸i qu¸t, phÇn 2 nªu nh÷ng biÓu hiÖn cô thÓ cña tµi năng và đạo đức. Phần 3 là kết quả cña 2 phÇn trªn. II. C¸ch bè trÝ, s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi V¨n b¶n T«i ®i häc. Sắp xếp theo sự hồi tưởng những kỷ niệm về buổi đến trường đầu tiên cña t¸c gi¶. C¸c c¶m xóc l¹i ®­îc s¾p xÕp theo tr×nh tù thêi gian (c¶m xúc trên đường đến trường, giữa sân trường, khi bước vào lớp học). V¨n b¶n Trong lßng mÑ : s¾p xÕp theo diÔn biÕn t©m tr¹ng cña bÐ Hång. + Thương mẹ và căm gét những cổ tôc khi nghe bµ c« cè t×nh bÞa chuyÖn nãi xÊu mÑ bÐ Hång. + Niềm vui sướng khi được ở trong lòng mÑ. Văn bản Người thầy đạo cao đức träng : + Chu Văn An là người tài cao. + Chu Văn An là người đạo đức,. N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. 34.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> KH bµi d¹y- Ng÷ v¨n8 – Hµ V¨n Th¶o – THCS V¨n Nho. ®­îc kÝnh träng. Khi t¶ : + T¶ phong c¶nh: theo thø tù kh«ng gian. + Tả người, con vật: chỉnh thể - bộ phËn hoÆc t×nh c¶m, c¶m xóc. ? Tõ c¸c bµi tËp trªn, h·y cho biÕt c¸ch s¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi cña v¨n b¶n phô thuéc vµo nh÷ng yÕu tè nµo, theo tr×nh tù nµo ? HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trả lời. Líp nhËn xÐt, GV bæ sung vµ cho HS ghi ý chính. Sau đó cho 1 HS đọc phần Ghi nhí trong SGK.. --> S¾p xÕp néi dung phÇn th©n bµi phụ thuộc vào kiểu bài, ý đồ giao tiếp của người viết. Các ý, nội dung thường được sắp xÕp theo tr×nh tù thêi gian, kh«ng gian, vấn đề... phù hợp với đối tượng, nhận thức của người đọc.. Hoạt động 3: (Cá nhân). HDHS luyện tËp. - GV căn cứ vào nội dung và thời gian để tổ chức luyện tập. GV cho HS đọc bài tập 1 (a, b, c) và gợi ý để HS làm việc độc lập, đứng tại chỗ trình bày. Lớp nhận xét, bổ sung. - GV nhấn mạnh để HS hiểu thêm cách tr×nh bµy ý trong c¸c ®o¹n v¨n theo mét tr×nh tù hîp lý, chÆt chÏ, thèng nhÊt qua bµi tËp 1.. III. LuyÖn tËp: Bµi tËp 1 : C¸ch tr×nh bµy ý trong c¸c ®o¹n v¨n sau : a. Về những đàn chim trong "Đất rừng phương Nam" + Từ xa : chim như đàn kiến chui ra từ lòng đất. + Càng đến gần: rõ tiếng chim, hót, chim ®Ëu tr¾ng xo¸... + §i xa dÇn : vÉn thÊy chim ®Ëu tr¾ng xo¸ (Theo trËt tù kh«ng gian) b. VÒ phong c¶nh Ba V× trong "Vêi vîi Ba V×" + Ba Vì : bầu trời, sương mù, mây, tr¨ng vµng mÞn... + Xung quanh Ba V× : §ång b»ng, rừng keo, hồ nước... (Theo tr×nh tù kh«ng gian). c. Søc sèng cña d©n ViÖt trong cæ tÝch. + §o¹n 1 : luËn ®iÓm "LÞch sö ... đau thương... vui vẻ...". + §o¹n 2, 3 : 2 luËn cø (vÒ truyÖn Hai Bµ Tr­ng vµ Phï §æng Thiªn Vương). (Hai luËn cø cã tÇm quan träng nh­ nhau đối với luận điểm).. - GV cho c¸c nhãm lµm bµi tËp 2. §¹i Bµi tËp 2 : CÇn s¾p xÕp c¸c ý nh­ N¨m häc: 2010 - 2011 Lop8.net. 35.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>