Giáo án Ngữ văn lớp 8 tiết 21 Văn bản: Cô bé bán diêm (An-đéc-xen)

<span class='text_page_counter'>(1)</span>TiÕt 21: Bµi 6:. V¨n b¶n: C« bÐ b¸n diªm An-®Ðc-xen Gv: T¸c phÈm v¨n häc nµo quan t©m tíi sè phËn bÊt h¹nh cña con. người là tác phẩm có giá trị nhân đạo cao cả. Giá trị nhân đạo càng s©u s¾c h¬n khi sù quan t©m vµ chia sÎ Êy l¹i dµnh cho trÎ th¬, nhÊt lµ c¸c bÐ g¸i. C« bÐ b¸n diªm lµ mét truþÖn ng¾n nh­ thÕ. Chóng ta cïng t×m hiÓu v¨n b¶n nµy. Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt GV: yêu cầu học sinh đọc phần I.Giới thiệu tác giả, tác phảm: 1. T¸c gi¶:(1805-1875) chó thÝch trong SGK. ? Chó thÝch SGK cho em biÕt - An-®Ðc-xen lµ nhµ v¨n §an M¹ch næi tiÕng víi lo¹i truyÖn kÓ nh÷ng g× vÒ nhµ v¨n An-®Ðc-xen. -Năm sinh,năm mất,ngườiTâyBan cho trẻ em. Nha -Mét sè t¸c phÈm cña «ng. Gv: ghi b¶ng Gv: Giíi thiÖu t¸c gi¶ trªn m¸y chiÕu. -Nhân loại biết đến nhà văn Anđéc-xen như một người kể chuyện cæ tÝch v« cïng tµi giái vµ nh©n hËu. ¤ng næi tiÕng víi lo¹i truyÖn kÓ cho trÎ em. -Bạn đọc khắp năm châu đã rất quen thuéc víi c¸c t¸c phÈm cña «ng. -Nhân vật trong truyện của An-đécxen thường là các em nhỏ, đồ dïng, c©y cá, loµi vËt,.. -TruþÖn cña An-®Ðc-xen giµu chÊt nh©n v¨n, ®­îm mµu s¨c h­ ¶o vµ th¬ méng ngé nghÜnh, th«ng minh và đáng yêu .Các truyện của ông nhẹ nhàng, tươi mát, toát lên lòng thương yêu con người, nhất là những người nghèo khổ, và niềm tự 2. Tác phẩm: tin vµo sù th¾ng lîi cuèi cïng cña - V¨n b¶n trÝch gÇn hÕt truyÖn 1 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> cái tốt đẹp trên thế gian. -Lêi nhËn xÐt cña Ng« ThÞ Kim Cóc. Tất cả tạo nên vẻ đẹp lâu bền của truyÖn cæ tÝch An-®Ð-xen. ? Em hiÓu biÕt g× vÒ truyÖn “c« bÐ b¸n diªm”. Gv: ghi b¶ng. T¸c phÈm viÕt vµo n¨m 1845 khi nhà văn đã có tren 20 năm cầm bót. GV: Nguån s¸ng t©m hån tõ h×nh ảnh cô bé trong đêm giao thừa đã thao thiÕt ch¶y trong c©u chuyÖn nh­ thÕ nµo? Chóng ta cung t×m hiÓu v¨n b¶n. Gv: Hướng dẫn đọc: - Khi đọc cần đọc chậm, giọng cảm th«ng. Chó ý ph©n biÖt c¶nh thùc vµ ¶o ¶nh trong nh÷ng lÇn c« bÐ quÑt diªm. Gv: đọc mẫu 1 đoạn tự chọn. Hai HS: đọc đan xen đoạn nhỏ từ đầu đến hết. ? NÕu lÊy viÖc em bÐ quÑt diªm lµm phÇn träng t©m, em sÏ x¸c định bố cục của văn bản này như thÕ nµo? Néi dung chÝnh cña tõng phÇn. -3 phÇn +Từ đầu …đôi bàn tay em đã cứng đờ ra. +Tiếp theo…. Về chầu Thượng đế. + §o¹n cßn l¹i. *Hoµn c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm. *Những mộng tưởng và thực tài của c« bÐ b¸n diªm. * c¸i chÕt cña c« bÐ b¸n diªm. ? Dùa vµo nh÷ng néi dung trªn,. ng¾n “C« bÐ b¸n diªm”. II. T×m hiÓu v¨n b¶n:. *Bè côc: -3 phÇn +Từ đầu …đôi bàn tay em đã cứng đờ ra. +Tiếp theo…. Về chầu Thượng đế. + §o¹n cßn l¹i.. -Hoµn c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm. -Những mộng tưởng và thực tài cña c« bÐ b¸n diªm. - c¸i chÕt cña c« bÐ b¸n diªm.. 2 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> h·y tãm t¾t v¨n b¶n nµy. -Hai Hs tãm t¨t bæ sung. -vào một đêm giao thừa, ngoài ®­êng phè l¹nh gi¸ xuÊt hiÖn mét c« bÐ ngåi nÐp trong mét gãc tường, rét buốt nhưng không giám về nhà vì sợ bố đánh bởi em chưa b¸n ®­îc bao diªm nµo. -Em quyết định quẹt một que diêm để sưởi. Lần quẹt thứ nhát, em thấy ánh lửa lò sưởi. Làn quẹt thứ hai thÊy bµn ¨n vµ ngçng quay. LÇn quÑt thø ba thÊy c©y th«ng N«-en. LÇn quÑt thø t­ thÊy bµ hiÖn vÒ. QuÑt hÕt nh÷ng que diªm cßn l¹i, hai bà cháu bay về chầu Thượng đế. -Buæi s¸ng mång mét ®Çu n¨m, người ta thấy thi thể em bé giữa nh÷ng bao diªm. Kh«ng ai biÕt những đièu kì diệu em bé đã trông thÊy. HS nhËn xÐt. Hs đọc lại đoạn đầu. Hái: Theo dâi phÇn thø nhÊt cña v¨n b¶n, h·y cho biÕt gia c¶nh cña cô bé bán diêm có gì đặc biệt. -Må c«i mÑ, bµ néi mÊt, nhµ nghÌo -sèng víi bè, gia s¶n tiªu t¸n, sèng chiu róc trong mät xã tèi t¨m, lu«n bÞ bè m¾ng nhiÕc chöi rña. Hỏi: Gia cảnh ấy đã đẩy em đến t×nh tr¹ng nh­ thÕ nµo. -Cô đơn, dói rét. -Phải tự mình đi bán diêm để kiếm sèng Vµ mang tiÒn vÒ cho bè.. 1. Hoµn c¶nh cña c« bÐ b¸n diªm: * Gia c¶nh: -Må c«i mÑ, bµ néi mÊt, nhµ nghÌo -sèng víi bè, gia s¶n tiªu t¸n, sèng chiu róc trong mät xã tèi t¨m, lu«n bÞ bè m¾ng nhiÕc chöi rña. -Cô đơn, dói rét. -Phải tự mình đi bán diêm để kiÕm sèng Vµ mang tiÒn vÒ cho bè. => NghÌo tóng, tñi cùc,, thiÕu thèn c¶ vËt chÊt lÉn tinh thÇn.. Hái: Em cã suy nghÜ g× vÒ hoµn 3 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> c¶nh cña bÐ g¸i nµy. -Đáng thương, thiếu thốn cả vật chÊt lÉn tinh thÇn. Hái: c« bÐ cïng nh÷ng bao diªm xuất hiện trong thời điểm đặc biệt nµo. -§ªm giao thõa. Hỏi: Thời điểm đêm giao thừa có tác động như thế nào đến con người. -Khi đó con người thường nghĩ đến gia đình mình, được sum họp đầm Êm, trong lßng trµn ®Çy niÒm vui vµ h¹nh phóc.. *§ªm giao thõa, rÐt d÷ déi: -Đầu trần, chân đất. -Bông dãi, rÐt. -Ngồi nép trong một góc tường để tránh rét, không giám vê nhà. -Bàn tay em đã cứng đờ ra.. GV b×nh:§ªm giao thõa- mét thêi điểm đặc biệt đối với mỗi gia đình và đối với mỗi con người. Đêm giao thừa ở đâu cũng vậy, đều là thời ®iÓm mµ n¨m cò víi nh÷ng niÒm vui lÉn lén lïi vµo qua khø vµ mét n¨m míi víi nh÷ng hy väng trµn trÒ đang chờ đợi mọi người được mở ra. Nhưng đêm giao thừa ở phương T©y rÊt rÐt, v× lóc nµy ®ang gi÷a mùa đông. Khắp nơi đày tuyết phủ, ®Çy gi¸ l¹nh. Hỏi: Trong đêm giao thừa rét dữ déi Êy, h×nh ¶nh c« bÐ b¸n diªm hiÖn lªn nh­ thÕ nµo. HS tr¶ lêi. GV: Kh¸I qu¸t b¶ng phô. GV:B×nh- gi¶ng: Đêm giao thừa, mọi người sum họp dưới máI ấm gia đình để cùng nhau đón chào một năm mới trong kh«ng khÝ thiªng liªng, trµn ngËp h¹nh phóc. Riªng c« bÐ må c«i mẹ, đầu trần, chân đất, bụng đói 4 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> meo ®ang dß dÉm trong bãng tèi. Giêi ®©y, c« bÐ ngéi nÐp trong mét góc tường. Thật đáng thương khi th©n h×nh nhá bÐ cña em ph¶I chèng träi v« väng víi c¶m gi¸c gi¸ buèt bªn ngoµi vµ c¸I l¹nh tõ tr¸I tim khiến đôI bàn tay em đã cứng dê ra. Hái: VËy t¹i sao em l¹i kh«ng thÓ vÒ nhµ. - V× em kh«ng b¸n ®­îc bao diªm nµo -Không ai bố thí cho em một đồng nµo -Nhất định là cha em sẽ đánh -vµ ë nhµ còng rÐt thÕ th«i. Hái: Em hiÓu c« bÐ b¸n diªm ®ang ë trong t×nh c¶nh nh­ thÕ nµo. -B¬ v¬ khèn khæ. Hỏi: Trong thời điểm đặc biệt đó, cảnh tượng được miêu tả trong tõng ng«i nhµ nh­ thÕ nµo. -Cửa sổ mọi nhà đều sáng rực ánh đèn và trong phố sực nức mùi ngçng quay. Hái;Trong sù viÖc nµy, nghÖ thuËt kể chuyện có gì đặc sắc. -Nghệ thuật tương phản, đối lập. Hỏi:Những chi tiết tương phản đối lËp nµo ®ang diÔn ra ngay trong thùc t¹i vµ c¶ gi÷a qu¸ khø víi hiÖn t¹i cña chÝnh c« bÐ. Hỏi: Những hình ảnh tương phản, đối lập này có giá trị gợi cảm như thÕ nµo.. => Đói rét, cô độc, không được ai ®o¸i hoµi.. -Trời đông giá rét tuýết rơi><cô bé đầu trần, chân đất -Trêi tèi ®en><cña sæ mäi nhµ dÒu rực sáng ánh đèn -cô bé bụng đói cật rét ><trong phố sùc nøc mïi ngçng quay -Một ngôi nhà đẹp đẽ xinh xắn, >< n¬i em sèng ®Çm Êm x­a kia- mét xã tèi t¨m l¹nh lÏo.. 5 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Gv: gi¶ng: Cách miêu tả đối lập…..câu chuyện trở lên thấm vị đời cay đắng. Em đang rét có lẽ càng rét h¬n khi thÊy mäi nhµ sùc nøc ¸nh đèn. Em đang đói, có lẽ càng đói h¬n khi ngöi thÊy mïi ngçng quay sùc nøc. Ch¼ng cã ®iÒu g× tèt ddepf chờ đời cô bé cả. µy. -Nªu bËt nâi c¬ cùc cña c« bÐ b¸n diêm, gợi niềm thương cảm cho người đọc. C¸ch miªu t¶ dèi lËp, dÆt ¸nh s¸n đèn ở mỗi nhà, phố sực nức mùi ngỗng quay đối lập với cảnh đói rét, ở xó tối tăm cuả em bé đã làm râ c¶nh sèng bÊt h¹nh cña bÐ g¸i. Em đã rét, đã khổ, em càng rét và khổ hơn khi nhìn thấy ánh đèn ở mọi nhà. Em đã đói và càng đói h¬n khi ng­ñi thÊy mïi ngçng quay sùc nøc. Gv:gi¶ng Hỏi:Những chi tiết trên đã làm xuất hiÖn mét c« bÐ b¸n diªm nh­ thÕ nµo trong c¶m nhËn cña em. Gv: B×nh Hoµn c¶nh cña bÐ g¸I lµm ta th¹t xúc động. Nhà văn đã chạm tới lỗi đau khổ nhất: cảnh đời mồ côI mẹ ph¶I sèng lang thang. Cã biÕt r»ng “Tình thương của cha mẹ là thiên ®­êng tuæi th¬” míi thÊy c¸I s©u s¾c trong tÊm lßng cña nhµ v¨n Đan mạch. Ông nhắc khẽ ai đó đang được sống yêu thương trong vßng tay cña bè mÑ m×nh nªn biÕt c¶m th«ng víi c¸I khæ t©m cña c¸c. => Nghệ thuật tương phản, đối lËp nªu bËt t×nh c¶nh hÕt søc téi nghiÖp cña c« bÐ b¸n diªm.. - Đơn độc, đói rét, bị đầy ải, kh«ng ®­îc ai ®o¸i hoµi. §ã lµ mét c« bÐ khèn khæ vµ v« cùng đáng thương.. 6 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> b¹n nhá nh­ c« bÐ b¸n diªm. Bëi lẽ, biết san sẻ cùng đồng loại cũng lµ h¹nh phóc. 3. Củng cố, hướng dẫn vê fnhaf: -ChuÈn bÞ phÇn tiÕp theo.. 7 Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span>