Giáo án Ngữ văn lớp 10 trọn bộ

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Tieát 1+2. TOÅNG QUAN VAÊN HOÏC VIEÄT NAM A. Mục tiêu cần đạt: - Nắm được những kiến thức chung nhất, tổng quát nhất về hai bộ phận của văn học Việt Nam. - Nắm vững hệ thống vấn đề về + Thể loại của văn học Việt Nam + Con người trong văn học Việt Nam - Bồi dưỡng niềm tự hàovề truyền thống văn hóa của dân tộc, có thái độ nghiêm túc, lòng say mê với vaên hoïc Vieät Nam. B. Phương tiên thực hiện: - SGK, SGV. - Các tài liệu về lịch sử văn học Việt Nam. C. Phöông phaùp: - Kết hợp các phương pháp gợi tìm, kết hợp với các hình thức trao đổi thảo luận, trả lời các câu hỏi. D. Tiến trình lên lớp: 1. OÅn ñònh 2. Kieåm tra baøi cuõ: khoâng 3. Giới thiệu bài mới: lịch sử văn học của bất cứ dân tộc nào đều là lịch sử tâm hồn của dân tộc ấy. Để cung cấp cho các em nhận thức những nét lớn về văn học nước nhà, chúng ta tìm hiểu bài “ Tổng quan văn hoïc Vieät Nam” Hoạt động của gv và hsinh - Hoạt động 1: GV chia học sinh thành 4 nhóm, hướng dẫn học sinh đọc và tóm tắt nội dung phần 1 & 2 của bài học  GV mời đại diện các nhóm trả lời caâu hoûi. 1) Bài “Tổng quan văn học Việt Nam” có những nội dung cơ bản nào? Em hãy cho biết các bộ phận hợp thaønh cuûa Vaên hoïc Vieät Nam? 2) Vaên hoïc daân gian do ai saùng taùc vaø löu truyeàn baèng hình thức nào? Những thể loại và đặc trưng của văn hoïc daân gian? 3) Văn học viết là bộ phận văn học xuất hiện vào thời ñieåm naøo? -Những đặc điểm cơ bản về: tác giả, hình thức lưu truyền , chữ viết, thể loại của văn học viết?. 4) Văn học VN phát triển qua mấy thời kỳ? Các thời đại lớn của văn học VN? 5) Văn học trung đại được hình thành và phát triển trong boái caûnh vaên hoùa, vaên hoïc ntn?. Nội dung cần đạt I. Các bộ phận hợp thành của VHVN: 1. Vaên hoïc daân gian: - Laø saùng taùc taäp theå vaø truyeàn mieäng cuûa nhaân daân lao động. - VHDG caùc thể loại: ( SGK ) - Ñaëc tröng tieâu bieåu: + Tính truyeàn mieäng. + Tính taäp theå. + Tính thực hành. 2. Vaên hoïc vieát: - Là sáng tác của trí thức được ghi lại bằng chữ viết, taùc phaåm vaên hoïc mang daáu aán taùc giaû. - Các hình thức chữ viết: chữ Hán, chữ Nôm, chữ quốc ngữ. - Thể loại của văn học viết đa dạng và phong phú. II. Quaù trình phaùt trieån cuûa vaên hoïc Vieät Nam: (các thời đại lớn của VHVN) 1. Văn học trung đại (TKX XIX) -Hình thành và phát triển trong khoảng 10 thế kỉ, gắn liền với những thịnh suy thăng trầm của xã hội phong kiến VN và có quan hệ giao lưu với nhiều nền văn học ở khu vực Đông Nam, Đông Nam Á, vaên hoïc Trung Quoác. - Văn học được viết bằng chữ Hán và chữ Nôm (còn goïi laø vaên hoïc Haùn-Noâm). 1 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> - Vì sao văn học từ thế kỷ X hết TKXIX có sự ảnh * Văn học chữ Hán: có vai trò là chiếc cầu nối về tư hưởng của VH Trung Quốc? tưởng và thể loại, thi pháp với văn học cổ - Trung đại Trung Quốc và đạt nhiều thành tựu. * Văn học chữ Nôm: chịu ảnh hưởng sâu sắc của vaên hoïc daân gian,. - Taùc phaåm – taùc giaû tieâu bieåu. - Hãy chỉ ra một vài tác phẩm tác giả tiêu biểu của + Chữ Hán + Chữ Nôm. nền văn học trung đại? 2. Văn học hiện đại (từ đầu TK XX nay) 6) Văn học hiện đại phát triển trong hoàn cảnh nào? - Văn học hiện đại phát triển trong một điều kiện Quá trình phát triển và những thành tựu cơ bản của lịch sử xã hội có nhiều biến động ảnh hưởng đến văn học. Tác phẩmchủ yếu viết bằng chữ quốc ngữ. văn học hiện đại? (GV có thể giúp hsinh hiểu thêm sự thay đổi từ văn + Văn học từ đầu TKXX CMT8,1945 đây là giai học trung đại bằng việc giải thích thêm về hoàn cãnh đoạn giao thời giữa văn học trung đại với văn học lịch sử từ đầu TKXX 1975, đồng thời cho hsinh lấy hiện đại (nó vừa kế thừa những tinh hoa của văn học truyền thống, lại vừa tiếp nhận ảnh huởng của văn ví dụ minh họa về thành tựu của các thời kỳ VH). học thế giới để hiện đại hóa.) Haûy neâu moät vaøi taùc giaû, taùc phaåm tieâu bieåu? + Văn học từ 1945 nay: văn học phát triển dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng Sản Việt Nam, đạt được nhiều thành tựu góp phần vào sự nghiệp cách mạng. - Hệ thống thể loại văn học không ngừng phát triển và hoàn thiện. Hoạt động 3: GV cho hsinh ở các nhóm vẽ sơ đồ về - Tác giả - tác phẩm tiêu biểu. các bộ phận của VHVN để củng cố kiến thức, sau khi đã tìm hiểu nội dung (I&II) của bài học. Hoạt động 4: GV cho hsinh trao đổi và phát biểu theo III. Con người Việt Nam qua văn học: caùc caâu hoûi sau: - Đối tượng của văn học: con người và xã hội loài 1. Theo em đối tượng của VH là gì? 2. Hình ảnh con người VN được thể hiện trong VH người  văn học là nhân học. - Hình ảnh con người VN trong văn học được thể qua những mối quan hệ nào? 3. Nêu những biểu hiện cụ thể về hình ảnh con người hiện qua các mối quan hệ + Với thế giới tự nhiên VN qua từng mối quan hệ? Lấy ví dụ minh hoạ. + Với quốc gia, dân tộc Hoạt động 5: hsinh đọc hoặc phát biểu phần ghi nhớ + Với xã hội trong sgk để củng cố bài học. + Với ý thức về bản thân Baøi taäp vaän duïng (veà nhaø) Phaân tích hình aûnh con IV. Ghi nhớ:sgk người Vn trong mối quan hệ với thế giới tự nhiên qua . baøi ca dao: - “ Anh đi anh nhớ quê nhà Nhớ canh rau muống, nhớ cà dầm tương” * Hướng dẫn chuẩn bị bài: “Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ”. + Đọc ngữ liệu và trả lời các câu hỏi trong sgk. + Tìm thêm các ngữ liệu khác trong hoạt động giao tiếp hàng ngày để bổ sung cho kiến thức của bài học.. 2 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Tieát 3-Tieáng Vieät. HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ A,Muïc ñích yeâu caàu: - Giuùp hoïc sinh: + Nắm được kiến thức cơ bản về hoạt động giao tiếp. +Biết xác định các nhân tố giao tiếp trong một hoạt động giao tiếp,nâng cao năng lực khi nói(viết) và năng lực phân tích, lĩnh hội khi giao tiếp. +Có thái độ, hành vi phù hợp trong hoạt giao tiếp bằng ngôn ngữ. B.Phương tiện thực hiện: - Sách giáo khoa và sách giáo viên Ngữ Văn 10. - Những thực tiễn về hoạt động giao tiếp trong cuộc sống hằng ngày. C.Phöông phaùp giaûng daïy: - Căn cứ vào thực tiễn giao tiếp hằng ngày và các ngữ liệu trong sgk giúp học sinh hình thành nội dung cơ baûn cuûa baøi hoïc. - Phát huy tính tích cực chủ động của học sinh theo phương pháp qui nạp (học sinh trao đổi, thảo luận theo nhóm, tổ-giáo viên hướng đến nội dung cơ bản của bài học). D. Tiến trình lên lớp: 1. Ổn định lớp: 2. Kieåm tra baøi cuõ: khoâng 3. Bài mới - Lời giới thiệu vào bài: trong cuộc sống hằng ngày, con người với con người thường có nhu cầu giao tiếp, trao đổi qua lại với nhau. Và hoạt động giao tiếp đó sừ dụng một phương tiện vô cùng quan trọng-đó là ngôn ngữ. Bài học hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu về “hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ”. - Tìm hieåu noäi dung baøi hoïc Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt. Hoạt động 1:Tìm hiểu ngữ liệu. 1. Cuộc đối thoại trong văn bản trên có các nhân vaät giao tieáp naøo? Hai beân coù cöông vò vaø quan heä với nhau ntn?. 2. Trong đoạn văn, các nhân vật giao tiếp lần lượt đổi vai cho nhau ntn? Vai trò của người nói và người nghe trong quá trình thực hiện giao tiếp này? 3. HĐGT giữa vua và các bô lão diễn ra trong hoàn caûnh naøo?. I/Tìm hiểu ngữ liệu: 1. Đọc đoạn văn trích văn bản”hội nghị Diên hoàng” -Đối tượng giao tiếp: +Vua & caùc boâ laõo +Vua: người lãnh đạo tối cao của đất nước, các bô lãolà đại diện cho các tầng lớp nhân dân +Các n/vật gtiếp có vị thế khác nhau nên ngôn ngữ gtiếp khác nhau(từ xưng hô, từ thể hiện thái độ, các câu nói tỉnh lược…) - Quá trình của hoạt động gtiếp: + Người nói và người nghe có thể đổi vai cho nhau. + Người nói tạo ra lời nói, người nghe lĩnh hội và giải mã nội dung được lĩnh hội. - Hoàn cảnh giao tiếp: Đất nước đang có giặc ngoại xaâm. 3 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> 4. Hoạt động này hướng vào nội dung gì? Đề cập đến - Nội dung giao tiếp: Thảo luận về tình hình đất vấn đề gì? nước có giặc ngoại xâm và bàn sách lược đối phó - Mục đích giao tiếp: Bàn bạc để tìm và thống nhất 5. Mục đích của cuộc giao tiếp là gì? Kết quả của sách lược đối phó với giăc. cuoäc giao tieáp ntn? Cuộc gtiếp đã đạt được mục đích: thống nhất hành động đánh giặc 2. Veà baøi Toång quan vaên hoïc Vieät Nam -Gv tiếp tục cho Hs ôn lại kiến thức bài “Tổng - Đối tượng giao tiếp: Tác giả viết sgk và hsinh lớp quan…” đồng thời đặt câu hỏi xoáy vào trọng tâm bài 10, hai đối tượng có trình độ và vốn sống khác nhau hoïc. - Hoàn cảnh của HĐGT: Có tính qui thức + Đối tượng giao tiếp là ai? - Nội dung giao tiếp: Thuộc lĩnh vực văn học sử VN, + Hoàn cảnh giao tiếp? bao gồm những vấn đề cơ bản: + Noäi dung giao tieáp? +Các bộ phận hợp thanh của VHVN +Quaù trinh phaùt trieån cuûa VHVN +Con người VN qua văn học -Mục đích giao tiếp: Giúp hsinh nắm được những kiến thức cơ bản và khái quát về lịch sử phát triển + Muïc ñích giao tieáp? cuûa VHVN II.Ghi nhớ: SGK Hoạt động 2: Gv đặt câu hỏi, tổng kết các câu trả lời và chốt lại bằng bài học ghi nhớ Hoạt động 3: Luyện tập và củng cố - Gv cho baøi taäp, chia nhoùm Hs(3 nhoùm) vaø neâu yeâu cầu cần đạt để Hs thực hành trong khoảng 3-5 phút + Nhóm 1: Phân tích đối tượng và quá trình gtiếp trong HĐGT giữa người mua và người bán ở chợ +Nhóm2:Phân tích hoàn cảnh, nội dung gtiếp ở chợ của người mua& người bán +Nhoùm3: Phaân tích muïc ñích, keát quaû cuûa HÑGT cuûa người mua và người bán ở chợ -Gv mời đại diện từng nhóm trình bày bài làm của nhóm,các thành viên khác bổ sung#Gv đi đến thống nhất nội dung cần đạt của bài tập. Hoạt động 4: Gv hướng dẫn Hs về nhà làm trước caùc baøi taäp trang 23,24,25 (coù theå cho caùc em laøm theo nhóm) để chuẩn bị cho tiết thực hành tiếp theo Hoạt động 5:Dặn do øtiết sau Baøi KQ VHDG…. III/ Luyeän taäp- Cuûng coá: ***Baøi taäp vaän duïng: Phaân tích caùc nhaân toá giao tiếp trong hoạt động giao tiếp mua bán giữa người mua và người bán ở chợ? - Đối tượng giao tiếp: người mua và người bán - Hoàn cảnh giao tiếp: ở chợ, lúc chợ đang họp - Nội dung giao tiếp: trao đổi, thoả thuận về mặt hàng, chủng loại, giá cả, số lượng - Mục đích giao tiếp: người mua mua được hàng, người bán bán được hàng. 4 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> Tiết 4: Đọc văn. KHAÙI QUAÙT VAÊN HOÏC DAÂN GIAN A.Muïc tieâu baøi hoïc: - Giuùp hoïc sinh: +Hiểu và nhớ được những đặc trưng cơ bản của VHDG(trọng tâm). +Hiểu được những giá trị to lớn của VHDG, là cơ sở để Hs có thái độ trân trọng với di sản văn hoá tinh thaàn cuûa daân toäc #hoïc toát hôn veà VHDG. +Nắm được khái niệm về các thể loại VHDG Việt Nam, phân biệt được đặc điểm của thể loại này với các thể loại khác. B.Phöông tieän daïy hoïc: - Sách giáo khoa và sách giáo viên Ngữ Văn 10 - Caùc taøi lieäu tham khaûo veà VHDG - Tranh aûnh veà leã hoäi truyeàn thoáng vaø ca haùt daân ca, ñóa CD veà caùc laøn ñieäu daân ca (neáu coù theå) C.Phöông phaùp daïy hoïc: - Kết hợp phương pháp diễn dịch và qui nạp để khai triển nội dung bài học - Hsinh chủ động chuẩn bị bài,Gv hướng dẫn học sinh trao đổi thảo luận về nội dung bài học và thực hành phân tích về các đặc trưng của VHDG ở một tác phẩm cụ thể D.Quá trình lên lớp: 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ: bài Tổng quan VHVN( chủ yếu là các bộ phận hợp thành của VHVN và những ñieåm cô baûn veà VHDG) 3. Bài mới: - Lời giới thiệu vào bài: Ngay từ lúc còn thơ bé, bên chiếc võng đong đưa, chúng ta đã được những người bà, người mẹ, người chị vỗ về ru ta vào giấc ngủ bằng những câu chuyện cổ, những khúc hát ru, những bài hát dân ca mộc mạc. Truyện cổ tích, ca dao-dân ca, chèo , tuồng… tất cả là biểu hiện của VHDG. Và để hiểu rõ hơn kho taøng VHDG phong phuù cuûa Vieät Nam ,chuùng ta haõy cuøng nhau tìm hieåu vaên baûn”. Khaùi quaùt VHDG Vieät Nam”. - Noäi dung baøi hoïc: Hoạt động của thầy và trò. Nội dung cần đạt. 5 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(6)</span> Hoạt động 1: Tìm hiểu đặc trưng cơ bản của VHDG 1.VHDG có những đặc trưng cơ bản nào? 2.Tại sao nói VHDG là những tác phẩm nghệ thuật ngôn từ truyền miệng? + Tryền miệng là phương thức ntn? + Quá trinh truyền miệng được thực hiện ra sao? - Gv cho Hsinh thảo luận theo nhóm lấy dẫn chứng minh hoạ về nghệ thuật ngôn từ và tính truyền miệng của VHDG 3. Taïi sao noùi VHDG laø saûn phaåm cuûa quaù trình saùng taùc taäp theå? + Taäp theå laø ai?. + Quá trình sáng tác tập thể được diễn ra ntn ? (Gv có thể lấy thêm dẫn chứng để Hsinh hiểu bài kỹ hơn). 4. Đời sống cộng dồng gồm các sinh hoạt chủ yếu nào? -Đời sống lao động(hát phường vải, hò chèo thuyền, hò đối đáp..) -Đời sống gia đình(hát ru..) -Đời sống nghi lễ, thờ cúng, tang ma, cưới hỏi(sừ thi, truyện thơ..) -Đời sống vui chơi, giải trí(dồng dao, quan họ, cheøo, chaàu vaên...) 5. VHDG đóng vai trò ntn trong đời sống sinh họat cộng đồng?. -Hoạt động 2: Tìm hiểu hệ thống thể loại VHDG 5.VHDG có những thể loại nào? Lập bảng hệ thống các thể loại, đặc trưng và ví dụ minh hoạ? (Hs làm việc cá nhân, Gv yêu cầu trình bày trước lớp). - Hoạt động 3: Đánh giá những giá trị cơ bản của VHDG 7.VHDG có những giá trị cơ bản nào? 8.Tóm tắt ngắn gọn nội dung từng giá trị?. - Hoạt động 4: Gv chốt lại bài học, gọi Hs đọc phần. I/ Ñaëc tröng cô baûn cuûa VHDG 1.VHDG là những tác phẩm nghệ thuật ngôn từ truyeàn mieäng - Ngôn từ trong tác phảm VHDG mang tính nghệ thuaät ,giaøu hình aûnh, caûm xuùc - VHDG tồn tại và phát triển bằng các hình thức truyeàn mieäng ña daïng, phong phuù - Quá trình truyền miệng được thông qua diễn xướng dân gian hào hứng và sinh động 2.VHDG laø saûn phaåm cuûa quaù trình saùng taùc taäp theå - Một tác phẩm VHDG có sự tham gia sáng tác của nhiều người( quần chúng nhân dân lao động laø chuû yeáu) -Quaù trình saùng taùc taäp theå dieãn ra :caù nhaân hình thaønh taùc phaåm#taäp theå tieáp nhaän #löu truyeàn ,boå sung#hoàn thiện => tác phẩm VHDG dần dần trở thaønh taøi saûn chung cuûa taäp theå 3.VHDG gắn bó và phục vụ trực tiếp các sinh hoạt khác nhau trong đời sống cộng đồng -VHDG đóng vai trò phối hợp hoạt động trong lao động, trợ hứng cho người dang chơi, cầu nối, giao cảm với thần linh, tỏ tình, ru em, ru con..luôn tồn tại và gắn bó với các shoạt khác nhau trong đời sống cộng đồng- trong môi trường diễn xướng ñaëcthuø cuûa mình.. II.Hệ thống thể loại của VHDG: 12 thể loại Theå Ñaëc tröng Ví duï loại 1. thaàn -keå veà caùc vò thaàn, - Thaàn thoại nhằm giải thích tự trụ trời nhieân, theå hieän khaùt vọng chinh phục tự nhieân, vaø phaûn aùnh quaù trình saùng taïo vaên hoá của con người cổ đại 2.Sử thi ....... ........ III.Những giá trị cơ bản của VHDG 1.VHDG là kho tri thức vô cùng phong phú về đời soáng caùc daân toäc 2.VHDG có giá trị giáo dục sâu sắc về đạo lí làm người 3.VHDG có giá trị thẩm mĩ to lớn, góp phần quan trọng tạo nên bản sắc riêng cho nền văn hoá dân toäc. 6 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> ghi nhớ sgk ***Ghi nhớ: SGK - Hoạt động 5:Củng cố-Luyện tập ***Luyeän taäp: -Gv cho Hs làm việc theo 3 nhóm, đại diện nhóm trình -So sánh sự khác nhau và giống nhau giữa các thể bày vấn đề loại: -Hoạt động 6: Dặn dò hs tiết sau HĐGTBNN +Sử thi và truyện thơ +Ca dao và tục ngữ, câu đố +Truyeàn thuyeát vaø coå tích. Tieát 5: Tieáng Vieät. HOẠT ĐỘNG GIAO TIẾP BẰNG NGÔN NGỮ (TT) A. Muïc tieâu baøi hoïc (nhö tieát 3) B. Phương tiện thực hiện - Sách giáo khoa và sách giáo viên Ngữ văn 10 - Nhưng thực tiễn về hoạt động giao tiếp trong cuộc sống hằng ngày. C. Phöông phaùp daïy hoïc - Trên cơ sở kiến thức của tiết trước, giáo viên lần lượt cho học sinh làm bài tập độc lập hoặc theo nhóm. Sau đó giáo viên gọi đại diện nhóm hay cá nhân trình bày phần bài giải, các học sinh khác bổ sung, giáo viên định hướng tóm tắt. D. Quá trình lên lớp 1. Ổn định lớp 2. Kiểm tra bài cũ: Giáo viên gọi 2 học sinh nhắc lại phần ghi nhớ của bài học tiết trước 3. Bài mới: * Hướng dẫn học sinh thực hành bài tập (gv chia bảng làm 4 cột và gọi đại diện 4 nhóm học sinh lên thực hiện song song 4 bài tập (bài 1,2,3,5), sau đó gv cho học sinh trao đổi bổ sung thống nhất đáp án). Hoạt động của thầy và trò Hoạt động 1: giáo viên hướng dẫn học sinh làm daïng baøi taäp nhaän dieän - Gọi 1 học sinh đọc và xác định các yêu cầu của bài tập 1, gv mời đại diện nhóm trình bày các yeâu caàu cuûa baøi taäp: + Nhân vật giao tiếp là người như thế nào về lứa tuổi, giới tính? + Thời gian của cuộc giao tiếp? + Noäi dung vaø muïc ñích giao tieáp cuûa nhaân vaät Anh? + Caùch noùi cuûa nhaân vaät Anh coù gì ñaëc bieät, coù. Nội dung cần đạt I. Daïng baøi taäp nhaän dieän: 1. Baøi taäp 1(trang 23). - Nhân vật giao tiếp : những thanh niên nam nữ trẻ tuoåi ( qua caùch xöng hoâ “anh “ vaø “naøng” ). - Hoàn cảnh giao tiếp : vào một đêm trăng thanh. - Noäi dung vaø muïc ñích giao tieáp cuûa nhaân vaät Anh : hỏi Nàng” Tre non đủ lá đan sàng nên chăng “ # cũng như tre anh và nàng đã đến tuổi trưởng thành , có nên tính đến chuyện kết duyên. - Caùch noùi cuûa “ anh “:yù nhò , duyeân daùng, mang maøu sắc văn chương, phù hợp với nội dung và mục đích giao. 7 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> phù hợp với nội dung và mục đích của cuộc giao tiếp. tieáp khoâng? 2. Baøi taäp 2 ( trang 23 ): - Hình thức và mục đích giao tiếp : Hình thức giao tiếp đời thường với mục đích thăm hỏi bằng các ngôn - Gv tiếp tục gọi hsinh ở nhóm 2 đọc và trả lời ngữ và hành động cụ thể : chào, đáp, khen, hỏi. phần bài giải của bài tập 2 (gv chú ý hướng dẫn - Các hình thức giao tiếp của ông già : dùng câu hỏi hsinh cách đọc). Học sinh cả lớp trao đổi bổ (để chào, để khen, và để hỏi ). sung. - Tình cảm, thái độ, và quan hệ giữa 2 nhân vật: thân + Hình thức và mục đích giao tiếp? maät, gaàn guõi cuûa 2 oâng chaùu (A Coå kính meán oâng; oâng + Hình thức giao tiếp của ông già có gì đặc biệt? yêu quí, trìu mến với cháu). Haõy phaân tích? 3. Baøi taäp soá 3 ( trang 24 ) : + Nhận xét tình cảm thái độ và quan hệ của 2 -Noäi dung vaø muïc ñích giao tieáp cuûa Hoà Xuaân Höông nhaân vaät trong cuoäc giao tieáp? với người đọc qua bài thơ: bộc bạch , khẳng định với mọi người về vẻ đẹp, thân phận , phẩm chất trong sáng của Hồ Xuân Hương nói riêng (và người phụ nữ nói - Trên cơ sở bài làm của học sinh ở nhóm 3 gviên chung). cho học sinh trao đổi và đi đến thống nhất nội - Các phương tiện làm căn cứ giúp người đọc cảm dung cần đạt của bài tập: nhận tác phẩm: hình tượng “bánh trôi nước”, từ ngữ “ + Hãy cho biết nội dung và mục đích giao tiếp trắng, tròn” , thành ngữ” bảy nổi ba chìm”, “ tấm lòng của Hồ Xuân Hương với người đọc qua bài thơ? son”. + Để cảm nhận được nội dung bài thơ, chúng ta 4. Baøi taäp 5 ( trang 24): căn cứ vào các phương tiện ngôn ngữ nào? Hãy -Nhaân vaät giao tieáp vaø tình huoáng giao tieáp: phaân tích? Bác Hồ và học sinh toàn quốc trong hoàn cảnh đất nước vừa giành được độc lập, học sinh bắt đầu nhận được một - Giáo viên gọi đại diện học sinh nhóm 4 đọc thư nền giáo dục hoàn toàn Việt Nam. gửi hsinh của Bác Hồ (Chú ý giọng đọc diễn tả - Noäi dung vaø muïc ñích giao tieáp: Baùc noùi veà nieàm được tình cảm của Bác qua lời thư chân tình gần vui sướng, nhiệm vụ và trách nhiệm của học sinh với guõi) tương lai đất nước. Cuối cùng là lời chúc của Bác với + Bác viết thư cho ai? Trong hoàn cảnh nào? hoïc sinh. + Noäi dung vaø muïc ñích vieát thö cho hoïc sinh - Hình thức giao tiếp: Bác viết thư cho học sinh bằng cuûa Baùc lời lẽ vừa chân tình, gần gũi, vừa nghiêm túc trong việc + Nhận xét về cách thức biểu đạt ngôn ngữ và động viên và xác định trách nhiệm của học sinh. tình cảm của Bác qua bức thư. II. Baøi taäp taïo laäp vaên baûn ( baøi 4 trang 24 ): - Daïng vaên baûn : thoâng baùo ngaén. - Đối tượng hướng tới: học sinh toàn trường. - Nội dung giao tiếp: hoạt động làm sạch môi trường. Hoạt động 2:Gv hướng dẫn cho học sinh độc - Hoàn cảnh giao tiếp: trong nhà trường nhân ngày lập, thiết lập hoạt động giao tiếp ở dạng văn Môi trường thế giới. bảng thông tin. Sau đó gọi học sinh trình bày (2 em) và cho cả lớp trao đổi bổ sung. Hoạt động 3: Hướng dẫn học sinh củng cố bài học cũ bằng việc phân tích 1 số hoạt giao tiếp trong thực tế cuộc sống và qua các tác phẩm văn chương trong chương trình (ở nhà). Hoạt động 4: Dặn dò Hs tiết sau học Văn bản .. 8 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> Tieát 6 : Tieáng vieät. VAÊN BAÛN A/ Muïc tieâu baøi hoïc : giuùp hoïc sinh : -Nắm được các khái niệm văn bản, các đặc điểm cơ bản và các loại văn bản. - Nâng cao năng lực phân tích và thực hành văn bản. B/Phöông phaùp daïy hoïc: - Vận dụng phương pháp qui nạp : từ việc giúp h/s phân tích ngữ liệu -> nhận định khái quát . - Hướng dẫn học sinh thực hành giải bài tập theo nhóm. C/Tiến trình lên lớp : * Họat động 1 : Kiểm tra bài cũ ( kết hợp trong quá trình tìm hiểu nội dung bài học). * Họat động 2 : Giới thiệu bài mới ( Trong giao tiếp, để người khác hiểu được ý của mình thì phải nói hay viết ra.Như vậy, lời nói hoặc bài viết trong giao tiếp được gọi là văn bản.Chính vì vậy,văn bản vừa là phương tiện vừa là sản phẩm của họat động giao tiếp bằng ngôn ngữ.) * Họat động 3: Tìm hiểu nội dung bài học. Họat động của thầy và trò Nội dung cần đạt , 1/ Mỗi văn bản được người nói tạo ra trong những I/Khái niệm và đặc điểm của văn bản: họat động nào? Để đáp ứng nhu cầu gì? Dung 1/ Tìm hiểu ngữ liệu : lượng ( số câu) ở mỗi văn bản như thế nào? - VB(1): được tạo ra trong hoạt động giao tiếp chung, nhằm đáp ứng nhu cầu truyền cho nhau kinh nghieäm soáng(chæ coù moät caâu.).VB(2): taïo ra trong HĐGT giữa cô gái và mọi người (gồm 4 câu).VB(3): Được tạo ra trong HĐGTgiữa chủ tịch nước với tòan thể đồng bào (gồm 15 câu).. --------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------2/Theo em,mỗi văn bản đề cập đến vấn đề gì?Vấn - VB(1) đề cập đến một kinh nghiệm sống; VB(2) nói đề đó có được triển khai nhất quán trong từng văn đến thân phận của người phụ nữ trong XHPK; VB(3) baûn khoâng? Bác kêu gọi tòan dân VN đứng lên kháng chiến chống Pháp.Các câu trong VB(2) và(3) đều có quan 3/ Các VB có nhiều câu ( vb 2 và 3) nội dung của hệ nhất quán, cùng thể hiện một chủ đề. VB được triển khai ntn? Nhận xét và phân tích về - Các câu trong 2 VB có quan hệ ý nghĩa rõ ràng và keát caáu cuûa VB (3)? đựợc liên kết với nhau một cách chặt chẽ.Kết cấu của VB(3 ) gồm 3 phần rất rõ ràng ( mở, thân, kết) . 4/Mỗi VB tạo ra nhằm mục đích gì?Hãy phân tích? - Mỗi VB tạo ra đều nhằm thực hiện một mục đích giao tiếp nhất định( VB1:truyền đạt kinh nghiệm sống; VB2 : gợi sự cảm thông về thân phận người phụ nữ trong xh cuõ; VB3:keâu goïi,khích leä tinh thaàn quyeát taâm cuûa n/d trong k/c choáng Phaùp)  **Qua phaân tích caùc ví duï treân, em haõy cho bieát 2/Ghi nhớ : vaên baûn laø gì? Ñaëc ñieåm cuûa VB ? - VB là sản phẩm được tạo ra trong HĐGTbằng ( Sau khi h/s trả lời, gv cho 2 đọc phần ghi nhớ trong ngôn ngữ, gồm một hay nhiều câu, nhiều đọan. saùch giaùo khoa vaø yeâu caàu caùc em hoïc - Những đặc điểm cơ bản của VB: (4đặc điểm: nội thuoäc).GVtieáp tuïc chuyeån yù sang phaàn IIcuûa baøi hoïc. dung, cách thức triển khai,kết cấu, mục đích giao tiếp ---------------------------------------------------------------). ------------------------------------------------------------------1/Sosánh các vb1,2 với vb3 (vềvấn đề và lĩnh vực -----được đề cập;từ ngữ sử dụng;cách thức thể hiện nội. 9 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> dung? cho biết đặc điểm về p/c ngôn ngữ của từng II/ Các loại văn bản: VB? 1/Phân tích ngữ liệu: -VB1và 2 thuộc p/c ngôn ngữ nghệ thuật. 2/ So sánh các vb 2,3 với bài học tóan,lý, giấy khai - VB3 thuộc p/c ngôn ngữ chính luận. sinh để nêu nhận xét về : phạm vi sủ dụng, mục 2/ Ghi nhớ : Theo lĩnh vực và mục đích giao tiếp, đích giao tiếp, từ ngữ, kết cấu và cách trình bày ở người ta phân biệt các loại văn bản: mổi loại văn bản.  Theo lĩnh vực và mục đích giao -VBthuộc p/c sinh họat.- VB thuộc p/c nghệ thuật. tiếp,có mấy loại văn bản thường gặp? Cho ví dụ? - VBthuoäc p/c khoa hoïc.-VB thuoäc p/c haønh chính. -VB thuoäc p/c chính luaän –VB thuoäc p/c baùo chí. * Họat động 4: - GV hướng dẫn học sinh chuẩn bị bài tập thực hành ở tiết 10 theo nhóm : + Nhoùm 1 +2 : laøm baøi taäp 1vaø 2. + Nhoùm 3 +4 : laøm baøi taäp 3. + Nhoùm 5 +6 : laøm baøi taäp 4. ( với lớp khá gv có thể ra thêm bài tập vận dụng ngoài sgk để củng cố và nâng cao thêm kiến thức bài học cho các em). - Dặn h/s ôn lại kiến thức và kỹ năng ,phương pháp kiểu bài phát biểu cảm nghĩ ( về hiện tượng đời sống hay về một tác phẩm văn học) để tiết sau ôn tập trên lớp và chuẩn bị làm bài ở nhà.. 10 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Tieát 7 : Laøm vaên. BAØI LAØM VAÊN SOÁ. 11 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Tieát 8-9. CHIEÁN THAÉNG MTAO- MXAÂY (Trích Sử thi ĐamSan- Ê Đê) A. Muïc tieâu baøi hoïc: - Giúp HS: + Nắm được đặc điểm của sử thi anh hùng trong việc xây dựng kiểu “ nhân vật anh hùng sử thi”, về nghệ thuật miêu tả và sử dụng ngôn từ + Biết cách phân tích 1 vbản sử thi anh hùng#mượn việc mô tả chiến tranh để khẳng định lí tưởng về 1 cuộc sống hoà hợp, hạnh phúc + Nhận thức được lẽ sống cao đẹp của mỗi cá nhân là hi sinh, phấn đấu vì danh dự và hạnh phúc yên vui của cả cộng đồng B. Phương tiện thực hiện: - SGK và SGV Ngữ Văn 10 - Taøi lieäu tham khaûo lieân quan C. Phöông phaùp giaûng daïy: - Kết hợp phương pháp đọc sáng tạo, gợi tìm với trao đổi thảo luận, trả lời câu hỏi gợi mở của GV D. Tieán trình daïy hoïc: 1. Ổn định lớp: 2. Kiểm tra bài cũ: - Kiểm tra kiến thức ở bài Khái quát văn học dân gian 3. Bài mới: - Lời vào bài; - Bài mới: Hoạt động của thầy và trò Nội dung cần đạt - Hoạt động 1: Hướng dẫn HS đọc và tìm I. Giới thiệu: 1. Sơ lược về sử thi dân gian: hieåu phaàn Tieåu daãn - Ñònh nghóa - HS nhắc lại đnghĩa sử thi - Hai loại— Sử thi thần thoại - Có mấy loại sử thi? Sử thi anh hùng - Dựa vào sgk, em hãy tóm tắt thật ngắn gọn 2. Tóm tắt sử thi Đam San: sử thi Đamsan? 3. Đoạn trích “ chiến thắng Mtao Mxây”: - Phân vai HS đọc đoạn trích - Vị trí: phần giữa của tác phẩm - Xác định vị trí, nội dung đoạn trích? - Nội dung: kể chuyện ĐamSan đánh thắng tù trưởng Mtao Mxây, cứu được vợ - Boá cuïc: 3 phaàn - Caùch chia boá cuïc? + Từ đầu... đêm bên ngoài đường: cảnh trận đánh giữa 2 tù trưởng + Ô nghìn chim seû...roài vaøo laøng: caûnh Ñamsan cuøng noâ leä ra veà sau chieán thaéng + Phần còn lại: cảnh Đamsan ăn mừng chiến thắng II. Đọc hiểu đoạn trích: Hoạt động 2: Hướng dẫn HS đọc hiểu chi 1. Hình tượng Đamsan trong trận chiến với Mtao Mxây: tieát - Cuộc giao chiến giữa 2 tù trưởng được mô tả qua những chặng nào?. - Đamsan khiêu chiến và Mtao Mxây run sợ. -Vaøo cuoäc chieán: - Vào cuộc chiến, ta luôn thấy sự đối lập giữa Mtao Mxây và Đamsan. Vậy sự đối lập đó cụ thể ntn? Hieäp Ñamsan Hieäp 1 - khích, thaùch Mxaây +Ở hiệp 1, vì sao Đsan không múa trước mà múa trước. Mtao Mxaây - Muùa khieân nhö troø chôi, khieân keâu laïch. 12 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> cứ khích để Mxây múa trước? - bình tónh, thaûn nhieân. Hieäp 2 - Ñamsan muùa trước: múa khiên vừa khoẻ, vừa đẹp( vượt đồi tranh, đồi loà oâ, chaïy vun vuùt qua phía ñoâng, phía taây...) - Nhai được miếng trầu của vợ -> mạnh hôn. - Chi tieát mieáng traàu Hônhò neùm cho Mtao nhưng Đamsan giành được có ý nghĩa gì?. - Em coù suy nghó gì veà vai troø cuûa thaàn linh trong cuộc chiến này?( chỉ là n/vật phù trợ, coøn quyeát ñònh chieán thaéng vaãn laø Ñamsan). xạch như quả mướp khô, tự xem mình là tướng quen đánh trăm trận, quen xéo nát đất ñai thieân haï(chuû quan, ngaïo maïn) - Hoảng hốt trốn chạy bước cao bước thấp( yếu sức) - Chém trượt, chỉ trúng chaõo coät traâu - Caàu cöu Hô nhò. Hieäp 3 - Ñamsan muùa, ñuoåi đánh, đâm trúng kẻ thuø nhöng khoâng thủng -> cầu cứu thaàn linh. - Chạy, vừa chạy vừa chống đỡ. Hieäp 4 - Được ông Trời maùch keá - Ñuoåi theo - Gieát cheát keû thuø Nhận xét về hình tượng Đamsan qua cuộc đọ sức?. - Sau chiến thắng, thái độ các tôi tớ của Mtao Mxây đối với Đamsan ntn? Thái độ đó được biểu hiện qua những chi tiết nào?( Hs chỉ ra đưỡc những lần đối đáp và nhận xét mức độ phuïc tuøng cuûa daân lang). - Vì sao đoạn cuối, tgiả dân gian không miêu tả cảnh chết chóc mà tả cảnh ăn mừng chiến thaéng? - Đamsan đã thể hiện niềm vui sau chiến thaéng baèng caùch naøo?. - Vuøng chaïy cuøng đường, xin tha mạng - Bò gieát.  Với lối mô tả song hành-> Đsan hơn hẳn Mtao Mxây cả về tài năng, sức lực, phong độ, phẩm chất# Đsan chiến thắng được kẻ thù => Sự thất bại của Mxây đã làm nổi bật tầm vóc người anh hùng sử thi Đamsan 2. Caûnh Ñamsan cuøng noâ leä ra veà sau chieán thaéng: - Sau chiến thắng, Đamsan thuyết phục tôi tớ Mxây đi theo chaøng - Qua 3 lần đối đáp: lòng mến phục, thái độ hưởng ứng tuyệt đối của dân làng giành cho Đsan - Đamsan hô mọi người cùng về- cảnh ra về đông, vui như hoäi => Sư thống nhất cao độ giữa quyền lợi, khát vọng cá nhân anh hùng sử thi với quyền lợi của cộng đồng#ý chí thống nhất của toàn thể cộng đồng ÊĐê 3. Hình tượng Đansan trong tiệc mừng chiến thắng: - Ra lệnh: đánh lên các chiên, rung các vòng nhạc, & mở tiệc to mời tất cả mọi người ăn uống, vui chơi - Hình aûnh Ñsan: “ uoáng khoâng bieát say, aên khoâng bieát no...”, “ ngực quấn chéo tấm mền...trong bụng mẹ”. 13 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> - Qua cảnh ăn mừng ấy, em có nhận xét gì về hình ảnh người tù trưởng Đamsan?. - Hoạt động 3: Hướng dẫn HS tổng kết - NHaän xeùt veà ngheä thuaät? - Những tình cảm nào đã thôi thúc Đamsan chiến đấu và chiến thắng kẻ thù? - Hoạt động 4: Củng cố- Luyện tập * HS thaûo luaän: Vai troø cuûa thaàn linh vaø con người trong cuộc chiến đấu của Đsan? - Hoạt động 5: Dặn dò HS về nhà xem lại baøi vaø chuaån bò toát cho tieát An Döông VöôngMò Chaâu- Troïng Thuyû. => Sự lớn lao về hình thể, tầm vóc lẫn chiến công của chàng bao trùm lên toàn bộ buổi lễ, toàn bộ thiên nhiên, và xaõ hoäi EÂñeâ III. Toång keát: - Nghệ thuật: Ngôn ngữ trang trọng, giàu hình ảnh, sử dụng lối so sánh, phóng đại, liệt kê, trùng điệp - Trọng danh dự, gắn bó với hạnh phúc gia đình, thiết tha với cuộc sống bình yên của thị tộc- đó là những tình cảm thôi thúc Đsan chiến đấu và chiến thắng kẻ thù IV. Củng cố: ghi nhớ sgk. 14 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> Tieát 10: Tieáng Vieät. VAÊN BAÛN ( Tieáp theo ) HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VAØ HỌC SINH Cho học sinh đọc đoạn văn trong SGK - Đoạn văn có 1 chủ đề thống nhất như thế nào?. - Các câu trong đoạn văn có quan hệ với nhau như thế nào để phát triển chủ đề chung. - Đọc xong đoạn văn ta thấy ý chung của đoạn đã được triển khai rõ chưa ? - Đặt tiêu đề cho đoạn văn. -. Saép xeáp caùc caâu thaønh vaên baûn maïch lạc và đặt cho nó 1 tiêu đề phù hợp.. -. Vieát moät soá caâu noái tieáp caâu vaên trước , sao cho có nội dung thống nhất trọn vẹn rồi đặt tiêu đề chung cho nó.. -. Đơn gửi cho ai? Người viết là đối tượng nào ? Muïc ñích vieát ñôn ? Noäi dung cô baûn cuûa ñôn ?. -. Hoạt động 3 Hoạt động 4. NỘI DUNG CẦN ĐẠT II/ Luyeän taäp : 1) Baøi 1: a. Tính thống nhất về chủ đề đoạn văn: - Câu mở đoạn: Giữa cơ thể và môi trường có ảnh hưởng qua lại với nhau - Caùc caâu khai trieån: +Câu 1: Vai trò của cơ thể đối với môi trường +Caâu 2: Laäp luaän so saùnh +Câu 3,4: Dẫn chứng thực tế b. Sự phát triển của chủ đề trong đoạn van -Câu chủ đề mang ý nghĩa khái quát của cả đoạn -Các câu khai triển: tập trung hướng về câu chủ đề, cụ thể hoá ý nghĩa cho câu chủ đề => Tiêu đề : Môi trường và cơ thể. (VBKH) 2) Saép xeáp: - 1 , 3 ,4 ,5 ,2 => Tiêu đề: Bài thơ Việt Bắc (Có thể có tiêu đề khaùc_ mieãn ngaén goïn, khaùi quaùt cao). 3) Môi trường sống của loài người hiện nay đang bị hủy hoại nghiêm trọng:(Câu chủ đề ) - Rừng đầu nguồn đang bị chặt phá-> gây lụt, hạn,… keùo daøi. - Sông suối ngày càng cạn kiệt, ô nhiễm bởi chất thaûi khu coâng nghieäp, nhaø maùy. - Chất thải chưa quy hoạch, xử lý. - Phân bón, thuốc trừ sâu… sử dụng không theo quy hoạch.  Tất cả đã đến mức báo động. =>Tiêu đề: Môi trường sống kêu cứu ( có thể có tiêu đề khác) 4) Vieát ñôn xin pheùp nghæ hoïc. - Gửi thầy (cô) giáo chủ nhiệm. - Hoïc troø - Xin được nghỉ học - Nêu họ, tên, lớp, lý do xin nghỉ, thời gian nghỉ và hứa thực hiện chép bài, làm bài như thế nào? III/ Củng cố: ghi nhớ (SGK) IV/ Daën doø: - Luyeän taäp theâm Soạn truyện An Dương Vương và Mị Châu,. 15 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(16)</span> Troïng Thuyû.. Tiết 11,12: Đọc Văn. TRUYỆN AN DƯƠNG VƯƠNG VÀ MỊ CHÂU - TRỌNG THỦY A/ Muïc tieâu baøi hoïc : Thoáng nhaát theo SGV vaø SGK B/ Phương tiện thực hiện : SGK và SGV Ngữ Văn 10 cơ bản . C/ Phöông phaùp giaûng daïy : - Yêu cầu HS chuẩn bị bài ở nhà : Xem lại kiến thức về thể loại truyền thuyết đã học ở lớp 6 . Thống kê những chi tiết nghệ thuật liên quan đến từng nhân vật trong truyện . - Dựa vào kết quả thống kê GV nêu vấn đề để HS thảo luận . Trong thảo luận có thể xuất hiện nhiều ý kiến khác biệt GV cần hướng dẫn thảo luận giúp HS nhận thức đúng . D/ Tiến trình lên lớp : 1. OÅn ñònh : 2. Kiểm tra bài cũ : Kiến thức tiết Đọc văn Chiến thắng Mtao Mxây . 3. Bài mới : - Lời vào bài : Từ khái niệm truyền thuyết dẫn vào bài mới - Nội dung bài mới : Hoạt động của giáo viên và học sinh Hoạt động 1 : GV cho h/s đọc phần tiểu dẫn - Giới thiệu thêm cho h/s về cụm từ di tích Cổ Loa . - Đặc điểm của thể loại truyền thuyết ?. Nội dung cần đạt I/ Giới thiệu : 1. Khaùi nieäm truyeàn thuyeát : - Những câu chuyện dân gian – có cốt lõi lịch sử kết hợp với sự tưởng tượng kỳ ảo . 2. Tóm tắt truyện ADV : 2 phần ( 4 đoạn ) - Vaên baûn coù theå chia laøm maáy phaàn ? Noäi dung a/ Phần 1 : Từ đầu … bèn xin hòa , Vua ADV xây cuûa moãi phaàn ? Toùm taét caâu chuyeän ? thaønh , laøm noû vaø chieán thaéng giaëc laàn 1 . b/ Coøn laïi : ADV và Mị Châu mất cảnh giác dẫn đến bi kịch mất nước - Trọng Thủy tự vẫn . II/ Đọc hiểu : Hoạt động 2 : GV hướng dẫn h/s tìm hiểu VB. 1. An Döông Vöông : Thao taùc 1 a. Vai trò ADV trong sự nghiệp dựng nước và giữ -Những chi tiết nào thể hiện vai trò của ADV nước: trong sự nghiệp giữ nước ? - Xây thành , chế nỏ : có công , có tấm lòng đối với đất nước -Chi tieát kì aûo naøy coù yù nghóa gì? -Chi tieát kì aûo: Cuï giaø xuaát hieän bí aån Rùa Vàng từ biển Đông lên giúp An Döông Vöông #khẳng định việc làm của ADV là chính nghĩa, được lòng trời, hợp lòng dân -Kết quả: quân Triệu Đà thua to =>Caùc vieäc laøm cuûa ADV neâu cao baøi hoïc caûnh giaùc,. 16 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(17)</span> khẳng định vai trò của ADV và sự ca ngợi của nhân dân với những việc làm có ý nghĩa lịch sử. b. Bi kịch nước mất- nhà tan: - Vô tình gả con gái cho con trai Triệu Đà , cho -Sự mất cảnh giác của nhà vua biểu hiện thế nào ? phép Trọng thuỷ ở rể : tạo cơ hội cho Mị Châu đánh tráo noû thaàn , maéc sai laàm . - Cậy có nỏ thần , điềm nhiên đánh cờ khi giặc đến : chủ quan , xem thường địch -Kết quả: thất bại , bỏ chạy , giết con , sự nghiệp tieâu vong => Vua – có trách nhiệm cao đối với vận mệnh đất - Sáng tạo những chi tiết Rùa vàng , nhà vua tự nước nhưng mất cảnh giác – rơi vào bi kịch : nước mất , tay nhaø tan. chém đầu con gái rồi theo gót Rùa vàng xuống bieån , *Chi tiết: - ADV tự tay chém đầu con gái#hành động nhân dân muốn biểu lộ thái độ , tình cảm gì đối quyết liệt dứt khoát đứng về phía công lí và quyền lợi với dân tộc,cũng là sự thức tỉnh muộn màng của nhà nhân vật lịch sử ADV và việc mất nước Âu Lạc ? vua#mang tính bi kòch -ADV cầm sừng tê bảy tấc rồi theo gót Rùa vàng xuống biển -> huyền thoại hóa - ngợi ca và thanh minh . 2. Mò Chaâu - Troïng Thuyû: (Sang tieát 2 ) a. Mò Chaâu: - Con vua ADV , leùn cho Troïng Thuûy xem noû thaàn Thao taùc 2 : caû tin, ngaây thô,quaù yeâu Troïng Thuûy , maát caûnh Nhân vật Mị Châu được kể như thế nào ? giác,quên nhiệm vụ đối với đất nước . - Tin lời Trọng Thủy giấu cha việc tráo nỏ , rắc loâng ngoãng : tin meâ muoäi -> voâ tình phaïm toäi , thaønh giaëc . - Chaáp nhaän toäi cheát khoâng daùm xin thaàn , xin cha Taïi sao Mò Chaâu chaáp nhaän toäi cheát maø khoâng xin tha toä i : đứng trên lợi ích dân tộc để nhìn nhận tội lỗi , vua cha tha maïng ? ( GV có thể cho h/s biết thêm về lời phê phán Mị sai lầm 1 cách chân thành , nghiêm túc . => Ngaây thô , yeâu trong saùng , chaân thaønh -> bi kòch : Châu của nhà thơ Tố Hữu ) . lừa dối cha , có tội với đất nước - chấp nhận chết . *Chi tieát: -Lời kết tội của Rùa Vàng Sự giận thưong minh baïch cuûa nhaân daân - Máu -> ngọc trai , xác -> ngọc thạch : Sự hóa thân không trọn vẹn – Hư cấu -> bao dung , thông cảm - Chi tiết máu Mị Châu hóa thành ngọc trai , xác nhắc nhở nghiêm khắc : tình cảm gia đình - đất nước ( hoùa thaønh ngoïc thaïch coù yù nghóa gì ? rieâng – chung ) . - Hình ảnh ngọc trai - giếng nước : + mối quan hệ nhân quả với lời nguyền của Mị Châu -> sự tỉnh ngộ của Mị Châu khi nhìn rõ bản chất - Sáng tạo hình ảnh : “ngọc trai - giếng nước” lừa dối , xâm lược của Trọng Thủy . có phải nhân dân ta muốn ngợi ca mối tình chung b. Troïng Thuûy : thuûy Mò Chaâu - Troïng Thuûy ? - Con trai Triệu Đà , sang Âu Lạc làm rể với tham voïng chính trò . - Giằng co giữa tình yêu cha và Mị Châu ->chọn Thao taùc 3 cha : tình yêu cha và trách nhiệm với đất nước -> phản -Nhân vật Trọng Thủy được kể với những chi tiết bội tình yêu # bi kịch : tình yêu tan vỡ , chết bi thảm .. 17 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(18)</span> naøo ?. => Kẻ xâm lược đầy ảo vọng , si tình . *Chi tieát aån duï keùp : + Với Trọng Thủy : nước giếng thể hiện nỗi ân hận vô hạn và chứng nhận cho lòng mong muốn được giaûi toäi cuûa Troïng Thuûy . + Với Mị Châu : tấm lòng của nàng thêm được -Chi tiết người đời sau đem ngọc biển Đông , lấy sáng tỏ , sự ngây thơ của nàng càng đáng thương . nuớc giếng mà Trọng Thủy tự vẫn mà rửa thì ngọc III/ Tổng kết : trong saùng theâm coù yù nghóa gì ? - Câu chuyện giải thích nguyên nhân sự kiện mất nước AÂu Laïc . - Sự lựa chọn và sáng tạo các sự kiện và nhân vật đầy chaát thô vaø moäng – mang tính bi kòch . - Quan điểm đánh giá , thái độ và tình cảm của nhân Hoạt động 3 dân dứt khoát , có lý , có tình . - Phong phuù , haøm suùc veà noäi dung , chaët cheõ trong keát Đâu là cốt lõi lịch sử trong câu chuyện thần kỳ cấu , độc đáo trong cách thể hiện . naøy ? ( Theá kyû - III -> II ) Bi kịch về sự mất cảnh giác để maát nước , bi kịch tình yêu . ==> ADV-MC-TT Caâu chuyeän tình yeâu cha con , tình yêu lứa đôi và tình yêu đất nước hay nhất , tiêu biểu nhất về thời kyø AÂu Laïc cuûa daân toäc ta. Hoạt động 4 :. IV/ Ghi nhớ :. Hoạt động 5 : Hoạt động 6 :. V/ Củng cố : Tình yêu đất nước chi phối toàn bộ hành động quan trọng của nhân vật . VI/ Hướng dẫn chuẩn bị bài mới : Lập dàn ý bài văn tự sự .. SGK. 18 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(19)</span> Tieát 13:. Laøm vaên. LẬP DAØN Ý BAØI VĂN TỰ SỰ A / Muïc tieâu baøi hoïc : - Bết cách lập dàn ý bài văn tự sự B / Phương tiện thực hiện : - SGK vaø SGV vaên 10 caên baûn C / Phöông phaùp giaûng daïy : - Trao đổi, thảo luận , trả lời các câu hỏi D / Tiến trình lên lớp : 1. Ổn định lớp : Sĩ số 2. Kiểm tra bài cũ : Muốn tạo lập văn bản phải chú ý đến những vấn đề gì ? 3. Giới thiệu bài mới : HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN VAØ HỌC NỘI DUNG CẦN ĐẠT SINH Họat động 1 : I/ Những yêu cầu cần thiết : - Hình thức ý tưởng dự kiến cốt truyện 1. Phải hình thành ý tưởng và phác thảo cốt truyện ( dự Học sinh đọc phần trích - trả lời câu hỏi kiến tình huống, sự kiện và nhân vật ) mới viêt được 1 - Nhaø vaên Nguyeân Ngoïc noùi veà vieäc gì ? bài văn kể chuyện hoặc 1 truyện ngắn . - Qua lời kể của Nguyên Ngọc, các em 2. Choïn nhaân vaät 3.Chọn tình huống và sự kiện để kết nối các nhân vật học được điều gì trong quá trình hình thành ý tưởng, dự kiến cốt truyện để VD : Về Rừng Xà Nu của Nguyên Ngọc :Tác giả viết Rừng chuẩn bị lập dàn ý cho bài văn tự sự ? Xà Nu như thế nào ? + Choïn nhaân vaät (Tmuù, Dit, Mai,Cuï Meát, Beù Heng) + Chọn tình huống và sự kiện để kết nối các nhân vật : * Caùi cheát cuûa meï con Mai, 10 ngoùn tay Tnuù boác lửa-> 10 tên ác ôn đã chết vào những năm tháng chưa hề có tieáng suùng caùch maïng. * Rừng Xà Nu gắn liền số phận mỗi con người. * Các cô gái lấy nước, cụ già lom khom, tiếng nước lách tách trong đêm khuya… Họat động 2 : II/ Laäp daøn yù : - Giáo viên khái quát công việc lập dàn - Sắp xếp ý , tìm được trật tự thích hợp , xác định mức độ yù trình baøy moãi yù - Caâu chuyeän 1: aùnh saùng - Cho học sinh đọc câu chuyện 1, lập - Mở bài : daøn + Chị Dậu hớt hải chạy về phía làng mình trong đêm tối. yù cho baøi vaên keå veà 1 trong 2 caâu chuyeän treân. + Về tới nhà , thấy 1 người lạ đang nói chuyện với chồng. - Hướng dẫn học sinh : + Vợ chồng gặp nhau vừa mừng, vừa tủi.. 19 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(20)</span> -. Cho hoïc sinh laøm baøi theo 4 nhoùm toå. - Thaân Baøi : + Người khách lạ - cán bộ Việt minh tìm đến hỏi thăm tình caûnh gia ñình anh Daäu. + Giaûng giaûi vì sao daân mình khoå, muoán heát khoå phaûi laøm gì; nhân dân xung quanh vùng họ đã làm được gì, như thế naøo? + Thỉnh thoảng ghé thăm gia đình anh Dậu, mang tin mới, khuyeán khích chò Daäu. + Chị Dậu vận động những người xung quanh. + Chị dẫn đầu đoàn người phá kho thóc Nhật. - Keát baøi : + Chị Dậu và cả xóm làng chuẩn bị mừng ngày tổng khởi nghĩa + Chị Dậu đón cái Tý trở về.. Họat động 3 : luyện tập III/ Luyeän taäp : Teân truyeän - Laäp daøn yù veà moät hoïc sinh toát phaïm phaûi - Mở bài : Mạnh - ngồi 1 mình ở nhà vì bị đình chỉ học sai lầm trong phút yếu mềm nhưng đã kịp tỉnh taäp ngoä, chieán thaéng baûn thaân vöôn leân trong hoïc taäp. - Thaân Baøi : + Mạnh nghĩ về những khuyết điểm : trốn học đi - Hướng dẫn học sinh luyện tập theo 2 nhóm. chơi, lêu lổng với bạn. + Gần 1 tuần bỏ học : bài vở không nắm được, điểm xaáu, haïnh kieåm yeáu hoïc kì I. + Nhờ sự nghiêm khắc của bố mẹ, sự giúp đỡ của thầy, bạn -> Mạnh đã thấy lỗi lầm, chăm học hành, tu dưỡng-> đạt học sinh tiên tiến. Keát baøi : + Suy nghĩ của Mạnh sau giờ phát thưởng + Bạn rủ đi chơi xa, Mạnh từ chối khéo. VI/ Củng cố: Ghi nhớ (SGK) V/ Hướng dẫn soạn bài: Đọc văn “ Uy-lít-xơ trở về” -. Hoạt động 4: củng cố Hoạt động 5: dặn dò. 20 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(21)</span>