Giáo án Tin học lớp 11 - Bài 3: Cấu trúc chương trình

<span class='text_page_counter'>(1)</span> Gi¸o ¸n gi¶ng d¹y.  Bé m«n: Tin häc 11 Chương II:. Chương trình đơn giản Bài 3: Cấu trúc chương trình (TiÕt PPCT: 4) Ngµy so¹n: .......................................... Ngµy ®¨ng ký gi¸o ¸n: ........................ Người duyệt giáo án (TTCM duyệt, BGH duyệt): ...................................................................................................................................... ...................................................................................................................................... I. Môc tiªu:. 1. KiÕn thøc: - Biết được cấu trúc chung của một chương trình - BiÕt ®­îc mét sè kiÓu d÷ liÖu chuÈn: Nguyªn, thùc, kÝ tù, logic. - BiÕt ®­îc cÊu tróc chung cña khai b¸o biÕn. 2. KÜ n¨ng: Sử dụng được kiểu dữ liệu và khai báo biến để viết được một chương trình đơn giản. II. §å dïng d¹y häc:. 1. ChuÈn bÞ cña gi¸o viªn: - Máy vi tính và máy chiếu projector dùng để chiếu các ví dụ. - Tranh có chứa một số khai báo biến để học sinh chọn đúng - sai. - Một số chương trình mẫu viết sẵn. 2. ChuÈn bÞ cña häc sinh: - S¸ch gi¸o khoa. III. Hoạt động dạy – học:. 1. Hoạt động 1: Cấu trúc chung của một chương trình a. Môc tiªu: - Học sinh biết được chương trình có 2 phần và nội dung của từng phần b. Néi dung: - Cấu trúc của chương trình có 2 phần: phần khai báo và phần thân - Phần thân chương trình: Bao gồm dãy lệnh được đặt trong cặp dấu hiệu mở và kết thóc. c. C¸ch tiÕn hµnh hoạt động của giáo viên. hoạt động của học sinh. GV: Một bài tập làm văn em thường Lắng nghe và suy nghĩ trả lời: viÕt cã mÊy phÇn? C¸c phÇn cã thø tù - Cã ba phÇn. kh«ng? - Cã thø tù: Më bµi, th©n bµi, kÕt luËn.  GV: §ç ThÞ Thu HiÒn. 1 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span>  Gi¸o ¸n gi¶ng d¹y.  Bé m«n: Tin häc 11. GV: Em hãy cho biết một chương trình cã cÊu tróc mÊy phÇn? Cô thÓ lµ nh÷ng phÇn g×? GV: Yªu cÇu häc sinh nghiªn cøu s¸ch giáo khoa để trả lời câu hỏi: trong phần khai b¸o cã nh÷ng khai b¸o nµo?. Nghiªn cøu s¸ch gi¸o khoa, th¶o luËn vµ tr¶ lêi:. H: §­a ra cÊu tróc chung?. Ph¸t biÓu + CÊu tróc chung: [< PhÇn khai b¸o >] < Phần thân chương trình >. Bao gåm 2 phÇn: + PhÇn khai b¸o: lµ thµnh phÇn cã thÓ cã hoÆc không có tuỳ vào từng chương trình cụ thể + PhÇn th©n: lµ thµnh phÇn b¾t buéc ph¶i cã của mọi chương trình. 2. Hoạt động 2: Tìm hiểu phần khai báo của một chương trình a. Môc tiªu: - Biết phần khai báo là thành phần có thể có hoặc không trong cấu trúc một chương tr×nh. - Nếu có phần khai báo thì có thể khai báo cho các đối tượng: Khai báo tên chương trình, khai báo thư viện chương trình, khai báo biến, khai báo hằng, khai báo chương tr×nh con. - Biết cách khai báo các đối tượng đó trong ngôn ngữ lập trình Pascal b. Néi dung: - Trong phần khai báo nếu có sẽ khai báo cho các đối tượng: tên chương trình, thư viện chương trình con, hằng, biến và chương trình con. - Cách khai báo một số đối tượng trong ngôn ngữ lập trình Pascal Program <Tên_chương_trình>; Uses <Tªn_th­_viÖn>; Const tªn_h»ng = gi¸_trÞ; c. C¸ch tiÕn hµnh: hoạt động của giáo viên. hoạt động của học sinh. Phần khai báo sẽ cho máy biết chương tr×nh sÏ sö dông nh÷ng tµi nguyªn nµo cña m¸y H: Trong phÇn khai b¸o nÕu cã th× sÏ Nghiªn cøu SGK, tr¶ lêi c©u hái có khai báo cho những đối tượng nào: - Trong phÇn khai b¸o nÕu cã sÏ khai b¸o cho các đối tượng: tên chương trình, thư viện chương trình con, hằng, biến và chương trình Mçi NNLT cã c¸ch khai b¸o kh¸c con. nhau vµ tïy thuéc vµo ng«n ng÷ mµ ta cần tìm hiểu xem trong chương trình cÇn khai b¸o nh÷ng g× vµ khai b¸o nh­ thÕ nµo.  GV: §ç ThÞ Thu HiÒn. 2 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span>  Gi¸o ¸n gi¶ng d¹y.  Bé m«n: Tin häc 11. Xét khai báo một số đối tượng trong NNLT Pascal Trong Turbo Pascal: Khai báo tên chương trình - CÊu tróc: Program <Tên_chương_trình>; H: Tên chương trình thuộc loại tên gì? - Tên chương trình là loại tên do người lập trình đặt theo đúng quy tắc đặt tên của NNLT Và do ai đặt? mµ ta ®ang sö dông. - Yªu cÇu häc sinh lÊy vÝ dô khai b¸o VD: Program tinh_tong; Program dien_tich; tên chương trình trong ngôn ngữ Pascal. Khai b¸o th­ viÖn Thư viện chương trình thường chứa các Trong Turbo Pascal đoạn chương trình lập sẵn giúp cho Cấu trúc: Uses <Tªn_th­_viÖn>; người lập trình thực hiện một số công việc thường dùng, các đoạn chương trình này rất hữu ích cho người lập tr×nh, nhÊt lµ trong nh÷ng NNLT tiªn tiÕn hiÖn nay. H: Tªn th­ viÖn thuéc lo¹i tªn g×? Vµ - Tªn th­ viÖn thuéc lo¹i tªn chuÈn vµ do NNLT quy định. do ai đặt? - Yªu cÇu häc sinh lÊy vÝ dô khai b¸o thư viện chương trình trong ngôn ngữ Pascal. Khai b¸o h»ng Khai báo hằng là việc đặt tên cho hằng để tiện khi sử dụng và tránh việc phải viÕt lÆp l¹i nhiÒu lÇn cïng mét h»g trong chương trình. Khai báo hằng còn tiện hơn khi cần thay đổi giá trị của nó trong chương trình H: Cách đặt tên hằng?. VÝ dô: Uses crt; Trong Turbo Pascal - CÊu tróc: Const tªn_h»ng = gi¸_trÞ;. - Tên hằng cũng được đặt tuân theo quy tắc đặt tên trong NNLT mà ta đang sử dụng - Yªu cÇu häc sinh lÊy vÝ dô khai b¸o - VÝ dô: Const maxn =100; h»ng trong ng«n ng÷ Pascal. Khai b¸o biÕn - Mọi biến sử dụng trong chương trình đều phải khai báo để chương trình dịch biết để xử lý vµ l­u tr÷. - BiÕn chØ mang mét gi¸ trÞ t¹i mét thêi ®iÓm GV: Trong giới hạn bài này ta chưa tìm gọi là biến đơn hiÓu c¸ch khai b¸o vµ sö dông biÕn. Néi dung nay sÏ ®­îc tr×nh bµy trong  GV: §ç ThÞ Thu HiÒn. 4 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span>  Gi¸o ¸n gi¶ng d¹y.  Bé m«n: Tin häc 11. bµi 5 3. Hoạt động 3: Tìm hiểu phần thân chương trình trong cấu trúc một chương tr×nh a. Môc tiªu: - Nhận biết được thân chương trình trong một chương trình đơn giản - Biết dấu hiệu mở đầu và kết thúc của phần thân chương trình trong NNLT Pascal b. Néi dung: - Thân chương trình là dãy câu lệnh thực hiện nhiệm vụ của chương trình nằm trong phạm vi được xác định bởi cặp dấu hiệu mở đầu và kết thúc - Trong NNLT Pascal thân chương trình là: Begin DÊu hiÖu më ®Çu <D·y c©u lÖnh> End.. DÊu hiÖu kÕt thóc. c. C¸ch tiÕn hµnh: hoạt động của giáo viên. hoạt động của học sinh. b) Phần thân chương trình Mỗi ngôn ngữ lập trình thường có cách tổ chức chương trình khác nhau, thường thì phần thân chứa các câu lệnh của chương trình. Thân chương trình là nơi chứa toàn bộ các câu lệnh của chương trình hoặc lời gọi chương tr×nh con Thân chương trình thương có cặp dấu hiệu bắt đầu và kết thúc chương trình VD: Trong Pascal. - Trong mçi NNLT kh¸c nhau th× cÆp dÊu hiÖu më ®Çu vµ kÕt thóc còng kh¸c Begin nhau End.. {<C¸c c©u lÖnh>}. 4. Hoạt động 4: Tìm hiểu phần thân chương trình trong cấu trúc một chương tr×nh a. Môc tiªu: - Nhận biết được các thành phần có trong một chương trình. - Làm quen với một chương trình đơn giản b. C¸ch tiÕn hµnh: hoạt động của giáo viên. hoạt động của học sinh. - Chiếu lên bảng một chương trình đơn 3. Quan sát tranh và trả lời: gi¶n trong ng«n ng÷ C++ # Include <stdio.h> 5  GV: §ç ThÞ Thu HiÒn Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>  Gi¸o ¸n gi¶ng d¹y.  Bé m«n: Tin häc 11. void main() { Printf(“Xin chao cac ban”) } - Hỏi: Phần khai báo của chương trình? - Phần khai báo chỉ có một khai báo thư viện - Hỏi: Phần thân của chương trình, lệnh stdio.h Printf cã chøc n¨ng g×? - PhÇn th©n {} - Lệnh Printf dùng để đưa thông báo ra màn h×nh. - Chiếu lên bảng một chương trình đơn gi¶n trong ng«n ng÷ Pascal. Program VD1; Begin writeln(‘Xin chao cac ban!’); End. Phần khai báo chỉ có khai báo tên chương - Hỏi: Phần khai báo của chương trình? tr×nh gåm tªn dµnh riªng Program vµ tªn chương trình là vi_du - Hỏi: Phần thân của chương trình? Có Phần thân chương trình chỉ có một câu lệnh writeln, ®­a th«ng b¸o ra mµ h×nh lệnh nào trong thân chương trình? 4. Yªu cÇu häc sinh lÊy mét vÝ dô vÒ một chương trình Pascal không có phần Suy nghĩ và trả lời Begin tªn vµ phÇn khai b¸o. Writeln(‘Hello’); readln; End. IV. Cñng cè bµi gi¶ng vµ ra BTVN:. 1. Cñng cè: + CÊu tróc chung. + Các thành phần của chương trình. + Một số VD đơn giản. 2. Bµi tËp vÒ nhµ: S¸ch bµi tËp: 2.1 Trang 9.  GV: §ç ThÞ Thu HiÒn. 5 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span>