Bài giảng Quản trị kinh doanh bảo hiểm: Bài 2 - ThS. Bùi Quỳnh Anh - Trường Đại học Công nghiệp Thực phẩm Tp. Hồ Chí Minh

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>BÀI 2</b>

<b>BẢO HIỂM XÃ HỘI, BẢO HIỂM Y TẾ, </b>

<b>BẢO HIỂM THẤT NGHIỆP</b>

ThS. Bùi Quỳnh Anh
ThS. Nguyễn Thành Vinh

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

<b>TÌNH HUỐNG KHỞI ĐỘNG</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

<b>MỤC TIÊU</b>

• Cung cấp cho sinh viên kiến thức tổng hợp về BHXH, BHYT, BHTN: khái

niệm, vai trò, nội dung cơ bản, quỹ tài chính.

• Giúp sinh viên hiểu rõ được sự cần thiết của việc tham gia BHXH, BHYT,

BHTN và quyền lợi khi tham gia.

• Giải quyết được các bài tập tình huống về chi trả quyền lợi bảo hiểm khi có

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

<b>NỘI DUNG</b>

Bảo hiểm xã hội

Bảo hiểm y tế

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

1.2. Khái niệm và bản chất của BHXH

<b>1. BẢO HIỂM XÃ HỘI</b>

1.1. Lịch sử ra đời của BHXH

1.3. Vai trò của BHXH

1.4. Quỹ BHXH và mục đích sử dụng quỹ

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

<b>1.1. LỊCH SỬ RA ĐỜI CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI</b>

<b>Sự cần thiết khách quan của BHXH</b>

Cơ sở ra đời: Quan hệ thuê mướn lao động

Rủi ro, biến cố → ảnh hưởng đến người lao động, gia
đình, người sử dụng lao động và nền KT – CT – XH

Tự đối phó → thành lập hội tương hỗ → đấu tranh,
bãi công

Mâu thuẫn không tự giải quyết được → ảnh hưởng
sâu rộng

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7>

<b>1.1. LỊCH SỬ RA ĐỜI CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI (tiếp theo)</b>

<b>Lịch sử ra đời của BHXH</b>

Đầu thế kỷ XX

1850

Châu Á, Châu Phi, Caribe

Châu Âu, Mỹ la tinh, Bắc Mỹ

Ra đời ở nước Phổ

Sau chiến tranh

</div>
<span class='text_page_counter'>(8)</span><div class='page_container' data-page=8>

<b>1.2. KHÁI NIỆM VÀ BẢN CHẤT CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI</b>

• <b>Khái niệm về BHXH:</b>

BHXH là sự đảm bảo thay thế, bù đắp một phần thu
nhập cho người lao động khi họ gặp phải những biến cố
làm giảm hoặc mất khả năng lao động, mất việc làm
trên cơ sở hình thành một quỹ tiền tệ tập trung, nhằm
góp phần đảm bảo an toàn đời sống của người lao
động và gia đình họ, góp phần đảm bảo an tồn xã hội.
• <b>Đối tượng của BHXH:</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(9)</span><div class='page_container' data-page=9>

<b>1.2. KHÁI NIỆM VÀ BẢN CHẤT CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI (tiếp theo)</b>

• <b>Bản chất của BHXH:</b>

 BHXH là nhu cầu khách quan, đa dạng và

phức tạp.

 Mối quan hệ giữa các bên trong BHXH phát

sinh trên cơ sở quan hệ lao động, quan hệ

quản lí xã hội.

 Những biến cố… có thể xảy ra ngẫu nhiên

hoặc khơng ngẫu nhiên, trong q trình lao
động hoặc ngồi q trình lao động → rủi ro
xã hội.

 Phần thu nhập bị giảm hoặc mất của người

</div>
<span class='text_page_counter'>(10)</span><div class='page_container' data-page=10>

<b>1.2. KHÁI NIỆM VÀ BẢN CHẤT CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI</b>

• <b>Mục tiêu của BHXH:</b>

 Đảm bảo nhu cầu sinh sống thiết yếu của người lao động và gia đình.

 Chăm sóc sức khỏe và chống bệnh tật.

 Xây dựng điều kiện sống đáp ứng các nhu cầu của dân cư và các nhu cầu đặc biệt của

</div>
<span class='text_page_counter'>(11)</span><div class='page_container' data-page=11>

<b>1.3. VAI TRỊ CỦA BẢO HIỂM XÃ HỘI</b>

• <b>Vai trò của BHXH:</b>

 Đối với người lao động;

 Đối với người sử dụng lao động;

 Đối với Nhà nước và xã hội.

• <b>Vai trị của BHXH trong hệ thống an sinh xã hội:</b>

 Lưới đầu tiên, quan trọng nhất của hệ thống an

sinh xã hội quốc gia;

 Điều tiết mạnh mẽ các chính sách khác trong hệ

</div>
<span class='text_page_counter'>(12)</span><div class='page_container' data-page=12>

<b>1.4. QUỸ BẢO HIỂM XÃ HỘI</b>

• Quỹ BHXH là quỹ tài chính độc lập, tập trung ngồi ngân sách nhà nước;

• Quỹ thống nhất;

</div>
<span class='text_page_counter'>(13)</span><div class='page_container' data-page=13>

<b>1.4.1. ĐẶC ĐIỂM CỦA QUỸ BẢO HIỂM XÃ HỘI</b>

• Ra đời, tồn tại và phát triển gắn với mục đích thực hiện

chính sách.

• Khơng nhằm mục đích kinh doanh kiếm lời.

→ Nguyên tắc quản lý quỹ: cân bằng thu - chi.

• Phân phối quỹ vừa hồn trả, vừa khơng hồn trả.

• Được quản lí để bảo tồn và tăng trưởng.

• Là hạt nhân, là nội dung vật chất của tài chính BHXH.

• Sự ra đời, tồn tại và phát triển quỹ BHXH phụ thuộc vào

</div>
<span class='text_page_counter'>(14)</span><div class='page_container' data-page=14>

<b>1.4.2. NGUỒN HÌNH THÀNH QUỸ BẢO HIỂM XÃ HỘI</b>

• Đóng góp của người lao động

• Đóng góp của người sử dụng lao động

• Hỗ trợ, bù thiếu của Nhà nước

• Các nguồn khác: lãi đầu tư, ủng hộ từ thiện…

</div>
<span class='text_page_counter'>(15)</span><div class='page_container' data-page=15>

<b>1.4.3. PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH MỨC ĐĨNG GĨP</b>

<b>Căn cứ theo W</b>

• Người lao động đóng góp

theo một tỷ lệ % nhất định

so với

<i>W</i>

<i>_{hàng tháng}</i>

• Người sử dụng lao động

đóng góp theo một tỷ lệ %

nhất định so với

<i>tổng quỹ</i>

<i>lương đơn vị.</i>

<b>Căn cứ theo W</b>

• Người lao động đóng góp

theo một tỷ lệ % nhất định

so với

<i>W</i>

<i>_{hàng tháng}</i>

• Người sử dụng lao động

đóng góp theo một tỷ lệ %

nhất định so với

<i>tổng quỹ</i>

<i>lương đơn vị.</i>

<b>Căn cứ theo</b>

<b>thu nhập</b>

Dựa theo thu nhập được

cân đối chung trong toàn bộ

nên kinh tế.

<b>Căn cứ theo</b>

<b>thu nhập</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(16)</span><div class='page_container' data-page=16>

<b>Chi khác</b>

<b>Chi</b>

<b>Quản lý</b>

<b>Chi trả trợ cấp:</b>

•

<b>Ngắn hạn</b>

•

<b>Dài hạn</b>

<b>3</b>

<b>1</b>

<b>2</b>

<b>1.4.4. MỤC ĐÍCH SỬ DỤNG QUỸ BẢO HIỂM XÃ HỘI</b>

</div>
<span class='text_page_counter'>(17)</span><div class='page_container' data-page=17>

<b>ILO: Công ước 102 – Giơnevơ (6/1952)</b>

1. Chăm sóc y tế → BHYT
2. Trợ cấp ốm đau

3. Trợ cấp thất nghiệp → BHTN
4. Trợ cấp tuổi già (Chế độ hưu trí)
5. Trợ cấp tai nạn lao động – bệnh

nghề nghiệp
6. Trợ cấp gia đình
7. Trợ cấp sinh đẻ
8. Trợ cấp khi tàn phế

9. Trợ cấp cho người cịn sống
(Trợ cấp mất người ni dưỡng)

• Thực hiện ít nhất 3 chế độ

• Trong đó ít nhất có 1 trong 5 chế độ:

</div>
<span class='text_page_counter'>(18)</span><div class='page_container' data-page=18>

<b>Đặc điểm hệ thống các chế độ BHXH</b>
• Pháp luật quy định

• Chia sẻ rủi ro, tổn thất

• Chi trả dựa vào đóng góp

• Chủ yếu chi định kỳ

• Chi trả bằng tiền

• Chi trả chính là quyền lợi

• Chi trả phụ thuộc quỹ

• Cần được điều chỉnh

</div>
<span class='text_page_counter'>(19)</span><div class='page_container' data-page=19>

<b>1.5. BẢO HIỂM XÃ HỘI VIỆT NAM</b>

1.5.1. Lịch sử

1.5.2. Hệ thống BHXH
1.5.3. Quỹ BHXH

</div>
<span class='text_page_counter'>(20)</span><div class='page_container' data-page=20>

<b>1.5.1. LỊCH SỬ</b>

• Thời Pháp thuộc

• 1961: Nghị định 218/CP – Điều lệ tạm thời

• 1995: Nghị định 12/CP – Điều lệ BHXH

</div>

<!--links-->