Giáo án Ngữ văn 10 chuẩn tiết 38: Đọc văn Cảnh ngày hè (bảo kính cảnh giới) Nguyễn Trãi

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Gi¸o ¸n 10 chuÈn. Đõ Viết Cường. TiÕt 38. §äc v¨n. c¶nh ngµy hÌ (B¶o kÝnh c¶nh giíi). NguyÔn Tr·i. Ngµy so¹n: 14.11.07 Ngµy gi¶ng: Líp gi¶ng: 10B1,B5 SÜ sè: A. Môc tiªu bµi häc Qua bài giảng, giúp HS cảm nhận được vẻ đẹp độc đáo của bức tranh ngày hè và tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu đời, yêu nhân dân, đất nước của Nguyễn Trãi Thấy được đặc sắc nghệ thuật của thơ Nôm Nguyễn Trãi: bình dị, tự nhiên, ®an xen c©u lôc ng«n (s¸u ch÷) vµo bµi th¬ thÊt ng«n (b¶y ch÷) B. Phương tiện thực hiện - SGK, SGV - ThiÕt kÕ bµi gi¶ng C. C¸ch thøc tiÕn hµnh GV tổ chức giờ giảng kết hợp giữa đọc hiểu, trao đổi, phát vấn và thuyết giảng D. TiÕn tr×nh giê gi¶ng 1. ổn định 2. KTBC 3. GTBM 4. Hoạt động dạy - học Hoạt động của Thầy và Trò Yêu cầu cần đạt I. Kh¸i qu¸t vÒ tËp th¬ “Quèc ©m thi GV yêu cầu HS đọc tiểu dẫn-> Hãy nêu tập” nh÷ng hiÓu biÕt cña em vÒ tËp th¬ “Quèc ©m thi tËp”? HS tr¶ lêi GV ghi b¶ng - Gåm 254 bµi th¬, lµ tËp th¬ N«m sím nhÊt hiÖn cßn GV: víi tËp th¬ nµy, NguyÔn Tr·i lµ mét trong những người đặt nền móng và mở ®­êng cho sù ph¸t triÓn cña th¬ TiÕng ViÖt. GV: Quèc ©m thi tËp ph¶n ¸nh néi dung g×? 1 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> Gi¸o ¸n 10 chuÈn. Đõ Viết Cường. HS: vẻ đẹp con ngừi nhà thơ. - Nội dung: phản ánh vẻ đẹp của con người Nguyễn Trãi: yêu nước, thương đan, yêu thiên nhiên, quê hương, con người và cuộc sống.. GV: Tập thơ có gì đáng chú ý về nghệ thuËt? HS: tr¶ l¬id GV ghi b¶ng - NghÖ thuËt: + ThÓ th¬ thÊt ng«n ®­êng luËt (thuÇn thôc), s¸ng t¹o cã khi ®­a vµo 1 sè c©u lôc ng«n GV: TËp th¬ ®­îc chia lµm mÊy phÇn? HS: 4 phÇn - Vô đề: những bài thơ không có tựa đề - M«n th× lÖnh: thêi tiÕt - M«n hoa méc: c©y cá - M«n cÇm thó: thó vËt II. V¨n b¶n: C¶nh ngµy hÌ 1. XuÊt xø GV: H·y cho biÕt bµi th¬ ®­îc trÝch tõ phÇn nµo cña tËp th¬ “Quèc ©m thi tËp”? HS: Vô đề - Được trích từ phần Vô đề của tập “Quèc ©m thi tËp” - T¸c phÈm thuéc môc “B¶o kÝnh c¶nh giíi” ë vÞ trÝ sè 43. 2. Gi¶i nghÜa tõ khã GV: yêu cầu HS đọc chú giải chân SGK. 3. §äc v¨n b¶n vµ bè côc GV đọc 1 lần sau đó gọi HS đọc lại và a. Đọc văn bản GV nhËn xÐt. H·y t×m bè côc cña bµi th¬? HS ®­a ra c¸c c¸ch chia, GV chèt l¹i b. Bè côc - 2 phÇn: + PhÇn I: c¸ch c¶m nhËn c¶nh vËt cña NguyÔn Tr·i (6 c©u th¬ ®Çu) + PhÇn II: kh¸t väng vÒ cuéc sèng thanh b×nh vµ h¹nh phóc (2 c©u cuèi) 4. §äc - hiÓu a. S¸u c©u th¬ ®Çu GV: Nguyễn Trãi đã cảm nhận cảnh ngµy hÌ vµo hoµn c¶nh nh­ thÕ nµo? HS: t×m tõ ng÷ GV ghi b¶ng 2 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> Gi¸o ¸n 10 chuÈn. Đõ Viết Cường. - Tõ ng÷: + Råi (rçi r·i) + Hãng m¸t -> tác giả mở lòng mình đón nhận cảnh GV: cảnh vật được tác giả đón nhận hiện vật trong lúc rỗi rãi lªn nh­ thÕ nµo? HS: ©m thanh, h×nh ¶nh…. - C¶nh vËt hiÖn lªn: + H×nh ¶nh:  Cây hoè lục: đùn đùn-> cây đang phát triÓn m¹nh  Cây thạch lựu: phun thức đỏ  Sen hồng: ngát mùi hương + H×nh ¶nh:  TiÕng ve: d¾ng dái, inh ái lóc chiÒu tµ  Lao xao chợ cá: phản ánh rõ sự đông GV: c¶nh vËt hiÖn lªn cuèi ngµy (bÕn vui. tịch dương) nhưng vẫn đầy sức sống GV: em cã nhËn xÐt g× vÒ c¸ch c¶m nhËn bøc tranh cña NguyÔn Tr·i? => Tác giả đã cảm nhận cảnh vật bằng cả thÞ gi¸c, thÝnh gi¸c, khøu gi¸c vµ c¶ Èn tượng tưởng tượng -> cảnh có mầu sắc, ©m thanh, cã ¸nh s¸ng. C¶nh vËt hiÖn lªn ®Çy søc sèng, ®ang cùa GV: miêu tả bức tranh với sự sống bên quây. vươn tới. trong như có sự đối lập với sự rỗi rãi (ng«n nhµn mµ t©m kh«ng nhµ) -> miªu t¶ c¶nh mïa hÌ nh­ng còng chính là để bộc lộ tấm lòng của nhà thơ. GV: trong 2 câu cuối tác giả đã thể hiện b. 2 câu cuối t©m tr¹ng cña m×nh qua nghÖ thuËt g×? HS: ®iÓn tÝch, ®iÓn cè - Sö dông ®iÓn tÝch, ®iÓn cè + Ngu cÇm: SGK + §ßi: GV: qua đó thể hiện tâm trạng gì? HS: mong mỏi của nhà thơ về đất nước và nhân dân giàu đủ - Néi dung: nhµ th¬ mong mái cho d©n tộc được ấm no, hạnh phúc, dân giầu đủ; phản ánh sự đắc ý, niềm vui của tác giả 3 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> Gi¸o ¸n 10 chuÈn. Đõ Viết Cường. tràn đầy trước cuộc sống giầu đủ, ấm no cña nh©n d©n. Đó là tấm lòng vì nước vì dân, yêu nước thương dân. GV: em cã nhËn xÐt g× vÒ c©u th¬ ®Çu vµ c. NghÖ thuËt cuèi cïng (h×nh thøc)? HS: chØ cã 6 ch÷ - C©u ®Çu vµ c©u cuèi chØ cã 6 tiÕng-> âm điệu của tác phẩm có sự thay đổi - Nhịp thơ: 2/2/2 đều đặn-> mạnh mẽ-> t×nh c¶m cña t¸c gi¶. GV yêu cầu HS đọc ghi nhớ SGK 5. Tæng kÕt 6. LuyÖn tËp 5. Cñng cè vµ dÆn dß Tãm t¾t v¨n b¶n tù sù. 4 Lop11.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>