Giáo án Ngữ văn lớp 10 - Tiết 86: Lập luận trong văn nghị luận

<span class='text_page_counter'>(1)</span>--------------------------------(Lập luận trong văn nghị luận)--------------------------------. 1. Soạn:23/3/2010 Giảng:25/3//2010 Tiết 86. A - MỤC TIÊU BÀI HỌC Giúp HS: - Củng cố và nâng cao hiểu biết về yêu cầu và cách thức xây dựng lập luận đã học ở THCS: khái niệm về lập luận, cách xác định luận điểm, tìm luận cứ và sử dụng các phương pháp lập luận. - Xây dựng được lập luận trong bài nghị luận. B - CHUẨN BỊ 1. Thầy: 2. Trò: C - TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC LÊN LỚP 1. Ổn định tổ chức 2. Kiểm tra bài cũ 3. Bài mới. HĐ của GV HĐ của HS Nội dung cần đạt I. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luận. * Yêu cầu HS đọc Ngữ liệu/ tr.109. 1. Tìm hiểu ngữ liệu tr. 109 Xác định luận điểm trong đoạn văn? Cá nhân xác - LĐ: Người dùng binh…thôi (LĐ Vị trí của LĐ đó trong đoạn văn? định nằm ở đầu đoạn). LĐ đó được triển khai bằng các LL Cá nhân xác - LĐ được triển khai bằng cách DD. nào? Căn cứ vào LC nào? định -> Bằng các LC: + Được thời…thành lớn. + Mất thời…mà thôi. - Mở rộng LĐ theo phép quy nạp bằng cách phê phán kẻ ko có thời lại trang sức bằng những lời dối trá -> khái quát lại như thế là ko biết dùng binh. * GV khái quát lại về LL, nói thêm điểm Nghe mới: LL phải xét trong đoạn & cả trong câu; LL có khi kết hợp với biện pháp DD rồi lại QN. Em hiểu thế nào là LL? Phát biểu 2. Lập luận- (Ghi nhớ 1 – tr. 111) * Yêu cầu HS đọc bài văn NL: Chữ ta Xác định luận điểm của b/văn thường dựa vào câu cuối hoặc đầu của đoạn. Ở bài văn này, em sẽ xác định LĐ ntn?. Đọc Xác định LĐ. II. Cách xây dựng lập luận 1. Xác định luận điểm - Bài văn này LĐ ko xuất hiện ở đầu đoạn hay cuối đoạn; (câu đầu ko phải là câu chủ đề mà chỉ giới thiệu lí do bài viết) -> Các LĐ tiềm ẩn trong đoạn, người đọc tự k/quát. + Các LĐ khai tiềm ẩn trong 2 đoạn văn nhỏ:. ----------------------------------(Nguyễn Thị Hạnh - Trường THPT Thành Phố)------------------------------Lop10.com. 1.

<span class='text_page_counter'>(2)</span> --------------------------------(Lập luận trong văn nghị luận)--------------------------------. * GV khái quát lại k/niệm LĐ theo SGK và nói thêm trường hợp LĐ tiềm ẩn Nghe/ghi (điểm nâng cao): LĐ là ý kiến thể hiện tư tưởng, quan điểm trong bản VNL. * Y/cầu HS đọc lại đoạn 1 trg bài văn: Đọc Chữ ta (từ đầu đến…nước khác) (Nhóm 1): Tìm các LC triển khai LĐ Làm việc theo đó? nhóm, TL. 2. a) Tiếng nước ngoài (tiếng Anh) đang lấn át VN trg các bảng hiệu quảng cáo ở nước ta. b) Tiếng nước ngoài đưa vào báo chí ko thích hợp gây khó khăn cho người đọc. 2. Tìm luận cứ * Đoạn văn a: - LC1: Hàn Quốc có một nền k/tế p/triển đòi hỏi cách tiếp thị bằng quảng cáo. - LC2: Người ta đặt q/cáo đúng chỗ & bao giờ cũng viết tiếng Triều Tiên lên trên. - LC3: Ở nước ta,trg quảng cáo có biển hiệu lạm dụng tiếng Anh, coi nhẹ tiếng Việt.. Làm việc theo nhóm, TL (Nhóm 2):Đọc đoạn văn (b) tìm LC * Đoạn văn b: - LC1: Hàn Quốc chỉ in sách báo triển khải cho LĐ của đoạn đó? tiếng nước ngoài để XB ra nước ngoài. - LC2: Sách báo trg nước chỉ in bằng tiếng Triều Tiên (trừ một số mục lục của tạp chí KH). - LC3: Ở nước ta, có cái “mốt” tóm tắt sách báo bằng tiếng nước ngoài ở các cuốn sách hay bài báo,làm hạn Nghe/ghi chế lượng thông tin đối với người đọc. * GV sơ kết: khái niệm về LC & cacs tìm LC theo SGK, nói thêm về LC là các d.chứng thực tế. 3. Lựa chọn PPLL Trong tiểu đoạn 1, tác giả đã LL (triển Theo dõi, phát - Đoạn 1: dùng d/c thực tế để đối lập khai LĐ) bằng PP nào? hiện, TL với việc s/d tiếng DT trg quảng cáo ở Triều Tiên & ở nước ta. Trong tiểu đoạn 2, tác giả đã LL (triển Theo dõi, phát - Đoạn 2: Tác giả dùng cách s/d khai LĐ) bằng PP nào? hiện, TL chứng cứ thực tế để chỉ ra sự đối lập cách s/d tiếng nươc ngoài trg việc in * GV sơ kết: đế LL chặt chẽ, phải áp Nghe/ghi sách báo ở T/Tiên & ở ta. dụng các PPLL hợp lí: sắp xếp LĐ, LC sao cho LL chặt chẽ & thuyết phục (quy nạp, diễn dịch, nêu phản đề,…) -> Nêu thêm một số PPL ở những phần Tiểu dẫn về tác giả & tác phẩm đã học. => Y/cầu HS đọc Ghi nhớ- tr. 111. ----------------------------------(Nguyễn Thị Hạnh - Trường THPT Thành Phố)------------------------------Lop10.com. 2.

<span class='text_page_counter'>(3)</span> --------------------------------(Lập luận trong văn nghị luận)--------------------------------. Đọc ghi nhớ * Y/cầu HS đọc toàn đoạn văn & trả lời các câu hỏi bên dưới. LĐ của đoạn văn là câu nào? * GV lưu ý với HS: LĐ ở đây được nêu gắn liền với LC chứ ko tách rời thành câu đầu đoạn. Hãy tìm các LC thuộc về thực tế?. Tìm LĐ. 3. * GHI NHỚ - tr.111 III. LUYỆN TẬP Bài 1 - LĐ:CNNĐ trg VHTĐ rất p/p & đa dạng.. Tìm LC. - LC thực tế: + Liệt kê các t/phẩm VHTĐ VN từ VH Phật giáo thời Lí đến t/phẩm thuộc g/đoạn TK18- giữa TK19. Đoạn văn s/d PPLL nào? Xác định - PPLL: diễn dịch (LĐ->LC (lí lẽ + PPLL thực tế) -> LL bằng cách liệt kê dồn dập. Bài 2 Tìm LC triển khai cho LĐ (a)? Tìm LC-> LĐ - LĐ (a): Đọc sách đem lại cho ta nhiều điều bổ ích -> LC: + Đọc sách giúp ta thêm hiểu biết. + Đọc sách rèn luyện năng lực tự đọc, tự hiểu. + Đọc sách giúp ta d/đạt tốt hơn. + Đọc sách là một thú vui giúp ta b/dưỡng tinh thần. Tìm LC -> LĐ Tìm LC cho LĐ (b)? - LĐ (b): Môi trường đang bị ô nhiễm nặng nề -> LC: + Khí độc của nhiều nhà máy thải ra + Lụt lội càng ngày càng nhiều do rừng bị phá hoại. + Chatas thải trong dân cư chưa được dọn dẹp & tiêu hủy tốt. Tìm LC -> Tìm LC cho LĐ (c)? - LĐ (c): VHDG là một TPNT ngôn LĐ từ truyền miệng. + VHDG thực sự là các TPVH. + VHDG là n/thuật ngôn từ ( lấy ngôn từ n/t làm p.tiện). + VHDG tồn tại chủ yếu bằng con đường truyền miệng,có thể có nhiều dị bản, thường do tập thể sáng tác. * Yêu cầu VN chọn trong các cách LL Lắng nghe Bài 3 (BTVN) vừa xây dựng ở Bài 2 để viết thành đoạn văn. 4. Củng cố: + Yêu cầu & cách thức x/dựng LL 5. Hướng dẫn học bài ở nhà. + Giờ sau: Trả bài số 6. ----------------------------------(Nguyễn Thị Hạnh - Trường THPT Thành Phố)------------------------------Lop10.com. 3.

<span class='text_page_counter'>(4)</span> --------------------------------(Lập luận trong văn nghị luận)--------------------------------. 4. ----------------------------------(Nguyễn Thị Hạnh - Trường THPT Thành Phố)-------------------------------. 4. Lop10.com.

<span class='text_page_counter'>(5)</span>