Bài soạn Đại số lớp 8 - Tiết 41 đến tiết 45

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tuaàn 19. Tieát 41. NS:. ND:. Chöông III: PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT MOÄT AÅN. MỞ ĐẦU VỀ PHƯƠNG TRÌNH I/. Muïc tieâu - Học sinh hiểu khái niệm phương trình và các thuật ngữ như: vế phải, vế trái, nghiệm của phương trình, tập nghiệm của phương trình. Học sinh hiểu và biết cách sử dụng các thuật ngữ cần thiết khác để diễn đạt bài giải phương trình.. - Học sinh hiểu khái niệm giải phương trình, bước đầu làm quen và biết cách sử dụng quy tắc chuyeån veá vaø quy taéc nhaân, bieát caùch kieåm tra moät giaù trò cuûa aån coù phaûi laø nghieäm cuûa phöông trình hay khoâng. - Học sinh bước đầu hiểu khái niệm hai phương trình tương đương. II/. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh GV: Baûng phuï ghi moät soá caâu hoûi, baøi taäp. HS: Baûng con. III/. Tieán trình daïy hoïc Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung ghi baûng Hoạt động 1:Đặt vấn đề và giới thiệu nội dung chương III(5 phút) GV: Ở các lớp dưới chúng ta đã Một học sinh đọc to bài giải nhiều bài toán tìm x, nhiều toán tr 4 SGK. bài toán đố. Ví dụ, ta có bài toán sau: "Vừa gà…, bao nhiêu chó" GV đặt vấn đề như SGK tr 4. - Sau đó GV giới thệu nội dung chöông III goàm: + Khaùi nieäm chung veà HS nghe HS trình bày, mở phöông trình. + Phöông trình baäc nhaát moät phaàn "muïc luïc" tr 134 SGK ẩn và một số dạng phương trình để theo dõi khaùc. + Giải bài toán bằng cách laäp phöông trình. Hoạt động 2:1. Phương trình một ẩn (16 phút) GV viết bài toán sau lên bảng: Tìm x bieát: 2x + 5 = 3(x - 1) + 2 sau đó giới thiệu:Hệ thức 2x + 5 = 3(x - 1) + 2 laø moät Một phương trình với ẩn x có phương trình với ẩn số x. dạng A(x) = B(x), trong đó vế Phöông trình trình goàm hai veá HS nghe GV trình baøy vaø traùi A(x) vaø veá phaûi B(x) laø hai biểu thức của cùng một Ở phương trình trên, vế trái là 2x ghi bài. bieán x. + 5 veá phaûi laø 3(x-1)+2 Ví duï: 2x + 1 = x laø phöông Hai vế của phương trình này chứa trình với ẩn x. cùng một biến x, đó là một phöông trình moät aån. - GV giới thiệu phương trình một - HS lấy ví dụ một phương ẩn x có dạng A(x) = B(x) với vế trình ẩn x. Ví duï: traùi laø A(x), veá phaûi laø B(x). - GV: Haõy cho ví duï khaùc veà 3x2 + x - 1 = 2x + 5 phöông trình moät aån. Chæ ra veá Veá traùi laø 3x2 + x - 1 Veá phaûi laø 2x + 5 traùi, veá phaûi cuûa phöông trình. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Hoạt động của GV - GV yeâu caàu HS laøm ?1 Haõy cho ví duï veà: a) Phương trình với ẩn y. b) Phương trình với ẩn u. GV yeâu caàu HS chæ ra veá traùi, veá phaûi cuûa moåi phöông trình. - GV cho phöông trình: 3x + y = 5x - 3. Hoûi: phöông trình naøy coù phaûi laø phöông trình moät aån hay khoâng ? - GV yeâu caàu HS laøm ?2 Khi x = 6, tính giaù trò moãi veá cuûa phöông trình:2x + 5 = 3(x - 1) +2 Neâu nhaän xeùt. GV: khi x = 6, giaù trò hai veá cuûa phương trình đãcho bằng nhau, ta nói x = 6 thoã mãn phương trình hay x = 6 nghiệm đúng phương trình vaø goïi x = 6 laø moät nghieäm của phương trình đã cho. - GV yeâu caàu HS laøm tieáp ?3 Cho phöông trình 2(x + 2) -7=3- x a) x = -2 có thoả mãn phương trình khoâng ? b) x = 2 coù laø moät nghieäm cuûa phöông trình hay khoâng?. GV: Cho caùc phöông trình: a) x = 2 . b) 2x = 1. c) x2 = - 1 d) x2 - 9 = 0. e) 2x + 2 = 2(x + 1). Hoạt động của HS. Noäi dung ghi baûng. HS laáy ví du caùc phöông trình aån y aån u.. HS: phöông trình 3x + y = 5x - 3. Khoâng phaûi laø phöông trình moät aån vì coù hai khaùc nhau laø x vaø y. HS tính: VT = 2x + 5 = = 2.6 + 5 = 17. VP = 3(x - 1) + 2 = = 3(6 - 1) + 2 = 17. Nhaän xeùt: Khi x = 6, giaù trò hai veá cuûa phöông trình baèng nhau. HS làm bài tập vào vở. Hai HS leân baûng laøm. HS1: Thay x = -2 vaøo hai veá cuûa phöông trình. VT = 2(- 2 + 2) - 7 = - 7 VP = 3 - (- 2) = 5  x = - 2 không thoả mãn phöông trình. HS2: Thay x = 2 vaøo hai veá cuûa phöông trình. VT = 2(2 + 2) - 7 = 1 VP = 3 - 2) = 1.  x = 2 laø moät nghieäm cuûa phöông trình. HS phaùt bieåu: a) Phöông trình coù nghieäm duy nhaát laø: x = 2 . b) Phöông trình coù moät 1 nghieäm laø x  . 2 c) Phöông trình voâ nghieäm. d) x2 -9 =0 (x - 3)(x+3)= 0  Phöông trình coù hai nghieäm laø: x = 3 vaø x = -3 e) 2x + 2 = 2(x + 1) phöông trình coù voâ soá nghieäm vì hai veá cuûa phöông trình laø cuøng moät biểu thức. Lop8.net. * Chuù yù: a) Hệ thức x = m (với m là một số nào đó) cũng là một phöông trình. Phöông trình naøy chæ roõ raèng m laø nghieäm duy nhaát noù. b) Moät phöông trình coù theå coùmoät nghieäm, hai nghieäm, ba nghieäm,… nhöng cuõng coù theå khoâng coù nghieäm naøo hoặc có vô số nghiệm..

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung ghi baûng GV: Vaäy moät phöông trình coù theå HS: Moät phöông trình coù coù bao nhieâu nghieäm? theå coù moät nghieäm, hai nghieäm, ba nghieäm, … cuõng GV: Yêu cầu HS đọc phần "chú có thể vô nghiệm hoặc vô soá nghieäm. yù" trang 5,6 SGK. HS đọc "chú ý" SGK. Hoạt động 3:2. Giải phương trình (8 phút) Hai HS leân baûng ñieàn vaøo GV yeâu caàu HS laøm ?4 GV nói: Khi bài toán yêu cầu chỗ trống (…) giaûi moät phöông trình, ta phaûi tìm a) Phöông trình x = 2coù taäp taát caû caùc nghieäm (hay tìm taäp nghieäm laø S = {2}. b) Phöông trình voâ nghieäm nghiệm) của phương trình đó. coù taäp nghieäm laø S = . GV cho HS laøm baøi taäp: Các cách viết sau đúng hay sai ? HS trảlời: a) Phöông trình x2 = 1 coù taäp a) Sai. Phöông trình x2 =1 coù taäp nghieäm S={-1; 1}. nghieäm S = {1}. b) Phương trình x + 2 = 2 + x có b) Đúng vì phương trình thỏa mãn với mọi x R. taäp nghieäm S = R. Hoạt động 4:4. Phương trình tương đương (8 phút) GV: Cho phöông trình x = -1 vaø HS: - Phöông trình x = -1 coù phöông trình x + 1 = 0. Haõy tìm taäp nghieäm S={-1}. Hai phöông trình töông taäp nghieäm cuûa moãi phöông trình. - Phöông trình x + 1 = 0 coù ñöông laø hai phöông trình maø moãi nghieäm cuûa phöông trình Neâu nhaän xeùt. taäp nghieäm S={-1}. GV giới thiệu: Hai phương trình - Nhận xét: Hai phương này cũng là nghiệm của có cùng một tập nghiệm gọi là trình đó có cùng một tập phương trình kia và ngược laïi. hai phöông trình töông ñöông. nghieäm. Kí hieäu töông ñöông "". GV hoûi: phöông trình HS: phöông trình x -2 =0 vaø phöông trình x = 2 coù x -2 =0 vaø phöông trình x = Ví duï: x -2 = 0  x =2. töông ñöông khoâng? 2 laø hai phöông trình töông 2 + Phöông trình x = 1 vaø phöông ñöông vì coù cuøng taäp trình x = 1 coù töông ñöông hay nghieäm laø S={2}. + Phöông trình x2 = 1 coù taäp khoâng? Vì sao ? nghieäm S={-1; 1}. Phöông trình x = 1 cp1 taäp nghieäm S=1}. Vaäy hai phöông trình khoâng töông ñöông. HS laáy ví duï veà hai phöông trình töông ñöông. Hoạt động 5:Luyện tập (6 phút) Baøi 1 tr 6 SGK. HS lớp làm bài tập (Đề bài đưalên bảng phụ) Ba HS leân baûng trình baøy. GV lưu ý HS: Với mỗi phương Kết quả: x= -1 là nghiệm trình tính kết quả từng vế rồi so của phương trình a) và c). saùnh. Ptrình x = 0 coù S={0}. Baøi 5 tr 7 SGK. Phöông trình x(x - 1) = 0 coù Hai phöông trình trình x = 0 vaø S={0; 1}. x(x - 1) = 0 coù töông ñöông hay Vaäy hai phöông trình khoâng khoâng? Vì sao? töông ñöông. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Hoạt động 6 Hướng dẫn về nhà (2 phút) - Nắm vững khái niệm phương trình một ẩn, thế nào là nghiệm của phương trình, tập nghiệm cuûa phöông trình, hai phöông trình töông ñöông. - Baøi taäp veà nhaø soá 2, 3, 4 tr 6, 7 SGK. Soá 1, 2, 6, 7 tr 3, 4 SBT. - Đọc "Có thể em chưa biết" tr 7 SGK. - Ôn quy tắc "chuyển vế" Toán 7 tập một. - Hướng dẫn bài tập về nhà: Hai phương trình sau có tương đương nhau không? x = 0 vaø x(x – 1) Hai phöông trình treân khoâng coù töông ñöông nhau vì: + x = 0 coù nghieäm x = 0 + x(x – 1) coù nghieäm x = 0; 1. Ruùt kinh nghieäm : ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Tuaàn 19. Tieát 42. NS:. ND:. PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT MOÄT AÅN VAØ CAÙCH GIAÛI I/. Muïc tieâu * Học sinh nắm được khái niệm phương trình bậc nhất (một ẩn). * Quy tắc chuyển vế/nhân và vận dụng thành thạo chúng để giải các phương trình bậc nhất. II/. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh * GV: Baûng phuï ghi hai quy taéc. * HS: Ôn tập quy tắc chuyển vế và quy tắc nhân của đẳng thức số. III/. Tieán trình daïy hoïc Hoạt động của GV. Hoạt động của HS Hoạt động 1:Kiểm tra (7 phút) GV neâu yeâu caàu kieåm tra Hai HS leân baûng kieåm tra. HS1: Thay lần lượt cácgiá HS1: Chữa bài số 2 tr 6 SGK. trò cuûa t vaøo hai veá cuûa Trong caùc giaù trò t = -1, t = 0 vaø t phöông trình. = 1, giaù trò naøo laø nghieäm cuûa phöông trình (t + 2)2 = 3t + 4 HS2: -Theá naøo laø hai phöông HS2: - Neâu ñònh nghóa hai trình töông ñöông? Cho ví duï. phöông trình töông ñöông cho ví duï minh hoïa. - Cho hai phöông trình x-2=0 vaø x(x - 2) = 0 Hỏi hai phương trình đó có tương ñöông hay khoâng? Vì sao? GV nhaän xeùt, cho ñieåm. Học sinh lớp nhận xét bài cuûa baïn.. Noäi dung ghi baûng. * Với t = -1 VT = (t + 2)2 = = (-1 + 2)2 = 1 VP = 3t + 4 = = 3(-1) + 4 = 1 VT = VP  t = -1 laø moät nghieäm cuûa phöông trình. * Với t = 0 VT = (t +2)2 = = (0 + 2)2 = 4 VP = 3t + 4 = = 3.0 + 4 = 4 VT = VP  t = 0 laø moät nghieäm cuûa phöông trình. * Với t = 1 VT = (t +2)2 = = (1 + 2)2 = 9 VP = 3t + 4 = = 3.1 + 4 = 7 t = 1 khoâng phaûi laø nghieäm cuûa phöông trình. - Hai phöông trình x-2=0 vaø x(x - 2) = 0 Không tương đương với nhau vì x = 0 thoả mãn phương trình x(x - 2) = 0 nhöng khoâng thoûa maõn phöông trình x - 2 = 0. Hoạt động 2:1. Định nghĩa phương trình bậc nhất một ẩn (8 phút) GV yeâu caàu HS xaùc ñònh caùc heä + phöông trình 2x -1 = 0 coù soá a vaø b cuûa moãi phöông trình. a = 2; b = -1. 1 + phöông trình 5 - x  0 4 1 coù a =  ; b = 5. 4 + phöông trình - 2 + y = 0 coù a = 1; b = - 2. HS: phöông trình baäc nhaát caùc phöông trình: GV yeâu caàu HS laøm baøi taäp soá 7 moät aån laøLop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung ghi baûng tr 10 SGK:Haõy chæ ra caùc phöông a) 1 + x = 0 trình baäc nhaát moät aån trong caùc c) 1 - 2t = 0 phöông trình sau: d) 3y =0 a) 1 + x = 0 b) x +x2 = 0 c) 1 - 2t = 0 d) 3y =0 e) 0x - 3 = 0 HS: phöông trình x + x2 GV: Giaûi thích taïi sao phöông khoâng coù daïng: ax + b =0. trình b) vaø e) khoâng phaûi laø - Phöông trình 0x - 3 = 0 tuy phöông trình baäc nhaát moät aån. coù daïng ax + b = 0 nhöng - Để giải các phương trình này, ta a= 0, không thỏa mãn điều thường dùng quy tắc chuyển vế kiện a  0. vaø quy taéc nhaân. Hoạt động 3:2. HAI QUY TẮC BIẾN ĐỔI PHƯƠNG TRÌNH (10 phút) GV đưa ra bài toán: HS neâu caùch laøm: Tìm x bieát 2x - 6 = 0 yeâu caàu HS 2x - 6 = 0 2x = 6 laøm. GV: Chúng ta vừa tìm x từ một x = 6 : 2 đẳng thức số. Em hãy cho biết x = 3 trong quá trình tìm x trên, ta đã HS: Trong quá trình tìm x thực hiện những quy tắc nào? trên ta đã thực hiện các quy - GV: Haõy phaùt bieåu quy taéc taéc: chuyển vế. Với phương trình ta - quy tắc chuyển vế. cũng có thể làm tương tự. -quy taéc chia. Trong một đẳng thức số, khi a) Quy taéc chuyeån veá. chuyển một số hạng tử từ vế Ví dụ: Từ phương trình x + 2 = 0 này sang vế kia, ta phải đổi Ta chuyển hạng tử +2 từ vế trái dấu số hạng đó. sang vế phải và đổi dấu thành -2. x = - 2. - Haõy phaùt bieåu quy taéc chuyeån vế khi biến đổi phương trình. - GV yeâu caàu vaøi HS nhaéc laïi. - GV cho HS laøm ?1 HS làm ?1, trả lời miệng b) Quy tắc nhân với một số. keát quaû. Trong moät phöông trình, ta coù - GV: Ở bài toán tìm x trên, từ a) x - 4 = 0  x = 4. thể chuyển một hạng tử từ vế 3 3 đẳng thức 2x = 6, ta có x = 6 : 2 b)  x = 0  x = - . này sang vế kia và đổi dấu 1 4 4 hay x = 6.  x = 3. hạng tử đó. c) 0,5 - x = 0 2 Vậy trong một đẳng thức số, ta  - x = - 0,5  x = 0,5. có thể nhân cả hai vế với cùng một số, hoặc chia cả hai vế cho cùng một số khác 0. Đối với phöông trình ta cuõng coù theå laøm tương tự. x Ví duï: Giaûi phöông trình  1. 2 b) 0,1x = 1,5 ta nhaân caû hai veá phöông trình với 2, ta được x = -2 HS nhaéc laïi vaøi laàn quy taéc x = 1,5 : 0,1 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung ghi baûng - GV cho HS phát biểu quy tắc nhân với một số. hoặc x = 1,5.10 x = 15. nhân với một số (bằng hai cách: nhaân, chia hai veá cuûa phöông c) - 2,5x = 10 trình với cùng một số khác 0). HS laøm ?2 hai HS leân baûng x = 10 : (- 2,5) x = - 4. - GV yeâu caàu HS laøm ?2. trình baøy. Hoạt động 4:3. Cách giải phương trình bậc nhất một ẩn (10 phút) GV: Ta thừa nhận rằng: Từ một phöông trình, duøng quy taéc chuyeån veá hay quy taéc nhaân, ta luôn nhận được một phương trình mới tương đương với phương trình đã cho. - GV cho HS đọc hai Ví dụ SGK. VD1 nhằm hướng dẫn HS cách - HS đọc ví dụ tr 9 SGK. laøm, giaûi thích vieäc vaän duïng quy taéc chuyeån veá, quy taéc nhaân. - HS làm với sự hướng dẫn VD2 hướng dẫn HS cách trình của GV baøy moät baøi giaûi phöông trình cuï theå. - GV hướng dẫn HS giải phương - HS làm ?3 trình bậc nhất một ẩn ở dạng Giải phương trình toång quaùt. - 0,5x + 2,4 = 0 - GV: phöông trình baäc nhaát moät Keát quaû: S ={4; 8}. aån coù bao nhieâu nghieäm? Hoạt động 5:Luyện tập (7 phút) Baøi soá 8 tr 10 SGK. HS giaûi baøi taäp theo nhoùm. (Đề bài đưa lên bảng phụ) Nửa lớp làm câu a, b. GV kiểm tra thêm bài làm của Nửa lớp làm câu c, d. Keát quaû: moät soá nhoùm. - GV neâu caâu hoûi cuûng coá a) s = {5} b) S = {- 4} a) Ñònh nghóa phöông trình baäc c) S = {4} d) S = {- 1} nhất một ẩn. Phương trình bậc đại diện nhóm lên trình bày nhất một ẩn có bao nhiêu lớp nhận xét. nghieäm? b) Phát biểu quy tắc biến đổi HS trả lời câu hỏi. phöông trình. Hoạt động 6:Hướng dẫn về nhà (3 phút) -Nắm vững định nghĩa, số nghiệm của phương trình bậc nhất một ẩn, hai quy tắc biến đổi phương x( x  7  4).x trình.-Baøi taäp soá 6, 9 tr 9 , 10 SGK. Caùch 1: S  2 7.x 4x -Soá 10, 13 , 14, 15 tr 4, 5 SBT. Caùch 2: S   x2  2 2 -Hướng dẫn bài 6 tr 9 SGK. B C Thay S = 20, ta được hai phương trình tương đương. Xét xem trong hai phương trình đó, có x phöông trình naøo laø phöông trình baäc nhaát khoâng? x A. H. K. D Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Tuaàn 20. Tieát 43. NS:. ND:. §3. PHƯƠNG TRÌNH ĐƯA ĐƯỢC VỀ DẠNG ax+ b = 0 I/. Muïc tieâu * Củng cố các kĩ năng biến đổi phương trình bằng quy tắc chuyển vế và quy tắc nhân. * HS nắm vững phương pháp giải các phương trình mà việc áp dụng quy tắc chuyển vế, quy tắc nhaân vaø pheùp thu goïn coù theå ñöa chuùng veà daïng ax + b = 0. II/. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh - GV: Bảng phụ ghi các bước chủ yếu để giải phương trình, bài tập, bài giải phương trình. - HS: - Ôn tập hai quy tắc biến đổi phương trình. - Bảng con. III/. Tieán trình daïy hoïc Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung ghi baûng Hoạt động 1:Kiểm tra (8 phút) GV neâu yeâu caàu kieåm tra. Hai HS lần lượt lên kiểm Bài 9(a, c) SGK HS1: - Ñònh nghóa phöông tra. Keát quaû a) x  3,67 HS1: phöông trình baäc nhaát c) x  2.17. trình baäc nhaát moät aån. Cho ví duï. moät aån laø phöông trình coù Phương trình bậc nhất một ẩn dạng ax + b = 0 với a, b là Bài tập 15(c) tr 5 SBT. 4 5 1 hai số đã cho và a  0. coù bao nhieâu nghieäm? x  3 6 2 - Chữa bài tập số 9 tr 10 SGK HS tự lấy ví dụ. 4 1 5 4 3 5 phaàn a, c. Phöông trình baäc nhaát moät  x   x  aån luoân coù moät nghieäm duy 3 2 6 3 6 6 nhaát. 4 8 8 4  x x : HS2: - Neâu hai quy taéc bieán HS2: Phaùt bieåu: 3 6 6 3 đổi phương trình (quy tắc - Quy tắc chuyển vế. 4 3  x  .  x  1. chuyển vế và quy tắc nhân - Quy tắc nhân với một số 3 4 (hai caùch nhaân, chia) với một số). Vaäy taäp nghieäm cuûa phöông - Chữa bài tập 15 (c) tr 5 SBT. trình S={1} Hoạt động 2:2. Cách giải (12phút) GV đặt vấn đề: các phương Các bước chủ yếu để giải trình vừa giải là các phương phöông trình. trình baäc nhaát moät aån. Trong - Quy đồng mẫu hai vế. - Nhân hai vế với mẫu chung để baøi naøy ta tieáp tuïc xeùt caùc phương trình mà hai vế của HS: Có thể bỏ dấu ngoặc, khử mẫu. chúng là hai biểu thức hữu tỉ chuyển các hạng tử chứa ẩn - Chuyển các hạng tử chứa ẩn của ẩn, không chứa ẩn ở mẫu sang một vế, các hằng số sang một vế, các hằng số sang và có thể đưa được về dạng sang vế kia rồi giải phương vế kia. - Thu goïn vaø giaûi phöông trình ax + b = 0 hay ax = -b với a trình. nhận được. HS giaûi ví duï 1. coù theå khaùc 0, coù theå baèng 0. Ví duï 1: Giaûi phöông trình 2x - (3 - 5x) = 4(x + 3) 2x - (3 - 5x) = 4(x + 3)  2x - 3 + 5x = 4x + 12 GV: Coù theå giaûi phöông trình  2x + 5x - 4x = 12+3 naøy nhö theá naøo?  3x = 15 GV yeâu caàu moät HS leân baûng  x = 15 : 3  x = 5 trình baøy, caùc HS khaùc laøm vào vở. GV yeâu caàu HS giaûi thích roõ từng bước biến đổi đã dựa HS giải thích từng bước. trên những quy tắc nào. HS: Một số hạng tử ở phöông trình naøy coù maãu, maãu khaùc 0.Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Hoạt động của GV Ví duï 2: Giaûi phöông trình 5x  2 5x  3  x  1 3 2 - GV: phương trình ở ví dụ 2 so với phương trình ở ví dụ 1 coù gì khaùc ? - GV hướng dẫn phương pháp giaûi nhö tr 11 SGK - Sau đó Gv yêu cầu HS thực hiện ?1. Hãy nêu các bước chủ yếu để giải phương trình Ví duï 3: Giaûi phöông trình. (3 x  1)( x  2) 2 x 2  1 11   3 2 2 - GV yeâu caàu HS xaùc ñònh mẫu thức chung, nhân tử phụ rồi quy đồng mẫu thức hai vế. - Khử mẫu kết hợp với bỏ dấu ngoặc. - Thu goïn, chuyeån veá. - Chia hai veá cuûa phöông trình cho hệ số của ẩn để tìm x. - Trả lời GV yeâu caàu HS laøm ?2 Giaûi phöông trình. 5 x  2 7  3x x  6 4 GV kieåm tra baøi laøm cuûa moät vaøi HS. GV nhaän xeùt baøi laøm cuûa HS. Sau đó GV nêu "Chú ý" 1) tr 12 SGK và hướng dẫn HS cách giải phương trình ở ví dụ 4 SGK. Baøi 10 tr 2 SGK (Đề bài đưa lên bảng phụ). Baøi 12 (c, d) tr 13 7x - 1 16  x c)  2x  6 5 5x - 6 d ) 4(0,5 - 1,5x)  3 GV coù nhaän xeùt baøi giaûi.. Hoạt động của HS. Noäi dung ghi baûng. Hoạt động 3:2. Aùp dụng (16 phút) HS làm dưới sự hướng dẫn Giải phương trình (3 x  1)( x  2) 2 x 2  1 cuûa GV.. 11 3 2 2 2 2(3 x  1)( x  2)  3(2 x  1) 33   6 6 . . 2(3x2 + 6x-x-2)-6x2-3 =33  6x2 + 10x - 4 -6x2 -3 = 33  10x = 33 + 4 + 3  10x = 40  x = 40 : 10 x=4 Giaûi phöông trình 5 x  2 7  3x x  6 4 HS cả lớp giải phương trình. MTC= 12 12 x  2(5 x  2) 3(7  3 x) Moät HS leân baûng trình baøy.   12 12  12x - 10x - 4 = 21 - 9x  2x + 9x = 21 + 4 HS lớp nhận xét, chữa bài. HS xem caùch giaûi phöông  11x= 25 25 trình ở ví dụ 4 SGK.  x 11 Phöông trình coù taäp nghieäm  25  =S     11  Hoạt động 4:Luyện tập (7 phút) HS phaùt hieän caùc choã sai trong các bài giải và sửa lại. a) Chuyeån -x sang veá traùi vaø -6 sang veá phaûi maø khoâng đổi dấu. Kết quả đúng: x = 3 b) Chuyeån -3 sang veá phaûi mà không đổi đấu. Kết quả đúng: t = 5. HS giaûi baøi taäp. Keát quaû c) x = 1; d) x = 0 HS nhận xét, chữa bài. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> Hoạt động 5 Hướng dẫn về nhà (2 phút) - Nắm vững các bước giải phương trình và áp dụng một cách hợp lí. - Baøi taäp veà nhaø soá 11, 12 (a, b), 13, 14 tr 13 SGK soá 19, 20, 21 tr 5, 6 SBT. -OÂn laïi quy taéc chuyeån veá vaø quy taéc nhaân. Tieát sau luyeän taäp. Hướng dẫn bài tập: Giải phương trình sau 5x  2 5  3x  3 2  2(5x  2)  3(5  3x )  10x  4  15  9x  10x  9x  15  4  x1 S   1 Ruùt kinh nghieäm: ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... .............................................................................................. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Tuaàn 20. Tieát 44. NS:. ND:. LUYEÄN TAÄP I/. Muïc tieâu  Luyện kĩ năng viết phương trình từ một bài toán có nội dung thực tế.  Luyện kĩ năng giải phương trình đưa được về dạng II/. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh  GV: Bảng phụ ghi đề bài, câu hỏi.  HS: - Oân tập hai quy tắc biến đổi phương trình, các bước giải phương trình đưa được về daïng ax + b = 0. - Baûng con. III/. Tieán trình daïy hoïc Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung ghi baûng Hoạt động 1: Kiểm tra (7 phút) GV neâu yeâu caàu kieåm tra. Hai HS leân baûng kieåm tra. HS1: Chữa bài số 11(d) tr 13 HS1: Chữabtập 11(d) SGK. Giaûi phöông trình SGK vaø baøi 19(b) tr 5 SBT. -6(1,5 - 2x) = 3(- 15+2x). Keát quaû S ={-6} Baøi 19(b) SBT. 2,3x-2(0,7+2x) =3,6-1,7x. keát quaû S =  HS2 chữa btập 12(b) SGK. - HS2: Chữa bài 12(b) tr 13 SGK. 10 x  3  1  6  8 x 12 9 HS giaûi xong, GV yeâu caàu neâu các bước tiến hành, giải thích Kết quả S  - 51   việc áp dụng hai quy tắc bến đổi  2 phöông trình nhö theá naøo. HS nhaän xeùt baøi laøm cuûa GV nhaän xeùt, cho ñieåm caùc baïn Hoạt động 2:Luyện tập (35 phút) Baøo 13 tr 13 SGK . HS Trả Lời Bạn Hoà giải sai vì đã chia (Đưa đề lên bảng phụ) caû chia veá phöông trình cho x, theo quy tắc ta chỉ được chia hai veá cuûa phöông trình cho cuøng moät soá khaùc 0. Cách giải đúng là: x(x + 2) = x(x + 3)  x2 + 2x = x2 + 3x  x2 + 2x - x2 - 3x = 0 -x=0x=0 Taäp nghieäm cuûa phöông trình S ={0}. Công thức liên hệ: Quãng đường = HS: Có hai chuyển động là = vận tốc X thời gian Baøi 15 tr 13 SGK. xe maùy vaø oâ toâ. v S(km) t(h) km/h (Đưa đề lên bảng phụ) GV hỏi: Trong bài toán này có Xe 32(x+1) 32 x+1 Maù y những chuyển động nào? - Trong toán chuyển động - Trong toán chuyển động có có ba đại lượng: vận tốc, 48 x 48x Oâ toâ những đại lượng nào? Liên hệ thời gian, quãng đường. với nhau bởi công thức nào? Phöông trình: Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Hoạt động của GV - GV kẻ bảng phân tích ba đại lượng rồi yêu cầu HS điền vào bảng. Từ đó lập phương trình theo yêu cầu của đề bài.. Hoạt động của HS. Noäi dung ghi baûng 32(x + 1) = 48x. HS Hoạt Động Nhóm. Moãi Nhoùm Laøm Moät Caâu. A) (2x + 2).9 = 144 Keát Quaû X = 7(M) 6.5  75 B) 6x  2 Keát quaû x = 10(m) c) 12x + 24 = 168 keát quaû x = 12(m) Caùc nhoùm laøm vieäc trong Baøi 18 tr 14 SGK khoảng 3 phút, sau đó đại a) Giải phương trình. diện ba nhóm lần lượt trình baøy baøi giaûi. x 2x  1 x    x MC : 6 Baøi 18 tr 14 SGK. HS lớp nhận xét. 3 2 6 Giaûi caùc phöông trình sau: 2x  3( 2x  1) x  6x x 2x  1 x   a)   x HS giaûi baøi taäp. 6 6 3 2 6 Hai HS leân baûng trình baøy.  2x - 6x -3 = - 5x  - 4x + 5x = 3 2x 1  2x b)  0,5x   0,25 x=3 5 4 Taäp nghieäm cuûa phöông trình S = {3} Để đánh giá việc nắm kiến thức veà giaûi phöông trình cuûa HS, GV b) Giaûi phöông trình cho toàn lớp làm bài trên "Phiếu 2x 1  2x  0,5 x   0,25 hoïc taäp". 5 4 1 4(2  x)  10 x 5(1  2 x)  5 . lớp giải phương trình 1 và 2   2 20 20 1  8 + 4x 10x = 5 10x + 5 . lớp giải phương trình 3 và 4 2  4x - 10x + 10x = 10 - 8  4x = 2 Đề bài giải phương trình 1 3x - 2 3  2( x  7) x= . 1) 5  HS lớp nhận xét, chữa bài. 2 6 4 Taäp nghieäm cuûa phöông 2) 2(x  1)  5x - 1 - 3(x - 1) HS cả lớp làm bài cá nhân 1  x -1 x  1 2( x  1) trình S =  . 3)   1 treân "phieáu hoïc taäp". 2 2 4 3 HS xem baøi treân "Phieáu hoïc 4) 2(1 - 1,5x)  3x  0 Keát quaû Sau thời gian khoảng 5 phút, GV tập".  31 thu bài và chữa bài ngay để HS 1) S =   12  ruùt kinh nghieäm. 2) S = R  29  3) S =   17  4) S =  Phöông trình voâ nghieäm Baøi 19 tr 14 SGK. GV yêu cầu HS hoạt động nhóm giaõi baøi taäp. 1 lớp câu a. 3 1 lớp câu b. 3 1 lớp câu c. 3 GV kieåm tra caùc nhoùm laøm vieäc. GV nhaän xeùt baøi giaûi cuûa caùc nhoùm.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> Hoạt động 3 Hướng dẫn về nhà (3 phút) - Baøi taäp 17, 20 tr 14 SGK.- Baøi 22, 13(b), 24, 25(c) tr 6, 7 SBT. - Ôn tập: Phân tích đa thức thành nhân tử.Xem trước bài phương trình tích. Hướng dẫn bài 25(c) tr 7 SBT. 2 x 1 x x 1   2001 2002 2003 Coäng 2 vaøo hai veá cuûa phöông trình vaø chia nhoùm: 2 x  1 x   x  1    1    1 2001  2002   2003  2  x  2001 1  x  2002  x  2003   2001 2002 2003 2003  x 2003  x 2003  x   2001 2002 2003 Chuyển tất cả các hạng tử sang vế trái rồi giải tiếp. Ruùt kinh nghieäm: Duyệt của Tổ trưởng. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> Tuaàn 21. Tieát 45. NS:. ND:. §4. PHÖÔNG TRÌNH TÍCH I/. Muïc tieâu  HS cần nắm vững khái niệm và phương pháp giải phương trình tích (có hai hay ba nhân tử baäc nhaát).  Ôn tập các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử, vận dụng giải phương trình tích. II/. Chuaån bò cuûa giaùo vieân vaø hoïc sinh  GV: - Bảng phụ ghi đề bài - Maùy tính boû tuùi.  HS: - Ôn tập các hằng đẳng thức đáng nhớ, các phương pháp phân tích đa thức thành nhân tử. - Bảng con, máy tính bỏ túi. III/. Tieán trình daïy hoïc Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung ghi baûng Hoạt động 1:KIỂM TRA (10 phút) GV neâu yeâu caàu kieåm tra. Hai HS leân baûng kieåm tra. Ruùt goïn: A =(x – 1)(x2 + x + 1) – 2x HS1 chữa bài 24(c) tr 6 SBT. A = x3 – 1 – 2x Tìm caùc giaù trò cuûa x sao bieåu B = x(x – 1)(x +1) thức A và B cho sau đây có giá B = x(x2 – 1) trò baèng nhau: B = x3 – x A = (x – 1)(x2 + x + 1) – 2x Giaûi phöông trình A = B B = x(x – 1)(x + 1) x3 – 1 – 2x = x3 – x  x3 – 2x – x3 + x = 1 –x=1  x = –1 Với x = –1 thì A = B HS2 chữa bài 25(c) tr 7 SBT. Giaûi phöông trình. 2 x 1 x x 1   2001 2002 2003 (Bài này GV đã hướng dẫn ở tiết trước và nên gọi HS khá chữa bài). Giaûi phöông trình . 2 x  1 x   x  1    1    1 2001  2002   2003 .  2  x  2001 1  x  2002  2  2003   2001 2002 2003 2003  x 2003  x 2003  x    0 2001 2002 2003 1 1   1  (2003  x).   0  2001 2002 2003   2003  x  0  x  2003.. Taäp nghieäm cuûa phöông trình S = {2003}. Hoạt động 2:1. Phương trìch tích và cách giải (12 phút) GV neâu ví duï 1. Giaûi phöông Phöông trình tích laø moät phöông HS: Moät tích baèng 0 khi trình coù moät veá laø tích caùc bieåu trình (2x – 3).(x + 1) = 0 GV hỏi: Một tích bằng 0 khi trong tích có thừa số bằng thức của ẩn, vế kia bằng 0. Ta coù: A(x). B(x) = 0 0. naøo? HS phát biểu: Trong một  A(x) = 0 hoặc B(x) = 0 GV yêu cầu HS thực hiện ?2 tích, nếu có một thừasố Vậy muốn giải phương trình baèng 0 thì tích baèng 0, A(x). B(x) = 0 ta giaûi hai phöông ngược lại, nếu tích bằng 0 trình A(x) = 0 và B(x) = 0 rồi lấy thì ít nhaát moät trong caùc taát caû caùc nghieäm cuûa chuùng. thừasố của tích bằng 0. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Hoạt động của GV Hoạt động của HS Noäi dung ghi baûng GV ghi: ab = 0  a = 0 HS: Hoặc b = 0 với a và b là hai số. (2x – 3).(x + 1) = 0 Tuơng tự, đối với phương trình  2x – 3 = 0 thì (2x – 3).(x + 1) = 0 khi nào? hoặc x + 1 = 0 - Phương trình đã cho có mấy  x = 1,5 hoặc x = - 1 - Phương trình đã cho có nghieäm ? GV giới thiệu: Phương trình ta hia nghiệm vừa xét là một phương trình x = 1,5 v x = -1 tích. Taäp nghieäm cuûa phöông Em hieåu theá naøo laø moät trình laø: S={1,5; -1} phöông trình tích? GV löu yù HS: Trong baøi naøy, ta chæ xeùt caùc phöông trình maø HS nghe GV trình baøy vaø hai vế của nó là hai biểu thức ghi bài. hữu tỉ và không chứa ẩn ở maãu. Hoạt động 3:2. ÁP DỤNG (12 phút) Ví duï 2. Giaûi phöông trình HS: Ta phaûi chuyeån taát caû Giaûi phöông trình (x + 1)(x + 4) = (2 – x)(x + 2) các hạng tử sang vế trái, (x + 1)(x + 4) = (2 – x)(x + 2) GV: Làm thế nào để đưa khi đó vế phải bằng 0, rút  phöông trình treân veà daïng tích? goïn roài phaân tích veá traùi (x + 1)(x + 4) - (2 – x)(x + 2)=0  x2 + 4x + x + 4 – 4 + x2 = 0 thành nhân tử. Sau giải  2x2 +5x = 0 phöông trình tích roài keát  x(2x + 5) = 0 luaän.  x = 0 hoặc 2x + 5 = 0 GV hướng dẫn HS biến đổi  x = 0 hoặc x = -2,5 phöông trình. Taäp nghieäm cuûa phöông trình laø S={0; -2,5}. GV cho HS đọc “Nhận xét” tr 6 SGK. GV yeâu caàu HS laøm ?3 Giaûi phöông trình. Giaûi phöông trình (x – 1)(x2 + 3x – 2) – (x3 – 1) = 0  (x – 1) (x2 + 3x – 2) – (x – 1)(x2 + x + 1) = 0  (x – 1)(x2 + 3x – 2 – x2 – x – 1) =0  (x – 1)(2x – 3) = 0  x – 1 = 0 hoặc 2x – 3 = 0. (x – 1)(x2 + 3x – 2) – (x3 – 1) = 0. GV: Haõy phaùt hieän haèng ñaúng thức trong phương trình rồi phân tích vế trái thành nhân tử. HS cả lớp giải phương trình Hai HS leân baûng trình baøy. Ví duï 3: Trình baøy nhö tr 16 SGK. GV yeâu caàu HS laøm ví duï 3. Giaûi phöông trình 2x3 = x2 + 2x – 1 vaø ?4 (x3 + x2) + (x2 + x) = 0 GV nhaän xeùt baøi laøm cuûa HS, nhắc nhở cách trình bày cho chính xác và lưu ý HS: nếu vế HS nhận xét, chữa bài. traùi cuûa phöông trình laø tích của nhiều hơn hai phân tử, ta cũng giải tương tự, cho lần lượt từng nhân tử bằng 0, rồi lấy tất caû caùc nghieäm cuûa chuùng. Lop8.net. 3 2 Taäp nghieäm cuûa phöông trình  3 S= 1;   2 Giaûi phöông trình (x3 + x2) + (x2 + x) = 0  x2(x + 1) + x(x + 1) = 0  x(x + 1)(x + 1) = 0  x(x + 1)2 = 0  x = 0 hoặc x + 1 = 0  x = 0 hoặc x = - 1 Taäp nghieäm cuûa phöông trình S = {0; - 1}  x = 1 hoặc x =.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Hoạt động của GV. Hoạt động của HS Noäi dung ghi baûng Hoạt động 4 :LUYỆN TẬP (10 phút) Baøi 21(b, c) tr 17 SGK. HS cả lớp làm bài tập. Giaûi caùc phöông trình Hai HS leân baûng trình b) (2,3x – 6,9)(0,1x + 2) = 0 baøy. b) Keát quaû S = {3; - 20}  1 c) S =   2 c) (4x + 2)(x + 1) = 0  2 HS hoạt động theo nhóm. Baøi 22 tr 17 SGK. b) Keát quaû S ={2; 5} HS hoạt động theo nhóm. c) Keát quaû S = {1} 1 e) Keát quaû S = {1; 7} lớp làm câu b, c. 2 f) Keát quaû S = {1; 3} 1 Sau thời gian làm bài lớp làm câu e, f. 2 khoảng 5 phút, đại diện hai nhoùm trình baøy baøi. HS lớp nhận xét, chữa Baøi 26(c) tr 7 SBT. baøi. Giaûi phöông trình HS neâu caùch giaûi 3x  2. 2( x  3)  4x  3   0  3x – 2 = 0 hoặc 7 5    2( x  3) 4x  3   0 GV yeâu caàu HS neâu caùch giaûi  7 5   vaø cho bieát keát quaû.  2 17  Baøi 27(a) tr 7 SBT. Keát quaû S=  ;  3 6   3  x 5 . 2x 2  1  0 HS neâ u caù c h giaû i Baøi 27(a) tr 7 SBT.  3x 5 0 Dùng máy tính bỏ túi để tính hoac 2x 2  1  0 giá trị gần đúng các nghiệm 3 -1 cuûa phöông trình sau, laøm troøn x hoac x  đến chữ số thập phân thứ ba. 5 2 2. . . . hay x  0,775 hoặc x  - 0,354. Phöông trình coù hai nghieäm x1  0,775; x2 = - 0,354. Hoạt động 5 Hướng dẫn về nhà (1 phút) Baøi taäp veà nhaø soá 21(a, d), 22, 23 tr 17 SGK.Baøi soá 26, 27, 28 tr 7 SBT. Tieát sau luyeän taäp. HDBT veà nhaø:Giaûi pt sau 22b/ (x2 – 4) + (x – 2)(3 – 2x) = 0  (x – 2)(x + 2 + 3 – 2x) = 0  (x – 2)(5 – x) = 0 S = { 2; 5} 22e/ (2x – 5)2 – (x + 20)2 = 0  (2x – 5 – x – 2)(2x – 5 + x + 2) = 0  (x – 7)(3x – 3) = 0 S = {1;7} Ruùt kinh nghieäm : ............................................................................................................................................................... ............................................................................................................................................................... ............................................................................................ Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(17)</span>