Bài giảng Ngữ văn 9 tiết 70: Nười kể chuyện trong văn bản tự sự

<span class='text_page_counter'>(1)</span>Bµi 14 Đơn vị : TrườngTHCS Giao Tân Gi¸o viªn: §ç ThÞ HiÕu. GD. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> GD Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> “ Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực lên tôi chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cườngtráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những cái vuốt ë ch©n, ë kheo cø cøng dÇn vµ nhän ho¾t. ThØnh tho¶ng, muèn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh ph¸ch vµo c¸c ngän cá. Nh÷ng ngän cá g·y r¹p, y nh­cã nh¸t dao vừa lia qua. Đôi cánh tôi, trướckia ngắn hủn hoẳn, bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch dòn dã. Lúc tôi đi bách bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gươngđư îc vµ rÊt ­anh×n.” (T« Hoµi, DÕ MÌn phiªu l­ukÝ). Lop8.net. KÓ theo ng«i thø nhÊt nh©n vËt “t«i”.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> - Trêi ¬i, chØ cã n¨m phót ! Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cườinhưngđầy tiếc rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn. Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác giµ. - ¤ ! C« cßn quªn chiÕc mïi soa ®©y nµy ! Anh thanh niªn võa vµo, kªu lªn . Để ngườicon gái khỏi trở lại bàn, anh lấy chiÕc kh¨n tay cßn vo trßn cÆp gi÷a cuèn s¸ch tíi tr¶ cho c« g¸i. C« kü s­mÆt đỏ ửng , nhận lại chiếc khăn và quay vội đi. - Chào anh. - Đến bậu cửa, bỗng nhà hoạ sĩ già quay lại chụp lấy tay người thanh niªn l¾c m¹nh . – Ch¾c ch¾n råi t«i sÏ trë l¹i. T«i ë víi anh Ýt h«m ®­ îc chø ? Đến lượtcô gái từ biệt. Cô chìa tay ra cho anh nắm, cẩn trọng, rõ ràng, như ngườita cho nhau cái gì chứ không phải là cái bắt tay. Cô nhìn thẳng vào mắt anh – những ngườicon gái sắp xa ta, biết không bao giờ gặp ta nữa, hay nhìn ta nh­vËy. - Chµo anh. (Theo NguyÔn Thµnh Long, LÆng LÏ Sa Pa ). Ngườikể giấu mình. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(5)</span> - Trêi ¬i, chØ cã n¨m phót ! Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cườinhưngđầy tiếc rẻ . Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn. Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác giµ. - ¤ ! C« cßn quªn chiÕc mïi soa ®©y nµy ! Anh thanh niªn võa vµo, kªu lªn . Để ngườicon gái khỏi trở lại bàn, anh lấy chiÕc kh¨n tay cßn vo trßn cÆp gi÷a cuèn s¸ch tíi tr¶ cho c« g¸i. C« kü s­mÆt đỏ ửng , nhận lại chiếc khăn và quay vội đi. - Chào anh. - Đến bậu cửa, bỗng nhà hoạ sĩ già quay lại chụp lấy tay người thanh niªn l¾c m¹nh . – Ch¾c ch¾n råi t«i sÏ trë l¹i. T«i ë víi anh Ýt h«m ®­ îc chø ? Đến lượtcô gái từ biệt. Cô chìa tay ra cho anh nắm, cẩn trọng, rõ ràng, như ngườita cho nhau cái gì chứ không phải là cái bắt tay. Cô nhìn thẳng vào mắt anh – những ngườicon gái sắp xa ta, biết không bao giờ gặp ta nữa, hay nhìn ta nh­vËy. -Chµo anh. -. (Theo NguyÔn Thµnh Long, LÆng LÏ Sa Pa ). Ngườikể giấu mình Nhưng có mặt ở khắp mọi nơi trong văn bản Lop8.net. Ngườikể này giườngnhư biÕt hÕt mäi hµnh động, tâm tưtình cảm cña nh©n vËt..

<span class='text_page_counter'>(6)</span> - Trêi ¬i, chØ cã n¨m phót ! Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cườinhưngđầy tiếc rẻ . Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn. Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác giµ. - ¤ ! C« cßn quªn chiÕc mïi soa ®©y nµy ! Anh thanh niªn võa vµo, kªu lªn . Để ngườicon gái khỏi trở lại bàn, anh lấy chiÕc kh¨n tay cßn vo trßn cÆp gi÷a cuèn s¸ch tíi tr¶ cho c« g¸i. C« kü s­mÆt đỏ ửng , nhận lại chiếc khăn và quay vội đi. - Chào anh. - Đến bậu cửa, bỗng nhà hoạ sĩ già quay lại chụp lấy tay người thanh niªn l¾c m¹nh . – Ch¾c ch¾n råi t«i sÏ trë l¹i. T«i ë víi anh Ýt h«m ®­ îc chø ? . C« ch×a tay ra cho anh n¾m, cÈn träng, râ rµng, nh­ Đến lượtcô gái từ biệt ngườita cho nhau cái gì chứ không phải là cái bắt tay. Cô nhìn thẳng vào mắt anh – những ngườicon gái sắp xa ta, biết không bao giờ gặp ta nữa, hay nhìn ta nh­vËy. -Chµo anh. -. (Theo NguyÔn Thµnh Long, LÆng LÏ Sa Pa ). Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(7)</span> Những nĐt hớn hở trên mặt ngườiláI xe chợt duỗi ra rồi bẵng đI một lúc, bác không năi gì nữa. còn nhà hoạ sĩ và cô gáI c̣ng nƯn bặt, vì cảnh trước Nắng bây giờ bắt đầu len tới, đốt mÆt bçng hiÖn lªn mét c¸ch k× l¹. ch¸y rơng c©y. nh÷ng c©y th«ng chØ cao qu¸ ®Çu, rung tƯt trong n¾ng những ngăn tay bằng bạc dướicáI nhìn bao che của những cây tử kinh thØnh tho¶ng nh« c¸I ®Çu mµu hoa cµ lªn trªn mµu xanh cña rơng. M©y b̃ nắng xua, cuộn tròn lại tơng cục, lăn trên các vòm lá ớưt sương , r¬I xuèng ®­ êng c¸I, luån c¶ vµo gÇm xe. Gi÷a lóc ®ă xe dơng sƯt l¹i. Hai ba ngườikêu lên một lúc: (Theo NguyÔn Thµnh Long, LÆng LÏ Sa Pa ). Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(8)</span> Ngườikể chuyện giữ vai trò dẫn dắt, giới thiệu nhân vật, tình huống tả ngườivà tả cảnh vật, đưara nhận xét đánh giá.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(9)</span> “ Nhưnglần này lại khác. Trướcmắt tôi trườngMĩ Lí trông vừa. xinh xắn vừa oai nghiêm nhưcái đình làn Hoà ấp. Sân nó réng, m×nh nã cao h¬n trong nh÷ng buæi tr­ahÌ v¾ng lÆng. Lßng t«i ®©m ra lo sî vÈn v¬ ” (T«i ®i häc – Thanh TÞnh). Ng«i thø nhÊt. Nh©n vËt “t«i”. Ngườikể chuyện cũng chính là tác gi¶.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(10)</span> “ Bởi tôi ăn uống điều độ và làm việc có chừng mực lên tôi chóng lớn lắm. Chẳng bao lâu, tôi đã trở thành một chàng dế thanh niên cườngtráng. Đôi càng tôi mẫm bóng. Những các vuốt ë ch©n, ë kheo cø cøng dÇn vµ nhän ho¾t. ThØnh tho¶ng, muèn thử sự lợi hại của những chiếc vuốt, tôi co cẳng lên, đạp phanh ph¸ch vµo c¸c ngän cá. Nh÷ng ngän cá g·y r¹p, y nh­cã nh¸t dao vừa lia qua. Đôi cánh tôi, trướckia ngắn hủn hoẳn, bây giờ thành cái áo dài kín xuống tận chấm đuôi. Mỗi khi tôi vũ lên, đã nghe tiếng phành phạch dòn dã. Lúc tôi đi bách bộ thì cả người tôi rung rinh một màu nâu bóng mỡ soi gươngđư îc vµ rÊt ­anh×n.” (T« Hoµi, DÕ MÌn phiªu l­ukÝ). Lop8.net. KÓ theo ng«i thø nhÊt nh©n vËt “t«i” –.

<span class='text_page_counter'>(11)</span> Ghi nhí § Trong v¨n b¶n tù sù ngoµi h×nh thøc kÓ chuyÖn theo ng«i thø nhÊt (x­ng “tôi”) còn hình thức kể chuyện theo ngôi thứ ba. Đó là ngườikể chuyện giấu mình nhưngcó mặt khắp nơi trong văn bản. Ngườikể này dườngnhưbiết hết mọi việc, mọi hành động, tâm tưtình cảm của nhân vật. Đ Ngườikể chuyện có vai trò dẫn dắt ngườiđọc đi vào câu chuyện : Giới thiệu nhân vật và tình huống, tả ngườivà tả cảnh vật, đưara các nhận xét đánh giá vÒ nh÷ng ®iÒu ®­ îc kÓ.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(12)</span> Bµi 1 Xe ch¹y chÇm chËm …MÑ t«i c»m nãn vÉy t«i, vµi gi©y sau, t«i ®uæi kÞp. T«i thë hồng hộc, trán đẵm mồ hôi,và khi trèo lên xe, tôi ríu cả chân lại. Mẹ tôi cũng vừa kÐo tay t«i, xoa ®Çu t«i hái, th× t«i oµ lªn khãc råi cø thÕ nøc në. MÑ t«i còng sôt sïi theo: - Con nín đi ! Mợ đã về với các con rồi mà. Mẹ tôi lấy vạt áo nâu thấm nướcmắt cho tôi rối xốc nách tôi lên xe. Đến bấy giờ tôi mới kịp nhận ra mẹ tôi không còm cõi xơ xác quá như côtôi nhắc lại lời ngườihọ Gươngmặt mẹ tôi vẫn tươisáng với đôi mắt trong và nướcda mịn néi cña t«i. Hay tại sự sung sướngbỗng đư îc tr«ng lµm næi bËt mµu hång cña hai gß m¸. nhìn và ôm ấp cái hình hài máu mủ của mình mà mẹ tôi lại tươiđẹp nhưthủa còn sung túc ? Tôi ngồi trên đệm xe đùi áp đùi mẹ tôi đầu ngả vào cánh tay mẹ tôi, tôi thấy những cảm giác ấm áp đã bao lâu mất đi bỗng lại mơn man khắp da thịt. Hơi quần áo mẹ tôi và những hơi thở ở khuôn miệng xin xắn nhai trầu phr ra núc đó thơm tho lạ thường . Phải bé lại và lăn vào lòng một ngườimẹ, áp mặt vào bầu sữa nóng của ngườimẹ, để bàn tay của ngườimẹ vuốt ve tè trán xuống cằm, và gãi rôm ở sống lưngcho, mới thấy ngườimẹ có một dịu êm vô cùng. ( Nguyªn Hång, Trong lßng mÑ) a) So víi ®o¹n trÝch ë môc I (trong LÆng LÏ Sa Pa), c¸ch kÓ ë ®o¹n trÝch nµy cã g× khác ?Hãy làm sáng tỏ bằng cách trả lời câu hỏi sau:Ngườikể chuyện ở đây là ai?Ngôi kể này có ưu iđểm gì và có hạn chế gì so với ngôi kể ở đoạn trên? Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(13)</span> ưu iđểm: ngườikể chuyện că thể đI sâu vào tâm tưtình cảm, trực tiƠp miêu t¶ l¹i nh÷ng diÔn biƠn t©m lƯ s©u s¾c phøc t¹p tinh tƠ ®ang diÔn ra trong t©m hån nh©n vËt Hạn chƠ: ngườikể này că hạn chƠ trong việc miêu tả bao quát các đối tượngkhách quan, khă tạo ra cáI nhìn nhỉu chỉêù do đă dễ gây nên sự nhµm ch¸n trong giäng v¨n trÇn thuËt.. Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(14)</span> b) Chọn một trong ba nhân vật ( ngườihoạ sĩ già, anh thanh niên hoặc cô kĩ sưnông nghiệp) là ngườikể chuyện, sau đó chuyển đoạn văn trích ở mục I thành một đoạn khác, sao cho nhân vËt, sù kiÖn, lêi v¨n vµ c¸ch kÓ phï hîp víi ng«i kÓ thø nhÊt. Trêi ¬i, chØ cã n¨m phót ! Chính là anh thanh niên giật mình nói to, giọng cườinhưngđầy tiếc rẻ. Anh chạy ra nhà phía sau, rồi trở vào liền, tay cầm một cái làn. Nhà hoạ sĩ tặc lưỡiđứng dậy. Cô gái cũng đứng lên, đặt lại chiếc ghế, thong thả đi đến chỗ bác già. - ¤ ! C« cßn quªn chiÕc mïi soa ®©y nµy ! Anh thanh niên vừa vào, kêu lên. Để ngườicon gái khỏi trở lại bàn, anh lấy chiếc khăn tay còn vo tròn cặp giữa cuốn sách tới trả cho cô gái. Cô kỹ sưmặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn và quay véi ®i. - Chào anh. - Đến bậu cửa, bỗng nhà hoạ sĩ già quay lại chụp lấy tay ngườithanh niên lắc m¹nh. – Ch¾c ch¾n råi t«i sÏ trë l¹i. T«i ë víi anh Ýt h«m ®­ îc chø ? Đến lượtcô gái từ biệt. Cô chìa tay ra cho anh nắm, cẩn trọng, rõ ràng, nhưngườita cho nhau cái gì chứ không phải là cái bắt tay. Cô nhìn thẳng vào mắt anh – những ngườicon gái sắp xa ta, biÕt kh«ng bao giê gÆp ta n÷a, hay nh×n ta nh­vËy. - Chµo anh. (Theo NguyÔn Thµnh Long, LÆng LÏ Sa Pa ) Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(15)</span> GD Lop8.net.

<span class='text_page_counter'>(16)</span>