Giáo án Tin học 11 - Bài 10: Cấu trúc lặp (tiết 2) - Vũ Thị Thanh

<span class='text_page_counter'>(1)</span>ĐHSP Thái Nguyên_SP Tin 40. Bài 10 Cấu Trúc Lặp (Tiết 2) Người soạn: Vũ Thị Thanh Ngày soạn 03/10/2008 Giáo viên hướng dẫn: cô Lê Thị Bích Liên I. Mục Đích, Yêu Cầu 1. Kiến thức - Nắm được câu lệnh lặp không biết trước số lần lặp với câu lệnh While – Do. - Nắm được hoạt động, cấu trúc của câu lệnh While – Do. - Nắm được thuật toán giải bài tập 2 trong SGK vận dụng lệnh While – Do. 2. Kĩ năng - Biết vận dụng câu lênh While – Do giải một số bài toán đơn giản. - Biết phân biệt khi nào sử dụng câu lệnh While – Do. II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh - GV: SGK, SBT, giáo án, bảng phụ,… - HS: SGK, SBT, chuẩn bị bài mới ở nhà. III. Tiến trình dạy học 1. Ổn định lớp Lớp: Sĩ số: Vắng: 2. Kiểm tra bài cũ Câu hỏi: Nêu cấu trúc và hoạt động của câu lệnh For – Do dạng tiến? Trả lời: * Cấu trúc câu lệnh For – Do: For <biến đếm>:=<giá trị đầu> to <giá trị cuối> do <câu lệnh>; + For, to, downto, do là các từ khóa. + biến đếm là biến đơn, kiểu số nguyên. + giá trị đầu và giá trị cuối là các biểu thức cùng kiểu với biến đếm, giá trị đầu < giá trị cuối. * Hoạt động: Câu lệnh sau từ khóa Do được thực hiện tuần tự với giá trị biến đếm tăng lần lượt từ giá trị đầu đến giá trị cuối. 3. Bài mới Đặt vấn đề: Bài trước các em đã được biết cấu trúc lặp với số lần biết trước và lệnh For – Do, bài hôm nay chúng ta tiếp tục làm quen với khái niệm lặp với số lần không biết trước và câu lệnh While – Do, ta vào bài hôm nay: 1 Lop11.com. Vũ Thị Thanh.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> ĐHSP Thái Nguyên_SP Tin 40. Bài 10 Cấu trúc lặp (tiết 2) Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh 3. Lặp với số lần chưa biết trước Ghi lại đầu bài. và câu lệnh While – Do Xét bài toán 2 ở mục 1, tính tổng S: 1 1 1    a a 1 aN 1  0,0001 . cho đến khi aN S. Với a > 2. Ý tưởng: Để giải bài toán trên, đầu Nghe giảng 1 tiên ta gán giá trị S  sau đó lần a. lượt cộng vào S một giá trị. 1 với aN. N. đến. =. 1,. 2,. …. cho. khi. 1  0,0001 thì dừng. aN. Ta có thuật toán giải bài toán trên như SGK.  Cho HS quan sát SGK.và giải Nghe giảng thích hoạt động của thuật toán  So sánh 2 bài toán 1 và bài toán 2  Giống: cả hai bài toán đều lặp lại có gì giống nhau và khác nhau? 1 nhiều lần bước cộng giá trị aN. vào tổng S  Khác: bài toán 1: ta cộng vào S giá trị. 1 với N= 1…100 lần aN. thì dừng. Bài toán 2 ta cộng vào S giá trị N=1, 2, 3,....... cho tới lúc. 1  0,0001 thì dừng. aN.  Nhận xét: Như vậy cả bài toán 1 Nghe giảng và bài toán 2 đều mô tả cấu trúc lặp tuy nhiên bài toán 1 mô tả cấu trúc lặp với số lần biết trước bài toán dừng khi đã lặp đủ số lần, 2 Lop11.com. Vũ Thị Thanh.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> ĐHSP Thái Nguyên_SP Tin 40 bài tập 2 mô tả cấu trúc lặp với số lần không biết trước bài toán dừng khi thỏa mãn một điều kiện + Để mô tả cấu trúc lặp với số lần không biết trước, Pascal có câu lệnh While – Do. Cấu trúc lệnh. Ghi bài + Để mô tả cấu trúc lặp với số lần không biết trước, Pascal có câu lệnh như sau: While <điều kiện> do <câu lệnh>; Trong đó: + While, do là các từ khóa. + Điều kiện là biểu thức logic. + Câu lệnh là một câu lệnh đơn hoặc ghép.. Giải thích. Hoạt động. Đầu tiên biểu thức <điều kiện> được kiểm tra. Thực hiện <câu lệnh> sau từ khóa Do trong khi điều kiện còn đúng nếu sai thì thoát khỏi câu lệnh While và thực hiện câu lệnh sau câu lệnh While.. - Ta có thể biểu diễn câu lệnh While Biểu diễn câu lệnh While – do bằng – Do bằng sơ đồ khối như sau: sơ đồ khối:. sai Điều kiện Đúng Câu lệnh. Quan sát sơ đồ khối và mô tả hoạt - Gọi HS nhìn sơ đồ khối và mô tả động câu lệnh qua sơ đồ khối. lại hoạt động của câu lệnh. - Câu hỏi: + Nếu biến <điều kiện> 0 lần nhận giá trị sai ngay từ đầu thì <câu lệnh> thực hiện bao nhiêu lần? 6 Lop11.com. Vũ Thị Thanh.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> ĐHSP Thái Nguyên_SP Tin 40. + Nếu biến <điều kiện> luôn nhận. giá trị đúng thì <câu lệnh> thực hiện Không xác định được bao nhiêu lần? Chú ý: - GV tổng kết đưa ra kết luận: Nếu biến <điều kiện> nhận giá trị False ngay từ đầu thì câu lệnh không thực hiện lần nào Nếu <điều kiện> luôn nhận giá trị True thì <câu lệnh> được thực hiện mãi, ta gọi là vòng lặp vô hạn. Xét bài toán 2 ở mục 1 ta có thuật Nghe giảng và quan sát. toán mô tả dưới dạng sơ đồ khối như sau: - Quan sát bảng phụ - Bảng phụ. + Mô tả thuật toán bằng ngôn ngữ tự nhiên cho học sinh nắm bắt được việc giải bài toán 1 a.  Đầu tiên ta khởi tạo S  , N = Nghe giảng 0.  Kiểm tra điều kiện đúng của bài toán. Nếu. 1  0,0001 aN. thì. dừng và đưa ra kết quả S. Nếu sai thì tăng giá trị của N và cộng vào S một giá trị. 1 aN. - Cho HS xác định: Đâu là biến điều khiển? Đâu là biểu thức điều kiện ?. - Xác định: Biến điều khiển là N. Điều kiện kiểm tra là. 1  0,0001 aN. - Cho HS quan sát chương trình cài đặt thuật toán tính Tong_2 giải thích chương trình. - Đối chiếu chương trình với sơ đồ khối, xét: + Các bước nào được lặp lại? Bước 3, 4. 1 + Điều kiện trong lệnh While là gì?  0,0001 ) Not ( aN. 1 Lop11.com. Vũ Thị Thanh.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> ĐHSP Thái Nguyên_SP Tin 40 + Câu lệnh sau Do là lệnh đơn hay Lệnh ghép Begin lệnh ghép? N:=N+1; S:=S+. 1 aN. End; 4. Ví dụ minh họa - Xét bài toán tìm ƯCLN của hai số Xác định: - Input: hai số nguyên dương M và nguyên dương M và N. N. - Gọi HS xác định bài toán. - Output: ƯCLN của hai số nguyên dương M, N. Nghe giảng. - Bài toán ƯCLN của hai số ta có nhiều thuật toán khác nhau. Ta xét thuật giải đã học ở lớp 10 như sau: - Ta có thuật toán để giải bài toán trên dưới dạng liết kê và sơ đồ khối như sau: - GV: Mô tả lại hoạt động của thuật toán bằng ngôn ngữ tự nhiên cho hoc sinh nhớ lại? + Trước tiên ta kiểm tra - B1: Nếu M=N thì đưa ra kết quả và dừng thuật toán - B2: Trong khi M<> N thì kiểm tra nếu M>N thì M>M-N Ngược lại N->N-M Câu hỏi:  Quan sát thuật toán cho biết, trong thuật toán trên bước nào được lặp lại ?  Lặp với số lần biết trước hay không biết trước?. -Quan sát SGK ? - nghe giảng. Trả lời:  Bước 2  Lặp với số lần không biết trước. 1 Lop11.com. Vũ Thị Thanh.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> ĐHSP Thái Nguyên_SP Tin 40  Kết luận: Như vậy ta có thể dùng lệnh While – Do để giải bài toán tìm UCLN như sau:  Cho HS quan sát thuật giải SGK. Ta thấy: + Biểu thức điều kiện vòng lặp là? + M <> N + Lệnh sau Do? + if M>N then M->M – N else N=NM + Vòng lặp dừng khi? + Dừng khi M=N - Chú ý Chú ý: Những lệnh trong vòng lặp thường lặp lại nhiều lần nên những thao tác không cần lặp nên đặt ngoài vòng lặp. IV Củng Cố Và Dặn Dò 1. Củng cố:  Các em nắm được cấu trúc lặp với số lần không biết trước  Nắm được cấu trúc hoạt động của lệnh lặp While- do  Nắm được cách sử dụng lệnh While- do giải một số bài toán đơn giản 2. Dặn Dò  Về nhà xem lại bài học hôm nay  Làm bài tập va chuấn bị bài mới. V Nhận xét của GVHD ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... ........................................................................................................................... GVHD. 1 Lop11.com. Vũ Thị Thanh.

<span class='text_page_counter'>(7)</span>