Giáo án dạy Đại số 10 cơ bản tiết 22, 23, 24

<span class='text_page_counter'>(1)</span>GV:Khoång Vaên Caûnh. Trường THPT số 2 An Nhơn. Ngày soạn: 10/11/2007 Tieát soá: 22 Baøi 2. BAØI. TAÄP PHÖÔNG TRÌNH QUY VEÀ PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT, BAÄC HAI. I. MUÏC TIEÂU. 1. Về kiến thức: - Caùch giaûi moät soá phöông trình quy veà phöông trình baäc nhaát, baäc hai ñôn giaûn. 2. Veà kyõ naêng - Thực hiện được các bước giải và biện luận phương trình bậc nhất. - Thành thạo các bước giải phương trình quy về phương trình bậc hai đơn giản 3. Về tư duy và thái độ: - Bieát quy laï veà quen. - Cẩn thận, chính xác trong tính toán và lập luận. - Biết được toán học có ứng dụng trong thực tiễn. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH. 1. Chuaån bò cuûa hoïc sinh: - Đồ dụng học tập. Bài cũ. 2. Chuaån bò cuûa giaùo vieân: - Các bảng phụ và các phiếu học tập. Đồ dùng dạy học của giáo viên. III. PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC. - Gợi mở, vấn đáp. Phát hiện và giải quyết vấn đề. Đan xem hoạt động nhóm. IV. TIEÁN TRÌNH BAØI HOÏC. 1. Ổn định tổ chức :1’ - Ổn định lớp,kiểm diện. 2. Kieåm tra baøi cuõ :4’ - Giaûi caùc phöông trình sau : a) x  2  1  3 x b). 3  x  1  3x. 3. Bài mới: Thời Hoạt động của giáo viên lượng 6’ Hoạt động 1:. Hoạt động của học sinh. Ghi baûng. Baøi taäp 1. Giaûi phöông trình sau: x 2  3x  2 2 x  5  (1) 2x  3 4 Giaûi Ñieàu kieän 2 x  3  0 kieän: (1)  4( x 2  3 x  2)  (2 x  3)(2 x  5). H: Phương trình này đã có nghóa chöa? H: Ñaët ñieàu kieän? Ñieàu 2x  3  0 H: Biến đổi thế nào? - Nhaân hai veá cho 4(2 x  3) - Goïi HS leân baûng giaûi ..  4 x 2  12 x  8)  4 x 2  10 x  6 x  15. Trang 1 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> GV:Khoång Vaên Caûnh Thời lượng. Hoạt động của giáo viên. Trường THPT số 2 An Nhơn Hoạt động của học sinh - Giaûi phöông trình.. - Gọi HS nhận xét,hoàn thiện - Nhaän xeùt baøi laøm bài toán. cuûa baïn. 9’. Hoạt động 2:.  16 x  23 23 x 16. Baøi taäp 2. Giaûi vaø bieän luaän phöông trình: (2m  1) x  2m  3 x  2 (2) Giaûi (2)  (2m  1) x  2m  3 x  2  0  (2m  2) x  2m  2  0 (3). Haõy neâu toùm taét caùch giaûi phöông trình ax  b  0 ?. - Neâu toùm taét baèng baûng.. H: Phương trình đã có dạng cần thieát chöa? Coù theå ñöa veà daïng ax  b  0 được không?. - Ñöa phöông trình veà daïng ax  b  0 . Neáu 2m  2  0  m  1 thì (3)  (2m  2) x  (2m  2) (2m  2)  x  - Bieän luaän phöông (2m  2) trình.  x  1 - Giaûi vaø bieän luaän Neáu 2m  2  0  m  1 thì phöông trình. (3)  0 x  0  0 Nghiệm đúng với - Nhaän xeùt baøi laøm moïi x  A cuûa baïn. Baøi taäp 3. Giaûi caùc phöông trình: a) 2 x  5  x 2  5 x  1 (4). H: Bieän luaän phöông trình? - Goïi HS leân baûng giaûi .. 24’. Ghi baûng. - Gọi HS nhận xét,hoàn thiện bài toán. Hoạt động 3:. Caâu a) H: phöông trình daïng gì?. H: Haõy neâu phöông phaùp giaûi cho daïng naøy? H: Coù neân bình phöông hai veá khoâng? - Goïi HS leân baûng giaûi . - Gọi HS nhận xét,hoàn thiện bài toán. b) 3  x  x  2  1 c) 3 x 4  2 x 2  1  0 Giaûi. (5) (6). 5 - Phương trình chứa Caâu a) Neáu 2 x  5  0  x  thì 2 ẩn dưới dấu giá trị tuyệt đối. (4)  2 x  5  x 2  5 x  1 - Xét dấu biểu thức  x 2  3 x  4  0 trong daáu giaù trò tuyeät x  1 đối.   x  4 (loại) - Khoâng. 5 Neáu 2 x  5  0  x  thì 2 - Giaûi phöông trình. (4)  (2 x  5)  x 2  5 x  1. - Nhaän xeùt baøi laøm cuûa baïn..  x2  7 x  6  0  x  1 (loại)   x  6 Vaäy phöông trình coù hai nghieäm laø Trang 2. Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> GV:Khoång Vaên Caûnh Thời lượng. Trường THPT số 2 An Nhơn Hoạt động của học sinh. Hoạt động của giáo viên. Ghi baûng x  1 vaø x  1 .. - Goïi HS leân baûng giaûi .. x  3 Caâu b) Ñieàu kieän   x  2 - Phương trình chứa 5   x  x  2 ẩn dưới dấu căn. 2 - Bình phöông hai veá.  x  x  2  0  x  1  x  2 - Giaûi phöông trình. Khi thay vaøo phöông trình nghieäm. - Gọi HS nhận xét,hoàn thiện bài toán. x=2 loại . -Nhaän xeùt baøi laøm Keát luaän :phöông trình coù moät cuûa baïn. nghieäm x= -1.. Caâu b) H: phöông trình daïng gì? H: Haõy neâu phöông phaùp giaûi cho daïng naøy?. Caâu c) Ñaët t=x2,Ñieàu kieän t  0 Caâu c) Thế t=x2 vào (6) ta được : H: phöông trình daïng gì? - Phöông trình truøng t  1(loai ) phöông. 2 3t +2t-1=0   1 2 t  H: Haõy neâu phöông phaùp giaûi - Ñaët t=x ,ñöa  3 cho daïng naøy? phöông trình veà daïng phương trình bậc hai Với t= 1 ,ta được x=  3 3 3 theo aån t. - Goïi HS xung phong leân baûng - HS leân baûng trình Keát luaän :phöông trình coù hai 3 giaûi . baøy . nghieäm x=  3 - Gọi HS nhận xét,hoàn thiện - Nhaän xeùt . bài toán. 4. Cuûng coá vaø daën doø - Xem lại các đơn vị kiến thức đã học 5. Baøi taäp veà nhaø - Giaûi caùc phöông trình: a) b) c) d). :1’. x  x2  169  17 x2 1 2x2  x  4   1 2x  3 2x  3 4x2  9 x2  3x  2  x  2. 3x2  9x  7  2x  3. V. RUÙT KINH NGHIEÄM ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Trang 3 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> GV:Khoång Vaên Caûnh. Trường THPT số 2 An Nhơn. ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Ngày soạn: 15/11/2007 Tieát soá: 23 Baøi 3. PHÖÔNG. TRÌNH VAØ HEÄ PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT NHIEÀU AÅN. I. MUÏC TIEÂU. 1. Về kiến thức: - Hieåu khaùi nieäm nghieäm cuûa phöông trình baäc nhaát hai aån, nghieäm cuûa heä phöông trình. 2. Veà kyõ naêng: - Giải và biểu diễn được tập nghiệm của phương trình bậc nhất hai ẩn. - Giải được hệ phương trình bậc nhất hai ẩn bằng phương pháp cộng và phương pháp thế. 3. Về tư duy và thái độ: - Hiểu các bước biến đổi để có thể giải được phương trình quy về phương trình bậc hai đơn giản. - Bieát quy laï veà quen. - Cẩn thận, chính xác trong tính toán và lập luận. - Biết được toán học có ứng dụng trong thực tiễn. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH. 1. Chuaån bò cuûa hoïc sinh: - Đồ dụng học tập. 2. Chuaån bò cuûa giaùo vieân: - Các bảng phụ . Đồ dùng dạy học của giáo viên. III. PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC. - Gợi mở, vấn đáp. Phát hiện và giải quyết vấn đề. IV. TIEÁN TRÌNH BAØI HOÏC. 1. Ổn định tổ chức :1’ - Ổn định lớp,kiểm diện. 2. Kieåm tra baøi cuõ :3’ Caâu hỏi: Giaûi phöông trình : 4 x 2  2 x  10  3 x  1 . 3. Bài mới: I.. OÂN TAÄP VEÀ PHÖÔNG TRÌNH VAØ HEÄ PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT HAI AÅN. Thời Hoạt động của học Hoạt động của giáo viên lượng sinh 18’ Hoạt động 1: Giaùo vieân neâu daïng phöông trình baäc nhaát hai aån. H: Cho phöông trình - Cho x  1  y  2 3 x  2 y  7 , haõy tìm moät caëp soá Nghieäm laø (1, 2) ( xo , yo ) thoûa phöông trình treân.. Ghi baûng 1. Phöông trình baäc nhaát hai aån Phöông trình baäc nhaát hai aån x, y coù daïng toång quaùt laø: ax  by  c trong đó a, b, c là các hệ số, với điều kiện a và b không đồng thời baèng khoâng. Trang 4. Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> GV:Khoång Vaên Caûnh Thời lượng. 22’. Trường THPT số 2 An Nhơn. Hoạt động của học Ghi baûng sinh H: Coù bao nhieâu caëp soá nhö - Coù voâ soá caëp soá coù *Chuù yù: vaäy? daïng ( xo , yo ) . - Khi a  b  0 ta coù phöông trình H: Có thể nêu công thức -Công thức nghiệm 0 x  0 y  c . Neáu c  0 phöông nghieäm cho phöông trình  x trình voâ nghieäm, c  0 thì moïi caëp  byo  c o   ax  by  c được không? số ( xo , yo ) đều là nghiệm.   axo  c ;  a  b  yo - Khi b  0 phương trình trở thành a c y   x  . Bieåu dieãn hình hoïc b b tập nghiệm là một đường thẳng. - a  3, b  2, c  6 H: Xaùc ñònh heä soá a, b, c cuûa phöông trình? Ví duï: Haõy bieåu dieãn hình hoïc taäp - Đường thẳng: H: Vaäy bieåu dieãn taäp nghieäm laø nghieäm cuûa phöông trình 3 y   x 3 đường thẳng nào? 3x  2 y  6 . 2 Hoạt động của giáo viên. Hoạt động 2: Giaùo vieân neâu daïng heä phöông trình baäc nhaát hai aån. H: Caëp ( xo , yo ) laø nghieäm cuûa Caëp ( xo , yo ) laø heä khi naøo?. nghieäm cuûa heä khi a1 xo  b1 yo  c1  a2 xo  b2 yo  c2. Giaûi Tập nghiệm là đường thẳng 3 y   x 3 2 2. Heä phöông trình baäc nhaát hai aån Heä phöông trình baäc nhaát hai aån coù daïng toång quaùt laø; a1 x  b1 y  c1  a2 x  b2 y  c2 Trong đó x, y là hai ẩn; các chữ số coøn laïi laø heä soá. Neáu caëp soá ( xo , yo ) đồng thời là nghiệm của cả hai phöông trình cuûa heä thì ( xo , yo ). được gọi là một nghiệm của hệ. Giaûi heä phöông trình laø tìm taäp nghieäm cuûa noù. Coù ba phöông phaùp: *Phöông phaùp toång quaùt giaûi heä laø H: Có mấy phương pháp để giải 1. Phương pháp cộng khử một ẩn trong hệ để đưa về heä phöông trình naøy? đại số. phöông trình baäc nhaát moät aån. 2. Phöông phaùp theá. Moät soá phöông phaùp giaûi heä: 3. Phương pháp đồ 1. Phương pháp cộng đại số. thò. 2. Phöông phaùp theá. 3. Phương pháp đồ thị. - Neâu ví duï.. - Suy nghĩ lời giải ví duï.. Ví duï :Giaûi heä phöông trình sau bằng phương pháp cộng đại số và Trang 5. Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> GV:Khoång Vaên Caûnh Thời lượng. Hoạt động của giáo viên. - Goïi 2 HS leân baûng laøm theo hai caùch khaùc nhau.. Trường THPT số 2 An Nhơn Hoạt động của học sinh. -HS xung phong leân baûng trình baøy.. Ghi baûng phöông phaùp theá:  3x  6 y  9 (I)  2 x  4 y  3 Giaûi Phöông phaùp coäng:.  3x  6 y  9 (I )   12 x  6 y  18  3x  6 y  9   9 9 x Cho lớp nhận xét ,hoàn thiện ví duï.. - Lớp nhận xét bài laøm cuûa baïn.. Giáo viên sửa những sai sót neáu coù.. - Ghi nhaän ví duï..  3x  6 y  9  y  1   x 1  x 1  Phöông phaùp theá:  3x  6 y  9 (I )   y  3  2 x   3 x  6(3  2 x)  9  y  3  2 x   - 9x  9  y  3  2 x  x  1   y  1. 4. Cuûng coá vaø daën doø:1’ - Phương pháp giải hệ bằng định thức 5. Baøi taäp veà nhaø - Xem tieáp phaàn baøi hoïc coøn laïi vaø laøm caùc baøi taäp 1,2,3 trang 68 SGK. V. RUÙT KINH NGHIEÄM ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……............ …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..……………. Trang 6 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> GV:Khoång Vaên Caûnh. Trường THPT số 2 An Nhơn. Ngày soạn: 18/11/2007 Tieát soá: 24 Baøi 3 : PHÖÔNG. TRÌNH VAØ HEÄ PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT NHIEÀU AÅN. I. MUÏC TIEÂU. 1. Về kiến thức: - Hieåu khaùi nieäm nghieäm cuûa phöông trình baäc nhaát hai aån, nghieäm cuûa heä phöông trình. 2. Veà kyõ naêng: - Giải được hệ phương trình bậc nhất hai ẩn bằng phương pháp cộng và phương pháp thế - Giải được hệ phương trình bậc nhất ba ẩn đơn giản (có thể sử dụng máy tính) 3. Về tư duy và thái độ: - Hiểu các bước biến đổi để có thể giải được phương trình quy về phương trình bậc hai đơn giản. - Bieát quy laï veà quen. - Cẩn thận, chính xác trong tính toán và lập luận. II. CHUAÅN BÒ CUÛA GIAÙO VIEÂN VAØ HOÏC SINH. 1. Chuaån bò cuûa hoïc sinh: - Đồ dụng học tập. Bài cũ. 2. Chuaån bò cuûa giaùo vieân: - Các bảng phụ và các phiếu học tập . Đồ dùng dạy học của giáo viên. III. PHÖÔNG PHAÙP DAÏY HOÏC. - Gợi mở, vấn đáp. Phát hiện và giải quyết vấn đề. Đan xem hoạt động nhóm. IV. TIEÁN TRÌNH BAØI HOÏC. 1. Ổn định tổ chức :1’ - Ổn định lớp,kiểm diện. 2. Kieåm tra baøi cuõ :3’ - Baøi taäp 2c trang 68 SGK. 3. Bài mới: Thời lượng. Hoạt động của giáo viên Hoạt động :. 20’. - Giaùo vieân neâu ñònh nghóa phöông trình baäc nhaát ba aån vaø heä ba phöông trình baäc nhaát ba aån. H: Khi naøo moät boä ba soá ( xo , yo , zo ) được gọi là nghiệm. Hoạt động của học sinh. Ghi baûng. II. HEÄ BA PHÖÔNG TRÌNH BAÄC NHAÁT BA AÅN Phöông trình baäc nhaát ba aån coù daïng ax  by  cz  d trong đó x, y, z là ba aån; a, b, c, d laø caùc heä soá khoâng đồng thời bằng 0. - Moät boä ba soá Heä ba phöông trình baäc nhaát ba ( xo , yo , zo ) được gọi là Trang 7 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> GV:Khoång Vaên Caûnh Thời lượng. Hoạt động của giáo viên cuûa heä phöông trình naøy?. Trường THPT số 2 An Nhơn Hoạt động của học Ghi baûng sinh nghieäm cuûa heä phöông aån coù daïng toång quaùt laø: trình khi a1 x  b1 y  c1 z  d1  a1 xo  b1 yo  c1 zo  d1 a2 x  b2 y  c2 z  d 2  a x  b y  c z  d a2 xo  b2 yo  c2 zo  d 2 3 3 3  3 a x  b y  c z  d 3  3 o 3 o 3 o Trong đó đó x, y, z là ba ẩn; các chữ còn lại là hệ số. Moãi boä ba soá ( xo , yo , zo ) nghieäm. - Giáo viên giới thiệu dạng hệ - Naém baét phöông trình tam giaùc vaø caùch phaùp giaûi. để biến đổi hệ trên về hệ daïng tam giaùc.. đúng cả ba phương trình của hệ được gọi là một nghiệm của hệ. Để giải hệ này ta biến đổi hệ về daïng heä tam giaùc roài giaûi. phöông B1: Giữ phương trình (1), nhân hai  a1 vế (1) với coäng vaøo (2). Nhaân a2  a1 hai vế (1) với cộng vào (2) để a3 làm mất biến x ở (2) và (3). B2: Giữ lại phương trình (1) và (2) vừa biến đổi. Nhân hai vế của (2) vừa biến đổi với số thích hợp rồi cộng vào (3) vừa thu được để làm mất ẩn y ở (3). - Sau bước này ta thu được hệ tam giác.. - Chú ý đối với hệ phương trình baäc nhaát ba aån ta cuõng giải được bằng phương pháp định thức.. 20’. Ví duï: Giaûi caùc heä phöông trình 1 - Nghiên cứu ví dụ.  x  2 y  2 z  -Phát phiếu học tập chứa hai  2  ví duï cho caùc nhoùm. sau: 2 x  3 y  5 z  2 (1) 4 x  7 y  z  4   x  3y  2z  8 - Hoạt động nhóm giải  (2) 2 x  2 y  z  6 - Cho HS hoạt động nhóm ví dụ .  giaûi ví duï. 3 x  y  z  6. - Mỗi nhóm cử đại diện lên trình bày lời - Gọi đại diện nhóm lên trình giải. baøy. Trang 8 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> GV:Khoång Vaên Caûnh Thời lượng. Hoạt động của giáo viên. Trường THPT số 2 An Nhơn Hoạt động của học sinh. -. Cho caùc nhoùm khaùc nhaän xeùt.. Ghi baûng. 1  x  2 y  2z  2  Giaûi : 1    y  z  3  y  9 z  2 Nhận xét hoàn  thieän ví duï. . - Ghi nhận lời giải. - Nhận xét chung và hoàn thieän baøi giaûi.. 7  1  x  2 x  2 y  2 z    2  5     y  z  3   y  2  10 z  5  1    z   2 . x  3y  2z  8 2     4 y  3z  10   8 y  5 z  18  x  3y  2z  8 x  1      4 y  3 z  10   y  1  z  2 z2  . 4. Cuûng coá vaø daën doø :1’ - Caùch giaûi heä phöông trình baäc nhaát ba aån . 5. Baøi taäp veà nhaø - Laøm caùc baøi taäp 4,5,6,7 trang 68 SGK. V. RUÙT KINH NGHIEÄM ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………….……………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… ……………………………………………………………………………….……………………………………………………………………………………………………………………………………………… ………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………. Trang 9 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> GV:Khoång Vaên Caûnh. Trường THPT số 2 An Nhơn. Trang 10 Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span>