Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 7 - Tuần 1 - Tiết 1, 2 - Bài 1: Văn bản: Tôi đi học

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Trường THCS Đạ Long Tuaàn : 1 Tieát : 1-2. Giáo án: Ngữ văn. Baøi 1 Vaên baûn: TOÂI ÑI HOÏC (Thanh Tịnh). Ngày soạn: 08/08/2010 Ngaøy daïy: 11/08/2010. A. Mức độ cần đạt Cảm nhận được tâm trạng, cảm giác của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên trong một đoạn trích truyện có sử dụng kết hợp các yếu tố miêu tả và biểu cảm. B.Trọng tâm kiến thức, kĩ năng, thái độ 1. Kiến thức - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Tôi đi học. - Nghệ thuật miêu tả tâm lí trẻ nhỏ ở tuổi đến trường trong một văn bản tự sự qua ngòi bút Thanh Tònh. 2. Kĩ năng : - Đọc- hiểu đoạn trích tự sự có yếu tố miêu tả và biểu cảm. - Trình bày những suy nghĩ, tình cảm về một sự việc trong cuộc sống của bản thân. 3. Thái độ : Giáo dục HS biết quý trọng những kỉ niệm thời thơ ấu đã qua, gắn bó với trường lớp. C. Phương pháp : Đọc hiểu, tích hợp với bài Cổng trường mở ra ngữ văn 7 /T1, phân tích thảo luaän nhoùm, thuyeát trình. D.Tieán trình daïy hoïc 1. Ổn định lớp: 8a1……………………………………………….. 8a2………………………………………………………. 2. Kiểm tra bài cũ : Kiểm tra việc chuẩn bị sách vở của HS 3.Bài mới : - Lời vào bài: Tuổi học trò với bao hồn nhiên trong sáng luôn để lại cho ta nhiều kỉ niệm khó quên. Có lẽ ai cũng cất giữ vào lòng cái cảm giác hồi hộp của buổi tựu trường đầu tiên. Hôm nay cô và caùc em cuøng caûm nhaän taâm traïng cuûa nhaân vaät toâi trong taùc phaåm Toâi ñi hoïc cuûa Thanh Tònh. - Baøi hoïc:. Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 1. Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. Hoạt động của Gv và Hs Giới thiệu chung - HS:Đọc chú thích - GV: Em haõy neâu vaøi neùt chính veà taùc giaû taùc phaåm ? - HS : Trả lời. - GV: Văn bản được in trong tập truyện nào ? -HS: Queâ meï. Đọc – Hiểu văn bản -GV: Đọc với giọng chậm, dịu, hơi buồn, lắng sâu, gọi 3-4 HS nối nhau đọc toàn bài sau đó nhận xét. - GV: Yeâu caàu HS giaûi nghóa chuù thích. - GV: Kỉ niệm ngày đầu đến trường của “tôi” được kể theo trình tự không gian nào ?Tương ứng với trình tự ấy là các đoạn nào của vb ? -HS: Theo trình tự không gian từ nhà đến trường,tương ứng trình tự ấy văn VB chia làm 3 đoạn. P1:Từ đầu đến “ trên ngọn nuiù” P2: Tiếp theo đến “được nghỉ cả ngày nữa” P3: Phaàn coøn laïi - GV chuyeån yù ñi vaøo phaân tích - HS: đọc đoạn đầu vb - GV:Kỉ niệm ngày đầu đến trường của nhân vật “ tôi” gắn với không gian, thời gian cụ thể nào ? -HS:Thời gian : buổi sáng cuối thu; Không gian : trên con đường làng dài và hẹp - GV: Tìm những từ ngữ miêu tả tâm trạng của “Tôi”? - HS: con đường này tôi đã quen đi lại nhiều lần nay tự nhiên thấy lạ . Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn : Hôm nay tôi đi hoïc. -GV:Chi tieát “ toâi khoâng loäi qua soâng … nhö thaèng Sôn nữa” cho thấy tôi thay đổi như thế nào ? -HS:Tôi thay trong nhận thức của bản thân, cậu bé tự thấy mình lớn lên -GV:Em hieåu gì veà nhaân vaät “ toâi” qua chi tieát Ghì thaät chặt hai quyển vở mới trên tay và muốn thử sức mình tự cầm bút thước? -HS:Có chí học ngay từ đầu, muốn tự mình đảm nhận vieäc hoïc taäp, khoâng thua keùm baïn -GV:Trong những cảm nhận mới mẻ trên con đường Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 2. Nội dung kiến thức I. Giới thiệu chung 1.Taùc giaû: Thanh Tònh (1911-1988 ) 2. Taùc phaåm: - Xuất xứ:In trong tập Quê mẹ -Thể loại: Truyện ngắn II. Đọc – Hiểu văn bản 1.Đọc – Tìm hiểu từ khó 2.Tìm hieåu vaên baûn: a.Phương thức biểu đạt: Tự sự-miêu tảbiểu cảm. b.Boá cuïc: 3 phaàn - P1: Tâm trạng của tôi trên đường đến trường - P2:Tâm trạng của tôi lúc ở sân trường. - P3:Tâm trạng của tôi khi ở trong lớp. c. Phaân tích c1/Tâm trạng của “tôi” trên đường đến trường - Nao nức, mơn man - “ Lòng tôi có sự thay đổi lớn:Hôm nay toâi ñi hoïc”.. -Tự thấy mình đã lớn lên.. - Muốn tự mình đảm nhiệm việc học tập.. => Nao nức, mơn man tự thấy mình đã lớn. Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. làng đến trường, nhân vật tôi bộc lộ đức tính gì? -HS:Thích học, yêu bạn và mái trường * HSTL( 3’) : Biện pháp nghệ thuật nào được sử dụng trong câu văn sau: “ý nghĩ ấy thoáng qua trong trí tôi nhẹ nhàng như một làn mây lướt ngang trên ngọn núi”. Taùc duïng cuûa bieän phaùp ngheä thuaät aáy? TIEÁT 2 - Gv chuyển ý: Trên con đường đến trường “tôi” nao nức, hân hoan cảm thấy mình lớn lên và muốn khẳng định mình.Còn lúc ở sân trường nhân vật tôi có tâm traïng ra sao thì chuùng ta tieáp tuïc tìm hieåu phaàn tieáp theo cuûa vaên baûn. - HS: đọc đoạn 2 -GV: Quan saùt phaàn vaên baûn tieáp theo cho bieát: caûnh trước sân trường làng Mĩ Lí lưu lại trong tâm trí nhân vaät toâi coù gì noåi baät ? -HS: dày đặc người, người nào cũng đẹp, ngôi trường xinh xaén, oai nghieâm -GV:Trước khung cảnh đó thì tâm trạng cậu bé ntn ? -HS: lo sợ vẩn vơ -GV:Cảnh tượng đó có ý nghĩa gì ? -HS:Phaûn aùnh khoâng khí ñaëc bieät cuûa ngaøy hoäi khai trường thường gặp ở nước ta, bộc lộ tình cảm sâu nặng của tác; giả đối với mái trường tuổi thơ -GV:Khi tả những học trò nhỏ tuổi lần đầu đến trường hoïc, taùc giaû duøng hình aûnh so saùnh naøo ? -HS:Họ như con chim non đứng bên bờ tổ, nhìn quãng trời rộng muốn bay, nhưng còn ngập ngừng e sợ. -GV:Taùc duïng cuûa bieän phaùp ngheä thuaät so saùnh aáy? -HS:Miêu tả sinh động hình ảnh và tâm trạng của các em nhỏ lần đầu tới trường, đề cao sự hấp dẫn của ngôi trường. -GV: Taâm traïng vaø caûm giaùc nhaân vaät toâi khi nghe oâng đốc gọi tên vào lớp? -HS:tôi đã lúng túng, càng lúng túng hơn, tôi dúi đầu vaøo loøng meï khoùc -GV:Em naøo coù theå khaùi quaùt taâm traïng cuûa nhaân vaät tôi khi ở sân trường? - HS tự rút ra tiểu kết. Gv chốt ý cho Hs ghi rồi chuyển ý phân tích đoạn 3 Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 3. c2 / Cảm nhận của “tôi” lúc ở sân trường -Người nào cũng sạch sẽ vui tươi. -Ngôi trường xinh xắn oai nghiêm. -Lo sợ vẩn vơ. -Luùng tuùng, caøng luùng tuùng vaø duùi vaøo loøng meï khoùc. => Miêu tả, so sánh:Ngỡ ngàng lo sợ, luùng tuùng.. c3/ Cảm nhận của “ tôi” trong lớp học - Caûm thaáy xa meï - Cảm giác lạ và hay hay vì lần đầu vào Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. - HS: đọc đoạn 3 lớp học. - GV:Vì sao trong khi sắp hàng đợi vào lớp , nhân vật “ tôi’ lại cảm thấy trong thời thơ ấu tôi chưa lần nào thấy - Yêu thầy, mến bạn. xa meï toâi nhö laàn naøy ? -HS: Vì tôi bắt đầu cảm nhận được sự độc lập của mình khi đi học .Bước vào lớp học là bước vào thế giới riêng của mình, phải tự mình làm tất cả, không còn có mẹ bên caïnh. -GV:Những cảm giác của nhân vật “ tôi” bước vào lớp hoïc laø gì ? - HS:Moät muøi höông laï xoâng leân … chuùt naøo => Gắn bó với trường lớp, bạn bè và việc -GV: Vì sao nhân vât tôi có cảm giác đó ? hoïc. -HS:cảm giác lạ vì lần đầu được vào lớp học, một môi trường sạch sẽ, ngay ngắn. 3. Toång keát -GV:Đoạn cuối có chi tiết “ một con chim liệng đến a, Ngheä thuaät: đứng trên bờ cửa sổ …. Theo cánh chim” “ những tiếng - Ngòi bút miêu tả tinh tế, chân thực tâm phấn của thầy tôi gạch mạnh …. Đánh vần” chi tiết đó tâm trạng nhân vật. noùi theâm ñieàu gì veà nhaân vaät toâi ? - Sử dụng nhiều hình ảnh so sánh độc - HS:một chút buồn khi từ giã tuổi thơ, bắt đầu trưởng đáo. thành trong nhận thức và việc học hành của bản thân) b, Ý nghĩa: Buổi tựu trường đầu tiên sẽ - GV: Những cảm giác trong sáng nảy nở trong lòng tôi mãi mãi không thể nào quên trong kí ức. là những cảm giác nào ? - HS:tình yêu, niềm trân trọng sách vở, bàn ghế, lớp 4. Luyeän taäp: học, thầy học, gắn liền với mẹ và quê hương ) Ghi lại những ấn tượng, cảm xúc của - GV: Cảm nhận của em về nhân vật “ tôi” cũng chính bản thân về một ngày tựu trường mà em laø taùc giaû Thanh Tònh ? nhớ nhất. - HS:giàu cảm xúc với tuổi thơ và mái trường quê hương. - Gv khaùi quaùt noäi dung ngheä thuaät cuûa baøi hoïc. III. Hướng dẫn tự học: - GV:Phát biểu cảm nghĩ của em về dòng cảm xúc của - Đọc lại tác phẩm, phân tích diễn biến nhaân vaät Toâi trong truyeän ngaén Toâi ñi hoïc tâm trạng của nhân vật tôi trong buổi tựu Hướng dẫn tự học trường đầu tiên. - Đọc văn bản trong lòng mẹ, tìm hiểu gia cảnh và tình - Bài mới:Soạn bài Trong lòng mẹ. cảm của bé Hồng đối với mẹ. E. Ruùt kinh nghieäm: ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................ Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 4. Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. Tuần 1 Tiết 3. Ngaøy soạn: 09/08/2009 Ngaøy daïy :12/08/2010 Tiếng Việt: CẤP ĐỘ KHÁI QUÁT NGHĨA CỦA TỪ. A.Mức độ cần đạt - Phân biệt được các cấp độ khái quát về nghĩa của từ ngữ. - Biết vận dụng hiểu biết về cấp độ khái quát của nghĩa từ ngữ vào đọc hiểu và tạo lập văn bản. B.Trọng tâm kiến thức, kĩ năng, thái độ: 1.Kiến thức : Hiểu rõ cấp độ khái quát về nghĩa của tư.ø 2.Kĩ năng : Thực hành so sánh, phân tích các cấp độ khái quát về nghĩa của từ. 3. Thái độ: Chú ý lựa chọn và dùng từ đúng quan hệ nghĩa rộng và hẹp khi nói và viết. C.Phương pháp: Trực quan, phát vấn, thảo luận nhóm. D.Tieán trình daïy hoïc 1.Ổn định lớp : 8A1: ………………………………………………. 8A2: …………………………………………….. 2. Kieåm tra baøi cuõ: Kieåm tra vieäc chuaån bò baøi cuûa hs 3. Bài mới: - Lời vào bài: Các vật trong tự nhiên đều có kích thước to nhỏ rộng hẹp. Vậy nghĩa của tư ngữ thì sao? Chúng co bao chứa lẫn nhau không ? Bài học hôm nay sẽ giúp các em trả lời câu hỏi đó. - Bài mới: Hoạt động của GV và HS Nội dung kiến thức Tìm hieåu chung I.Tìm hieåu chung - GV:Các em hãy quan sát sơ đồ trên bảng và trả 1.Từ ngữ nghĩa rộng, từ ngữ nghĩa hẹp: lời câu hỏi: Nghĩa của từ động vật rộng hơn hay hẹp * Ví dụ: hơn nghĩa của từ thú , chim , cá ? Tại sao ? a. Động vật (thú,chim,cá)   - HS: Nghĩa của từ động vật rộng hơn nghĩa của từ Nghóa roäng Nghóa heïp thú, chim, cá vì phạm vi nghĩa của từ động vật bao hàm nghĩa của 3 từ thú, chim, cá Thuù (voi,höôu) - GV:Nghĩa của từ thú rộng hơn hay hẹp hơn nghĩa b. của từ voi, hươu ? Nghĩa của từ chim rộng hơn hay   hẹp hơn nghĩa của từ tu hú, sáo ? Tại sao ? Nghóa roäng Nghóa heïp - HS:Các từ thú, chim, cá có phạm vi nghĩa rộng hơn các từ voi, hươu, tu hú, sáo, cá rô, cá thu và có phạm -> Nghĩa từ thú rộng hơn nghĩa của từ voi, vi hẹp hơn từ động vật. hẹp hơn nghĩa từ động vật - GV:Qua phaân tích ví duï treân, em naøo coù theå ruùt ra khái niệm thế nào là một từ có nghĩa rộng và nghĩa 2.Ghi nhớ Sgk/10 hẹp? Mội từ có thể vừa có nghĩa rộng,vừa có nghĩa hẹp được không?  Ghi nhớ/10 Luyeän taäp Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 5. Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. - GV: Baøi taäp 1 yeâu caàu chuùng ta ñieàu gì? -HS: Thaûo luaän trình baøy theo nhoùm.. II. Luyeän taäp Bài 1 : LẬP SƠ ĐỒ Y phuïc. a.. -GV:Gọi hs đọc yêu cầu bài tập 2 -HS: Làm việc độc lập. quaàn. -GV:Neâu yeâu caàu baøi taäp 3 -HS: Thaûo luaän trình baøy.. quần đùi , quần dài b. Vuõ khí Bom. -GV:Tìm từ không thuộc phạm vi nghĩa của mỗi nhóm từ sau? -HS:Laøm vieäc theo ñoâi.. Aùo. aùo daøi , sô mi. suùng. bom ba caøng, bom bi súng trường, đại baùc Bài 2 : Tìm từ nghĩa rộng a, chất đốt ; b, nghệ thuật ; c, thức ăn d, nhìn ; e, đánh Baøi 3 : tìm nghóa bao haøm trong phaïm vi của mỗi từ a, xe cộ : xe máy, xe hơi, xe đạp b, kim loại: sắt, đồng, nhôm c, hoa quaû : chanh, cam, chuoái Hướng dẫn tự học d, họ hàng : nội, ngoại, bác, chú … - Nêu khái niệm từ nghĩa rộng, từ nghĩa hẹp và cho e, mang : xaùch , khieâng, gaùnh ví duï. III.Hướng dẫn tự học - Laøm baøi taäp 4. - Chuẩn bị bài Tính thống nhất về chủ đề của văn bản - Bài cũ: Học thuộc lòng ghi nhớ, cho ví dụ từ nghĩa rộng, từ nghĩa hẹp, làm bài tập 4: - Bài mới: Soạn bài Tính thống nhất về chủ đề của văn bản + Chủ đềø văn bản là gì? + Khi naøo vaên baûn coù tính thoáng nhaát veà chủ đề? E. Ruùt kinh nghieäm: ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... .................................................................................................................................................................... Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 6. Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. Tuần 1 Tiết 4. Ngaøy soạn: 09/08/2009 Ngaøy daïy :13/08/2010 Tập làm văn: TÍNH THỐNG NHẤT VỀ CHỦ ĐỀ CỦA VĂN BẢN A.Mức độ cần đạt - Thấy được tính thống nhất về chủ đề của văn bản và xác định được chủ đề của một văn bản cụ theå. - Biết viết một văn bản đảm bảo tính thống nhất về chủ đề. B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng, thái độ 1.Kiến thức: Nắm được chủ đề của văn bản, những thể hiện chủ đề trong một văn bản. 2.Kó naêng: - Đọc-hiểu và có khả năng bao quát toàn bộ văn bản. - Trình baøy moät vaên baûn(noùi, vieát) thoáng nhaát. 3.Thái độ:Giáo dục ý thức nói và viết thống nhất chủ đề, tránh lối viết lan man. C.Phöông phaùp Tích hợp với vb Tôi đi học, phát vấn, phân tích, thảo luận nhóm. D.Tieán trình daïy hoïc 1. Ổn định lớp: 8a1……………………………………………………… 8a2…………………………………………………………. 2. Kieåm tra baøi cuõ : Kieåm tra vieäc chuaån bò baøi cuûa hs 3. Bài mới: - Lời vào bài:Các em đã từng cảm nhận rất nhiều văn bản văn bản. Mỗi văn bản đều có một chủ đề xác định. Vậy thế nào là chủ đề của văn bản? Làm thế nào để văn bản thống nhất về chủ đề? Bài học hôm nay sẽ giúp các em trả lời 2 câu hỏi trên. - Bài mới: Hoạt động của GV và HS Nội dung kiến thức I.Tìm hieåu chung :. I.Tìm hieåu chung :. -HS: đọc lại vb Tôi đi học -GV:Văn bản miêu tả những việc đang xảy ra hay đã xảy ra ( hồi ức kỉ niệm)? -HS:vb miêu tả những việc đã xảy ra, đó là những hồi tưởng của tác giả về ngày đầu tiên đi học -GV:Taùc giaû vieát vb naøy nhaèm muïc ñích gì ? -HS:để bộc lộ cảm xúc của mình về một kỉ niệm sâu sắc từ thuở thiếu thời -GV: Từ đó em hiểu thế nào là chủ đề? -HS : chủ đề của vb là vấn đề chủ chốt, những ý kiến, những cảm xúc của tác giả được thể hiện một caùch nhaát quaùn trong vb. Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 1. Chủ đề của văn bản * VD: Vaên baûn Toâi ñi hoïc  Hồi tưởng của tác giả về ngày đầu tiên đi học để bộc lộ cảm xúc của mình về kỷ niệm đó  Chủ đề. * Ghi nhớ mục 1 sgk/12 2. Tính thống nhất về chủ đề của văn bản 7. Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. -GV: Để tái hiện những kỉ niệm về ngày đầu tiên đi học, tác giả đã đặt nhan đề của VB và sử dụng từ ngữ, câu như thế nào? -HS thaûo luaän trình baøy: + Nhan đề “ Tôi đi học”, Đại tư “ tôi” +Hôm nay tôi đi học ….lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường.Tôi quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy. -GV: Để tô đậm cảm giác trong sáng của nhân vật tôi trong ngày đầu tiên đi học, tác giả đã sử dụng các từ ngữ và các chi tiết nghệ thuật nào ? -HS trả lời, Gv phân tích thêm:Trên đường đi học: Quen đi lại lắm lần-thấy lạ,cố gắng cầm bút thướcï + Trên sân trường : ngôi trường xinh xắn,oai nghiêm,cảm giác bỡ ngỡ, lúng túng khi xếp hàng vào lớp, muốn bay nhưng còn ngại ngùng e lệ … nức nở khóc theo + Trong lớp học : cảm thấy xa mẹ. -GV:Dựa vào kết quả phân tích hai vấn đề trên , em hiểu thế nào là tính thống nhất về chủ đề của VB ? -HS trả lời phần Ghi nhớ mục 2 sgk/12 ) -GV:Tính thống nhất này được thể hiện ở những phöông dieän naøo ? -HS: Hình thức: nhan đề của văn bản; Nội dung : mạch lạc (quan hệ giữa các phần trong vb )từ ngữ, chi tiết ( tập trung làm rõ ý đồ, ý kiến, cảm xúc ); Đối tượng : xoay quanh nhân vật tôi -GV:Làm thế nào để có thể viết một văn bản bảo đảm tính thống nhất về chủ đề ? -HS trả lời Ghi nhớ mục 3 sgk/12 Luyeän taäp BT1: Laøm vieäc theo ñoâi BT2: Trả lời tại chỗ. Hướng dẫn tự học - Bài tập 3 : Chọn một ý triển khai thành một đoạn văn đảm bảo tính nhất về chủ đề. - Đọc sgk, trả lời trước câu hỏi trong sgk.. * VD : Vaên baûn “Toâi ñi hoïc” - Nhan đề : Giới thiệu đối tượng và vấn đề. - Các từ ngữ trong văn bản :Hôm nay tôi đi học, … lòng tôi lại náo nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường.  Tập trung vào chủ đề văn bản * Ghi nhớ mục 2,3 sgk/12 II. Luyeän taäp Bài 1: phân tích tính thống nhất về chủ đề a. Viết về cây cọ ở vùng sông Thao quê höông taùc giaû + Thứ tự trình bày: miêu tả hình dáng cây cọ, sự gắn bó của cây cọ với tuổi thơ tác giaû, taùc duïng cuûa caây coï, tình caûm gaén boù của cây cọ với người dân sông Thao . + Khó thay đổi trật tự sắp xếp, các ý này đã raønh maïch lieân tuïc b. Chủ đề của vb: vẻ đẹp và ý nghĩa của rừng cọ quê tôi c. Chủ đề thể hiện trong toàn vb : qua nhan đề của vb “ Rừng cọ quê tôi”và các ý của vb miêu tả hình dáng, sự gắn bó cây cọ với tuoåi thô cuûa taùc giaû, taùc duïng cuûa caây coï vaø tình cảm giữa cây với người d. các từ ngữ được lặp đi lặp lại nhiều lần : rừng cọ, lá cọ và các ý lớn trong phần thân baøi : mieâu taû hình daùng cuûa caây coï, neâu leân sự gắn bó mật thiết giữa cây cọ với nhân vật tôi, công dụng của cây cọ đối với cuộc soáng Bài 2: Các ý không đảm bảo tính thống nhất : b, d III. Hướng dẫn tự học - Nắm được khái niệm chủ đề, đọc và tìm chủ đề của một văn bản bất kì, làm bài 3 - Soạn bài “ Bố cục văn bản ”. E/ R uùt kinh nghieäm: ............................................................................................................................................................... Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 8. Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... Tuần 2 Ngaøy soạn: 14/08/2009 Tiết 5 BAØI 2 Ngaøy daïy :17/8/2010 Vaên baûn: TRONG LOØNG MEÏ (Trích Những ngày thơ ấu ) Nguyeân Hoàng A. Mức độ cần đạt - Có được những kiến thức sơ giản về thể văn hồi kí. - Thấy được đặc điểm của thể văn hồi kí qua ngòi bút Nguyên Hồng: thấm đượm chất trữ tình, lời vaên chaân thaønh, daït daøo caûm xuùc. B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng, thái độ 1.Kiến thức : - Nắm khái niệm thể loại hồi kí - Biết được cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích Trong lòng mẹ. - Ngôn ngữ miêu tả tâm trạng tinh tế. - Hiểu được ý nghĩa giáo dục: Những thành kiến cổ hủ nhỏ nhen độc ác không thể làm khô héo tình caûm ruoät thòt saâu naëng. 2. Kó naêng: - Biết đọc hiểu một văn bản hồi kí. - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt để phân tích tác phẩm truyện 3.Thái độ : Giáo dục tình cảm gia đình yêu thương gắn bó, cảm thương số phận những em bé mồ coâi. C. Phöông phaùp: Phaùt vaán, phaân tích, thaûo luaän nhoùm, phaùt phieáu hoïc taäp . D. Tieán trình daïy hoïc: 1. Ổn định lớp: 8a1……………………………………………………… 8a2…………………………………………………………. 2. Kieåm tra baøi cuõ: -Văn bản Tôi đi học được viết theo thể loại nào ? - Một trong những thành công của việc thể hiện cảm xúc, tâm trạng của tác giả trong vb Tôi đi học laø gì ? -Phaân tích taâm traïng cuûa nhaân vaät toâi ? 3. Bài mới : - Lời vào bài:Trong tâm hồn mỗi chúng ta, tình mẫu tử luôn là nhu cầu chính đáng, trong sáng và thiêng liêng nhất. Một lần nữa chúng ta sẽ được sống lại tình cảm ấy khi đọc hồi kí của nhà văn Nguyên Hồng, ở đó trong tâm hồn của một em bé cô đơn luôn bị hắt hủi vẫn luôn tha thiết và ấm áp tình yêu quí dành cho người mẹ khốn khổ của mình. Một đoạn của hồi kí ấy mang tên Trong lòng mẹ và đó là nhan đề của bài học hôm nay. - Bài mới: Hoạt động của GV và HS Nội dung kiến thức Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 9. Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. Giới thiệu chung. I. Giới thiệu chung. Gọi hs đọc phần chú thích * sgk/18. Em hãy nêu vài neùt veà Nguyeân Hoàng vaø taùc phaåm? - Hs: Trả lời. - Gv: Trong lòng mẹ được trích từ tác phẩm nào ? Thuộc thể loại gì? - Hs: Trả lời. - Gv: giải nghĩa từ hồi kí, định nghĩa thể loại hồi kí.. 1. Taùc giaû: - Nguyeân Hoàng(1918-1982) laø nhaø vaên của những người cùng khổ. - Ông sáng tác nhiểu thể loại: kí, tiểu thuyeát, thô 2. Taùc phaåm: - Xuất xứ: Trích chương IV tập Những ngaøy thô aáu. - Thể loại: Hồi kí là thể văn ghi chép lại những biến cố xảy ra trong quá khứ mà tác giả vừa là người kể vừa là người chứng kiến. II. Đọc-hiểu văn bản: 1. Đọc- tìm hiểu từ khó: 2.Tìm hieåu vaên baûn:. Đọc-hiểu văn bản GV đọc mẫu sau đó hướng dẫn cho hs đọc (Giọng chậm tình cảm, chú ý các hình ảnh, từ ngữ thể hiện cảm xúc thay đổi của nhân vật tôi, nhất là đoạn cuối cuộc trò chuyện với bà cô …) - Gv:VB này chia làm mấy phần ? nêu nội dung từng phaàn? - P1: Từ đầu đến … người ta hỏi đến chứ : Cuộc trò chuyện với bà cô - P 2 : Còn lại Cuộc gặp gỡ giữa hai mẹ con bé Hồng - Gv:Theo dõi cuộc đối thoại giữa người cô và bé Hồng, cho biết nhân vật người cô hiện lên qua những, cử chỉ, lời nói điển hình nào với cháu ? - HS:Mày có muốn vào Thanh Hoá chơi với mẹ mày không ?Sao lại không vào?Mợ mày phát tài lắm, có như dạo trước đâu !Mày dại quá, cứ vào đi, tao chạy cho tiền tàu. Vào mà bắt mợ mày may vá sắm sửa cho thăm em bé chứ - Gv:Những lời lẽ đó bộc lộ tính cách nào của người coâ ? (Heïp hoøi , taøn nhaãn ) GV choát yù:baø coâ laø hình aûnh mang yù nghóa toá caùo haïng người tàn nhẫn đến héo khô cả tình cảm ruột thịt trong xã hội thực dân nửa phong kiến xưa và không phải hoàn toàn không còn tồn tại trong xã hội hiện nay TIEÁT 6 * Gv ổn định lớp, khái quát lại tiết 1, chuyển ý * Tìm hieåu tieáp vb. Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 10. a, Phương thức biểu đạt: Biểu cảm-Tự sự. b, Boá cuïc: 2 phaàn. c, Phaân tích: c1/Nhaân vaät baø coâ - Giọng nói và nét mặt khi cười rất kịch - Gioïng vaãn ngoït, ngaân daøi hai tieáng Em beù. => Hẹp hòi, tàn nhẫn, cay độc, vô cảm trước tình máu mủ. c2/ Nhaân vaät beù Hoàng * Gia caûnh:Cha nghieän ngaäp maø cheát, Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. - Gv:Caûnh ngoä cuûa chuù beù Hoàng coù gì ñaëc bieät ? - Hs:Mồ côi cha , mẹ tha phương cầu thực . Hồng sống nhờ nhà người cô, không được yêu thương, còn bị hắt huûi - Gv:Khi lần lượt nghe những câu hỏi và thái độ,cử chỉ của bà cô thì bé Hồng có tâm trạng ntn? Tìm những chi tiết thể hiện tâm trạng đó? - Hs trả lời, Gv giảng thêm:cười trong tiếng khóc;cổ ngheïn laïi,khoùc khoâng ra tieáng,roài uaát haän caøng naëng,caøng saâu….baät thaønh so saùnh lieân tieáp,trong caâu văn dồn dập oán hờn tụ ngưng và đột khởi: Gía những cổ tục đã đày đoạ mẹ tôi như một hòn đá hay cục thuỷ tinh, đầu mẩu gỗ tôi quyết vồ ngay lấy mà cắn, mà nhai,mà nghiến cho kỳ nát vụn mới thôi GV bình : Mỗi cảm xúc của bé Hồng có thể gợi lên ở mỗi người những cảm nghĩ riêng về nỗi cay đắng , tủi cực mà bé Hồng phải chịu đựng . Có điều trong những ñaéng cay cuûa beù Hoàng ñaâu chæ coù noãi ñau maø coøn coù niềm căm hờn cái xấu, cái ác đang chà đạp lên tình mẫu tử của con người - Gv:Ởû đây phương thức biểu đạt nào được vận dụng ? nêu tác dụng của phương thức biểu đạt ấy ?(Biểu cảm , thể hiện trực tiếp và gợi trạng thái tâm hồn đau đớn cuûa beù Hoàng ) - Gv:Khi kể về cuộc đối thoại của người cô với bé Hồng, tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì ? Nêu tác duïng? - Hs: phép tương phản đặt hai tính cách trái ngược nhau : Tính cách hẹp hòi , tàn nhẫn của người cô ><Tính caùch trong saùng giaøu tình yeâu thöông cuûa beù Hoàng. Laøm nổi bật lên tính cách của người cô và khẳng định tình mẫu tử , cao cả của bé Hồng Gọi hs đọc phần 2 - Gv:Hình ảnh người mẹ của bé Hồng hiện lên qua những chi tiết nào ? - Hs:Meï toâi khoâng coøm coõi xô xaùc … göông maët meï toâi vẫn tươi sáng với đôi mắt trong và nước da mịn, làm nổi baät maøu hoàng cuûa 2 goø maù. Hôi quaàn aùo meï toâi vaø hôi thở ở khuôn miệng xinh xắn nhai trầu phả ra lúc đó thơm tho lạ thường - Gv:Cacùh goïi meï toâi trong taát caû caùc chi tieát aáy coù yù Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 11. mẹ đi tha hương cầu thực, sống với bà cô cay nghieät -> Đáng thương. * Tâm trạng của Hồng khi đối thoại với baø coâ: - Cúi đầu không đáp. - Khoé mắt em cay cay, rồi nước mắt ròng ròng rớt xuống đầm đìa - Coå ngheïn laïi khoùc khoâng ra tieáng =>Miêu tả-tự sự: Đau đớn, cô đơn, tủi nhuïc.. * Taâm traïng beù Hoàng khi gaëp laïi meï: - Chạy theo gọi bối rối:Mợ ơi ! Mợ ơi! Mợ ơi! -> khaùt khao gaëp laïi meï. - Thở hồng hộc trán đẫm mồ hôi, khóc nức nở-> hạnh phúc, sung sướng. - Caûm giaùc: aám aùp, môn man. khaép da thòt - Xuùc caûm: Phaûi beù laïi vaø laên vaøo loøng một người mẹ …người mẹ có một êm dịu voâ cuøng Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. nghĩa ?(Khẳng định đó là người mẹ của riêng bé Hồngđẹp đẽ, cao quý , vô cùng yêu con) - Thảo luận 3p:Tình yêu thương của bé Hồng được trực tiếp bộc lộ như thế nào? - Hs trả lời, nhậ xét cho nhau. - Gv phân tích thêm: Tiếng gọi thảng thốt,bối rối:Mợ ôi! Cuûa beù Hoàng vaø caùi giaû thieát maø taùc giaû ñaët ra:Neáu người quay mặt lại ấy là người khác chứ không phải mẹ mình thì cảm giác tủi thẹn của bé Hồng được làm rõ baèng moät pheùp so saùnh:Khaùc gì caùi aûo aûnh cuûa moät dòng nước trong suốt chảy dưới bóng râm đã hiện ra trước con mắt gần rạn nứt của người bộ hành ngã gục giữa sa mạc. Hình ảnh so sánh đó thể hiện sự khao khaùt tình meï,gaëp meï ñang chaùy soâi trong taâm hoàn cuûa đứa trẻ mồ côi. - Gv:Tiếng mẹ luôn vang lên trong mọi hành động và cảm nghĩ của bé Hồng, điều đó có ý nghĩa gì ? - Hs:Với bé Hồng , người mẹ là tất cả. Ngươì mẹ không thể thiếu được trong cuộc sống của người con . Bé Hồng voâ cuøng yeâu quyù meï - Gv:Nhận xét về phương thức biểu đạt của những đoạn văn trên.Tác dụng của phương thức biểu đạt đó Hs:Biểu cảm trực tiếp thể hiện xúc động của lòng người , khơi gợi cảm xúc ở người đọc - Gv:Cảm nghĩ của em về nhân vật bé Hồng từ những biểu hiện tình cảm đó ?( Nội tâm sâu sắc,Yêu mẹ mãnh lieät, Khao khaùt yeâu thöông ) Tổng kết : Gv hướng dẫn gợi ý Hs khái quát nội dung nghệ thuật. Hs đọc ghi nhớ sgk/21 * Luyện tập: Về nhà viết vào vở..  Biểu cảm trực tiếp: khát khao tình mẫu tử, hạnh phúc vô bờ khi gặp mẹ.. 3.Toång keát a, Ngheä thuaät: - Cảm xúc tự nhiên chân thật - Kết hợp nhiều phương thức biểu đạt - Khắc họa hình tượng bé Hồng sinh động chân thật. b, Ý nghĩa:Tình mẫu tử là tình cảm thiêng liêng không thể thiếu đối với mỗi chuùng ta. 4.Luyeän taäp Viết một đoạn văn ghi lại những ấn tượng, cảm nhận rõ nhất của bản thân về người mẹ của mình? III. Hướng dẫn tự học: - Phaân tích taâm traïng cuûa Hoàng khi gaëp laïi meï. - Soạn bài “Trường từ vựng”. Hướng dẫn tự học - Naém noäi dung vaø neùt ñaëc saéc ngheä thuaät cuûa caâu chuyeän “ trong loøng meï” - Bài mới: đọc sgk, so sánh trường từ vựng với cấp độ khái quát nghĩa của từ. E/ Ruùt kinh nghieäm: .......................................................................................................................................................... Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 12. Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. .......................................................................................................................................................... ........................................................................................................................................................... Tuần 2 Tiết 7. Ngaøy soạn: 14/08/2009 Ngaøy daïy :19/08/2010 Tiếng Việt: TRƯỜNG TỪ VỰNG. A. Mức độ cần đạt: - Hiểu được thế nào là trường từ vựng và xác lập được một số trường từ vựng gần gũi. - Biết cách sử dụng các từ cùng trường để nâng cao hiệu quả diễn đạt. B. Trọng tâm kiến thức, kĩ năng, thái độ: 1. Kiến thức: Hiểu được khái niệm trường từ vựng. 2. Kĩ năng: - Tập hợp các từ có chung một nét nghĩa vào cùng một trường từ vựng. - Vận dụng kiến thức về trường từ vựng để đọc hiểu văn bản. 3. Thái độ: Có ý thức sử dụng từ cùng trường để thống nhất chủ đề khi nói, viết tránh lệch lạc . C. Phöông phaùp: Phaùt vaán, thuyeát giaûng, phaân tích ví duï. D. Tieán trình daïy hoïc 1. Ổn định tổ lớp: 8a1……………………………………………………………………. 8a2…………………………………………………………….. 2. Kiểm tra bài cũ : Thế nào là từ nghĩa rộng, từ nghĩa hẹp ? Cho ví dụ minh hoạ? 3. Bài mới : - Lời vào bài: - Bài mới: Hoạt động của Gv và Hs Nội dung kiến thức. Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 13. Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. Tìm hieåu chung - Gv: Treo bảng phụ, hs đọc đoạn văn Các từ in đậm dùng để chỉ đối tượng là người, động vật hay sự vật ?Tại sao em biết được điều đó ? - Hs:chỉ người .Biết được điều đó vì các từ đó đều nằm trong caâu vaên cuï theå , coù yù nghóa xaùc ñònh - Gv:Nét nghĩa chung của nhóm từ trên là gì ? - Hs:Chỉ bộ phận cơ thể người - Gv: Tập hợp các từ in đậm ấy thành một nhóm từ thì chúng ta có một trường từ vựng. Vậy theo em Trường từ vựng là gì ? ( Ghi nhớ sgk) Bài tập nhanh: Cho các từ sau : cao, thấp, lùn, lòng khoøng, leâu kheâu, gaày, beùo, xaùc ve, bò thòt, caù roâ.. I.Tìm hieåu chung: 1.Thế nào là trường từ vựng ? * Vd Sgk - Mặt, mắt, da, gò má, đùi, dầu, cánh tay, mieäng  Đều chỉ bộ phận cơ thể người  Trường từ vựng. * Ghi nhớ 1 sgk/21. - Nếu dùng nhóm từ trên để miêu tả người thì Trường từ vựng của nhóm từ là gì ? - Hs:Chỉ hình dáng con người * Một số lưu ý của trường từ vựng GV yêu cầu HS đọc phần 2 trong sgk. Trường từ vựng mắt bao gồm những trường từ vựng nhỏ nào ? cho vd ? - Hs: Các trường từ vựng mắt : Boä phaän cuûa maét: loøng ñen, con ngöôi, loâng maøy Hoạt động của mắt : ngó, trông, liếc - Gv:Trong một trường từ vựng có thể tập hợp những từ có từ loại khác nhau không ?. 2.Löu yù - Một trường từ vựng có thể bao gồm nhiều trường từ vựng nhỏ hơn - Các từ trong một trường từ vựng có thể khác nhau về từ loại - Một từ nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau - Cách chuyển trường từ vựng có tác dụng làm tăng sức gợi cảm. - Hs: Có thể tập hợp những từ có từ loại khác nhau - Gv:Một từ có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau khoâng ? - Hs:Một từ nhiều nghĩa có thể thuộc nhiều trường từ vựng khác nhau: VD: Từ: Ngọt -Trường mùi vị : chá, thơm .. -Trường âm thanh : the the, êm dịu .. -Trường thời tiết : hanh, ẩm - Gv:Tác dụng của cách chuyển trường từ vựng trong thơ vaên vaø trong cuoäc soáng haøng ngaøy ? - Hs: làm tăng sức gợi cảm Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 14. II. Luyeän taäp Bài 1:Tìm các trường từ vựng: tôi, thầy toâi, meï, coâ toâi, anh em toâi Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. *Thảo luận 5p:Trường từ vựng và cấp độ khái quát nghĩa của từ khác nhau ở điểm nào? - Hs:TTV: là tập hợp những từ có ít nhất một nét chung về nghĩa,trong đó các từ có thể khác nhau về từ loại. CĐKQNCT:Là một tập hợp các từ có quan hệ so sánh về phạm vi nghĩa rộng hay hẹp,trong đó các từ phải có cùng từ loại. Luyện tập Bài 1: Hs làm việc độc lập Baøi 2: Hs thaûo luaän nhoùm. Baøi 4: Hs leân baûng laøm laáy ñieåm mieäng. Baøi 6: Goïi Hs khaù gioûi laøm Hướng dẫn tự học - Nắm vững trường từ vựng trên cơ sở tính nhiều nghĩa của từ tiếng việt - Tìm các trường từ vựng “ trường học” và “ bóng đá” - Bài 5 lầm được thì tốt.. Bài 2 :đặt tên trường từ vựng - Dụng cụ đánh bắt thuỷ sản - Dụng cụ để đựng - Hoạt động của chân - Traïng thaùi taâm lí - Tính caùch - Dụng cụ để viết Bài 4 :- Khứu giác : mũi, thở, điếc, thính - Thính giaùc : tai, nghe, ñieác, roõ, thính Bài 6:Tác giả đã chuyển các từ in đậm trong các câu thơ từ trường từ vựng “ quân sự” sang trường từ vựng “ nông nghiệp” III. Hướng dẫn tự học - Học thuộc lòng ghi nhớ, làm bài 3, 7. - Soạn bài tiếp theo “Bố cục của văn bản”. E. Ruùt kinh nghieäm : ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... Tuần 2 Tiết 8. Ngaøy soạn: 14/08/2009 Ngaøy daïy :19/08/2010 Taäp laøm vaên : BOÁ CUÏC CUÛA VAÊN BAÛN. A. Mức độ cần đạt - Nắm được yêu cầu của văn bản về bố cục. - Biết xây dựng bố cục văn bản mạch lạc, phù hợp với đối tượng phản ánh, ý đồ giao tiếp của người viết và nhận thức của người đọc. B.Trọng tâm kiến thức, kĩ năng, thái độ 1. Kiến thức:Hiểu được bố cục văn bản, tác dụng của việc xây dựng bố cục. 2.Kó naêng: - Sắp xếp các đoạn văn trong bài theo một bố cục nhất định. - Vận dụng kiến thức về bố cục trong việc đọc- hiểu văn bản. 3. Thái độ: Có thái độ nghiêm túc khi xây dựng văn bản kể cả về nội dung lẫn hình thức. C. Phương pháp: Phát vấn, tích hợp văn bản Tôi đi học, Trong lòng mẹ, trực quan, thuyết giảng, hoïc theo goùc. Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 15. Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. D. Tieán trình daïy hoïc 1. Ổn định lớp: 8a1………………………………………………………… 8a2…………………………………………………………………………. 2. Kieåm tra baøi cuõ : - Chủ đề của văn bản là gì ? -Thế nào là tính thống nhất về chủ đề của văn bản ? Làm thế nào để đảm bảo tính thống nhất đó? 3. Bài mới : - Lời vào bài: Ở lớp 7 các em đã học bố cục và mạch lạc của văn bản. Các em đã nắm được bố cục của một văn bản gồm 3 phần và chức năng nhiệm vụ của chúng. Bài học hôm nay ôn lại kiến thức đã học, đồng thời chúng ta đi sâu vào tìm hiểu cách sắp xếp, tổ chức nội dung phần thân bài -phần chính cuûa vaên baûn. - Bài mới: Hoạt động của Gv và Hs Nội dung kiến thức Tìm hieåu chung I. Tìm hieåu chung: - Hs đọc vb Người thầy đạo cao đức trọng sgk/24 1.Boá cuïc cuûa vaên baûn - Gv:Xác định chủ đề của văn bản? Văn bản trên có Văn bản: Người thầy đạo cao đức trọng thể chia làm mấy phần ? Chỉ ra các phần đó? -Coù 3 phaàn: - Hs:3 phaàn +MB: Giới thiệu ông Chu Văn An - Gv:Hãy cho biết nhiệm vụ từng phần của văn bản? +TB: Công lao,uy tín và tính cách của ông - Hs: P1 : có nhiệm vụ nêu ra chủ đề được nói tới Chu Vaên An trong vb - Giới thiệu ông Chu Văn An +KB: Tình cảm của mọi người đối với ông - P2 : Trình baøy caùc noäi dung chuû yeáu laøm saùng toû Chu Vaên An chủ đề của vb - Công lao, uy tín và tính cách của ông  Các phần đều hướng tới chủ đề Chu Vaên An. - p3 : Tổng kết chủ đề của vb - Tình cảm của mọi người đối với ông - Gv:Phân tích mối quan hệ giữa các phần trong vb ? (Luôn gắn bó chặt chẽ với nhau, phần trước là tiền đề cho phần sau, còn phần sau là sự tiếp nối phần * Ghi nhớ mục 1,2 sgk/25 trước . Các phần đầu tập trung làm rõ cho chủ đề của vb là nguời thầy đạo cao đức trọng) 2.Caùch boá trí, saép xeáp noäi dung phaàn - Gv:Từ việc phân tích trên, hãy cho biết thế nào là thaân baøi boá cuïc cuûa vaên baûn? Boá cuïc cuûa vb goàm maáy phaàn ? - Nội dung phần thân bài thường được sắp Nhiệm vụ của từng phần ? Các phần của vb quan hệ xếp theo một thứ tự tuỳ thuộc vào kiểu với nhau ntn? văn bản, chủ đề văn bản, ý đồ giao tiếp - Hs đọc ghi nhớ sgk) của người viết. - Gv:Phaàn thaân baøi vb Toâi ñi hoïc cuûa Thanh Tònh keå - Các ý trong phần thân bài thường được về những sự kiện nào ? Các sự kiện ấy được sắp xếp sắp xếp theo trình tự thời gian, không theo thứ tự nào? gian, sự phát triển của sự việc hay một - Hs:Sắp xếp theo hồi tưởng những kỉ niệm về buổi maïch suy luaän, doøng tình caûm. tựu trường đầu tiên của tác giả . Các cảm xúc lại được sắp xếp theo thứ tự thời gian. Sắp xếp theo sự Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 16. Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. liên tưởng đối lập những cảm xúc về cùng một đối tượng trước đây và buổi tựu trường đầu tiên) * Ghi nhớ mục 3: sgk / 25 - Gv: Vb Trong loøng meï cuûa Nguyeân Hoàng saép xeáp II. Luyeän taäp theo trình tự nào? - Hs:Dieãn bieán taâm traïng nhaân vaät Baøi 1: *Thảo luận 3p: Khi tả người,vật, con vật, phong a. Trình bày theo thứ tự không gian : nhìn cảnh …, em sẽ lần lượt miêu tả theo trình tự nào ? từ xa – đến gần – đến tận nơi – đi xa dần Hãy kể một số trình tự thường gặp mà em biết ? b. Trình bày ý theo thứ tự thời gian : về Hs:Có thể sắp xếp theo thứ tự không gian (phong chiều, lúc hoàng hôn cảnh) Chỉnh thể bộ phận (tả người, vật, con vật) hoặc Các ý trong đoạn trích được sắp xếp theo tình cảm, cảm xúc (tả người) caùch dieãn giaûi, yù sau laøm roõ boå sung cho yù - Gv:Phân tích trình tự sắp xếp các sự việc ở phần trước. thân bài trong vb Người thầy đạo cao đức trọng ? c.Hai luận cứ được sắp xếp theo tầm quan - Hs:Các sự việc nói về Chu Văn An là người tài cao. trọng của chúng đối với luận điểm. Các sự việc nói về CVA là người đạo đức. Baøi 3: - Gv:Vieäc saép xeáp noäi dung phaàn thaân baøi tuyø thuoäc Phần thân bài sắp xếp chưa được hợp. vào những yếu tố nào ? Các ý trong phần thân bài Saép xeáp laïi: thường được sắp xếp theo trình tự nào ? - Giải thích câu tục ngữ - Hs đọc ghi nhớ sgk/25) - Chứng minh tính đúng đắn của câu tục Luyeän taäp ngữ. - Hs: Đọc yêu cầu của bài tập 1 ? III.Hướng dẫn tự học - Gv: Phaân nhoùm, Hs laøm vieäc theo nhoùm, trình baøy. - Naém khaùi nieäm boá cuïc vaên baûn, noäi dung - Hs: Đọc yêu cầu bài 3 của từng phần. - Hs: Trả lời cá nhân, Hs khác nhận xét. - Caùch saép xeáp noäi dung cuûa phaàn thaân Hướng dẫn tự học baøi. - Đọc ghi nhớ để hiểu rõ bố cục nội dung các phần - Soạn bài: Xây dựng đoạn văn trong văn của văn bản. Làm bài tập 2 để củng cố. baûn. - Đọc bài mới, tìm hiểu trước các cách xây dựng đoạn vaên. E. Ruùt kinh nghieäm: ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... Tuần 3 Ngaøy soạn: 22/08/2010 Tiết 9-10 Baøi 3 Ngaøy daïy :24/08/2010 Văn bản: TỨC NƯỚC VỠ BỜ (Trích tiểu thuyết Tắt đèn) Ngoâ Taát Toá A. Mức độ cần đạt - Biết đọc- hiểu một đoạn trích trong tác phẩm truyện hiện đại. - Thấy được bút pháp hiện thực trong nghệ thuật viết truyện của nhà văn Ngô Tất Tố.. Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 17. Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. - Hiểu được cảnh ngộ cơ cực của người nông dân trong xã hội tàn ác, bất nhân dưới chế độ cũ; thấy được sức phản kháng mãnh liệt, tiềm tàng trong những người nông dân hiền lành và quy luật của cuộc sống: có áp bức có đấu tranh. B. Trọng tâm kiến thưc, kĩ năng, thái độ 1.Kiến thức: - Cốt truyện, nhân vật, sự kiện trong đoạn trích tức nước vỡ bờ. - Gía trị hiện thực và nhân đạo qua đoạn trích trong tác phẩm Tắt đèn. - Thành công của nhà văn trong việc tạo tình huống, miêu tả, kể chuyện và xây dựng nhân vật. 2. Kó naêng: - Toùm taét vaên baûn truyeän - Vận dụng kiến thức về sự kết hợp các phương thức biểu đạt trong văn bản tự sự để phên tích tác phẩm tự sự viết theo khuynh hướng hiện thực. 3. Thái độ: Đồng cảm với nỗi thống khổ của người nông dân trong xã hội cũ. Lên án sự tàn nhẫn, baát coâng trong xaõ hoäi. C. Phướng pháp: Đọc hiểu, phân tích, bình giảng, phát vấn, đóng vai. D. Tieán trình daïy hoïc: 1. Ổn định lớp: 8a1………………………………………………………………… 8a2……………………………………………………………… 2. Kieåm tra baøi cuõ: - Phaân tích taâm traïng cuûa beù Hoàng khi naèm trong loøng meï ? - Nếu em là Hồng trong tác phẩm em sẽ có thái độ như thế nào bà cô và me?ï 3. Bài mới : - Lời vào bài:Trong tự nhiên có quy luật đã được khái quát thành câu tục ngữ : Tức nước vỡ bờ . Trong xã hội, đó là quy luật : Có áp bức, có đấu tranh . Quy luật ấy đã được chứng minh rất hùng hồn trong chương XVIII tiểu thuyết Tắt đèn của Ngô Tất Tố . - Bài mới: Hoạt động của Gv và Hs Nội dung kiến thức Giới thiệu chung I. Giới thiệu chung - Hs đọc chú thích. - Ngoâ Taát Toá(1893- 1954) laø nhaø vaên xuất sắc của trào lưu hiện thực trước cách - Gv: Haõy neâu vaøi neùt veà taùc giaû, taùc phaåm ? - Gv giới thiệu qua tiểu thuyết Tắt đèn. mạng; Là người am tường trên nhiều lĩnh - Gv:yêu cầu đọc chính xác, có sắc thái biểu cảm, vực. nhất là khi đọc ngôn ngữ đối thoại của các nhân vật. - Tiểu thuyết Tắt đèn là tác phẩm tiêu - Hs: Đọc hết văn bản bieåu nhaát cuûa nhaø vaên. - Gv: Hướng dẫn Hs giải thích từ khó - Tức nước vỡ bờ trích chương VIII của tác - Gv: Nhân vật chính của truyện là ai? Từ đó cho biết phẩm đề tài của truyện? II. Đọc- hiểu văn bản - Hs: Trả lời. - Gv:Có thể chia đoạn trích này thành mấy phần, nêu 1. Đọc – tìm hiểu từ khó nội dung từng phần ? - Hs: ( 2 phần ) + Từ đầu đến ngon miệng hay không 2. Tìm hiểu văn bản: - cảnh buổi sáng ở nhà chị Dậu .. Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 18. Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. + Đoạn còn lại: Cuộc đối mặt với bọn cai lệ – người nhà Lí Trưởng. - Gv: Em nào có thể dựa vào bố cục hoặc nhân vật chính để tóm tắt văn bản? - Hs: Toùm taét - Hs đọc lại đoạn 1 - Gv:tình cảnh của chị Dậu được nhà văn thể hiện ntn? - Hs: Trả lời - Gv: Việc chị Dậu chỉ có bát gạo hàng xóm để chăm sóc anh Dậu ốm yếu bị hành hạ giữa vụ sưu thuế gợi cho em những cảm nghĩ gì về tình cảnh và phẩm chất của người nông dân nghèo trong xã hộ cũ? - Hs:cực kì nghèo khổ, trong cuộc sống không có lối thoát. sức chịu đựng dẻo dai, không gục ngã trước hoàn cảnh khốn khó, giàu tình nghĩa - Gv:Trong khó khăn chị Dậu hiện lên với những nét tính caùch gì? - Hs:là một phụ nữ đảm đang, hết lòng yêu thương choàng con, tính tình voán dòu daøng, tình caûm Tieát 10 - Gv chuyển ý: Thế tức nước đầu tiên xuất phát từ hoàn cảnh khốn cùng, bi đát. Ai đã đẩy người nông dân vào tình cảnh đáng thương như vậy. Liệu họ có hiền lành cam chịu mãi không? Hay trỗi dậy ý thức phaûn khaùng? Chuùng ta seõ tìm hieåu tieáp vaên baûn Hs đọc phần 2 - Gv:Trong phaàn hai cuûa vb xuaát hieän nhaân vaät naøo đối lập với chị Dậu ? ( Cai lệ ) - Gv:Gia đình chị Dậu buộc phải đóng suất thuế sưu cho người em chồng đã chết từ năm ngoái. Điều đó cho thấy thực trạng xh thời đó ntn? - Hs: taøn nhaãn, baát coâng, khoâng coù luaät leä - Gv:Theo doõi nhaân vaät Cai Leä, cho bieát ngoøi buùt hiện thực Ngô Tất Tố đã khắc hoạ hình ảnh Cai Lệ bằng những chi tiết điển hình nào ? - Hs:Tìm chi tieát - Gv:Qua đó nhận xét nghệ thuật khắc họa nhân vật của tác giả ? (Kết hợp các chi tiết điển hình về bộ dạng , lời nói , hành động để khắc hoạ nhân vật ) - Gv:Từ đó cho thấy Cai Lệ là người ntn? Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. a, Đề tài: Viết về người nông dân trước caùch maïng. b, Boá cuïc- Toùm taét : 2 phaàn c, Phaân tích c1/Tình caûnh cuûa gia ñình chò Daäu - Nợ sưu nhà nước chưa có cách gì trả được. - Chồng ốm, lại bị đánh đập. - Chị Dậu thương chồng, tìm mọi cách để cứu chồng  Bi đát, đáng thương.. c2/ Nhaân vaät Cai Leä - Sầm sập tiến vào, gõ đầu roi, thét, trợn ngược mắt, quát, giọng hậm hè. - Vô cảm trước lời van xin của chị Dậu - Ra leänh troùi anh Daäu khi anh ñau oám. - Bịch vào ngực, tát vào mặt chị Dậu -> Miêu tả chân thực:Cai Lệ đại diện cho giai caáp thoáng trò hoáng haùch, thoâ baïo, khoâng nhaân tính.. c 3/ Nhaân vaät chò Daäu: 19. Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> Trường THCS Đạ Long. Giáo án: Ngữ văn. - Hs:Hoáng haùch , thoâ baïo , khoâng coøn nhaân tính - Người phụ nữ hiền lành, tháo vát. - Gv: Hướng dẫn Hs phân tích nhân vật Chị Dậu bằng - Hạ mình van xin:Cháu van ông heä thoáng caâu hoûi: - Thay đổi cách xưng hô: Chồng tôi đau Trước sự tàn bạo, hống hách, không còn nhân tính ốm ông không được hành hạ, bà cho mày của tên cai lệ như thế thì chị Dậu đối phó với bọn tay xem. - Thay đổi hành động:túm lấy cổ hắn, ấn sai để bảo vệ chồng bằng cách nào ? Do đâu mà chị Dậu có sức mạnh lạ lùng khi quật ngã dúi ra cửa, vật nhau, túm tóc lẳng cho một caùi. 2 tên tay sai như vậy ? ( đó là lòng căm hờn mà cái -> Tình huống hấp dẫn:Người nông dân goác cuûa noù chính laø loøng yeâu thöông ) Tác giả đã dùng biện pháp nghệ thuật gì ? ( Tương voán hieàn laønh nhöng bieát phaûn khaùng phaûn ) mãnh liệt khi bị áp bức bất công. Từ đó, những đặc điểm nổi bật nào trong tính cách chị Dậu được bộc lộ ? (Dịu dàng mà cứng cỏi trong ứng xử , giàu tình yêu thương , tiềm tàng tinh thần 3.Toång keát phản kháng áp bức) a, Ngheä thuaät: * Toång keát - Taïo tình huoáng truyeän coù kòch tính cao. - Gv:Nêu những thành công nghệ thuật của Ngô Tất - Cách xây dựng nhân vật điển hình, chân Tố qua đoạn trích? thực, sống động. - Hs: Trả lời. - Gv:Học qua vb này em hiểu gì về số phận và phẩm b, Ý nghĩa:Văn bản phản ánh chân thực chất của người phụ nữ nông dân trong xh cũ, bản chất sức mạnh phản kháng mãnh liệt chống lại áp bức của giai cấp nông dân. của chế độ xh đó ? - HS tìm ý trong phần ghi nhớ để trả lời - Gv:Từ đó, có thể nhận ra thái độ nào của nhà văn đối với thực trạng xh và đối với phẩm chất của người 4. Luyện tâp: Đọc phân vai noâng daân trong xh cuõ ? - Hs: Trả lời. - Gv: Phân vai cho Hs đọc đoạn thoại giữa Chị Dậu III. Hướng dẫn tự học với Cai Lệ. - Tóm tắt đoạn trích, học thuộc ghi nhớ Hướng dẫn tự học - Nắm vững tính cách nhân vật Cai Lệ và - Đọc diễn cảm văn bản nhiều lần để tóm tắt được. chò Daäu. - Qua hình tượng nhân vật chị Dậu, phân tích tinh thần phản kháng của người nông dân trong xã hội cũ. - Soạn bài: Xây dựng đoạn văn trong văn - Bài mới: Tìm hiểu một số cách xây dựng đoạn văn bản. trong vaên baûn. E. Ruùt kinh nghieäm: ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ................................................................................................................................................................... ************************** Tuần 3 Ngaøy soạn: 23/08/2010 Giaùo vieân: Tröông Thò Giang. Lop7.net. 20. Hoïc kì I.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>