Tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà nước pháp quyền Hồ Chí Minh

<span class='text_page_counter'>(1)</span><div class='page_container' data-page=1>

<b>Tư tưởng Hồ Chí Minh về nhà nước </b>

<b>pháp quyền </b>

Hồ Chí Minh - người khai sinh nước Việt nam dân chủ

cộng hoà, trực tiếp đứng đầu Nhà nước đó trong 24 năm, đã

lãnh đạo nhân dân ta nhằm thực hiện sứ mệnh lịch sử: giải

phóng dân tộc, thống nhất Tổ quốc và đưa đất nước đi lên

con đường ấm no hạnh phúc, sánh vai với các nước tiên tiến

trên thế giới .

Chúng ta có thể tự hào về dân tộc ta đã sản sinh ra

con người vĩ đại, đã kế thừa và phát huy những tư tưởng của

các bậc tiền bối như “nước lấy dân làm gốc” hay “ người

đẩy thuyền cũng là dân, lật thuyền cũng là dân” và “vận

nước thịnh hay suy, mất hay còn là do sức mạnh của dân

quyết định” (Nguyễn Trãi) trong truyền thống dân tộc; đã

xuất phát từ thực tiễn cách mạng Việt Nam; từ sự tiếp thu

tinh hoa văn hoá nhân loại và những thành quả về Nhà nước

</div>
<span class='text_page_counter'>(2)</span><div class='page_container' data-page=2>

những kinh nghiệm và lý luận đó vào việc xây dựng Nhà

nước pháp quyền của dân, do dân và vì dân ở Việt Nam.

Có thể nói q trình đi tìm đường cứu nước của

Người cũng là quá trình tìm kiếm một nhà nước mới phù

hợp với đất nước Việt Nam, với dân tộc Việt Nam, bởi lẽ

trong mọi cuộc cách mạng, vấn đề chính quyền nhà nước

luôn luôn là vấn đề cơ bản.

Trước khi ra đi tìm đường cứu nước, Hồ Chí Minh

sống trong cảnh nước mất nhà tan, từng chứng kiến cảnh

nhân dân ta bị áp bức, bóc lột nặng nề dưới chế độ hà khắc,

bất chấp luật pháp của bọn thực dân Pháp và phong kiến

Nam triều. Khi bôn ba nơi hải ngoại, nghiên cứu và học hỏi

kinh nghiệm của các nước phương Tây, ý tưởng về xây

dựng nhà nước pháp quyền đã xuất hiện ở Hồ Chí Minh.

Bởi vậy khi có điều kiện thể hiện ý tưởng ấy của mình,

Người đã chớp thời cơ, đấu tranh để có được trước

</div>
<span class='text_page_counter'>(3)</span><div class='page_container' data-page=3>

Năm 1919, Hội nghị Vécxây họp sau chiến tranh thế

giới lần thứ nhất, Người đã gửiYêu sách của nhân dân An

Nam tới Hội nghị gồm 8 điều, trong đó có 4 điều liên quan

tớivấn đề pháp quyền .

Cụ thể là:

Điều 1: Yêu cầu ân xá đối với tất cả chính trị phạm.

Điều 2: Đòi cải cách nền công lý ở Đông Dương

nhằm đảm bảo cho người bản xứ được hưởng những đảm

bảo về mặt pháp luật như người châu Âu. Người nói: “Cải

cách nền pháp lý ở Đông Dương bằng cách cho người bản

xứ hưởng những đảm bảo về mặt pháp luật như người châu

Âu”.

Điều 7: Đòi thay thế chế độ ra sắc lệnh bằng chế độ ra

các đạo luật.

Điều 8: Địi có đồn đại biểu thường trực của người

bản xứ cử ra tại Nghị viện Pháp.

Và Người đã chuyển bản yêu sách trên thành

“Việt Nam yêu cầu ca” để phổ biến rộng rãi cho mọi người,

</div>
<span class='text_page_counter'>(4)</span><div class='page_container' data-page=4>

“Bảy xin hiến pháp ban hành

Trăm điều phải có thần linh pháp quyền ”

Sau khi tìm được con đường cứu nước, Người đã tổ

chức, lãnh đạo nhân dân ta giành lấy tự do độc lập cho Tổ

quốc. Ngay từ trước Cách mạng tháng Tám 1945, sau khi

Nhật đảo chính Pháp, Hồ Chí Minh đã chủ trương “thành

lập chính quyền cách mạng” ở các căn cứ địa, các khu giải

phóng lúc bấy giờ. Đến đầu tháng Tám 1945, mặc dù tình

hình lúc đó hết sức khó khăn, Người đã kiên quyết triệu tập

Đại hội quốc dân ở Tân Trào, cử ra Uỷ ban dân tộc giải

phóng Việt Nam - một tổ chức tiền chính phủ ra đời đảm

bảo tính hợp pháp của chính quyền mới. Tháng 8 năm 1945,

Hà Nội và các địa phương trong toàn quốc khởi nghĩa giành

chính quyền từ tay phát xít Nhật. Trước khi quân Đồng

minh đổ bộ vào Việt Nam, Hồ Chí Minh đã đọc bản Tun

ngơn độc lập ngày 2/9/1945, tại quảng trường Ba Đình để

tuyên bố với toàn thế giới và quốc dân đồng bào sự “khai

sinh” của nước Việt Nam mới - nước Việt Nam dân chủ

</div>
<span class='text_page_counter'>(5)</span><div class='page_container' data-page=5>

Việt Nam và thế giới.Tuyên ngôn độc lập là văn kiện chính

trị đặc biệt, khẳng định rằng: Dân tộc Việt Nam bằng sức

mạnh kỳ diệu của mình đã giành được độc lập tự do và kiên

quyết bảo vệ quyền tự do và độc lập ấy. Nước Việt Nam dân

chủ cộng hoà ra đời là hợp hiến, hợp pháp . Chính phủ lâm

thời là hợp pháp, hợp công lý .

Trong phiên họp đầu tiên của Chính phủ, Hồ Chí

Minh đề ra 6 nhiệm vụ cấp bách, trong đó nhiệm vụ thứ 3

là: “Phải có một hiến pháp dân chủ” và đề nghị sớm tổ chức

tổng tuyển cử với chế độ phổ thơng đầu phiếu. Đó là việc

tiếp tục xây dựng một Nhà nước pháp quyền , một Nhà

nước dân chủ, hợp pháp, một Nhà nước thực sự đại diện cho

nhân dân, do toàn dân bầu cử ra và quản lý xã hội bằng pháp

luật. Cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên trong cả nước được thực

hiện ngày 6 tháng 1 năm 1946 và đã bầu ra Quốc hội đầu

tiên của nước Việt nam dân chủ cộng hoà.

Hồ Chí Minh đặc biệt quan tâm tới việc xây dựng

Hiến pháp và pháp luật, khẳng định pháp luật của nước ta là

</div>
<span class='text_page_counter'>(6)</span><div class='page_container' data-page=6>

“Gốc có vững thì cây mới bền

Xây lầu thắng lợi trên nền nhân dân”

Ngày nay, chúng ta đang xây dựng Nhà nước pháp quyền

Việt Nam xã hội chủ nghĩa và lấy tư tưởng về nhà nước pháp

quyền của dân, do dân và vì dân của Hồ Chí Minh làm nền tảng

tư tưởng cho chúng ta trong cơng cuộc xây dựng đó.

Với những kết quả đạt được trong qúa trình đổi mới,

cũng như những khó khăn, tồn tại quả hơn 18 năm đổi mới, hoàn

thiện nhà nước theo hướng xây dựng nhà nước pháp quyền xã

hội chủ nghĩa đã tác động mạnh mẽ và trực tiếp đến quá trình đổi

mới đất nước nói chung. Thực tế cho thấy, vấn đề đổi mới và

hồn thiện nhà nướ chiện nay là cơng việc cịn khó khăn cả về lý

thuyết và thực tiễn. Điều đó địi hỏi Đảng, Nhà nước và nhân dân

ta cần có những bước đi và giải pháp vừa khẩn trương, vừa vững

chắc trong hiện thực, tiếp tục cải cách triệt để hơn nữa tổ chức và

hoạt động của Nhà nước để đáp ứng được tình hình mới của đất

</div>
<span class='text_page_counter'>(7)</span><div class='page_container' data-page=7></div>

<!--links-->